Jump to content

Ειδήσεις

Άρθρα και Ειδήσεις
Παρά την εκρηκτική άνοδο που καταγράφει τα τελευταία χρόνια η ελληνική αγορά ακινήτων, πολυτελή και ιστορικά ακίνητα-φιλέτα σε διάφορες περιοχές της χώρας παραμένουν αναξιοποίητα. Πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία που περιήλθαν στην κατοχή ισχυρών επιχειρηματιών και ξένων εταιρειών κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, συνοδευόμενα μάλιστα από φιλόδοξες εξαγγελίες ανάπτυξης, οι οποίες ωστόσο δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το ιστορικό κτίριο του ΟΤΕ στη Σταδίου, που ανήκει στον Θοδωρή Δουζόγλου, καθώς και το εμβληματικό ακίνητο στη συμβολή των οδών Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Μακρυγιάννη, ιδιοκτησίας του δισεκατομμυριούχου Ταχνούν μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναϊάν -αρχηγού των μυστικών υπηρεσιών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Την ίδια ώρα που ένα πέπλο ομίχλης κάλυψε τα μεγαλόπνοα σχέδια επενδυτών που φέρονται να άνηκαν στο εμιράτο του Κατάρ και οι οποίοι είχαν εξαγγείλει σημαντικές επενδύσεις στα νησιά του Ιονίου, οι οποίες ωστόσο δεν προχώρησαν.
Οι στάσιμες επενδύσεις του Δουζόγλου
Η πιο χαρακτηριστική, ωστόσο, περίπτωση ακινήτων-φιλέτων τα οποία παραμένουν αναξιοποίητα είναι αυτά που κατέχει ο ομογενής επιχειρηματίας Θεόδωρος Δουζόγλου, που κατοικεί μόνιμα σχεδόν τα τελευταία δέκα χρόνια στην Ελλάδα, μετοικώντας από τη Βενεζουέλα με την οικογένειά του. Ο εν λόγω επιχειρηματίας διατηρεί τέσσερα εμβληματικά ακίνητα, το Leto στη Μύκονο, το πρώην κτίριο του ΟΤΕ στην οδό Σταδίου, το «Πεντελικόν» στην Κηφισιά και το ξενοδοχείο Mistral, που βρίσκεται στο Μικρολίμανο Πειραιά.
Πρόσφατα, μάλιστα, υπήρχε κινητοποίηση για το Πεντέλικον, καθώς μέσω μιας έκθεσης εκτίμησης που δημοσιεύτηκε στο ΓΕΜΗ αναφερόταν ότι το ξενοδοχείο θα το διαχειρίζεται ο βρετανικός όμιλος Rocco Forte, γεγονός που προκάλεσε σύγχυση και ερωτηματικά. Η εταιρεία, ωστόσο, με ανακοίνωσή της προς αποκατάσταση της πραγματικότητας, επιβεβαίωσε ότι το ξενοδοχείο «Πεντελικόν» και το ξενοδοχείο που βρίσκεται στο Μικρολίμανο Πειραιά θα λειτουργήσουν υπό τη διαχείριση του διεθνούς ξενοδοχειακού ομίλου Hilton, στο πλαίσιο της σχετικής συμφωνίας που έχει συναφθεί.
Καμία εξέλιξη, ωστόσο, δεν υπάρχει και για το ακίνητο της οδού Σταδίου 15, όπου παλαιότερα στεγάζονταν οι εγκαταστάσεις του ΟΤΕ. Το κτίριο βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας, δίπλα στην Παλαιά Βουλή και το άγαλμα του Κολοκοτρώνη, απέναντι από την Τράπεζα της Ελλάδος. Όπως έχει δηλώσει στο παρελθόν ο επιχειρηματίας, στα σχέδιά του είναι να δημιουργήσει ένα ξενοδοχείο το οποίο θα διαφέρει απ’ όσα έχουν δημιουργηθεί. Παρόμοια σχέδια υπάρχουν για το αντίστοιχο ακίνητο στη Μύκονο, όπου και εκεί δεν φαίνεται ότι υπάρχουν νεότερα.
Οι επενδύσεις που δεν έγιναν ποτέ σε Ζάκυνθο και Οξυά 
Ούτε ένα τούβλο δεν μπήκε τελικά στις επενδύσεις που συνδέθηκαν με πρόσωπα που φέρονταν να σχετίζονται με τον πρώην εμίρη του Κατάρ, Αλ Θάνι, στα νησιά του Ιονίου. Η εταιρεία Pimana Α.Ε. προχώρησε το 2013 στην αγορά της Οξυάς, έναντι 5,6 εκατομμυρίων ευρώ, με φιλόδοξο στόχο να τη μετατρέψει στο πρώτο νησί αφιερωμένο στην τέχνη παγκοσμίως.
Το σχέδιο, που εκπονήθηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο του Στέλιου Αγιοστρατίτη, προέβλεπε τη δημιουργία οικισμών καλλιτεχνών, οι οποίοι θα ταξίδευαν στο νησί για να εκθέσουν τα έργα τους σε καλαίσθητους εκθεσιακούς χώρους. Παράλληλα, σχεδιάζονταν μουσεία, που θα λειτουργούσαν ως πόλοι έλξης για λάτρεις της τέχνης από κάθε γωνιά του κόσμου.
Ωστόσο, η επένδυση δεν προχώρησε ποτέ. Οι επενδυτές ενεπλάκησαν σε δικαστική διαμάχη με το αρχιτεκτονικό γραφείο, την οποία και έχασαν το 2022. Πέρα από τις νομικές περιπέτειες, η αξιοποίηση της Οξυάς βρήκε εμπόδια και στη νομοθεσία, καθώς το νησί, όπως και το υπόλοιπο σύμπλεγμα των Εχινάδων, εντάσσεται στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura. Η οικοδόμηση εκεί επιτρέπεται μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις, όπως επισημάνθηκε και στην απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου.
Μία ακόμη μεγάλη επένδυση που έμεινε στα χαρτιά ήταν η υπόθεση της έκτασης των 15 στρεμμάτων στη Ζάκυνθο. Και σε αυτήν την περίπτωση, πίσω από το εγχείρημα ήταν και πάλι η εταιρεία Pimana.
Όλα ξεκίνησαν τη Μεγάλη Πέμπτη του 2014, στις 7 Μαΐου, όταν ο Γεώργιος Χάρος, ιδιώτης από τη Ζάκυνθο, υπέγραψε ένα συμβόλαιο με το οποίο πωλούσε 15.000 στρέμματα γης στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού, στην περιοχή όπου βρίσκεται το γνωστό Ναυάγιο. Η συμφωνία διαφημίστηκε ως μια μεγάλη αναπτυξιακή πρωτοβουλία, πίσω από την οποία υποστηριζόταν πως βρισκόταν ο ίδιος ο εμίρης του Κατάρ, Χαμάντ μπιν Χαλίφα αλ Θάνι.
Ωστόσο, στη Ζάκυνθο ξέσπασαν έντονες αντιδράσεις. Κάτοικοι, δήμοι και ιδιώτες κατήγγειλαν πως η έκταση των 15.000 στρεμμάτων δεν ανήκε στον πωλητή, προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση. Ακολούθησε μία μακρά και έντονη νομική διαμάχη, η οποία τελικά οδήγησε σε πλήρες αδιέξοδο. Όπως αποδείχθηκε, η επένδυση δεν προχώρησε ποτέ.
Το στοιχειωμένο ακίνητο στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου
Ένα ακόμη ακίνητο το οποίο έχει δημιουργήσει πολλά ερωτήματα γιατί δεν έχει βρει ακόμη νέο ιδιοκτήτη είναι η περίπτωση της υπερπολυτελούς κατοικίας στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, το γνωστό ως και «Majestic Athens». Ανήκοντας αρχικά στον γνωστό επενδυτή του Χ.Α. Γιάννη Τζιβέλη, σήμερα βρίσκεται στα χέρια της Druzy Κτηματική, συμφερόντων του Άραβα δισεκατομμυριούχου Ταχνούν μπιν Ζαγέντ αλ Ναϊάν, μέλους της δυναστείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και αρχηγού των Μυστικών Υπηρεσιών. Πρόεδρος, μάλιστα, της Druzy Κτηματική παραμένει ο πρώην διοικητής της ΕΥΠ επί ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Ρουμπάτης, και διευθύνουσα σύμβουλος η σύζυγός του, Μαρία Σάββα.
Με έντονη αρχιτεκτονική παρουσία, αυτό το γωνιακό κτίριο έχει συνολικά πέντε ορόφους. Το ισόγειο αποτελείται από δύο εμπορικά ακίνητα 146 τ.μ. και 114 τ.μ., το καθένα με δική του άμεση πρόσβαση στο υπόγειο, και ένα διαμέρισμα κατοικίας 40 τ.μ. Στον πρώτο όροφο υπάρχουν τέσσερα διαμερίσματα, που κυμαίνονται από 45 τ.μ. έως 115 τ.μ., ενώ ο δεύτερος και ο τρίτος όροφος αποτελούνται από δύο διαμερίσματα ο καθένας, που κυμαίνονται από 160 τ.μ. έως 175 τ.μ. Στον τέταρτο όροφο υπάρχει ένα ευρύχωρο διαμέρισμα 279 τ.μ., ενώ στον πέμπτο όροφο ένα διαμέρισμα παρόμοιου μεγέθους επωφελείται από την άμεση πρόσβαση στον κήπο της ταράτσας. Η Engel & Völkers, η διεθνής εταιρεία συμβούλων ακινήτων, αλλά και η Sotheby’s, συνεχίζουν να το προωθούν στην αγορά με τιμή 48 εκατ. ευρώ, παρ’ όλο που πριν από λίγο καιρό είχε φτάσει στα 55 εκατ. ευρώ. Παρά την πτώση της τιμής, το ακίνητο παραμένει ανεκμετάλλευτο, αν και σήμερα τα εμβληματικά ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας έχουν ιδιαίτερα υψηλή ζήτηση.
Η εν λόγω εταιρεία φαίνεται ότι τα έχει βρει σκούρα και με την πεντάστερη επένδυση στο Πόρτο Χέλι. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το πρώην ξενοδοχείο «Club Ermioni» στο Πόρτο Χέλι. Πριν από μερικούς μήνες δημοσιεύθηκαν οι λογιστικές καταστάσεις της εταιρείας Druzy Κτηματική, στις οποίες αναφέρεται ότι, παρά τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν για την έναρξη των δραστηριοτήτων της κατά τη διάρκεια του έτους, αυτό δεν κατέστη εφικτό λόγω των αντίξοων συνθηκών που επικρατούν στην παγκόσμια αγορά. Όπως σημειώνεται, η εταιρεία ευελπιστεί ότι εντός του 2025 θα ξεπεραστούν οι δυσκολίες, ώστε να ξεκινήσει επιτέλους τη δραστηριότητά της στο Πόρτο Χέλι.
Από την Μαρία Καλούδη
powergame.gr
IDnews
Πώς το ζήτημα αυτό δημιουργεί ιδιοκτήτες δύο ταχυτήτων και η κόκκινη κάρτα του ΣτΕ στο υπουργείο
Τη «χρυσή τομή» μεταξύ της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), η οποία μετουσιώθηκε στο Προεδρικό Διάταγμα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την οριοθέτηση των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, αλλά και των χιλιάδων ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας, οι οποίοι κοιμήθηκαν με οικόπεδα, αλλά ξύπνησαν με ...χωράφια, αναζητά το υπουργείο.
Το ζήτημα της οριοθέτησης των συγκεκριμένων οικισμών, το οποίο αφαιρεί εν μία νυκτί από τον οικοδομικό χάρτη όλα τα οικόπεδα κάτω των 2 στρεμμάτων, έχει προκαλέσει τσουνάμι αντιδράσεων σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, καθώς συρρικνώνει σημαντικά τα όρια ρίχνοντας ουσιαστικά στην εκτός σχεδίου περιοχή, ιδιοκτησίες, οι οποίες έως τώρα θεωρούνταν εντός των οικισμών και βεβαίως είχαν σαφώς μικρότερες απαιτήσεις οικοδομησιμότητας.
Πρακτικά το ΣτΕ έδειξε κόκκινη κάρτα στο υπουργείο, το οποίο επιχείρησε στο σχέδιο Π.Δ. το οποίο απέστειλε για έλεγχο να ενσωματώσει το σύνολο των ορίων των οικισμών που είχαν οριοθετήσει παλιά οι Νομάρχες συχνά «ξεχειλώνοντας» τα όρια ήδη από τη δεκαετία του 1980. Ωστόσο το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο επέστρεψε ως μη νόμιμο το σχέδιο στο υπουργείο με την αιτιολογία ότι οι Νομαρχες δεν είχαν αρμοδιότητα ή δικαιοδοσία να ενεργήσουν με αυτόν τον τρόπο.
Το υπουργείο επανήλθε με νέο ΠΔ, το οποίο δημοσιεύτηκε πριν λίγες ημέρες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσως αφήνοντας όμως ακάλυπτους χιλιάδες ιδιοκτήτες, οι οποίοι έχασαν σε ένα βράδυ τη δυνατότητα οικοδόμησης στα γεωτεμάχια που θεωρούσαν οικόπεδα, αλλά πλέον μετατράπηκαν σε αγροτεμάχια παρά το γεγονός ότι πλήρωναν τον αντίστοιχο ΕΝΦΙΑ τόσα χρόνια, κλπ. Το ζήτημα αυτό μάλιστα δημιουργεί και ιδιοκτήτες δύο ταχυτήτων, καθώς όσοι είχαν ήδη προλάβει να χτίσουν, δε θα υποστούν κάποια συνέπεια, αλλά η δυνατότητα αυτή τερματίζεται για τους υπόλοιπους.
Το υπουργείο προσπάθησε να πείσει το ΣτΕ ότι έως και 40 χρόνια μετά την οριοθέτηση των οικισμών από το κράτος μέσω των Νομαρχών, εχουν δημιουργηθεί πραγματικά εμπράγματα δικαιώματα θεωρητικά σε εντός σχεδίου περιοχές, τα οποία έρχεται ένας επόμενος σχεδιασμός από την Πολιτεία και τα ακυρώνει. Το ΣτΕ δεν δέχτηκε το επιχείρημα αφενός επειδή έκρινε ότι οι Νομάρχες είχαν κινηθεί αναρμοδίως και αφετέρου επειδή είχαν «ξεχειλώσει» τους οικισμούς πολύ περισσότερο από όσο μπορούσε να τεκμηριωθεί.

Τι προβλέπει το νέο ΠΔ
Βάσει του ΠΔ για την οριοθέτηση των οικισμών προβλέπονται τρεις ζώνες. Η πρώτη ζώνη αναφέρεται στον παλιό πυρήνα, στους οικισμούς πριν το 1923, όπως προκύπτουν από αεροφωτογραφίες εγγύτερα στη χρονολογία αυτή και συνήθως του 1939 ή του 1945.
Από τις αεροφωτογραφίες του 1983 προκύπτει η δεύτερη ομαδοποίηση. Η ζώνη Β αφορά τον συνεκτικό πυρήνα μεταξύ 1923 – 1983 και η ζώνη Β΄1 αποτελεί ένα πιο διάσπαρτο πυρήνα, ο οποίος προκύπτει από τη δόμηση που έχει δημιουργηθεί μεταγενέστερα.
Το μεγάλο πρόβλημα προκύπτει από το 1983 και μετά και αφορά έναν τεράστιο αριθμό ιδιοκτησιών που βρέθηκαν σε μία γκρίζα ζώνη από τη μια στιγμή στην άλλη.

Λύση αλλά μόνο για τα άνω των 2 στρεμμάτων
Δεδομένου του τεράστιου προβλήματος που έχει δημιουργηθεί, το υπουργείο έξετάζει ήδη μία λύση η οποία κινείται στα όρια μεταξύ ...εντός και εκτός σχεδίου. Το σχέδιο αφορά την οργάνωση αυτών των περιοικιστικών ζωνών σε ΠΕΧ (Περιοχές Ελέγχου Χρήσεων), καθώς το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα εισαγωγής χρήσεων γης. Μένει να προσδιοριστεί και με νομοθετική ρύθμιση η αρτιότητα προκειμένου μια έκταση να είναι οικοδομήσιμη. Σύμφωνα με τον γ.γ. Χωρικού Σχεδιασμού του υπουργείου, Ευθύμη Μπακογιάννη, η αρτιότητα εξετάζεται να κυμαίνεται μεταξύ 2 και 4 στρεμμάτων. Πρακτικά μια περιοικιστική περιοχή θα έχει μεγαλύτερη αρτιότητα και όχι τα 300 ή 500 τ.μ. που θα είχε μια ιδιοκτησία ευρισκόμενη εντός οικισμού, αλλά μικρότερη από τα 4 στρέμματα της εκτός σχεδίου δόμησης και θα οργανωθεί υπό την προυπόθεση ότι θα έχει πρόσωπο σε δρόμο.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, οικόπεδα κάτω των 2 στρεμμάτων φαίνεται ότι χάνουν οριστικά την οικοδομησιότητά τους.
Να σημειωθεί ότι το υπουργείο έχει ήδη ολοκληρώσει τη μελέτη για την καταγραφη του οδικού δικτύου στα νησιά και εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχει προκύψει ο χαρακτηρισμός του οδικού δικτύου ώστε να γνωρίζει το σύνολο των ιδιοκτητών ποια έκταση ειναι οικοδομήσιμη και ποια όχι.
ια τη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν αεροφωτογραφίες κοντά στο 1977 και έχει αποτυπωθεί κάθε είδος δρόμου, από μονοπάτια μέχρι αγροτικοί και δασικοί δρόμοι προκειμένου να υπάρχει πλήρης εικόνα για την κλίση, το πλάτος, τη μορφή, την καμπυλότητα, τις συνδέσεις κλπ. Μέσω της μελέτης το υπουργείο κατέληξε σε κάποια κριτήρια για την οικοδομησιμότητα, τα οποία ωστόσο θα πρέπει επίσης να αποσταλούν στο ΣτΕ για έλεγχο.
Περισσότερο, πάντως, θα καθυστερήσει η αντίστοιχη μελέτη για την ηπειρωτική Ελλάδα, καθώς δεν αναμένονται ανάδοχοι πριν τον Ιούλιο. Για το διάστημα αυτό εξετάζεται η πιθανότητα ανάληψης νομοθετικής πρωτοβουλίας με το υπουργείο να ειναι έτοιμο και γι΄αυτή τη λύση, χωρίς πάντως να έχουν ληφθεί ακόμα οριστικές αποφάσεις.

Σφοδρές οι αντιδράσεις
Η δημοσίευση του ΦΕΚ για την οριοθέτηση των οικισμών προκάλεσε κύμα αντιδράσεων. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Δ. Κρήτης, Βασίλης Κοντεζάκης, ανέφερε ότι η συμπύκνωση των ορίων θα μετατρέψει πολλά αδόμητα οικόπεδα σε αγροτεμάχια, για τα οποία θα ισχύει το καθεστώς της εκτός σχεδίου δόμησης. «Προβλέπουν μεν μια ζώνη όπου η αρτιότητα μπορεί να πάει μέχρι 2 στρέμματα. Αλλά σίγουρα ό,τι είναι μικρότερο από 2 στρέμματα, θα είναι μη άρτιο, μη οικοδομήσιμο», τόνισε σε δηλώσεις του προσθέτοντας ότι ένα ακόμα πρόβλημα αποτελεί το γεγονός ότι η «διόγκωση» οικισμών σε ορισμένες περιπτώσεις αύξησε και τον πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων με τέτοιους οικισμούς αυτή τη στιγμή να μην ανήκουν πουθενά.
Θέση για το ζήτημα πήρε και η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), η οποία είχε ζητήσει το πάγωμα της διαδικασίας για το Π.Δ. και την αναζήτηση μιας εφαρμόσιμης λύσης. Ωστόσο οι εξελίξεις προχώρησαν και πλέον αναμένεται η αντίδραση των δημάρχων.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας, στον οποίο υπάγεται και το σεισμόπηκτο Αρκαλοχώρι, Βασίλης Κεγκέρογλου σε άρθρο του κάνει λόγο για Π.Δ. που λειτουργεί ως «Προκρούστεια κλίνη» που μηδενίζει τη δυνατότητα να καθορίσουν τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια τα όρια των οικισμών, σύμφωνα με την προοπτική του κάθε τόπου.
«Όλα αυτά αφορούν το παρελθόν και λιγότερο το παρόν, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν το αύριο και το μέλλον αλλά και η αναπτυξιακή προοπτική κάθε οικισμού (π.χ. στο Δήμο Μινώα Πεδιάδας με την εγκατάσταση ενός νέου Διεθνούς Αεροδρομίου για το οποίο όλες οι κρατικές μελέτες δείχνουν ότι θα διπλασιαστεί και θα τριπλασιαστεί ο πληθυσμός). Αυτό είναι πολιτικός παραλογισμός ή υπακοή σε συμφέροντα;» αναρωτιέται ο κ. Κεγκέρογλου συμπληρώνοντας ότι οι αρνητικές συνέπειες θα πλήξουν τη μικρομεσαία ιδιοκτησία και θα ωφελήσουν τους μεγαλοϊδιοκτήτες ή μεγαλοκεφαλαιούχους, που μπορούν να προχωρήσουν σε ιδιωτικές πολεοδομήσεις μεγάλων εκτάσεων βάσει του ισχύοντος πλαισίου, το οποίο προφανώς θα ενισχυθεί υπέρ τους.
Το ζήτημα έφτασε και στη Βουλή μέσω ερώτησης του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Μιχάλη Κατρίνη, ο οποίος επισημαίνει πως το νέο Π.Δ, εφαρμόζοντας αυστηρά ιστορικά κριτήρια και περιορίζοντας τα όρια των οικισμών σε αυτά που είχαν διαμορφωθεί έως το 1983, «φαίνεται να αγνοεί πλήρως την πραγματική εξέλιξη και τις σύγχρονες ανάγκες των περιοχών. Αυτό οδηγεί σε μια οριζόντια και δραστική συρρίκνωση των ορίων των οικισμών, με αποτέλεσμα τη σοβαρή απαξίωση της μικρομεσαίας ιδιοκτησίας και την υποβάθμιση της τοπικής ανάπτυξης».
Ο κ. Κατρίνης προσθέτει πως απαγορεύει κάθε επέκταση των σημερινών ορίων, ακόμη και εάν υπάρχουν πιεστικές ανάγκες δόμησης λόγω πληθυσμιακών ή κοινωνικοοικονομικών παραγόντων.
Πηγή: ethnos.gr
atsianos
Θαυμάζουμε τα ποτάμια που κυλούν με ελεύθερη ροή, αλλά δεν παύουμε να τοποθετούμε εμπόδια στο διάβα τους. Κι ακόμα χειρότερα, δεν απομακρύνουμε τις άχρηστες, παρωχημένες ή και επικίνδυνες κατασκευές με τις οποίες έχουμε μπαζώσει τα ποτάμια μας. Στην Ελλάδα δεν έχει απομακρυνθεί ούτε ένα εμπόδιο σε κοίτη τα προηγούμενα χρόνια, παρότι η επαναδημιουργία ποταμών ελεύθερης ροής αποτελεί διαδεδομένη πρακτική σε Ευρώπη και ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες, η οποία ενισχύεται στις σύγχρονες συνθήκες περιβαλλοντικής κρίσης. Ενα έργο του Μεσογειακού Ινστιτούτου για τη Φύση και τον Ανθρωπο (Medina) έρχεται να αναδείξει το θέμα και να διαμορφώσει όρους για μια νέα περιβαλλοντική προσέγγιση.
«Η αποκατάσταση των ποταμών δεν είναι πολυτέλεια. Είναι αναγκαιότητα και προϋποθέτει συλλογική προσπάθεια. Τα ελεύθερα ποτάμια είναι σημαντικά για το οικοσύστημα και για τον άνθρωπο. Η ελεύθερη μεταφορά ιζημάτων και έμβιων οργανισμών, ψαριών και άλλων είναι αναγκαία», λέει στην «Κ» η Ειρήνη Λυρατζάκη, υπεύθυνη του έργου «Απομάκρυνση φραγμών από ποταμούς – Σχέδιο εφαρμογής για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη». «Ηρθε η ώρα να ανοίξουμε τη συζήτηση στην Ελλάδα, να ανέβει η κατανόηση και η ευαισθητοποίηση για όλα αυτά», συμπληρώνει. Το προηγούμενο διάστημα, στο πλαίσιο του έργου, η Medina διοργάνωσε με επιτυχία σχετική ενημερωτική ημερίδα.
«Υπάρχουν πολλές παρεμβάσεις στα ποτάμια, ακόμα και πριν από τη βιομηχανική επανάσταση, που δεν έχουν πλέον καμιά χρησιμότητα. Πολλά παλιά φράγματα, παλιά αρδευτικά έργα, οχετοί, τσιμεντοποιήσεις για οδικά περάσματα μέσα σε ρέματα, οι λεγόμενες “ιρλανδικές διαβάσεις”. Προτείνουμε κατ’ αρχάς να εντοπίσουμε τα εντελώς άχρηστα κι αυτά που σχετικά πιο εύκολα μπορούν να απομακρυνθούν και να προχωρήσουμε», σημειώνει η κ. Λυρατζάκη.
Αν και μέχρι τώρα η ελληνική πολιτεία δεν είχε συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τον καθαρισμό των ποταμών από τα εμπόδια, ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός για την αποκατάσταση της φύσης (Nature Restoration Regulation) προβλέπει πως σε επίπεδο Ε.Ε. πρέπει να καθαριστούν συνολικά 25.000 χλμ. ποταμών μέχρι το 2030, με ό,τι αναλογεί σε κάθε χώρα-μέλος. Τον Σεπτέμβριο του 2026 η Ελλάδα θα πρέπει να καταθέσει το πρώτο σχέδιο για τις παρεμβάσεις της έως το 2030.
Αν και η ανάγκη της αποκατάστασης των ποταμών είναι γνωστή στο ειδικό επιστημονικό δυναμικό, στην Ελλάδα δεν έχει γίνει έργο απομάκρυνσης παρωχημένων ή παροπλισμένων εμποδίων. Κι όμως η πυκνότητα των παρεμβάσεων μέσα σε ποτάμια και ρέματα είναι μεγάλη.
Οι ερευνητές του Medina πρόσφατα ολοκλήρωσαν τη χαρτογράφηση της λεκάνης απορροής του ποταμού Σαρανταπόρου. «Καταγράψαμε 240 εμπόδια στον Σαραντάπορο και στο σύνολο των παραποτάμων του, μέχρι να συναντήσει τον Αώο. Οταν αυτό συμβαίνει σε μια πολύ δύσκολη λεκάνη απορροής, με υψόμετρο από 400 μέχρι 2.500 μέτρα, σε ένα από τα πιο άγρια και δύσβατα ποτάμια, σε ένα από τα πιο παρθένα οικοσυστήματα της χώρας, φανταστείτε τι γίνεται σε άλλα», τονίζει στην «Κ» ο Φανοίκος Σακελλαράκης, συντονιστής δράσεων προστασίας περιβάλλοντος του Medina.
Ο στόχος της απομάκρυνσης των εμποδίων μήπως θίξει και χρήσιμα έργα;
«Μιλάμε για παρεμβάσεις που πλέον είναι άχρηστες και παρατημένες. Γενικότερα όμως αμφισβητείται η ανάγκη δημιουργίας φραγμάτων ως αντιπλημμυρικών έργων ή για την αντιμετώπιση της ξηρασίας. Τα φράγματα απαιτούν μεγάλες περιοχές ως ταμιευτήρες. Γενικά είναι πιο λειτουργικό να γίνονται έργα παράλληλα με τη ροή του ποταμού, όπως κανάλια, παραποτάμιος ταμιευτήρας κ.ά. και όχι κάθετα στην κοίτη του. Επίσης, σε κάθε έργο σήμερα είναι κρίσιμο να υπάρχει πρόβλεψη για τη δυνατότητα των ψαριών να ανέβουν το ποτάμι με λειτουργικές ιχθυόσκαλες», εξηγεί η κ. Λυρατζάκη.
«Υπάρχουν έργα που έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής τους. Δεν είναι ενεργά και δεν εξυπηρετούν τώρα. Για παράδειγμα, στον Σαραντάπορο υπάρχουν κάποια φράγματα που δημιουργήθηκαν το 1950 και το 1960 όταν οι πλαγιές των βουνών ήταν λιβάδια και έπρεπε να συγκρατηθεί το νερό. Τώρα τα βουνά έχουν δασωθεί, το νερό συγκρατείται από τα δέντρα», δίνει ένα παράδειγμα ο κ. Σακελλαράκης.
Ιδιαίτερα προβληματίζει ο πολλαπλασιασμός της χωροθέτησης των λεγόμενων Μικρών Υδροηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΜΥΗΕ). «Τα “μικρά υδροηλεκτρικά” έχουν μεγάλες επιπτώσεις», τονίζει η κ. Λυρατζάκη. Σύμφωνα με στοιχεία του Medina, τον προηγούμενο χρόνο είχαν φτάσει τα 117 τα ΜΥΗΕ με άδεια λειτουργίας και 597 βρίσκονταν σε διαφορετικά στάδια ωριμότητας, εκ των οποίων τα 415 διέθεταν άδεια παραγωγού!
«Πρέπει να δούμε το θέμα της χωροθέτησης, τώρα δεν εξυπηρετεί την προστασία του περιβάλλοντος. Δεν μπορούν να δίνονται άκριτα άδειες για μικρά υδροηλεκτρικά, χωρίς να έχουμε συνολική εικόνα των επιπτώσεών τους», υπογραμμίζει ο συντονιστής των δράσεων περιβαλλοντικής προστασίας.
Ειδικό στοίχημα αποτελεί ο Αώος. «Πρόκειται για το μοναδικό ελεύθερο ποτάμι στην Ευρώπη. Σήμερα έχει 260 χλμ. ελεύθερης ροής από την Πίνδο μέχρι τη θάλασσα. Πρέπει να το διατηρήσουμε. Ξεκινάμε από αυτό. Υπάρχει πρόταση για κοινή προστασία σε Ελλάδα και Αλβανία, που ονομάζεται Βιόσα», λέει στην «Κ» ο Αλέξης Κατσαρός, διευθυντής του Medina. Η Αλβανία μάλιστα έχει κηρύξει τον Βιόσα Εθνικό Πάρκο – Ελεύθερο Ποτάμι. «Δεν πάμε να απομακρύνουμε κάτι χρήσιμο για την τοπική κοινωνία, με την οποία θέλουμε να συνεργαστούμε. Δεν κάνουμε σχεδιασμό από τα γραφεία, αλλά στο πεδίο, συζητώντας με τις τοπικές κοινότητες», συμπληρώνει ο κ. Κατσαρός.
Ανεπαρκής προστασία
Η κατάσταση γύρω από τον Αώο όμως μόνο ανέφελη δεν είναι. Αν και έχουν κηρυχθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος δύο περιοχές Προστατευόμενου Τοπίου και Προστατευόμενου Φυσικού Σχηματισμού, που δείχνουν την περιβαλλοντική αξία της περιοχής, δεν έχει εκδοθεί η υπουργική απόφαση, η οποία θα θέτει όρους και περιορισμούς. Eτσι ο χαρακτηρισμός μένει «επί της ουσίας ανεπαρκής, αφήνοντας τον αναλλοίωτο χαρακτήρα και την οικολογική ακεραιότητα της περιοχής έκθετα σε ανθρωπογενείς παρεμβάσεις υποβάθμισης», σημειώνει η Medina. Χαρακτηριστικό: O συνολικός αριθμός των μικρών υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων στη λεκάνη απορροής Αώου, που βρίσκονται σήμερα σε διαφορετικά στάδια αδειοδότησης, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΡΑΕ, είναι 51(!), εκ των οποίων τέσσερα έχουν λάβει άδεια λειτουργίας και ένα άδεια εγκατάστασης. Στο τελευταίο ελεύθερο ποτάμι της Ευρώπης…

Από τον Γιάννη Ελαφρό
πηγή news.b2green.gr
IDnews
Σε βελτιώσεις και απλοποιήσεις στην υποβολή στοιχείων των εργολάβων ή υπεργολάβων που αναλαμβάνουν τεχνικά έργα άνω των 6.000 €, προχωράει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Ειδικότερα, με την Α.1058/2025 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, εισάγεται νέος τρόπος υποβολής δήλωσης των στοιχείων και περαιτέρω ορίζεται ότι:
• η υποβολή γίνεται εφεξής είτε από τον αναθέτοντα το έργο είτε από τρίτο εξουσιοδοτημένο πρόσωπο
• η εκπρόθεσμη υποβολή των στοιχείων έως και τις 23/5/2025, δεν επισύρει πρόστιμο, εφόσον πρόκειται για τεχνικά έργα με:
χρόνο έναρξης εργασιών από την 1η/11/2024 και μετά
εκκρεμή συμφωνητικά στην Εφαρμογή Ψηφιακής Υποδοχής και Διαχείρισης Αιτημάτων της ΑΑΔΕ «Τα Αιτήματά μου» κατά την 1η/11/2024, για τα οποία δεν έχει διενεργηθεί ανάρτηση και ψηφιακή βεβαίωση στην εφαρμογή της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ). Σημειώνεται ότι θα σταλεί ενημερωτικό μήνυμα για την εκ νέου δυνατότητα υποβολής των στοιχείων έως και τις 23/5/2025 χωρίς την επιβολή προστίμου.
• στις περιπτώσεις που έχει αναρτηθεί το συμφωνητικό μέχρι και τις 16/4/2025 αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί η ψηφιακή υπογραφή από τον αντισυμβαλλόμενο, η γνωστοποίηση των στοιχείων εξακολουθεί να είναι δυνατή μέσω της εφαρμογής της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ), έως και τις 23/5/2025.
Ο νέος τρόπος υποβολής της δήλωσης στοιχείων των εργολάβων ή υπεργολάβων που αναλαμβάνουν τεχνικά έργα άνω των 6.000 € πραγματοποιείται μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE (myaade.gov.gr), ακολουθώντας τη διαδρομή: Εφαρμογές > Φορολογικές Υπηρεσίες > Εισόδημα > Συμφωνητικά ανάληψης τεχνικών έργων από εργολάβο/υπεργολάβο (άρθρο 19 του ν.820/1978).
Επισημαίνεται ότι ο αντισυμβαλλόμενος λαμβάνει ειδοποίηση για τη δυνατότητα απόρριψης της υποβληθείσας δήλωσης εντός 30 ημερών:
στην ψηφιακή πύλη myAADE (myaade.gov.gr), στη διαδρομή Μητρώο & Επικοινωνία > Τα Μηνύματά μου
στο myAADEapp, για όσους έχουν εγκαταστήσει την εφαρμογή στο κινητό τους και
με e-mail, στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχουν δηλώσει.
Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με το Κέντρο Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (ΚΕΦ) της ΑΑΔΕ στο (+30) 213 162 1000, τις εργάσιμες ημέρες και ώρες 7:30 – 17:00.
πηγή news.b2green.gr
IDnews
Σε εξέλιξη είναι προγράμματα επιδότησης παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης  για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και το Δημόσιο, ενώ πριν από λίγες ημέρες έκλεισε η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων για το «Εξοικονομώ 2025», το οποίο απευθύνεται στο ευρύ κοινό και τους ευάλωτους. Πρόκειται για τη συνέχεια των δράσεων ενίσχυσης των νοικοκυριών για μείωση του ενεργειακού κόστους, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες δεν αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα κάποιο νέο «Εξοικονομώ» καθώς ήδη οι πόροι έχουν κατανεμηθεί και απορροφώνται από τα υπάρχοντα προγράμματα.
Μέσω του «Εξοικονομώ 2025» αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 11.500 κατοικίες, ενώ ο τελικός στόχος είναι η ενεργειακή αναβάθμιση 400.000 κατοικιών μέχρι το τέλος του 2030 (αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε πάνω από το 50% του στόχου).
Εκτός από τα «Εξοικονομώ», ένα ακόμη πρόγραμμα που αφορά στα νοικοκυριά και καταγράφει ρεκόρ αιτήσεων είναι το «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα». Η δράση ύψους 223,2 εκατ. ευρώ επιδοτεί την εγκατάσταση νέων ηλιακών θερμαντήρων νερού ή/και συστημάτων αντλίας θερμότητας σύγχρονης τεχνολογίας. Αφορά σε κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία, ενοικιαζόμενη η παραχωρούμενη και οι αιτήσεις υποβάλλονται στην πλατφόρμα του προγράμματος μέχρι τις 30 Απριλίου 2030.

Ποια προγράμματα επιδότησης «τρέχουν» για επιχειρήσεις και Δημόσιο
Εκτός από τα «Εξοικονομώ» που αφορούν στα νοικοκυριά, σε εξέλιξη είναι οι αιτήσεις για τις δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε επιχειρήσεις και Δημόσιο.
Στον δημόσιο τομέα, επιδοτούνται παρεμβάσεις για νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία αλλά και βρεφικούς και παιδικούς σταθμούς ενώ σε εξέλιξη είναι και η προώθηση της ενεργειακής απόδοσης στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Οι αιτήσεις και για τα τρία προγράμματα λήγουν στις 30 Απριλίου του 2025 και υποβάλλονται στις σχετικές πλατφόρμες.
Πιο συγκεκριμένα, το πρόγραμμα «Αθηνά» ύψους 37,2 εκατ. ευρώ αφορά στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των εν λειτουργία νηπιαγωγείων και δημοτικών σχολείων στο σύνολο της Επικράτειας. Δικαιούχοι ενίσχυσης είναι ΟΤΑ Α’ βαθμού, καθώς και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) αυτών, που λειτουργούν δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία. Καλύπτονται παρεμβάσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, στην ενέργεια που χρησιμοποιείται για τα τεχνικά συστήματα (π.χ. για θέρμανση, ψύξη), καθώς και σε ευπαθή σημεία του κτιρίου, τα οποία επιτρέπουν θερμικές απώλειες (π.χ. κουφώματα, οροφές, κ.λπ.).
Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος:  https://exoikonomo-scholeia.gov.gr/go-beyond/, ενώ οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

Το πρόγραμμα «Φοίβος» ύψους 12,4 εκατ. ευρώ αφορά στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των εν λειτουργία δημοτικών βρεφικών, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών στο σύνολο της Επικράτειας. Δικαιούχοι ενίσχυσης είναι ΟΤΑ Α’ βαθμού, καθώς και τα ΝΠΔΔ αυτών, που λειτουργούν δημοτικούς βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς.
Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σχετίζεται με παρεμβάσεις στο κέλυφος των κτιρίων και στα τεχνικά συστήματα αυτών (π.χ. θερμομόνωση αδιαφανών στοιχείων και υγρομόνωση οροφών, αντικατάσταση διαφανών στοιχείων, όπως κουφώματα και υαλώσεις, εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, κ.λπ.).
Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος:  https://exoikonomo-scholeia.gov.gr/go-beyond/, ενώ οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

Ομοίως, αιτήσεις εξακολουθεί να δέχεται και το πρόγραμμα για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης ύψους 40 εκατ. ευρώ στοχεύει στη μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας αντλιοστασίων ύδρευσης τουλάχιστον κατά 20% και των εκπομπών CO₂ κατά 20% ετησίως, μέσω παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης και βελτίωσης της λειτουργικής αποδοτικότητας στα αντλιοστάσια των ΔΕΥΑ.
Οι επιλέξιμες δράσεις του προγράμματος χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες:
Άμεσες Επεμβάσεις Ενεργειακής Αναβάθμισης, που περιλαμβάνουν βελτιώσεις εξοπλισμού σε αντλιοστάσια και υποστήριξη μέσω ενεργειακών ελέγχων και προετοιμασίας φακέλων. Στρατηγικές Μελέτες Μακροπρόθεσμης Εξοικονόμησης Ενέργειας
Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος:  https://deya-repower.gov.gr/, ενώ οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.) για περισσότερες πληροφορίες.

Για τις επιχειρήσεις, σε εξέλιξη είναι το πρόγραμμα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ορεινών τουριστικών καταλυμάτων καθώς και εκείνο για τα συστήματα αποθήκευσης στις επιχειρήσεις. Οι προθεσμίες για την υποβολή των αιτήσεων λήγουν για το μεν πρώτο στις 30 Απριλίου και για το δεύτερο στις 31 Μαΐου.
Το πρόγραμμα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ορεινών τουριστικών καταλυμάτων ύψους 10 εκατ. ευρώ, αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση ορεινών, τουριστικών καταλυμάτων. Το 10% του προϋπολογισμού του θα διατεθεί, αποκλειστικά, σε παραδοσιακά-διατηρητέα κτίρια (1 εκατ. ευρώ) και το 90% (9 εκατ. ευρώ) σε όλα τα υπόλοιπα κτίρια ορεινών τουριστικών καταλυμάτων. Καλύπτονται δαπάνες για την υλοποίηση των επεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, καθώς και υποστηρικτικές δαπάνες, όπως. για υπηρεσίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την υποβολή, την παρακολούθηση και τον έλεγχο της αίτησης.
Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος : https://oreinaxenodochia.gov.gr/, ενώ οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.) για περισσότερες πληροφορίες.

Τέλος, το πρόγραμμα «Συστήματα Αποθήκευσης στις Επιχειρήσεις» ύψους 153,7 εκατ. ευρώ επιχορηγεί επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου οικονομικής δραστηριότητας, για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίας) σε σχεδιαζόμενα φωτοβολταϊκά συστήματα ή για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίας) σε υφιστάμενα, ενεργά φωτοβολταϊκά συστήματα.
Και στις δύο περιπτώσεις, επιδοτείται, αποκλειστικά, το σύστημα αποθήκευσης.
Οι αιτήσεις κατατίθενται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος:  https://exoikonomo-epixeiro-fotovoltaika.gov.gr, ενώ οι ενδιαφερόμενοι για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στο τηλέφωνο: 213 151 3740 (καθημερινές, 9:00 π.μ. – 5:00 μ.μ.).

Τα παραπάνω προγράμματα υλοποιούνται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης–NextGeneration EU.

Πηγή: b2green.gr
atsianos
Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας δεν άλλαξε και παραμένει σημαντικός πονοκέφαλος με πολλές ασάφειες και πολλά προβλήματα, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζει να έχει υψηλό κόστος.
Για ακόμη μία χρονιά δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη τη χώρα που βρίσκονται εντός δασών ή σε ακτίνα 300 μέτρων από δάση, δασικές εκτάσεις και περιαστικό πράσινο βρίσκονται στα πρόθυρα νευρικής κρίσης.
Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας δεν άλλαξε και παραμένει σημαντικός πονοκέφαλος με πολλές ασάφειες και πολλά προβλήματα, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζει να έχει υψηλό κόστος.
Ο Κανονισμός προβλέπει συγκεκριμένα μέτρα υψηλού κόστους, ενώ όλα δείχνουν ότι θα επικρατήσει ο περυσινός χαμός…. Σημειώνεται ότι πέρυσι τελικά υπήρξαν υποδείξεις στους μηχανισμούς να περιοριστούν στα βασικά όπως είναι το κλάδεμα των δένδρων και η απομάκρυνση των εύφλεκτων υλικών.
Σημειώνεται ότι δύο είναι οι βασικές υποχρεώσεις:
Η πρώτη αφορά τα οικόπεδα που πρέπει να καθαριστούν και να γίνει δήλωση στη σχετική πλατφόρμα
Η δεύτερη αφορά τα ακίνητα κοντά σε δάση και δασικές εκτάσεις που πρέπει να τηρούν συγκεκριμένα μέτρα πυροπροστασίας.
Τι λέει η ΠΟΜΙΔΑ
Να μην αξιώνεται το αδύνατον από τους ιδιοκτήτες οικοπέδων, ζήτησε με επιστολή της η ΠΟΜΙΔΑ προς τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Γιάννη Κεφαλογιάννη, χαρακτηρίζοντας ως ανέφικτα τόσο την ασφυκτική μηνιαία προθεσμία καθαρισμού και δηλώσεων στην πλατφόρμα akatharista.gov.gr, η οποία πρέπει να είναι το τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου κάθε έτους, όσο και την υποχρέωση των ιδιοκτητών εκτός από τον καθαρισμό, να προβούν και στην αποκομιδή της βιομάζας, κάτι που μόνον οι Δήμοι έχουν τη δυνατότητα και τα μέσα να υλοποιήσουν.
Στις συνθήκες μεγάλης ζήτησης που δημιουργούνται από την ασφυκτική μηνιαία προθεσμία, προσθέτει η ΠΟΜΙΔΑ, το αποτέλεσμα είναι οι ιδιοκτήτες αφενός μεν να μην βρίσκουν συνεργείο για να καθαρίσουν εμπρόθεσμα το οικόπεδα τους ή αν βρουν στον ασφυκτικό χρόνο της 30.4, πέφτουν θύματα βαριάς εκμετάλλευσης γιατί υποχρεώνονται να πληρώσουν εξωπραγματικά ποσά για τον καθαρισμό τους.
Το πλήρες κείμενο της επιστολής έχει ως εξής:
Η ΠΟΜΙΔΑ κάλεσε εγκαίρως τους ιδιοκτήτες οικοπέδων όλης της χώρας να καθαρίσουν τα οικόπεδά τους και με ανακοίνωσή της και τους ενημέρωσε συνοπτικά για τις σχετικές υποχρεώσεις τους. Όμως κε Υπουργέ, οι πολίτες ανταποκρίνονται πράγματι στις υποχρεώσεις τους, με πολύ κόπο και συχνά μεγάλο κόστος, όταν αυτό που τους ζητείται είναι εφικτό και πραγματοποιήσιμο. Δεν μπορούν όμως να ανταποκριθούν όταν αυτό που τους ζητείται είναι το ΑΔΥΝΑΤΟΝ, όπως συμβαίνει εν προκειμένω:
Όταν η προθεσμία καθαρισμού και υποβολής δηλώσεων έως 30 Απριλίου 2025 είναι εκ των πραγμάτων μη ρεαλιστική και ανεφάρμοστη, δεδομένου μεσολαβούν οι αργίες του Πάσχα και το μηνιαίο διάστημα είναι εξ αντικειμένου συντομότατο και ασφυκτικό, ιδιαίτερα για τους πολίτες με περιουσιακά στοιχεία εκτός και μακράν του τόπου κατοικίας τους. Στις συνθήκες μεγάλης ζήτησης που δημιουργούνται από την ασφυκτική μηνιαία προθεσμία, το αποτέλεσμα είναι οι ιδιοκτήτες αφενός μεν να μην βρίσκουν συνεργείο για να καθαρίσουν εμπρόθεσμα το οικόπεδα τους ή αν βρουν στον ασφυκτικό χρόνο της 30.4, πέφτουν θύματα βαριάς εκμετάλλευσης γιατί υποχρεώνονται να πληρώσουν εξωπραγματικά ποσά για τον καθαρισμό τους!
Όταν εκτός από τον καθαρισμό του οικοπέδου τους, τους ζητείται και η αποκομιδή της βιομάζας του καθαρισμού. Όταν δηλαδή αξιώνουμε από τους απλούς πολίτες να επιφορτιστούν και με την επιπλέον ευθύνη και τα έξοδα που συνεπάγεται η υποχρέωση να βρουν συνεργεία με γερανούς, φορτηγά κλπ. και να βρουν τόπο αποκομιδής και διάθεσης της βιομάζας. Όλα αυτά μόνον οι Δήμοι μπορούν να τα πράξουν, είναι εθελοτυφλία να προσπαθήσει το Κράτος με οποιαδήποτε μορφή, να καταστήσει τους πολίτες υπεύθυνους για το αδύνατον!
Εν όψει των ανωτέρω, αλλά και προς επίλυση προβλημάτων που ανέκυψαν κατά την περυσινή περίοδο των δηλώσεων καθαρισμού, επειδή η ισχύουσα μηνιαία προθεσμία είναι λανθασμένη ως απόλυτα ανεπαρκής και ανεδαφική, και η επικείμενη λήξη της θα αποθαρρύνει τους πολίτες από οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια και προσπάθειά τους να φανούν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, και με δεδομένο ότι πέρυσι, κατόπιν παράτασης που ζητήθηκε από την ΠΟΜΙΔΑ και ορθά δόθηκε από τον προκάτοχό σας Υπουργό κ. Βασίλη Κικίλια, ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής της υπεύθυνης δήλωσης ορίστηκε τελικά η 15η Ιουλίου 2024, ζητούμε με νομοθετική πρωτοβουλία σας:
Η περίοδος του καθαρισμού των οικοπέδων και της υποβολής των υπευθύνων δηλώσεων στη σχετική πλατφόρμα να καθοριστεί εκ του νόμου ΤΡΙΜΗΝΗ, ήτοι από την 1η Απριλίου έως και την 30ή Ιουνίου κάθε έτους, ώστε να είναι ρεαλιστική η προθεσμία και να είναι πράγματι εφικτός ο καθαρισμός και η υποβολή των σχετικών δηλώσεων, χωρίς να χρειάζεται η χορήγηση αλλεπάλληλων παρατάσεων, που διαφορετικά θα είναι αναπόφευκτη, αλλά και να αποφευχθεί ο οικονομικός «στραγγαλισμός» των ιδιοκτητών…
Να οριστεί ρητά στο νόμο το ορθό και μόνο ρεαλιστικό: ότι αποκλειστικά υπόχρεοι για την αποκομιδή της βιομάζας από τον καθαρισμό των οικοπέδων είναι οι Δήμοι της χώρας.
Να μετατραπεί η υπεύθυνη δήλωση στο «Εθνικό Μητρώο» (πλατφόρμα «Ακαθάριστα Οικόπεδα») σε απλή υπεύθυνη δήλωση που τιμωρείται σύμφωνα με την παρ. 6 του αρ. 22 του Ν. 1599/1986, προκειμένου να μην υπάρχουν υπέρμετρες και ανεπιεικείς ποινικές συνέπειες σε περίπτωση που η δήλωση θεωρηθεί ανακριβής. Αυτό δεδομένου ότι εν όψει εφαρμογής των αυστηρών διατάξεων του νέου Ποινικού Κώδικα, ο υπόχρεος θα καλείται να δηλώσει υπεύθυνα στην πλατφόρμα ότι εκτός από τον καθαρισμό όπως αυτός εξειδικεύεται, θα μεριμνά και για τη συντήρηση αυτού καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, κάτι που σε πολλές περιπτώσεις θα είναι πρακτικά αδύνατον να τηρηθεί, και δεδομένων των ισχυουσών συνεπειών της ψευδούς/ανακριβούς δηλώσεως, εγκυμονεί σοβαρότατος κίνδυνος ποινικής καταδίκης και έκτιση πραγματικού χρόνου φυλάκισης των πολιτών.
Να οριστεί ότι δεν επιβάλλεται το απαράδεκτο πρόστιμο των 1.000€ ή άσκηση οποιασδήποτε ποινικής δίωξης χωρίς προηγούμενη έγγραφη ατομική ειδοποίηση του κάθε ιδιοκτήτη οικοπέδου από τον οικείο Δήμο για την εν λόγω υποχρέωση του.
Στην πλατφόρμα δηλώσεων καθαρισμού να δοθεί η δυνατότητα διόρθωσης των ηλεκτρονικών δηλώσεων, να προστεθεί πεδίο σημειώσεων και να καταργηθεί η δυνατότητα υποβολής ανώνυμων καταγγελιών.
Πηγή: b2green.gr
atsianos
Στα τέλη του 2025, σε πρώτη φάση, και από τις αρχές του 2026, σε τελικό στάδιο, θα αρχίσει να λειτουργεί, σε μία νέα ψηφιακή πλατφόρμα, διαθέσιμη μέσω του gov.gr, ένα ενιαίο ηλεκτρονικό μητρώο, μέσω του οποίου θα είναι δυνατή η διενέργεια πάσης φύσεως ενημερώσεων, για την ταχύτερη και άμεση εξυπηρέτηση των πολιτών, αλλά και η πραγματοποίηση αυτόματων ελέγχων και διασταυρώσεων για τον εντοπισμό παραβάσεων όσον αφορά στην ορθή δήλωση της ακίνητης περιουσίας στις διάφορες κρατικές υπηρεσίες, αλλά και την εκπλήρωση διάφορων υποχρεώσεων των ιδιοκτητών απέναντι στο Δημόσιο.
Σύμφωνα με πρόσφατες αλλά και χθεσινές δηλώσεις του προέδρου του Ελληνικού Κτηματολογίου, Στυλιανού Σακαρέτσιου, η νέα πλατφόρμα, που θα ονομάζεται Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων, θα διαλειτουργεί και θα αλληλεπιδρά με όλες τις επιμέρους ψηφιακές πλατφόρμες του κράτους που περιλαμβάνουν στοιχεία για την ακίνητη περιουσία των Ελλήνων πολιτών, συγκεντρώνοντας σε ένα ενιαίο σημείο πλήρες προφίλ για κάθε ακίνητο στη χώρα μας. Η πρώτη διασύνδεση του μητρώου για τα ακίνητα θα ολοκληρωθεί στο τέλος του έτους, αντλώντας στοιχεία από την ΑΑΔΕ (εφορία), το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και τον ΔΕΔΔΗΕ, ενώ σε πλήρη λειτουργία αναμένεται να τεθεί τους πρώτους μήνες του 2026.
Μέσω της πλατφόρμας αυτής θα είναι, κατ’ αρχάς, δυνατή η αυτόματη ενημέρωση των αρμόδιων υπηρεσιών για κάθε αλλαγή στην ιδιοκτησία ή τα χαρακτηριστικά ενός ακινήτου, γεγονός που θα εξαλείψει την ταλαιπωρία των πολιτών και τις χρονοβόρες διαδικασίες δήλωσης των μεταβολών στην ακίνητη περιουσία τους σε κάθε δημόσια υπηρεσία ξεχωριστά. Παράλληλα, η πλατφόρμα αυτή θα επιτρέπει ταχύτατες συναλλαγές και θα συμβάλλει στην ενίσχυση των πάσης φύσεως ελέγχων, δίνοντας σε όλα τα ελεγκτικά όργανα του κράτους τη δυνατότητα να εντοπίζουν περιπτώσεις αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων.
Το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων θα βασίζεται στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των βάσεων δεδομένων διάφορων κρατικών φορέων, με κεντρικό αναγνωριστικό τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ).
Η νέα αυτή πλατφόρμα δεν θα απαιτεί από τους πολίτες να επανυποβάλουν τα στοιχεία τους σε καμία πλατφόρμα. Αντιθέτως, οι κρατικές βάσεις δεδομένων (σε Κτηματολόγιο, ΑΑΔΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΤΕΕ, πολεοδομίες, δήμους κ.λπ.) και τα πληροφοριακά τους συστήματα θα διαλειτουργούν μεταξύ τους, έτσι ώστε για οποιαδήποτε αλλαγή σε επιμέρους δεδομένα να ενημερώνεται αυτόματα το σύνολο του Δημοσίου χωρίς καμία άλλη ενέργεια.
Ειδικότερα, σύμφωνα με αναλυτικές πληροφορίες, στη νέα αυτή ενιαία ηλεκτρονική βάση δεδομένων θα είναι συγκεντρωμένα όλα τα πληροφοριακά στοιχεία των επιμέρους μητρώων που διατηρούν διάφοροι κρατικοί φορείς για την ακίνητη περιουσία 7 εκατομμυρίων Ελλήνων φορολογουμένων. Στοιχεία που θα συγκεντρωθουν θα είναι:
– οι Κωδικοί Αριθμοί Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ), από το Κτηματολόγιο,
– οι Αριθμοί Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) από την ΑΑΔΕ («εφορία»), βάσει του αρχείου των δηλώσεων Ε9,
– οι αριθμοί παροχής ηλεκτρικού ρεύματος από τον ΔΕΔΔΗΕ,
– οι αριθμοί ασφαλιστήριων συμβολαίων από την ΑΑΔΕ (βάσει του αρχείου για τον μειωμένο ΕΝΦΙΑ των ασφαλισμένων κατοικιών),
– στοιχεία από τα υποθηκοφυλακεία και τα κτηματολογικά γραφεία για το αν υπάρχουν εκκρεμείς αγωγές,
– στοιχεία για πολεοδομικές άδειες από το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος (ΤΕΕ).
Στο μητρώο αυτό θα έχουν πρόσβαση όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων και των δήμων και των πολεοδομιών. Ετσι, όλοι οι εν λόγω φορείς θα έχουν στη διάθεσή τους άπαντα τα δεδομένα που θα τους χρειαστούν προκειμένου να διαπιστώσουν εάν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων έχουν δηλώσει ορθά τα στοιχεία των περιουσιών τους, καθώς και εάν τα έχουν ασφαλισμένα. Θα καταστεί, δηλαδή, εφικτό να ελέγχεται εάν τα στοιχεία των ακινήτων είναι δηλωμένα ίδια σε όλους τους φορείς ή εάν υπάρχουν διαφορές μεταξύ στοιχείων που έχουν δηλωθεί σε διάφορους φορείς, όπως π.χ. στα τετραγωνικά μέτρα που έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο, στην εφορία (ΑΑΔΕ) ή και τον ΔΕΔΔΗΕ ή στην πολεοδομία κ.λπ. Τέτοιες διαφορές θα ερευνώνται, διότι μπορεί να υποκρύπτουν σημαντικές παραβάσεις, όπως φοροδιαφυγή ή αποφυγή καταβολής δημοτικών φόρων και τελών ή ανακρίβειες σε οικοδομικές άδειες ή σε δηλώσεις και νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων κ.λπ.
Με απλά λόγια, θα ξεκινήσει ένα κυνηγητό αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων, κι όχι μόνο, σε όλη την Ελλάδα. Επίσης θα καταστεί δυνατό να διασταυρώνεται εάν τα ακίνητα φορολογητέας αξίας άνω των 500.000 ευρώ είναι ασφαλισμένα, ώστε σε αρνητική περίπτωση το κράτος, εφόσον τα ακίνητα αυτά υποστούν ζημιές από πυρκαγιές, πλημμύρες ή σεισμούς, να μην εγκρίνει αποζημιώσεις για τους ιδιοκτήτες τους από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
πηγη eleftherostypos.gr
IDnews
Στην τελική ευθεία  μπαίνει από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων το έργο διασύνδεσης του ηλεκτρονικού συστήματος Taxis με το Κτηματολόγιο και αρχίζουν έλεγχοι για να διαπιστώνεται εάν τα ακίνητα και τα τετραγωνικά τους στο Κτηματολόγιο είναι ίδια με τα δηλωθέντα στο Taxisnet, μέσω του Ε9. Στο μεταξύ ο πρόεδρος του Κτηματολογίου παρουσίασε τέσσερις στόχους για το 2025.
 Σε όσους εντοπιστούν διαφορές, θα σταλούν νέα εκκαθαριστικά σημειώματα, με τα οποία θα τους καταλογίζεται ο επιπλέον ΕΝΦΙΑ, για όλα τα έτη, στα οποία η ακίνητη περιουσία που είχαν στην κατοχή τους ήταν μεγαλύτερη από εκείνη που είχαν δηλώσει στο Ε9.
Μετά τη λειτουργία του έργου διασύνδεσης οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ θα μπορούν:
– Να εντοπίσουν ιδιοκτήτες που δεν έχουν δηλώσει στο έντυπο Ε9 την ακίνητη περιουσία τους για να αποφύγουν την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ και άλλων φόρων.
– Να αναζητήσουν φορολογούμενους με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία τις οποίες αφήνουν απλήρωτες και αρρύθμιστες, παρά το γεγονός ότι διαθέτουν μεγάλη ακίνητη περιουσία.
Ειδικότερα προβλέπεται:
 -Διασύνδεση των κεντρικών υπολογιστικών συστημάτων και ανταλλαγή δεδομένων. Αφορά στην παροχή αμοιβαίας δυνατότητας άμεσης πρόσβασης στα στοιχεία των ηλεκτρονικών αρχείων που τηρούν για την ανταλλαγή στοιχείων ακινήτων.
-Ανταλλαγή μεταξύ των φορέων των στοιχείων και των δεδομένων που συλλέγουν και τηρούν, η οποία επιτυγχάνεται τεχνικά με δύο τρόπους, τη μαζική αποθήκευση και διακίνησή τους με ψηφιακά μέσα και με τη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών.
Πότε αρχίζουν έλεγχοι για τα τετραγωνικά των ακινήτων
Στα τέλη Ιουνίου το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προγραμματίζουν να γίνει η διασύνδεση του ηλεκτρονικού συστήματος Taxis με το Κτηματολόγιο.
Σημειώνεται ότι η διασύνδεσης Taxis με Κτηματολόγιο εκκρεμεί από το 2017-18, όπως είχε τεθεί ως μνημονιακή υποχρέωση. Είχε μείνει ως εκκρεμότητα και πλέον όλα δείχνουν ότι η υλοποίηση του έργου μπαίνει στην τελική ευθεία. Στο επιχειρησιακό σχέδιο της ΑΑΔΕ αναφερόταν ως χρόνος υλοποίησης του έργου διασύνδεσης Taxis με Κτηματολόγιο τα τέλη Μαρτίου. Στους λόγους που παίρνει μετάθεση η υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου για Ιούνιο είναι οι αλλαγές στα υπουργεία στον τελευταίο ανασχηματισμό αλλά και τεχνικά ζητήματα διασύνδεσης των δύο συστημάτων, τα οποία αρμοδίως αναφέρεται ότι πλέον έχουν επιλυθεί.
Κτηματολόγιο: οι τέσσερις στόχοι για το 2025
Εξάλλου τέσσερις στόχους για το Κτηματολόγιο, που θα υλοποιηθούν το 2025 παρουσίασε ο πρόεδρος της ελληνικό Κτηματολόγιο Στέλιος Σακαρέτσιος μιλώντας στις εργασίες του 10oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών
«Οι κύριοι στόχοι μας για το 2025», είπε ο πρόεδρος του φορέα ότι είναι:
✔" src="https://s.w.org/images/core/emoji/15.0.3/svg/2714.svg" style="box-sizing: border-box; border: none !important; vertical-align: -0.1em !important; display: inline !important; box-shadow: none !important; height: auto; width: 1em !important; margin: 0px 0.07em !important; background: none !important; padding: 0px !important; max-width: 100%;"> Η ολοκλήρωση της κτηματογράφησης σε όλη τη χώρα, μετά από 30 χρόνια καθυστερήσεων
✔" src="https://s.w.org/images/core/emoji/15.0.3/svg/2714.svg" style="box-sizing: border-box; border: none !important; vertical-align: -0.1em !important; display: inline !important; box-shadow: none !important; height: auto; width: 1em !important; margin: 0px 0.07em !important; background: none !important; padding: 0px !important; max-width: 100%;">  Η ψηφιοποίηση του συνόλου των αρχείων των υποθηκοφυλακείων (600.000.000 σελίδες)
✔" src="https://s.w.org/images/core/emoji/15.0.3/svg/2714.svg" style="box-sizing: border-box; border: none !important; vertical-align: -0.1em !important; display: inline !important; box-shadow: none !important; height: auto; width: 1em !important; margin: 0px 0.07em !important; background: none !important; padding: 0px !important; max-width: 100%;"> Ο πλήρης μηδενισμός των εκκρεμοτήτων που κληρονομήσαμε από τα υποθηκοφυλακεία
✔" src="https://s.w.org/images/core/emoji/15.0.3/svg/2714.svg" style="box-sizing: border-box; border: none !important; vertical-align: -0.1em !important; display: inline !important; box-shadow: none !important; height: auto; width: 1em !important; margin: 0px 0.07em !important; background: none !important; padding: 0px !important; max-width: 100%;"> Η δημιουργία του Ενιαίου Μητρώου Ακινήτων, ως ψηφιακή πύλης για κάθε πολίτη, επαγγελματία ή επενδυτή
«Η νέα πλατφόρμα θα αλληλεπιδρά με όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες του κράτους, συγκεντρώνοντας σε ένα ενιαίο σημείο το πλήρες προφίλ για κάθε ακίνητο. Πρόκειται για ένα εμβληματικό έργο» τόνισε ο πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου. Η πρώτη διασύνδεση του μητρώου για τα ακίνητα θα ολοκληρωθεί στο τέλος του έτους, αντλώντας στοιχεία από την εφορία, το ΤΕΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ, ενώ σε πλήρη λειτουργία αναμένεται να τεθεί στις αρχές του 2026.
Όσον αφορά στην πορεία της κτηματογράφησης της χώρας, ο κ. Σακαρέτσιος επισήμανε ότι μετά από τρεις δεκαετίες, εισέρχεται πλέον στην τελική ευθεία. «Σήμερα έχει φτάσει στο 60% σε περαιωμένες μελέτες και στο 90% σε αναρτήσεις, με την πλήρη ολοκλήρωση να αναμένεται έως το τέλος του 2025. Είναι ρεαλιστικός στόχος και τον πετύχουμε» είπε ο πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου.
Υπογράμμισε ότι τα Υποθηκοφυλακεία είχαν εξελιχθεί σε εστίες γραφειοκρατίας, γι΄ αυτό και λήφθηκε η απόφαση να καταργηθούν. Οι 300.000 και πλέον εκκρεμότητες που μεταφέρθηκαν από τα πρώην Υποθηκοφυλακεία στο Κτηματολόγιο, έχουν μειωθεί στις 200.000 και στόχος της διοίκησης του Φορέα είναι σχεδόν να μηδενιστούν έως το τέλος της χρονιάς. «Θέλουμε οι συναλλαγές να γίνονται με ταχύτητα και ασφάλεια» προσέθεσε ο κ. Σακαρέτσιος.
πηγή ecopress.gr
IDnews
Υπογράφηκε και βγαίνει σε ΦΕΚ το νέο Προεδρικό Διάταγμα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, για την αναοριοθέτηση των οικισμών της χώρας. Σε εκδήλωση του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης επισημάνθηκε ότι με το νέο ΠΔ τα ακίνητα σε οικισμούς κάτω από 2 στρέμματα γίνονται μη οικοδομήσιμα. Ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ αναγνώρισε την απώλεια δικαιώματος δόμησης χιλιάδων ακινήτων και είπε τι σκέφτεται σε επόμενο χρόνο να κάνει το υπουργείο. Οι δηλώσεις σε βίντεο.
Οριοθέτηση οικισμών σε τρεις ζώνες
-«Μετά την απόφαση του ΣτΕ να κριθεί αντισυνταγ­ματικός ο σχετικός νόμος τον Φεβρουάριο του 2023, το Υπουργείο προχώρησε «σε μια μεθοδολογία που κρίθηκε νόμιμη από το ΣτΕ για τις 3 ζώνες από τις οποίες θα γίνει η οριοθέτηση των οικισμών» δήλωσε ο Ευθύμιος Μπακογιάννης γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος από την Κρήτη και παράλληλα έκανε γνωστό ότι:
– «Προχωράει ο σχεδιασμός μας για την εκπόνηση των μελετών και πρόσφατα βγήκε η απόφαση του ΣτΕ για την οριοθέτηση των οικισμών. Μάλιστα υπο­γράφηκε και το σχετικό Προε­δρικό Διάταγμα και θα βγει το ΦΕΚ τις επόμενες ημέρες».
Το νέο  Προεδρικό Διάταγμα αφορά στον καθορισμό κριτηρίων, διαδικασιών και όρων οριοθέτησης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και των χρήσεων γης και γενικών όρων δόμησης για τους οποίους προβλέπεται:
-επανέγκριση, δηλαδή εκ νέου έγκριση του ορίου του οικισμού, όπως είχε καθοριστεί με βάση προγενέστερη διοικητική πράξη, χωρίς ουσιώδη μεταβολή, διότι είτε εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο είτε έχει ακυρωθεί για τυπικούς λόγους.
-αναοριοθέτηση, δηλαδή εκ νέου ο καθορισμός του ορίου του οικισμού στις περιπτώσεις που είναι αναγκαίο, προκειμένου να αποκατασταθούν ουσιώδη ελαττώματα (π.χ. συμπερίληψη δασικών εκτάσεων, αρχαιολογικών χώρων, περιοχών προστασίας της φύσης των Ν. 1650/1986 και Ν. 3937/2011, κ.ά.)
Σε τρεις ζώνες, ως εξής: 
♦ Α Ζώνη: είναι το εσώτερο – συνεκτικό τμήμα του οικισμού, που είχε δημιουργηθεί προ του 1923 (ιστορικός πυρήνας).
♦Β Ζώνη: είναι το συνεκτικό τμήμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των ετών 1923 και του 1983.
♦ Β1 Ζώνη: είναι το διάσπαρτο τμήμα του οικισμού που έχει δημιουργηθεί μεταξύ του 1923 και του 1983.
-Η Ζώνη Γ που αναφερόταν στο προηγούμενο σχέδιο του Π.Δ. και θα περιλάμβανε τις περιοχές του οικισμού μετά τη Β1 Ζώνη μέχρι και το καθορισμένο όριο του οικισμού, αφαιρέθηκε έπειτα από παρατήρηση του Σ.τ.Ε.
– Δεν προβλέπεται επίσης οριοθέτηση σε μη οριοθετημένους οικισμούς.
Τι λέει ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ για την απώλεια του δικαιώματος δόμησης
Σε εκδήλωση του ΤΕΕ/ΤΔΚ στα Χανιά, στο πλαίσιο εκδήλωσης για τα 100 χρόνια του ΤΕΕ, ο γ.γ. Χωρικού Σχεδιασμού Ευθύμης Μπακογιάννης ουσιαστικά επιβεβαίωσε αυτή την εξέλιξη και είπε πως σκέφτεται το υπουργείο να αντιμετωπίσει το πρόβλημα απώλειας του δικαιώματος δόμησης, που δημιουργείται για χιλιάδες ιδιοκτήτες.
Τα όρια και τα… στρέμματα
Πρακτικά, αυτό που ακύρωσε το ΣτΕ είναι τις περιπτώσεις όπου όρια οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων είχαν καθοριστεί – μεγαλώνοντας, προφανώς – με αποφάσεις νομαρχών από τη δεκαετία του 1980 ακόμα, και αυτή η ακύρωση δεν μπορεί πια να αναστραφεί. Το ΣτΕ έκρινε ότι οι νομάρχες δεν είχαν καμία δικαιοδοσία να κάνουν κάτι τέτοιο.
Στο μεσοδιάστημα όμως, πολίτες που είχαν περιουσίες σε τέτοιες περιοχές έχτισαν νόμιμα οικίες εκδίδοντας οικοδομικές άδειες, πληρώνοντας φόρους και κάνοντας αγοραπωλησίες. Και πολλοί έχουν ιδιόκτητα οικόπεδα στα οποία όμως δεν έχουν χτίσει κάτι.
Τώρα, αρκετοί από αυτούς θα έχουν την ατυχία να μην μπορούν να χτίσουν καθόλου. Ειδικά για όσους αγόρασαν τέτοια οικόπεδα με τη λογική της οικοδόμησης, η οικονομική ζημιά θα είναι ξεκάθαρη.
Αυτό που έκανε γνωστό ο κ. Μπακογιάννης ήταν ότι όσοι έχτισαν νόμιμα σε τέτοιες περιοχές δεν θα έχουν καμία συνέπεια, αλλά για όσους θέλουν να χτίσουν από εδώ και στο εξής, η κυβέρνηση σκοπεύει να θεσπίσει ειδικό καθεστώς όπου θα ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις με την εκτός σχεδίου δόμηση (τα περίφημα 4 στρέμματα), αλλά με λιγότερα… στρέμματα:
“Το μεγάλο πρόβλημα είναι από το 1983 και έπειτα όπου έχουμε τις αποφάσεις νομαρχών. Υπάρχουν κτίρια και οικόπεδα τα οποία τώρα με την απόφαση του ΣτΕ είναι εκτός ορίων, σε μια γκρίζα ζώνη.
Τι σκέφτεται να κάνει το ΥΠΕΝ για να διασωθούν ακίνητα που αχρηστεύονται
Υπάρχει πρόθεση του υπουργείου να οργανώσει αυτές τις ζώνες σε ΠΕΧ, περιοχές ελέγχου χρήσεων. Εκεί μπορούμε να προσδιορίσουμε και μια αρτιότητα μεταξύ δύο και τεσσάρων στρεμμάτων. Έτσι θα είναι μεγαλύτερη μεν από τις εντός οικισμού που είναι 300-500 τ.μ., αλλά μικρότερη από την εκτός σχεδίου και με προϋπόθεση ότι θα έχει πρόσοψη σε δρόμο. Αυτό έχουμε σκεφτεί για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα”, ανέφερε ο κ. Μπακογιάννης.
ΤΕΕ/ΤΔΚ: Ό,τι είναι μικρότερο από 2 στρέμματα γίνεται μη οικοδομήσιμο
Πρακτικά τα παραπάνω σημαίνουν ότι αν η επιφάνεια ενός τέτοιου οικοπεδου είναι μικρότερη από 2 στρέμματα, δεν μπορεί να οικοδομηθεί. Νωρίτερα, ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΔΚ, Βασίλης Κοντεζάκης, εξήγησε την έκταση του προβλήματος:
“Το πισωγύρισμα στο 1983 θα συμπυκνώσει τα όρια. Έχουν χτιστεί και κτίρια στις περιμετρικές ζώνες, οι οποίες επίσης καταργήθηκαν το 2022. Έτσι πολλά αδόμητα οικόπεδα θα γίνουν ξαφνικά αγροτεμάχια.
Θα ισχύει το καθεστώς της εκτός σχεδίου δόμησης. Προβλέπουν μεν μια ζώνη όπου η αρτιότητα μπορεί να πάει μέχρι 2 στρέμματα. Αλλά σίγουρα ό,τι είναι μικρότερο από 2 στρέμματα, θα είναι μη άρτιο, μη οικοδομήσιμο.
Αυτό δημιουργεί μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα και στα Χανιά αφορά πάρα πολλές περιοχές, από τις περιαστικές του δήμου Χανίων μέχρι περιοχές στην ενδοχώρα του νομού όπου είχαν ευρεία όρια που μπορεί να μικρύνουν ακόμα και στο μισό. Το ΤΕΕ διαφωνεί κάθετα, έχουμε ήδη πρόβλημα έλλειψης κατοικίας και ετοιμάζουμε παρέμβαση γι’ αυτό”, τόνισε ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΔΚ.
Εκτός από το ελάχιστο εμβαδόν των 2 στρεμμάτων, το πρώην οικόπεδο – νυν αγροτεμάχιο – θα πρέπει απαραίτητα να έχει και πρόσοψη σε κοινόχρηστο δρόμο.
Δείτε τις δηλώσεις του προέδρου ΤΕΕ/ΤΔΚ στο βίντεο:

Aντιδράσεις για το δικαίωμα δόμησης χιλιάδων ακινήτων
Στο μεταξύ συνεχίζονται οι αντιδράσεις  για το νέο ΠΔ για τους οικισμούς, που έχουν εκδηλωθεί από φορείς ιδιοκτητών ακινήτων,  εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και σε κοινοβουλευτικό επίπεδο.
-Την αναστολή δημοσίευσης του  Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο οδηγείται σε απαξίωση η περιουσία χιλιάδων ιδιοκτητών ζητά με ερώτησή του προς τον αρμόδιο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο βουλευτής Ηλείας του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ Μιχάλης Κατρίνης υπογραμμίζοντας ότι:
Το νέο ΠΔ εφαρμόζοντας αυστηρά ιστορικά κριτήρια και περιορίζοντας τα όρια των οικισμών σε αυτά που είχαν διαμορφωθεί έως το 1983, φαίνεται να αγνοεί πλήρως την πραγματική εξέλιξη και τις σύγχρονες ανάγκες των περιοχών. Αυτό οδηγεί σε μια οριζόντια και δραστική συρρίκνωση των ορίων των οικισμών, με αποτέλεσμα τη σοβαρή απαξίωση της μικρομεσαίας ιδιοκτησίας και την υποβάθμιση της τοπικής ανάπτυξης».
-«Tα όρια όχι μόνο δεν διατηρούνται αλλά περιορίζονται δραστικά και το 80% περίπου από την σημερινή γη, εντός ορίων, που περιλαμβάνει οικόπεδα, τίθεται αυτομάτως εκτός ορίων, χάνοντας και τα αντίστοιχα δικαιώματα δόμησης» τονίζει σε άρθρο του ο Δημάρχος Μινώα Πεδιάδας Βασίλης Κεγκέρογλου επισημαίνοντας ότι:
«Το ΠΔ για την οριοθέτηση των οικισμών προηγείται των ΠΔ των ΤΠΣ και ΕΠΣ, με κανόνες… Προκρούστειας κλίνης που μηδενίζουν τη δυνατότητα να καθορίσουν (τα ΤΠΣ και ΕΠΣ), τα όρια των οικισμών σύμφωνα με την προοπτική του κάθε τόπου».
Σε εισήγηση, που τέθηκε προς συζήτηση στην στην Επιτροπή Υποδομών της Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΕ), προκειμένου να ετοιμαστεί οργανωμένη αντίδραση των Δήμων της χώρας, παρουσιάζεται  αναλυτικά ποια ακίνητα και πως χάνουν το δικαίωμα δόμησης με την επικείμενη δημοσίευση του νέου Προεδρικού Διατάγματος,

Στη Βουλή σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις για χιλιάδες ιδιοκτήτες
 Στην ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή ο βουλευτής Ηλείας του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ Μιχάλης Κατρίνης, προς τον αρμόδιο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το νέο ΠΔ οριοθέτησης των οικισμών αναφέρει ειδικότερα ότι:
Μετά από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), το οποίο ακύρωσε τις προηγούμενες οριοθετήσεις που είχαν πραγματοποιηθεί το 1985 από τους τότε κρατικούς Νομάρχες, κρίνοντας ότι οι αποφάσεις αυτές εκδόθηκαν από αναρμόδια όργανα, η κυβέρνηση προωθεί για δημοσίευση νέο προεδρικό διάταγμα. Σε αυτό καθορίζονται κριτήρια, διαδικασίες και όροι οριοθέτησης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και των χρήσεων γης και γενικών όρων δόμησης.
Όμως, εφαρμόζοντας αυστηρά ιστορικά κριτήρια και περιορίζοντας τα όρια των οικισμών σε αυτά που είχαν διαμορφωθεί έως το 1983, φαίνεται να αγνοεί πλήρως την πραγματική εξέλιξη και τις σύγχρονες ανάγκες των περιοχών. Αυτό οδηγεί σε μια οριζόντια και δραστική συρρίκνωση των ορίων των οικισμών, με αποτέλεσμα τη σοβαρή απαξίωση της μικρομεσαίας ιδιοκτησίας και την υποβάθμιση της τοπικής ανάπτυξης.
Ο κος Κατρίνης τονίζει επίσης, ότι το προεδρικό διάταγμα απαγορεύει κάθε επέκταση των σημερινών ορίων, ακόμη και εάν υπάρχουν πιεστικές ανάγκες δόμησης λόγω πληθυσμιακών ή κοινωνικοοικονομικών παραγόντων, παραπέμποντας σε Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ & ΕΠΣ). Μια λύση, που όπως υπογραμμίζει, φαίνεται να είναι ανέφικτη για τους περισσότερους δήμους, λόγω υψηλού κόστους, μεγάλης διάρκειας υλοποίησης και έλλειψης κατάλληλου τεχνικού προσωπικού.
Ο βουλευτής σημειώνει, ότι οι ρυθμίσεις αυτού του ΠΔ προκαλούν σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις για χιλιάδες ιδιοκτήτες που διαθέτουν σήμερα οικοδομήσιμα οικόπεδα εντός ορίων και θα δουν τις περιουσίες τους να απαξιώνονται πλήρως, εφόσον «ξαφνικά ένα πρωί» δεν θα είναι πια οικοδομήσιμες. Παράλληλα, σε μια εποχή στεγαστικής κρίσης θα περιοριστεί αντί να διευρυνθεί η δυνατότητα παροχής φθηνής και πολεοδομικά κατάλληλης γης για ανέγερση νέων κατοικιών, κάτι που θα οδηγήσει και σε εγκατάλειψη της υπαίθρου.
Για τους λόγους αυτούς ο Μιχάλης Κατρίνης ζητά την αναστολή δημοσίευσης του προεδρικού διατάγματος και τη διεξαγωγή οργανωμένου διαλόγου με τους δήμους, ώστε να ληφθούν υπόψη οι πραγματικές ανάγκες, οι σύγχρονες συνθήκες και οι αναπτυξιακές προοπτικές των οικισμών. Επιπλέον, θέτει την κυβέρνηση προ των ευθυνών της για τις αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις που θα προκύψουν από την απαξίωση της μικρομεσαίας ιδιοκτησίας, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις όπου η πολεοδομική επέκταση αποτελεί πρακτικά ανέφικτη επιλογή.
«Στην  Προκρούστεια κλίνη των σκοπιμοτήτων τα όρια των οικισμών κάτω από 2.000 κατοίκους»
Με τίτλο: «Στην  Προκρούστεια κλίνη των σκοπιμοτήτων τα όρια των οικισμών κάτω από 2.000 κατοίκους», σε άρθρο του στο fonimaleviziou Ο  Δημάρχος Μινώα Πεδιάδας Βασίλης Κεγκέρογλου αναλυτικά αναφέρει τα ακόλουθα:
«Με τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ και ΕΠΣ) που προωθούνται εδώ και 3-4 χρόνια, επιδιώκεται σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, η ορθολογική χωρική οργάνωση των δραστηριοτήτων με βάση τις αρχές περιβαλλοντικής προστασίας, της κοινωνικής συνοχής και της οικονομικής ανάπτυξης μέσα από τον  προσδιορισμό της αναπτυξιακής προοπτικής της κάθε περιοχής.
Μια από τις καθοριστικές αρμοδιότητες τους και πολύ σωστά, αφού θα έχουν αποτυπώσει και την προοπτική των οικισμών, είναι και ο επανακαθορισμός των ορίων των οικισμών κάτω αλλά και η πρόταση για τους οικισμούς που πρέπει να πολεοδομηθούν.
Όμως κι αυτή η ορθολογική διαδικασία «ξέφυγε» φαίνεται…. κατά λάθος από το αθηνοκεντρικό κράτος- στο οποίο περιλαμβάνονται όχι μόνο η Κυβέρνηση αλλά και όλα τα Όργανα και οι Θεσμοί της Εξουσίας  που αποφασίζουν για την τύχη των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών ερήμην τους, από κλειστά γραφεία- και το οποίο σπεύδει επειγόντως να εφαρμόσει τα προβλεπόμενα από το πρωτόκολλο του συγκεντρωτικού κράτους.
Συγκεκριμένα, όπως έχω εδώ και μήνες ενημερώσει, προωθεί σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος και κάθε νέα εκδοχή του οποίου είναι χειρότερη από την προηγούμενη, που θα προηγηθεί των ΠΔ των ΤΠΣ και ΕΠΣ, με κανόνες… Προκρούστειας κλίνης που μηδενίζουν τη δυνατότητα να καθορίσουν (τα ΤΠΣ και ΕΠΣ), τα όρια των οικισμών σύμφωνα με την προοπτική του κάθε τόπου.
Η εφαρμογή της τελευταίας εκδοχής του ΠΔ προβλέπει ότι τα όρια όχι μόνο δεν διατηρούνται αλλά περιορίζονται δραστικά και το 80% περίπου από την σημερινή γη, εντός ορίων, που περιλαμβάνει οικόπεδα, τίθεται αυτομάτως εκτός ορίων, χάνοντας και τα αντίστοιχα δικαιώματα δόμησης.
Υπενθυμίζω ότι τα όρια των Οικισμών κάτω από 2.000 κατοίκους, καθορίστηκαν κατά 99% σε όλη την Ελλάδα το έτος 1985, με Αποφάσεις των τότε Κρατικών Νομαρχών. Έκτοτε, και επί 40 χρόνια (1985-2025) οι οικισμοί αναπτύσσονται εντός των ορίων τους, με ελάχιστες περιπτώσεις Πολεοδόμησης τους ή Πολεοδομικής Επέκτασης που απαιτούν μακροχρόνια  διαδικασία και υψηλή δαπάνη για μικρούς οικισμούς.
Υπάρχουν πολεοδομήσεις που ξεκίνησαν με την ΕΠΑ το 1983 και  δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί και το σημειώνω προκαταβολικά γιατί η απάντηση του ΥΠΕΝ θα είναι: «Μα θα κάνουμε πολεοδομήσεις».
Τα κριτήρια που τίθενται σύμφωνα με το σχέδιο ΠΔ που έχουμε στα χέρια μας, τα σημερινά όρια των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, μειώνονται δραστικά και οριζόντια και περιλαμβάνουν ότι έχει οικοδομηθεί μέχρι το 1983 και κάποιες γειτονιές που έχουν οικοδομηθεί έως σήμερα, αν η απόσταση ανάμεσα στα σπίτια δεν είναι μεγάλη.
Όλα αυτά αφορούν το παρελθόν και λιγότερο το παρόν, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν το αύριο και το μέλλον αλλά και η αναπτυξιακή προοπτική κάθε οικισμού (π.χ. στο Δήμο Μινώα Πεδιάδας με την εγκατάσταση ενός νέου Διεθνούς Αεροδρομίου για το οποίο όλες οι κρατικές μελέτες δείχνουν ότι θα διπλασιαστεί και θα τριπλασιαστεί ο πληθυσμός).
Αυτό είναι πολιτικός παραλογισμός ή υπακοή σε συμφέροντα;»


IDnews
Ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ ο νέος νόμος για τα “Μέτρα Ενίσχυσης της Κεφαλαιαγοράς”, ο οποίος περιέχει δύο διατάξεις που ικανοποιούν σημαντικά αιτήματα της ΠΟΜΙΔΑ αλλά και της κοινωνίας γενικότερα, για την νομοθετική υλοποίηση των οποίων η ΠΟΜΙΔΑ εκφράζει  θερμότατες ευχαριστίες προς στον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης κ. Κωστή Χατζηδάκη, τον νέο Υπουργό των Οικονομικών κ. Κυριάκο Πιερρακάκη, τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Θεόδωρο Λιβάνιο, τον αρμόδιο Υφυπουργό κ. Βασίλη Σπανάκη και τη Γενική Γραμματέα Φορολογικής Πολιτικής του ΥΠΟΙΚ κα Μαίρη Ψύλλα.
Με το άρθρο 212 του νέου νόμου ορίζεται ότι “Οφειλές από τέλη καθαριότητας και φωτισμού για ακίνητο του οποίου η ηλεκτροδότηση έχει διακοπή σύμφωνα με στοιχεία του αρμόδιου διαχειριστή δικτύου (σ.σ. ΔΕΔΔΗΕ) και το οποίο σύμφωνα με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ή του νομίμου εκπροσώπου του, δεν χρησιμοποιούνταν κατά διάστημα αναφοράς, διαγράφονται ή παραλείπεται η βεβαίωσή τους. Αν η οφειλή έχει ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση, το ανεξόφλητο υπόλοιπο διαγράφεται με αίτηση του οφειλέτη προς τον οικείο Δήμο. Ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί δεν αναζητούνται.”
Πρακτικά δηλαδή δίνεται και πάλι αναδρομική ισχύς στις δηλώσεις των ιδιοκτητών κενών ακινήτων που δεν γνώριζαν ότι τη διακοπή του ρεύματος έπρεπε να την δηλώσουν στον οικείο Δήμο, για να απαλλαγούν από χρεώσεις δημοτικών τελών για τα κενά ακίνητά τους.
Παρότι η διάταξη αυτή ορθά δεν έχει καταληκτική ημερομηνία ισχύος της,  η ΠΟΜΙΔΑ συνιστά στους ενδιαφερομένους ιδιοκτήτες οι οποίοι:
*Εχουν λάβει ειδοποίηση να καταβάλουν αναδρομικά δημοτικά τέλη καθαριότητας και φωτισμού, ή
*Έχουν υπαγάγει σε ρύθμιση οφειλές τους για τέτοια αναδρομικά τέλη, ή
*Εχουν ακίνητα τα οποία είναι κενά και δεν ρευματοδοτούνται,
να προσέλθουν ατ΄ευθείαν στις υπηρεσίες εσόδων των οικείων δήμων όπου βρίσκονται τα ακίνητά τους, οι οποίοι έχουν ONLINE πρόσβαση στα στοιχεία ρευματοδότησης του ΔΕΔΔΗΕ, και να τακτοποιήσουν τις κατά περίπτωση εκκρεμότητές τους βάσει της νέας νομοθετικής ρύθμισης.
Υπενθυμίζουμε πάντως ότι το πάγιο αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ είναι η αυτόματη διακοπή χρέωσης δημοτικών τελών σε κάθε διακοπή ρευματοδότησης ακινήτου, με αυτονόητο το δικαίωμα των Δήμων για κάθε σχετικό έλεγχο, ούτως ώστε να μην χρειάζεται η ψήφιση τέτοιων διατάξεων και να αποτρέπεται η άνευ αντικειμένου απασχόληση τόσο των οικονομικών υπηρεσιών των Δήμων, όσο και η άσκοπη ταλαιπωρία των πολιτών.
Με το άρθρο 213 του νέου νόμου ικανοποιείται ένα άλλο πάγιο αίτημα της κοινωνίας των πολιτών το οποίο η ΠΟΜΙΔΑ έθεσε στην κυβέρνηση και στο υπουργείο των Οικονομικών και ζήτησε την επίλυσή του. Με το άρθρο αυτό καταργείται πλήρως το πρώην τέλος χαρτοσήμου και ήδη ψηφιακό τέλος συναλλαγής, που ανερχόταν σε ποσοστό 1,2% επί των συνδρομών των κάθε είδους σωματείων του αστικού κώδικα και σε ποσοστό 2,4% επί των συνδρομών των μελών των κάθε είδους επιμελητηρίων, με υποχρέωση μάλιστα μηνιαίας απόδοσής του από τα σωματεία κλπ. στη φορολογική αρχή.  Μια οικονομική υποχρέωση και μηνιαία διαδικασία απόδοσης φόρου η οποία ούτε οικονομικά, ούτε λογιστικά θα ήταν εύκολο να υποστηριχθεί, ιδιαίτερα από τα μικρά σωματεία της περιφέρειας της χώρας μας, και η οποία θα δημιουργούσε σοβαρό πρόβλημα στη βιωσιμότητά τους.
πηγή news.b2green.gr
IDnews
Ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ ο νέος νόμος για τα “Μέτρα Ενίσχυσης της Κεφαλαιαγοράς”, ο οποίος περιέχει δύο διατάξεις που ικανοποιούν σημαντικά αιτήματα της ΠΟΜΙΔΑ αλλά και της κοινωνίας γενικότερα, για την νομοθετική υλοποίηση των οποίων η ΠΟΜΙΔΑ εκφράζει  θερμότατες ευχαριστίες προς στον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης κ. Κωστή Χατζηδάκη, τον νέο Υπουργό των Οικονομικών κ. Κυριάκο Πιερρακάκη, τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Θεόδωρο Λιβάνιο, τον αρμόδιο Υφυπουργό κ. Βασίλη Σπανάκη και τη Γενική Γραμματέα Φορολογικής Πολιτικής του ΥΠΟΙΚ κα Μαίρη Ψύλλα.
Με το άρθρο 212 του νέου νόμου ορίζεται ότι “Οφειλές από τέλη καθαριότητας και φωτισμού για ακίνητο του οποίου η ηλεκτροδότηση έχει διακοπή σύμφωνα με στοιχεία του αρμόδιου διαχειριστή δικτύου (σ.σ. ΔΕΔΔΗΕ) και το οποίο σύμφωνα με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ή του νομίμου εκπροσώπου του, δεν χρησιμοποιούνταν κατά διάστημα αναφοράς, διαγράφονται ή παραλείπεται η βεβαίωσή τους. Αν η οφειλή έχει ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση, το ανεξόφλητο υπόλοιπο διαγράφεται με αίτηση του οφειλέτη προς τον οικείο Δήμο. Ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί δεν αναζητούνται.”
Πρακτικά δηλαδή δίνεται και πάλι αναδρομική ισχύς στις δηλώσεις των ιδιοκτητών κενών ακινήτων που δεν γνώριζαν ότι τη διακοπή του ρεύματος έπρεπε να την δηλώσουν στον οικείο Δήμο, για να απαλλαγούν από χρεώσεις δημοτικών τελών για τα κενά ακίνητά τους.
Παρότι η διάταξη αυτή ορθά δεν έχει καταληκτική ημερομηνία ισχύος της,  η ΠΟΜΙΔΑ συνιστά στους ενδιαφερομένους ιδιοκτήτες οι οποίοι:
*Εχουν λάβει ειδοποίηση να καταβάλουν αναδρομικά δημοτικά τέλη καθαριότητας και φωτισμού, ή
*Έχουν υπαγάγει σε ρύθμιση οφειλές τους για τέτοια αναδρομικά τέλη, ή
*Εχουν ακίνητα τα οποία είναι κενά και δεν ρευματοδοτούνται,
να προσέλθουν ατ΄ευθείαν στις υπηρεσίες εσόδων των οικείων δήμων όπου βρίσκονται τα ακίνητά τους, οι οποίοι έχουν ONLINE πρόσβαση στα στοιχεία ρευματοδότησης του ΔΕΔΔΗΕ, και να τακτοποιήσουν τις κατά περίπτωση εκκρεμότητές τους βάσει της νέας νομοθετικής ρύθμισης.
Υπενθυμίζουμε πάντως ότι το πάγιο αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ είναι η αυτόματη διακοπή χρέωσης δημοτικών τελών σε κάθε διακοπή ρευματοδότησης ακινήτου, με αυτονόητο το δικαίωμα των Δήμων για κάθε σχετικό έλεγχο, ούτως ώστε να μην χρειάζεται η ψήφιση τέτοιων διατάξεων και να αποτρέπεται η άνευ αντικειμένου απασχόληση τόσο των οικονομικών υπηρεσιών των Δήμων, όσο και η άσκοπη ταλαιπωρία των πολιτών.
Με το άρθρο 213 του νέου νόμου ικανοποιείται ένα άλλο πάγιο αίτημα της κοινωνίας των πολιτών το οποίο η ΠΟΜΙΔΑ έθεσε στην κυβέρνηση και στο υπουργείο των Οικονομικών και ζήτησε την επίλυσή του. Με το άρθρο αυτό καταργείται πλήρως το πρώην τέλος χαρτοσήμου και ήδη ψηφιακό τέλος συναλλαγής, που ανερχόταν σε ποσοστό 1,2% επί των συνδρομών των κάθε είδους σωματείων του αστικού κώδικα και σε ποσοστό 2,4% επί των συνδρομών των μελών των κάθε είδους επιμελητηρίων, με υποχρέωση μάλιστα μηνιαίας απόδοσής του από τα σωματεία κλπ. στη φορολογική αρχή.  Μια οικονομική υποχρέωση και μηνιαία διαδικασία απόδοσης φόρου η οποία ούτε οικονομικά, ούτε λογιστικά θα ήταν εύκολο να υποστηριχθεί, ιδιαίτερα από τα μικρά σωματεία της περιφέρειας της χώρας μας, και η οποία θα δημιουργούσε σοβαρό πρόβλημα στη βιωσιμότητά τους.

πηγή news.b2green.gr
IDnews
Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ότι η χωροθέτηση μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα ή βιοαέριο εντός Γεωργικής Γης Υψηλής Παραγωγικότητας είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα, εφόσον οι μονάδες είναι μικρής δυναμικότητας, χαμηλής οχλήσεως και χρησιμοποιούν πρώτη ύλη προερχόμενη από γεωργικές, κτηνοτροφικές κλπ. εκμεταλλεύσεις της περιοχής εγκατάστασής τους (ΣτΕ Ολ 618/2025).
Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, η χωροθέτηση εγκαταστάσεων εκμετάλλευσης της ενέργειας από βιομάζα ή βιοαέριο εντός Γ.Γ.Υ.Π., λόγω της φύσης τους ως μονάδων που εξυπηρετούν τη γεωργική εκμετάλλευση, ήταν επιτρεπτή και υπό την ισχύ των διατάξεων του άρθρου 56 παρ. 6 του ν. 2637/1998, όπως αντικαταστάθηκε με το 24 παρ. 37 του ν. 2945/2001, αλλά και των διατάξεων αφενός του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε.), όπως είχαν πριν από την τροποποίησή τους με τον ν. 3851/2010 (Α´ 85), αφετέρου του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για την Βιομηχανία, υπό την προϋπόθεση ότι καταλαμβάνουν μικρή επιφάνεια σε σχέση με την συνολική έκταση της Γ.Γ.Υ.Π. είναι μικρής δυναμικότητας, χαμηλής όχλησης και χρησιμοποιούν πρώτη ύλη προερχόμενη από γεωργικές κ.λπ. εκμεταλλεύσεις της περιοχής εγκατάστασής τους, ενώ τα ειδικότερα ζητήματα χωροθέτησης και ένταξης των μονάδων αυτών στο άμεσο περιβάλλον τους αντιμετωπίζονται στο στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησής τους.
Συνεπώς, οι διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 3851/2010, με τις οποίες τροποποιήθηκαν το άρθρο 6 παρ. 1 περ.ια´ του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε. και το άρθρο 56 παρ. 6 του ν. 2637/1998 αποσαφήνισαν απλώς το ήδη ισχύον νομικό καθεστώς, σύμφωνα με το οποίο επιτρεπόταν ήδη σε γεωργικές γαίες υψηλής παραγωγικότητας η εγκατάσταση της ιδιαίτερης αυτής κατηγορίας Α.Π.Ε., ως φιλικής προς το περιβάλλον και εξυπηρετούσας τη γεωργική εκμετάλλευση, με την κυκλική επαναχρησιμοποίηση των υπολειμμάτων αυτής, την επεξεργασία τους, τη μετατροπή τους σε ηλεκτρική ενέργεια, θερμότητα και λίπασμα και την επαναχρησιμοποίηση των παραγόμενων προϊόντων σ’ αυτή, υπό τις προεκτεθείσες προϋποθέσεις (μικρή έκταση κ.λπ.).
Οι ρυθμίσεις του άρθρου 56 του ν. 2637/1998 και του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε., κατά το μέρος που επιτρέπουν την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα ή βιοαέριο σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, στοιχούν κατ’ αρχήν προς τις συνταγματικές επιταγές περί προστασίας του περιβάλλοντος και της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας, εφόσον οι μονάδες αυτές είναι μικρής δυναμικότητας, χαμηλής οχλήσεως και χρησιμοποιούν πρώτη ύλη προερχόμενη από γεωργικές, κτηνοτροφικές κλπ εκμεταλλεύσεις της περιοχής εγκατάστασής τους. Δεδομένου δε ότι με τις διατάξεις του άρθρου 9 παρ. 4 και 7 του ν. 3851/2010 δεν εχώρησε τροποποίηση των ρυθμίσεων του Ε.Χ.Π./Α.Π.Ε. ως προς το ζήτημα της χωροθέτησης των εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας από βιομάζα ή βιοαέριο στις Γ.Γ.Υ.Π., για τη θέσπιση των οποίων είχε προηγουμένως τηρηθεί η διαδικασία εκπόνησης Σ.Μ.Π.Ε. κατά τα επιβαλλόμενα από την Οδηγία 2001/42/ΕΚ, δεν συνέτρεχε ως προς τις ρυθμίσεις αυτές χωροθέτησης, προδήλως, κατά νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίπτωση εφαρμογής των επιταγών της εν λόγω Οδηγίας και εκπόνησης νέας Σ.Μ.Π.Ε. προ της εκδόσεως του ν. 3851/2010.
Πηγή: b2green.gr
atsianos
Η διαδικασία έκδοσης οικοδομικής άδειας στην Ελλάδα σύμφωνα με τον Ν. 4495/2017, όπως ισχύει μετά και τις τροποποιήσεις των Ν. 5167/2024 και 5184/2025, ακολουθεί συγκεκριμένα στάδια μέσω του Ηλεκτρονικού Συστήματος Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών του ΤΕΕ. Παρακάτω παρουσιάζεται συνοπτικά η διαδικασία:
Βήματα Έκδοσης Οικοδομικής Άδειας
Προκαταρκτικός έλεγχος και συλλογή εγγράφων
Πριν την έναρξη της διαδικασίας:
Ο ιδιοκτήτης αναθέτει σε διπλωματούχο μηχανικό τη σύνταξη μελετών.
Συλλέγονται τίτλοι ιδιοκτησίας, τοπογραφικά διαγράμματα, δηλώσεις ανάθεσης/ανάληψης και πληρωμές εισφορών.
Υποβολή για Έγκριση Δόμησης (πρώτο στάδιο)
Απαιτείται η υποβολή:
Τοπογραφικού και διαγράμματος κάλυψης.
Πιστοποιητικών ιδιοκτησίας και ενδεχομένως εγκρίσεων από άλλους φορείς (π.χ. Αρχαιολογία, Δασαρχείο).
Υπεύθυνες δηλώσεις και φύλλο ελέγχου. Η Έγκριση Δόμησης επιβεβαιώνει ότι υπάρχει δυνατότητα δόμησης στο ακίνητο.
Υποβολή για Άδεια Δόμησης (δεύτερο στάδιο)
Απαιτούνται πλήρεις μελέτες όπως:
Αρχιτεκτονική μελέτη.
Στατική μελέτη.
Ηλεκτρομηχανολογική μελέτη (αν απαιτείται).
Μελέτη ενεργειακής απόδοσης (ΚΕΝΑΚ).
Μελέτες ύδρευσης, αποχέτευσης, παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας.
Μελέτη ασφαλείας και υγείας έργου.
Δηλώσεις μηχανικών για τη νομιμότητα και πληρότητα των μελετών.
Έλεγχος από την Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ)
Η ΥΔΟΜ ελέγχει ηλεκτρονικά τον φάκελο και προχωρεί σε έκδοση ή απόρριψη της άδειας, με ενδεχόμενη απαίτηση για συμπληρώσεις.
Έκδοση Άδειας Δόμησης
Η άδεια εκδίδεται ηλεκτρονικά και περιλαμβάνει:
Την απόφαση της ΥΔΟΜ.
Όλες τις συνοδευτικές μελέτες και εγκρίσεις.
Έναρξη και επίβλεψη εργασιών
Η έναρξη εργασιών γίνεται υπό την ευθύνη του επιβλέποντος μηχανικού, με υποχρεώσεις για:
Αναρτήσεις πινακίδων.
Συμμόρφωση με όρους άδειας.
Υποβολή δηλώσεων προόδου.
Ολοκλήρωση – Περάτωση εργασιών
Υποβάλλονται δηλώσεις περάτωσης και, όπου απαιτείται, ενημερώνεται η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
Ηλεκτρονική Υποβολή στο e-Άδειες (TEE)
Η διαδικασία από το 2018 γίνεται ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας του ΤΕΕ (e-Άδειες) όπου ο μηχανικός δημιουργεί τον φάκελο και ανεβάζει τα απαιτούμενα έγγραφα.
Προαιρετική Προέγκριση Άδειας
Για πολύπλοκα έργα ή περιπτώσεις όπου απαιτείται πρότερη γνωμοδότηση (π.χ. από Συμβούλια Αρχιτεκτονικής ή ΚΑΣ), είναι εφικτή η προέγκριση της άδειας δόμησης.
Παρακάτω παρουσιάζεται μια αναλυτική checklist δικαιολογητικών για την Έγκριση και Άδεια Δόμησης, σύμφωνα με τον Ν.4495/2017 και τις τελευταίες τροποποιήσεις. Είναι χωρισμένη σε δύο στάδια: 1) Έγκριση Δόμησης και 2) Άδεια Δόμησης.
CHECKLIST ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΩΝ – ΕΓΚΡΙΣΗ & ΑΔΕΙΑ ΔΟΜΗΣΗΣ
Α. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ για ΈΓΚΡΙΣΗ ΔΟΜΗΣΗΣ
(Αφορά την εξέταση της δυνατότητας δόμησης στο ακίνητο)
☐ Αίτηση του ενδιαφερόμενου (υποβάλλεται από τον μηχανικό)
☐ Δηλώσεις ανάθεσης – ανάληψης μελέτης από μηχανικούς
☐ Φύλλο ελέγχου μηχανικού
☐ Τοπογραφικό διάγραμμα (ψηφιακό & έντυπο) – σε ΕΓΣΑ ‘87
☐ Διάγραμμα κάλυψης (με τους όρους δόμησης)
☐ Τίτλοι ιδιοκτησίας (συμβόλαια + πιστοποιητικό μεταγραφής/κτηματολογικό απόσπασμα)
☐ Πρόσφατο πιστοποιητικό ιδιοκτησίας
☐ Αποδεικτικά καταβολής εισφορών και κρατήσεων ΤΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ, κ.λπ.
☐ Εγκρίσεις από αρμόδιους φορείς (εφόσον απαιτούνται, π.χ. Αρχαιολογία, Δασαρχείο, Πολιτική Αεροπορία)
☐ Βεβαιώσεις και γνωμοδοτήσεις (π.χ. δασολόγου, κτηματολογίου κ.λπ. αν απαιτούνται)
Β. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ για ΑΔΕΙΑ ΔΟΜΗΣΗΣ
(Αφορά την πλήρη έγκριση εκτέλεσης των εργασιών)
☐ Αίτηση για Άδεια Δόμησης
☐ Η Έγκριση Δόμησης (προηγούμενο στάδιο)
☐ Αρχιτεκτονική μελέτη
☐ Στατική μελέτη
☐ Μελέτη Ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων (αν απαιτείται)
☐ Μελέτη ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ/ΚΕΝΑΚ)
☐ Μελέτη παθητικής πυροπροστασίας
☐ Μελέτη ενεργητικής πυροπροστασίας (θεωρημένη από Πυροσβεστική)
☐ Μελέτη υδραυλικών – αποχέτευσης
☐ Μελέτη καυσίμου αερίου (αν προβλέπεται)
☐ Μελέτη Θερμομόνωσης (αν δεν ενσωματώνεται στο ΠΕΑ)
☐ Μελέτη ασφάλειας & υγείας (ΣΑΥ – ΦΑΥ)
☐ Μελέτη χρονικού προγραμματισμού κατασκευής
☐ Υπεύθυνες δηλώσεις μελετητών για την πληρότητα και νομιμότητα των μελετών
☐ Δήλωση χώρων στάθμευσης (συμβολαιογραφική ή αποδεικτικό εξαγοράς)
☐ Βεβαιώσεις και εγκρίσεις όπου απαιτούνται (όπως παραπάνω)
☐ Τεκμηρίωση συμμόρφωσης με ειδικούς όρους αν πρόκειται για παραδοσιακό οικισμό ή προστατευόμενη περιοχή
Σημαντικό: Όλα τα παραπάνω υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας e-Άδειες του ΤΕΕ (https://web.tee.gr/e-adeies/) από τον αρμόδιο μηχανικό.
Πηγή: b2green.gr
atsianos
Η πράξη συγκρότησης της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ), με την οποία εξειδικεύεται και αποτυπώνεται σε χάρτη ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) της χώρας, εκδόθηκε σήμερα με πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τα συναρμόδια Υπουργεία.
Πρόκειται για μία σημαντική πρωτοβουλία, καθώς για πρώτη φορά η χώρα μας θέτει τους κανόνες για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου. Ο ΘΧΣ συνιστά ένα ολιστικό χωροταξικό πλαίσιο και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ανάπτυξη γαλάζιας και κυκλικής οικονομίας, αποτυπώνοντας με ευκρίνεια τις ανθρώπινες δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιούνται σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας, με σεβασμό στην αδήριτη ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος.
Η προσέγγιση που ακολουθήθηκε κατά την εκπόνηση της ΕΧΣΘΧ συνέθεσε συχνά αντικρουόμενες κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές παραμέτρους, προκειμένου να υπηρετήσει μια σειρά αλληλένδετους στόχους, όπως η κλιματική ανθεκτικότητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ιδιαίτερα των ενάλιων αρχαιοτήτων, η βελτίωση και προστασία των θαλασσίων μεταφορών, η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της χώρας, η ιχθυοκαλλιέργεια και η ενίσχυση των διασυνοριακών έργων κοινού ενδιαφέροντος. Ο ΘΧΣ λαμβάνει υπόψη τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων και αποδίδει έμφαση στη διαβούλευση και συνδιαμόρφωση των προτεραιοτήτων ανά περιφέρεια, μέσα από τη συγκρότηση Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων.
Με τον ΘΧΣ και την ΕΧΣΘΧ, η Ελληνική Πολιτεία για πρώτη φορά οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις των θαλασσίων ζωνών της, υλοποιώντας την υποχρέωση που απορρέει από την Οδηγία 2014/89/ΕΕ και ασκώντας τα δικαιώματα που πηγάζουν από  το Διεθνές Δίκαιο.
 
Οι Υπουργοί
Εξωτερικών
Γιώργος Γεραπετρίτης
Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Σταύρος Παπασταύρου
 



ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ
 
Τι είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός;
 Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) αποτυπώνει τις ανθρώπινες δραστηριότητες σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος σ’ αυτές.
Ταυτόχρονα, προσδιορίζει τη συμβατότητα και την παράλληλη ανάπτυξη των δραστηριοτήτων αυτών, με γνώμονα πάντοτε τη βιώσιμη ανάπτυξη των θαλασσίων περιοχών και την αξιοποίηση των θαλασσίων πόρων. Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού καθορίστηκε σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, ιδίως δε με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
 Η διαδικασία αυτή προβλέπεται στην οδηγία 2014/89/ΕΕ και εκπληρώνεται, με αυτόν τον τρόπο, η ευρωπαϊκή υποχρέωση της χώρας μας. Η ορθή μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, τη βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων και τη διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η οδηγία αυτή δεν θίγει τα κυριαρχικά δικαιώματα και τη δικαιοδοσία των κρατών μελών επί των θαλάσσιων υδάτων, τα οποία απορρέουν από τις σχετικές διατάξεις του διεθνούς δικαίου, ιδίως δε από την UNCLOS.
 
Ποιος είναι ο στόχος του;
Η οργάνωση του θαλάσσιου χώρου, η ομαλή αλληλεπίδραση χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Κατά την εκπόνηση του ΘΧΣ θα ληφθούν υπόψη κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές παράμετροι, για δραστηριότητες όπως:
–        η προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής -μεταξύ άλλων- δια του ορισμού θαλάσσιων πάρκων,
–        η διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ιδιαίτερα των ενάλιων αρχαιοτήτων,
–        η βελτίωση και προστασία των θαλασσίων μεταφορών,
–        η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη,
–        η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της χώρας και ιδιαίτερα των δυνητικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου αλλά και των υπεράκτιων αιολικών μας πάρκων,
–        η ιχθυοκαλλιέργεια,
–        η ενίσχυση των διασυνοριακών υποδομών κοινού ενδιαφέροντος με άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της άμεσης περιφέρειάς της.
Με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, δίνεται η δυνατότητα μίας συντεταγμένης -και όχι αποσπασματικής- οριοθέτησης ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Η ορθή μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων και τη διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Σε συνέχεια των στρατηγικών προτεραιοτήτων που έθεσε ο Πρωθυπουργός στο 9ο «Our Ocean Conference», ο Σχεδιασμός αποτελεί μέρος μιας ολιστικής πολιτικής χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας σε θάλασσα και στεριά, που προοδευτικά υλοποιείται από την ελληνική Κυβέρνηση.
 
Γιατί κατατίθεται τώρα ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός;
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αποτελεί έναν Οδικό Χάρτη αξιοποίησης των θαλασσίων πόρων μας. Συνεπώς, η σχεδίασή του αποτέλεσε αντικείμενο μακράς διαβούλευσης με συναρμόδια Υπουργεία, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και με τις τοπικές κοινωνίες. Ο ΘΧΣ αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία, αν συνυπολογιστεί ότι η χώρα μας διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα περισσότερα καταγεγραμμένα νησιά.
Γιατί χωρίστηκε ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός σε 4 χωρικές ενότητες;
Γιατί, με αυτόν τον τρόπο, απεικονίζεται η διοικητική διάρθρωση των αντίστοιχων Περιφερειών. Θα ακολουθήσει η έκδοση των αντίστοιχων θαλάσσιων χωροταξικών πλαισίων, όπως συνέβη και με τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια (12 από τα συνολικά 13 έχουν ήδη δημοσιευθεί, ενώ δρομολογείται και το 13ο).
Πού δημοσιεύεται ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός; Πώς θα ενημερωθούν οι πολίτες;
Δημοσιεύεται σε ΦΕΚ, όπως προβλέπεται στην Ελλάδα, ενημερώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και αναρτάται στις σχετικές διαδικτυακές πλατφόρμες της. Παράλληλα θα υπάρξουν και δράσεις ενημέρωσης από το ΥΠΕΝ.
Έχει γεωπολιτική σημασία ο ΘΧΣ;
Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού καθορίστηκε σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία της Ένωσης και με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, ιδίως, δε, με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της ΕΕ τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών.
Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός υλοποιεί μία σειρά από ευρωπαϊκές στρατηγικές και αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
IDnews
Αλλαγές μεγάλης κλίμακας επιφέρει το νέο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των Ανωνύμων Εταιρειών Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (Α.Ε.Ε.Α.Π.), με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της αποδοτικότητας και της εποπτείας του κλάδου, που ψηφίστηκε από την βουλή.
Το νέο πλαίσιο εισάγει υποχρεώσεις όπως το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο των €40 εκατ. από τα €25 εκατ. που ίσχυαν στο παρελθόν και αυστηρά κριτήρια καταλληλότητας για τα διοικητικά στελέχη. Δίνεται πλέον περιθώριο έως 2 έτη για εισαγωγή των μετοχών σε ρυθμιζόμενη αγορά, με δυνατότητα μονομερούς παράτασης ενός ακόμη έτους (36 μήνες συνολικά) από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, αν συντρέχουν σοβαροί λόγοι.
Παράλληλα, επιβάλλεται η διανομή τουλάχιστον του 50% των καθαρών κερδών ως μέρισμα, ενώ καθιερώνονται φοροαπαλλαγές για εισφορές σε είδος και μεταβιβάσεις ακινήτων, υπό προϋποθέσεις. Τέλος, θεσπίζεται ειδικός φόρος 10% επί του επιτοκίου παρέμβασης της ΕΚΤ, προσαυξημένου κατά 1%.
Πλαίσιο επενδύσεων και περιορισμοί
Οι Α.Ε.Ε.Α.Π. αποκτούν πλέον τη δυνατότητα επενδύσεων:
Άμεσα ή έμμεσα μέσω θυγατρικών και Οργανισμών Συλλογικών Επενδύσεων (Ο.Σ.Ε.Κ.Α. ή Ο.Ε.Ε.) που επενδύουν κατά 70% τουλάχιστον σε ακίνητη περιουσία.
Σε ακίνητα στην Ελλάδα, σε κράτη-μέλη της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ και – με περιορισμό 20% – σε τρίτες χώρες.
Μέσω συμμετοχής σε Σ.Δ.Ι.Τ., σε εταιρείες ειδικού σκοπού.
Επιπλέον δίνεται η δυνατότητα συμμετοχής σε εταιρείες Παροχής Υπηρεσιών:
Μεγάλης συμμετοχής (≥10%) σε εταιρείες ακινήτων, με την προϋπόθεση συμμετοχής στο Δ.Σ.
Μικρής συμμετοχής (έως 10%), με περιορισμό στο 5% του χαρτοφυλακίου.
Συμμετοχής (≥20%) σε εταιρείες παροχής υπηρεσιών που εξυπηρετούν ακίνητα των Α.Ε.Ε.Α.Π. ή θυγατρικών.
Το νομοθετικό πλαίσιο ορίζει ότι τουλάχιστον το 70% του συνολικού χαρτοφυλακίου πρέπει να επενδύεται σε επιλέξιμες επενδύσεις υπό έλεγχο της Α.Ε.Ε.Α.Π., ενώ καμία μεμονωμένη επένδυση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/3 του χαρτοφυλακίου. 
Επιπλέον, περιορίζονται οι επενδύσεις με ψιλή κυριότητα ή επικαρπία στο 20% ενώ οι κεφαλαιουχικές δαπάνες (capex) για την ανάπτυξη της ακίνητης περιουσίας δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν στο σύνολό τους το 40% του συνόλου των επενδύσεων του ομίλου της Α.Ε.Ε.Α.Π. σε ακίνητη περιουσία, όπως αποτυπώνεται στην τελευταία δημοσιευμένη εξαμηνιαία κατάσταση επενδύσεων και διαμορφώνεται μετά από την ολοκλήρωση των εργασιών ανάπτυξης.
Μετά από την πάροδο τριών ετών από τη σύσταση της Α.Ε.Ε.Α.Π. ή κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησής της για εισαγωγή των μετοχών της σε ρυθμιζόμενη αγορά, το προγενέστερο μετοχικό κεφάλαιο της Α.Ε.Ε.Α.Π. πρέπει να έχει επενδυθεί άμεσα ή έμμεσα σε ακίνητη περιουσία σε ποσοστό τουλάχιστον 50%.
Ανάπτυξη Πράσινης Ενέργειας και Ενεργειακή Αυτονομία
Το νέο πλαίσιο επιτρέπει στις Α.Ε.Ε.Α.Π. να δραστηριοποιούνται στην κατασκευή και λειτουργία σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.), για ιδιοκατανάλωση ή αυτοκατανάλωση των ίδιων και των χρηστών των ακινήτων τους. Η συνολική ισχύς δεν πρέπει να υπερβαίνει τη συμφωνημένη ισχύ των ακινήτων.
Διαχείριση Προσωρινών Διαθεσίμων
Μέχρι να υλοποιηθούν οι επενδύσεις, τα κεφάλαια μπορούν να τοποθετούνται σε
Τραπεζικές καταθέσεις στην Ε.Ε.,
Μέσα χρηματαγοράς και Αμοιβαία Κεφάλαια Χρηματαγοράς (Α.Κ.Χ.Α.),
Κρατικά ομόλογα διάρκειας έως 1 έτος.
Διαφάνεια, Εποπτεία και Φορολογική Πολιτική
Οι Α.Ε.Ε.Α.Π. υποχρεούνται σε σύνταξη εξαμηνιαίων και ετήσιων οικονομικών καταστάσεων βάσει Διεθνών Λογιστικών Προτύπων, με επανεκτίμηση των επενδύσεων από ανεξάρτητο εκτιμητή. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στη διαφάνεια στις συναλλαγές με συνδεδεμένα πρόσωπα και στην υποχρέωση δήλωσης περιουσιακής κατάστασης, όπως προβλέπεται από τον ν. 5026/2023.
Το νέο φορολογικό καθεστώς προβλέπει:
Απαλλαγή από φόρο μεταβίβασης και άλλες επιβαρύνσεις για πράξεις απόκτησης ακινήτων. Οι Α.Ε.Ε.Α.Π. καταβάλλουν φόρο επί του μέσου όρου των επενδύσεών τους, πλέον των διαθεσίμων, σε τρέχουσες τιμές, όπως απεικονίζονται στις εξαμηνιαίες καταστάσεις επενδύσεων, ο συντελεστής του οποίου ορίζεται σε 10% επί του εκάστοτε ισχύοντος επιτοκίου παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Επιτοκίου Αναφοράς) προσαυξανόμενου κατά 1 ποσοστιαία μονάδα
Αυστηροί Εποπτικοί Μηχανισμοί
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ενισχύεται με αυξημένες αρμοδιότητες και τη δυνατότητα επιβολής προστίμων που φτάνουν τα 3 εκατ. ευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα των παραβάσεων.
πηγή ered.gr
IDnews
Οι εργασίες για τις οποίες απαιτείται Έγκριση Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας καθορίζονται από την παράγραφο 2 του Άρθρου 29: Διοικητικές πράξεις για την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών του Ν.4495/2017.
Έτσι Έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας απαιτείται για τις εξής εργασίες:
α) δοκιμαστικές τομές του εδάφους και εκσκαφή ύστερα από έγγραφο της αρχαιολογικής υπηρεσίας εκτός εάν η έγκριση οι δοκιμαστικές τομές του εδάφους διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς για εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές έρευνες σύμφωνα με τον ΕΑΚ 2003.
β) τοποθέτηση προκατασκευασμένων κατοικιών, όπου από ειδικά προγράμματα προβλέπεται η κάλυψη στεγαστικών αναγκών μειονεκτικών και ειδικών ομάδων πληθυσμού ή προβλέπεται για αυτοστέγαση παλιννοστούντων και πληγέντων από βίαια συμβάντα,
γ) αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με τις απολύτως απαραίτητες διαστάσεις για τη στέγασή τους, σύμφωνα με το άρθρο 3 του από 24.5.1985 π.δ., εφόσον έχουν την απαιτούμενη έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας, εκτός της περίπτωσης που επιβάλλεται η κατασκευή υποστυλωμάτων,
δ) κατασκευή υπόγειων εγκαταστάσεων νεκροταφείων, όπως χωνευτήρι, βυθιζόμενων κάδων και δεξαμενή νερού, μέγιστης επιφάνειας είκοσι πέντε (25,00) τ.μ. και βάθους έως τέσσερα (4,00) μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου συμπαγούς τύπου (compact), αν απαιτείται, και με την προϋπόθεση ότι το ύψος των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει το ένα (1,00) μ. από την οριστική στάθμη εδάφους. Για την εγκατάσταση απαιτείται δήλωση αρμόδιου μηχανικού που αναλαμβάνει την ευθύνη της στατικής και ηλεκτρομηχανολογικής ασφάλειας της κατασκευής και των εγκαταστάσεων,
ε) εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών της παρ. 74 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012, που συνοδεύεται από πιστοποιητικό στατικής επάρκειας,
στ) η κατασκευή ανελκυστήρα, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 4067/2012, που απαιτείται για τη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων σε υφιστάμενα κτίρια ή σε κτίρια που διαθέτουν ανελκυστήρα με εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου εκτός προδιαγραφών ΕΛΟΤ ΕΝ 81-70 ή σε κτίρια όπου πρέπει να γίνει επέκταση των στάσεων του ανελκυστήρα προκειμένου να εξυπηρετηθούν άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα,
ζ) κοπή δένδρων μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή σε Ζ.Ο.Ε., καθώς και σε οικισμούς προϋφιστάμενους του ν.δ. 17.7.1923 (Α΄ 223) και οικισμούς οριοθετημένους με το από 24. 5.1985 π.δ.. Ειδικά, για την κοπή δένδρων σε κοινόχρηστο χώρο πόλης ή οικισμού, Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας χορηγείται ύστερα από αίτηση, η οποία συνοδεύεται από Τεχνική Έκθεση του αρμόδιου γεωτεχνικού επιστήμονα και της αρμόδιας υπηρεσίας του οικείου δήμου και σχετική απόφαση του αρμόδιου οργάνου του δήμου, με την επιφύλαξη των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας,
η) υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου,
θ) τοποθέτηση ικριωμάτων. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται κατάθεση σχεδίου και φακέλου ασφάλειας και υγείας του έργου με ορισμό του υπεύθυνου συντονιστή, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 305/1996 (Α΄ 305) και δήλωση ανάληψης της ευθύνης από μηχανικό για την επίβλεψη του έργου,
ι) τοποθέτηση εργοταξιακών οικίσκων,
ια) εκσκαφές καναλιών οδεύσεως καλωδίων εντός των γηπέδων ή οικοπέδων πρατηρίων υγρών καυσίμων για την εγκατάσταση των συστημάτων εισροών-εκροών,
ιβ) εργασίες εξωτερικών χρωματισμών ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων με χρήση ικριωμάτων,
ιγ) επένδυση όψεων και αντικατάσταση υαλοπετασμάτων με χρήση ικριωμάτων,
ιδ) κατασκευή πέργκολας επιφάνειας άνω των πενήντα (50) τ.μ. σε ακάλυπτους χώρους, προκήπια, βεράντες ισογείων. Σε δώματα, υπαίθριους χώρους και ανοιχτούς εξώστες επιβάλλεται η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ανεξαρτήτως επιφάνειας,
ιε) τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού ή πισίνας, μέγιστης επιφάνειας πενήντα (50) τ.μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου συμπαγούς τύπου (compact), υπό την προϋπόθεση ότι για την εγκατάστασή τους δεν απαιτείται τοιχίο από οπλισμένο σκυρόδεμα, ότι το ύψος των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει το ένα (1,00) μέτρο από την οριστική στάθμη εδάφους, δεν απαιτούνται εκσκαφές ή επιχώσεις του φυσικού εδάφους μεγαλύτερες από ενάμισι (1,50) μέτρο για την τοποθέτησή τους και πραγματοποιείται η προβλεπόμενη από τις κείμενες διατάξεις φύτευση του υποχρεωτικώς ακάλυπτου χώρου,
ιστ) αγωγοί αερισμού και λοιπές εγκαταστάσεις και κατασκευές που αναφέρονται στις παραγράφους 2β, 2δ, 2στ και 3 του άρθρου 19 του ν. 4067/2012,
ιζ) εσωτερικές διαρρυθμίσεις, καθώς και εργασίες αλλαγής χρήσης για τις οποίες σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4067/2012, όπως ισχύει, δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής αδείας, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον ΕΑΚ.
ιη) κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων επιφανειών,
ιθ) τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθητικών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις,
κ) συντήρηση και επισκευή στεγών με χρήση ικριωμάτων,
κα) απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός (1,00) μέτρου ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές και σε οικισμούς που στερούνται σχέδιο πόλης. Για γήπεδα όπου προβλέπεται η λειτουργία κέντρων κράτησης παράτυπων μεταναστών δεν απαιτείται η έγκριση εργασιών, έστω και αν η περίφραξη γίνεται με χρήση οποιουδήποτε υλικού και σενάζ,
κβ) περίφραξη με πρόχειρη κατασκευή, όπως συρματόπλεγμα, σε οικόπεδα μη ρυμοτομούμενα σε εντός σχεδίου περιοχές,
κγ) κατασκευή μιας και μόνο λιθόκτιστης αποθήκης ανά καλλιεργούμενο αγρόκτημα, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 6 του από 24.5.1985 π.δ, με επιφάνεια μέχρι δεκαπέντε (15) τετραγωνικά μέτρα και συνολικό ύψος με τη στέγη έως και τρία (3,00) μέτρα, εφόσον δεν γίνεται χρήση οπλισμένου σκυροδέματος στην οροφή της και κατασκευάζεται ανεξάρτητα από τυχόν υπάρχουσα κύρια οικοδομή, ύστερα από έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας, με την επιφύλαξη των όσων ορίζονται στην πιο πάνω διάταξη του από 24.5.1985 π.δ.,
κδ) κατασκευή εστιών και φούρνων με τις καπνοδόχους τους, για την εξυπηρέτηση επαγγελματικής χρήσης, εφόσον με τεχνική έκθεση μηχανικού τεκμηριώνεται ότι δεν επηρεάζεται η στατική επάρκεια του φέροντος οργανισμού του κτιρίου,
κε) κατασκευή τζακιών με τις καπνοδόχους τους σε οριζόντιες ιδιοκτησίες με χρήση κατοικίας, εφόσον με τεχνική έκθεση μηχανικού τεκμηριώνεται ότι δεν επηρεάζεται η στατική επάρκεια του φέροντος οργανισμού του κτιρίου,
κστ) ανακατασκευή στέγης, με υποβολή δήλωσης στατικής επάρκειας αρμόδιου μηχανικού,
κζ) λειτουργική συνένωση χώρων σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012,
κη) ΚΑΤΑΡΓEITAI
κθ) τοποθέτηση κεραιών, πλην κεραιών λήψης ραδιοτηλεοπτικού σήματος, καθώς και κεραιών ραδιοεπικοινωνίας και κινητής τηλεφωνίας,
λ) εγκατάσταση αυτόνομου συστήματος θέρμανσης,
λα) στέγαστρα και προστεγάσματα των παραγράφων 72 και 79 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012, υπό την προϋπόθεση της παρ. 6 ιστ του άρθρου 11 του ν. 4067/ 2012
λβ) επεμβάσεις στις όψεις κτιρίων για την τροποποίηση ή τη διάνοιξη νέων ανοιγμάτων, εφόσον δεν θίγεται ο φέρων οργανισμός και οι επεμβάσεις δεν αντίκεινται σε ειδικότερες διατάξεις.
λγ) πρόχειρες ξύλινες κατασκευές βοηθητικής χρήσης έως 8 τ.μ. και μεγίστου ύψους 2,50 μέτρων, που τοποθετούνται στον ακάλυπτο χώρο.
λδ) Εργασίες εγκατάστασης φ/β συστημάτων, για τις περιπτώσεις που απαιτείται σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις.
λε) Εργασίες εγκατάστασης ανεμογεννητριών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Για εργασίες που εμπίπτουν στις περιπτώσεις α΄ έως η΄, ιθ΄, λ΄, λδ΄ και λε΄ δεν ισχύει το όριο του προϋπολογισμού των είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) ευρώ και για την εκτέλεσή τους απαιτείται έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ανεξαρτήτως προϋπολογισμού.
Για τις εργασίες των υπόλοιπων περιπτώσεων οι οποίες εκτελούνται είτε συνδυαστικά είτε μεμονωμένα και εφόσον ο συνολικός προϋπολογισμός τους υπερβαίνει τις είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ (25.000) υπολογιζόμενος σύμφωνα με το Παράρτημα Β΄ του ν. 4495/2017, ανά οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας σύμφωνα με την περίπτωση θ΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.
Έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας απαιτείται και για την εκτέλεση εργασιών, αν τούτο προβλέπεται σε ειδικότερες διατάξεις, καθώς και για τη νομιμοποίηση οποιασδήποτε εργασίας που προϋποθέτει την έκδοση σχετικής διοικητικής πράξης.
λστ) διαχωρισμό οριζόντιων ιδιοκτησιών,
λζ) εγκατάσταση κατασκευών αντιθορυβικής προστασίας (ηχοπετάσματα) σε δώματα ή σε ακάλυπτους χώρους υφιστάμενων ειδικών κτιρίων, με σκοπό την απόσβεση ήχων που προέρχονται από μηχανήματα κλιματισμό,
λη) τοποθέτηση προκατασκευασμένων αιθουσών νηπιαγωγείων για την εφαρμογή της δίχρονης προσχολικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης της παρ. 12 του άρθρου 220 του ν. 4610/2019, εκτός παραδοσιακών οικισμών. Η τοποθέτηση των παραπάνω αιθουσών ισχύει για τέσσερα (4) έτη από τη διοικητική παραλαβή της αίθουσας προς χρήση από τον οικείο Δήμο με δυνατότητα παράτασης για δύο (2) ακόμη έτη. Στις εργασίες, περιλαμβάνονται και οι απαραίτητες για την τοποθέτηση των αιθουσών διαμορφώσεις του εδάφους. Μετά το πέρας της ανωτέρω προθεσμίας, ο Δήμος υποχρεούται στην άμεση απομάκρυνση των αιθουσών, η υλοποίηση της οποίας καλύπτεται από την χορηγηθείσα έγκριση, μετά από σχετική έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας ΥΔΟΜ,
λθ) κατασκευές εντός οικοπέδου-γηπέδου για τη δημιουργία χώρων εισόδου στα οικόπεδα και γήπεδα, που δεν εμπίπτουν στην περ. ιη της παρ.1 του άρθρου 30 του ν. 4495/2017,
μ) εγκατάσταση Μικρών και μεγάλων Πράσινων Σημείων του άρθρου 44 Α του ν. 4042/2012 (Α`24), συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής υποστηρικτικών κτισμάτων τους, καθώς και άλλων τυχόν απαιτούμενων εργασιών.
μα) εγκατάσταση αεροϋποστηριζόμενων θόλων του άρθρου 20Α του ν. 4067/2012.
μβ) εγκατάσταση μονάδων παρασκευής εδαφοβελτιωτικών και λιπάσματος (κομπόστ) από προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα αστικών αποβλήτων σε Οργανωμένους Υποδοχείς Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων (Ο.Υ.Μ.Ε.Δ.) του άρθρου 64 του ν. 4819/2021 σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως και ορίων οικισμών, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής υποστηρικτικών κτισμάτων, όπως γραφείου προσωπικού και χώρου φύλαξης υλικών και εξοπλισμού, συνολικής επιφανείας έως εκατό (100) τ.μ.
μγ) εργασίες εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας τεχνολογίας συσσωρευτών.
IDnews
Εισήγηση, που τέθηκε προς συζήτηση στην Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΕ), προκειμένου να ετοιμαστεί οργανωμένη αντίδραση των Δήμων της χώρας, παρουσιάζει αναλυτικά ποια ακίνητα και πως χάνουν το δικαίωμα δόμησης με την επικείμενη δημοσίευση του νέου Προεδρικού Διατάγματος, όπως διαμορφώθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος, κατόπιν νομοτεχνικών παρατηρήσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, για την επανέγκριση είτε αναοριοθέτηση των οικισμών της χώρας.
Το Προεδρικό Διάταγμα που έχει προωθηθεί προς δημοσίευση αφορά στον καθορισμό κριτηρίων, διαδικασιών και όρων οριοθέτησης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και των χρήσεων γης και γενικών όρων δόμησης.
Το «πάγωμα» της διαδικασίας από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε ότι αφορά την προώθηση του Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος και την άμεση εκκίνηση του διαλόγου με την ΚΕΔΕ, προκειμένου να εξεταστεί η δυνατότητα ρύθμισης που θα επιτρέπει την οριοθέτηση οικιστικών ζωνών βάσει των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και αναγκών της κάθε περιοχής, αντί της αυθαίρετης και περιοριστικής προσέγγισης του Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος, ζήτησε ο Δήμαρχος, Μίνωα Πεδιάδας Βασίλης Κεγκέρογλου, παρουσιάζοντας αναλυτική  εισήγηση του, στην Επιτροπή Υποδομών της ΚΕΔΕ για την συρρίκνωση των ορίων οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων. Παράλληλα  εκδηλώνονται αντιδράσεις από φορείς των ιδιοκτητών ακινήτων.
Στην εισήγηση του ο Δήμαρχος επισήμανε ότι το νέο Προεδρικό Διάταγμα λειτουργεί ως «Προκρούστεια κλίνη», επιβάλλοντας μια οριζόντια και δραστική συρρίκνωση των ορίων των οικισμών, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την πραγματική ανάπτυξη και τις προοπτικές κάθε περιοχής.
Ποια οικόπεδα χάνουν το δικαίωμα δόμησης από το νέο ΠΔ για τα όρια οικισμών
Αναλυτικά η εισήγηση του Δημάρχου Μινωά Πεδιάδας Βασίλη Κεγκέρογλου στην Επιτροπή Υποδομών της ΚΕΔΕ:
«ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
Τα όρια των Οικισμών καθορίσθηκαν κατά 99% σε όλη την Ελλάδα το έτος 1985 με Αποφάσεις των τότε Κρατικών Νομαρχών. Έκτοτε, και επί 40 χρόνια (1985-2025) οι οικισμοί αναπτύσσονται εντός των ορίων τους, με ελάχιστες περιπτώσεις Πολεοδόμησης τους ή Πολεοδομικής Επέκτασης τους (κυρίως λόγω της μακροχρόνιας – άνω της 10ετίας – απαιτητικής διαδικασίας).
Το ΥΠΕΝ προωθεί μέσω Προεδρικού Διατάγματος την επανοριοθέτηση των Οικισμών μέσα από τα υπό εκπόνηση Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ & ΕΠΣ), μετά από απαίτηση του Σ.τ.Ε.: επειδή οι τότε κρατικοί Νομάρχες δεν ήταν εξουσιοδοτημένοι αρμοδίως για το θέμα, (κατά το Σ.τ.Ε.).
Τα κριτήρια όμως που τίθενται αφορούν το παρελθόν και λιγότερο το παρόν χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το αύριο και το μέλλον και η αναπτυξιακή προοπτική κάθε οικισμού (π.χ. στο Δήμο Μίνωα Πεδιάδας με την εγκατάσταση ενός νέου αεροδρομίου)
Συγκεκριμένα, με τα κριτήρια που τίθενται στο νέο Π.Δ. τα σημερινά όρια των οικισμών μειώνονται δραστικά και οριζόντια και περιλαμβάνουν ότι έχει οικοδομηθεί μέχρι το 1983 και περιοχές που έχουν οικοδομηθεί έως σήμερα, με προϋποθέσεις.
Η διατήρηση των σημερινών ορίων (απαγορεύεται ρητά άρθρο 5 παρ. 5)
Για επέκταση ούτε λόγος, ακόμη και εκεί που υπάρχει πιεστική ανάγκη, ούτε λόγος, ούτε τρόπος.
Η απάντηση του ΥΠΕΝ για την κάλυψη των αναγκών με πολεοδόμηση, είναι μια ανέφικτη λύση με παραπομπή στις καλένδες, αφού:
ΠΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:
Με βάση το νέο, τελικό σχέδιο του νέου Προεδρικού Διατάγματος οριοθέτησης των οικισμών της χώρας με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923:
Μπορεί και πρέπει να γίνει:
1) είτε επανέγκριση
2) είτε αναοριοθέτηση,
3) είτε οριοθέτηση σε μη οριοθετημένους οικισμούς.
Δεν μπορεί να γίνει οριοθέτηση νέου οικισμού.
Η επανέγκριση είναι η εκ νέου έγκριση του ορίου του οικισμού, όπως είχε καθοριστεί με βάση προγενέστερη διοικητική πράξη, χωρίς ουσιώδη μεταβολή, διότι είτε εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο είτε έχει ακυρωθεί για τυπικούς λόγους.
Η αναοριοθέτηση είναι ο εκ νέου ο καθορισμός του ορίου του οικισμού στις περιπτώσεις που είναι αναγκαίο, προκειμένου να αποκατασταθούν ουσιώδη ελαττώματα (π.χ. συμπερίληψη δασικών εκτάσεων, αρχαιολογικών χώρων, περιοχών προστασίας της φύσης των Ν. 1650/1986 και Ν. 3937/2011, κ.ά.).
Θα χαρακτηρισθούν οι οικισμοί (βάσει Απογραφών και Αεροφωτογραφιών) ως προ του 1923 και στους δημιουργούμενους μεταξύ του 1923 και του 1983.
Θα προσδιοριστούν, επίσης, εντός οικισμών οι Ζώνες Α, Β και Β1, οι όροι και περιορισμοί δόμησης και οι χρήσεις γης, εντός κάθε οικισμού.
Η Α Ζώνη είναι το εσώτερο – συνεκτικό τμήμα του οικισμού, που είχε δημιουργηθεί προ του 1923 (ιστορικός πυρήνας).
Η Β Ζώνη είναι το συνεκτικό τμήμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των ετών 1923 και του 1983.
Η Β1 Ζώνη είναι το διάσπαρτο τμήμα του οικισμού που έχει δημιουργηθεί μεταξύ του 1923 και του 1983.
Η Ζώνη Γ που αναφερόταν στο προηγούμενο σχέδιο του Π.Δ. και θα περιλάμβανε τις περιοχές του οικισμού μετά τη Β1 Ζώνη μέχρι και το καθορισμένο όριο του οικισμού, αφαιρέθηκε έπειτα από παρατήρηση του Σ.τ.Ε..
Ανοικτά Θέματα:
Ενώ το Π.Δ. προβλέπει την κατηγοριοποίηση των οικισμών με βάση τη γεωγραφική τους θέση, τα αρχιτεκτονικά – μορφολογικά – πληθυσμιακά στοιχεία τους, τη δυναμική τους, την πυκνότητα των οικοδομών τους και τον λειτουργικό ρόλο τους στο χώρο, με τα θεσμοθετούμενα κριτήρια, αυτό γίνεται με το βλέμμα στο παρελθόν και όχι στο μέλλον.
→Τι θα γίνουν υφιστάμενα και νόμιμα κτίρια που έχουν οικοδομηθεί μέχρι σήμερα και είναι εντός ορίων οικισμού και αύριο θα τεθούν εκτός ορίων οικισμού;
→Τι ισότητα δημιουργείται όταν γειτονικά ακίνητα εντός ορίων οικισμού, που το ένα οικοδομήθηκε χθες  και το άλλο δεν θα μπορεί να οικοδομηθεί αύριο;
→Με βάση τις υποστηρικτικές Μελέτες: (α) Γεωλογικής Καταλληλότητας της Α Φάσης των ΤΠΣ και (β) Προσωρινής Οριοθέτησης Ρεμάτων της Β Φάσης των ΤΠΣ, θα εξαιρεθούν περιοχές δόμησης εντός των οικισμών, (που χαρακτηρίστηκαν «γεωλογικά ακατάλληλες» ή / και «εντός παραποτάμιας περιοχής» και θα αντικατασταθούν με άλλες περιοχές;
♦ “Πρέπει να θεωρηθούν άρτια τα οικόπεδα με όποιο εμβαδόν και πρόσωπο είχαν την 03-05-1985 ημέρα δημοσίευσης του ΠΔ της 24-04-1985 (παρά την αντίδραση του Σ.τ.Ε. επί αυτού)” σημειώνεται στην εισήγηση.
→Τα Δελτία Αναγνώρισης για τους οικισμούς θα δημιουργηθούν για κάθε οικισμό ή μόνο για τους «αξιόλογους οικισμούς» και τι ρόλο θα έχουν; τι επιπτώσεις δημιουργούν σε χρηματοδοτήσεις; σε προγράμματα;
→Στο άρθρο 8 παρ. 3 του τελικού σχεδίου του Π.Δ. αναφέρει τη διαδικασία Περιβαλλοντικού Προελέγχου, στο πλαίσιο του οποίου τεκμηριώνεται και τυχόν η ανάγκη αναοριοθέτησης οικισμού. (Ερώτημα: ο περιβαλλοντικός προέλεγχος προηγείται;)
→Στο άρθρο 5 παρ. 5, Που εδράζεται η αυταρχική απόφαση ότι διεύρυνση  των σημερινών ορίων του οικισμού, ακόμη και με βάση τα πραγματικά στοιχεία, απαγορεύεται;
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ- ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Το νέο Π.Δ. που προωθεί το Υ.Π.ΕΝ. είναι Προκρούστεια κλίνη αφού με τα κριτήρια του προβλέπει με οριζόντιο τρόπο σε όλη την Ελλάδα τη δραστική συρρίκνωση των ορίων των οικισμών κάτω από 2.000 κατοίκους με βάση το παρελθόν, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το παρών και πολύ περισσότερο η προοπτική ανάπτυξης του κάθε οικισμού και του κάθε τόπου.
♦ Τα  Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια μέσα από τα οποία υποτίθεται ότι προσδιορίζεται η προοπτική του κάθε τόπου και στον οικιστικό τομέα  απλά θα επικυρώσουν την αυταρχική χωρίς πολιτική και θεσμική «νομιμοποίηση» εμμονή για την κατάργηση κάθε δυνατότητας δόμησης εκτός πόλεων και μεγαλουπόλεων.
♦ Δεν λαμβάνεται υπόψη, δεν τους ενδιαφέρει;; η πραγματική προοπτική του κάθε τόπου και θα μπορούσε να ενισχυθεί και κανονικοποιηθεί με τα Π.Δ. των Ε.Π.Σ. ή Τ.Π.Σ.
♦ Ο  ρόλος της Τ.Α. και κάθε Δήμου στην διαδικασία οριοθέτησης των οικισμών μηδενικός και ανύπαρκτος.
-“Δεν είναι απλός παραγκωνισμός και έλλειψη εμπιστοσύνης στους Δήμους από το κράτος, από το Υ.Π.ΕΝ. και από το Σ.τ.Ε. αλλά δυναμική έκφραση αυταρχισμού και συγκεντρωτισμού” σημειώνεται στην εισήγηση Και τονίζεται ότι:
-Είναι ακατανόητη η εμμονή για δραστική μείωση των ορίων οικισμών και περιορισμό των πολεοδομικών επεκτάσεων γενικά εν ονόματι του αμφισβητούμενου ενδιαφέροντος της μη κατανάλωσης της Γεωργικής Γης προς όφελος της Αστικής Γης.
-Η Στεγαστική Κρίση αντί να αμβλυνθεί με την παροχή φθηνής και «πολεοδομικά κατάλληλης νέας γης» για ανέγερση νέων κατοικιών, θα οξυνθεί με τις πολιτικές περιορισμού της προσφοράς της Γης.
-Οι αρνητικές συνέπειες θα πλήξουν τη μικρομεσαία ιδιοκτησία και θα ωφελήσουν τους μεγαλοϊδιοκτήτες ή μεγαλοκεφαλαιούχους, που μπορούν να προχωρήσουν σε ιδιωτικές πολεοδομήσεις μεγάλων εκτάσεων βάσει του ισχύοντος πλαισίου.
-Χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες θα κοιμηθούν έχοντας οικοδομήσιμα οικόπεδα και  θα ξυπνήσουν έχοντας πλέον χωραφάκια.
-Η αστυφιλία και η τάση εγκατάλειψης των χωριών θα ενισχυθούν
-Η ανεπάρκεια και οι ελλείψεις υποδομών εντός των αστικών περιοχών (πόλεων και οικισμών) θα καταστήσουν ακόμη πιο ανυπόφορη τη διαβίωση σε αυτές
Εν κατακλείδι,
“Προτείνω, σημειώνει ο κος Κεγκέρογλου στην εισήγηση του προς την ΚΕΔΕ να ζητήσουμε άμεσα από το ΥΠΕΝ το πάγωμα της διαδικασίας για την προώθηση του συγκεκριμένου Π.Δ. και την έναρξη διαλόγου ΚΕΔΕ – ΥΠΕΝ.
Η βασική ιδέα για πρόταση είναι τα Τ.Π.Σ. ή Ε.Π.Σ. να έχουν την δυνατότητα να ορίσουν οικιστική ζώνη ή οικιστικές ζώνες, πέρα από τα κριτήρια του σχεδιαζόμενου Π.Δ. ανάλογα με την δυναμική της προοπτικής του κάθε οικισμού και του κάθε τόπου».
Παραβίασης της αρχής της ισότητας η  εξαίρεση οικισμών, που πληρούν τα χωρικά αλλά όχι τα πληθυσμιακά κριτήρια
Τη συνολική παρέμβαση των Δήμων στην επικείμενη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος που αφορά στη συρρίκνωση των ορίων των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων ζητά και ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου  Μανώλης Μενεγάκης με επιστολή προς την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) κοινοποιούμενη στην Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος.
Όπως τονίζει ο Δήμαρχος, σε σχετική ανακοίνωση του, αν και η κανονιστική αυτή προσπάθεια επιχειρεί να εισαγάγει, για πρώτη φορά με πληρότητα, ενιαίο πλαίσιο οριοθέτησης, ρύθμισης χρήσεων γης και επιβολής γενικών όρων δόμησης στο πεδίο του χωρικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, εντούτοις πρόκειται συνολικά για μια προοπτική  επικίνδυνη αφού θα περιορίσει την δυνατότητα δόμησης στους σημερινούς οικισμούς, καθιστώντας ολόκληρες περιοχές και ακίνητα εκτός οικισμών.
Ειδικότερα, η απουσία σχετικής ρύθμισης ή εξουσιοδότησης για εξαίρεση για οικισμούς που πληρούν τα χωρικά αλλά όχι τα πληθυσμιακά κριτήρια ή το αντίστροφο δημιουργεί προβλήματα εφαρμογής και ενδέχεται να αποβεί αντισυνταγματική λόγω παραβίασης της αρχής της ισότητας.
Η έλλειψη δε σαφούς μεταβατικού καθεστώτος για οικισμούς που είχαν ενταχθεί με παλαιές αποφάσεις (π.δ. 1982, νομαρχιακές) αλλά δεν πληρούν πλέον τα νέα κριτήρια μπορεί να οδηγήσει σε πολεοδομική παράλυση, ενώ ορισμένες υπερβολικά λεπτομερείς ρυθμίσεις (όπως για την οροφή των υπογείων, τα πρόσωπα επί κοινόχρηστου χώρου, τη διαμόρφωση όψεων) αφήνουν μικρά περιθώρια προσαρμογής σε τοπικές ανάγκες και ειδικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, το σχέδιο δεν περιλαμβάνει πρόνοιες για την κάλυψη κοινωνικών υποδομών, τη δημογραφική στασιμότητα, την αγροτική κατοικία ή τις ανάγκες ευάλωτων ομάδων.
Απουσιάζει, επίσης, η ρητή εμπλοκή των Ο.Τ.Α. στον σχεδιασμό του κάθε επιμέρους ΠΔ οριοθέτησης.
Όπως δεν υπάρχει και η πρόβλεψη για υποχρεωτική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, αφού η δημόσια διαβούλευση και η συμμετοχική διαδικασία δεν εντάσσονται οργανικά στο σχέδιο, παρά μόνο τυπικά, χωρίς μηχανισμούς ουσιαστικής ακρόασης ή συνδιαμόρφωσης.
-«Θεωρούμε απαραίτητο στον συνολικό σχεδιασμό να εντάσσονται οργανικά η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών, αφού η δημόσια διαβούλευση και η συμμετοχική διαδικασία έχει για εμάς βαρύνουσα και κομβική σημασία» επισημαίνει σχετικά ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου.
Η Κ.Ε.Δ.Ε., σύμφωνα με τον κ. Μενεγάκη,  θα πρέπει να αντιδράσει συνολικά για να μην δημοσιευθεί το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα, με στόχο να ξεκινήσει διαβούλευση για καθορισμό ζωνών κλιμακούμενής δόμησης στα υπάρχοντα όρια των οικισμών.

Του Αργύρη Δεμερτζή
πηγή ecopress.gr

IDnews
Από το Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής, που εκδίκασε προσφυγή του γείτονα και ακύρωσε οικοδομική άδεια με μπόνους του ΝΟΚ για ανέγερση τετραώροφης οικοδομής στην πόλη της Καβάλας γκρεμίζονται κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, που δεν κατέλαβε η ακυρωτική απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ αλλά ταυτοχρόνως έκρινε ότι δεν ισχύει για αυτά ο περιορισμός των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας σε εκκρεμείς δίκες. Βγήκαν αντισυνταγματικές και οι σοφίτες.
Στον αέρα οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ, χωρίς προέγκριση της Πολεοδομίας
Η νέα ακυρωτική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής απορρίπτει τα επιχειρήματα που πρόβαλλε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εκπροσωπούμενο από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, στην παρέμβαση που άσκησε στη δίκη υπέρ των κινήτρων του ΝΟΚ και κρίνει ότι «δεν νοείται χώροι κύρια χρήσης, δηλαδή προοριζόμενοι για κατοικία, να εξαιρούνται του συντελεστή δόμησης», ενώ βγάζει αντισυνταγματικές και τις σοφίτες.
Ταυτοχρόνως το Διοικητικό Εφετείο Καβάλας τίναξε στον αέρα τις οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ χωρίς προέγκριση της Πολεοδομίας, που εκδίδονται και υλοποιούνται με ευθύνη του μηχανικού. Απέρριψε το επιχείρημα του Δήμου Καβάλας κατά του οποίου,  όπως και κατά του ΥΠΕΝ και του ιδιοκτήτη της ανεγειρόμενης οικοδομής στράφηκε η προσφυγή,  «ότι την ευθύνη για την έκδοση της επίμαχης οικοδομικής άδειας κατηγορίας 3 απευθείας από το ψηφιακό σύστημα e- adeies φέρει ο ιδιώτης μηχανικός» και έκρινε ότι:
-«Αν με τον ισχυρισμό αυτό θεωρηθεί ότι ο καθ’ου Δήμος αρνείται την παθητική του νομιμοποίηση, τότε αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Και τούτο διότι, από διατάξεις του ν 4495/2017, προκύπτει ότι ναι μεν η οικοδομική άδεια δεν εκδίδεται από όργανο του Δήμου, το οποίο ενεργεί υπό την ιδιότητα και τις εγγυήσεις δημοτικού υπαλλήλου (άρθρο 102 παρ. 6 του Συντ.) μετά από έλεγχο νομιμότητας που ενσωματώνεται στην αιτιολογία της πράξης, αλλά «αυτομάτως», από το ηλεκτρονικό σύστημα του Τ.Ε.Ε. e–adeies, με πρωτοβουλία και «ευθύνη» ιδιώτη μηχανικού ή τεχνικής εταιρείας ύστερα από την ηλεκτρονική υποβολή του σχετικού φακέλου, χωρίς παρέμβαση της πολεοδομικής αρχής, πάντως όμως, τυπικώς η πολεοδομική αρχή θεωρείται, κατά πλάσμα δικαίου, ως εκδότρια της οικοδομικής άδειας (ΣτΕ 293/2024 σκ. 8)».
Η δέσμευση του Προέδρου ΣτΕ να κλείσουν σύντομα οι εκκρεμείς δίκες του ΝΟΚ
Φαίνεται να παρατείνεται το χρονικό διάστημα για τελικές αποφάσεις και νομοθετικές λύσεις, καθώς συνεχώς διευρύνεται ο κύκλος των δικαστικών εκκρεμοτήτων για τα μπόνους του ΝΟΚ. Το επόμενο βήμα από τους θιγόμενους κατασκευαστές και ιδιοκτήτες μετά από ακυρωτικές αποφάσεις Διοικητικών Εφετείων και Πρωτοδικείων είναι να προσφύγουν για τελική κρίση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αν και  υπάρχουν φίλτρα και περιορισμοί από τη νομοθεσία για εφέσεις και αναιρέσεις. Στο μεταξύ παραμένει ανοιχτό, με άγνωστο χρονικό ορίζοντα κατάληξης σε τελικές αποφάσεις,  το θέμα με τις  εκκρεμείς δίκες  για τα μπόνους του ΝΟΚ στο ΣτΕ.
-«Είμαστε σε επικοινωνία με το αρμόδιο τμήμα, να τις μαζέψουμε όλες αυτές τις υποθέσεις, να δούμε τι έχει απομείνει και θα κοιτάξουμε να τις  συζητήσουμε το συντομότερο δυνατό και να βγάλουμε αποφάσεις το συντομότερο δυνατό», δήλωσε πρόσφατα ο Μιχάλης Πικραμένος Πρόεδρος του ΣτΕ για τις εκκρεμείς δίκες.
Πρόκειται για υποθέσεις που αφορούν στα μη προσμετρούμενα στον συντελεστή δόμησης υπόγεια γκαράζ κτιρίων σε μικρά και μεγάλα οικόπεδα, τις σοφίτες και τη εφαρμογή των κινήτρων του ΝΟΚ σε «παραδοσιακό τμήμα» με Προεδρικό Διάταγμα κ.α.
Δικαστικές διελκυστίνδες μεταξύ Πρωτοδικείων, Εφετείων και ΣτΕ
Το θέμα των πολεοδομικών διαφορών του ΝΟΚ, για το οποίο επισημάνθηκε ότι «μεγάλο μέρος έχει πάει στα Διοικητικά Εφετεία και στα Πρωτοδικεία», οι περιορισμοί που θέτει η νομοθεσία για εφέσεις και αναιρέσεις, αλλά και επισημάνσεις για «δικαστές, που συστηματικά βγάζουν λανθασμένες αποφάσεις», όπως επίσης το θέμα των εκπρόθεσμων προσφυγών στο ΣτΕ , καθώς  στην πράξη δεν τηρείται η προθεσμία των 60 ημερών τέθηκε σε συζήτηση πρόσφατης εκδήλωσης από τη  Γλυκερία Π. Σιούτη, Δικηγόρος, Ομ. Καθηγήτρια, Νομική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών και τον Ανδρέα Παπαπετρόπουλο, Δικηγόρος, με εξειδίκευση σε θέματα πολεοδομίας και περιβάλλοντος, στην οποία συμμετείχε ο Νικόλαος Π. Σεκέρογλου, Πάρεδρος –  εκπρόσωπος Τύπου του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Η νέα ακυρωτική απόφαση για τα μπόνους ΝΟΚ από το Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής
Η προσφυγή που εκδίκασε το Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής αφορά σε οικοδομική άδεια (Κατηγορίας 3 χωρίς προέγκριση) της Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) του Δήμου Καβάλας, για το  έργο:  «Ανέγερση Τετραώροφης Οικοδομής Διαμερισμάτων επί Υποστυλωμάτων (Πιλοτή) με Σοφίτα και Περίφραξη».
Με την άδεια  εγκρίθηκε, η ανέγερση τετραώροφης οικοδομής διαμερισμάτων επί υποστυλωμάτων (πιλοτή) με σοφίτα και περίφραξη, σε οικόπεδο στην πόλη της Καβάλας επιφάνειας 105,43 τ.μ., με εμβαδόν κάλυψης κτιρίου 65,62 τ.μ., εμβαδόν δόμησης 161,69 τ.μ., μέγιστο ύψος κτιρίου 16,08 μ. και αριθμό ορόφων τέσσερις (4).
Σύμφωνα με το Διάγραμμα Κάλυψης των Μελετητών της Μελέτης της προσβαλλόμενης άδειας, προβλέπεται:
Α) η κατασκευή συνολικής επιφάνειας κλιμακοστασίων (18,95 + [4X15,84 =) 82,31 τ.μ. που δεν προσμετράται στη δόμηση, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 11 παρ.6 περ. δ’ του ν. 4067/2012,
Β) η κατασκευή συνολικής επιφάνειας σοφίτας ως χώρου κύριας χρήσης (32,26 – 0,19=) 32,07 τ.μ. που δεν προσμετράται στη δόμηση, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 11 παρ.6 περ.ιε’ του ν. 4067/2012,
Γ) η κατασκευή συνολικής επιφάνειας κλειστών εξωστών (έρκερ) ως χώρων κύριας χρήσης (2Χ 2,40=) 4,80 τ.μ. που δεν προσμετράται στη δόμηση, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 16 παρ.5 και 11 παρ.6 περ. ιστ’ του ν. 4067/2012,
Δ) η κατασκευή συνολικής επιφάνεια θερμομονωτικών στοιχείων πλήρωσης (2Χ 5,18 + 4,44 + 4,04=) 18,84 τ.μ. που δεν προσμετράται στη δόμηση κατ’ εφαρμογή του άρθρου 11 παρ.6 περ.ιθ’ του ν. 4067/2012.
Το «πολεοδομικό κεκτημένο» και τα παλιά ΠΔ ισχυρότερα του ΝΟΚ
Η δικαστική απόφαση, που ακύρωσε την οικοδομική άδεια στο οικόπεδο της Καβάλας, λέει για τα κίνητρα του ΝΟΚ, ακολουθώντας τις αποφάσεις του ΣτΕ ότι:
-«Οι διατάξεις αυτές παρέχουν συλλήβδην σε όλη την επικράτεια και ασχέτως της φυσιογνωμίας κάθε περιοχής, τη δυνατότητα μη προσμέτρησης στο συντελεστή δόμησης των ανωτέρω κατασκευών, κατά παράβαση των ειδικών διατάξεων που έχουν θεσπιστεί με προεδρικά διατάγματα για κάθε περιοχή και συνεπώς υπερισχύουν των γενικών διατάξεων του ν 4067/2012, η εφαρμογή τους παραβιάζει τις αρχές του ορθολογικού σχεδιασμού και της βιώσιμης οικιστικής ανάπτυξης και συνεπάγεται επιβάρυνση του περιβάλλοντος, η οποία δεν αντισταθμίζεται από τα οφέλη μείωσης της κάλυψης (άρθρο 10), της φύτευσης του δώματος (παρ. 8 άρθρου 15 σε συνδ. με την περ. 2α του άρθρ. 19) και της αυξημένης ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου (άρθρο 25), σε κάθε δε περίπτωση δεν επιτρέπεται η σωρευτική εφαρμογή τους».
Για την πόλη της Καβάλας η δικαστική απόφαση υπογραμμίζει το «πολεοδομικό κεκτημένο» και επισημαίνει ότι ισχύουν προεδρικά διατάγματα  που περιέχουν ειδικές για την περιοχή πολεοδομικές διατάξεις οι οποίες κατισχύουν των γενικών διατάξεων του ν. 4067/2012 του ΝΟΚ.
Αναφέρει συγκεκριμένα ότι «ισχύει για την επίμαχη περιοχή  το π.δ. της 16-11-1978 «περί καθορισμού συντελεστών δόμησης και όρων εντός του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου περιοχής Καβάλας», το οποίο ως προς τους όρους αυτούς δεν εθίγη από το μεταγενεστέρως εκδοθέν π.δ. της 16/1-2/2 1980 «Περί τροποποιήσεως και αναθεωρήσεως του ρυμοτομικού Σχεδίου Καβάλας» (Δ’68).
Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 2 του π.δ/τος της 16-11-1978, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός ορόφων για τον Τομέα VI είναι τρεις (3) όροφοι, το δε μέγιστο ύψος τη οικοδομής οριζόταν κατά ΓΟΚ, ενώ, σύμφωνα με το άρθρο 22 του ισχύοντος κατά το χρόνο έκδοσης και ισχύος του ως άνω π.δ/τος ΓΟΚ (Ν.Δ. 8 της 9/9-6-73, Α’124), το μέγιστο ύψος θα ανήρχετο σε 10,90 μ. (σε περίπτωση που ο ισόγειος όροφος προβλεπόταν ως κατοικία) ή 11,90 μ. (σε περίπτωση που ο ισόγειος όροφος προβλεπόταν ως κατάστημα καθ’ όλη την πρόσοψη)».
 Πως από την Κομοτηνή βγαίνουν αντισυνταγματικές οι σοφίτες σε όλη τη χώρα
Η απόφαση του δικαστηρίου μεταξύ των άλλων βγάζει αντισυνταγματικές τις σοφίτες αναφέροντας ότι:
«Η  σοφίτα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από πλευράς ύψους ως χώρος κατοίκησης, όπως παρατηρείται άλλωστε στην προσβαλλόμενη οικοδομική άδεια, στην οποία η (μη προσμετρώμενη στο σ.δ.) σοφίτα έχει ύψος 3,10 μ. (μέγιστο σημείο) και 2,28 μ. (χαμηλότερο σημείο στέγης). Υπό τα δεδομένα αυτά, οι σοφίτες του άρθρου 2 περίπτ. 81 του ΝΟΚ αποτελούν χώρους που, έχοντας χρήση και ύψος χώρου κύριας χρήσης και προσαυξάνοντας την κατοικήσιμη επιφάνεια του υποκειμένου ορόφου κατά 1/2 προσφέρονται για να εξυπηρετήσουν τη διαμονή και τις ανάγκες περισσότερων ατόμων εντός συγκεκριμένου διαμερίσματος και αποτελούν στην πραγματικότητα επιπλέον όροφο, παρά τον αντίθετο κατ’ επίφαση, ορισμό του νόμου»
«Περαιτέρω, λέει η απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής ότι, η αντιμετώπιση «χρηστικών απαιτήσεων»,  που επιδιώκεται με την αρχιτεκτονική λύση των σοφίτων ουδόλως σχετίζεται με το ζήτημα του συνυπολογισμού τους στον συντελεστή δόμησης». Και κρίνει ότι:
 «Κατόπιν των ανωτέρω, η μη προσμέτρηση των σοφίτων στον συντελεστή δόμησης, σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 6 περ. ιε’ του ΝΟΚ, δε δικαιολογείται από πολεοδομικούς ή άλλους λόγους δημοσίου συμφέροντος (πρβλ. ΣτΕ 146/2025 σκ. 44,45) και αντίκειται στο άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος, διότι δεν νοείται χώροι κύρια χρήσης, δηλαδή προοριζόμενοι για κατοικία, να εξαιρούνται του σ.δ., αφού εξ ορισμού αυξάνουν τη δόμηση, επιπλέον δε συνιστά επιδείνωση σε σχέση με τον ΓΟΚ 1985, ο οποίος δεν προέβλεπε τι μη προσμέτρηση στο σ.δ. των εν λόγω κατασκευών (πρβλ. ΣτΕ 293/2024 σκ.27 περ.ΣΤ, 310/2024, σκ.29, 662/2024 σκ. 25). Ως εκ τούτου βάσιμος παρίσταται ο δεύτερος λόγος της κρινόμενη αίτησης κατά το μέρος που επιδιώκει την ακύρωση της προσβαλλόμενης οικοδομικής άδειας στη δόμηση της οποίας δεν προσμετρήθηκε η συνολική επιφάνεια σοφίτας 32,07 τ.μ. κατ’ εφαρμογή το άρθρου 11 παρ.6 περ.ιε’ του ΝΟΚ, λόγω αντίθεσης του τελευταίου αυτού άρθρου στο Σύνταγμα».
Η ίδια απόφαση επισκοπεί την πολεοδομική νομοθεσία για τις σοφίτες και κρίνει ότι:
-«Οι σοφίτες δεν προβλέφθηκαν στον ΓΟΚ/1985. Στη συνέχεια, με τον ΝΟΚ (ν. 4067/2012) οι σοφίτες προβλέφθηκαν πολεοδομικά ως προσβάσιμοι χώροι που βρίσκονται κάτω από την επικλινή στέγη. Κατά τον ΝΟΚ, η σοφίτα «αποτελεί ενιαίο σύνολο με το χώρο κάτω από τη στέγη και ο παραπάνω χώρος αντιμετωπίζεται ενιαία για τον υπολογισμό του ελεύθερου ύψους», μπορεί δε να έχει προσπέλαση «από το κεντρικό κλιμακοστάσιο τυχόν αυτοτελούς ανεξάρτητης ιδιοκτησίας’». Αρχικώς στο άρθρο 11 παρ.6 περ. ιε’ του ΝΟΚ προβλεπόταν ότι δεν προσμετρούνταν στ συντελεστή δόμησης οι σοφίτες «με συνολικό εμβαδόν μικρότερο ή ίσο των 1/2 του χώρου της υποκείμενης κάτοψης με τον οποίο συνδέονται λειτουργικά, χωρίς να αποτελούν ανεξάρτητο όροφο και εφόσον το μέσο ελεύθερο ύψος ήταν μικρότερο από 2,20 μ.».  Ακολούθως, το άρθρο αυτό τροποποιήθηκε ώστε πλέον δεν προσμετρούνται σοφίτες με συνολικό εμβαδόν μικρότερο ή ίσο με το 1/2 του χώρου του υποκείμενου ορόφου με τον οποίο συνδέονται λειτουργικά, ως υποκείμενος δε όροφος «νοείται η συνολική επιφάνεια της κάτοψης, συμπεριλαμβανομένων των τοίχων που την ορίζουν», ενώ με το άρθρο 122 παρ.4 του ν. 4819/2021 προστέθηκε τελευταίο εδάφιο στην παρ.81 του άρθρου 2 του ΝΟΚ (ορισμός της σοφίτας), με το οποίο προβλέφθηκε ότι «Δεν υφίσταται ελάχιστος ή μέγιστος περιορισμός ως προς το ύψος της σοφίτας».
Επιχειρήματα υπέρ του ΝΟΚ και της οικοδομικής άδειας που ακύρωσε το δικαστήριο
Από το δικαστήριο δεν έγιναν δεκτά τα επιχειρήματα που αναπτύτχθηκαν υπερ των κινήτρων του ΝΟκ στη δίκη, όπως ότι:
♦ Mε το πλέγμα των διατάξεων του NOK επιτυγχάνεται η αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, με παράλληλη όμως προστασία του περιβάλλοντος, αφού επιτρέπει τη δόμηση κτιρίων ενεργειακά αυτόνομων, χωρίς εκπομπές αερίων ή θερμότητας και με αυξημένη φύτευση, προς όφελος όλων των περιοίκων.
♦ Η δαπάνη κατασκευής ενός βιοκλιματικού κτιρίου είναι υπέρτερη ενός συμβατικού, δεδομένου ότι απαιτείται η τοποθέτηση ακριβών υλικών (όπως θερμομονωτικά κουφώματα, τούβλα θερμοπρόσοψη κλπ.) και επομένως η αύξηση της δόμησης δεν ευνοεί τους κατασκευαστές και ιδιοκτήτες, αλλά αποδίδει σε αυτούς μέρος της αυξημένης δαπάνης κατασκευής τους.
♦Στην εξεταζόμενη περίπτωση η χρήση των επίμαχων διατάξεων του ΝΟΚ δεν επέδρασε δυσμενώς στην γειτονική οικία του ιδιοκτήτη που άσκησε την προσφυγή, καθόσον με την οικοδομική άδεια δεν εξαντλήθηκαν τα ανώτερα όρια που προβλέπονται στον ΝΟΚ.
♦Ορθώς έγινε αύξηση του συντελεστή κατά 10% δυνάμει του άρθρου 25 παρ.2 του ΝΟΚ, δοθέντος ότι το κτήριο κατατάσσεται στην ενεργειακή κατηγορία Α, καθώς στη στέγη του θα τοποθετηθούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (φωτοβολταϊκά πάνελ), σύμφωνα δε με τη μελέτη το κτήριο θα καταναλώνει ενέργεια κάτω του 16% του κτηρίου αναφοράς.
♦Όσον αφορά τις διατάξεις περί κατασκευής επιφανειών μη προσμετρώμενων στη δόμηση:
-Οι διατάξει περί κλιμακοστασίων αποσκοπούν αφενός στην κατασκευή οδεύσεων διαφυγής με μεγαλύτερο πλάτος, διευκολύνοντας έτσι την εκκένωση του κτηρίου σε περίπτωση πυρκαγιάς, αφετέρου στην απρόσκοπτη πρόσβαση των ατόμων με αναπηρίες στους κοινόχρηστους χώρους των κτηρίων και
-Οι διατάξεις περί θερμομόνωσης, οφειλόμενες στην ενεργειακή κρίση και τη ρύπανση από τη χρήση ορυκτών καυσίμων, παρέχουν κίνητρα στους ιδιοκτήτες να επενδύσουν σε υλικά και τεχνολογίες μείωσης των ενεργειακών αναγκών, τα οποία μολονότι δαπανηρότερα, παράγουν συνεχή οφέλη στην κοινωνία και το περιβάλλον, αφού ελαχιστοποιούν το ενεργειακό αποτύπωμα του κτηρίου.
-Στην προκειμένη δε περίπτωση, δεν προσμετρήθηκαν στη δόμηση σύμφωνα με τις διατάξεις του ΝΟΚ, τα κοινόχρηστα κλιμάκια σε όλες τις στάθμες, μεγαλύτερο δε εξ αυτών (εμβαδού 18,95 τ.μ.) ήταν το κλιμακοστάσιο στη στάθμη της πιλοτής, το οποίο πάντως ήταν κατώτερο του επιτρεπομένου ορίου των 30 τ.μ., [όριο το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ.6 εδ.δ’, ιζ’ του ΝΟΚ, προσαυξάνεται στα 40 τ.μ. στην περίπτωση της πιλοτής], ήτοι δε εξαντλήθηκαν τα επιτρεπόμενα από το νόμο όρια.
-Επιπλέον, δεν προσμετρήθηκε στη δόμηση η εξωτερική τοιχοποιία και εξωτερική θερμομόνωση.
-Σχετικά με το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος ότι ναι μεν το π.δ. της 16-11-1978 προέβλεπε μέγιστο ύψος περιοχής καθοριζόμενο κατά το ΓΟΚ 1973 (Α’124), πλην όμως ο κανονισμός αυτός καταργήθηκε μετά τη δημοσίευση του ΓΟΚ 1985 (Α’ 210) [σύμφωνα με το άρθρο 31 παρ.1 αυτού], με το νεότερο δε ΓΟΚ 1985 θεσπίστηκε ο ορισμός του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους κατά συνάρτηση του συντελεστή δόμησης της περιοχής (άρθρο 9 παρ.7 του ΓΟΚ ’85) με αποτέλεσμα τον ορισμό μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους υπέρτερου αυτού που ορίστηκε εν συνεχεία με το ΝΟΚ. Και ότι κατά το χρόνο δημοσίευσης του ΝΟΚ (9-4-2012) οι ειδικές διατάξεις περί μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους περιοχής οριζόμενου από το π.δ. της 16-11-1978, είχαν ήδη παύσει να ισχύουν.
-Εν προκειμένω, δυνάμει του εφαρμοστέου ΝΟΚ (άρθρο 15) το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της εν λόγω οικοδομής ανέρχεται σε 21,50 μ. (ήτοι 19,50 + 2,00 μ. λόγω στέγης), το δε πραγματοποιούμενο ύψος ανέρχεται σε 16,08 (17,02 μαζί με τη στέγη) ήτοι κατώτερο του μέγιστου επιτρεπόμενου, κατά 4,42 μ. (21,50 μείον 17,08= 4,42). Και τούτο ενόσω δεν έγινε χρήση τοι άρθρου 10 και του άρθρου 15 παρ.8 του ΝΟΚ, δυνάμει των οποίων προσαυξάνεται το ύψος του κτηρίου πέραν των ορίων που τίθενται στο άρθρο 15 παρ.1δ του ίδιου Κανονισμού.
Του Αργύρη Δεμερτζή
πηγή ecopress.gr
IDnews
Περίληψη
Το παρόν άρθρο εξετάζει το φαινόμενο της ρευστοποίησης των εδαφών κατά τη διάρκεια ισχυρών σεισμικών διεγέρσεων και παρουσιάζει μεθοδολογίες για την αξιολόγηση και αντιμετώπιση του κινδύνου σε έργα πολιτικού μηχανικού. Αναλύονται οι παράγοντες που επηρεάζουν την επιδεκτικότητα των εδαφών σε ρευστοποίηση, οι μέθοδοι αναγνώρισης δυνητικά επικίνδυνων εδαφών, και οι σύγχρονες τεχνικές βελτίωσης και ενίσχυσης των εδαφών θεμελίωσης. Επιπλέον, παρατίθενται περιπτώσεις μελέτης από πρόσφατα σεισμικά γεγονότα και συγκεκριμένες κατευθυντήριες οδηγίες για την αποτελεσματική διαχείριση του φαινομένου στην Ελλάδα.
1. Εισαγωγή
Η ρευστοποίηση των εδαφών αποτελεί ένα από τα πλέον καταστροφικά δευτερογενή φαινόμενα που συνδέονται με ισχυρούς σεισμούς, ιδιαίτερα σε περιοχές με χαλαρά, κορεσμένα εδάφη. Το φαινόμενο χαρακτηρίζεται από την προσωρινή μετατροπή του εδαφικού υλικού από στερεά κατάσταση σε ιξώδες ρευστό, λόγω της αύξησης της πίεσης του νερού των πόρων, με αποτέλεσμα την απώλεια της διατμητικής αντοχής του εδάφους (Kramer, 1996). Οι συνέπειες περιλαμβάνουν καθιζήσεις, πλευρικές εξαπλώσεις, αστοχίες πρανών και σημαντικές ζημιές σε θεμελιώσεις και υπόγειες κατασκευές.
Στον ελλαδικό χώρο, με την έντονη σεισμική δραστηριότητα και την παρουσία εκτεταμένων παράκτιων και αλλουβιακών αποθέσεων, η αντιμετώπιση του κινδύνου ρευστοποίησης αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τον σχεδιασμό ανθεκτικών και ασφαλών κατασκευών. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις εκδήλωσης του φαινομένου έχουν καταγραφεί κατά τους σεισμούς της Λευκάδας (2003, 2015), της Κεφαλονιάς (2014) και πιο πρόσφατα στη Σάμο (2020), επιβεβαιώνοντας την ανάγκη συστηματικής προσέγγισης του ζητήματος (Papathanassiou et al., 2021).
2. Παράγοντες που Επηρεάζουν την Επιδεκτικότητα σε Ρευστοποίηση
Η επιδεκτικότητα ενός εδαφικού σχηματισμού σε ρευστοποίηση εξαρτάται από πολλαπλούς παράγοντες που μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε εδαφικά χαρακτηριστικά, υδρογεωλογικές συνθήκες και σεισμικές παραμέτρους.
2.1 Εδαφικά Χαρακτηριστικά
Η κοκκομετρική διαβάθμιση των εδαφών αποτελεί καθοριστικό παράγοντα, με τις χαλαρές αποθέσεις μέσης έως λεπτής άμμου να παρουσιάζουν την υψηλότερη επιδεκτικότητα. Σύμφωνα με τους Tsuchida & Hayashi (1971), εδάφη με συντελεστή ομοιομορφίας Cu < 10 και μέγεθος κόκκων D50 μεταξύ 0.075 και 0.4 mm είναι πιο επιρρεπή σε ρευστοποίηση. Επιπλέον, η σχετική πυκνότητα (Dr) και ο δείκτης πόρων (e) επηρεάζουν άμεσα την αντίσταση σε ρευστοποίηση, με τα πυκνότερα εδάφη να παρουσιάζουν σημαντικά μεγαλύτερη αντίσταση (Seed & Idriss, 1971).
Η παρουσία λεπτόκοκκων υλικών (ιλύος και αργίλου) επηρεάζει επίσης τη συμπεριφορά του εδάφους. Σύμφωνα με νεότερες έρευνες (Boulanger & Idriss, 2006), το ποσοστό και η πλαστικότητα των λεπτόκοκκων διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, με μη-πλαστικά λεπτόκοκκα να συμβάλλουν στην επιδεκτικότητα σε ρευστοποίηση.
2.2 Υδρογεωλογικές Συνθήκες
Ο βαθμός κορεσμού και το βάθος του υδροφόρου ορίζοντα αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους. Εδάφη κάτω από τη στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα είναι περισσότερο επιρρεπή σε ρευστοποίηση λόγω του πλήρους κορεσμού τους. Η υδραυλική αγωγιμότητα επηρεάζει επίσης την ταχύτητα διάχυσης των υπερπιέσεων πόρων και, κατά συνέπεια, τη διάρκεια της ρευστοποιημένης κατάστασης (Kokusho, 1999).
2.3 Σεισμικές Παράμετροι
Η ένταση και η διάρκεια της σεισμικής διέγερσης επηρεάζουν καθοριστικά την εκδήλωση του φαινομένου. Σύμφωνα με τους Idriss & Boulanger (2008), απαιτείται ελάχιστη μέγιστη εδαφική επιτάχυνση (PGA) περίπου 0.10g για την έναρξη της ρευστοποίησης σε επιρρεπή εδάφη. Η συχνότητα και ο αριθμός των κύκλων φόρτισης παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο, με μεγαλύτερες διάρκειες να αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης του φαινομένου.
3. Μέθοδοι Αναγνώρισης Επιρρεπών σε Ρευστοποίηση Εδαφών
Η ορθή αναγνώριση των εδαφών που παρουσιάζουν κίνδυνο ρευστοποίησης αποτελεί το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Οι σύγχρονες μεθοδολογίες περιλαμβάνουν συνδυασμό γεωλογικών κριτηρίων, επιτόπου και εργαστηριακών δοκιμών.
3.1 Γεωλογικά Κριτήρια
Ιστορικά στοιχεία προηγούμενων περιστατικών ρευστοποίησης, γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά και ηλικία των αποθέσεων αποτελούν σημαντικούς δείκτες. Οι Youd & Perkins (1978) ανέπτυξαν πίνακες που συσχετίζουν το είδος του εδαφικού σχηματισμού και την ηλικιακή του περίοδο με την πιθανότητα ρευστοποίησης. Νεότερες αλλουβιακές αποθέσεις, παράκτια περιβάλλοντα και τεχνητές επιχωματώσεις συχνά παρουσιάζουν αυξημένη επιδεκτικότητα.
3.2 Επιτόπου Δοκιμές
Οι δοκιμές Τυποποιημένης Διείσδυσης (SPT), Στατικής Πενετρομέτρησης (CPT) και Διατμητικού Κύματος (Vs) αποτελούν τα κύρια εργαλεία για την ποσοτική αξιολόγηση της αντίστασης σε ρευστοποίηση. Η μεθοδολογία που βασίζεται στις τιμές (N1)60 από δοκιμές SPT (Seed et al., 1985, με μεταγενέστερες αναθεωρήσεις από τους Youd et al., 2001 και Idriss & Boulanger, 2010) παραμένει ευρέως διαδεδομένη στην πράξη. Για τις δοκιμές CPT, οι συσχετίσεις μεταξύ της κανονικοποιημένης αντίστασης αιχμής qc1N και του Συντελεστή Ασφαλείας έναντι Ρευστοποίησης (FSL) παρέχουν αξιόπιστες εκτιμήσεις (Robertson & Wride, 1998).
3.3 Εργαστηριακές Δοκιμές
Οι δοκιμές ανακυκλικής τριαξονικής θλίψης και απλής διάτμησης επιτρέπουν τον λεπτομερή προσδιορισμό της αντίστασης σε ρευστοποίηση σε ελεγχόμενες συνθήκες. Ο λόγος κυκλικής αντοχής (CRR) προσδιορίζεται ως η αναγκαία διατμητική τάση για την πρόκληση ρευστοποίησης σε συγκεκριμένο αριθμό κύκλων φόρτισης, συνήθως 15 κύκλους που αντιστοιχούν σε σεισμό μεγέθους M=7.5 (Kramer, 1996).
4. Μεθοδολογίες Αντιμετώπισης του Κινδύνου Ρευστοποίησης
Οι στρατηγικές αντιμετώπισης του κινδύνου ρευστοποίησης μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε: (α) τεχνικές βελτίωσης του εδάφους θεμελίωσης, (β) ειδικά συστήματα θεμελίωσης, και (γ) σχεδιασμό ανθεκτικών στη ρευστοποίηση κατασκευών.
4.1 Τεχνικές Βελτίωσης Εδάφους
4.1.1 Συμπύκνωση
Η δυναμική συμπύκνωση, η δονητική συμπύκνωση και η συμπύκνωση με βαρέα υπερσυμπιεστή (Heavy Tamping) αποσκοπούν στην αύξηση της σχετικής πυκνότητας του εδάφους. Η δυναμική συμπύκνωση, που περιλαμβάνει την επαναλαμβανόμενη πτώση βάρους 10-40 τόνων από ύψος 10-40 μέτρων, είναι αποτελεσματική για βάθη έως 10 μέτρα (Lukas, 1995). Για μεγαλύτερα βάθη, οι δονητικές τεχνικές όπως η δονητική αντικατάσταση (Vibro–replacement) και η δονητική μετατόπιση (Vibro–displacement) προσφέρουν καλύτερα αποτελέσματα.
4.1.2 Στραγγιστικές Τεχνικές
Η εγκατάσταση κατακόρυφων στραγγιστηρίων άμμου ή χαλικιών και προκατασκευασμένων κατακόρυφων στραγγιστηρίων (PVDs) επιτρέπει την ταχεία εκτόνωση των υπερπιέσεων των πόρων κατά τη διάρκεια της σεισμικής φόρτισης, μειώνοντας την πιθανότητα ρευστοποίησης. Ο βέλτιστος σχεδιασμός περιλαμβάνει στραγγιστήρια διαμέτρου 30-80 εκατοστών σε αποστάσεις 2-4 μέτρων (Brennan & Madabhushi, 2002).
4.1.3 Ενισχυτικές Τεχνικές
Οι τσιμεντενέσεις, μικροπασσάλωση και jet grouting αποσκοπούν στην αύξηση της συνοχής και της διατμητικής αντοχής του εδάφους. Η τεχνική jet grouting, που περιλαμβάνει την έγχυση τσιμεντενέματος υπό υψηλή πίεση, επιτρέπει τη δημιουργία στηλών βελτιωμένου εδάφους διαμέτρου 0.6-2.0 μέτρων και αντοχής 1-10 MPa (Croce et al., 2014).
4.2 Ειδικά Συστήματα Θεμελίωσης
4.2.1 Βαθιές Θεμελιώσεις
Η χρήση πασσάλων που διαπερνούν τα επιρρεπή σε ρευστοποίηση στρώματα και εδράζονται σε σταθερό υπόβαθρο αποτελεί συνήθη πρακτική. Ωστόσο, απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των πλευρικών φορτίσεων λόγω της κινητικής αλληλεπίδρασης εδάφους-πασσάλου (Tsiapas et al., 2017). Η πρόσφατη έρευνα τονίζει τη σημασία της ομαδικής συμπεριφοράς των πασσάλων και του σχεδιασμού για οριζόντιες μετακινήσεις που μπορεί να υπερβαίνουν τα 30 εκατοστά σε έντονα φαινόμενα πλευρικής εξάπλωσης.
4.2.2 Θεμελιώσεις με Σεισμική Μόνωση
Η ενσωμάτωση συστημάτων σεισμικής μόνωσης μεταξύ της ανωδομής και της θεμελίωσης μπορεί να μειώσει τις σεισμικές απαιτήσεις και να περιορίσει τις επιπτώσεις της ρευστοποίησης. Τα ελαστομεταλλικά εφέδρανα με πυρήνα μόλυβδου (LRB) και οι ολισθαίνοντες μονωτήρες τριβής (Friction Pendulum) έχουν εφαρμοστεί επιτυχώς σε περιοχές υψηλού κινδύνου ρευστοποίησης (Constantinou et al., 2011).
4.3 Σχεδιασμός Ανθεκτικών Κατασκευών
4.3.1 Δομικά Μέτρα
Η αύξηση της δυσκαμψίας της θεμελίωσης μέσω συνδετήριων δοκών και πλακών, η ενίσχυση της πλαστιμότητας της ανωδομής και η χρήση εύκαμπτων συνδέσεων για δίκτυα κοινής ωφέλειας αποτελούν αποτελεσματικά μέτρα για τον περιορισμό των ζημιών. Ο Ευρωκώδικας 8 (EN 1998-5) και ο Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός παρέχουν συγκεκριμένες οδηγίες για τον σχεδιασμό σε περιοχές με κίνδυνο ρευστοποίησης, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων για ελάχιστη δυσκαμψία της θεμελίωσης και ειδικών συντελεστών ασφαλείας.
4.3.2 Οικονομοτεχνική Αξιολόγηση
Η επιλογή της βέλτιστης μεθόδου αντιμετώπισης απαιτεί συστηματική οικονομοτεχνική αξιολόγηση, λαμβάνοντας υπόψη το κόστος εφαρμογής, τη διαθεσιμότητα εξοπλισμού και τεχνογνωσίας, και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Σύμφωνα με τους Mitrani & Madabhushi (2012), ο συνδυασμός τεχνικών βελτίωσης εδάφους με κατάλληλο σχεδιασμό θεμελίωσης συχνά παρέχει την πιο οικονομικά αποδοτική λύση.
5. Περιπτώσεις Μελέτης
5.1 Ο σεισμός της Κεφαλονιάς (2014)
Οι δίδυμοι σεισμοί της Κεφαλονιάς (Μ6.1 και Μ6.0) προκάλεσαν εκτεταμένα φαινόμενα ρευστοποίησης στην περιοχή του Ληξουρίου, με πλευρικές εξαπλώσεις και καθιζήσεις που προκάλεσαν σημαντικές ζημιές σε λιμενικές εγκαταστάσεις και οδικά δίκτυα. Οι μεταγενέστερες αναλύσεις (Papathanassiou et al., 2017) επιβεβαίωσαν την παρουσία επιρρεπών σε ρευστοποίηση στρωμάτων σε βάθη 3-8 μέτρων, με τιμές SPT–N < 15. Η περίπτωση ανάδειξε τη σημασία της λεπτομερούς γεωτεχνικής διερεύνησης και της προληπτικής βελτίωσης των εδαφών σε κρίσιμες υποδομές.
5.2 Εφαρμογή Βελτιωτικών Τεχνικών στο Λιμένα Θεσσαλονίκης
Κατά την πρόσφατη επέκταση του 6ου προβλήτα του Λιμένα Θεσσαλονίκης, εντοπίστηκαν στρώματα επιρρεπή σε ρευστοποίηση σε βάθη 5-15 μέτρων. Η συνδυασμένη εφαρμογή χαλικοπασσάλων (διαμέτρου 80 εκατοστών σε κάνναβο 2,5x2,5 μέτρων) και προφόρτισης επέτρεψε την αύξηση της σχετικής πυκνότητας κατά 15-20% και τη μείωση του δείκτη πόρων, επιτυγχάνοντας συντελεστή ασφαλείας έναντι ρευστοποίησης FSL > 1,25 για το σχεδιαστικό σεισμό με περίοδο επαναφοράς 475 ετών (Ανδρέου et al., 2018).
6. Συμπεράσματα και Προτάσεις
Η αντιμετώπιση του κινδύνου ρευστοποίησης απαιτεί ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει λεπτομερή γεωτεχνική έρευνα, ορθή αξιολόγηση του κινδύνου και εφαρμογή κατάλληλων μέτρων αντιμετώπισης. Οι σύγχρονες τεχνικές βελτίωσης εδαφών και οι εξελιγμένες μεθοδολογίες σχεδιασμού επιτρέπουν την κατασκευή ασφαλών έργων ακόμα και σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
Για την αποτελεσματική διαχείριση του προβλήματος στον ελλαδικό χώρο, προτείνονται:
Η ανάπτυξη λεπτομερών χαρτών μικροζωνικής μελέτης για περιοχές υψηλής σεισμικότητας, με έμφαση στον προσδιορισμό των ζωνών επιδεκτικών σε ρευστοποίηση.
Η ενίσχυση του κανονιστικού πλαισίου για τις απαιτούμενες γεωτεχνικές έρευνες σε περιοχές με πιθανό κίνδυνο ρευστοποίησης, συμπεριλαμβανομένης της υποχρεωτικής αξιολόγησης του κινδύνου για κρίσιμες υποδομές.
Η προώθηση της έρευνας σε καινοτόμες και οικονομικά αποδοτικές μεθόδους βελτίωσης εδαφών, με έμφαση σε τεχνικές φιλικές προς το περιβάλλον.
Η συστηματική καταγραφή και αξιολόγηση περιστατικών ρευστοποίησης μετά από σεισμικά γεγονότα, για τη βελτίωση των υφιστάμενων μεθοδολογιών πρόβλεψης και αντιμετώπισης.
Η συνεχής εξέλιξη των μεθοδολογιών αξιολόγησης και αντιμετώπισης του κινδύνου ρευστοποίησης, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη κατανόηση του φαινομένου, προσφέρει τη δυνατότητα σημαντικής μείωσης της τρωτότητας των κατασκευών. Η στενή συνεργασία μεταξύ ερευνητικής κοινότητας και επαγγελματιών του κλάδου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική διαχείριση του κινδύνου και την κατασκευή ανθεκτικών έργων υποδομής στις σεισμογενείς περιοχές της Ελλάδας.
*Ο Δρ. Κώστας Σαχπάζης είναι πολιτικός μηχανικός και καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
πηγή news.b2green.gr
IDforum
Σε εξέλιξη βρίσκεται ο εκσυγχρονισμός του Κτηματολογίου με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας για τους πολίτες και την ενίσχυση της διαφάνειας με την αγορά ακινήτων να αποτελεί έναν από τους πρώτους τομείς που θα ωφεληθεί από τις ταχύτερες διαδικασίες. Μέσα στην επόμενη διετία, αγοραπωλησίες ακινήτων, μεταβιβάσεις και κάθε είδους πράξη και έλεγχος αναμένεται ότι θα εκτελούνται σε πολύ λιγότερο χρόνο, μια διαδικασία η οποία ήδη εξελίχθηκε πιο δυναμικά μέσα στο 2024 και ολοκληρώνεται προοδευτικά μέχρι το 2026.
Μία από τις βασικές τομές σχετίζεται με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και αφορά στο Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων. Η νέα πλατφόρμα, που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία στις αρχές του 2026 και θα διαλειτουργεί με όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες του κράτους, συγκεντρώνοντας σε ένα ενιαίο σημείο πλήρες προφίλ για κάθε ακίνητο.
Στόχος είναι μέσω της αυτόματης ενημέρωσης των αρμόδιων υπηρεσιών για κάθε αλλαγή στην ιδιοκτησία ή τα χαρακτηριστικά ενός ακινήτου να μειωθούν η ταλαιπωρία των πολιτών και οι χρονοβόρες διαδικασίες. Παράλληλα, η πλατφόρμα θα επιτρέπει ταχύτερες συναλλαγές και θα ενισχύει τη διαφάνεια και τον έλεγχο, δίνοντας στα ελεγκτικά όργανα τη δυνατότητα να εντοπίζουν περιπτώσεις αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων.
Μιλώντας στο Real Estate Summit 2025, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου, Στέλιος Σακαρέτσιος, εξήγησε ότι το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων βασίζεται στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των βάσεων δεδομένων διαφόρων κρατικών φορέων, με κεντρικό αναγνωριστικό τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ).
Με την ολοκλήρωση αυτού του έργου, κάθε ιδιοκτήτης θα μπορεί, με μία απλή συναίνεση μέσω του gov.gr, να παραχωρεί ψηφιακά πρόσβαση στα στοιχεία του ακινήτου του, καταργώντας τη γραφειοκρατία και διασφαλίζοντας τη νομική ασφάλεια στις συναλλαγές.
Το Ελληνικό Κτηματολόγιο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025 με το πρώτο βασικό βήμα, εκείνο του οριστικού κλεισίματος των 392 υποθηκοφυλακείων να έχει ολοκληρωθεί (πριν από λίγους μήνες). Με την κατάργηση των υποθηκοφυλακείων όλες οι αρμοδιότητες όπως και οι διαδικασίες για τη μεταβίβαση και διαχείριση ακινήτων περνούν πλέον στο Κτηματολόγιο ενώ μειώνεται η γραφειοκρατία. Τα νέα δεδομένα επέτρεψαν να καταγραφεί σημαντική πρόοδος στην μεγάλη πρόκληση που αποτελούν οι 300.000 και πλέον εκκρεμότητες που μεταφέρθηκαν από τα πρώην Υποθηκοφυλακεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών, όπου περισσότερες από 52.000 εκκρεμότητες έχουν ήδη εκκαθαριστεί, με αποτέλεσμα οι συναλλαγές να ολοκληρώνονται σήμερα μέσα σε λίγες ημέρες, αντί για τους μήνες ή και χρόνια αναμονής που απαιτούνταν στο παρελθόν. Αντίστοιχη βελτίωση, σύμφωνα με τον κ. Σακαρέτσιο αναμένεται μέχρι το τέλος του 2025 και σε άλλα μεγάλα γραφεία, όπως αυτά του Πειραιά, του Κορωπίου και της Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος σημείωσε ότι η κτηματογράφηση, μετά από τρεις δεκαετίες, εισέρχεται πλέον στην τελική φάση. Ειδικότερα, ενώ έως το 2023 είχε ολοκληρωθεί μόλις στο 39% της επικράτειας, σήμερα έχει φτάσει στο 60% σε περαιωμένες μελέτες και στο 90% σε αναρτήσεις, με την πλήρη ολοκλήρωση να αναμένεται έως το τέλος του 2025.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσα στο 2024 εισήχθη άλλη μία καινοτομία, η οποία επιτρέπει να ολοκληρώνεται ο νομικός έλεγχος των συμβολαίων στο Κτηματολόγιο μέσα σε 10 λεπτά με τη συνδρομή της τεχνητής νοημοσύνης η οποία θα επιτρέπει τον ταχύτερο και ακριβή έλεγχο των ενεργών πράξεων όπως είναι οι αγοραπωλησίες και οι δωρεές με στόχο την επίσπευση της έκδοσης αποφάσεων.
Ο κ. Σακαρέτσιος αναφέρθηκε στη συμβολή του Κτηματολογίου στην επιτάχυνση της στεγαστικής πολιτικής του κράτους. Με τη γρηγορότερη ολοκλήρωση του νομικού ελέγχου των συμβολαίων, διευκολύνονται πλέον σημαντικά οι διαδικασίες για την έγκριση και εκταμίευση στεγαστικών δανείων, στο πλαίσιο των κρατικών προγραμμάτων «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ Ι» και «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ ΙΙ».
Τι πρέπει να γνωρίζουν πολίτες και επαγγελματίες
Στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης και του εκσυγχρονισμού του Κτηματολογίου όλες οι συναλλαγές με το Κτηματολόγιο πραγματοποιούνται αποκλειστικά ψηφιακά.
Πλέον οι πολίτες, επαγγελματίες, οι συμβολαιογράφοι και δικηγόροι μπορούν να επιτελέσουν συγκεκριμένες πράξεις όπως είναι:
– Η υποβολή συμβολαιογραφικών πράξεων (πλην ειδικών περιπτώσεων) μόνο ψηφιακά.
– Η ψηφιακή διαχείριση νομικών πράξεων από δικηγόρους (εγγραφή προσημείωσης, εξάλειψη εμπράγματων ασφαλειών).
– Η ηλεκτρονική υποβολή δικαστικών πράξεων μέσω δικαστικών επιμελητών.
– Οι αιτήσεις για διορθώσεις και πρόδηλα σφάλματα μόνο ψηφιακά.
– Η έρευνα στην κτηματολογική βάση αποκλειστικά μέσω διαδικτύου.
– Η έκδοση πιστοποιητικών και αντιγράφων 24/7 ψηφιακά.
– Το ηλεκτρονικό πρωτόκολλο (καμία φυσική κατάθεση εγγράφων).
Τέλος, υπενθυμίζεται ότι έχουν καταργηθεί τα μεγαρόσημα στις αιτήσεις και τα πιστοποιητικά ενώ οι πληρωμές γίνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω e-banking και POS.
Από την Πένη Χαλάτση
insider.gr
IDnews
Ακριβότερα αλλά περιζήτητα είναι τα νεόδμητα ακίνητα. Η οικοδομή βρίσκεται σε άνοδο, όμως οι νέες κατοικίες είναι πολύ λίγες για να καλύψουν τη ζήτηση, εκτοξεύοντας τις τιμές κοντά σε επίπεδα-ρεκόρ.
Από τα μέσα του 2018 και μετά η σταθερή ανοδική πορεία των τιμών ακινήτων προκαλεί προβληματισμό. Αφενός εκτοξεύει στα ύψη τα ενοίκια και αφετέρου διευρύνεται η διαφορά των τιμών αγορά των ακινήτων με τις αντικειμενικές αξίες.
Τα ακίνητα
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) τα νεόδμητα διαμερίσματα σημείωσαν αύξηση τιμών κατά 9,1% το τέταρτο τρίμηνο, έναντι αύξησης 4,9% των παλιών, ενώ συνολικά το 2024, ο μέσος ρυθμός αύξησης των τιμών διαμορφώθηκε σε 10,1% για τα νέα διαμερίσματα (από 12,9% το 2023) και σε 7,8% για τα παλιότερα διαμερίσματα, από 14,5% που ήταν ο αντίστοιχος ρυθμός το 2023.
Το δ΄ τρίμηνο του 2024, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας διαμορφώθηκε στο 6,6%. Με βάση την παλαιότητα ακινήτου, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των νέων διαμερισμάτων διαμορφώθηκε στο 9,1% και των παλαιών στο 4,9%.
Με βάση τη γεωγραφική θέση, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων διαμορφώθηκε σε 6,2% στην Αθήνα, 8,2% στη Θεσσαλονίκη, 4,6% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 8,7% στις λοιπές περιοχές της χώρας.

Η οικοδομή
Χωρίς «φρένο» συνεχίζουν να αυξάνονται οι τιμές των οικοδομικών υλικών. Τον Φεβρουάριο σημειώθηκαν νέες ανατιμήσεις κατά 4% σημειώθηκαν στα οικοδομικά υλικά συνολικά, καθώς, για έναν ακόμη μήνα οι τιμές μειώθηκαν μόνο στο πετρέλαιο κίνησης.
Η αύξηση καθιστά ακόμα ακριβότερη την κατασκευή νέων κατοικιών αλλά και τις ανακαινίσεις παλαιότερων, γεγονός που ανεβάζει τις τιμές και κάνει άπιαστο όνειρο την αγορά κατοικίας για τον μέσο Έλληνα.
Ειδικότερα, οι τιμές συνέχισαν να κινούνται ανοδικά σε 17 κατηγορίες: 
Πλαστικούς σωλήνες (9%)
Θερμαντικά σώματα (8,8%)
Αγωγούς χάλκινους (8,5%)
Τούβλα (7%)
Ηλεκτρική ενέργεια (6,7%)
Διακόπτες (5,9%)
Έτοιμο σκυρόδεμα (5,2%)
Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (4,9%)
Παρκέτα (4,6%)
Πλακίδια γενικά- δαπέδου, τοίχου (4,5%)
Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (4,4%)
Κουφώματα αλουμινίου (4,3%)
Ενισχυτικά κονιαμάτων και έτοιμου σκυροδέματος (4,1%)
Τσιμέντο (3,7%)
Μαρμαρόπλακες (3,6%)
Ηλιακούς θερμοσίφωνες (3,6%
Σίδηρο οπλισμού (1%)
Αντίθετα, στο Πετρέλαιο κίνησης (Diesel) η τιμή μειώθηκε κατά 5,2%.
Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών παρουσίασε αύξηση κατά 4% τον Φεβρουάριο 2025 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Φεβρουαρίου 2024, έναντι αύξησης 5,9% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2024 με το 2023.
Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,2% τον Φεβρουάριο 2025 σε σύγκριση με τον δείκτη του Ιανουαρίου 2025, έναντι αύξησης 0,6% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών το 2024. 
Για τους ανθρώπους της αγοράς ακινήτων, οι τιμές δεν αναμένεται να αποκλιμακωθούν σύντομα, ενώ σημειώνουν πως, λόγω της δυσκολίας δανειοδότησης από το τραπεζικό σύστημα, πολλοί προϋπολογισμοί αναπροσαρμόζονται προς τα πάνω κατά τη διάρκεια της κατασκευής.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν στα αρχικά σχέδια της οικοδομής αποκλίνουν σημαντικά από τις τιμές που ισχύουν κατά την πορεία της κατασκευής, εξαιτίας των αυξήσεων. Επίσης, επισημαίνουν τη δυσκολία εξεύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού στα τεχνικά επαγγέλματα που σχετίζονται με την οικοδομή, γεγονός που οδηγεί σε αύξηση των αμοιβών σε ορισμένες ειδικότητες.
πηγή ot.gr
IDnews
Ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ οι συνολικές επενδύσεις των ξενοδοχείων για το 2024, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 9% του τζίρου τους.
 
Από το συνολικό ποσό των επενδύσεων (που διαμορφώθηκε σε 1.028.581.504 ευρώ) 200 εκατομμύρια ευρώ επενδύθηκαν σε δράσεις βιωσιμότητας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ετήσιας έρευνας για τον Ξενοδοχειακό Κλάδο 2024, την οποία πραγματοποίησε το ΙΤΕΠ για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (ΞΕΕ) και παρουσιάστηκε σήμερα κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου. Σημειώνεται ότι το ποσοστό των επενδύσεων σε δράσεις βιωσιμότητας παρουσίασε σημαντική αύξηση το 2024, φτάνοντας περίπου το 19% του συνόλου των επενδύσεων, σε σύγκριση με 13,3% το 2023.
«Η έρευνά μας, επιβεβαιώνει πως ο ξενοδοχειακός κλάδος εμφανίζει μια αξιοσημείωτη δυναμική με θετικό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Με τις κατάλληλες πολιτικές πρέπει να προστατευτούν και να ενισχυθούν τα ελληνικά ξενοδοχεία καθώς αποτελούν σταθερό πυλώνα οικονομικής και κοινωνικής προόδου σε όλη την Ελλάδα και έχουν τις δυνατότητες να προσφέρουν ακόμη περισσότερα» ανέφερε ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός.
Η ίδια έρευνα καταδεικνύει σταθεροποίηση της τουριστικής κίνησης κατά τους μήνες υψηλής ζήτησης με την πληρότητα και τις τιμές να παραμένουν σε σταθερά επίπεδα σε σχέση με πέρυσι, ενώ υπάρχει σαφής τάση ενίσχυσης τους μήνες εκτός αιχμής, η οποία αποτυπώνεται με την αύξηση της πληρότητας και της τιμής στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας.
Αναφορικά με τον τζίρο των ξενοδοχείων το 2024 ανήλθε στα 11,5 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 8,8% σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 1*-3*, που αποτελούν το 74% των ξενοδοχείων, κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 5% το 2024 σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 4*-5* κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 10% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα ποσοστό 80% περίπου των εσόδων των ξενοδοχείων προέρχονται από διανυκτερεύσεις.
Η συνολική συμβολή (άμεση και έμμεση) στο παραγόμενο προϊόν της ελληνικής οικονομίας φτάνει στα 17.814,9 εκατ. ευρώ και ανέρχεται στο 5,9% του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, έναντι του 4,8% το 2023.
Ο ξενοδοχειακός κλάδος για το 2024 υποστήριξε συνολικά (άμεσα και έμμεσα) πάνω από 340.000 θέσεις απασχόλησης. Από αυτές περίπου οι 143.000 θέσεις συνιστούν έμμεσες θέσεις που δημιουργήθηκαν σε άλλους κλάδους.
Επίσης, ο ξενοδοχειακός κλάδος εκτιμάται ότι συνέβαλε στη βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου της ελληνικής οικονομίας κατά περίπου 7,9 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται επίσης, πως την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των ξενοδοχειακών μονάδων αυξήθηκε μόλις κατά 4% και των δωματίων κατά 11%, όπου μάλιστα διαπιστώνεται η ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, γεγονός που αποδεικνύει πως δεν είναι τα ξενοδοχεία αυτά που ευθύνονται για φαινόμενα υπερσυγκέντρωσης τουριστικών ροών σε συγκεκριμένους τουρισμούς.
Το μέσο ποσοστό αλλοδαπών τουριστών στα ελληνικά ξενοδοχεία το 2024, ήταν 69,2% στα ίδια περίπου επίπεδα με τα προηγούμενα χρόνια. Την ίδια ώρα πάνω από το 1/3 περίπου των πελατών των ξενοδοχείων προέρχεται από τους Online Travel Agents (OTAs).
Αναφορικά με τα συμβόλαια του 2025, από την έρευνα προκύπτει ότι τα μισά ξενοδοχεία έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, στα ίδια επίπεδα με το 2024. Το ποσοστό των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας που έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2025 ανέρχεται στο 60% (2024: 55%). Από αυτά το 41% (2024: 72%) έχει υπογράψει συμβόλαια με τιμές αυξημένες κατά 8%, όπως και πέρυσι. Από τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας που έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, το 34% έχει υπογράψει συμβόλαια τύπου Commitment δεσμεύοντας το 56% των δωματίων τους, όπως και πέρυσι.
Εστιάζοντας στις σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ξενοδόχοι το 2024 η έρευνα καταδεικνύει ότι σε αυτές περιλαμβάνονται η εύρεση προσωπικού, και το κόστος της ενέργειας ενώ ανησυχία εξακολουθεί να προκαλεί: το λειτουργικό κόστος, η μειωμένη πληρότητα εκτός των μηνών αιχμής, η έλλειψη εργαζομένων και ο ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
IDnews
Στις 18/03/2025 πραγματοποιήθηκε η κοινή σύσκεψη των Προέδρων των Περιφερειακών Τμημάτων με τον Πρόεδρο του ΤΕΕ. Συζητήθηκαν θέματα που αφορούν στην λειτουργία των υπηρεσιών του ΤΕΕ αλλά και τα κάτωθι ζητήματα που αφορούν στο επάγγελμα του μηχανικού:
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2025
Απεστάλη επιστολή για αίτημα παράτασης από το κεντρικό ΤΕΕ και περιφερειακά Τμήματα. Επισημάνθηκε από τον Πρόεδρο ότι η χρηματοδότηση πραγματοποιείται από το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο λήγει τον Μαϊο του 2026. Τα χρονικά περιθώρια θα είναι στενά.
ΝΟΚ
Οι πρόεδροι των περιφερειακών τμημάτων ενημερώθηκαν για την διαβούλευση μεταξύ ΤΕΕ και Κυβέρνησης ώστε να διευκρινιστεί η απόφαση του ΣτΕ . Η προσπάθεια αυτή θα έχει στόχο την οριστική λύση των ζητημάτων του ΝΟΚ κάτι που από μόνο του θα χρειαστεί αρκετό χρονικό διάστημα. Παράλληλα με όλα αυτά έχει ξεκινήσει από το ΤΕΕ  η καταγραφή του υπάρχοντος οδικού δικτύου της χώρας , ανά δημοτική ενότητα, στις περιοχές εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων, εκτός των ορίων των οικισμών των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 και των οικισμών μέχρι 2000 κατοίκους, που αφορά στην εκτός σχεδίου δόμηση και θα αποτελέσει βάση για τον καθορισμό της. Κατέληξε ότι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα θα υπάρχουν εκκρεμότητες ως προς τις πολεοδομικές διατάξεις.
Ψηφιοποίηση ΥΔΟΜ
Προχωράει η ψηφιοποίηση των αρχείων των ΥΔΟΜ. Αυτή την στιγμή ψηφιοποιούνται τα αρχιτεκτονικά και τα στατικά  και αναμένεται σε επόμενη φάση να μπούν και τα ηλεκτρομηχανολογικά. Σκοπός είναι να καταργηθεί πλήρως οι φυσικοί φάκελλοι των αρχείων των πολεοδομιών.
Αυθαίρετα κατηγορία 5
Το ΤΕΕ είναι σε διαβούλευση με το κράτος αντιλαμβανόμενο το έντονο πρόβλημα με τη μη δυνατότητα υπαγωγής της κατηγορίας αυθαιρέτων 5 στον Ν. 4495/2017. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε σε  δημόσια κτίρια τα οποία δεν μπορούν να ενταχθούν σε επιδοτούμενα προγράμματα καθώς δεν έχουν οικοδομική άδεια.
Ενεργειακοί Επιθεωρητές
Για το ζήτημα με την αλλαγή των τάξεων στους ενεργειακούς επιθεωρητές αποφασίστηκε οι πρόεδροι των περιφερειακών τμημάτων να καταθέσουν προτάσεις για την τροποποίηση της υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΣΕΝΕ/17806/1085 (ΦΕΚ Β΄1228/12.3.2025) απόφασης ΥΠΕΝ εντός είκοσι ημερών.
IDnews
Νέες τάσεις και προτεραιότητες διαμορφώνονται στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη αναφορικά με τα κριτήρια, με βάση τα οποία οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές ακινήτων επιλέγουν κατοικία, ενώ καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στον χώρο του Real Estate θα συνεχίσει να παίζει τα επόμενα χρόνια η αγορά δεύτερης ή εξοχικής κατοικίας.
Σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα “European Housing Trend Report 2024” του κτηματομεσιτικού δικτύου RE/MAX Europe, η ύπαρξη υπαίθριου χώρου και η χαμηλή κατανάλωση ενέργειας περιλαμβάνονται στα βασικά κριτήρια των Ευρωπαίων πολιτών, όταν επιλέγουν κατοικία, ειδικά μετά την πανδημία του κορωνοϊού και την ενεργειακή κρίση που ακολούθησε.
Συγκεκριμένα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το 44% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η πρόσβαση σε υπαίθριο χώρο είναι ζωτικής σημασίας, με τους Γερμανούς (54%) και τους Ιταλούς (52%) να θέτουν το συγκεκριμένο ζήτημα ως πρώτη προτεραιότητα. Ακολουθεί η ενεργειακή απόδοση των κτηρίων, την οποία, οι κάτοικοι της Ουγγαρίας (54%), περισσότερο από κάθε άλλο Ευρωπαίο πολίτη, θεωρούν ως την πιο σημαντική παράμετρο για την επιλογή κατοικίας.
Παράλληλα, το 51% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι, όταν κληθούν να επιλέξουν σπίτι, θα δώσουν προτεραιότητα στις προσιτές τιμές και όχι στην τοποθεσία του ακινήτου, με τη συγκεκριμένη τάση να είναι ιδιαίτερα ισχυρή στην Ελλάδα (59%), στην Ιρλανδία (58%) και στην Ιταλία (58%).
Από την άλλη, η ύπαρξη ενός καλού συγκοινωνιακού δικτύου και η εγγύτητα με φίλους και συγγενείς εμφανίζεται να έχει μικρότερη βαρύτητα κατά την τελική αγορά μιας κατοικίας. Μόνο το 32% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι συγκοινωνίες είναι πιο σημαντικές από την τοποθεσία και μόλις το 35% δίνει προτεραιότητα στο να είναι κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα έναντι της τοποθεσίας του σπιτιού τους.
Αυτή η αλλαγή στις προτεραιότητες αντικατοπτρίζει την εξέλιξη στα κριτήρια επιλογής κατοικίας στην μετά Covid εποχή και τις ευρύτερες αλλαγές στον τρόπο ζωής και τις συνθήκες διαβίωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις 20.000 ενηλίκων Ευρωπαίων πολιτών που συμμετείχαν στην έρευνα “RE/MAX European Housing Trend Report 2024” που πραγματοποίησε η Opinium Research για την RE/MAX Europe.
Η επιθυμία για υπαίθριο χώρο και ενεργειακή απόδοση, υποκινούμενη τόσο από περιβαλλοντικές ανησυχίες όσο και από τις πρακτικές συνθήκες ζωής στην εποχή μετά την πανδημία, αποδεικνύουν ότι ο μελλοντικός σχεδιασμός οικιστικής ανάπτυξης θα πρέπει να προσαρμοστεί για να ανταποκριθεί σε αυτές τις εξελισσόμενες απαιτήσεις.
Ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους είναι ιδιοκτήτης δεύτερης κατοικίας
Σημαντικό ρόλο στον τομέα των ακινήτων της Ευρώπης θα συνεχίσει να διαδραματίζει τα επόμενα χρόνια η αγορά δεύτερης κατοικίας, καθώς, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η φιλοδοξία για την πραγματοποίηση αυτού του ονείρου παραμένει ισχυρή για πολλούς Ευρωπαίους.
Αναλυτικότερα, το 69% των Ευρωπαίων είναι ιδιοκτήτες της κατοικίας στην οποία διαμένουν, ενώ 25% αυτών έχουν στην κυριότητά τους και μία δεύτερη κατοικία, η οποία κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται για διακοπές ή για τη συνταξιοδότηση.
Αυτή η τάση είναι περισσότερο διαδεδομένη στη Βουλγαρία (46%), όπου οι μισοί σχεδόν ιδιοκτήτες κατοικιών έχουν στην κυριότητά τους και μια δεύτερη κατοικία. Αντιθέτως, το Ηνωμένο Βασίλειο (10%) παρουσιάζει το μικρότερο ποσοστό αναφορικά με την ιδιοκτησία δεύτερης κατοικίας, με το 71% να δηλώνει ότι είναι απίθανο να αποκτήσει ποτέ μία τέτοια κατοικία -κάτι που ίσως αντανακλά τόσο τις υψηλότερες τιμές των ακινήτων όσο και το κόστος ζωής στη συγκεκριμένη χώρα. Από την άλλη, στην Ελλάδα, το ποσοστό εκείνων που έχουν στην ιδιοκτησία τους τουλάχιστον ένα ακίνητο είναι 64%, ενώ ένα δεύτερο ακίνητο διαθέτει το 39% των ερωτηθέντων.Πάντως, οι λόγοι για τους οποίους οι Ευρωπαίοι έχουν στην κυριότητά τους δεύτερο ακίνητο τείνουν να είναι περισσότερο λόγοι αναψυχής παρά επένδυσης. Περίπου οι μισοί (44%) χρησιμοποιούν αυτές τις κατοικίες ως εξοχικές και το 23% τις αντιμετωπίζει ως μελλοντικές κατοικίες για τη συνταξιοδότησή τους. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η τοποθεσία της δεύτερης κατοικίας, η οποία ποικίλλει, με το 39% των ιδιοκτητών να έχουν δεύτερη κατοικία στην ίδια χώρα, ενώ εκείνοι που βρίσκονται σε ψυχρότερα κλίματα, όπως η Ιρλανδία (25%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (21%), είναι πιθανότερο να έχουν μια δεύτερη κατοικία στο εξωτερικό.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, είτε χρησιμοποιείται για διακοπές είτε για τη συνταξιοδότηση είτε ως μακροπρόθεσμη οικονομική επένδυση, η δεύτερη κατοικία δεν είναι απλώς μια τρέχουσα τάση, αλλά ένας φιλόδοξος στόχος για πολλούς. Περισσότεροι από 13 στους 100 ιδιοκτήτες κατοικιών δηλώνουν ότι, αν και δεν έχουν στην κυριότητά τους αυτήν τη στιγμή μία δεύτερη κατοικία, είναι πολύ πιθανόν να αποκτήσουν μία στο μέλλον.
Λόγοι απόκτησης δεύτερης κατοικίας
44% Εξοχική κατοικία 23% Για τη συνταξιοδότηση 17% Για τα παιδιά, όταν επιθυμήσουν να μετακομίσουν 16% Ενοικίαση του ακινήτου (π.χ. μέσω Airbnb, με βραχυχρόνιες μισθώσεις, κ.λπ.) 16% Εκμίσθωση ακινήτου ετήσιας διάρκειας 14% Μέρος ενός χαρτοφυλακίου επενδύσεων 10% Διαμονή μεταξύ δύο πόλεων (π.χ. για εργασία, κ.λπ.) 5% Μετατροπή για επαγγελματική χρήση (π.χ. ως ξενοδοχείο, κατάστημα, γραφείο κ.λπ.)
 
πηγή news.b2green.gr
IDnews
Eνα από τα πλέον σύνθετα προβλήματα στα οποία καλείται να βρει και να δώσει λύσεις άμεσα η κυβέρνηση είναι ο πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός, με ρυθμίσεις που συνδέονται κυρίως με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ), την εκτός σχεδίου δόμηση και τον τουρισμό. Κι αυτό σε μια περίοδο όπου η κατάσταση στην αγορά έχει γίνει χαοτική, αφού η αδράνεια σε επίπεδο νομοθετικού πλαισίου έχει οδηγήσει σε αναστολή την έκδοση οικοδομικών αδειών με αβέβαιο τον χρόνο των κυβερνητικών πρωτοβουλιών. Στην κατασκευαστική αγορά επικρατεί κυριολεκτικά αλαλούμ.
Από τη μία κινδυνεύουν να χαθούν περιουσίες από την έλλειψη θεσμικού πλαισίου (ΝΟΚ) και από την άλλη δημιουργούνται νέες για τους ευνοημένους, επενδυτές και ιδιώτες, που κατάφεραν να ενταχθούν στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων και να εξασφαλίσουν κατά παρέκκλιση όρους δόμησης κομμένους και ραμμένους στα μέτρα τους.
Ακόμη, όμως, και εκείνοι που αγόρασαν γη και εξασφάλισαν οικοδομικές άδειες με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία τώρα βρίσκονται σε απόγνωση, αφού οι αποφάσεις του ΣτΕ για τις διατάξεις του ΝΟΚ τις ακυρώνουν παρατείνοντας την ανασφάλεια δικαίου όσο καθυστερούν οι νέες ρυθμίσεις, τις οποίες έχει δεσμευτεί το ΥΠΕΝ να παρουσιάσει.
Η κυβέρνηση βρίσκεται στην εξουσία σχεδόν έξι χρόνια και όφειλε όχι μόνο να νομοθετήσει και να βάλει κανόνες και τάξη στην άναρχη δόμηση και την αυθαιρεσία, αλλά και να μεριμνήσει να θωρακίσει νομικά τις νομοθετικές της παρεμβάσεις, έτσι ώστε να μην είναι έωλες στο ΣτΕ και να απορρίπτονται ως αντισυνταγματικές.
Με την πλάτη λοιπόν στον τοίχο, ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου πρέπει να δώσει τάχιστα δείγματα γραφής και λύσεις στις σύνθετες πολεοδομικές και χωροταξικές εκκρεμότητες των πολιτών που έχουν οδηγηθεί στην απελπισία από την αβελτηρία της πολιτείας και των υπηρεσιών της.
Η βαθιά ριζωμένη Λερναία Υδρα του σχεδιασμού, η ένταση της αυθαιρεσίας στα νησιά πέρα από κάθε νόμο και το πάγωμα της έκδοσης οικοδομικών εργασιών συνιστούν έναν δρόμο δύσβατο, με αυστηρό επιτηρητή την ίδια την κοινωνία. Το παζλ συμπληρώνουν οι ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση και η παράλληλη καταγραφή και θεσμοθέτηση των αναγνωρισμένων οδών, καθώς επίσης και η απουσία χωροταξικού σχεδιασμού σε τομείς όπως η πράσινη ενέργεια, ο τουρισμός, η βιομηχανία, ο ορυκτός πλούτος και ο θαλάσσιος σχεδιασμός, που στην πλειονότητά τους χαρακτηρίζονται από νομοθετικά κενά και κάνουν πιο βαρύ το φορτίο για τη νέα πολιτική ηγεσία.
Σαφείς προειδοποιήσεις για το τι παραλαμβάνει στο δαιδαλώδες υπουργείο ο κ. Παπασταύρου έδωσε πολύ γλαφυρά, κατά την τελετή παράδοσης – παραλαβής, ο απερχόμενος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης φέρνοντας το παράδειγμα του Σίνη του Πιτυοκάμπτη, του ληστή της Κορίνθου που αιχμαλώτιζε τα θύματά του και τα έδενε σε δύο αντικριστά κλαδιά ενός πεύκου αφού τα είχε λυγίσει προς τα κάτω και στη συνέχεια τα ελευθέρωνε απότομα, με αποτέλεσμα το σώμα του αιχμαλώτου να διαμελίζεται. «Το υπουργείο αυτό έχει δύο πεύκα, το ένα είναι η ενέργεια και η ανάγκη για ανάπτυξη και το δεύτερο είναι η προστασία του περιβάλλοντος. Οι δυνάμεις που βρίσκονται και στα δύο πεύκα είναι εξαιρετικά ισχυρές και με βαθιές ρίζες. Και ο υπουργός που είναι εδώ πρέπει να κρατάει σε καλή λειτουργία και τα δύο και να ακολουθεί τον μέσο δρόμο», είπε ο κ. Σκυλακάκης.
Το μαρτύριο των αδειών
Eνα από τα πιο άμεσα ζητήματα της πολεοδομικής πολιτικής που μεταφέρεται σαν καυτή πατάτα στη νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, με αρωγό τον έμπειρο υφυπουργό Νίκο Ταγαρά, είναι ο τρόπος που θα χτίζουμε εφεξής.
Στην οικοδομή ο χρόνος άρχισε να παγώνει οριστικά τον Δεκέμβριο του 2024, όταν η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας ανέτρεψε, όπως αναμενόταν, τα μπόνους του Oικοδομικού Kανονισμού του 2012, με τα οποία πριμοδοτείται η διαμόρφωση κτιρίων κατά τρόπο που να εξασφαλίζουν ενεργειακή εξοικονόμηση και κοινόχρηστους χώρους σε πυκνοδομημένες αστικές περιοχές, θεωρώντας ότι δεν μπορούν να ισχύουν με οριζόντιο τρόπο και δίχως να έχει προηγηθεί κάποια περιβαλλοντική εκτίμηση.
Τώρα το υπουργείο καλείται να διαχειριστεί τις οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα και ενσωματώνουν αυτές τις διατάξεις του ΝΟΚ χωρίς να έχουν ξεκινήσει εργασίες, εξασφαλίζοντας μια συνέχεια σε όσους έβγαλαν νόμιμα άδειες καθώς και για όσους που ξεκίνησαν να οικοδομούν και είναι σε διάφορα στάδια.
Η εφαρμογή του ΝΟΚ έχει δημιουργήσει ήδη τετελεσμένα σε ορισμένες περιοχές, με αύξηση στο ύψος των κτιρίων, ενώ πολλοί δήμοι έχουν μπλοκάρει την έκδοση νέων αδειών (που σταδιακά ανακαλούν με ανάλογες αποφάσεις) ωσότου δοθούν οι τελικές κατευθύνσεις από το ΥΠΕΝ. Το υπουργείο, αν και εμφανίζεται να είναι στο τελικό στάδιο των ρυθμίσεων τις οποίες θα αξιολογήσει πλέον και η νέα πολιτική ηγεσία, δεν έχει παρουσιάσει ακόμη τη «θεραπεία» στις αποφάσεις για τον ΝΟΚ, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει ο κατάλογος των αγωγών για αποζημιώσεις από εργολάβους οικοδομών που στρέφονται κατά δήμων αλλά και εναντίον του ΥΠΕΝ. Ολη η κατασκευαστική αγορά περιμένει το νέο πλαίσιο που θα χαράσσει τον οδικό χάρτη σε ό,τι αφορά τις εξής περιπτώσεις:
α) σε άδειες που δεν έχουν εκδοθεί και δεν έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται και οι οποίες δεν μπορούν να προχωρήσουν – αυτές είναι και ο μεγάλος βραχνάς του υπουργείου καθώς μπορούν να αιτηθούν αποζημιώσεις λόγω της σύναψης συμβολαίων και προσυμφώνων, β) σε όσες έχουν διακοπεί οι εργασίες λόγω δικαστικών προσφυγών και είναι σε αρχικό στάδιο, γ) σε όσες έχουν ξεκινήσει οι οικοδομικές εργασίες αλλά δεν έχουν φτάσει στο στάδιο που το ΣτΕ να θεωρεί έναρξη εργασιών, δ) σε εκείνες που σταμάτησαν λόγω προσφυγών, αλλά είναι σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής ή έχουν ολοκληρωθεί. Πρόσφατα ο Δήμος Αλίμου προχώρησε στην ανάκληση προηγούμενης απόφασης που διέταζε πάγωμα εργασιών, η οποία εκδόθηκε στις 18 Δεκεμβρίου του 2024. Από τις 40 τότε άδειες που πάγωσαν άναψε πρόσφατα πράσινο φως για να συνεχίσουν οι 10, ενώ αξιολογούνται και οι επόμενες. Σε μια περίπτωση, μάλιστα, έχει γίνει μήνυση και αγωγή αποζημίωσης και σύντομα αναμένεται να υποβληθούν και άλλες δύο.
Οι ρυθμίσεις
Βούληση του ΥΠΕΝ είναι οι ρυθμίσεις του υπουργείου να εγκριθούν με Προεδρικό Διάταγμα ώστε να περάσουν από τον έλεγχο του ΣτΕ, διαδικασία που θα καθυστερήσει περαιτέρω τον χρόνο έγκρισης του θεσμικού πλαισίου, καθώς εκτιμάται ότι δεν θα ξεκαθαρίσει πριν από τις αρχές καλοκαιριού.
Το ΥΠΕΝ υπόσχεται να επιταχύνει τις διαδικασίες αναθεώρησης των αδειών και να περιορίσει το οικονομικό κόστος για τους θιγόμενους. Ενα μέτρο που είχε μελετηθεί από το πρώην υπουργό κ. Σκυλακάκη ήταν οι φόροι που είχαν καταβάλει πολίτες και επενδυτές για τα επιπλέον τετραγωνικά της άδειας (και που λόγω της απόφασης του ΣτΕ δεν μπορούν να υλοποιηθούν) να μπορούν να επιστρέφονται. Ενα δεύτερο μέτρο ήταν το περιβαλλοντικό ισοδύναμο. Σε μια επιβαρυμένη περιοχή που έχουν προστεθεί επιπλέον τετραγωνικά λόγω ΝΟΚ, δηλαδή, θα προβλέπεται να σχεδιαστούν κάποιοι χώροι πρασίνου ή να ενοποιηθούν κοινόχρηστοι χώροι ώστε να προστεθεί επιπλέον ελεύθερος χώρος. Η προηγούμενη πολιτική ηγεσία έχει ήδη προχωρήσει στη θεσμοθέτηση της έννοιας του περιβαλλοντικού ισοδύναμου και για πλείστες άλλες περιπτώσεις, όπως η λειτουργία ενός εργοστασίου ή ενός οποιουδήποτε άλλου έργου που μπορεί να επιβαρύνει το περιβάλλον, αλλά προσθέτοντας ένα περιβαλλοντικό όφελος (περισσότερο πράσινο, ανανέωση της πανίδας μιας περιοχής κ.ά.) μπορεί να αντισταθμίσει τη ζημιά.
Εκτός σχεδίου δόμηση
Ο «τραχανάς» που έχει απλώσει η κυβέρνηση επεκτείνεται και στην εκτός σχεδίου δόμηση, που με διαδοχικές αποφάσεις του ΣτΕ βάζει ως προϋπόθεση το πρόσωπο σε αναγνωρισμένο ή κοινόχρηστο δρόμο. Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν αρκεί η αρτιότητα των 4 στρεμμάτων για να χτίσει κάποιος, αλλά χρειάζεται κι ένας αναγνωρισμένος δρόμος για να δώσει σε ένα οικόπεδο τη δυνατότητα να οικοδομηθεί. Ενα επιπλέον στοιχείο που έθεσε είναι ποιος θα κατασκευάσει τον δρόμο αυτό, καθώς η λογική «όποιος χτίζει, ανοίγει κι έναν δικό του» δεν μπορεί να συνεχιστεί!
Οι δρόμοι αποτελούν μια παράλληλη διαδικασία στον πολεοδομικό σχεδιασμό και εντάσσονται σε ένα εγκεκριμένο οδικό δίκτυο που ικανοποιεί τη σύνδεση οικισμών, δραστηριοτήτων ή εγκαταστάσεων. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει την καταγραφή του οδικού δικτύου σε όλη την επικράτεια και στη συνέχεια την κατηγοριοποίηση. Δηλαδή ποιοι από τους δρόμους αυτούς είναι αναγνωρισμένοι (από δημόσιες αρχές δήμους ή περιφέρειες) και ποιοι όχι. «Το στάδιο αυτό είναι πολύ κρίσιμο, καθώς αν κάποιοι δρόμοι δεν αναγνωριστούν μπορεί ένα μεγάλο τμήμα των εκτός σχεδίου γεωτεμαχίων να βγει μη οικοδομήσιμο», αναφέρει στο «ΘΕΜΑ» ο αρχιτέκτων-πολεοδόμος και διευθυντής του Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ Κώστας Σερράος.
Ο ίδιος χαρακτηρίζει τη ρύθμιση για την εκτός σχεδίου μια μεγάλη σπαζοκεφαλιά. «Στην εκτός σχεδίου χτίζουμε από το 1923 και μετά εκτός οργανωμένων σχεδίων πόλεων ή οριοθετημένων οικισμών. Η γνώμη μου είναι ότι με κάποιον τρόπο πρέπει να ρυθμιστεί και να στρέψουμε την οικοδόμηση προς τα σχέδια πόλης ή τους οργανωμένους υποδοχείς (τουριστικούς, βιομηχανικούς κ.ά.) για να μη σπέρνεται παντού η δόμηση στην εκτός σχεδίου. Το πώς θα γίνει το πέρασμα από το ένα καθεστώς όπου βγάζαμε άδεια στο άλλο όπου αυτό θα περιοριστεί ή θα εξαλειφθεί είναι μια σπαζοκεφαλιά».
Οπως αναφέρει, είναι δύσκολο για κάποιον που παίρνει πολιτικές αποφάσεις να το χειριστεί γιατί γεννά παρενέργειες. Σήμερα έχει διαμορφωθεί η αντίληψη ότι όποιος έχει 4 στρέμματα μπορεί να χτίσει 200 μέτρα. «Αυτό έχει επηρεάσει τις αξίες γης που είναι υψηλότερες από ένα βοσκοτόπι που δεν χτίζεται. Με αυτό το δεδομένο, ντόπιοι αλλά και ξένοι επενδυτές έχουν επενδύσει χρήματα και έχουν γίνει αγοραπωλησίες σε ιδιοκτησίες στα εκτός σχεδίου που όταν τις αγόρασαν είχαν το δικαίωμα δόμησης. Πώς λοιπόν θα έρθει κάποιος να ανατρέψει αυτά τα ζητήματα. Είναι ένα θέμα», αναφέρει ο κ. Σερράος.
Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση έχει αποφύγει να νομοθετήσει για τα εκτός σχεδίου παρότι οι σχεδιασμοί της έφτασαν πολύ κοντά σε αυτό. Στο ζύγι, όμως, των αντιδράσεων και της κριτικής οι ρυθμίσεις αυτές παραμένουν εκκρεμότητα σε μια εποχή που οι πιέσεις κυρίως στους νησιωτικούς προορισμούς λόγω της μεγάλης τουριστικής ανάπτυξης παραμένουν μεγάλες.
Πού δεν χτίζουν
Μέχρι την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού που υλοποιεί για τις ανάγκες του ΥΠΕΝ το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, σε πολλά νησιά το υπουργείο έχει επιλέξει ως ενδιάμεση λύση την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών, χωρίς όμως και αυτή η πολιτική να απορροφά τους κραδασμούς της τουριστικής πίεσης και χωρίς να μπορεί να υιοθετείται επ’ αόριστον.
Η Μύκονος, η Σαντορίνη και πρόσφατα η Μήλος υπόκεινται στο καθεστώς αυτών των απαγορεύσεων σε τμήματα των νησιών που σε κάποιες περιπτώσεις (π.χ. Σαντορίνη) θα διευρυνθούν, ενώ αιτήματα για περιορισμούς της δόμησης έχουν καταθέσει η Σίφνος και η Κως, νησιά που δέχονται ένα καταιγιστικό κύμα δόμησης για τουριστική ανάπτυξη.
Πρόσφατα, ομάδα κατοίκων της Σίφνου προσέφυγε στο ΣτΕ εμποδίζοντας με προσωρινή αναστολή εργασιών για την κατασκευή δύο υπόσκαφων τουριστικών συγκροτημάτων με πισίνες, με σκοπό την προστασία του νησιού λόγω της εκτεταμένης επέλασης του τσιμέντου. Μηχανικοί και εκπρόσωποι του δήμου επισκέφτηκαν το υπουργείο Περιβάλλοντος και ζήτησαν να υπάρξει παρέμβαση ώστε να σταματήσει να χτίζεται κάθε γωνιά στο νησί. Οι κάτοικοι αποδοκιμάζουν την ολιγωρία της Πολιτείας για την προστασία των νησιών και προσπαθούν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.
Στους δήμους αυτούς προστέθηκε τελευταία και η Κως με αίτημα προς το ΥΠΕΝ την αναστολή έκδοσης νέων οικοδομικών αδειών για ξενοδοχεία που ζήτησαν με ψήφισμα 1.600 πολίτες. Η Κως, με πληθυσμό περίπου 37.000 κατοίκων, υποδέχεται κάθε χρόνο περίπου 1.500.000 τουρίστες, γεγονός που την κατατάσσει στα πλέον επιβαρυμένα τουριστικά νησιά. Αν και ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία του νησιού, οι κάτοικοι ισχυρίζονται ότι η φέρουσα ικανότητα έχει υπερβεί τα όριά της. Οι ξενοδοχειακές κλίνες στο νησί αυξήθηκαν κατά 43%, από 40.240 το 2009 σε 57.463 το 2023, ενώ οι κλίνες 5 αστέρων κατά 352%.
Σύμφωνα με πρόσφατη τεχνική έκθεση του οργανισμού Europa Nostra και του Ινστιτούτου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που εντάσσεται στο πρόγραμμα για την προστασία της κυκλαδίτικης ταυτότητας, τα νησιά χάνουν όλο και περισσότερο τον έλεγχο από τους μόνιμους κατοίκους και η γη περνά σε οργανωμένα συμφέροντα ξενοδόχων και developers. Για παράδειγμα, κτηματομεσιτικές εταιρείες στην Ιο με κοινή ιδιοκτησία ελέγχουν το 30% των ακινήτων του νησιού αποκτώντας σημαντική επιρροή. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν χτιστεί δύο πεντάστερα ξενοδοχεία, ενώ υπάρχουν σχέδια για εννέα ακόμη μεγάλης κλίμακας συμπεριλαμβανομένων και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων αλλά και μαρίνες, τρεις από τις οποίες ανήκουν στις στρατηγικές επενδύσεις.
Η έκθεση που εντάσσεται στο πρόγραμμα για τα 7 πιο απειλούμενα μνημεία και τόπους της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη για το 2024 εξετάζει τις περιπτώσεις τριών νησιών (Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου) που είχε προτείνει πέρυσι να ενταχθούν στο πρόγραμμα της Europa Nostra (7 Μost Endangered 2024) η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) με στόχο να προληφθεί η υπερβολική τουριστική ανάπτυξη στα κυκλαδονήσια.
Η έκθεση που συντάχθηκε έπειτα από έρευνα και επιτόπιες επισκέψεις εμπειρογνωμόνων αναδεικνύει σύμφωνα με την κυρία Μπέττυ Χατζηνικολάου, πρόεδρο του Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου της ΕΛΛΕΤ, τις σοβαρές πιέσεις που δέχονται τα νησιά από την υπερανάπτυξη των τουριστικών κατοικιών που έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την αλλοίωση του φυσικού τοπίου, την καταπόνηση των υποδομών, τις σοβαρές ελλείψεις σε υδάτινους πόρους αλλά και τη μαζική τουριστικοποίηση που οδηγεί στην απομάκρυνση του τοπικού πληθυσμού λόγω της αύξησης του κόστους διαβίωσης.
Συν 500.000 τ.μ. στη Σαντορίνη
Η έκθεση επικαλείται αναφορές του δημάρχου Σαντορίνης, σύμφωνα με τις οποίες τα τελευταία χρόνια έχουν προστεθεί επιπλέον 500.000 τετραγωνικά μέτρα στο νησί χωρίς να περιλαμβάνονται σε αυτά τα κτίρια που είναι χωρίς οικοδομική άδεια! Παρόλο μάλιστα που υπάρχει αναστολή έκδοσης αδειών αναφέρεται ότι οι κατασκευές συνεχίζονται από υφιστάμενες άδειες και στρατηγικές επενδύσεις που αλλάζουν το φυσικό τοπίο του νησιού. Ισχυρές είναι οι πιέσεις και στα μικρότερα κυκλαδονήσια.
Στη Σέριφο, όπου το 60% του νησιού ανήκει στο δίκτυο Natura 2000, οι μόνιμοι κάτοικοι είναι μόλις 1.250, ενώ το καλοκαίρι φτάνουν τις 9.000, δηλαδή 7,3 φορές αύξηση του πληθυσμού λόγω τουρισμού. Από το 2018 έως το 2023 στο νησί εκδόθηκαν 78 άδειες δόμησης και προστέθηκαν 14.711 τετραγωνικά μέτρα. Αντίστοιχα στη Φολέγανδρο, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα επάρκειας νερού όπως και πολλά άλλα νησιά σε όλη τη χώρα, έχει ξεκινήσει η κατασκευή στρατηγικής τουριστικής επένδυσης με 25 σουίτες και αντίστοιχο αριθμό από πισίνες και πρόβλεψη για την προσθήκη επιπλέον σουιτών, με 10 βίλες και κέντρα υδροθεραπείας.
Η εκτός σχεδίου είναι στις άμεσες προτεραιότητες του νέου κυβερνητικού έργου μαζί με τον ΝΟΚ και τη μεταρρύθμιση για την αυθαίρετη δόμηση, όπως δήλωσε τις προηγούμενες μέρες ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η κυβέρνηση δίνει έμφαση στα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια που εκπονεί στο 100% της χώρας, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026. Ξεχνά, όμως, ότι η διαδικασία που έχει ένα πολύ συμπιεσμένο χρονοδιάγραμμα θα αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου με τις τοπικές κοινωνίες και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο (οι διαβουλεύσεις με την τοπική κοινωνία θα κορυφωθούν τον επόμενο χρόνο) και ότι ο έλεγχος από το Συμβούλιο της Επικρατείας για πάνω από 200 Προεδρικά Διατάγματα συνιστά έναν γολγοθά που έχει εντελώς αβέβαιη χρονική κατάληξη με βάση τους συνήθεις ρυθμούς του ΣτΕ.
Η παράμετρος αυτή πρέπει να συνυπολογιστεί από τη νέα πολιτική ηγεσία, καθώς μεσολαβεί τουλάχιστον μία διετία (με τους πλέον επιεικείς υπολογισμούς) για την οποία η Πολιτεία καλείται να δώσει διέξοδο στις κάθε λογής πιέσεις (οικιστικές, τουριστικές κ.ά.) που υπάρχουν ανά τη χώρα για δόμηση και που μέχρι τότε εκτιμάται ότι δεν θα υπάρχει ολοκληρωμένος πολεοδομικός σχεδιασμός στο μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας.
Ενέργεια υψηλής τάσης
Το πολιτικό θερμόμετρο, όμως, στο δυσυπόστατο υπουργείο δεν ανεβάζει μόνο ο τομέας του περιβάλλοντος, που για όλους τους παραπάνω λόγους γίνεται η μέγιστη προτεραιότητα της νέας πολιτικής ηγεσίας με θέματα της καθημερινότητας και της ιδιοκτησίας, αλλά και με όρους βιωσιμότητας και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Ο ενεργειακός πυλώνας είναι το δεύτερο «πόδι» στο ΥΠΕΝ, σε μια ταραγμένη για γεωστρατηγικούς λόγους περίοδο όπου θα κληθεί να επιδείξει διαπραγματευτικές ικανότητες αλλά και διεθνείς διασυνδέσεις, έναν τομέα στον οποίο φαίνεται να έχει λόγο και ο υφυπουργός Νίκος Τσάφος. Τον πήχη έθεσε από την πρώτη μέρα στο ΥΠΕΝ λέγοντας ότι η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου – Ισραήλ, που απαιτεί λεπτούς χειρισμούς, θα πρέπει να υλοποιηθεί. Η εν λόγω στρατηγική επιβεβιώθηκε και στο πρώτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, την περασμένη Δευτέρα, τρεις μέρες μετά την ανάληψη του χαρτοφυλακίου του ΥΠΕΝ.
Ο νέος υπουργός ζήτησε τη στήριξη του έργου από την Ε.Ε. που ανήκει στις διασυνδέσεις ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και χρηματοδοτείται με 657 εκατ. από ευρωπαϊκούς πόρους, με το Ισραήλ να καθίσταται σημαντικός σύμμαχος στον δρόμο για την επανέναρξη των ερευνών βυθού στα διεθνή ύδατα που ηλεκτρίζει την Αγκυρα. Ο γεωπολιτικός παράγοντας καθορίζει και το ενεργειακό κόστος. Σενάρια περαιτέρω αποκλιμάκωσης των τιμών στην Ευρώπη καλλιεργεί η προοπτική μιας ειρηνευτικής συμφωνίας με την Ουκρανία, σε περίπτωση που συνδυαστεί με άρση των κυρώσεων στον ενεργειακό τομέα κατά της Ρωσίας και έναρξη των ροών φυσικού αερίου.
Αυτό δεν είναι πολύ πιθανό αλλά ούτε και απίθανο, κατά τους διεθνείς αναλυτές. Σήμερα το ρωσικό αέριο αντιστοιχεί στο 13% των συνολικών εισαγωγών του μπλοκ έναντι 45% που ήταν το 2021. Οπως δήλωσε πρόσφατα ο επίτροπος Ενέργειας Νταν Γέρενσεν, από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι σήμερα η Ευρώπη έχει δώσει στη Ρωσία ποσά που αντιστοιχούν με δαπάνες 2.400 μαχητικών αεροσκαφών F-35!
Τα σινιάλα στις ΑΠΕ
Οι τιμές της ενέργειας αποτελούν πονοκέφαλο για το νέο ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς συνεχίζουν να χαρακτηρίζονται από μεγάλες διακυμάνσεις. Η πρόσφατη συζήτηση στο Συμβούλιο Υπουργών για τη δημιουργία ενός προληπτικού μηχανισμού που θα μπορεί να διαχειρίζεται τις στρεβλώσεις στην αγορά που πυροδοτούν τις τιμές (όπως συνέβη πέρσι με τις δυσλειτουργίες στο διασυνοριακό εμπόριο) θα μπορούσε να δράσει ανακουφιστικά εφόσον «δουλέψει». Σε ό,τι αφορά τις ΑΠΕ, η αλλαγή διοίκησης στις ΗΠΑ έχει προκαλέσει σύγχυση στην παγκόσμια αγορά. Ακόμη και χώρες που είχαν στρίψει προ πολλού το τιμόνι προς την πράσινη ανάπτυξη, αναρωτιούνται μήπως «πήγαμε πολύ γρήγορα» και λοξοκοιτούν προς τις έρευνες και την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.
«Είναι σημαντικό η χώρα να αποφασίσει με ποιο ενεργειακό μείγμα θα πορευτεί τα επόμενα χρόνια», αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΝΤΕΚΑ και πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας Παναγιώτης Λαδακάκος. «Οποιο και αν είναι το μήνυμα του ενεργειακού σχεδιασμού αυτό πρέπει η κυβέρνηση να το εκπέμψει και στην αγορά για να ξέρει πού βαδίζει και τι χρειάζεται να κάνει για να προσαρμοστεί», αναφέρει.
Εγινε ένας εθνικός σχεδιασμός με βάση το εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ), ο οποίος όμως δεν εφαρμόζεται. Το ΕΣΕΚ προέβλεπε, για παράδειγμα, μονάδες αποθήκευσης συνολικής ισχύος 4,3 GW ως το 2030. Ο διαγωνισμός που έχει προκηρυχθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έπειτα από πολλές αλλαγές έχει φτάσει τα 4,5 GW χωρίς στήριξη και το 1 GW ο προηγούμενος που είναι με λειτουργική ενίσχυση υπερκαλύπτοντας τον στόχο του ΕΣΕΚ (4,3 GW).
Η Ελλάδα, τονίζουν στελέχη της αγοράς, πρέπει να βασιστεί στους φυσικούς της πόρους γιατί με αυτούς μπορεί να πετύχει την ενεργειακή της ανεξαρτησία. Εν αντιθέσει με χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ρωσία που έχουν διαφορετικές και άφθονες πηγές ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, LNG σχιστολιθικό αέριο). Η Ευρώπη, από την πλευρά της, διαθέτει αρκετές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αλλά και πυρηνική ενέργεια.
«Αν αποφασίσουμε ότι βαδίζουμε όπως πηγαίναμε μέχρι σήμερα αυξάνοντας τη διείσδυση της πράσινης ενέργειας στο ενεργειακό μας μείγμα, τότε η κυβέρνηση θα πρέπει να δηλώσει με ποιες τεχνολογίες και με ποιες προτεραιότητες θα προχωρήσουμε (αν, για παράδειγμα, θέλουμε τα υπεράκτια αιολικά, πόση ηλιακή και πόση αιολική ενέργεια), αλλά και με ποια εργαλεία θα διαχειριστούμε την υπερθέρμανση της αγοράς των ΑΠΕ που οδηγεί στα σκουπίδια όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας (που δεν μπορούμε να απορροφήσουμε λόγω της χαμηλότερης ζήτησης) επί ζημία των παραγωγών».
Τα στελέχη της αγοράς μιλούν για την ανάγκη να προχωρήσουν οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις, αλλά και να ενισχυθεί το τοπικό δίκτυο το οποίο συνδέεται με τις περικοπές ενέργειας. «Χρειαζόμαστε πιο έξυπνα δίκτυα καθώς σήμερα τα έργα ΑΠΕ στη μέση τάση είναι τυφλά, αφού ο ΔΕΔΔΗΕ δεν έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα κέντρο δεδομένων για να τα παρακολουθεί» και το βάρος πέφτει σε περικοπές ενέργειας από έργα του ΑΔΜΗΕ βάζοντας σε δοκιμασία το ηλεκτρικό σύστημα τις ημέρες χαμηλής ζήτησης (και αυξημένης ηλιοφάνειας), όπως οι μέρες του Πάσχα.
Από τη Μαριάννα Τζάννε
protothema.gr
   
IDnews

Θέματα