Jump to content

IDnews

Members
  • Αναρτήσεις

    360
  • Joined

  • Last visited

  • Days Won

    51

Everything posted by IDnews

  1. Σχετικά με τους Δασικούς Χάρτες το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δημοσίευσε οδηγό με ερωτήσεις και απαντήσεις. 1 Τι είναι ο δασικός χάρτης; Ο δασικός χάρτης προσδιορίζει και οριοθετεί τις εκτάσεις δασικού ή χορτολιβαδικού χαρακτήρα, οι οποίες προστατεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και τις διαχωρίζει από όλες τις διαφορετικού χαρακτήρα εκτάσεις. Σημειώνεται ότι οι δασικοί χάρτες ρυθμίζουν τον χαρακτήρα των εκτάσεων και δεν επεμβαίνουν στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, δεν θίγουν ιδιοκτησιακά δικαιώματα, της εκάστοτε έκτασης. Αντίθετα αποσκοπούν να οριοθετήσουν τις δασικού και χορτολιβαδικού χαρακτήρα εκτάσεις υποστηρίζοντας το χωροταξικό σχεδιασμό, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος. 2 Ποιοι είναι οι κωδικοί για τις εκτάσεις και τι σημαίνουν; Εκτάσεις μη διεπόμενες από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας ΑΑ: Ανέκαθεν άλλης μορφής/χρήσης εκτάσεις ΠΑ: Τελεσίδικες Πράξεις Χαρακτηρισμού Μη δασικές/Μη χορτολιβαδικές Εκτάσεις διεπόμενες από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας ΠΔ: Τελεσίδικες Πράξεις Χαρακτηρισμού, Δασικές ΔΔ: Ανέκαθεν δασικές εκτάσεις ΔΑ: Εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις ΑΔ: Δασωμένοι Αγροί ΠΧ: Τελεσίδικες Πράξεις Χαρακτηρισμού, Χορτολιβαδικές ΧΧ: Ανέκαθεν χορτολιβαδικές εκτάσεις ΧΑ: Χορτολιβαδικές εκτάσεις στις αεροφωτογραφίες του 1945, άλλη μορφή κάλυψης στις αεροφωτογραφίες 2007-2009 ΑΝ: Εκτάσεις που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες 3 Ποια η είναι η πρόοδος του έργου; Έως σήμερα έχουν αναρτηθεί δασικοί χάρτες για το 95% της επικράτειας, το υπόλοιπο 5% αφορά σε περιοχές εντός ορίων οικισμών και σχεδίων πόλεων. Έχει κυρωθεί το 90% των δασικών χαρτών. Η διαφορά οφείλεται στο ότι δεν έχει γίνει κύρωση σε εκτάσεις, που έχουν υποβληθεί αντιρρήσεις και αιτήματα διόρθωσης προδήλου σφάλματος. 4 Με ποιον τρόπο αποδεικνύεται ο χαρακτήρας έκτασης -για οποιαδήποτε νόμιμη χρήση/συναλλαγή με το δημόσιο/συμβολαιογραφική πράξη- μετά τη μερική ή ολική κύρωση των δασικών χαρτών; Μετά την κύρωση του δασικού χάρτη κάθε μεταβίβαση, σύσταση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπραγμάτων δικαιωμάτων εκτάσεων που έχουν χαρακτηριστεί ως δάση, δασικές ή χορτολιβαδικές, πρέπει να συνοδεύεται από σχετικό πιστοποιητικό της αρμόδιας Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 4). Αν η έκταση δεν εμπίπτει στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (δεν αποτελεί δασική εν γένει έκταση) αρκεί υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (A’ 75) επί του τοπογραφικού διαγράμματος, που συνοδεύει τη σχετική πράξη του συμβολαιογράφου ή, αν δεν υφίσταται υποχρέωση εκπόνησης τοπογραφικού διαγράμματος, επί αποσπάσματος του δασικού χάρτη όπου απεικονίζεται το ακίνητο στο οποίο αφορά η συμβολαιογραφική πράξη και όπου εμφαίνονται οι συντεταγμένες των κορυφών του ακινήτου, με την οποία δηλώνεται υπευθύνως από τον συντάκτη του, ότι το συγκεκριμένο ακίνητο δεν εμπίπτει στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 5). 5 Τι ισχύει με τις μεταβιβάσεις – αγοραπωλησίες σε έκταση χαρακτηρισμένη ως δασική στον αναρτημένο δασικό χάρτη, που όμως η Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) έκανε αποδεκτή αντίρρηση και άλλαξε το χαρακτηρισμό της σε μη δασική; Για εκτάσεις για τις οποίες έχουν γίνει δεκτές αντιρρήσεις των ενδιαφερομένων με απόφαση ΕΠΕΑ, και έως να κυρωθεί το επίμαχο τμήμα του δασικού χάρτη, στο σχετικό συμβόλαιο προσαρτάται αντίγραφο της απόφασης αυτής με τον αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (Α.Δ.Α.) από τη «Διαύγεια» και με επισυναπτόμενο τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένων συντεταγμένων Ε.Γ.Σ.Α., επί του οποίου ο συντάκτης βεβαιώνει ότι το ακίνητο είναι αυτό, ως προς το οποίο έχουν γίνει δεκτές οι υποβληθείσες αντιρρήσεις (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 4). Σε έκταση που λανθασμένα επιβαρύνεται με δασικό χαρακτήρα, για να γίνει η μεταβίβαση πρέπει πρώτα να περατωθεί η διαδικασία των αντιρρήσεων. 6 Μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια σε έκταση που είναι εν μέρει δασική και εν μέρει άλλης μορφής (ΑΑ); Εφόσον το τμήμα του γεωτεμαχίου, με χαρακτηρισμό ΑΑ, πληροί τους όρους αρτιότητας, τότε εκδίδεται άδεια δόμησης. Σε κάθε περίπτωση, για την έκδοση οικοδομικής άδειας εφαρμόζεται η εγκύκλιος ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/56321/2354/09.06.2021 (ΑΔΑ: Ω25Υ4653Π8-27Α) οδηγία περί δήλωσης δασικού ή μη χαρακτήρα κατά την έκδοση οικοδομικών αδειών, μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών. 7 Τί γίνεται σε περιοχές στις οποίες δεν έχει αναρτηθεί/κυρωθεί δασικός χάρτης; Οι περιοχές αυτές αφορούν σε σχέδια πόλεων και οικισμών, τα όρια των οποίων δεν έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης αλλά έχουν οριοθετηθεί με άλλες διατάξεις, όπως π.χ. τα περιγράμματα των νομίμως υφιστάμενων οικισμών προ του έτους 1923 για τους οποίους δεν έχει καθοριστεί όριο, οι ακτινικοί οικισμοί, τα όρια των πολεοδομικών μελετών και σχεδίων πόλεως που εκπονούνται καθώς και τα υπό καθορισμό όρια οικισμών που δεν έχουν ακόμα εγκριθεί. Για τις περιοχές αυτές το ΥΠΕΝ προγραμματίζει αναρτήσεις δασικού χάρτη εντός του 2023, ώστε να ξεκαθαρίσει ο δασικός ή μη χαρακτήρας τους. Μέχρι τότε, στις περιοχές αυτές, για τον χαρακτηρισμό μιας έκτασης ή τμήματος της επιφανείας της γης ως υπαγομένης ή μη στις περιπτώσεις του άρθρου 3 του ν.998/79 (δάσος, δασική έκταση) ισχύει η διαδικασία του άρθρου 14 του ν.998/79, η οποία προβλέπει την έκδοση πράξης χαρακτηρισμού του κατά τόπου αρμοδίου δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών. 8 Ποιος έχει δικαίωμα χρήσης των δεδομένων του δασικού χάρτη; Δυνατότητα χρήσης των στοιχείων του δασικού χάρτη είτε είναι αναρτημένος είτε κυρωμένος, παρέχεται σε κάθε δημόσια αρχή μέσω ειδικού διαδικτυακού τόπου του Κτηματολογίου (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 6). Αν απαιτείται από κείμενες διατάξεις η βεβαίωση του δασικού ή μη χαρακτήρα έκτασης ενώπιον του Δημοσίου, των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και των υπηρεσιών και φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα αυτή πραγματοποιείται με υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (A΄ 75) επί του τοπογραφικού διαγράμματος, που αφορά το συγκεκριμένο ακίνητο από τον συντάκτη του. Στη δήλωση αναφέρεται υποχρεωτικά, αν ο χαρακτηρισμός της έκτασης ως δασικής ή μη έχει προσωρινή ή οριστική ισχύ, ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο δασικός χάρτης. 9 Ποια τα προβλήματα που ανέδειξε η ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών; Τα προβλήματα που αναδεικνύονται από την πρόσφατη ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών είναι το ιδιοκτησιακό, οι εκτάσεις που χαρακτηρίζονται ως ΑΔ και ΔΑ δηλαδή πρώην αγροτικές εκτάσεις που δασώθηκαν λόγω εγκατάλειψης ή δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν παράνομα προς καλλιέργεια, καθώς και σπίτια που έχουν χτιστεί σε δασικές εκτάσεις χωρίς την απαιτούμενη οικοδομική άδεια, δηλαδή είναι «δασικά αυθαίρετα». 10 Τι ισχύει για τους δασωμένους αγρούς (ΑΔ); Πρόκειται για εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945 με αγροτική μορφή και δασώθηκαν μεταγενέστερα λόγω εγκατάλειψης. Το ΥΠΕΝ με νομοθετική ρύθμιση (αρ. 93 του ν.4915/2022) τροποποίησε το αρ. 67 του ν.998/1979 και έδωσε τη δυνατότητα οικονομικής αξιοποίησης 7.000.000 στρεμμάτων για αγροτική και δενδροκομική καλλιέργεια, καθώς και για ελεύθερη χρήση υπό προϋποθέσεις. Το Δημόσιο πλέον δεν θα προβάλει δικαιώματα κυριότητας σε αυτές τις εκτάσεις παρά μόνο αν αυτά θεμελιώνονται βάσει τίτλων. Πρόκειται για μια μεγάλη μεταρρύθμιση, την οποία οι ιδιοκτήτες εκτάσεων περίμεναν εδώ και σχεδόν 45 χρόνια. 11 Πώς επιλύθηκαν ιδιοκτησιακά ζητήματα; Το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν αφορά άμεσα τους δασικούς χάρτες, αλλά είναι παρεμπίπτον ζήτημα. Οι δασικοί χάρτες ρυθμίζουν αποκλειστικά και μόνο τον χαρακτήρα των εκτάσεων με βάση τις ανθρωπογενείς επεμβάσεις, τη χρήση τους στο παρελθόν και την παρουσία ή μη δασικής βλάστησης, χωρίς να επεμβαίνουν στο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Οποιαδήποτε ιδιοκτησιακή διαφορά συνεχίζει να ρυθμίζεται είτε διοικητικά είτε δικαστικά. Για την επίσπευση της οριστικής επίλυσης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στις περιοχές της ελληνικής επικράτειας που δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας του δημοσίου, το ΥΠΕΝ νομοθέτησε ότι για τις περιοχές αυτές (νησιά Ιονίου, Κρήτη, Λέσβος, Σάμος, Χίος, Κυκλάδες, Κύθηρα, Αντικύθηρα, Δωδεκάνησα και Μάνη) το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα ιδιοκτησίας σε δάση και δασικές εκτάσεις εκτός αν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας (αρ. 152 του ν.4819/2021). Πρακτικά, αν μια αποδεδειγμένα ιδιωτική έκταση χαρακτηριστεί ως δασικού χαρακτήρα, δεν διεκδικείται από το ελληνικό Δημόσιο. Παραμένει ιδιωτική έκταση, γεγονός που δεν επηρεάζει τη χρήση της, σε σχέση με το προηγούμενο θεσμικό καθεστώς. Πρέπει να αναφερθεί ότι οι δασικές εκτάσεις που δεν είναι αναγνωρισμένες ιδιωτικές με έναν από τους τρόπους που αναφέρονται το αρ. 10 του ν.3208/2003, θεωρούνται δημόσιες. 12 Όταν μέρος ιδιοκτησίας έχει χαρακτηριστεί δασικό, μπορεί να μεταβιβαστεί το αγροτικό τμήμα της; Το ΥΠΕΝ με νομοθετική ρύθμιση, έδωσε το δικαίωμα σε ιδιοκτησίες που περιλαμβάνουν και δασικές και αγροτικές εκτάσεις να μπορούν να μεταβιβάζονται, ως προς το μη δασικό τμήμα, χωρίς αυτό να θεωρείται κατάτμηση (αρ. 153 του ν.4819/2021). 13 Ποια λύση δίνεται για τα δασικά αυθαίρετα; Λύση δίνεται και στο ζήτημα των δασικών αυθαιρέτων μέσω της ειδικής διαδικτυακής πλατφόρμας της παρ. 1 του άρ. 52 του ν.4685/2020 που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το Ελληνικό Κτηματολόγιο και βρίσκεται σε λειτουργία από τις 5 Οκτωβρίου 2022. Οι όροι και οι προδιαγραφές λειτουργίας της διαδικτυακής πλατφόρμας της παρ. 1 του αρ. 52 του ν.4685/2020 περιγράφονται στην υπ’ αρ. οικ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/68161/3775/16.07.2021 Κ.Υ.Α, με την υποχρέωση καταβολής παραβόλου ύψους 250 €. Οι κάτοχοι κατοικιών σε δάση και δασικές εκτάσεις, δηλώνουν εκεί τις κατοικίες τους, με αναστολή των διαδικασιών κατεδάφισης και επιβολής προστίμων για 30 έτη. Στη συνέχεια, αφού συγκεντρωθούν τα στοιχεία των δηλώσεων θα εκπονηθεί οικονομοτεχνική μελέτη βάση της οποίας θα εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα που θα καθορίζει τους όρους διατήρησης με καταβολή προστίμου ή κατεδάφισης των κατοικιών που έχουν δηλωθεί. Σημειώνεται ότι αποκλείεται η υπαγωγή -στις παραπάνω διατάξεις- κτιρίων, τα οποία: δεν έχουν το χαρακτήρα κατοικίας, έχουν ανεγερθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011, βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους Ramsar και σε περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις της φύσης ή του τοπίου, εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν το χαρακτηρισμό των περιοχών αυτών, βρίσκονται εντός περιοχών που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες λόγω πυρκαγιάς και έχουν ανεγερθεί μετά την κήρυξη της αναδάσωσης, η διατήρησή τους παρακωλύει τη διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαγιάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα. 14 Είναι δασικές οι εκτάσεις με φρύγανα και ασπαλάθους; Όχι, με βάση γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών του ΥΠΕΝ που έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας με την ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/35724/2004/16.04.2021 αποδοχή γνωμοδότησης, εκτάσεις που στο παρελθόν ήταν αγροτικού χαρακτήρα και λόγω της εγκατάλειψης αναπτύχτηκε ασπάλαθος και φρυγανώδης βλάστηση δεν χαρακτηρίζονται πλέον δασικές. Επίσης σύμφωνα με προγενέστερη αποδοχή γνωμοδότησης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών (την 182363/2395/13.5.2019), εκτάσεις που και καλύπτονται µόνο από φρυγανική βλάστηση, δε συγκεντρώνουν τα απαραίτητα κριτήρια που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ώστε να θεωρηθεί ότι συγκροτούν δασοβιοκοινότητα και κατά συνέπεια οι εκτάσεις αυτές δεν χαρακτηρίζονται ως δάση ή δασικές αλλά ως χορτολιβαδικές. 15 Τι ισχύει για τα εκχερσωμένα δάση (ΔΑ) και τις επιδοτούμενες εκτάσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ; Βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία για τη λύση του ζητήματος των εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων, που χρησιμοποιούνται για αγροτική χρήση, χωρίς να έχουν εκδοθεί νόμιμες διοικητικές πράξεις. Για τις εκχερσώσεις (ΔΑ) υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες για τη στοιχειοθέτηση του δημοσίου συμφέροντος μέσω συγκέντρωσης ποσοτικών στοιχείων και σύνταξης οικονομοτεχνικών μελετών. Ο δασικός χάρτης συμβάλλει στην επίλυση του θέματος βοηθώντας στην καταμέτρηση τους και στον προσδιορισμό των παραγόμενων αγαθών από αυτές. Ακολούθως, το Δημόσιο βασιζόμενο σε επιστημονικά ποσοτικά δεδομένα θα μπορεί να προσδιορίσει τις απαιτούμενες ενέργειες για την επίλυση του θέματος. Έχει, ήδη, ολοκληρωθεί οικονομοτεχνική μελέτη για τη στοιχειοθέτηση του δημοσίου συμφέροντος και σχεδιάζεται νομικά βιώσιμη λύση σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος. Σε κάθε περίπτωση, η προωθούμενη ρύθμιση θα επιλύει οριστικά όλα τα ζητήματα που έχουν ανακύψει προστατεύοντας το Δημόσιο από τους καταπατητές, αλλά και τους νόμιμους ιδιοκτήτες αυτών των εκτάσεων. Η ρύθμιση αφορά σε 2,3 εκ. στρέμματα πρώην δασικών εκτάσεων που εκχερσώθηκαν (ΔΑ) χωρίς νόμιμες διοικητικές πράξεις και χρησιμοποιούνται για αγροτική χρήση και χιλιάδες ιδιοκτήτες – αγρότες. Σύμφωνα με αυτήν, οι εν λόγω εκτάσεις διατηρούν τη γεωργική χρήση για όσο χρόνο λαμβάνουν ενιαία ενίσχυση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και είναι ενταγμένες στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Υποβολής Δηλώσεων (ΟΣΔΕ). 16 Τι ισχύει στην περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί αντίρρηση στις προθεσμίες που προβλέπονταν; Θα υπάρξει εκ νέου δυνατότητα για υποβολή, ακόμα και μετά την κύρωση των δασικών χαρτών; Με πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ έχει κριθεί ότι κατά την προηγούμενη περίοδο οι χρόνοι αναρτήσεων, αλλά και ο τρόπος δημοσιοποίησης της διαδικασίας των αναρτήσεων και κύρωσης των δασικών χαρτών ήταν επαρκείς, έτσι ώστε οι ιδιώτες να προβούν σε όλες τις νόμιμες ενέργειες (κατά μέσο όρο το χρονικό διάστημα υποβολής αντιρρήσεων κυμάνθηκε περισσότερο από 8 μήνες). Σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 48 του ν. 4685/2020, υπήρχε κατόπιν συνεχών παρατάσεων ικανό χρονικό διάστημα, για την υποβολή ατελούς αίτησης αναμόρφωσης του δασικού χάρτη. Επιπλέον αυτών, η χώρα μας έχει αναλάβει διεθνείς δεσμεύσεις, προκειμένου να επιτευχθεί η κύρωση των δασικών χαρτών εντός εύλογων και παράλληλα δεσμευτικών χρονικών διαστημάτων, χωρίς να υποχρεωθούμε ως κράτος στην καταβολή δυσβάστακτων προστίμων εξαιτίας της χρόνιας ασυνέπειας. Κατά συνέπεια των παραπάνω δεν είναι δυνατόν να δοθεί εκ νέου η δυνατότητα υποβολής αντίρρησης στο σύνολο (αλλά ούτε και σε μέρος) των κυρωμένων χαρτών, δηλαδή, ακόμα και στις περιοχές που ποτέ μέχρι σήμερα δεν υπήρξε κανένα ενδιαφέρον. 17 Ποια εναλλακτική δυνατότητα έχουν οι ιδιοκτήτες, που δεν υπέβαλλαν αντίρρησή; Μπορούν να υποβάλλουν αίτημα αναμόρφωσης δασικού χάρτη στην οικεία Διεύθυνση Δασών. Ο κυρωμένος δασικός χάρτης δεν δέχεται αντιρρήσεις, επιτρέπεται όμως η αναμόρφωσή του σύμφωνα με την παρ. 1 του αρ. 20 του ν.3889/2010. Η αναμόρφωση του κυρωμένου δασικού χάρτη επιτρέπεται με την προσθήκη ή διαγραφή των εκτάσεων που υπάγονται ή παύουν να υπάγονται σε αυτόν σύμφωνα με τη δασική νομοθεσία, με δικαστικές αποφάσεις επί τού ιδιοκτησιακού ζητήματος των χορτολιβαδικών εκτάσεων, με διοικητικές πράξεις που έπρεπε να συμπεριληφθούν στον δασικό χάρτη κατά την κατάρτισή του και δεν απεικονίζονται σε αυτόν, καθώς και με τη διόρθωση προδήλων σφαλμάτων. 18 Ποιες είναι οι πράξεις της διοίκησης που μπορούν να αναμορφώσουν τον δασικό χάρτη; Σύμφωνα με την ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956/2020 ΥΑ, οι διοικητικές πράξεις είναι: Εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια πόλης, πράξεις εφαρμογής και εγκεκριμένες πολεοδομικές μελέτες, Αποφάσεις χαρακτηρισμού οικισμού, Πράξεις οριοθέτησης καθώς και πράξεις πολεοδόμησης – ρυμοτόμησης, Ισχύουσες άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας, οικοδομικές άδειες ή άλλες άδειες ή διοικητικές πράξεις που καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας για βιομηχανικές ή βιοτεχνικές εγκαταστάσεις που περιλαμβάνονται σε ζώνες οικιστικού ελέγχου, Αποφάσεις επιτροπών αλλοτριώσεων, Παραχωρητήρια αγροτικών κλήρων, Αποφάσεις κύρωσης διανομών και αναδασμών στις οποίες έχει αποδοθεί γεωργική, κτηνοτροφική ή μικτή χρήση, Αποφάσεις του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ή Νομάρχη, Άδειες του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Αποφάσεις διάθεσης εξαγορασμένων από το δημόσιο κτημάτων δυνάμει ειδικών νόμων, Διοικητικές πράξεις που αναφέρονται σε απαλλοτριώσεις και μεταβιβάσεις. 19 Τι χαρακτηρίζεται ως πρόδηλο σφάλμα; Σύμφωνα με την Υ.Α. 153394/919/12.04.2017 ως πρόδηλο σφάλμα στη διαδικασία κατάρτισης του δασικού χάρτη ορίζεται οποιαδήποτε προφανής: Τεχνικού χαρακτήρα απόκλιση ή εσφαλμένη τεχνική απόδοση των οριογραμμών που παρατηρείται πάνω στα φωτογραμμετρικά υπόβαθρα και προκύπτει είτε από μετρήσεις εδάφους ή φωτοερμηνευτικής απόδοσης του θεματικού περιεχομένου του χάρτη, που έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα, που παρουσιάζεται σ’ αυτά, Παράλειψη, εκ παραδρομής, της αποτύπωσης σαφώς δασικής έκτασης εντός ευρύτερης άλλης μορφής (αγροτικής κ.λπ.) και το αντίστροφο, Απεικόνιση εμφανώς λανθασμένη αγροτικής έκτασης ως δασικής και το αντίστροφο, Παράλειψη εγγραφών στοιχείων των πολυγώνων του χάρτη στη βάση δεδομένων, Λανθασμένη αποτύπωση θεματικής επιφάνειας που οφείλεται σε διαμορφωμένα στοιχεία εικόνας (φωτογραφίας) λόγω διαβαθμισμένων περιοχών, Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε πεδινή και ομαλής κλίσης περιοχή, η οποία εξαιρείται της υπαγωγής στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με το π.δ. 32/2016 (ΦΕΚ 46 Α’), Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε αναγνωρισμένη, κατά τις κείμενες διατάξεις, έναντι του Δημοσίου ως ιδιωτικής, η οποία εξαιρείται της υπαγωγής στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, Απόδοση ως δασικής, έκτασης που αφορά τεχνητή δασική φυτεία, η οποία εξαιρείται της υπαγωγής στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και Παράλειψη απεικόνισης πράξεων της διοίκησης. 20 Πως επιταχύνεται η διαδικασία εξέτασης αντιρρήσεων; Αναφορικά με τη λειτουργία των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ), το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει προχωρήσει σε μία σειρά από θεσμικές παρεμβάσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία τους, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία εξέτασης των αντιρρήσεων. Με τον νόμο 4685/2020 μεταβλήθηκε η σύνθεση των ΕΠΕΑ, που πλέον είναι αμειβόμενες με βάση τον μηνιαίο αριθμό υποθέσεων που εξετάζουν (100 ανά μήνα), με στόχο τα πορίσματα τους να χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη κατά το δυνατόν έξωθεν αντικειμενικότητα. Οι επιτροπές αποτελούνται από Δικηγόρο (ως πρόεδρο), Μηχανικό από τον ιδιωτικό τομέα και Δασολόγο από το δημόσιο τομέα. Είναι γνωστό ότι το πλήθος των αντιρρήσεων που εκκρεμούν είναι μεγάλο. Γι’ αυτό το λόγο έχει προβλεφθεί η σύσταση κατ’ ελάχιστο 200 επιτροπών, για τη λειτουργία των οποίων έχει εξασφαλιστεί η αναγκαία χρηματοδοτική πηγή από το Πράσινο Ταμείο. Επιπλέον, έχει προβλεφθεί να γίνονται προπαρασκευαστικές – υποστηρικτικές διεργασίες από τις Διευθύνσεις Δασών, έτσι ώστε η ροή των αντιρρήσεων να είναι πλήρως ομαδοποιημένη και τελικά να επιτευχθεί ο επιθυμητός ρυθμός εξέτασης των αντιρρήσεων. Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία θα παρακολουθείται στενά και αν κριθεί απαραίτητο με βάση τα χρονοδιαγράμματα, θα συσταθούν και επιπλέον επιτροπές. Η Γενική Διεύθυνση Δασών & ΔΠ του ΥΠΕΝ, βρίσκεται σε στενή συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και υπηρεσίες, έτσι ώστε να ξεκινήσουν άμεσα οι εργασίες των επιτροπών, και να μην χαθεί καθόλου χρόνος. 21 Πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία; Μέχρι σήμερα έχουμε ιδρύσει 116 επιτροπές εξέτασης αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) με στόχο να φτάσουμε τουλάχιστον τις 200 ΕΠΕΑ που θα εξετάζουν 20.000 αντιρρήσεις το μήνα, δεδομένο ότι για την καταβολή της αποζημίωσης των μελών απαιτείται εξέταση 100 υποθέσεων ανά μήνα. 22 Τι ισχύει στην περίπτωση που η αντίρρηση ενός πολίτη δεν γίνει αποδεκτή από την αρμόδια ΕΠΕΑ; Σύμφωνα με την παρ. 5 του αρ. 19 του ν.3889/2010 ο πολίτης έχει το δικαίωμα άσκησης αίτησης ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της πράξης κύρωσης του δασικού χάρτη για το τμήμα εκείνο της αντίρρησης που η ΕΠΕΑ δεν έκανε αποδεκτό. Προϋπόθεση της προσφυγής στο ΣτΕ είναι η ενσωμάτωση στον κυρωμένο δασικό χάρτη της επίμαχης έκτασης ύστερα από την απορριπτική απόφαση της ΕΠΕΑ.
  2. Σχετικά με τους Δασικούς Χάρτες το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δημοσίευσε οδηγό με ερωτήσεις και απαντήσεις. 1 Τι είναι ο δασικός χάρτης; Ο δασικός χάρτης προσδιορίζει και οριοθετεί τις εκτάσεις δασικού ή χορτολιβαδικού χαρακτήρα, οι οποίες προστατεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και τις διαχωρίζει από όλες τις διαφορετικού χαρακτήρα εκτάσεις. Σημειώνεται ότι οι δασικοί χάρτες ρυθμίζουν τον χαρακτήρα των εκτάσεων και δεν επεμβαίνουν στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, δεν θίγουν ιδιοκτησιακά δικαιώματα, της εκάστοτε έκτασης. Αντίθετα αποσκοπούν να οριοθετήσουν τις δασικού και χορτολιβαδικού χαρακτήρα εκτάσεις υποστηρίζοντας το χωροταξικό σχεδιασμό, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος. 2 Ποιοι είναι οι κωδικοί για τις εκτάσεις και τι σημαίνουν; Εκτάσεις μη διεπόμενες από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας ΑΑ: Ανέκαθεν άλλης μορφής/χρήσης εκτάσεις ΠΑ: Τελεσίδικες Πράξεις Χαρακτηρισμού Μη δασικές/Μη χορτολιβαδικές Εκτάσεις διεπόμενες από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας ΠΔ: Τελεσίδικες Πράξεις Χαρακτηρισμού, Δασικές ΔΔ: Ανέκαθεν δασικές εκτάσεις ΔΑ: Εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις ΑΔ: Δασωμένοι Αγροί ΠΧ: Τελεσίδικες Πράξεις Χαρακτηρισμού, Χορτολιβαδικές ΧΧ: Ανέκαθεν χορτολιβαδικές εκτάσεις ΧΑ: Χορτολιβαδικές εκτάσεις στις αεροφωτογραφίες του 1945, άλλη μορφή κάλυψης στις αεροφωτογραφίες 2007-2009 ΑΝ: Εκτάσεις που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες 3 Ποια η είναι η πρόοδος του έργου; Έως σήμερα έχουν αναρτηθεί δασικοί χάρτες για το 95% της επικράτειας, το υπόλοιπο 5% αφορά σε περιοχές εντός ορίων οικισμών και σχεδίων πόλεων. Έχει κυρωθεί το 90% των δασικών χαρτών. Η διαφορά οφείλεται στο ότι δεν έχει γίνει κύρωση σε εκτάσεις, που έχουν υποβληθεί αντιρρήσεις και αιτήματα διόρθωσης προδήλου σφάλματος. 4 Με ποιον τρόπο αποδεικνύεται ο χαρακτήρας έκτασης -για οποιαδήποτε νόμιμη χρήση/συναλλαγή με το δημόσιο/συμβολαιογραφική πράξη- μετά τη μερική ή ολική κύρωση των δασικών χαρτών; Μετά την κύρωση του δασικού χάρτη κάθε μεταβίβαση, σύσταση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπραγμάτων δικαιωμάτων εκτάσεων που έχουν χαρακτηριστεί ως δάση, δασικές ή χορτολιβαδικές, πρέπει να συνοδεύεται από σχετικό πιστοποιητικό της αρμόδιας Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 4). Αν η έκταση δεν εμπίπτει στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (δεν αποτελεί δασική εν γένει έκταση) αρκεί υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (A’ 75) επί του τοπογραφικού διαγράμματος, που συνοδεύει τη σχετική πράξη του συμβολαιογράφου ή, αν δεν υφίσταται υποχρέωση εκπόνησης τοπογραφικού διαγράμματος, επί αποσπάσματος του δασικού χάρτη όπου απεικονίζεται το ακίνητο στο οποίο αφορά η συμβολαιογραφική πράξη και όπου εμφαίνονται οι συντεταγμένες των κορυφών του ακινήτου, με την οποία δηλώνεται υπευθύνως από τον συντάκτη του, ότι το συγκεκριμένο ακίνητο δεν εμπίπτει στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 5). 5 Τι ισχύει με τις μεταβιβάσεις – αγοραπωλησίες σε έκταση χαρακτηρισμένη ως δασική στον αναρτημένο δασικό χάρτη, που όμως η Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) έκανε αποδεκτή αντίρρηση και άλλαξε το χαρακτηρισμό της σε μη δασική; Για εκτάσεις για τις οποίες έχουν γίνει δεκτές αντιρρήσεις των ενδιαφερομένων με απόφαση ΕΠΕΑ, και έως να κυρωθεί το επίμαχο τμήμα του δασικού χάρτη, στο σχετικό συμβόλαιο προσαρτάται αντίγραφο της απόφασης αυτής με τον αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (Α.Δ.Α.) από τη «Διαύγεια» και με επισυναπτόμενο τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένων συντεταγμένων Ε.Γ.Σ.Α., επί του οποίου ο συντάκτης βεβαιώνει ότι το ακίνητο είναι αυτό, ως προς το οποίο έχουν γίνει δεκτές οι υποβληθείσες αντιρρήσεις (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 4). Σε έκταση που λανθασμένα επιβαρύνεται με δασικό χαρακτήρα, για να γίνει η μεταβίβαση πρέπει πρώτα να περατωθεί η διαδικασία των αντιρρήσεων. 6 Μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια σε έκταση που είναι εν μέρει δασική και εν μέρει άλλης μορφής (ΑΑ); Εφόσον το τμήμα του γεωτεμαχίου, με χαρακτηρισμό ΑΑ, πληροί τους όρους αρτιότητας, τότε εκδίδεται άδεια δόμησης. Σε κάθε περίπτωση, για την έκδοση οικοδομικής άδειας εφαρμόζεται η εγκύκλιος ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/56321/2354/09.06.2021 (ΑΔΑ: Ω25Υ4653Π8-27Α) οδηγία περί δήλωσης δασικού ή μη χαρακτήρα κατά την έκδοση οικοδομικών αδειών, μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών. 7 Τί γίνεται σε περιοχές στις οποίες δεν έχει αναρτηθεί/κυρωθεί δασικός χάρτης; Οι περιοχές αυτές αφορούν σε σχέδια πόλεων και οικισμών, τα όρια των οποίων δεν έχουν εγκριθεί με πράξεις της Διοίκησης αλλά έχουν οριοθετηθεί με άλλες διατάξεις, όπως π.χ. τα περιγράμματα των νομίμως υφιστάμενων οικισμών προ του έτους 1923 για τους οποίους δεν έχει καθοριστεί όριο, οι ακτινικοί οικισμοί, τα όρια των πολεοδομικών μελετών και σχεδίων πόλεως που εκπονούνται καθώς και τα υπό καθορισμό όρια οικισμών που δεν έχουν ακόμα εγκριθεί. Για τις περιοχές αυτές το ΥΠΕΝ προγραμματίζει αναρτήσεις δασικού χάρτη εντός του 2023, ώστε να ξεκαθαρίσει ο δασικός ή μη χαρακτήρας τους. Μέχρι τότε, στις περιοχές αυτές, για τον χαρακτηρισμό μιας έκτασης ή τμήματος της επιφανείας της γης ως υπαγομένης ή μη στις περιπτώσεις του άρθρου 3 του ν.998/79 (δάσος, δασική έκταση) ισχύει η διαδικασία του άρθρου 14 του ν.998/79, η οποία προβλέπει την έκδοση πράξης χαρακτηρισμού του κατά τόπου αρμοδίου δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών. 8 Ποιος έχει δικαίωμα χρήσης των δεδομένων του δασικού χάρτη; Δυνατότητα χρήσης των στοιχείων του δασικού χάρτη είτε είναι αναρτημένος είτε κυρωμένος, παρέχεται σε κάθε δημόσια αρχή μέσω ειδικού διαδικτυακού τόπου του Κτηματολογίου (ν.3889/2010, αρ. 20, παρ. 6). Αν απαιτείται από κείμενες διατάξεις η βεβαίωση του δασικού ή μη χαρακτήρα έκτασης ενώπιον του Δημοσίου, των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και των υπηρεσιών και φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα αυτή πραγματοποιείται με υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (A΄ 75) επί του τοπογραφικού διαγράμματος, που αφορά το συγκεκριμένο ακίνητο από τον συντάκτη του. Στη δήλωση αναφέρεται υποχρεωτικά, αν ο χαρακτηρισμός της έκτασης ως δασικής ή μη έχει προσωρινή ή οριστική ισχύ, ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο δασικός χάρτης. 9 Ποια τα προβλήματα που ανέδειξε η ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών; Τα προβλήματα που αναδεικνύονται από την πρόσφατη ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών είναι το ιδιοκτησιακό, οι εκτάσεις που χαρακτηρίζονται ως ΑΔ και ΔΑ δηλαδή πρώην αγροτικές εκτάσεις που δασώθηκαν λόγω εγκατάλειψης ή δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν παράνομα προς καλλιέργεια, καθώς και σπίτια που έχουν χτιστεί σε δασικές εκτάσεις χωρίς την απαιτούμενη οικοδομική άδεια, δηλαδή είναι «δασικά αυθαίρετα». 10 Τι ισχύει για τους δασωμένους αγρούς (ΑΔ); Πρόκειται για εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945 με αγροτική μορφή και δασώθηκαν μεταγενέστερα λόγω εγκατάλειψης. Το ΥΠΕΝ με νομοθετική ρύθμιση (αρ. 93 του ν.4915/2022) τροποποίησε το αρ. 67 του ν.998/1979 και έδωσε τη δυνατότητα οικονομικής αξιοποίησης 7.000.000 στρεμμάτων για αγροτική και δενδροκομική καλλιέργεια, καθώς και για ελεύθερη χρήση υπό προϋποθέσεις. Το Δημόσιο πλέον δεν θα προβάλει δικαιώματα κυριότητας σε αυτές τις εκτάσεις παρά μόνο αν αυτά θεμελιώνονται βάσει τίτλων. Πρόκειται για μια μεγάλη μεταρρύθμιση, την οποία οι ιδιοκτήτες εκτάσεων περίμεναν εδώ και σχεδόν 45 χρόνια. 11 Πώς επιλύθηκαν ιδιοκτησιακά ζητήματα; Το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν αφορά άμεσα τους δασικούς χάρτες, αλλά είναι παρεμπίπτον ζήτημα. Οι δασικοί χάρτες ρυθμίζουν αποκλειστικά και μόνο τον χαρακτήρα των εκτάσεων με βάση τις ανθρωπογενείς επεμβάσεις, τη χρήση τους στο παρελθόν και την παρουσία ή μη δασικής βλάστησης, χωρίς να επεμβαίνουν στο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Οποιαδήποτε ιδιοκτησιακή διαφορά συνεχίζει να ρυθμίζεται είτε διοικητικά είτε δικαστικά. Για την επίσπευση της οριστικής επίλυσης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στις περιοχές της ελληνικής επικράτειας που δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας του δημοσίου, το ΥΠΕΝ νομοθέτησε ότι για τις περιοχές αυτές (νησιά Ιονίου, Κρήτη, Λέσβος, Σάμος, Χίος, Κυκλάδες, Κύθηρα, Αντικύθηρα, Δωδεκάνησα και Μάνη) το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα ιδιοκτησίας σε δάση και δασικές εκτάσεις εκτός αν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας (αρ. 152 του ν.4819/2021). Πρακτικά, αν μια αποδεδειγμένα ιδιωτική έκταση χαρακτηριστεί ως δασικού χαρακτήρα, δεν διεκδικείται από το ελληνικό Δημόσιο. Παραμένει ιδιωτική έκταση, γεγονός που δεν επηρεάζει τη χρήση της, σε σχέση με το προηγούμενο θεσμικό καθεστώς. Πρέπει να αναφερθεί ότι οι δασικές εκτάσεις που δεν είναι αναγνωρισμένες ιδιωτικές με έναν από τους τρόπους που αναφέρονται το αρ. 10 του ν.3208/2003, θεωρούνται δημόσιες. 12 Όταν μέρος ιδιοκτησίας έχει χαρακτηριστεί δασικό, μπορεί να μεταβιβαστεί το αγροτικό τμήμα της; Το ΥΠΕΝ με νομοθετική ρύθμιση, έδωσε το δικαίωμα σε ιδιοκτησίες που περιλαμβάνουν και δασικές και αγροτικές εκτάσεις να μπορούν να μεταβιβάζονται, ως προς το μη δασικό τμήμα, χωρίς αυτό να θεωρείται κατάτμηση (αρ. 153 του ν.4819/2021). 13 Ποια λύση δίνεται για τα δασικά αυθαίρετα; Λύση δίνεται και στο ζήτημα των δασικών αυθαιρέτων μέσω της ειδικής διαδικτυακής πλατφόρμας της παρ. 1 του άρ. 52 του ν.4685/2020 που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το Ελληνικό Κτηματολόγιο και βρίσκεται σε λειτουργία από τις 5 Οκτωβρίου 2022. Οι όροι και οι προδιαγραφές λειτουργίας της διαδικτυακής πλατφόρμας της παρ. 1 του αρ. 52 του ν.4685/2020 περιγράφονται στην υπ’ αρ. οικ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/68161/3775/16.07.2021 Κ.Υ.Α, με την υποχρέωση καταβολής παραβόλου ύψους 250 €. Οι κάτοχοι κατοικιών σε δάση και δασικές εκτάσεις, δηλώνουν εκεί τις κατοικίες τους, με αναστολή των διαδικασιών κατεδάφισης και επιβολής προστίμων για 30 έτη. Στη συνέχεια, αφού συγκεντρωθούν τα στοιχεία των δηλώσεων θα εκπονηθεί οικονομοτεχνική μελέτη βάση της οποίας θα εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα που θα καθορίζει τους όρους διατήρησης με καταβολή προστίμου ή κατεδάφισης των κατοικιών που έχουν δηλωθεί. Σημειώνεται ότι αποκλείεται η υπαγωγή -στις παραπάνω διατάξεις- κτιρίων, τα οποία: δεν έχουν το χαρακτήρα κατοικίας, έχουν ανεγερθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011, βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους Ramsar και σε περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις της φύσης ή του τοπίου, εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν το χαρακτηρισμό των περιοχών αυτών, βρίσκονται εντός περιοχών που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες λόγω πυρκαγιάς και έχουν ανεγερθεί μετά την κήρυξη της αναδάσωσης, η διατήρησή τους παρακωλύει τη διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαγιάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα. 14 Είναι δασικές οι εκτάσεις με φρύγανα και ασπαλάθους; Όχι, με βάση γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών του ΥΠΕΝ που έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας με την ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/35724/2004/16.04.2021 αποδοχή γνωμοδότησης, εκτάσεις που στο παρελθόν ήταν αγροτικού χαρακτήρα και λόγω της εγκατάλειψης αναπτύχτηκε ασπάλαθος και φρυγανώδης βλάστηση δεν χαρακτηρίζονται πλέον δασικές. Επίσης σύμφωνα με προγενέστερη αποδοχή γνωμοδότησης του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών (την 182363/2395/13.5.2019), εκτάσεις που και καλύπτονται µόνο από φρυγανική βλάστηση, δε συγκεντρώνουν τα απαραίτητα κριτήρια που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ώστε να θεωρηθεί ότι συγκροτούν δασοβιοκοινότητα και κατά συνέπεια οι εκτάσεις αυτές δεν χαρακτηρίζονται ως δάση ή δασικές αλλά ως χορτολιβαδικές. 15 Τι ισχύει για τα εκχερσωμένα δάση (ΔΑ) και τις επιδοτούμενες εκτάσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ; Βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία για τη λύση του ζητήματος των εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων, που χρησιμοποιούνται για αγροτική χρήση, χωρίς να έχουν εκδοθεί νόμιμες διοικητικές πράξεις. Για τις εκχερσώσεις (ΔΑ) υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες για τη στοιχειοθέτηση του δημοσίου συμφέροντος μέσω συγκέντρωσης ποσοτικών στοιχείων και σύνταξης οικονομοτεχνικών μελετών. Ο δασικός χάρτης συμβάλλει στην επίλυση του θέματος βοηθώντας στην καταμέτρηση τους και στον προσδιορισμό των παραγόμενων αγαθών από αυτές. Ακολούθως, το Δημόσιο βασιζόμενο σε επιστημονικά ποσοτικά δεδομένα θα μπορεί να προσδιορίσει τις απαιτούμενες ενέργειες για την επίλυση του θέματος. Έχει, ήδη, ολοκληρωθεί οικονομοτεχνική μελέτη για τη στοιχειοθέτηση του δημοσίου συμφέροντος και σχεδιάζεται νομικά βιώσιμη λύση σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος. Σε κάθε περίπτωση, η προωθούμενη ρύθμιση θα επιλύει οριστικά όλα τα ζητήματα που έχουν ανακύψει προστατεύοντας το Δημόσιο από τους καταπατητές, αλλά και τους νόμιμους ιδιοκτήτες αυτών των εκτάσεων. Η ρύθμιση αφορά σε 2,3 εκ. στρέμματα πρώην δασικών εκτάσεων που εκχερσώθηκαν (ΔΑ) χωρίς νόμιμες διοικητικές πράξεις και χρησιμοποιούνται για αγροτική χρήση και χιλιάδες ιδιοκτήτες – αγρότες. Σύμφωνα με αυτήν, οι εν λόγω εκτάσεις διατηρούν τη γεωργική χρήση για όσο χρόνο λαμβάνουν ενιαία ενίσχυση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και είναι ενταγμένες στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Υποβολής Δηλώσεων (ΟΣΔΕ). 16 Τι ισχύει στην περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί αντίρρηση στις προθεσμίες που προβλέπονταν; Θα υπάρξει εκ νέου δυνατότητα για υποβολή, ακόμα και μετά την κύρωση των δασικών χαρτών; Με πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ έχει κριθεί ότι κατά την προηγούμενη περίοδο οι χρόνοι αναρτήσεων, αλλά και ο τρόπος δημοσιοποίησης της διαδικασίας των αναρτήσεων και κύρωσης των δασικών χαρτών ήταν επαρκείς, έτσι ώστε οι ιδιώτες να προβούν σε όλες τις νόμιμες ενέργειες (κατά μέσο όρο το χρονικό διάστημα υποβολής αντιρρήσεων κυμάνθηκε περισσότερο από 8 μήνες). Σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 48 του ν. 4685/2020, υπήρχε κατόπιν συνεχών παρατάσεων ικανό χρονικό διάστημα, για την υποβολή ατελούς αίτησης αναμόρφωσης του δασικού χάρτη. Επιπλέον αυτών, η χώρα μας έχει αναλάβει διεθνείς δεσμεύσεις, προκειμένου να επιτευχθεί η κύρωση των δασικών χαρτών εντός εύλογων και παράλληλα δεσμευτικών χρονικών διαστημάτων, χωρίς να υποχρεωθούμε ως κράτος στην καταβολή δυσβάστακτων προστίμων εξαιτίας της χρόνιας ασυνέπειας. Κατά συνέπεια των παραπάνω δεν είναι δυνατόν να δοθεί εκ νέου η δυνατότητα υποβολής αντίρρησης στο σύνολο (αλλά ούτε και σε μέρος) των κυρωμένων χαρτών, δηλαδή, ακόμα και στις περιοχές που ποτέ μέχρι σήμερα δεν υπήρξε κανένα ενδιαφέρον. 17 Ποια εναλλακτική δυνατότητα έχουν οι ιδιοκτήτες, που δεν υπέβαλλαν αντίρρησή; Μπορούν να υποβάλλουν αίτημα αναμόρφωσης δασικού χάρτη στην οικεία Διεύθυνση Δασών. Ο κυρωμένος δασικός χάρτης δεν δέχεται αντιρρήσεις, επιτρέπεται όμως η αναμόρφωσή του σύμφωνα με την παρ. 1 του αρ. 20 του ν.3889/2010. Η αναμόρφωση του κυρωμένου δασικού χάρτη επιτρέπεται με την προσθήκη ή διαγραφή των εκτάσεων που υπάγονται ή παύουν να υπάγονται σε αυτόν σύμφωνα με τη δασική νομοθεσία, με δικαστικές αποφάσεις επί τού ιδιοκτησιακού ζητήματος των χορτολιβαδικών εκτάσεων, με διοικητικές πράξεις που έπρεπε να συμπεριληφθούν στον δασικό χάρτη κατά την κατάρτισή του και δεν απεικονίζονται σε αυτόν, καθώς και με τη διόρθωση προδήλων σφαλμάτων. 18 Ποιες είναι οι πράξεις της διοίκησης που μπορούν να αναμορφώσουν τον δασικό χάρτη; Σύμφωνα με την ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956/2020 ΥΑ, οι διοικητικές πράξεις είναι: Εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια πόλης, πράξεις εφαρμογής και εγκεκριμένες πολεοδομικές μελέτες, Αποφάσεις χαρακτηρισμού οικισμού, Πράξεις οριοθέτησης καθώς και πράξεις πολεοδόμησης – ρυμοτόμησης, Ισχύουσες άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας, οικοδομικές άδειες ή άλλες άδειες ή διοικητικές πράξεις που καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας για βιομηχανικές ή βιοτεχνικές εγκαταστάσεις που περιλαμβάνονται σε ζώνες οικιστικού ελέγχου, Αποφάσεις επιτροπών αλλοτριώσεων, Παραχωρητήρια αγροτικών κλήρων, Αποφάσεις κύρωσης διανομών και αναδασμών στις οποίες έχει αποδοθεί γεωργική, κτηνοτροφική ή μικτή χρήση, Αποφάσεις του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ή Νομάρχη, Άδειες του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Αποφάσεις διάθεσης εξαγορασμένων από το δημόσιο κτημάτων δυνάμει ειδικών νόμων, Διοικητικές πράξεις που αναφέρονται σε απαλλοτριώσεις και μεταβιβάσεις. 19 Τι χαρακτηρίζεται ως πρόδηλο σφάλμα; Σύμφωνα με την Υ.Α. 153394/919/12.04.2017 ως πρόδηλο σφάλμα στη διαδικασία κατάρτισης του δασικού χάρτη ορίζεται οποιαδήποτε προφανής: Τεχνικού χαρακτήρα απόκλιση ή εσφαλμένη τεχνική απόδοση των οριογραμμών που παρατηρείται πάνω στα φωτογραμμετρικά υπόβαθρα και προκύπτει είτε από μετρήσεις εδάφους ή φωτοερμηνευτικής απόδοσης του θεματικού περιεχομένου του χάρτη, που έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα, που παρουσιάζεται σ’ αυτά, Παράλειψη, εκ παραδρομής, της αποτύπωσης σαφώς δασικής έκτασης εντός ευρύτερης άλλης μορφής (αγροτικής κ.λπ.) και το αντίστροφο, Απεικόνιση εμφανώς λανθασμένη αγροτικής έκτασης ως δασικής και το αντίστροφο, Παράλειψη εγγραφών στοιχείων των πολυγώνων του χάρτη στη βάση δεδομένων, Λανθασμένη αποτύπωση θεματικής επιφάνειας που οφείλεται σε διαμορφωμένα στοιχεία εικόνας (φωτογραφίας) λόγω διαβαθμισμένων περιοχών, Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε πεδινή και ομαλής κλίσης περιοχή, η οποία εξαιρείται της υπαγωγής στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με το π.δ. 32/2016 (ΦΕΚ 46 Α’), Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε αναγνωρισμένη, κατά τις κείμενες διατάξεις, έναντι του Δημοσίου ως ιδιωτικής, η οποία εξαιρείται της υπαγωγής στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, Απόδοση ως δασικής, έκτασης που αφορά τεχνητή δασική φυτεία, η οποία εξαιρείται της υπαγωγής στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και Παράλειψη απεικόνισης πράξεων της διοίκησης. 20 Πως επιταχύνεται η διαδικασία εξέτασης αντιρρήσεων; Αναφορικά με τη λειτουργία των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ), το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει προχωρήσει σε μία σειρά από θεσμικές παρεμβάσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία τους, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία εξέτασης των αντιρρήσεων. Με τον νόμο 4685/2020 μεταβλήθηκε η σύνθεση των ΕΠΕΑ, που πλέον είναι αμειβόμενες με βάση τον μηνιαίο αριθμό υποθέσεων που εξετάζουν (100 ανά μήνα), με στόχο τα πορίσματα τους να χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη κατά το δυνατόν έξωθεν αντικειμενικότητα. Οι επιτροπές αποτελούνται από Δικηγόρο (ως πρόεδρο), Μηχανικό από τον ιδιωτικό τομέα και Δασολόγο από το δημόσιο τομέα. Είναι γνωστό ότι το πλήθος των αντιρρήσεων που εκκρεμούν είναι μεγάλο. Γι’ αυτό το λόγο έχει προβλεφθεί η σύσταση κατ’ ελάχιστο 200 επιτροπών, για τη λειτουργία των οποίων έχει εξασφαλιστεί η αναγκαία χρηματοδοτική πηγή από το Πράσινο Ταμείο. Επιπλέον, έχει προβλεφθεί να γίνονται προπαρασκευαστικές – υποστηρικτικές διεργασίες από τις Διευθύνσεις Δασών, έτσι ώστε η ροή των αντιρρήσεων να είναι πλήρως ομαδοποιημένη και τελικά να επιτευχθεί ο επιθυμητός ρυθμός εξέτασης των αντιρρήσεων. Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία θα παρακολουθείται στενά και αν κριθεί απαραίτητο με βάση τα χρονοδιαγράμματα, θα συσταθούν και επιπλέον επιτροπές. Η Γενική Διεύθυνση Δασών & ΔΠ του ΥΠΕΝ, βρίσκεται σε στενή συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και υπηρεσίες, έτσι ώστε να ξεκινήσουν άμεσα οι εργασίες των επιτροπών, και να μην χαθεί καθόλου χρόνος. 21 Πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία; Μέχρι σήμερα έχουμε ιδρύσει 116 επιτροπές εξέτασης αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) με στόχο να φτάσουμε τουλάχιστον τις 200 ΕΠΕΑ που θα εξετάζουν 20.000 αντιρρήσεις το μήνα, δεδομένο ότι για την καταβολή της αποζημίωσης των μελών απαιτείται εξέταση 100 υποθέσεων ανά μήνα. 22 Τι ισχύει στην περίπτωση που η αντίρρηση ενός πολίτη δεν γίνει αποδεκτή από την αρμόδια ΕΠΕΑ; Σύμφωνα με την παρ. 5 του αρ. 19 του ν.3889/2010 ο πολίτης έχει το δικαίωμα άσκησης αίτησης ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της πράξης κύρωσης του δασικού χάρτη για το τμήμα εκείνο της αντίρρησης που η ΕΠΕΑ δεν έκανε αποδεκτό. Προϋπόθεση της προσφυγής στο ΣτΕ είναι η ενσωμάτωση στον κυρωμένο δασικό χάρτη της επίμαχης έκτασης ύστερα από την απορριπτική απόφαση της ΕΠΕΑ. View full Άρθρου
  3. Εκδόθηκε η Εγκύκλιος ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/135179/4495 με θέμα: Έγκριση διαγράμματος κάλυψης σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 157 του Ν.4951/2022 (Α΄ 129). Ειδικότερα, με το άρθρο 157 του ν.4951/2022, τροποποιήθηκε η παρ. 3 του άρθρου 39 του ν.4495/2017 ως προς τις προδιαγραφές του διαγράμματος κάλυψης, προκειμένου να εισαχθεί η νέα αντίληψη ελέγχου των οικοδομικών αδειών, η οποία επικεντρώνεται στο πραγματικό πολεοδομικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κτιρίου στον αστικό χώρο, μέσω του ελέγχου της θέσης του στο οικόπεδο/γήπεδο, του όγκου, καθώς και των υποχρεώσεων σε φύτευση και χώρους στάθμευσης. Επισημαίνεται, ότι βάσει του νέου πλαισίου, ο έλεγχος του διαγράμματος κάλυψης από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ περιορίζεται αποκλειστικά στα αναφερόμενα στο άρθρο 157 του ν.4951/2022 στοιχεία, δηλαδή την κάλυψη, το ύψος, τον όγκο, τις πλάγιες και οπίσθιες αποστάσεις και τις ανάγκες σε χώρους στάθμευσης. Επίσης, για τις περιοχές εντός εγκεκριμένου σχεδίου, ελέγχεται η επιφάνεια της φύτευσης – και δεντροφύτευσης – που προκύπτει από τον υπολογισμό του υποχρεωτικού ακάλυπτου χώρου. Αντιθέτως, οι υπολογισμοί των πολεοδομικών μεγεθών που συναρτώνται με τον συντελεστή δόμησης (σ.δ.), είτε άμεσα, όπως αναφέρονται στο άρθρο 11, είτε έμμεσα σε συνδυασμό με οποιοδήποτε άλλο άρθρο του ΝΟΚ, όπως, ενδεικτικά, τα άρθρα 2, 10, 16, 17, 19, 25 του ΝΟΚ, αναγράφονται μεν στο διάγραμμα κάλυψης, αποτελούν όμως αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών, η οποία δεν ελέγχεται κατά τη χορήγηση της οικοδομικής άδειας από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ. Για την κατανόηση της εφαρμογής της ανωτέρω παραγράφου, ως προς τους ελέγχους των μεγεθών από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ, αναφέρονται τα ακόλουθα ενδεικτικά παραδείγματα. Οι επιφάνειες και οι προϋποθέσεις δημιουργίας των εσωτερικών εξωστών – πατάρια (παρ. 28 του άρθρου 2 και περ. ιδ΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) και των σοφιτών (παρ. 81 του άρθρου 2 και περ. ιε΄ της παρ. 6 του άρθρου 11), οι οποίες σχετίζονται άμεσα με τον έλεγχο του συντελεστή δόμησης (σ.δ.), δεν ελέγχονται από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Επίσης, οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των ΥΔΟΜ ελέγχουν το πλάτος των εξωστών μέχρι δ ή Δ/4 (παρ. 3 του άρθρου 16), ως απόρροια του ελέγχου των υποχρεωτικών οπίσθιων ή πλαϊνών αποστάσεων, αλλά δεν ελέγχουν την επιφάνειά τους στο πλαίσιο του επιτρεπόμενου μέχρι 40% ποσοστού του συντελεστή δόμησης (σ.δ.) (περ. α΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Αντίστοιχα, δεν ελέγχεται η επιφάνεια των ανοικτών ημιυπαίθριων χώρων ως ποσοστό μέχρι του 20% της επιφάνειας που επιτρέπεται να δομηθεί στο οικόπεδο ή γήπεδο (περ. α΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) ούτε και το μήκος του ανοίγματός τους σε σχέση με το περίγραμμά τους (παρ. 6 του άρθρου 2), καθώς τα στοιχεία αυτά συναρτώνται έμμεσα με την υποχρέωση προσμέτρησής τους ή μη στον συντελεστή δόμησης (σ.δ.) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Κατ’ αναλογία με τα προαναφερόμενα, οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των ΥΔΟΜ ελέγχουν το πλάτος των κλειστών εξωστών (erker) (περίπτωση β΄ της παρ. 5 του άρθρου 16) αλλά όχι το ποσοστό τους επί της επιφάνειας της αντίστοιχης όψης (περ. α΄ της παρ. 5 του άρθρου 16) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Έτσι, στα υποδείγματα που συντάχθηκαν και εγκρίνονται με την παρούσα εγκύκλιο, αναγράφονται στα γενικά στοιχεία γηπέδου – κτιρίου, τα μεγέθη που υπόκεινται σε έλεγχο από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους της αρμόδιας ΥΔΟΜ, ενώ όλοι οι υπόλοιποι υπολογισμοί, αναγράφονται στο διάγραμμα κάλυψης αλλά αποτελούν περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού και υπόκεινται σε έλεγχο μόνο σε περίπτωση δειγματοληπτικού ελέγχου ή ελέγχου νομιμότητας μετά από καταγγελία. Όταν το διάγραμμα κάλυψης πρέπει να περιλαμβάνει επιπρόσθετα στοιχεία, λόγω εγκρίσεων από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα, αυτά αναγράφονται σε ξεχωριστό πεδίο με τίτλο «ειδικά στοιχεία έγκρισης (διάταξη, όνομα φορέα ή συλλογικού οργάνου)». Για παράδειγμα, στην περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 10 του ΝΟΚ, στο πεδίο αυτό θα συμπεριλαμβάνεται ο πίνακας υπολογισμού των κινήτρων των περιπτώσεων του άρθρου 10, με βάσει τα στοιχεία του οικοπέδου και τους ισχύοντες όρους δόμησης της περιοχής, προς έγκριση από το οικείο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΣΑ). Για τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών σε υφιστάμενα κτίρια, με τις οποίες δεν τροποποιούνται τα εγκεκριμένα πολεοδομικά μεγέθη παλαιότερων οικοδομικών αδειών, όπως για παράδειγμα αλλαγές χρήσης κτιρίων, εργασίες επισκευής και αλλαγές διαρρύθμισης, το περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού περιορίζεται αποκλειστικά στη βεβαίωση ότι δεν τροποποιούνται τα εγκεκριμένα πολεοδομικά μεγέθη. Για τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών προσθήκης σε υφιστάμενα κτίρια, το περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού περιορίζεται στα πολεοδομικά μεγέθη που τροποποιούνται βάσει της νέας πράξης. Ο έλεγχος από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους της ΥΔΟΜ αφορά, αφενός στα πολεοδομικά μεγέθη που τροποποιούνται με τη νέα πράξη, κατά το μέρος που δεν εμπίπτουν στην υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού, και αφετέρου στην επαλήθευση και ορθή μεταφορά των εγκεκριμένων στοιχείων από το διάγραμμα κάλυψης του υφιστάμενου κτιρίου. Επισημαίνεται, ότι επιτρέπεται η εμβαδομέτρηση χώρων μέσω σχεδιαστικών προγραμμάτων με αναφορά επί του διαγράμματος κάλυψης της τελικής τους επιφάνειας, χωρίς απαίτηση αναγραφής επιμέρους διαστάσεων και τριγωνισμών, δεδομένου ότι η υποβολή του σχεδίου μέσω του συστήματος e-Άδειες γίνεται και σε μορφή αρχείου dwg και συνεπώς είναι δυνατή η επιβεβαίωση της ορθότητας του αποτελέσματος σε περίπτωση ελέγχου.
  4. Εκδόθηκε η Εγκύκλιος ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/135179/4495 με θέμα: Έγκριση διαγράμματος κάλυψης σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 157 του Ν.4951/2022 (Α΄ 129). Ειδικότερα, με το άρθρο 157 του ν.4951/2022, τροποποιήθηκε η παρ. 3 του άρθρου 39 του ν.4495/2017 ως προς τις προδιαγραφές του διαγράμματος κάλυψης, προκειμένου να εισαχθεί η νέα αντίληψη ελέγχου των οικοδομικών αδειών, η οποία επικεντρώνεται στο πραγματικό πολεοδομικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κτιρίου στον αστικό χώρο, μέσω του ελέγχου της θέσης του στο οικόπεδο/γήπεδο, του όγκου, καθώς και των υποχρεώσεων σε φύτευση και χώρους στάθμευσης. Επισημαίνεται, ότι βάσει του νέου πλαισίου, ο έλεγχος του διαγράμματος κάλυψης από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ περιορίζεται αποκλειστικά στα αναφερόμενα στο άρθρο 157 του ν.4951/2022 στοιχεία, δηλαδή την κάλυψη, το ύψος, τον όγκο, τις πλάγιες και οπίσθιες αποστάσεις και τις ανάγκες σε χώρους στάθμευσης. Επίσης, για τις περιοχές εντός εγκεκριμένου σχεδίου, ελέγχεται η επιφάνεια της φύτευσης – και δεντροφύτευσης – που προκύπτει από τον υπολογισμό του υποχρεωτικού ακάλυπτου χώρου. Αντιθέτως, οι υπολογισμοί των πολεοδομικών μεγεθών που συναρτώνται με τον συντελεστή δόμησης (σ.δ.), είτε άμεσα, όπως αναφέρονται στο άρθρο 11, είτε έμμεσα σε συνδυασμό με οποιοδήποτε άλλο άρθρο του ΝΟΚ, όπως, ενδεικτικά, τα άρθρα 2, 10, 16, 17, 19, 25 του ΝΟΚ, αναγράφονται μεν στο διάγραμμα κάλυψης, αποτελούν όμως αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών, η οποία δεν ελέγχεται κατά τη χορήγηση της οικοδομικής άδειας από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ. Για την κατανόηση της εφαρμογής της ανωτέρω παραγράφου, ως προς τους ελέγχους των μεγεθών από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ, αναφέρονται τα ακόλουθα ενδεικτικά παραδείγματα. Οι επιφάνειες και οι προϋποθέσεις δημιουργίας των εσωτερικών εξωστών – πατάρια (παρ. 28 του άρθρου 2 και περ. ιδ΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) και των σοφιτών (παρ. 81 του άρθρου 2 και περ. ιε΄ της παρ. 6 του άρθρου 11), οι οποίες σχετίζονται άμεσα με τον έλεγχο του συντελεστή δόμησης (σ.δ.), δεν ελέγχονται από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Επίσης, οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των ΥΔΟΜ ελέγχουν το πλάτος των εξωστών μέχρι δ ή Δ/4 (παρ. 3 του άρθρου 16), ως απόρροια του ελέγχου των υποχρεωτικών οπίσθιων ή πλαϊνών αποστάσεων, αλλά δεν ελέγχουν την επιφάνειά τους στο πλαίσιο του επιτρεπόμενου μέχρι 40% ποσοστού του συντελεστή δόμησης (σ.δ.) (περ. α΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Αντίστοιχα, δεν ελέγχεται η επιφάνεια των ανοικτών ημιυπαίθριων χώρων ως ποσοστό μέχρι του 20% της επιφάνειας που επιτρέπεται να δομηθεί στο οικόπεδο ή γήπεδο (περ. α΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) ούτε και το μήκος του ανοίγματός τους σε σχέση με το περίγραμμά τους (παρ. 6 του άρθρου 2), καθώς τα στοιχεία αυτά συναρτώνται έμμεσα με την υποχρέωση προσμέτρησής τους ή μη στον συντελεστή δόμησης (σ.δ.) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Κατ’ αναλογία με τα προαναφερόμενα, οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των ΥΔΟΜ ελέγχουν το πλάτος των κλειστών εξωστών (erker) (περίπτωση β΄ της παρ. 5 του άρθρου 16) αλλά όχι το ποσοστό τους επί της επιφάνειας της αντίστοιχης όψης (περ. α΄ της παρ. 5 του άρθρου 16) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Έτσι, στα υποδείγματα που συντάχθηκαν και εγκρίνονται με την παρούσα εγκύκλιο, αναγράφονται στα γενικά στοιχεία γηπέδου – κτιρίου, τα μεγέθη που υπόκεινται σε έλεγχο από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους της αρμόδιας ΥΔΟΜ, ενώ όλοι οι υπόλοιποι υπολογισμοί, αναγράφονται στο διάγραμμα κάλυψης αλλά αποτελούν περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού και υπόκεινται σε έλεγχο μόνο σε περίπτωση δειγματοληπτικού ελέγχου ή ελέγχου νομιμότητας μετά από καταγγελία. Όταν το διάγραμμα κάλυψης πρέπει να περιλαμβάνει επιπρόσθετα στοιχεία, λόγω εγκρίσεων από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα, αυτά αναγράφονται σε ξεχωριστό πεδίο με τίτλο «ειδικά στοιχεία έγκρισης (διάταξη, όνομα φορέα ή συλλογικού οργάνου)». Για παράδειγμα, στην περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 10 του ΝΟΚ, στο πεδίο αυτό θα συμπεριλαμβάνεται ο πίνακας υπολογισμού των κινήτρων των περιπτώσεων του άρθρου 10, με βάσει τα στοιχεία του οικοπέδου και τους ισχύοντες όρους δόμησης της περιοχής, προς έγκριση από το οικείο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΣΑ). Για τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών σε υφιστάμενα κτίρια, με τις οποίες δεν τροποποιούνται τα εγκεκριμένα πολεοδομικά μεγέθη παλαιότερων οικοδομικών αδειών, όπως για παράδειγμα αλλαγές χρήσης κτιρίων, εργασίες επισκευής και αλλαγές διαρρύθμισης, το περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού περιορίζεται αποκλειστικά στη βεβαίωση ότι δεν τροποποιούνται τα εγκεκριμένα πολεοδομικά μεγέθη. Για τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών προσθήκης σε υφιστάμενα κτίρια, το περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού περιορίζεται στα πολεοδομικά μεγέθη που τροποποιούνται βάσει της νέας πράξης. Ο έλεγχος από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους της ΥΔΟΜ αφορά, αφενός στα πολεοδομικά μεγέθη που τροποποιούνται με τη νέα πράξη, κατά το μέρος που δεν εμπίπτουν στην υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού, και αφετέρου στην επαλήθευση και ορθή μεταφορά των εγκεκριμένων στοιχείων από το διάγραμμα κάλυψης του υφιστάμενου κτιρίου. Επισημαίνεται, ότι επιτρέπεται η εμβαδομέτρηση χώρων μέσω σχεδιαστικών προγραμμάτων με αναφορά επί του διαγράμματος κάλυψης της τελικής τους επιφάνειας, χωρίς απαίτηση αναγραφής επιμέρους διαστάσεων και τριγωνισμών, δεδομένου ότι η υποβολή του σχεδίου μέσω του συστήματος e-Άδειες γίνεται και σε μορφή αρχείου dwg και συνεπώς είναι δυνατή η επιβεβαίωση της ορθότητας του αποτελέσματος σε περίπτωση ελέγχου. View full Άρθρου
  5. Το ΤΕΕ Πελοποννήσου με επιστολή του προς το ΥΠΕΝ ανοίγει το θέμα της ηλεκτρονικής υποβολής δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών (στις διατάξεις των Ν.4178/2013 & Ν.4495/2017) για το οποίο λήγει η σχετική προθεσμία στο τέλος του έτους και ζητά αντί παράτασης ανοιχτή διαδικασία. -«Μετά από πληθώρα αιτημάτων συναδέλφων Μηχανικών, ζητάμε όπως τα συνοδευτικά στοιχεία και δικαιολογητικά των υπαγωγών στους N.4178/13 και Ν.4495/17 να υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα κατά τη συμπλήρωση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου και μέχρι την ημερομηνία που επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις του Ν.4495/17 των αυθαιρέτων κατασκευών και αλλαγών χρήσης των κατηγοριών 1 έως και 4 του αρ. 96 του ίδιου Νόμου, ήτοι την 31η Δεκεμβρίου 2025». Αυτά αναφέρονται στην επιστολή του ΤΕΕ Τμήμα Πελοποννήσου, προς τον υπουργό ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα και τον υφυπουργό Χωροταξίας & Αστικού Περιβάλλοντος Νίκο Ταγαρά την οποία υπογράφει η πρόεδρος ΤΕΕ Πελοποννήσου Χαρίκλεια Δ. Τσιώλη Πολ. Μηχ/κός Ε.Μ.Π.- Μ.Sc. Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται με θέμα ότι: «ηλεκτρονική υποβολή δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών στις διατάξεις των Ν.4178/2013 & Ν.4495/2017» αναφέρεται ότι: «σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 51 του Ν.4643/19 (Α’ 193), όπως τροποποιήθηκε με το αρ. 87 του Ν.4915/22 για τις περιπτώσεις υπαγωγής στον Ν.4178/13, οι οποίες δεν μεταφέρονται στο Ν.4495/17 (Α’ 167) και τις περιπτώσεις υπαγωγής στο Ν. 4014/11 (Α’ 209) που έχουν μεταφερθεί στο Ν.4178/13, ο Μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών μέχρι τις 31.12.2022».. Σύμφωνα δε, με το αρ.99 του Ν.4495/17, όπως τροποποιήθηκε με το αρ.89 του Ν.4915/22, ο Μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών: α) έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 για δηλώσεις με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2020 και β) εντός εικοσιτεσσάρων (24) μηνών από την πληρωμή του παράβολου για δηλώσεις με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου από την 1η Ιανουαρίου 2021». Το ΥΠΕΝ μιλάει για παράταση Σημειώνεται ότι παράταση της προθεσμίας που λήγει στο τέλος του έτους, για την ανάρτηση δικαιολογητικών υπαγωγών τακτοποίησης αυθαιρέτων ανακοίνωσε ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ σε εκδήλωση του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης στα Χανιά, ενω παρουσίασε τις εξελίξεις για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό. Συγκεκριμένα στην εκδήλωση του ΤΕΕ/ ΤΔΚ, ο Ευθύμιος Μπακογιάννης γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, δήλωσε ότι: -«O υπουργός ήδη έχει δώσει εντολή να υπάρξει παράταση στην υποβολή των δηλώσεων, που είχαν υποχρέωση μέχρι 31/12/2022 για τις υπαγωγές στους νόμους των αυθαιρέτων». Οι περιπτώσεις που παίρνουν παράταση Ειδικότερα οι περιπτώσεις για τις οποίες η προθεσμία ανάρτησης των δικαιολογητικών τακτοποίησης αυθαιρέτων λήγει στο τέλος του έτους και αφορούν στην ανακοίνωση της παράτασης από το γγ του ΥΠΕΝ είναι: Για περιπτώσεις υπαγωγών σε προγενέστερους νόμους (ν. 4178/2013, 4014/2011) που δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017 ανεξαρτήτως ημερομηνίας πληρωμής παραβόλου Καταληκτική ημερομηνία ανάρτησης δικαιολογητικών 31.12.2022 Για περιπτώσεις υπαγωγών στον ν. 4495/2017 με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου έως και την 31η.12.2020 Καταληκτική ημερομηνία ανάρτησης δικαιολογητικών 31.12.2022 Για περιπτώσεις υπαγωγών στον ν. 4495/2017 με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου από την 1η.1.2021 και εφεξής Ανάρτηση δικαιολογητικών εντός εικοσιτεσσάρων (24) μηνών από την πληρωμή του παραβόλου. Όπως έχει ανακοινώσει το ΥΠΕΝ σε κάθε περίπτωση, όταν υπάρχει υποχρέωση σύνταξης Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, ο μηχανικός θα οφείλει να προβεί αμελλητί στην ολοκλήρωση της ανάρτησης των απαραίτητων δικαιολογητικών υπαγωγής ανεξαρτήτως των ανωτέρω προθεσμιών. Επαναφορά τακτοποίησης αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 Σημειώνεται ότι την άμεση κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης, με την οποία θα επανέλθει το δικαίωμα τακτοποίησης για αυθαίρετα της κατηγορίας 5 ανακοίνωσε ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Ταγαράς στο συνέδριο της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων στην Πάτρα. πηγή. ecopress.gr
  6. Το ΤΕΕ Πελοποννήσου με επιστολή του προς το ΥΠΕΝ ανοίγει το θέμα της ηλεκτρονικής υποβολής δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών (στις διατάξεις των Ν.4178/2013 & Ν.4495/2017) για το οποίο λήγει η σχετική προθεσμία στο τέλος του έτους και ζητά αντί παράτασης ανοιχτή διαδικασία. -«Μετά από πληθώρα αιτημάτων συναδέλφων Μηχανικών, ζητάμε όπως τα συνοδευτικά στοιχεία και δικαιολογητικά των υπαγωγών στους N.4178/13 και Ν.4495/17 να υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα κατά τη συμπλήρωση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου και μέχρι την ημερομηνία που επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις του Ν.4495/17 των αυθαιρέτων κατασκευών και αλλαγών χρήσης των κατηγοριών 1 έως και 4 του αρ. 96 του ίδιου Νόμου, ήτοι την 31η Δεκεμβρίου 2025». Αυτά αναφέρονται στην επιστολή του ΤΕΕ Τμήμα Πελοποννήσου, προς τον υπουργό ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα και τον υφυπουργό Χωροταξίας & Αστικού Περιβάλλοντος Νίκο Ταγαρά την οποία υπογράφει η πρόεδρος ΤΕΕ Πελοποννήσου Χαρίκλεια Δ. Τσιώλη Πολ. Μηχ/κός Ε.Μ.Π.- Μ.Sc. Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται με θέμα ότι: «ηλεκτρονική υποβολή δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών στις διατάξεις των Ν.4178/2013 & Ν.4495/2017» αναφέρεται ότι: «σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 51 του Ν.4643/19 (Α’ 193), όπως τροποποιήθηκε με το αρ. 87 του Ν.4915/22 για τις περιπτώσεις υπαγωγής στον Ν.4178/13, οι οποίες δεν μεταφέρονται στο Ν.4495/17 (Α’ 167) και τις περιπτώσεις υπαγωγής στο Ν. 4014/11 (Α’ 209) που έχουν μεταφερθεί στο Ν.4178/13, ο Μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών μέχρι τις 31.12.2022».. Σύμφωνα δε, με το αρ.99 του Ν.4495/17, όπως τροποποιήθηκε με το αρ.89 του Ν.4915/22, ο Μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών: α) έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 για δηλώσεις με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2020 και β) εντός εικοσιτεσσάρων (24) μηνών από την πληρωμή του παράβολου για δηλώσεις με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου από την 1η Ιανουαρίου 2021». Το ΥΠΕΝ μιλάει για παράταση Σημειώνεται ότι παράταση της προθεσμίας που λήγει στο τέλος του έτους, για την ανάρτηση δικαιολογητικών υπαγωγών τακτοποίησης αυθαιρέτων ανακοίνωσε ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ σε εκδήλωση του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης στα Χανιά, ενω παρουσίασε τις εξελίξεις για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό. Συγκεκριμένα στην εκδήλωση του ΤΕΕ/ ΤΔΚ, ο Ευθύμιος Μπακογιάννης γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, δήλωσε ότι: -«O υπουργός ήδη έχει δώσει εντολή να υπάρξει παράταση στην υποβολή των δηλώσεων, που είχαν υποχρέωση μέχρι 31/12/2022 για τις υπαγωγές στους νόμους των αυθαιρέτων». Οι περιπτώσεις που παίρνουν παράταση Ειδικότερα οι περιπτώσεις για τις οποίες η προθεσμία ανάρτησης των δικαιολογητικών τακτοποίησης αυθαιρέτων λήγει στο τέλος του έτους και αφορούν στην ανακοίνωση της παράτασης από το γγ του ΥΠΕΝ είναι: Για περιπτώσεις υπαγωγών σε προγενέστερους νόμους (ν. 4178/2013, 4014/2011) που δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017 ανεξαρτήτως ημερομηνίας πληρωμής παραβόλου Καταληκτική ημερομηνία ανάρτησης δικαιολογητικών 31.12.2022 Για περιπτώσεις υπαγωγών στον ν. 4495/2017 με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου έως και την 31η.12.2020 Καταληκτική ημερομηνία ανάρτησης δικαιολογητικών 31.12.2022 Για περιπτώσεις υπαγωγών στον ν. 4495/2017 με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου από την 1η.1.2021 και εφεξής Ανάρτηση δικαιολογητικών εντός εικοσιτεσσάρων (24) μηνών από την πληρωμή του παραβόλου. Όπως έχει ανακοινώσει το ΥΠΕΝ σε κάθε περίπτωση, όταν υπάρχει υποχρέωση σύνταξης Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, ο μηχανικός θα οφείλει να προβεί αμελλητί στην ολοκλήρωση της ανάρτησης των απαραίτητων δικαιολογητικών υπαγωγής ανεξαρτήτως των ανωτέρω προθεσμιών. Επαναφορά τακτοποίησης αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 Σημειώνεται ότι την άμεση κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης, με την οποία θα επανέλθει το δικαίωμα τακτοποίησης για αυθαίρετα της κατηγορίας 5 ανακοίνωσε ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ Νίκος Ταγαράς στο συνέδριο της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων στην Πάτρα. πηγή. ecopress.gr View full Άρθρου
  7. Με αφορμή την έναρξη της χειμερινής σεζόν 2022-2023, το Εργαστήριο Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του ΕΜΠ σε συνεργασία με το Εργαστήριο Θερμικών Διεργασιών και λαμβάνοντας σημαντική υποστήριξη από το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του ΕΚΕΤΑ, προχώρησε σε μια πρώτη εκτίμηση σχετικά με τα επίπεδα που αναμένεται να κυμανθεί φέτος το κόστος θέρμανσης στην Ελλάδα (και δη στις δυο μεγαλύτερες αστικές περιοχές: Αττική & Θεσσαλονίκη). Σε αυτό το πλαίσιο, αξιοποιήθηκαν διάφορα χρηματοοικονομικά στοιχεία (εμπορικές χρεώσεις, λιανικές τιμές στερεών καυσίμων θέρμανσης, κρατικές επιδοτήσεις κ.α.) που είναι σήμερα διαθέσιμα σε σχέση με τους μήνες Οκτώβριο & Νοέμβριο 2022. Ωστόσο, ασφαλέστερες εκτιμήσεις για το κόστος καθεμίας από τις τεχνολογίες θέρμανσης που βρίσκουν εφαρμογής, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, ανά την ελληνική επικράτεια θα μπορούν να εξαχθούν προς τα τέλη του 2022 – αρχές του 2023, δεδομένης της παρατεταμένης ενεργειακής κρίσης που επικρατεί στην Ευρώπη και της απολύτως ευμετάβλητης κατάστασης που απορρέει από αυτήν. Στον παρακάτω πίνακα συγκεντρώνονται όλα τα είδη θερμικών συστημάτων που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της μελέτης. Αναφορικά με τα επιμέρους αποτελέσματα δεν θα πρέπει, σε καμία περίπτωση, να παραβλέπεται το γεγονός ότι έχουν εξαχθεί βάσει συγκεκριμένων παραδοχών, όπως αυτές παρατίθενται αναλυτικά στο τέλος της μελέτης. Οι δε τιμές αγοράς των αξιολογηθέντων συστημάτων θέρμανσης είναι ενδεικτικές και μπορεί να διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με τον κατασκευαστή και τη χώρα προέλευσης. Εξεταζόμενα είδη θερμικών συγκροτημάτων Πλήρης Περιγραφή Συντομογραφία 1. Αντλία θερμότητας εγκατεστημένη σε κατοικία στην Κλιματική Ζώνη Β, συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Αντλία θερμότητας, Ζώνη Β (extra 1.200 kWhel incl.) 2. Αντλία θερμότητας εγκατεστημένη σε κατοικία στην Κλιματική Ζώνη Γ, συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Αντλία θερμότητας, Ζώνη Γ (extra 1.200 kWhel incl.) 3. Πιστοποιημένο συγκρότημα λέβητα – καυστήρα βιομάζας με σιλό τροφοδοσίας, ο οποίος τροφοδοτείται με πέλλετ ξύλου ποιοτικής κατηγορίας Α1. Λέβητας βιομάζας (πέλλετ ξύλου) 4. Συγκρότημα λέβητα – καυστήρα φυσικού αερίου συμπύκνωσης. Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης 5. Συγκρότημα λέβητα – καυστήρα φυσικού αερίου συμπύκνωσης, στην περίπτωση 4-μελούς οικογένειας που δικαιούται επιδόματος θέρμανσης για τη σεζόν 2022-2023. Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, δικαιούχος επιδόματος θέρμανσης με 2 τέκνα 6. Τζάκι κλειστού θαλάμου καύσης το οποίο συνδέεται στην υφιστάμενη υδραυλική εγκατάσταση θέρμανσης της κατοικίας. Τζάκι Κλειστού Θαλάμου (Ενεργειακό) 7. Τζάκι ανοιχτού θαλάμου καύσης το οποίο τοποθετείται εντός κατοικημένου χώρου με σκοπό την τοπική θέρμανση τμήματος αυτού. Τζάκι Ανοιχτού Θαλάμου 8. Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις με μέγιστο συντελεστή μετατροπής 100%, π.χ. ηλεκτρικός λέβητας (βλ. παραδοχές μελέτης), συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – Ηλεκτρικός Λέβητας (extra 1.200 kWhel incl.) 9. Συγκρότημα παλαιού λέβητα – καυστήρα πετρελαίου (ηth = 71%). Παλαιός Λέβητας Πετρελαίου 10. Συγκρότημα συνήθη λέβητα – καυστήρα πετρελαίου (ηth = 87%). Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου 11. Συγκρότημα συνήθη λέβητα – καυστήρα πετρελαίου, στην περίπτωση 4- μελούς οικογένειας που δικαιούται επιδόματος θέρμανσης για τη σεζόν 2022-2023. Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου, δικαιούχος επιδόματος θέρμανσης με 2 τέκνα Με βάση τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τη μελέτη, ένα πρώτο βασικό συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι το κόστος για ένα μέσο νοικοκυριό στην Ελλάδα που θα επιλέξει θέρμανση με χρήση ηλεκτρικής ενέργειας (αντλία θερμότητας ή συστήματα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – π.χ. ηλεκτρικός λέβητας), θα κυμανθεί στα ίδια υψηλά επίπεδα με πέρυσι, παρόλο που η ρήτρα αναπροσαρμογής έχει ανασταλεί και δεν εφαρμόζεται στα πρόσφατα, μηνιαία πλέον, τιμολόγια της ΔΕΗ και των λοιπών παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι οι αναλογικές χρεώσεις προμήθειας, σε απόλυτα νούμερα, παρουσιάζονται αυξημένες, συγκριτικά με αυτές που ίσχυαν στα προηγούμενα τιμολόγια, ακόμα και μετά την αφαίρεση της κλιμακωτής επιδότησης ΤΕΜ που χορηγείται από το κράτος. Επιπλέον, έχουν αυξηθεί και οι αντίστοιχες πάγιες χρεώσεις προμήθειας ενώ από τις 31/07/2022 έχει πάψει να ισχύει και η επιπλέον Έκπτωση 30% που παρείχε η ΔΕΗ επί των αναλογικών χρεώσεων προμήθειας για τις καταναλώσεις από 05/08/2021 και μετά. Όσον αφορά τη μέση τιμή πώλησης του πετρελαίου θέρμανσης για τη χειμερινή σεζόν 2022-2023, αυτή θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη συνέχιση ή μη τόσο της έκπτωσης των 7,5 λεπτών (συμπερ. ΦΠΑ) που παρέχει σήμερα και μέχρι τις 30 Νοεμβρίου η HELLENiQ ENERGY (ΕΛΠΕ) όσο και της οριζόντιας κρατικής επιδότησης των 25 λεπτών (συμπερ. ΦΠΑ) που σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα θα παρέχεται μέχρι το τέλος του 2022. Δίχως αυτές, είναι πιθανόν να προέκυπτε μια τιμή αρκετά πάνω από 1,50 €/lt (σήμερα η μέση πανελλαδική τιμή κυμαίνεται μεταξύ 1,30 και 1,35 €/lt). Το κόστος θέρμανσης με φυσικό αέριο εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την εξέλιξη του μηνιαίου TTF (Title Transfer Facility ή Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων). Άλλωστε βάσει αυτού διαμορφώνεται και η οριζόντια επιδότηση που παρέχει η ΔΕΠΑ Εμπορίας στους οικιακούς καταναλωτές. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι το κόστος θέρμανσης μέσω συστημάτων φυσικού αερίου (λέβητας συμπύκνωσης Φ.Α.) θα είναι, έστω και οριακά, ακριβότερο του αντίστοιχου των συστημάτων πετρελαίου (συνήθης λέβητας πετρελαίου) ακόμα και αν η τιμή του τελευταίου πάρει μια αύξηση της τάξης των 10-20 λεπτών κατά τη διάρκεια της χειμερινής σεζόν. Αν η σύγκριση γίνει με έναν παλαιό λέβητα πετρελαίου τότε το φυσικό αέριο μπορεί να είναι οριακά ανταγωνιστικό. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι η περαιτέρω αύξηση στις τιμές ανά κιλοβατώρα τόσο του πετρελαίου θέρμανσης όσο και του φυσικού αερίου σε σχέση με πέρυσι (αύξηση της τάξης του 20% & 35%, αντίστοιχα) σε συνδυασμό με τη διατήρηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας στα περσινά επίπεδα, έχουν ως αποτέλεσμα οι αντλίες θερμότητας να υπερτερούν ακόμα περισσότερο των συμβατικών λεβήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, ως προς το κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας (€/ΚWhth). Τέλος, όπως ήταν αναμενόμενο οι ακόμα υψηλότερες, σε σχέση με πέρυσι, τιμές των 2 πιο δημοφιλών φορέων ενέργειας (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) φαίνεται ότι επηρέασαν και τις τιμές πώλησης των συμβατικών στερεών καυσίμων, όπως είναι τα καυσόξυλα και τα πέλλετ ξύλου, οι οποίες παρουσιάζουν ραγδαία άνοδο της τάξης του 55% και 100%, αντίστοιχα. Επιπλέον, από τα αναλυτικά στοιχεία της μελέτης, εξάγεται ένα πολύ κρίσιμο συμπέρασμα όσον αφορά τις προοπτικές αντικατάστασης ενός συμβατικού λέβητα πετρελαίου με νέα συστήματα θέρμανσης, βάσει και των σχετικών εκτιμήσεων για το πού θα κυμανθούν οι τιμές πώλησης των διαφόρων καυσίμων θέρμανσης κατά τη χειμερινή σεζόν 2022-2023. Πιο συγκεκριμένα, η επένδυση από τους οικιακούς καταναλωτές σε κάποια εκ των εναλλακτικών τεχνολογιών θέρμανσης αντί του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης με πετρέλαιο θεωρείται τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο μια επιλογή που εμπεριέχει πάρα πολύ μεγάλο ρίσκο και ως εκ τούτου οφείλει να αξιολογείται με μεγάλη προσοχή. Ωστόσο, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι η αντλία θερμότητας αποτελεί το μοναδικό εναλλακτικό σύστημα θέρμανσης του οποίου το κόστος θερμικής ενέργειας (€/kWhth) τόσο για τη Ζώνη Β όσο και για τη Ζώνη Γ είναι μικρότερο του αντίστοιχου που περιγράφει το συνήθη λέβητα πετρελαίου (0,156 €/kWhth) και στα 4 σενάρια ετήσιων θερμικών αναγκών που εξετάστηκαν στη μελέτη. Στον Πίνακα που ακολουθεί, τα μοναδιαία κόστη θερμικής ενέργειας (€/kWhth) που υπολογίστηκαν στην παρούσα μελέτη για τα διάφορα συστήματα θέρμανσης (χειμερινή σεζόν 2022-2023) συγκρίνονται με τα αντίστοιχα της χειμερινής σεζόν 2021-2022 (βλ. μελέτη ΕΜΠ – Δεκέμβριος 2021). Και στις 2 περιπτώσεις, οι θερμικές ανάγκες τετραμήνου ανέρχονται σε 3.000 kWhth/4μηνο (4.500 kWhth/σεζόν). Σύγκριση ανάμεσα στα μοναδιαία κόστη θερμικής ενέργειας (€/kWhth) που έχουν υπολογιστεί για τις χειμερινές σεζόν 2021-2022 & 2022-2023, αντίστοιχα – Θερμικές ανάγκες μέσου νοικοκυριού ίσες με 3.000 kWhth/4μηνο Είδος Θερμικού Συγκροτήματος Κόστος θερμικής ενέργειας (€/kWhth) Χειμερινή σεζόν 2021-2022 Χειμερινή σεζόν 2022-2023 Ποσοστιαία Μεταβολή (%) Αντλίας θερμότητας, Ζώνη Β (extra 1.200 kWhel incl.) 0,089* 0,090** 1,12% Αντλίας θερμότητας, Ζώνη Γ (extra 1.200 kWhel incl.) 0,099* 0,100** 1,01% Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, Ζώνη Β, Οικιακό Αυτόνομο (Δίκτυο Αττικής) 0,136*** 0,185**** 36,03% Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, Ζώνη Β, Οικιακό Κοινόχρηστο (Δίκτυο Αττικής) 0,144*** 0,194**** 34,72% Λέβητας βιομάζας (πέλλετ ξύλου) 0,097 0,197 103,09% Τζάκι Κλειστού Θαλάμου (Ενεργειακό) 0,121 0,188 55,37% Τζάκι Ανοιχτού Θαλάμου 0,243 0,375 54,32% Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – Ηλεκτρικός Λέβητας (extra 1.200 kWhel incl.) 0,329* 0,326** -0,91% Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου (ηth = 0,87) 0,130 0,154 18,32% Παλαιός Λέβητας Πετρελαίου (ηth = 0,71) 0,159 0,188 18,34% * Στη μελέτη επισυνάπτονται οι μειωμένες τιμές κόστους ηλεκτρικού ρεύματος, όπως αυτές προέκυψαν εξαιτίας της χορηγηθείσας κρατικής επιδότησης για τους μήνες Οκτ.21 – Ιαν.22. Ειδικότερα, το ύψος της επιδότησης είχε οριστεί στα 18 ευρώ (60 €/MWh) για τον Οκτώβριο του 2021, στα 39 € (130 €/MWh) για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2021 και στα 42 ευρώ (140 €/ΜWh) για τον Ιανουάριο του 2022, με όριο κατανάλωσης πάντα τις 300 κιλοβατώρες το μήνα (Σύνολο: 138 ευρώ). ** Στους σχετικούς υπολογισμούς, έχει ληφθεί υπόψιν η κρατική (κλιμακωτή) επιδότηση ΤΕΜ, η οποία έχει προκύψει ως μέση τιμή των αντίστοιχων τιμών που έχουν επίσημα ανακοινωθεί για τους μήνες Οκτώβριο & Νοέμβριο του 2022. *** Τα κόστη για τα συστήματα θέρμανσης Φ.Α. έχουν προκύψει έπειτα από την αφαίρεση της έκπτωσης (μέση τιμή) που παρείχε η ΔΕΠΑ Εμπορίας για τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2021 (11 €/MWh, 15 €/MWh και 34 €/MWh, αντίστοιχα). Σημειώνεται ότι στην περσινή μελέτη του ΕΜΠ για τη χειμερινή σεζόν 2021-2022, οι προαναφερόμενες εκπτώσεις δεν είχαν ληφθεί υπόψιν μιας και ο σχετικός μηχανισμός ενίσχυσης οικιακών καταναλωτών φυσικού αερίου δεν είχε επίσημα ενεργοποιηθεί μέχρι και τη στιγμή της δημοσίευσής της. **** Τα κόστη για τα συστήματα θέρμανσης Φ.Α. έχουν προκύψει έπειτα από την αφαίρεση της οριζόντιας επιδότησης (μέση τιμή) που παρείχε η ΔΕΠΑ Εμπορίας για τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο 2022 (90 €/MWh και 25 €/MWh, αντίστοιχα). Όλες οι εκτιμώμενες μεταβολές στα θερμικά κόστη (€/kWhth) των διαφόρων συστημάτων θέρμανσης μεταξύ της περσινής (2021-2022) και της φετινής (2022-2023) χειμερινής περιόδου αποτυπώνονται και γραφικά μέσω του Διαγράμματος που ακολουθεί: Διάγραμμα 1: Κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας ανά είδος θερμικού συγκροτήματος (μέσο νοικοκυριό με θερμικές ανάγκες περί τις 3.000 kWhth/4μηνο ή ισοδύναμα 4.500 kWhth/σεζόν) Ερευνητική ομάδα Δρ. Εμμανουήλ Κακαράς Δρ. Σωτήριος Καρέλλας Δρ. Παναγιώτης Βουρλιώτης Δρ. Παναγιώτης Γραμμέλης Δρ. Πλάτων Πάλλης Εμμανουήλ Καραμπίνης Σωτήριος Θανόπουλος Μπορείτε να κατεβάσετε την πλήρη μελέτη από τα download εδώ
  8. Με αφορμή την έναρξη της χειμερινής σεζόν 2022-2023, το Εργαστήριο Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του ΕΜΠ σε συνεργασία με το Εργαστήριο Θερμικών Διεργασιών και λαμβάνοντας σημαντική υποστήριξη από το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του ΕΚΕΤΑ, προχώρησε σε μια πρώτη εκτίμηση σχετικά με τα επίπεδα που αναμένεται να κυμανθεί φέτος το κόστος θέρμανσης στην Ελλάδα (και δη στις δυο μεγαλύτερες αστικές περιοχές: Αττική & Θεσσαλονίκη). Σε αυτό το πλαίσιο, αξιοποιήθηκαν διάφορα χρηματοοικονομικά στοιχεία (εμπορικές χρεώσεις, λιανικές τιμές στερεών καυσίμων θέρμανσης, κρατικές επιδοτήσεις κ.α.) που είναι σήμερα διαθέσιμα σε σχέση με τους μήνες Οκτώβριο & Νοέμβριο 2022. Ωστόσο, ασφαλέστερες εκτιμήσεις για το κόστος καθεμίας από τις τεχνολογίες θέρμανσης που βρίσκουν εφαρμογής, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, ανά την ελληνική επικράτεια θα μπορούν να εξαχθούν προς τα τέλη του 2022 – αρχές του 2023, δεδομένης της παρατεταμένης ενεργειακής κρίσης που επικρατεί στην Ευρώπη και της απολύτως ευμετάβλητης κατάστασης που απορρέει από αυτήν. Στον παρακάτω πίνακα συγκεντρώνονται όλα τα είδη θερμικών συστημάτων που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της μελέτης. Αναφορικά με τα επιμέρους αποτελέσματα δεν θα πρέπει, σε καμία περίπτωση, να παραβλέπεται το γεγονός ότι έχουν εξαχθεί βάσει συγκεκριμένων παραδοχών, όπως αυτές παρατίθενται αναλυτικά στο τέλος της μελέτης. Οι δε τιμές αγοράς των αξιολογηθέντων συστημάτων θέρμανσης είναι ενδεικτικές και μπορεί να διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με τον κατασκευαστή και τη χώρα προέλευσης. Εξεταζόμενα είδη θερμικών συγκροτημάτων Πλήρης Περιγραφή Συντομογραφία 1. Αντλία θερμότητας εγκατεστημένη σε κατοικία στην Κλιματική Ζώνη Β, συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Αντλία θερμότητας, Ζώνη Β (extra 1.200 kWhel incl.) 2. Αντλία θερμότητας εγκατεστημένη σε κατοικία στην Κλιματική Ζώνη Γ, συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Αντλία θερμότητας, Ζώνη Γ (extra 1.200 kWhel incl.) 3. Πιστοποιημένο συγκρότημα λέβητα – καυστήρα βιομάζας με σιλό τροφοδοσίας, ο οποίος τροφοδοτείται με πέλλετ ξύλου ποιοτικής κατηγορίας Α1. Λέβητας βιομάζας (πέλλετ ξύλου) 4. Συγκρότημα λέβητα – καυστήρα φυσικού αερίου συμπύκνωσης. Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης 5. Συγκρότημα λέβητα – καυστήρα φυσικού αερίου συμπύκνωσης, στην περίπτωση 4-μελούς οικογένειας που δικαιούται επιδόματος θέρμανσης για τη σεζόν 2022-2023. Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, δικαιούχος επιδόματος θέρμανσης με 2 τέκνα 6. Τζάκι κλειστού θαλάμου καύσης το οποίο συνδέεται στην υφιστάμενη υδραυλική εγκατάσταση θέρμανσης της κατοικίας. Τζάκι Κλειστού Θαλάμου (Ενεργειακό) 7. Τζάκι ανοιχτού θαλάμου καύσης το οποίο τοποθετείται εντός κατοικημένου χώρου με σκοπό την τοπική θέρμανση τμήματος αυτού. Τζάκι Ανοιχτού Θαλάμου 8. Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις με μέγιστο συντελεστή μετατροπής 100%, π.χ. ηλεκτρικός λέβητας (βλ. παραδοχές μελέτης), συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – Ηλεκτρικός Λέβητας (extra 1.200 kWhel incl.) 9. Συγκρότημα παλαιού λέβητα – καυστήρα πετρελαίου (ηth = 71%). Παλαιός Λέβητας Πετρελαίου 10. Συγκρότημα συνήθη λέβητα – καυστήρα πετρελαίου (ηth = 87%). Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου 11. Συγκρότημα συνήθη λέβητα – καυστήρα πετρελαίου, στην περίπτωση 4- μελούς οικογένειας που δικαιούται επιδόματος θέρμανσης για τη σεζόν 2022-2023. Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου, δικαιούχος επιδόματος θέρμανσης με 2 τέκνα Με βάση τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τη μελέτη, ένα πρώτο βασικό συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι το κόστος για ένα μέσο νοικοκυριό στην Ελλάδα που θα επιλέξει θέρμανση με χρήση ηλεκτρικής ενέργειας (αντλία θερμότητας ή συστήματα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – π.χ. ηλεκτρικός λέβητας), θα κυμανθεί στα ίδια υψηλά επίπεδα με πέρυσι, παρόλο που η ρήτρα αναπροσαρμογής έχει ανασταλεί και δεν εφαρμόζεται στα πρόσφατα, μηνιαία πλέον, τιμολόγια της ΔΕΗ και των λοιπών παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι οι αναλογικές χρεώσεις προμήθειας, σε απόλυτα νούμερα, παρουσιάζονται αυξημένες, συγκριτικά με αυτές που ίσχυαν στα προηγούμενα τιμολόγια, ακόμα και μετά την αφαίρεση της κλιμακωτής επιδότησης ΤΕΜ που χορηγείται από το κράτος. Επιπλέον, έχουν αυξηθεί και οι αντίστοιχες πάγιες χρεώσεις προμήθειας ενώ από τις 31/07/2022 έχει πάψει να ισχύει και η επιπλέον Έκπτωση 30% που παρείχε η ΔΕΗ επί των αναλογικών χρεώσεων προμήθειας για τις καταναλώσεις από 05/08/2021 και μετά. Όσον αφορά τη μέση τιμή πώλησης του πετρελαίου θέρμανσης για τη χειμερινή σεζόν 2022-2023, αυτή θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη συνέχιση ή μη τόσο της έκπτωσης των 7,5 λεπτών (συμπερ. ΦΠΑ) που παρέχει σήμερα και μέχρι τις 30 Νοεμβρίου η HELLENiQ ENERGY (ΕΛΠΕ) όσο και της οριζόντιας κρατικής επιδότησης των 25 λεπτών (συμπερ. ΦΠΑ) που σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα θα παρέχεται μέχρι το τέλος του 2022. Δίχως αυτές, είναι πιθανόν να προέκυπτε μια τιμή αρκετά πάνω από 1,50 €/lt (σήμερα η μέση πανελλαδική τιμή κυμαίνεται μεταξύ 1,30 και 1,35 €/lt). Το κόστος θέρμανσης με φυσικό αέριο εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την εξέλιξη του μηνιαίου TTF (Title Transfer Facility ή Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων). Άλλωστε βάσει αυτού διαμορφώνεται και η οριζόντια επιδότηση που παρέχει η ΔΕΠΑ Εμπορίας στους οικιακούς καταναλωτές. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι το κόστος θέρμανσης μέσω συστημάτων φυσικού αερίου (λέβητας συμπύκνωσης Φ.Α.) θα είναι, έστω και οριακά, ακριβότερο του αντίστοιχου των συστημάτων πετρελαίου (συνήθης λέβητας πετρελαίου) ακόμα και αν η τιμή του τελευταίου πάρει μια αύξηση της τάξης των 10-20 λεπτών κατά τη διάρκεια της χειμερινής σεζόν. Αν η σύγκριση γίνει με έναν παλαιό λέβητα πετρελαίου τότε το φυσικό αέριο μπορεί να είναι οριακά ανταγωνιστικό. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι η περαιτέρω αύξηση στις τιμές ανά κιλοβατώρα τόσο του πετρελαίου θέρμανσης όσο και του φυσικού αερίου σε σχέση με πέρυσι (αύξηση της τάξης του 20% & 35%, αντίστοιχα) σε συνδυασμό με τη διατήρηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας στα περσινά επίπεδα, έχουν ως αποτέλεσμα οι αντλίες θερμότητας να υπερτερούν ακόμα περισσότερο των συμβατικών λεβήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, ως προς το κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας (€/ΚWhth). Τέλος, όπως ήταν αναμενόμενο οι ακόμα υψηλότερες, σε σχέση με πέρυσι, τιμές των 2 πιο δημοφιλών φορέων ενέργειας (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) φαίνεται ότι επηρέασαν και τις τιμές πώλησης των συμβατικών στερεών καυσίμων, όπως είναι τα καυσόξυλα και τα πέλλετ ξύλου, οι οποίες παρουσιάζουν ραγδαία άνοδο της τάξης του 55% και 100%, αντίστοιχα. Επιπλέον, από τα αναλυτικά στοιχεία της μελέτης, εξάγεται ένα πολύ κρίσιμο συμπέρασμα όσον αφορά τις προοπτικές αντικατάστασης ενός συμβατικού λέβητα πετρελαίου με νέα συστήματα θέρμανσης, βάσει και των σχετικών εκτιμήσεων για το πού θα κυμανθούν οι τιμές πώλησης των διαφόρων καυσίμων θέρμανσης κατά τη χειμερινή σεζόν 2022-2023. Πιο συγκεκριμένα, η επένδυση από τους οικιακούς καταναλωτές σε κάποια εκ των εναλλακτικών τεχνολογιών θέρμανσης αντί του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης με πετρέλαιο θεωρείται τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο μια επιλογή που εμπεριέχει πάρα πολύ μεγάλο ρίσκο και ως εκ τούτου οφείλει να αξιολογείται με μεγάλη προσοχή. Ωστόσο, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι η αντλία θερμότητας αποτελεί το μοναδικό εναλλακτικό σύστημα θέρμανσης του οποίου το κόστος θερμικής ενέργειας (€/kWhth) τόσο για τη Ζώνη Β όσο και για τη Ζώνη Γ είναι μικρότερο του αντίστοιχου που περιγράφει το συνήθη λέβητα πετρελαίου (0,156 €/kWhth) και στα 4 σενάρια ετήσιων θερμικών αναγκών που εξετάστηκαν στη μελέτη. Στον Πίνακα που ακολουθεί, τα μοναδιαία κόστη θερμικής ενέργειας (€/kWhth) που υπολογίστηκαν στην παρούσα μελέτη για τα διάφορα συστήματα θέρμανσης (χειμερινή σεζόν 2022-2023) συγκρίνονται με τα αντίστοιχα της χειμερινής σεζόν 2021-2022 (βλ. μελέτη ΕΜΠ – Δεκέμβριος 2021). Και στις 2 περιπτώσεις, οι θερμικές ανάγκες τετραμήνου ανέρχονται σε 3.000 kWhth/4μηνο (4.500 kWhth/σεζόν). Σύγκριση ανάμεσα στα μοναδιαία κόστη θερμικής ενέργειας (€/kWhth) που έχουν υπολογιστεί για τις χειμερινές σεζόν 2021-2022 & 2022-2023, αντίστοιχα – Θερμικές ανάγκες μέσου νοικοκυριού ίσες με 3.000 kWhth/4μηνο Είδος Θερμικού Συγκροτήματος Κόστος θερμικής ενέργειας (€/kWhth) Χειμερινή σεζόν 2021-2022 Χειμερινή σεζόν 2022-2023 Ποσοστιαία Μεταβολή (%) Αντλίας θερμότητας, Ζώνη Β (extra 1.200 kWhel incl.) 0,089* 0,090** 1,12% Αντλίας θερμότητας, Ζώνη Γ (extra 1.200 kWhel incl.) 0,099* 0,100** 1,01% Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, Ζώνη Β, Οικιακό Αυτόνομο (Δίκτυο Αττικής) 0,136*** 0,185**** 36,03% Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, Ζώνη Β, Οικιακό Κοινόχρηστο (Δίκτυο Αττικής) 0,144*** 0,194**** 34,72% Λέβητας βιομάζας (πέλλετ ξύλου) 0,097 0,197 103,09% Τζάκι Κλειστού Θαλάμου (Ενεργειακό) 0,121 0,188 55,37% Τζάκι Ανοιχτού Θαλάμου 0,243 0,375 54,32% Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – Ηλεκτρικός Λέβητας (extra 1.200 kWhel incl.) 0,329* 0,326** -0,91% Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου (ηth = 0,87) 0,130 0,154 18,32% Παλαιός Λέβητας Πετρελαίου (ηth = 0,71) 0,159 0,188 18,34% * Στη μελέτη επισυνάπτονται οι μειωμένες τιμές κόστους ηλεκτρικού ρεύματος, όπως αυτές προέκυψαν εξαιτίας της χορηγηθείσας κρατικής επιδότησης για τους μήνες Οκτ.21 – Ιαν.22. Ειδικότερα, το ύψος της επιδότησης είχε οριστεί στα 18 ευρώ (60 €/MWh) για τον Οκτώβριο του 2021, στα 39 € (130 €/MWh) για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2021 και στα 42 ευρώ (140 €/ΜWh) για τον Ιανουάριο του 2022, με όριο κατανάλωσης πάντα τις 300 κιλοβατώρες το μήνα (Σύνολο: 138 ευρώ). ** Στους σχετικούς υπολογισμούς, έχει ληφθεί υπόψιν η κρατική (κλιμακωτή) επιδότηση ΤΕΜ, η οποία έχει προκύψει ως μέση τιμή των αντίστοιχων τιμών που έχουν επίσημα ανακοινωθεί για τους μήνες Οκτώβριο & Νοέμβριο του 2022. *** Τα κόστη για τα συστήματα θέρμανσης Φ.Α. έχουν προκύψει έπειτα από την αφαίρεση της έκπτωσης (μέση τιμή) που παρείχε η ΔΕΠΑ Εμπορίας για τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2021 (11 €/MWh, 15 €/MWh και 34 €/MWh, αντίστοιχα). Σημειώνεται ότι στην περσινή μελέτη του ΕΜΠ για τη χειμερινή σεζόν 2021-2022, οι προαναφερόμενες εκπτώσεις δεν είχαν ληφθεί υπόψιν μιας και ο σχετικός μηχανισμός ενίσχυσης οικιακών καταναλωτών φυσικού αερίου δεν είχε επίσημα ενεργοποιηθεί μέχρι και τη στιγμή της δημοσίευσής της. **** Τα κόστη για τα συστήματα θέρμανσης Φ.Α. έχουν προκύψει έπειτα από την αφαίρεση της οριζόντιας επιδότησης (μέση τιμή) που παρείχε η ΔΕΠΑ Εμπορίας για τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο 2022 (90 €/MWh και 25 €/MWh, αντίστοιχα). Όλες οι εκτιμώμενες μεταβολές στα θερμικά κόστη (€/kWhth) των διαφόρων συστημάτων θέρμανσης μεταξύ της περσινής (2021-2022) και της φετινής (2022-2023) χειμερινής περιόδου αποτυπώνονται και γραφικά μέσω του Διαγράμματος που ακολουθεί: Διάγραμμα 1: Κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας ανά είδος θερμικού συγκροτήματος (μέσο νοικοκυριό με θερμικές ανάγκες περί τις 3.000 kWhth/4μηνο ή ισοδύναμα 4.500 kWhth/σεζόν) Ερευνητική ομάδα Δρ. Εμμανουήλ Κακαράς Δρ. Σωτήριος Καρέλλας Δρ. Παναγιώτης Βουρλιώτης Δρ. Παναγιώτης Γραμμέλης Δρ. Πλάτων Πάλλης Εμμανουήλ Καραμπίνης Σωτήριος Θανόπουλος Μπορείτε να κατεβάσετε την πλήρη μελέτη από τα download εδώ View full Άρθρου
  9. Η ΕΕ επενδύει σήμερα πάνω από 1,8 δισ. ευρώ σε 17 καινοτόμα έργα καθαρής τεχνολογίας μεγάλης κλίμακας με έναν τρίτο γύρο επιχορηγήσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Καινοτομίας. Από το Ταμείο Καινοτομίας θα εκταμιευθούν επιχορηγήσεις που θα συμβάλουν στην εισαγωγή πρωτοποριακών τεχνολογιών στην αγορά για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, το υδρογόνο, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις υποδομές δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και την κατασκευή βασικών στοιχείων για την αποθήκευση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα επιλεγμένα έργα βρίσκονται στη Βουλγαρία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισλανδία, τις Κάτω Χώρες, τη Νορβηγία, την Πολωνία και τη Σουηδία. Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος, κ. Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε σχετικά: «Οι σημερινές επιχορηγήσεις στηρίζουν τις καινοτόμες επιχειρήσεις σ' όλη την Ευρώπη ώστε να αναπτύξουν τις τεχνολογίες αιχμής που χρειαζόμαστε για να προωθήσουμε την πράσινη μετάβαση. Το Ταμείο Καινοτομίας αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την κλιμάκωση των καινοτομιών στον τομέα του ανανεώσιμου υδρογόνου και άλλων λύσεων για την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Σε σύγκριση με τον πρώτο γύρο εκταμίευσης, τα διαθέσιμα κονδύλια αυξήθηκαν κατά 60 %, γεγονός που μας επέτρεψε να διπλασιάσουμε τον αριθμό των υποστηριζόμενων έργων. Το γεγονός αυτό δίνει σημαντική ώθηση στην απανθρακοποίηση των ενεργοβόρων βιομηχανιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.» Τα 17 έργα επιλέχθηκαν στο πλαίσιο της δεύτερης πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για έργα μεγάλης κλίμακας, δηλαδή με κόστος κεφαλαίου άνω των 7,5 εκατ. ευρώ. Τα έργα αξιολογήθηκαν από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες βάσει της ικανότητάς τους να μειώνουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τις παραδοσιακές τεχνολογίες και να καινοτομούν πέρα από τις πλέον σύγχρονες τεχνολογίες, ενώ βρίσκονταν σε επαρκές επίπεδο ωρίμανσης για υλοποίηση. Άλλα κριτήρια επιλογής περιλάμβαναν τις δυνατότητες κλιμάκωσης και την ικανοποιητική σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των έργων. Τα επιλεγμένα έργα καλύπτουν ευρύ φάσμα τομέων που συμβάλλουν στις προσπάθειες της ΕΕ για απανθρακοποίηση, όπως η παραγωγή, η διανομή και η χρήση πράσινου υδρογόνου, η μετατροπή αποβλήτων σε υδρογόνο, η υπεράκτια αιολική ενέργεια, η κατασκευή φωτοβολταϊκών μονάδων (PV), η αποθήκευση και ανακύκλωση συσσωρευτών, η δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα, τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα και τα προηγμένα βιοκαύσιμα. Από κοινού, έχουν τη δυνατότητα να εξοικονομήσουν 136 εκατ. τόνους ισοδυνάμου διοξειδίου του άνθρακα (CO2eq) κατά τα πρώτα 10 έτη λειτουργίας τους. Επιπλέον, έως 20 έργα που είναι πολλά υποσχόμενα αλλά δεν είναι ακόμα αρκετά ώριμα για επιχορήγηση θα προεπιλεγούν για να λάβουν βοήθεια για την ανάπτυξή τους από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Τα έργα αυτά θα ανακοινωθούν κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022. Τα έργα εν συντομία Ενεργοβόρες βιομηχανίες: Τσιμέντο (4 έργα): Ένα έργο στη Γερμανία θα αναπτύξει διαδικασία δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα με τεχνολογία καύσης οξυγόνου δεύτερης γενιάς σε μονάδα παραγωγής τσιμέντου και θα το παρέχει ως πρώτη ύλη για περαιτέρω μεταποίηση σε συνθετική μεθανόλη. Ένα άλλο έργο στην Πολωνία θα δημιουργήσει μια διατερματική αλυσίδα δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, που θα ξεκινά από τη δέσμευση και την υγροποίηση CO₂ σε μονάδα παραγωγής τσιμέντου και θα καταλήγει στην αποθήκευση σε υπεράκτιες εγκαταστάσεις. Ένα τρίτο έργο θα δεσμεύει τις εκπομπές CO₂ που προέρχονται από καυσαέρια που παράγονται κατά την παραγωγή ασβέστου και θα τις αποθηκεύει μόνιμα σε υπεράκτιους γεωλογικούς σχηματισμούς στη Γαλλία. Τέλος, ένα άλλο έργο θα είναι το πρώτο έργο δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα πλήρους αλυσίδας στη Βουλγαρία, το οποίο θα συνδέει τις εγκαταστάσεις δέσμευσης CO₂ σε μονάδα παραγωγής τσιμέντου με υπεράκτιες εγκαταστάσεις μόνιμης αποθήκευσης σε εξαντληθέν κοίτασμα φυσικού αερίου στον Εύξεινο Πόντο, μέσω ενός χερσαίου και υπεράκτιου συστήματος αγωγών. Χημικές ουσίες (3 έργα): Στη Φινλανδία, ένα έργο θα πραγματοποιεί χημική ανακύκλωση πλαστικών για τη χρήση τους ως πρώτη ύλη σε διυλιστήρια. Ένα άλλο έργο στη Σουηδία θα δημιουργήσει μια πρώτη στο είδος της μονάδα μεθανόλης που θα μετατρέπει το διοξείδιο του άνθρακα, τις ροές καταλοίπων, το ανανεώσιμο υδρογόνο και το βιοαέριο σε μεθανόλη. Ένα άλλο έργο στη Σουηδία θα παράγει μια νέα ίνα από πολτό, που θα αντικαθιστά τον πολυεστέρα σε εφαρμογές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Υδρογόνο (3 έργα): Στις Κάτω Χώρες, ένα έργο θα παράγει, θα διανέμει και θα χρησιμοποιεί πράσινο υδρογόνο μέσω ηλεκτρολυτικής κυψέλης που θα τροφοδοτείται από υπεράκτια αιολική ενέργεια. Ένα άλλο θα παράγει 15 500 τόνους ανανεώσιμου υδρογόνου ετησίως. Ένα τρίτο έργο θα επεξεργάζεται ροές μη ανακυκλώσιμων στερεών αποβλήτων και θα τις μετατρέπει πρωτίστως σε υδρογόνο. Διυλιστήρια (2 έργα): Στη Νορβηγία, ένα έργο θα συνίσταται στην κατασκευή και θέση σε λειτουργία της πρώτης εγκατάστασης παραγωγής υποκατάστατων βιοκαυσίμων σε εμπορική κλίμακα παγκοσμίως, η οποία θα μετατρέπει τα δασικά απόβλητα σε προηγμένα βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς και βιοξυλάνθρακα. Στο πλαίσιο ενός έργου στη Σουηδία, θα κατασκευαστεί εγκατάσταση μεγάλης κλίμακας για την παραγωγή συνθετικών βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων, με τη χρήση CO₂ που θα δεσμεύεται σε σταθμό συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας (ΣΗΘ). Κατασκευή εξαρτημάτων για αποθήκευση ενέργειας ή παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (3 έργα): Στην Πολωνία, ένα έργο θα δημιουργήσει μια μονάδα παραγωγής καινοτόμων συστημάτων ηλεκτροχημικών συσσωρευτών για την παροχή βραχυπρόθεσμης αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Ένα άλλο έργο στη Βόρεια Γαλλία θα κατασκευάσει μονάδα παραγωγής φωτοβολταϊκών με βάση την καινοτόμο τεχνολογία ετεροεπαφής. Ένα τρίτο έργο στη Γαλλία θα κατασκευάσει μονάδα ανακύκλωσης συσσωρευτών ιόντων λιθίου στο συγκρότημα συσσωρευτών της Δουνκέρκης για την παραγωγή και τη διύλιση της μαύρης μάζας, παρέχοντας έτσι πρόσβαση σε δευτερεύουσα πηγή πρώτων υλών συσσωρευτών. Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: Στο γερμανικό τμήμα της Βόρειας Θάλασσας, ένα έργο θα κατασκευάσει και θα θέσει σε λειτουργία ένα υπεράκτιο αιολικό πάρκο, το οποίο θα εφαρμόζει καινοτόμες λύσεις για τις ανεμογεννήτριες και το υδρογόνο. Υποδομές δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα: Ένα έργο στην Ισλανδία θα κατασκευάσει έναν εξαιρετικά κλιμακούμενο χερσαίο τερματικό σταθμό αποθήκευσης άνθρακα με εκτιμώμενη συνολική χωρητικότητα αποθήκευσης 880 εκατ. τόνων CO₂. Ιστορικό Το Ταμείο Καινοτομίας, με έσοδα άνω των 38 δισ. ευρώ[1] έως το 2030 από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ), έχει ως στόχο να δημιουργήσει τα κατάλληλα οικονομικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες αρχές ώστε να επενδύσουν στην επόμενη γενιά τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και να δώσει στις εταιρείες της ΕΕ το πλεονέκτημα του πρωτοπόρου, προκειμένου να αποκτήσουν παγκόσμια ηγετική θέση στις τεχνολογίες. Στην πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων για έργα μεγάλης κλίμακας χορηγήθηκαν επιχορηγήσεις ύψους 1,1 δισ. ευρώ σε 7 έργα στους τομείς των ενεργοβόρων βιομηχανιών, του υδρογόνου, της δέσμευσης, χρήσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Σε 15 έργα χορηγήθηκε βοήθεια για την ανάπτυξή τους. Με αύξηση των κονδυλίων κατά 60% σε σύγκριση με τον πρώτο γύρο του Ταμείου Καινοτομίας, υπερδιπλασιάζουμε τον αριθμό των έργων που μπορούμε να στηρίξουμε. Επεκτείνουμε επίσης τη γεωγραφική εμβέλεια σε περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ευρώπης, και έχουμε επιταχύνει τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων και αξιολόγησης. Τα έργα που πέτυχαν στο πλαίσιο αυτής της δεύτερης πρόσκλησης θα αρχίσουν τώρα να προετοιμάζουν τις επιμέρους συμφωνίες επιχορήγησης με τον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA), τον εκτελεστικό οργανισμό του Ταμείου. Αυτές αναμένεται να οριστικοποιηθούν το τέταρτο τρίμηνο του 2022, επιτρέποντας στην Επιτροπή να εκδώσει την αντίστοιχη απόφαση χορήγησης και να αρχίσει τη διάθεση των επιχορηγήσεων. Το φθινόπωρο η Επιτροπή θα προκηρύξει την τρίτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων για έργα μεγάλης κλίμακας. Όπως ανακοινώθηκε στο σχέδιο REPowerEU, η διαθέσιμη χρηματοδότηση θα διπλασιαστεί σε περίπου 3 δισ. ευρώ για την περαιτέρω στήριξη της ανεξαρτησίας της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Τα έργα που δεν πέτυχαν στις προηγούμενες προσκλήσεις ενθαρρύνονται να υποβάλουν εκ νέου αίτηση. Τον Ιούλιο του 2021 η Επιτροπή πρότεινε, στο πλαίσιο της δέσμης προσαρμογής στον στόχο του 55 % (Fit for 55), να συμπληρωθεί το Ταμείο Καινοτομίας, το οποίο επί του παρόντος χρηματοδοτείται με 450 εκατομμύρια δικαιώματα από το υφιστάμενο ΣΕΔΕ κατά την περίοδο 2021-30, με 50 εκατομμύρια δικαιώματα από το υφιστάμενο ΣΕΔΕ και με 150 εκατομμύρια δικαιώματα από το νέο σύστημα που καλύπτει τις εκπομπές από τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Επιπλέον, σύμφωνα με την πρόταση, δικαιώματα που διαφορετικά θα κατανέμονταν δωρεάν στους βιομηχανικούς τομείς που καλύπτονται από τον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα τώρα θα δημοπρατηθούν και θα προστεθούν στο Ταμείο αυτό. Για περισσότερες πληροφορίες Περιγραφή των επιλεγμένων έργων μεγάλης κλίμακας Ιστότοπος του Ταμείου Καινοτομίας Έργα μεγάλης κλίμακας του Ταμείου Καινοτομίας Έργα που έλαβαν επιχορήγηση στο πλαίσιο της πρώτης πρόσκλησης για έργα μεγάλης κλίμακας Έργα που έλαβαν επιχορήγηση στο πλαίσιο της πρώτης πρόσκλησης για έργα μικρής κλίμακας Πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ Υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας Πηγή: https://greenagenda.gr/%CE%B5%CE%B5-18-%CE%B4%CE%B9%CF%83-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E-%CF%83%CE%B5-%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CF%81%CE%AE%CF%82-%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF/ View full Άρθρου
  10. Η ΕΕ επενδύει σήμερα πάνω από 1,8 δισ. ευρώ σε 17 καινοτόμα έργα καθαρής τεχνολογίας μεγάλης κλίμακας με έναν τρίτο γύρο επιχορηγήσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Καινοτομίας. Από το Ταμείο Καινοτομίας θα εκταμιευθούν επιχορηγήσεις που θα συμβάλουν στην εισαγωγή πρωτοποριακών τεχνολογιών στην αγορά για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, το υδρογόνο, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις υποδομές δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και την κατασκευή βασικών στοιχείων για την αποθήκευση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα επιλεγμένα έργα βρίσκονται στη Βουλγαρία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισλανδία, τις Κάτω Χώρες, τη Νορβηγία, την Πολωνία και τη Σουηδία. Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος, κ. Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε σχετικά: «Οι σημερινές επιχορηγήσεις στηρίζουν τις καινοτόμες επιχειρήσεις σ' όλη την Ευρώπη ώστε να αναπτύξουν τις τεχνολογίες αιχμής που χρειαζόμαστε για να προωθήσουμε την πράσινη μετάβαση. Το Ταμείο Καινοτομίας αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την κλιμάκωση των καινοτομιών στον τομέα του ανανεώσιμου υδρογόνου και άλλων λύσεων για την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Σε σύγκριση με τον πρώτο γύρο εκταμίευσης, τα διαθέσιμα κονδύλια αυξήθηκαν κατά 60 %, γεγονός που μας επέτρεψε να διπλασιάσουμε τον αριθμό των υποστηριζόμενων έργων. Το γεγονός αυτό δίνει σημαντική ώθηση στην απανθρακοποίηση των ενεργοβόρων βιομηχανιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.» Τα 17 έργα επιλέχθηκαν στο πλαίσιο της δεύτερης πρόσκλησης υποβολής προτάσεων για έργα μεγάλης κλίμακας, δηλαδή με κόστος κεφαλαίου άνω των 7,5 εκατ. ευρώ. Τα έργα αξιολογήθηκαν από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες βάσει της ικανότητάς τους να μειώνουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τις παραδοσιακές τεχνολογίες και να καινοτομούν πέρα από τις πλέον σύγχρονες τεχνολογίες, ενώ βρίσκονταν σε επαρκές επίπεδο ωρίμανσης για υλοποίηση. Άλλα κριτήρια επιλογής περιλάμβαναν τις δυνατότητες κλιμάκωσης και την ικανοποιητική σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας των έργων. Τα επιλεγμένα έργα καλύπτουν ευρύ φάσμα τομέων που συμβάλλουν στις προσπάθειες της ΕΕ για απανθρακοποίηση, όπως η παραγωγή, η διανομή και η χρήση πράσινου υδρογόνου, η μετατροπή αποβλήτων σε υδρογόνο, η υπεράκτια αιολική ενέργεια, η κατασκευή φωτοβολταϊκών μονάδων (PV), η αποθήκευση και ανακύκλωση συσσωρευτών, η δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα, τα βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα και τα προηγμένα βιοκαύσιμα. Από κοινού, έχουν τη δυνατότητα να εξοικονομήσουν 136 εκατ. τόνους ισοδυνάμου διοξειδίου του άνθρακα (CO2eq) κατά τα πρώτα 10 έτη λειτουργίας τους. Επιπλέον, έως 20 έργα που είναι πολλά υποσχόμενα αλλά δεν είναι ακόμα αρκετά ώριμα για επιχορήγηση θα προεπιλεγούν για να λάβουν βοήθεια για την ανάπτυξή τους από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Τα έργα αυτά θα ανακοινωθούν κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022. Τα έργα εν συντομία Ενεργοβόρες βιομηχανίες: Τσιμέντο (4 έργα): Ένα έργο στη Γερμανία θα αναπτύξει διαδικασία δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα με τεχνολογία καύσης οξυγόνου δεύτερης γενιάς σε μονάδα παραγωγής τσιμέντου και θα το παρέχει ως πρώτη ύλη για περαιτέρω μεταποίηση σε συνθετική μεθανόλη. Ένα άλλο έργο στην Πολωνία θα δημιουργήσει μια διατερματική αλυσίδα δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, που θα ξεκινά από τη δέσμευση και την υγροποίηση CO₂ σε μονάδα παραγωγής τσιμέντου και θα καταλήγει στην αποθήκευση σε υπεράκτιες εγκαταστάσεις. Ένα τρίτο έργο θα δεσμεύει τις εκπομπές CO₂ που προέρχονται από καυσαέρια που παράγονται κατά την παραγωγή ασβέστου και θα τις αποθηκεύει μόνιμα σε υπεράκτιους γεωλογικούς σχηματισμούς στη Γαλλία. Τέλος, ένα άλλο έργο θα είναι το πρώτο έργο δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα πλήρους αλυσίδας στη Βουλγαρία, το οποίο θα συνδέει τις εγκαταστάσεις δέσμευσης CO₂ σε μονάδα παραγωγής τσιμέντου με υπεράκτιες εγκαταστάσεις μόνιμης αποθήκευσης σε εξαντληθέν κοίτασμα φυσικού αερίου στον Εύξεινο Πόντο, μέσω ενός χερσαίου και υπεράκτιου συστήματος αγωγών. Χημικές ουσίες (3 έργα): Στη Φινλανδία, ένα έργο θα πραγματοποιεί χημική ανακύκλωση πλαστικών για τη χρήση τους ως πρώτη ύλη σε διυλιστήρια. Ένα άλλο έργο στη Σουηδία θα δημιουργήσει μια πρώτη στο είδος της μονάδα μεθανόλης που θα μετατρέπει το διοξείδιο του άνθρακα, τις ροές καταλοίπων, το ανανεώσιμο υδρογόνο και το βιοαέριο σε μεθανόλη. Ένα άλλο έργο στη Σουηδία θα παράγει μια νέα ίνα από πολτό, που θα αντικαθιστά τον πολυεστέρα σε εφαρμογές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων. Υδρογόνο (3 έργα): Στις Κάτω Χώρες, ένα έργο θα παράγει, θα διανέμει και θα χρησιμοποιεί πράσινο υδρογόνο μέσω ηλεκτρολυτικής κυψέλης που θα τροφοδοτείται από υπεράκτια αιολική ενέργεια. Ένα άλλο θα παράγει 15 500 τόνους ανανεώσιμου υδρογόνου ετησίως. Ένα τρίτο έργο θα επεξεργάζεται ροές μη ανακυκλώσιμων στερεών αποβλήτων και θα τις μετατρέπει πρωτίστως σε υδρογόνο. Διυλιστήρια (2 έργα): Στη Νορβηγία, ένα έργο θα συνίσταται στην κατασκευή και θέση σε λειτουργία της πρώτης εγκατάστασης παραγωγής υποκατάστατων βιοκαυσίμων σε εμπορική κλίμακα παγκοσμίως, η οποία θα μετατρέπει τα δασικά απόβλητα σε προηγμένα βιοκαύσιμα δεύτερης γενιάς και βιοξυλάνθρακα. Στο πλαίσιο ενός έργου στη Σουηδία, θα κατασκευαστεί εγκατάσταση μεγάλης κλίμακας για την παραγωγή συνθετικών βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων, με τη χρήση CO₂ που θα δεσμεύεται σε σταθμό συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας (ΣΗΘ). Κατασκευή εξαρτημάτων για αποθήκευση ενέργειας ή παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (3 έργα): Στην Πολωνία, ένα έργο θα δημιουργήσει μια μονάδα παραγωγής καινοτόμων συστημάτων ηλεκτροχημικών συσσωρευτών για την παροχή βραχυπρόθεσμης αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Ένα άλλο έργο στη Βόρεια Γαλλία θα κατασκευάσει μονάδα παραγωγής φωτοβολταϊκών με βάση την καινοτόμο τεχνολογία ετεροεπαφής. Ένα τρίτο έργο στη Γαλλία θα κατασκευάσει μονάδα ανακύκλωσης συσσωρευτών ιόντων λιθίου στο συγκρότημα συσσωρευτών της Δουνκέρκης για την παραγωγή και τη διύλιση της μαύρης μάζας, παρέχοντας έτσι πρόσβαση σε δευτερεύουσα πηγή πρώτων υλών συσσωρευτών. Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: Στο γερμανικό τμήμα της Βόρειας Θάλασσας, ένα έργο θα κατασκευάσει και θα θέσει σε λειτουργία ένα υπεράκτιο αιολικό πάρκο, το οποίο θα εφαρμόζει καινοτόμες λύσεις για τις ανεμογεννήτριες και το υδρογόνο. Υποδομές δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα: Ένα έργο στην Ισλανδία θα κατασκευάσει έναν εξαιρετικά κλιμακούμενο χερσαίο τερματικό σταθμό αποθήκευσης άνθρακα με εκτιμώμενη συνολική χωρητικότητα αποθήκευσης 880 εκατ. τόνων CO₂. Ιστορικό Το Ταμείο Καινοτομίας, με έσοδα άνω των 38 δισ. ευρώ[1] έως το 2030 από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ), έχει ως στόχο να δημιουργήσει τα κατάλληλα οικονομικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες αρχές ώστε να επενδύσουν στην επόμενη γενιά τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και να δώσει στις εταιρείες της ΕΕ το πλεονέκτημα του πρωτοπόρου, προκειμένου να αποκτήσουν παγκόσμια ηγετική θέση στις τεχνολογίες. Στην πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων για έργα μεγάλης κλίμακας χορηγήθηκαν επιχορηγήσεις ύψους 1,1 δισ. ευρώ σε 7 έργα στους τομείς των ενεργοβόρων βιομηχανιών, του υδρογόνου, της δέσμευσης, χρήσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Σε 15 έργα χορηγήθηκε βοήθεια για την ανάπτυξή τους. Με αύξηση των κονδυλίων κατά 60% σε σύγκριση με τον πρώτο γύρο του Ταμείου Καινοτομίας, υπερδιπλασιάζουμε τον αριθμό των έργων που μπορούμε να στηρίξουμε. Επεκτείνουμε επίσης τη γεωγραφική εμβέλεια σε περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ευρώπης, και έχουμε επιταχύνει τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων και αξιολόγησης. Τα έργα που πέτυχαν στο πλαίσιο αυτής της δεύτερης πρόσκλησης θα αρχίσουν τώρα να προετοιμάζουν τις επιμέρους συμφωνίες επιχορήγησης με τον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA), τον εκτελεστικό οργανισμό του Ταμείου. Αυτές αναμένεται να οριστικοποιηθούν το τέταρτο τρίμηνο του 2022, επιτρέποντας στην Επιτροπή να εκδώσει την αντίστοιχη απόφαση χορήγησης και να αρχίσει τη διάθεση των επιχορηγήσεων. Το φθινόπωρο η Επιτροπή θα προκηρύξει την τρίτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων για έργα μεγάλης κλίμακας. Όπως ανακοινώθηκε στο σχέδιο REPowerEU, η διαθέσιμη χρηματοδότηση θα διπλασιαστεί σε περίπου 3 δισ. ευρώ για την περαιτέρω στήριξη της ανεξαρτησίας της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Τα έργα που δεν πέτυχαν στις προηγούμενες προσκλήσεις ενθαρρύνονται να υποβάλουν εκ νέου αίτηση. Τον Ιούλιο του 2021 η Επιτροπή πρότεινε, στο πλαίσιο της δέσμης προσαρμογής στον στόχο του 55 % (Fit for 55), να συμπληρωθεί το Ταμείο Καινοτομίας, το οποίο επί του παρόντος χρηματοδοτείται με 450 εκατομμύρια δικαιώματα από το υφιστάμενο ΣΕΔΕ κατά την περίοδο 2021-30, με 50 εκατομμύρια δικαιώματα από το υφιστάμενο ΣΕΔΕ και με 150 εκατομμύρια δικαιώματα από το νέο σύστημα που καλύπτει τις εκπομπές από τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Επιπλέον, σύμφωνα με την πρόταση, δικαιώματα που διαφορετικά θα κατανέμονταν δωρεάν στους βιομηχανικούς τομείς που καλύπτονται από τον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα τώρα θα δημοπρατηθούν και θα προστεθούν στο Ταμείο αυτό. Για περισσότερες πληροφορίες Περιγραφή των επιλεγμένων έργων μεγάλης κλίμακας Ιστότοπος του Ταμείου Καινοτομίας Έργα μεγάλης κλίμακας του Ταμείου Καινοτομίας Έργα που έλαβαν επιχορήγηση στο πλαίσιο της πρώτης πρόσκλησης για έργα μεγάλης κλίμακας Έργα που έλαβαν επιχορήγηση στο πλαίσιο της πρώτης πρόσκλησης για έργα μικρής κλίμακας Πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ Υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας Πηγή: https://greenagenda.gr/%CE%B5%CE%B5-18-%CE%B4%CE%B9%CF%83-%CE%B5%CF%85%CF%81%CF%8E-%CF%83%CE%B5-%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CF%81%CE%AE%CF%82-%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF/
×
×
  • Δημιουργία Νέου...