Jump to content
View in the app

A better way to browse. Learn more.

Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίων Forum Μηχανικών

A full-screen app on your home screen with push notifications, badges and more.

To install this app on iOS and iPadOS
  1. Tap the Share icon in Safari
  2. Scroll the menu and tap Add to Home Screen.
  3. Tap Add in the top-right corner.
To install this app on Android
  1. Tap the 3-dot menu (⋮) in the top-right corner of the browser.
  2. Tap Add to Home screen or Install app.
  3. Confirm by tapping Install.

Ειδήσεις

Άρθρα και Ειδήσεις
Ο νόμος ξεκαθαρίζει τι βαραίνει τον ενοικιαστή και τι τον ιδιοκτήτη, όμως στην πράξη συχνά προκύπτουν παρεξηγήσεις. Δείτε τι ισχύει για τα έξοδα της πολυκατοικίας.
Η ζωή σε μια πολυκατοικία θυμίζει μικρή κοινωνία: κοινόχρηστοι χώροι, κοινές ανάγκες, κοινές υποχρεώσεις και συνήθως πολλές απορίες. Ποιος πληρώνει τι; Τι βαραίνει τον ιδιοκτήτη και τι τον ενοικιαστή; Και κυρίως, τι λέει η νομοθεσία όταν οι… ισορροπίες χαθούν;
Το πλαίσιο είναι σαφές εδώ και δεκαετίες. Ο Νόμος 3741/1929 και το Προεδρικό Διάταγμα 27.9–7.11.1985 αποτελούν το θεμέλιο της οριζόντιας ιδιοκτησίας και της οικονομικής λειτουργίας των πολυκατοικιών στην Ελλάδα. Κι όμως, στην πράξη, οι παρερμηνείες δεν λείπουν, ειδικά όταν έρχεται η στιγμή της πληρωμής.
Τι ισχύει στην πράξη – με απλά λόγια
Οι έκτακτες δαπάνες «γράφουν» στο όνομα του ιδιοκτήτη
Ό,τι αφορά εργασίες πέρα από τα συνηθισμένα, επισκευές, αντικαταστάσεις εξοπλισμού, ανακαινίσεις, τεχνικές παρεμβάσεις, δεν χρεώνεται στον ενοικιαστή. Είναι υποχρέωση του ιδιοκτήτη, καθώς θεωρείται ότι αφορά την αξία και τη διατήρηση του ακινήτου.
Οι τακτικές δαπάνες βαραίνουν τον ενοικιαστή
Καθαριότητα, φωτισμός, λειτουργία ανελκυστήρα, κοινόχρηστο ρεύμα, συντήρηση, όλα αυτά, ως λειτουργικά έξοδα καθημερινής χρήσης, αποτελούν υποχρέωση του ενοικιαστή. Ο διαχειριστής τα υπολογίζει με βάση τα επίσημα ποσοστά στον πίνακα οριζόντιας ιδιοκτησίας.
Αν στο ποσό «μπερδευτούν» και έξοδα ιδιοκτήτη
Τότε αφαιρούνται από το επόμενο ενοίκιο. Απλή και κατοχυρωμένη πρακτική.
Τα «δύσκολα» σενάρια: Κενό διαμέρισμα και θέρμανση
Ακόμη κι αν το διαμέρισμα είναι άδειο ή ο ένοικος δεν χρησιμοποιεί τη θέρμανση, η συμμετοχή στις σχετικές δαπάνες παραμένει υποχρεωτική. Ο λόγος είναι απλός: οι συντελεστές κατανομής καθορίζονται από τη μελέτη θέρμανσης του κτηρίου και ισχύουν ανεξαρτήτως χρήσης.
Έκτακτες εργασίες: πότε χρειάζεται ομοφωνία;
Βάψιμο κλιμακοστασίου, αντικατάσταση συστημάτων, παρεμβάσεις που δεν περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα συντήρησης; Κατά κανόνα, θέλουν ομόφωνη απόφαση όλων των ιδιοκτητών,  εκτός αν ο κανονισμός της πολυκατοικίας προβλέπει άλλη διαδικασία. Εδώ συχνά ξεκινούν και οι μεγαλύτερες εντάσεις…
Κι αν κάποιος δεν πληρώνει τα κοινόχρηστα;
Αυτό είναι ίσως το πιο συχνό και πιο «καυτό» ερώτημα:
Αν δεν πληρώσει ο ενοικιαστής
Ο ιδιοκτήτης είναι αυτός που λογοδοτεί στην πολυκατοικία. Εκείνος καλύπτει τα ποσά και διεκδικεί στη συνέχεια τα χρήματα από τον ενοικιαστή.
Αν δεν πληρώσει ο ιδιοκτήτης
Η πολυκατοικία μπορεί να προχωρήσει σε δικαστική διεκδίκηση των οφειλών. Οι σχετικές διαδικασίες είναι κλασικές και προβλέπονται ξεκάθαρα από τη νομοθεσία.
Υποχρεωτική συμμετοχή για όλους – χωρίς εξαιρέσεις
Η νομοθεσία δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης: Τα κοινόχρηστα είναι υποχρεωτικά για όλους τους συνιδιοκτήτες, ανεξάρτητα από το αν το διαμέρισμα κατοικείται ή όχι.
Σε μια εποχή όπου η καθημερινότητα στις πολυκατοικίες συχνά δοκιμάζει τα νεύρα,  από θορύβους μέχρι θερμοκρασίες και από αποφάσεις για δαπάνες μέχρι «ξεχασμένα» κοινόχρηστα,  η σωστή κατανομή και η συνέπεια στις υποχρεώσεις δεν είναι απλώς τύπος.
Είναι ο μόνος τρόπος να διατηρείται η ισορροπία και η εύρυθμη λειτουργία ενός κτηρίου που μοιράζονται δεκάδες άνθρωποι.

πηγή www.flash.gr
Η Μηχανολογία, ως κλάδος της επιστήμης και της τεχνολογίας, έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του σύγχρονου κόσμου.


Αναμφισβήτητα η Αρχιτεκτονική είναι η πρώτη τεχνική επιστήμη μέσω της οποίας ο άνθρωπος κατάφερε να αναπτυχθεί και σε προσωπικό επίπεδο ως είδος και σε επιστημονικό επίπεδο ως νοήμων οργανισμός και σε διαφοροποίηση από τους υπόλοιπους νοήμονες επίσης οργανισμούς. Ακόμα όμως και στα πιο πρώιμα στάδιά του με δημόσια έργα του ο άνθρωπος, όπως η Ακρόπολις, ξεκίνησε να χρησιμοποιεί υγρό μέταλλο για την σταθερή σύνδεση των μαρμάρων πάνω από του κίονες του μνημείου.
Αυτή του η σύλληψη για ενσωμάτωση του μετάλλου στην τέλεια γεωμετρικά και αισθητικά κατασκευή του Παρθενώνα αποδεδειγμένα από μελέτες σχετικών επιστημόνων δηλώνει και προετοιμάζει το μέλλον για το τι θα επακολουθήσει. Πρόκειται για μία μικρή επανάσταση, αφού στο μέλλον το μέταλλο ως πρώτη ύλη θα πάρει τη θέση που του αξίζει. Με κτίρια, τα οποία θα κατασκευάζονται αποκλειστικά από μέταλλο και μηχανές, οι οποίες θα γεννήσουν με τη σειρά τους την 1η 2η 3η και 4η βιομηχανική επανάσταση από το 1750 περίπου και μετά. Καθώς και άλλα δημόσια έργα ειδικού χαρακτήρα όπως η εμβληματική γέφυρα Ρίου Αντιρρίου η οποία είναι από τις μεγαλύτερες καλωδιωτές γέφυρες πολλαπλών ανοιγμάτων στον κόσμο και από το θαύμα της σύγχρονης στατικής επιστήμης στον 21 αιώνα και για τα ελληνικά δεδομένα και παγκοσμίως.

Σε σχέση με το μνημείο του Παρθενώνα ειδικά για την διατήρηση των λίθων στη θέση τους σε περίπτωση σεισμού εξασφαλιζόταν όχι μόνον με την πλοκή αλλά και με τους συνδέσμους οι οποίοι ήταν συνήθως σιδερένιοι. Για τις οριζόντιες συνδέσεις χρησιμοποιούσαν συνδέσμους διαφόρων τύπων, ιδίως εκείνους που έχουν σχήμα διπλού ταφ και για τις κατακόρυφες συνδέσεις μικρούς ορθογώνιους συνδέσμους, τους γόμφους.

Σε όλες τις περιπτώσεις λάξευαν στους λίθους που επρόκειτο να συνδεθούν εγκοπές, τις “εντορμίες”. Oι εντορμίες είχαν το σχήμα του αντίστοιχου συνδέσμου αλλά σημαντικά μεγαλύτερες τις διαστάσεις ώστε γύρω από τον σύνδεσμο να απομένει χώρος, για τη χύτευση λειωμένου μολύβδου-διαδικασία που λεγόταν μολυβδοχόηση.
O μόλυβδος εξασφάλιζε πλήρη μηχανική συνέχεια μεταξύ συνδέσμου και λίθου, απορροφούσε ως μαλακότερο και παραμορφώσιμο υλικό μέρος των κραδασμών και της ενέργειας ενός σεισμού και επίσης προστάτευε το σίδερο από την οξείδωση, απομονώνοντας τον από το περιβάλλον.
Οι κίονες των ναών αποτελούνταν από σπονδύλους ασύνδετους μεταξύ τους. Το βάρος τους και η επιφάνεια επαφής τους αρκούσαν για να εξασφαλιστεί η στερεότητα του κίονα. Για την κέντρωση των σπονδύλων κατά την τοποθέτηση και ίσως ακόμη και την περιστροφή τους για την επίτευξη καλύτερης επαφής έφτιαχναν τετράγωνες εγκοπές στο κέντρο του σπονδύλου όπου τοποθετούσαν ξύλινα τετράπλευρα πρίσματα, τα εμπόλια, μέσα στα οποία περνούσε ένας κυλινδρικός άξονας από σκληρότερο ξύλο, ο πόλος. O κατώτερος σπόνδυλος απλώς πατούσε επάνω στον στυλοβάτη, χωρίς πόλο και εμπόλιο. Σε αρχαϊκά ή σε μικρά κτήρια οι κορμοί των κιόνων ήταν μονολιθικοί, όπως στον ναό του Aπόλλωνα στην Kόρινθο και της Aθηνάς Nίκης στην αθηναϊκή Aκρόπολη αντίστοιχα.



Μηχανολογία 21ος αιώνας
Ακολουθεί τρίτη στην σειρά μετά την Αρχιτεκτονική και την Στατική Επιστήμη, η Μηχανολογία η οποία άλλαξε τον κόσμο δημιουργώντας πάρα πολλούς ξεχωριστούς διαφορετικούς τομείς και λύνοντας τεχνικά προβλήματα, τα οποία από μόνα τους τα κτίρια παρά τον τέλειο παθητικό σχεδιασμό τους δεν ήταν σε θέση να τα λύσουν, όπως φωτισμός – κλιματισμός – θέρμανση – εξαερισμός – ενεργητική πυροπροστασία – δίκτυα ίντερνετ – δίκτυα ηλεκτρολογικά – δίκτυα υδραυλικά. Μιλάμε προφανώς για την επανάσταση της τεχνολογίας σε όλα τα επίπεδα όσο αφορά την οικοδομή και τα δημόσια έργα χωρίς να έχουμε συμπεριλάβει μέσα τομείς όπως τεχνολογία άμυνας κρατών – διαστημική τεχνολογία – ιατρική μηχανολογία – βιολογία & μηχανολογία – γενετική & μηχανολογία – βιομηχανία μεταφορών – βιομηχανία τροφίμων – βιομηχανία προϊόντων – βιομηχανία μουσικής – εν συντομία 1η 2η 3η & 4η βιομηχανική επανάσταση.
Και κλείνουμε την συνεισφορά της Μηχανολογίας στον τομέα της επιστήμης με την δημιουργία σύγχρονων τηλεσκοπίων όπως humbble, webb telescope και event horizon telescope τα οποία κατάφεραν σε συνεργασία με άλλα τηλεσκόπια και με παγκόσμια πανεπιστημιακά κέντρα γνώσης και τεχνολογίας  να αποκωδικοποιήσουν τα μυστικά του σύμπαντος και φτάσαμε μέχρι τις 6 Οκτωβρίου 2020. Η απονομή Nobel prize για την εύρεση τεκμηριωμένα της μελανής οπής του γαλαξία μας και την νέα αντίληψη της περιστροφής των αστέρων γύρω από αυτές. Επισυνάπτουμε σχετικά τμήματα από το Nobel prize ανώτερης φυσικής – κοσμολογίας.
Μιλάμε δηλαδή για το θρίαμβο της επιστήμης χωρίς να γνωρίζουμε τι άλλο θα επακολουθήσει με τρόπο τεκμηριωμένο και απόλυτα επιστημονικό σε συλλογικό και οργανωμένο επίπεδο με πιστοποιημένους φορείς, όπως γνωρίζει να το κάνει καλά μόνο ο άνθρωπος. Συνεπώς βλέπουμε ότι υπάρχει ένας συσχετισμός μεταξύ των βασικών τεχνικών επιστημών όπως αρχιτεκτονική επιστήμη – επιστήμη του πολιτικού μηχανικού – μηχανολογική επιστήμη με την κοσμολογία η οποία με την σειρά της μας δίνει πρόσβαση σε πάρα πολύ σημαντικά συμπαντικά δεδομένα τα οποία διευρύνουν το πνεύμα και τις γνώσεις μας ως ανθρώπινο γένος και μας φέρνουν όλο και πιο κοντά στην συμπαντική αλήθεια και στο Θεό.
(Γενική θεωρία σχετικότητας Albert Einstein NOV 1915). Το παρόν κείμενο το αφιερώνω στον παγκόσμιο Νίκο Καζαντζάκη από το νησί της Κρήτης και στην οικογένειά μου Λενακάκη Ελευθέριο – Αριστείδη και Αριστέα καθώς και στην μελετητική και κατασκευαστική εταιρεία μας www.arcconsultants.gr – Αrcconsultants company 2002.

ΠΗΓΗ: O διαδικτυακός τόπος “Μάθε Περισσότερα” που είναι συμπληρωματικός του “Ένας Αρχαίος Ναός” και απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, γονείς και νέους που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν μια πιο συστηματική γνώση για την αρχιτεκτονική των αρχαίων ελληνικών ναών  https://learnmore.ancienttemple.ysma.gr/construction καθώς και στην γνωστή και μη εξαιρετέα
σελίδα https://www.nobelprize.org.



Το παρόν κείμενο το αφιερώνω στον παγκόσμιο Νίκο Καζαντζάκη από το νησί της Κρήτης και στην οικογένειά μου Λενακάκη Ελευθέριο – Αριστείδη και Αριστέα καθώς και στην μελετητική και κατασκευαστική εταιρεία μας www.arcconsultants.gr – Αrcconsultants company 2002.

πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_145 της ΠΕΣΕΔΕ
Κωνσταντίνος Λενακάκης,
Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός
πηγή gobhma.gr
Στο βίντεο αυτό παρουσιάζεται η πρόοδος των εργασιών για το έργο τον Νοέμβριο 2025.
Τα πλάνα καλύπτουν από άκρη σε άκρη το έργο και μερικά σημεία αυτού επισημαίνονται λιγάκι περισσότερο.
Το έργο, προϋπολογισμού εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και με μεθόδο ΣΔΙΤ, έχει ως στόχο να παραδοθεί τον Μάιο του 2027 και να προσφέρει νέες δυνατότητες κυκλοφορίας στη Θεσσαλονίκη. 


Πηγή: Tasos Gakis
Πριν συμπληρωθούν εικοσιτέσσερις ώρες από την αποκάλυψη του ecopress, το υπουργείο Πολιτισμού πήρε πίσω την εγκύκλιο που καταργούσε την πολεοδομική νομοθεσία για τις οικοδομικές άδειες.  Και με νέο «εξαιρετικά επείγον» έγγραφο του, το ΥΠΠΟ δίνει οδηγίες σε όλες τις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες της χώρας, να αγνοήσουν την άκυρη πλέον εγκύκλιο και ουσιαστικά να εναρμονιστούν με το σύστημα απλοποίησης έκδοσης οικοδομικών αδειών, που λειτουργεί μέσω του  «e- άδειες» του ΤΕΕ με όλες τις αναγκαίες εγκρίσεις και ευθύνη του μηχανικού.
♦ Ασφαλώς, μετά την αποκάλυψη του ecopress, ως αποτέλεσμα αντίδρασης και συνεννοήσεων αρμοδίων θεσμικών παραγόντων εντός και εκτός κυβέρνησης, και κεντρικής κυβερνητικής εντολής από το Μέγαρο Μαξίμου, η άμεση ανάκληση της εγκυκλίου του υπουργείου Πολιτισμού:
→Ακυρώνει τη μονομερή ενέργεια στην οποία προχώρησε ο Γενικός  Γραμματέας του ΥΠΠΟ, εκθέτοντας την κορυφή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου του, να «νομοθετήσει» με μια απλή εγκύκλιο, δίνοντας αρνητικά μηνύματα απουσίας ελέγχου και συντονισμού από το λεγόμενο «επιτελικό κράτος» της κεντρικής κυβέρνησης.
→Επιβεβαιώνει την κεντρική επιλογή της κυβέρνησης και του υπουργείου Περιβάλλοντος στην εφαρμογή της πολεοδομικής νομοθεσίας,  με βάση αναφοράς το σύστημα «e- άδειες» του ΤΕΕ και τα νέα ψηφιακά έργα, όπως του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, της ψηφιοποίησης των αρχείων των οικοδομικών άδειών κ.α.,  ενόψει της  προωθούμενης μεταρρύθμιση των Πολεοδομιών.
→ Αποκαθιστά την αμφισβήτηση που επέφερε η εγκύκλιος του ΥΠΠΟ προς τους μελετητές μηχανικούς, στους οποίους αναγνωρίζοντας η πολιτεία την επιστημονική επάρκεια και ευθύνη τους έχει αναθέσει σημαντικό ρόλο στην διαδικασία έκδοσης της οικοδομικής αδείας, με όλες τις εγγυήσεις, τόσο πολεοδομικής νομιμότητας, όσο και των εγκρίσεων που απαιτούνται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία  και των κατά περίπτωση άλλων υπηρεσιών και φορέων για κάθε οικοδομική εργασία, Και
→Σβήνει τη φωτιά που άναψε σε χιλιάδες μηχανικούς, ιδιοκτήτες και επενδυτές, τους οποίους η εγκύκλιος του ΥΠΠΟ έστελνε στις ουρές των Πολεοδομιών και σε νέες καθυστερήσεις άνω του ενός έτους για  μικρά και μεγάλα έργα και επενδύσεις και κάθε είδους εργασίες ανέγερσης και προσθήκης κατασκευών σε ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, οι οριοθετήσεις των οποίων καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις στο σύνολο της χώρας.
◊ Δίνει όμως την αφορμή, και επιβάλλει τα δύο συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, να συνεργαστούν και να αναλάβουν κοινή δράση και νομοθετικές πρωτοβουλίες, ώστε να ξεκαθαριστούν και να απαλειφθούν συγκρούσεις και διαφορετικές ερμηνείες μεταξύ του αρχαιολογικού νόμου και της πολεοδομικής νομοθεσίας,
◊ Ιδίως όσον αφορά σε  διατάξεις του αρχαιολογικού νόμου 4858/2021, που αφήνει «γκρίζες ζώνες» για πολεοδομικούς ελέγχους, όπως αρτιότητας οικοδομήσιμοτητας, εφαρμογής διατάξεων του  ΝΟΚ κ.α. από τις αναρμόδιες για αυτά τα θέματα Αρχαιολογικές Υπηρεσίες.. Και
◊ Οι Αρχαιολογικές Υπηρεσίες να ενισχυθούν με μηχανικούς των αναγκαίων ειδικοτήτων, ώστε οι υποθέσεις των εγκρίσεων οικοδομικών αδειών να γίνονται εντός των νόμιμων προθεσμιών, που σήμερα δεν τηρούνται.  
 Επανέρχεται η νομιμότητα και δεν είναι υποχρεωτική η προέγκριση από τις Πολεοδομίες 
Το νέο επίσημο έγγραφο του ΥΠΠΟ  με ημερομηνία 10 Νοεμβρίου 2025  υπογράφει ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου, ο ίδιος που εξέδωσε στις 21 Οκτωβρίου 2025 την προηγούμενη εγκύκλιο, η οποία άναψε φωτιές σε χιλιάδες μηχανικούς, ιδιοκτήτες και επενδυτές και τώρα ανακαλείται.
Η νέα εγκύκλιος δίνει νέα εντολή στις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες να μην ζητούν από τους μηχανικούς υποχρεωτική προέγκριση της οικοδομικής άδειας από την Υπηρεσία Δόμησης. Δηλαδή να επανέλθουν στην κανονικότητα της πολεοδομικής νομοθεσίας, η οποία προβλέπει ότι η προέγκριση της πολεοδομίας είναι  προαιρετική.  
Συγκεκριμένα  με τα άρθρα 28 έως 51 του Ν. 4495/17 και άρθρα 155, 156 και 157 του πολεοδομικού νόμου. 4951/22) δόθηκε η δυνατότητα για αυτόματη έκδοση της οικοδομικής αδείας μετά την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου από ιδιώτη μηχανικό, υπό την προϋπόθεση εξασφάλισης προηγουμένως από τις Πολεοδομικές Υπηρεσίες σχετικής έγγραφης βεβαίωσης για τους όρους δόμησης, που ισχύουν στη θέση του ακινήτου, των κατά περίπτωση απαιτούμενων εγκρίσεων από άλλους φορείς και Υπηρεσίες (Αρχαιολογική Υπηρεσία, ΔΕΔΔΗΕ, Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής κ.λ.π.) και ελέγχου του τοπογραφικού διαγράμματος.

Τι λέει η νέα εγκύκλιος του ΓΓ Πολιτισμού που ανακαλεί την προηγούμενη του ιδίου
 Η νέα εγκύκλιος, με την ένδειξη «εξαιρετικά επείγον»,  που εκδόθηκε από το Γραφείο του  Γενικού Γραμματέα Πολιτισμού (10/11/2025 Λ. Π.: 518815) και υπογράφει ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γεώργιος Διδασκάλου, με θέμα: «Ανάκληση οδηγίας σχετικά με την τήρηση ισχύουσας πολεοδομικής νομοθεσίας για αιτήματα προς εξέταση από τα όργανα και τις υπηρεσίες του ΥΓΙΠΟ»  απευθύνεται προς:
1. Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς (για την ενημέρωση όλων των Υπηρεσιών)
2. Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων (για την ενημέρωση όλων των Υπηρεσιών)
3. Κοινοποιείται στο Γραφείο της Υπουργού Πολιτισμού κας Λίνας Μενδώνη
Και συγκεκριμένα αναφέρει τα ακόλουθα:
«ΣΧΕΤ. 1) Το υπ’ αριθμ. πρωτ. 482753/21-10-2025 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα Πολιτισμού με τίτλο «Σχετικά με την τήρηση ισχύουσας πολεοδομικής νομοθεσίας για αιτήματα προς εξέταση από τα όργανα και τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ»
Με το παρόν σας ενημερώνουμε ότι το ανωτέρω σχετικό έγγραφο υπ’ αρ. πρωτ. 482753/21-10-2025 ανακαλείται.
Παρακαλείστε για την άμεση ενημέρωση όλων των υφιστάμενων Υπηρεσιών αρμοδιότητάς σας.
Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού
Γεώργιος Διδασκάλου»
Του Αργύρη Δεμερτζή
πηγή ecopress.gr
Η Διεθνής Ένωση Αρχιτεκτόνων – UIA μέσω του Προγράμματος Εργασίας για Φυσικές και Ανθρωπογενείς Καταστροφές και με την υποστήριξη του Order of Architects of Morocco, ξεκίνησε έναν διεθνή διαγωνισμό ιδεών που καλεί νέους αρχιτέκτονες να προτείνουν καινοτόμες, κοινοτικά προσανατολισμένες προσεγγίσεις για την ανοικοδόμηση του Μαρόκο, μετά τον σεισμό του 2023.
Ο διαγωνισμός θέτει ως στόχο την ανάδειξη της πολύπλοκης σχέσης μεταξύ των ανθρωπογενών και των φυσικών κρίσεων και να ενθαρρύνει εμπνευσμένες αρχιτεκτονικές λύσεις που μπορούν να εξυγιάνουν, να προστατέψουν και να αναδημιουργήσουν πληγείσες περιοχές.
Ο διαγωνισμός είναι ανοιχτός σε νέους αρχιτέκτονες από όλον τον κόσμο, που εργάζονται μόνοι τους είτε σε ομάδα και είναι κάτω των 40 ετών (γεννημένοι μετά τις 11 Μαρτίου 1986).
Η προθεσμία για ερωτήσεις είναι η 15η Δεκεμβρίου 2025.
Προθεσμία υποβολής: 11 Μαρτίου 2026 (18:00 ώρα Ελλάδας)
Η Τελετή Απονομής Βραβείων και η Έκθεση θα γίνουν στο Συνέδριο της UIA στη Βαρκελώνη στις 28 Ιουνίου – 2 Ιουλίου 2026.
Για πληροφορίες σχετικά με τον διαγωνισμό πατήστε εδώ.
Τον Απρίλιο-Μάιο του 2026 αναμένεται να ξεκινήσει το νέο πρόγραμμα “Ανακαίνιση”, για το οποίο η συζήτηση που γίνεται είναι να ανέλθει σε ένα ύψος 500 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Νίκο Παπαθανάση, ο οποίος μίλησε στο ΕΡΤnews Radio 105,8.
Η χρηματοδότηση του προγράμματος θα γίνει για πρώτη φορά με κοινοτικούς πόρους, καθώς μέχρι τώρα απαγορευόταν, γι’ αυτό ο κ. Παπαθανάσης σημείωσε ότι η διαπραγμάτευση του πρωθυπουργού αφορά ένα νέο πρόγραμμα εμβληματικό στην Ευρώπη.
“Αυτό είναι σε προχωρημένη συζήτηση, επομένως, είμαστε αισιόδοξοι ότι θα κλειδώσει και αυτό θα δίνει τη δυνατότητα ανακαίνισης σπιτιών με ενεργειακή αναβάθμιση περίπου στο 20%. Μέχρι σήμερα οι ενεργειακές αναβαθμίσεις έπρεπε να είναι 100%. Και στη συνέχεια το υπόλοιπο περίπου 70 με 80% θα μπορεί να είναι ανακαίνιση γενική.
Η συζήτηση που γίνεται τώρα είναι να ανέλθει στα 500 εκατομμύρια ευρώ. Δεν έχει κλειδώσει ακόμη. Είμαστε σε συζήτηση, αλλά επειδή είναι τόσο σημαντικό πρόγραμμα, καταλαβαίνετε ότι θα έχει μεγάλη απήχηση, το ζητάει η αγορά και ιδιαίτερα όταν έχουμε ένα στοκ διαμερισμάτων που είναι παλαιότερο και χρειάζονται ανακαίνιση, όχι μόνο ενεργειακή αναβάθμιση, αλλά και η κουζίνα και το λουτρό και τα δωμάτια” ανέφερε ο κ. Παπαθανάσης.
Ως προς το πώς προχωρά η εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, σημείωσε τα εξής. “Τα χρήματα θα τα λάβουμε εντός του μήνα για το έκτο αίτημα και  ετοιμαζόμαστε να υποβάλλουμε το έβδομο αίτημα. Έκλεισε και καταθέσαμε την αναθεώρηση και αναμένουμε την έγκρισή της. Δεν γνωρίζουμε πότε θα ολοκληρωθεί, αλλά ξέρουμε ότι εντός Δεκεμβρίου θα εισαχθεί στο Ecofin. Επομένως, εμείς θα υποβάλλουμε το αίτημα το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου για το έβδομο αίτημα πληρωμής και την ίδια στιγμή θα υποβάλλουμε και το 6ο αίτημα για το δανειακό σκέλος επειδή έχουμε τη δυνατότητα και φτάνουμε στο τέλος του 6ου αιτήματος του δανειακού σκέλους”.
Σχετικά με τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, σημείωσε πως το Ταμείο Ανάκαμψης έχει δύο σκέλη. Έχει το σκέλος της επιδότησης, χρήματα που παίρνουμε και δεν τα επιστρέφουμε, για τα λεωφορεία, προληπτικές εξετάσεις, τα έργα υποδομής, διαδραστικοί πίνακες αλλά έχουμε και το δανειακό, όπου υπάρχει ίδιος αριθμός αιτήσεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και μεγάλων επιχειρήσεων.
“Εδώ, ερχόμαστε να πούμε ότι έχουμε ένα άλλο εργαλείο, πολύ δυνατό, το οποίο είναι το ΕΣΠΑ, το οποίο χρηματοδοτεί μόνο μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, το οποίο περνά τους πόρους μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας” επισήμανε.
Η προσπάθεια γίνεται στο να αποκτήσει πρόσβαση η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στα τραπεζικά ιδρύματα. “Γι’ αυτό και ερχόμαστε με τα προγράμματα αυτά από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Εγγυόμαστε εμείς το 80% του δανείου προκειμένου να ανοίξει πιο εύκολα η πόρτα ή επιδοτούμε το 40% του επιτοκίου. Άνοιξε πάλι το Ταμείο Επιχειρηματικότητας και έχουμε συνολικά δυνατότητα 780 εκατομμύρια σε δάνεια. Επομένως ξεκίνησαν οι αιτήσεις και πάλι. Είναι ένα πρόγραμμα με μεγάλη επιτυχία και με μεγάλη ζήτηση που αφορά μόνο μικρές, πολύ μικρές επιχειρήσεις και μάλιστα το 80%-82% είναι επιχειρήσεις με εργαζόμενους λιγότερους από 10”.
Σύμφωνα τον κ. Παπαθανάση, το Ταμείο Ανάκαμψης ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 26 και όπως είπε θα απορροφηθεί το σύνολο των χρημάτων, που συνολικά για το 2026 ανέρχεται σε 7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ως προς του πού θα κατευθυνθούν αυτοί οι πόροι, ο κ. Παπαθανάσης ανέφερε “το πρόγραμμα “Σπίτι μου 2″ κατ’ ουσίαν έχει ανακατεύθυνση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το Ταμείο Ανάκαμψης ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 26. Επομένως, τι είχαμε κάνει; Είχαμε βάλει ένα όριο το 31/12 του 25, έτσι ώστε να δούμε πώς εξελίσσεται η κατάσταση και οι αιτήσεις. Έχουμε ήδη φτάσει στο 65%. Προφανώς φτάνοντας στο τέλος του Δεκεμβρίου θα προσεγγίσουμε το 80%. Πρώτον, δώσαμε μια παράταση καταληκτικής ημερομηνίας υπαγωγής στο πρόγραμμα, από 31/12 πηγαίνει 31/5, δηλαδή 5 μήνες περισσότερους, για να μπορέσουν οι συμπολίτες μας να υπαχθούν στο πρόγραμμα και στη συνέχεια για να γίνει η σύμβαση μεταφέρεται η ημερομηνία λήξης 31/8/26, από 30/06”.
Όσο αφορά τα εισοδηματικά κριτήρια, αυτά αυξάνονται, όπως είπε. “Στο “Σπίτι μου 2″  έτσι όπως ισχύει τώρα και αλλάζει, αυξάνεται κατά 5.000, δηλαδή ένας άγαμος τα εισοδηματικά του κριτήρια από 20.000 πηγαίνουν σε 25.000 και οι έγγαμοι από 28.000 πηγαίνουν στις 35.000 και αύξηση για κάθε παιδί πλέον όχι 4.000, αλλά 5.000. Δηλαδή μία τετραμελής οικογένεια για να γίνει κατανοητό είχε εισοδηματικό κριτήριο για να μπει στο πρόγραμμα 36.000. Τώρα πηγαίνει στις 45.000 αυτό.  Επίσης στις μονογονεϊκές οικογένειες από 31.000 πηγαίνει στα 39.000. Έχουμε δηλαδή μια αύξηση σημαντική για να μπορέσουν να μπουν περισσότεροι συμπολίτες μας” εξήγησε.
Σε ό,τι αφορά το ΕΣΠΑ και την ανακατανομή προγραμμάτων και έργων, ο κ. Παπαθανάσης ανέφερε ότι η Ευρώπη μετά τις τελευταίες εξελίξεις έχει εισαγάγει μία σκέψη σχετικά με ανακατανομή πόρων σε αμυντικά ζητήματα, σε θέματα στέγασης και σε θέματα διαχείρισης υδάτων. “Αυτό δίνει ένα δικαίωμα να πάμε έως το 10% του προγράμματος του ΕΣΠΑ. Αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς έχουμε τη δυνατότητα να πάμε 10% σε όλα τα προγράμματα, γιατί υπάρχουν προγράμματα που έχουν ήδη προχωρήσει πολύ. Υπάρχουν όμως κάποια άλλα και αυτή είναι η προσπάθεια, να μπορέσουμε να ανακατευθύνουμε κάποιους πόρους προς τα εκεί” προσέθεσε.
Σχετικά τέλος, με το Συμβούλιο για θέματα Πολιτικής Συνοχής που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή στο Βουκουρέστι, ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, εξήγησε ότι για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο γίνεται όλη η συζήτηση, για το νέο Πλαίσιο 2028-2034.
“Εδώ λοιπόν, εμείς διεκδικούμε να έχουμε το ίδιο ύψος πολιτικής συνοχής, δηλαδή χρήματα τα οποία πηγαίνουν σε κοινωνικές δράσεις, ό, τι είχαμε τουλάχιστον την προηγούμενη περίοδο. Βέβαια, θέλω να σας πω ότι θα πάρουμε συνολικά 50 δισεκατομμύρια. Επομένως, η διεκδίκηση έχει πιάσει τόπο, αλλά ταυτόχρονα ξεκινούν και τρία νέα ταμεία από τον Ιανουάριο του 26.
Εδώ έχουμε τρία ταμεία συνολικού προϋπολογισμού οκτώ δισεκατομμυρίων ευρώ. Αντιλαμβάνεστε είναι μισό Ταμείο Ανάκαμψης, που ξεκινάει από 1ης 1ου του 26. 4,7, το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, 1,8 το Ταμείο Εκσυγχρονισμού και 1,7 το ταμείο της Απανθρακοποίησης. Βλέπετε λοιπόν, υπάρχουν τα εργαλεία. Και το πιο σημαντικό, είναι ότι πλέον με τη δημοσιονομική δυνατότητα που έχει το κράτος ξεκινά ένα νέο εθνικό πρόγραμμα ανάπτυξης από την πρώτη Ιανουαρίου του 26, το οποίο, αυτό που ξεκίνησε το 21 είχε ύψος 10 δισεκατομμυρίων. Αυτό που ξεκινά τώρα το 26 έχει 16 δισεκατομμύρια. Και κρατάμε και άλλα 5 δις από το προηγούμενο. Είναι πολύ σημαντικό. Το 21 δεν το κρατούσαμε αυτό. Ήταν όλα μέσα στον ίδιο κουβά” ανέφερε χαρακτηριστικά.
“Να πούμε ότι το θετικό είναι ότι η δημοσιότητα που είχαμε χθες σχετικά με την φθινοπωρινή οικονομική πρόβλεψη για το 25 είναι πολύ θετική. Το ίδιο ισχύει και για το 26 και πρέπει να συγκρίνουμε την ελληνική οικονομία σε σχέση με την ευρωπαϊκή οικονομία. Αυτό είναι που πρέπει να κρατήσουμε. Να κρατήσουμε ότι παραμένει ισχυρή και διατηρήσιμη η ανάπτυξη και βεβαίως εμείς μέσα από την ορθή δημοσιονομική πορεία μας έχουμε και τους πόρους αυτούς που είπα τώρα, τους εθνικούς πόρους που θα στηρίξουν την ανάπτυξη” τόνισε καταλήγοντας ο κ. Παπαθανάσης.
Σειρά από νέες διατάξεις που αφορούν στο Κτηματολόγιο κατατέθηκαν στη Βουλή μέσω Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνέχεια σχετικής δημόσιας διαβούλευσης που προηγήθηκε. Συγκεκριμένα, οι νέες διατάξεις αφορούν στη διόρθωση κτηματολογικής εγγραφής σε περιπτώσεις δασικών χαρτών, στη εταφορά δηλώσεων στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και στην προσαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων.
Διαβάστε παρακάτω τις νέες διατάξεις αναλυτικά:
Διόρθωση κτηματολογικής εγγραφής σε περιπτώσεις δασικών χαρτών – Αντικατάσταση περ. β) παρ. 5 άρθρου 19 ν. 2664/1998
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιχειρείται η αποσαφήνιση των ειδικότερων περιπτώσεων για τις οποίες διορθώνονται οι κτηματολογικές εγγραφές και οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275) Η προτεινόμενη ρύθμιση αποσκοπεί στη συμπλήρωση και αποσαφήνιση του υφιστάμενου πλαισίου εξωδικαστικής διόρθωσης των σχετικών κτηματολογικών εγγραφών, αίροντας την αμφισβήτηση που έχει διαπιστωθεί στην πράξη, με συνέπεια τη διαφορετική αντιμετώπιση όμοιων περιπτώσεων από τα διάφορα Κτηματολογικά Γραφεία της χώρας. Παράλληλα, συμβάλλει στην επιτάχυνση της διαδικασίας διόρθωσης και στην ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου.
Προτεινόμενη διάταξη
Η περ. β) της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998 (Α’ 275), περί της διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών σε άλλες περιπτώσεις, αντικαθίσταται ως εξής:
«β) βα) υφίσταται απόφαση Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων με την οποία έγινε δεκτή προβληθείσα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη, σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν. 3889/2010 (Α` 182), και έχει παρέλθει χρονικό διάστημα δύο (2) μηνών από την έκδοση αυτής, ή
ββ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρέθηκε της ανάρτησης του δασικού χάρτη και του κυρωμένου δασικού χάρτη και προσκομίζεται βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ότι η έκταση υπάγεται στην παρ. 2α του άρθρου 23 του ν. 3889/2010 (Α΄182) ή
βγ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρέθηκε της ανάρτησης του δασικού χάρτη και του κυρωμένου δασικού χάρτη και προσκομίζεται πράξη χαρακτηρισμού του άρθρου 14 του ν. 998/1979 (Α΄289) που χαρακτηρίζει την έκταση ως μη υπαγόμενη στις παρ. 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 και πιστοποιητικά τελεσιδικίας αυτής ή
βδ) βρίσκεται εντός περιοχής κυρωμένου δασικού χάρτη που δεν σημαίνεται ως έκταση των παρ. 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, προσκομίζεται δε προς απόδειξη απόσπασμα δασικού χάρτη ή
βε) υφίσταται βεβαίωση της παρ. 41 του άρθρου 7 του ν. 1160/1981 ( 147), περί συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 19 του ν. 719/1977 (Α 301) ή
βστ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρείται της κύρωσης του δασικού χάρτη, ως υπαγόμενη στην παρ. 9 του άρθρου 17 του ν. 3889/2010 (Α΄182), έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της παρ. 4 του άρθρου 44 του ν. 998/1979 και προσκομίζεται το φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στο οποίο δημοσιεύθηκε.».
Μεταφορά δηλώσεων άρθρου 2 ν. 2308/1995 στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες – Προσθήκη περ. δ και ε στο άρθρο 11Α του ν. 2308/1995
Με την προτεινόμενη ρύθμιση αποτυπώνεται ο τρόπος αυτεπάγγελτης διαχείρισης και μεταφοράς στις αρχικές κτηματολογικές εγγραφές αιτήσεων διόρθωσης του άρθρου 6α και δηλώσεων του ν. 2308/1995 (Α΄114), σε περίπτωση ακινήτου, επί του οποίου στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα έχει καταχωριστεί ως δικαιούχος είτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο είτε το Ελληνικό Δημόσιο, όταν αφορούν σε δικαίωμα κυριότητας δυνάμει έγγραφου τίτλου για ολόκληρο το ακίνητο ή μέρος αυτού, που κατά τη μεταφορά τους λογίζονται ως αιτήσεις διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος του άρθρου 18 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275).
Σκοπός της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η επίλυση του ζητήματος αναγνώρισης εμπράγματων δικαιωμάτων ιδιοκτητών ακινήτων που έχουν συμπεριληφθεί στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο/τη Διεύθυνση Δασών και για τα οποία έχει υποβληθεί δήλωση του ν. 2308/1995 για δικαίωμα κυριότητας μετά την ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων. Με την προτεινόμενη ρύθμιση, η ίδια δήλωση επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος που εξετάζεται από το Κτηματολογικό Γραφείο, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998.
Προτεινόμενη διάταξη
Στην παρ. 4 του άρθρου 11Α του ν. 2308/1995 (Α΄114), περί ένταξης περιοχών στο λειτουργούν Κτηματολόγιο μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου νομιμότητας του άρθρου 3A του ανωτέρω νόμου, προστίθενται περ. δ) και ε), ως εξής:
«δ) Σε περίπτωση ακινήτου, επί του οποίου στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα έχει καταχωριστεί ως δικαιούχος φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή το Ελληνικό Δημόσιο και επί του ιδίου ακινήτου έχουν υποβληθεί αίτηση διόρθωσης του άρθρου 6α και δήλωση του άρθρου 2 για δικαίωμα κυριότητας δυνάμει έγγραφου τίτλου που αφορά ολόκληρο το ακίνητο ή μέρος αυτού, η εν λόγω δήλωσή του επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος του άρθρου 18 του ν. 2664/1998 (Α’ 275).
ε) Σε περίπτωση ακινήτου που έχει συμπεριληφθεί στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο και έχει υποβληθεί δήλωση του άρθρου 2 για δικαίωμα κυριότητας μετά την ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων, η ίδια δήλωση επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος που εξετάζεται από το Κτηματολογικό Γραφείο, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998. Ως προς την απόφαση της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων της περ. β της παρ. 5 του άρθρου 19 του ιδίου νόμου, με την οποία έγινε δεκτή προβληθείσα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη, η απόφαση αυτή δύναται να υποβληθεί, σε όσες περιπτώσεις δεν προσκομίστηκε στο Γραφείο Κτηματογράφησης, στο κατά τόπον αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο, μέχρι την έκδοση της απόφασης του Προϊσταμένου για την αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος διόρθωσης, όπως λογίζεται η δήλωση του άρθρου 2 που μεταφέρεται στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες.».
Προσαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων – Τροποποίηση άρθρου 19Α ν. 2664/1998
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκονται η επιτάχυνση και η ολοκλήρωση της διαδικασίας του επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων στις περιοχές που τελούν στην παρούσα φάση σε ειδικό καθεστώς διοικητικής διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων με αντίστοιχες υπουργικές αποφάσεις από το έτος 2015 (περιοχές των νήσων Λευκάδας, Λέσβου και Χίου), με την εισαγωγή διαδικασίας δημόσιας ψηφιακής ανάρτησης των προσωρινών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων, που ενσωματώνουν τα αποτελέσματα των αυτοψιών που προηγήθηκαν, καθώς και του θεσμού του Πιστοποιημένου Μηχανικού του άρθρου 7 του ν. 5142/2024 (Α΄158) για την εξέταση των αντιρρήσεων κατά των αναρτήσεων.
Επίσης, παρέχεται εξουσιοδότηση στο Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» να ρυθμίζει τη διαδικασία της ανάρτησης, της υποβολής των αντιρρήσεων και κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα.
Προτεινόμενη διάταξη
1. Στο άρθρο 19Α του ν. 2664/1998 (Α΄ 275), περί προσαρμογής των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) η παρ. 3 αντικαθίσταται, β) οι παρ. 4 έως 7 καταργούνται και οι παρ. 3 έως 7 διαμορφώνονται ως εξής:
«3. Για τη σύνταξη των σχετικών κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων για τον επαναπροσδιορισμό της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων λαμβάνονται υπόψη, ενδεικτικά, τα στοιχεία που τηρούνται στο κατά τόπον αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο και περιέχονται στο αρχείο τίτλων και διαγραμμάτων και στο αρχείο κτηματογράφησης, πρόσθετα στοιχεία και πληροφορίες που συλλέγονται από τον Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» από άλλες υπηρεσίες και από τους οριοδείκτες ή με επιτόπια έρευνα και αυτοψίες ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο. Μετά την επεξεργασία των αποτελεσμάτων των αυτοψιών που διενεργούνται σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, συντάσσονται οι κτηματολογικοί πίνακες και το κτηματολογικό διάγραμμα του επικείμενου επαναπροσδιορισμού που αναρτώνται ψηφιακά. Στο προς ανάρτηση διάγραμμα αποτυπώνονται οι επερχόμενες γεωμετρικές μεταβολές για το σύνολο των επηρεαζομένων ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των οποίων οι ιδιοκτήτες δεν συμμετείχαν στη διαδικασία της αυτοψίας ή δεν αποδέχτηκαν την απεικόνιση του ακινήτου με τη συνυπογραφή τους στο διάγραμμα που συντάχθηκε από την αυτοψία. Μετά από την ανάρτηση, η οποία δημοσιοποιείται με δημόσια πρόσκληση, κάθε επηρεαζόμενος δικαιούχος ή συνδικαιούχος εμπράγματου δικαιώματος δύναται ψηφιακά, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής, να συναινέσει ή να υποβάλει αιτιολογημένες αντιρρήσεις εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών, άλλως η συναίνεσή του τεκμαίρεται. Κατά την υποβολή της συναίνεσης ή των αντιρρήσεων, ο επηρεαζόμενος δικαιούχος επιβεβαιώνει ή καταχωρίζει τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του στην οποία γίνονται όλες οι τυχόν μεταγενέστερες κοινοποιήσεις. Σε περίπτωση εμπρόθεσμης υποβολής αντιρρήσεων, αυτές εξετάζονται από τον Πιστοποιημένο Μηχανικό του άρθρου 7 του ν. 5142/2024 (Α΄158). Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης των αντιρρήσεων, ο Φορέας εκδίδει απόφαση για την αναμόρφωση των τελικών διαγραμμάτων και πινάκων του επαναπροσδιορισμού και την έγκριση του περιεχομένου τους, έπειτα εισάγονται προς ενημέρωση στην ψηφιακή χωρική και περιγραφική βάση και, τέλος, κηρύσσει την περαίωση της διαδικασίας.
Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» ρυθμίζονται η διαδικασία της ανάρτησης, της υποβολής των αντιρρήσεων και για κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα για την εφαρμογή της παρούσας.
4. [Καταργείται]
5. [Καταργείται]
6. [Καταργείται]
7. [Καταργείται]».
Για «υπέρμετρες απαγορεύσεις» μίλησε ο αρμόδιος γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ, αναφερόμενος στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις 23 νέες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ), που έρχονται με μεγάλη καθυστέρηση να καθορίσουν το καθεστώς προστασίας στις 446 περιοχές Natura, οι οποίες καλύπτουν  σε έκταση το 30% της  χώρας. Από την πλευρά του ο αρμόδιος για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό υφυπουργός ΠΕΝ σημείωσε ότι «οι νέες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ) κατισχύουν των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ και ΕΠΣ)».

Σε μετωπική σύγκρουση οι νέες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες με το νέο πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό 
Οι 23 νέες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ), που εκπονούνται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για να καθορίσουν το καθεστώς προστασίας στις 446 περιοχές Natura σε όλη τη χώρα έρχονται αντιμέτωπες με τις λύσεις που επιχειρεί να δώσει ο νέος πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός του ΥΠΕΝ, (μέσω των μελετών των νέων ΤΠΣ, ΕΠΣ, την επανοριοθέτηση οικισμών και την αναγνώριση οδών). Λύσεις, με νέους πολεοδομικούς και χωροταξικούς κανόνες στην εκτός σχεδίου δόμηση, σε επεκτάσεις πόλεων και οικισμών, χρήσεις κατοικίας, τουρισμού, οδικών, ενεργειακών και των άλλων δικτύων, ιδιωτικές επενδύσεις και δημόσιες υποδομές αλλά και σε ολόκληρες κατοικημένες πόλεις και νησιά.
«Στις περιοχές Natura δεν επιτρέπεται η επέκταση του σχεδίου πόλης», τόνισε χαρακτηριστικά ο αρμόδιος για τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ) γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πέτρος Βαρελίδης στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ στην Αλεξανδρούπολη και ταυτοχρόνως μίλησε για «υπέρμετρες απαγορεύσεις», οι οποίες συμπλήρωσε ότι «δεν τέθηκαν εσκεμμένα».
Από τις  23 Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ), που προβλέπουν χρήσεις γης στις προστατευόμενες περιοχές Natura έχουν εγκριθεί οι πέντε (Έβρου-Ροδόπης,  Σερρών-Κιλκίς, Λακωνίας-Μεσσηνίας, Λάρισας -Μαγνησίας, Καρδίτσας-Τρικάλων). Έχει  ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση σε άλλες 15 ΕΠΜ. Είναι σε εκκρεμότητα  και υπολείπονται άλλες τρεις ΕΠΜ. Από αυτές, δύο αναμένεται να αναρτηθούν άμεσα  (Πρέβεζας-Αρτας και Αιτωλοακαρνανίας-Αχαΐας-Ηλείας), ενώ η τελευταία, για Πέλλα, Ημαθία και Πιερία (περιλαμβάνει και τον Γράμμο) έπεται. Για καμία από τις 23 ΕΠΜ δεν έχει εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα.
Ετεροχρονισμένη πρόσκληση συμμετοχής Δήμων στη διαβούλευση των νέων ΕΠΜ
Ωστόσο ο κος Βαρελίδης μιλώντας προς του δημάρχους στο συνέδριο της ΚΕΔΕ υπογράμμισε την ανάγκη για σχολαστική μελέτη των περιβαλλοντικών μελετών από τους τοπικούς και περιφερειακούς άρχοντες, ιδιαίτερα στη φάση της δημόσιας διαβούλευσης, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των κατοίκων και τα αντικειμενικά προβλήματα που δημιουργούνται από το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο.
-«Αναφορικά με τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες και τις περιοχές Natura, που ουσιαστικά αφορούν το 30% περίπου της χώρας και έρχονται να συμπληρώσουν το υπόλοιπο 70% που καλύπτεται από τα ΤΠΣ και τα ΕΠΣ, είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι και σε κάποιους δήμους είναι πολύ περισσότερο από το 30%. Πρέπει όλοι οι τοπικοί άρχοντες, οι περιφερειακή άρχοντες να δουν αυτές τις μελέτες πολύ προσεκτικά στη φάση της δημόσιας διαβούλευσης και μέχρι αυτές να εγκριθούν, γιατί οποιοσδήποτε μελετητής, ακόμα και ο καλύτερος μελετητής, είναι αδύνατον να μπορέσει να δει όλες τις πτυχές με ένα τρόπο ολοκληρωμένο, χωρίς τη βοήθεια των ανθρώπων που ζουν σε αυτές τις περιοχές», είπε ο Πέτρος Βαρελίδης.
-«Και βέβαια να δούμε και τα αντικειμενικά προβλήματα, που υπάρχουν και με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο», είπε ο ίδιος ανοίγοντας παράθυρο για αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου, αναφερόμενος σε «προβλήματα που έχουν να κάνουν με κάποιες απαγορεύσεις που είναι υπέρμετρες και οι οποίες μάλλον δεν ήταν εσκεμμένες». Σημείωσε ως τέτοια χαρακτηριστικά προβλήματα «όπως παραδείγματος χάρη περιορισμοί πολύ σημαντικοί στα καλώδια είτε είναι οπτικές ίνες είτε είναι καλώδια του ρεύματος, στο κολύμπι στην επέκταση του σχεδίου πόλης και διάφορα άλλα σημεία τα οποία χρήζουν προσοχής», τονίζοντας  προς τους δημάρχους:  «για να ξέρετε στις περιοχές Νatura δεν επιτρέπεται η επέκταση του σχεδίου πόλης».
Οι «υπέρμετρες απαγορεύσεις», όπως τις χαρακτήρισε ο αρμόδιος γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ στην πράξη μπλοκάρουν τον νέο πολεοδομικό σχεδιασμό, που εκτυλίσσεται σήμερα στο 80% της ελληνικής επικράτειας, αφού οι χρήσεις γης που θα προβλέπουν τα ΠΔ για τις περιοχές Natura πρέπει να ενσωματωθούν στα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια που «τρέχουν» αυτή την περίοδο.
Όσο για την προτροπή που εκπορεύτηκε προς τους δημάρχους, να αναλάβουν ενεργό ρόλο στη διαβούλευση των νέων ΕΠΜ, διαδικασία η οποία για τις περισσότερες τυπικά  έχει ήδη γίνει,  δείχνει εμμέσως αλλά σαφώς το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί στην τελική διαμόρφωση και έγκριση με ΠΔ των νέων ΕΠΜ.
«Oι νέες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ) κατισχύουν των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ και ΕΠΣ)»
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Ταγαράς που έλαβε τον λόγο μετά τον κο Βαρελίδη, στο ίδιο συνέδριο της ΚΕΔΕ στην Αλεξανδρούπολη, αφού παρουσίασε αναλυτικά την εξέλιξη του νέου πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, – Δείτε εδώ στο ecopress– μίλησε και για τις νέες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες.
-«Θα ακούτε τώρα σχέδια και θα λέτε τι με ενδιαφέρει εμένα, σε τι με αφορά στο οικόπεδο μου ή στο κτήμα μου. Σας αφορά, διότι  ότι προβλέπεται από το σχέδιο που θα εγκρίνεται στον τόπο σας, αυτό θα μπορεί και να κατασκευαστεί. Αν δεν το προβλέψετε να επιτρέπετε απλά δεν θα μπορείτε να το κάνετε»,  είπε χαρακτηριστικά ο κος Ταγαράς τονίζοντας ότι ο νέος σχεδιασμός «ευθέως επηρεάζει αξίες και περιουσίες βεβαίως και  την προστασία του περιβάλλοντος», προσθέτοντας ότι:
-«Ο νέος πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός, μαζί με τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, που είναι θέμα αρμοδιότητας του γενικού γραμματέας του ΥΠΕΝ Πέτρου Βαρελίδη, αφορά στις προστατευόμενες περιοχές, όπου και εκεί θα καθοριστούν χρήσεις» Και τόνισε ο υφυπουργός ΠΕΝ ότι:
-«Oι οποίες χρήσεις θα καθοριστούν από τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες κατισχύουν των χρήσεων των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων», υπογραμμίζοντας  προς τους δημάρχους ότι:
-«Eίναι κρίσιμο κομμάτι να παρακολουθήσετε αυτές τις ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες, διότι ότι οριστεί για τις προστατευόμενες περιοχές σαν χρήση υποχρεωτικά θα πρέπει να συμπεριληφθεί και στα ΤΠΣ και ΕΠΣ».
Τέθηκαν πολεοδομικοί αντί πέριβαλλοντικών κανόνων στις προστατευόμενες περιοχές 
Οι μελετητές των ΕΠΜ έχουν ζητήσει κατ επανάληψη από το ΥΠΕΝ να προχωρήσει σε αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου, που όρισε ο νόμος 4685/20 για τις προστατευόμενες περιοχές.
O νόμος 4685 που ψηφίστηκε το Μάιο του 2020, όπως επισημαίνουν οι μελετητές άλλαξε τις ζώνες, εισήγαγε μέσα στις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, τις ειδικές χρήσεις του Προεδρικού Διατάγματος 59/2018, ενός ΠΔ που αναφέρεται κατά βάση στον χωροταξικό και περισσότερο στον πολεοδομικό σχεδιασμό, καθώς αφορά  ως επί το πλείστον σε περιοχές εκτός σχεδίου και εκτός οικισμών και επίσης έκανε υποχρεωτική την επιλογή ειδικών χρήσεων ανά ζώνη.
Ο νόμος 4685/20  έδινε σε κάθε μία από τις ζώνες προστασίας συγκεκριμένη λίστα με χρήσεις γης, με τους μελετητές να πρέπει να διαλέξουν όποια ήθελαν, αλλά μόνο από τη συγκεκριμένη κατηγορία, ακόμη κι αν από τη μελέτη προέκυπταν διαφορετικές κατευθύνσεις. Για παράδειγμα, ο νόμος δεν επιτρέπει στις τρεις από τις τέσσερις ζώνες το κολύμπι.
Επίσης, σε ορισμένες ζώνες,  οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν ολόκληρα χωριά, ακόμη και επεκτάσεις πόλεων, δεν επιτρέπονται τα δίκτυα (π.χ. οδικά, αερίου, αποχετεύσεων) κ.ά. Ακόμη, στις ζώνες Α και Β, δεν επιτρέπονται κατοικίες ή ξενοδοχεία, αλλά στη ζώνη Γ, που είναι ηπιότερης προστασίας, απαγορεύεται η κατοικία.
Το παράλογο των προβλέψεων του νόμου καταδεικνύεται από το γεγονός ότι εντός περιοχών Natura ζουν και δραστηριοποιούνται περίπου 500.000 άνθρωποι, καθώς τμήματα πόλεων και οικισμών είναι κτισμένα σε προστατευόμενες περιοχές.

Όσο για το «παράθυρο» που άνοιξε  στη νομοθεσία το 2021 προκειμένου να προχωρήσουν μεγάλα έργα έως ότου ολοκληρωθούν οι ΕΠΜ δεν το εκμεταλλεύθηκε κανένας επενδυτής. Η  σχετική ρύθμιση (άρθρο 218 του νόμου 4782 ΦΕΚ Α 36/9.3.2021) έδινε τη δυνατότητα σε επενδυτές να φτιάχνουν δική τους «μίνι» ΕΠΜ  «για ήπια αναπτυξιακά έργα δημοσίου συμφέροντος», ενθαρρύνοντάς τους να ορίσουν τη δική τους περιβαλλοντική πολιτική, καθώς το κράτος αδυνατούσε να ορίσει τη δική του. Ωστόσο, μέχρι στιγμής κανένας επενδυτής δεν έχει εκμεταλλευθεί τη συγκεκριμένη ρύθμιση, καθώς το επιπλέον κόστος της μελέτης και η αβεβαιότητά τους (φοβούμενοι και προσφυγές) φαίνεται ότι τους αποθάρρυνε.
Αλλά και για τις αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο για τις ΕΠΜ, που ζητούν οι μελετητές και φαίνεται να εξετάζουν ξανά τώρα στο ΥΠΕΝ δεν είναι ξεκάθαρες οι προοπτικές. Οι αλλαγές που επιχειρήθηκε να περάσουν με ρυθμίσεις από τη Βουλή τα τελευταία χρόνια προκάλεσαν μεγάλες αντιδράσεις, καθώς θα εισήγαν διάφορες δραστηριότητες που κρίθηκαν ως ασύμβατες, με συνέπεια να αποσυρθούν.
Οι περιπέτειες των ΕΠΜ ξεκινούν πριν σαράντα χρόνια και συνεχίζονται έως σήμερα
Οι περιπέτειες των ΕΠΜ ξεκινούν πριν σαράντα χρόνια και συνεχίζονται έως σήμερα. Η σύνταξη Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και η έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων για τις προστατευόμενες περιοχές προβλέφθηκε  ήδη από τον νόμο -πλαίσιο 1650/1986, ο οποίος αποτέλεσε και αποτελεί το κεντρικό «σώμα» στο ελληνικό νομικό σύστημα, με την εισαγωγή θεμελιωδών κανόνων και τη θέσπιση μηχανισμών προστασίας του περιβάλλοντος.
Ακολούθησαν πολλές αλλαγές στις  διαδικασίες χαρακτηρισμού των προστατευόμενων περιοχών. Σε αυτές προβλεπόταν ότι για τις περιοχές για τις οποίες έχει ξεκινήσει η διαδικασία, δηλαδή η εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης, μπορεί μέχρι την ολοκλήρωσή της να εκδοθεί Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) καθορισμού όρων και περιορισμών, καθώς και διαχειριστικών μέτρων. Η ισχύς των ΥΑ ήταν αρχικά τετραετής, δόθηκε παράταση άλλων δύο ετών, αλλά και πάλι ο χρόνος δεν έφτασε, καθώς οι ΕΠΜ ακόμη δεν ήταν έτοιμες.
Οι μελέτες, που είχαν ανατεθεί το 2019 και είχαν ορίζοντα ολοκλήρωσης δυόμισι έτη, μπλόκαραν εξαρχής. Η νομοθετική αλλαγή που ήρθε με τον νόμο 4685/20 και όριζε στους μελετητές την υποχρέωση να αντιστοιχίσουν τις τέσσερις ζώνες προστασίας των Natura με συγκεκριμένες χρήσεις γης, πήγε πίσω τη διαδικασία εκπόνηση των μελετών. Βασικός λόγος ήταν ότι απαιτούνταν τροποποίηση των εν εξελίξει συμβάσεων, αφού οι νέες απαιτήσεις δεν περιλαμβάνονταν στο αρχικό  αντικείμενο των μελετών, καθώς πλέον οι μελετητικές εταιρείες χρειάζονταν και χωροτάκτη-πολεοδόμο.
Η Ελλάδα όφειλε να έχει ολοκληρώσει τις ΕΠΜ για τις προστατευόμενες περιοχές  από το 2021 και έχει ήδη καταδικαστεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ελλιπή προστασία των περιοχών του δικτύου Νatura ενώ βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες καταδίκες και πρόστιμα από την ΕΕ.
Ο πρωθυπουργός, το 2021 από το βήμα του συνεδρίου του IUCN (International Union for Conservation of Nature /Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης) είχε δηλώσει ότι «η ανακήρυξη του καθεστώτος προστασίας για όλες τις περιοχές Natura 2000 θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2022».
Ωστόσο το έργο των ΕΠΜ που ξεκίνησε από την αρχή την άνοιξη του 2022 παραμένει έως σήμερα σε εκκρεμότητα. Τα προβλήματα συνεχίστηκαν εξαιτίας διαφόρων αγκυλώσεων, που είχαν να κάνουν με τον όγκο των παραδοτέων και των αντίστοιχων ελέγχων, την υποστελέχωση των υπηρεσιών του ΥΠΕΝ, τη  δυσκολία ορισμένων μελετητών να ανταποκριθούν εγκαίρως και βεβαίως τα μεγάλα εμπόδια που τέθηκαν από το θεσμικό πλαίσιο.
Του Αργύρη Δεμερτζή
πηγή ecopress.gr

Παράταση 5 μηνών, μέχρι τις 31 Μαΐου του 2026, παρέχεται σχετικά με την ένταξη στο στεγαστικό πρόγραμμα “Σπίτι μου II“,  από τις 31/12 που ήταν η καταληκτική ημερομηνία, όπως έκανε γνωστό, μιλώντας στο ΣΚΑΪ ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, ενώ διευρύνονται και τα κριτήρια.
Η τελική εκταμίευση μετατίθεται από τις 30 Ιουνίου στις 31 Αυγούστου. Αξίζει να αναφερθεί πως το πρόγραμμα που τρέχει με ανακατεύθυνση πόρων από το ταμείο Ανάκαμψης αυτή τη στιγμή έχει φτάσει στο 65%, δηλαδή έχουν κλειδώσει 1,3 δισ. ευρώ, από συμπολίτες μας για να αγοράσουν σπίτια και υπερβαίνουμε πλέον τους 11.000 συμπολίτες μας.
Ο ίδιος τόνισε ότι τα 11.000 σπίτια που έχουν κλειδώσει, έχουν ηλικία κατασκευής έως το 2007, υπογραμμίζοντας πως το πρόγραμμα έχει συνολικό προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ και κλείνει τον Αύγουστο του 2026.
Ο κ. Παπαθανάσης δήλωσε ότι διευρύνονται τα εισοδηματικά και ηλικιακά κριτήρια, σε σχέση με το Σπίτι μου I. Το όριο για άγαμο ανεβαίνει από 20.000 σε 25.000 ευρώ, για ζευγάρι από 28.000 σε 35.000 ευρώ, ενώ η προσαύξηση ανά παιδί αυξάνεται από 4.000 σε 5.000 ευρώ. Στις μονογονεϊκές οικογένειες το όριο φτάνει στα 39.000 ευρώ από 31.000.
Ο αναπληρωτής υπουργός ανέφερε πως οι υπαγωγές αφορούν ολόκληρη τη χώρα, με περιφέρειες όπως η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη να καταγράφουν πάνω από 850 εγκρίσεις, ενώ σε όλη την επικράτεια αγοράζονται αξιοπρεπή και λειτουργικά σπίτια, με το μέσο εμβαδόν στα 90 τ.μ. και τη μέση αξία περίπου στις 150.000 ευρώ—στοιχεία που δείχνουν πως το πρόγραμμα ενισχύει όχι μόνο τους αγοραστές αλλά και τις τοπικές αγορές κατοικίας.
Τα μεγάλα έργα υποδομών, αστικών αναπλάσεων και κατασκευών στην Ελλάδα δεν μεταμορφώνουν μόνο τις πόλεις, αλλά και τα επαγγέλματα που συμμετέχουν στη διαμόρφωσή τους. Ενώ παλαιότερα οι μηχανικοί, οι αρχιτέκτονες και οι εργοδηγοί κυριαρχούσαν στα εργοτάξια, σήμερα έχουν προστεθεί πλήθος νέων ειδικοτήτων όπως BIM coordinators, data analysts, environmental engineers, ESG specialists, lighting designers, UX experts και energy modelers.
Η αστική ανάπλαση εξελίσσεται σε μια πολυεπιστημονική διαδικασία όπου συνδυάζονται τεχνολογία, περιβάλλον, αισθητική και ψηφιακή γνώση. Ενδεικτικά, το έργο του Ελληνικού από τη Lamda Development, με 40 εργοτάξια σε πλήρη λειτουργία, και η κατασκευή της Γραμμής 4 του Μετρό από την ΑΒΑΞ, αλλά και μικρότερες παρεμβάσεις σε διάφορες περιοχές, σηματοδοτούν μια βαθιά αλλαγή. Μια νέα γενιά επαγγελματιών διαχειρίζεται πλέον δεδομένα, αισθητήρες και οράματα για το μέλλον των πόλεων.
Στο Ελληνικό, το μεγαλύτερο εργοτάξιο της χώρας, η λειτουργία θυμίζει περισσότερο data center παρά παραδοσιακή οικοδομή. Στο Digital Control Center της LAMDA Development, μηχανικοί και αναλυτές δεδομένων παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο παραμέτρους όπως θερμοκρασίες, εκπομπές σκόνης, κατανάλωση ενέργειας και ροές υλικών. Ο BIM manager διασυνδέει τα σχέδια με την κατασκευή μέσω τρισδιάστατων χαρτών, ενώ ο sustainability officer διασφαλίζει τη χρήση υλικών σύμφωνα με πιστοποιήσεις LEED. Πρόκειται για την πρώτη φορά που μια ελληνική κατασκευή λειτουργεί ως «ψηφιακή δίδυμη πόλη» από τη φάση θεμελίωσης.
Οι επαγγελματίες που εργάζονται σήμερα στο Ελληνικό συνδυάζουν τεχνική κατάρτιση με γνώσεις προγραμματισμού, διαχείριση περιβαλλοντικών δεδομένων και αξιοποίηση τεχνητής νοημοσύνης. Η σύγχρονη προσέγγιση απαιτεί όχι μόνο δεξιότητες στα στατικά, αλλά και ικανότητα ανάλυσης περιβαλλοντικών δεδομένων.
Κατά μήκος της Αθηναϊκής Ριβιέρας, από τον Πειραιά μέχρι το Σούνιο, υλοποιούνται έργα δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Urban planners, architects, climate engineers και ειδικοί στην κυκλική οικονομία συνεργάζονται σε κοινό ψηφιακό περιβάλλον BIM. Οι αποφάσεις λαμβάνονται συλλογικά, με στόχο όχι μόνο την ενεργειακή απόδοση, αλλά και τη δημιουργία ανθεκτικών αστικών οικοσυστημάτων.
Στο κέντρο της Αθήνας, μεγάλα εργοτάξια όπως του πρώην Hilton (νυν The Ilisian) ολοκληρώνουν μετατροπές σε πολυδιάστατους προορισμούς που περιλαμβάνουν ξενοδοχεία, ιδιωτικές κατοικίες και σύγχρονες υπηρεσίες. Παράλληλα, στο Μέγαρο Αρσακείου, η Legendary Food αναπτύσσει το Κέντρο Γαστρονομίας και Πολιτισμού “ΣΤΟΑ”, δημιουργώντας έναν νέο χώρο αναφοράς για την ελληνική δημιουργικότητα και γαστρονομία.
Στα σύγχρονα εργοτάξια, η κατανόηση της εμπειρίας του χρήστη, της ροής του φωτός και της αλληλεπίδρασης με τον χώρο είναι πλέον εξίσου σημαντική με τον υπολογισμό των υλικών. Οι ρόλοι στα αρχιτεκτονικά γραφεία μετασχηματίζονται, με συνεργασίες μεταξύ αρχιτεκτόνων, energy consultants, ειδικών σε παθητικά συστήματα, μηχανολόγων αυτοματισμών και lighting designers.
Έργα κάτω από την πόλη και νέες δεξιότητες
Στη Γραμμή 4 του Μετρό, πολιτικοί μηχανικοί, τοπογράφοι, γεωτεχνικοί, ηλεκτρολόγοι, αυτοματιστές, αρχιτέκτονες σταθμών και ειδικοί ψηφιακής απεικόνισης συνεργάζονται μέσω 3D modeling και LiDAR σάρωσης. Η σύγχρονη σήραγγα σχεδιάζεται πρώτα ψηφιακά και μετά υλοποιείται στο έδαφος. Η πολυπλοκότητα τέτοιων έργων απαιτεί νέα αντίληψη συνεργασίας, όπως τονίζει στέλεχος της Αττικό Μετρό.
Η ζήτηση για ανθρώπινο δυναμικό είναι αυξημένη σε όλα τα επίπεδα, από εργάτες μέχρι εξειδικευμένους μηχανικούς και ειδικούς στην τεχνητή νοημοσύνη. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Όμιλος ΑΒΑΞ στηρίζει το νέο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στη Διαχείριση Κατασκευής Έργων, προσφέροντας σε έως 35 φοιτητές ετησίως τα απαραίτητα εφόδια για να στελεχώσουν τον κλάδο. Η διευθύντρια του προγράμματος, Κλεοπάτρα Πετρουτσάτου, αναφέρει ότι «η διαρκής αναβάθμιση των δεξιοτήτων των νέων μηχανικών είναι εθνική προτεραιότητα».
Η LAMDA Development έχει εντάξει στο έργο του Ελληνικού στελέχη που επέστρεψαν από το εξωτερικό, συμμετέχοντας ενεργά στο εθνικό πρόγραμμα Rebrain Greece για την επαναπατρισμό ελληνικού ταλέντου. Φέτος, η εταιρεία συμμετέχει σε δύο μεγάλα Rebrain events σε Βρυξέλλες και Νέα Υόρκη, με στόχο την προσέλκυση Ελλήνων επαγγελματιών του εξωτερικού.
Σε όλη την Ελλάδα, παλιοί τεχνίτες και νέοι μηχανικοί που χειρίζονται drones και ρομποτικά όργανα συνεργάζονται σε μεγάλα και μικρά εργοτάξια. Η ολοκλήρωση της Γραμμής 4 θα συνδέσει περιοχές όπως η Κυψέλη, τα Εξάρχεια και το Κολωνάκι με το υπόλοιπο δίκτυο, αλλάζοντας σημαντικά την εικόνα της πόλης.
Η μεταμόρφωση αυτή έχει ως κοινό παρονομαστή τη μεταβολή της ίδιας της εργασίας. Οι ειδικότητες αλληλοσυμπληρώνονται, δημιουργώντας ένα νέο λεξιλόγιο δεξιοτήτων όπου η τεχνολογία, η βιωσιμότητα και η αισθητική συνυπάρχουν.
Ωστόσο, η μεγαλύτερη πρόκληση για τα μεγάλα έργα της χώρας παραμένει η έλλειψη εξειδικευμένου τεχνικού και επιστημονικού δυναμικού. Μετά από μια δεκαετία κρίσης, η ελληνική αγορά ωριμάζει ταχύτερα από ό,τι μπορεί να υποστηριχθεί από το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό.
Οι εταιρείες αναγκάζονται να προσφέρουν προγράμματα εκπαίδευσης, συνεργασίες με πολυτεχνεία και κίνητρα επιστροφής Ελλήνων του εξωτερικού. Το Brain Gain αφορά όχι μόνο υψηλόβαθμα στελέχη, αλλά και τεχνίτες, σχεδιαστές και προγραμματιστές. Οι νέοι επαγγελματίες αναζητούν εργασιακό περιβάλλον με νόημα και έργα που συνδυάζουν τεχνική πρόκληση και κοινωνική αξία.
Η ανεύρεση ανθρώπων με εξειδικευμένες δεξιότητες παραμένει δύσκολη, ενώ η πολιτεία καλείται να στηρίξει τη μετάβαση με ευέλικτα κίνητρα και μετεκπαίδευση. Πίσω από κάθε μεγάλο έργο, αλλάζει όχι μόνο το τοπίο, αλλά και η ταυτότητα του επαγγέλματος. Ο σύγχρονος μηχανικός είναι πλέον συνθέτης, ο αρχιτέκτονας αφηγητής βιωσιμότητας και όλοι μαζί εργάζονται για την επιστροφή της γνώσης και της δημιουργίας στην Ελλάδα.
Νέες και διαχρονικές ειδικότητες στις κατασκευές και τις αστικές αναπλάσεις
1. BIM Coordinator / BIM Manager: Διαχειρίζεται τα ψηφιακά μοντέλα των έργων και συντονίζει ομάδες μέσω 3D ψηφιακού περιβάλλοντος. Απαιτούνται σπουδές μηχανικού και γνώση BIM λογισμικών.
2. Data Analyst: Επεξεργάζεται δεδομένα έργου και δημιουργεί dashboards για τη λήψη αποφάσεων. Απαραίτητες σπουδές σε πληροφορική ή μαθηματικά με εξειδίκευση σε data analytics.
3. Environmental Engineer: Ελέγχει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, μετρά εκπομπές και διαχειρίζεται απορρίμματα. Χρήσιμες σπουδές σε περιβαλλοντική ή χημική μηχανική.
4. ESG Specialist: Εφαρμόζει στρατηγικές βιωσιμότητας και κοινωνικής ευθύνης, ελέγχοντας υλικά και διαδικασίες σύμφωνα με ESG standards.
5. Lighting Designer: Μελετά φωτισμό για αισθητική, λειτουργικότητα και ενεργειακή αποδοτικότητα. Σπουδές σε αρχιτεκτονική ή ηλεκτρολογική μηχανική.
6. UX Expert: Αναλύει την εμπειρία του χρήστη στους χώρους. Απαραίτητη εμπειρία σε design, ψυχολογία ή αρχιτεκτονική με ειδίκευση στο UX.
7. Energy Modeler / Energy Consultant: Δημιουργεί ενεργειακές προσομοιώσεις και προτείνει παθητικά συστήματα. Απαραίτητες γνώσεις μηχανολόγου ή ενεργειακού μηχανικού.
8. Urban Planner: Σχεδιάζει την οργάνωση περιοχών με βάση κοινωνικά και περιβαλλοντικά δεδομένα. Σπουδές σε πολεοδομία ή αστικό σχεδιασμό.
9. Climate Engineer: Μελετά το μικροκλίμα και συμβάλλει στη δημιουργία ενεργειακά ανθεκτικών χώρων. Σπουδές σε μηχανολογία ή βιοκλιματικό σχεδιασμό.
10. Acoustic Consultant: Βελτιστοποιεί την ακουστική χώρων και περιορίζει θορύβους. Χρήσιμες σπουδές στη μηχανολογία ή φυσική με εξειδίκευση στην ακουστική.
11. Automation Engineer / Τεχνικός Αυτοματισμών: Σχεδιάζει συστήματα έξυπνων κτιρίων και αυτοματισμούς. Απαιτούνται σπουδές ηλεκτρολόγου ή μηχανικού αυτοματισμών.
12. Sustainability Officer: Διασφαλίζει την τήρηση διεθνών προδιαγραφών βιωσιμότητας σε όλα τα στάδια του έργου. Απαραίτητες σπουδές σε πολυτεχνικές ή περιβαλλοντικές επιστήμες.
Μία νέα πλατφόρμα και ένας ολοκληρωμένος χάρτης σεισμικού κινδύνου για την Ευρώπη προσφέρουν πολύτιμη γνώση για την πρόληψη και την προστασία από τους σεισμούς.
Η πλατφόρμα EFEHR συνδυάζει δεδομένα σεισμολόγων και μηχανικών για την εκτίμηση κινδύνου και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων.
Η εκτίμηση σεισμικού κινδύνου, γνωστή και ως σεισμικό ρίσκο, αξιολογεί τον πιθανό αντίκτυπο των μελλοντικών σεισμών στις υποδομές και στην ασφάλεια των πολιτών. Για την εκτίμησή του απαιτούνται πληροφορίες σχετικά με την πυκνότητα των κτιρίων και των ανθρώπων, τη δομική ευπάθεια και τις τοπικές συνθήκες εδάφους.

Με την εισαγωγή του Ευρωπαϊκού Μοντέλου Σεισμικού Κινδύνου ESRM20 το 2020, η Ευρώπη απέκτησε την πρώτη ανοικτή και εναρμονισμένη βάση για τον υπολογισμό του σεισμικού κινδύνου. Το μοντέλο επισημαίνει ότι παλαιότερα κτίρια, πυκνοκατοικημένες περιοχές και περιοχές υψηλής σεισμικότητας οδηγούν τον χάρτη κινδύνου. Παρά την ύπαρξη σύγχρονων κανονισμών, χιλιάδες παλιά ή ανεπαρκώς ενισχυμένα κτίρια παραμένουν υψηλού κινδύνου.
Η κατηγοριοποίηση των περιοχών -Οι πιο επικίνδυνες
Η κοινοπραξία EFEHR και η βάση δεδομένων EM-DAT καταγράφουν ότι κατά τον 20ό αιώνα, οι σεισμοί προκάλεσαν πάνω από 200.000 θανάτους στην Ευρώπη, με τις μεγαλύτερες απώλειες σε Ιταλία και Τουρκία. Ο χάρτης κινδύνου κατηγοριοποιεί περιοχές σε ζώνες χαμηλού, μέτριου και υψηλού κινδύνου, βοηθώντας στον αντισεισμικό σχεδιασμό και στη λήψη προληπτικών μέτρων.
Με τη χρήση της πλατφόρμας, οι αρμόδιες αρχές μπορούν να συγκρίνουν τον σεισμικό κίνδυνο μεταξύ χωρών, να βελτιώσουν τα μέτρα πρόληψης και να μειώσουν τις πιθανές οικονομικές και ανθρώπινες απώλειες.
Οι πιο επικίνδυνες περιοχές στην Ευρώπη περιλαμβάνουν την Τουρκία, την Ελλάδα, την Αλβανία, την Ιταλία και τη Ρουμανία, με πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη, η Αθήνα, η Κατάνια και το Βουκουρέστι να αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα υψηλές σεισμικές απειλές.

EΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΛΙΑΜΗΣ
πηγή iefimerida.gr
Η έννοια της δουλείας διόδου έχει επιστρέφει δυναμικά στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια, καθώς ιδιοκτήτες, μηχανικοί και συμβολαιογράφοι καλούνται να αντιμετωπίσουν σύνθετες καταστάσεις σε εκτός σχεδίου περιοχές. Όταν εφαρμόζεται σωστά, εξασφαλίζει πρόσβαση και προστατεύει την αξία των περιουσιών. Όταν όμως χρησιμοποιείται χωρίς πλήρη γνώση του νομικού πλαισίου, μπορεί να οδηγήσει σε αδιέξοδα, ακυρωμένες άδειες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μέχρι και σε οικονομική καταστροφή όσων εμπλέκονται.
Πότε η δουλεία διόδου είναι θετική και αναγκαία
Η ύπαρξή της μπορεί να είναι σωτήρια όταν:
♦ Ένα οικόπεδο είναι «τυφλό», δηλαδή δεν έχει πρόσβαση σε κοινόχρηστο δρόμο.
♦ Η δημιουργία δημόσιου δρόμου δεν είναι δυνατή ή καθυστερεί.
♦ Χρειάζεται να εξυπηρετηθεί η οικοδομησιμότητα ή η πρόσβαση ενός ακινήτου.
♦ Θέλουμε να λυθούν πρακτικά προβλήματα κυκλοφορίας χωρίς μεγάλες πολεοδομικές διαδικασίες.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η δουλεία διόδου:
→Εξασφαλίζει νόμιμη διέλευση και πρόσβαση.
→Δίνει αξία σε ένα τυφλό ακίνητο, γιατί μπορεί πλέον να αξιοποιηθεί.
→ Προστατεύει και τους δύο ιδιοκτήτες, αφού η ύπαρξή της είναι σαφής, γραπτή και θεσμικά κατοχυρωμένη.
Πότε η δουλεία διόδου δημιουργεί προβλήματα
Τα ζητήματα αρχίζουν όταν προσπαθούμε να “παίξουμε” με την πολεοδομία ιδιωτικά. Σύμφωνα με τον νόμο:
♦ Δεν επιτρέπεται η δημιουργία ιδιωτικών δρόμων ή κοινόχρηστων χώρων με ιδιωτική πρωτοβουλία (ν.δ. 17-7-1923).
♦ Ένας ιδιωτικός δρόμος γίνεται πραγματικά κοινόχρηστος μόνο αν παραχωρηθεί σε κοινή χρήση και υπάρξει πράξη της Αρχής (π.χ. Προεδρικό Διάταγμα).
♦ Από το 1983 και μετά (ν. 1337/83), χώροι που βρίσκονται ήδη σε εγκεκριμένο σχέδιο πόλης θεωρούνται αυτοδικαίως κοινόχρηστοι. Όμως αυτό δεν ισχύει για εκτός σχεδίου.
Αν δεν τηρηθούν οι προϋποθέσεις του νόμου, κινδυνεύουμε να έχουμε:
◊ ψευδο-κοινόχρηστους δρόμους, που δεν αναγνωρίζονται ως τέτοιοι,
◊ προβλήματα με μεταβιβάσεις, άδειες και οικοδομησιμότητα.
Πότε η δουλεία διόδου καταργείται
Η δουλεία δεν “εξαφανίζεται” επειδή απλώς δεν τη θέλουμε. Καταργείται μόνο:
1. Με παραίτηση του δικαιούχου με συμβολαιογραφική πράξη.
2. Με ολική καταστροφή ενός από τα εμπλεκόμενα ακίνητα.
3. Όταν η άσκησή της γίνεται αδύνατη.
4. Αν τα δύο ακίνητα αποκτηθούν από τον ίδιο ιδιοκτήτη.
5. Με 20 χρόνια μη χρήσης.
Χωρίς έναν από αυτούς τους λόγους, η δουλεία συνεχίζει να υπάρχει.
Τι δείχνει το πραγματικό παράδειγμα
Στην περίπτωση του 1972:
-Δημιουργήθηκε δουλεία διόδου ανάμεσα σε δύο αγροτεμάχια.
-Αργότερα έγιναν δωρεές τμημάτων γης.
-Όμως δεν υπήρξε νόμιμη διαδικασία για να μετατραπεί η δίοδος σε κοινόχρηστο δρόμο.
Άρα: πρόκειται για ιδιωτικό δρόμο, που δεν αναγνωρίζεται ως κοινόχρηστος. Η δουλεία εξακολουθεί να υπάρχει, γιατί το δεσπόζον ακίνητο εξακολουθεί να υφίσταται.
Το μεγάλο πρόβλημα: όταν η λάθος δίοδος οδηγεί σε παράνομη οικοδομή
Στο υποθετικό αλλά ρεαλιστικό παράδειγμα στο τέλος:
♦ Έγινε δουλεία διόδου και δημοτικό συμβούλιο την αναγνώρισε ως οδό.
♦ Μηχανικός έκανε τοπογραφικό, ΚΗΔ και ταυτότητα.
♦ Συμβολαιογράφος συνέταξε μεταβίβαση.
♦ Το Κτηματολόγιο την καταχώρισε.
♦ Εκδόθηκε άδεια δόμησης.
♦ Ο εργολάβος έκτισε και πούλησε.
Κι όμως…
Όλα κρίθηκαν άκυρα όταν αποκαλύφθηκε ότι η αρχική διαδικασία δημιουργίας δρόμου δεν ήταν νόμιμη. Τελικά:
♦ Η οικοδομή θεωρείται ανεπανόρθωτα παράνομη.
♦ δεν “σώζεται” αν δεν συμφωνήσουν όλοι οι ιδιοκτήτες από το 1972 μέχρι σήμερα,
♦ η νομιμοποίηση είναι μακρινό και ακριβό σενάριο,
♦ ο εργολάβος καταστράφηκε, γιατί στην πράξη έγινε ιδιωτική πολεοδόμηση, κάτι που ο νόμος απαγορεύει.
Η δουλεία διόδου λοιπόν  είναι χρήσιμο εργαλείο όταν:
→ συντάσσεται καθαρά,
→ χρησιμοποιείται αυστηρά για πρόσβαση,
→ δεν συγχέεται με “δημιουργία δρόμου”.
Γίνεται όμως σοβαρή παγίδα όταν:
→ επιχειρεί να υποκαταστήσει νόμιμη πολεοδομική διαδικασία,
→παρουσιάζεται ως κοινόχρηστη οδός ενώ δεν είναι,
→ χρησιμοποιείται για να θεμελιώσει οικοδομησιμότητα χωρίς τις απαιτούμενες πράξεις της Αρχής.
Το βιβλίο με κεντρικό τίτλο «Υπαίτια  Κατάτμηση
Μεγάλη ανταπόκριση βρίσκει το βιβλίο με κεντρικό τίτλο «Υπαίτια  Κατάτμηση» των Σωτήριου Γ. Μούρκα και Κωνσταντίνου Σ. Μούρκα, καθώς αποτελεί έναν οδηγό γνώσης και παρουσίασης τεκμηριωμένων λύσεων σωστής αντιμετώπισης δύσκολων και πολύπλοκων ιδιοκτησιακών και πολεοδομικών θεμάτων, για μηχανικούς συμβολαιογράφους, δικηγόρους, δικαστές και ιδιοκτήτες ακινήτων και κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη.
Του Σωτήρη Μούρκα Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός
sotirismourkas1@gmail.com Κιν. 6973680652
Αν αυτοί οι τοίχοι μπορούσαν να μιλήσουν, θα μας έλεγαν ιστορίες από τις γειτονιές της Αθήνας και των επαρχιακών πόλεων μέχρι
τα καλντερίμια των νησιών, από τις τσιμεντένιες πολυκατοικίες της πόλης μέχρι τα πέτρινα σπιτάκια των χωριών.
Θα θυμούνταν πότε χτίστηκαν, με ποια υλικά, για ποιο σκοπό. Θα διηγούνταν τις συνθήκες που εξυπηρέτησαν, κοινωνικές και κλιματολογικές. Θα μιλούσαν για εποχές παλιές και νέες, για πεζοδρόμια πλατιά και στενά σοκάκια, για σπίτια προσιτά ή δύσβατα, πάνω στο βουνό ή δίπλα στη θάλασσα. Θα μας εξιστορούσαν πώς αλλάζει η εικόνα μιας χώρας, όταν αλλάζουν οι ανάγκες και οι άνθρωποί της. Και πώς, κάποιοι τοίχοι στέκονται ακόμα και μιλούν χάρη και στο πείσμα ανθρώπων που αντιλήφθηκαν τη συνέχεια των πολιτισμών στον χώρο και στον χρόνο και επέμειναν στη διαφύλαξή τους.
Το 2021 η Ελλάδα αποφάσισε να ακούσει αυτές τις φωνές.
Η Απογραφή Κτιρίων κάλυψε κάθε γωνιά της επικράτειας -πόλεις, νησιά, παραμεθόριες και ορεινές περιοχές-, καταγράφοντας την τοποθεσία, τον αριθμό, την ηλικία, τα υλικά κατασκευής, τη χρήση και τη δομή των κτιρίων. Για πρώτη φορά, η διαδικασία έγινε με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα, δίνοντας ακρίβεια, ταχύτητα και γεωγραφική λεπτομέρεια, αλλά και τη δυνατότητα να συνδεθούν τα στοιχεία αυτά με άλλες πηγές, δημιουργώντας μια υποδομή γνώσης που θα υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας.
Η έκδοση που έχετε στα χέρια σας δεν παρουσιάζει απλώς αριθμούς.
Παρουσιάζει το αποτύπωμα του δομημένου περιβάλλοντος της Ελλάδας.
Καταγράφει το παρόν, πριν γίνει παρελθόν, και κρατά ζωντανή τη φωνή των τοίχων, ώστε να συνεχίσουν να μιλούν και στις επόμενες γενιές.
Αθανάσιος Κων. Θανόπουλος
Πρόεδρος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής
Με επιπλέον πρόστιμα, κατεδαφίσεις, μπλόκο στις μεταβιβάσεις αλλά και μπλέξιμο με κτηματολόγιο, πολεοδομία, εφορία και άλλες υπηρεσίες, κινδυνεύουν όσοι δεν «τακτοποιήσουν» μέσα στους επόμενους μήνες αυθαίρετα κτίσματα. Ήδη έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για τη ρύθμιση των αυθαιρέτων, διότι σύμφωνα με τον Ν. 4495/2017, η προθεσμία για την τακτοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών κατηγοριών 1 έως 4 λήγει οριστικά στις 31 Μαρτίου 2026.
Η ρύθμιση των αυθαιρέτων αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη προϋπόθεση για τη νομιμότητα ενός ακινήτου. Η τακτοποίηση αυθαιρέτων επιτρέπει σε ιδιοκτήτες να εξασφαλίσουν τη δυνατότητα μεταβίβασης, χρηματοδότησης από το πρόγραμμα Εξ οικονομώ, ηλεκτροδότησης και γενικά της αξιοποίησης του ακινήτου τους χωρίς νομικούς κινδύνους.
Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες;
Θα πρέπει να απευθυνθούν άμεσα σε μηχανικό προκειμένου να γίνουν τα εξής βήματα:
1ονΈλεγχος νομιμότητας του ακινήτου από πολιτικό μηχανικό.
2ονΣύγκριση εγκεκριμένων σχεδίων οικοδομικής άδειας με την πραγματική κατάσταση.
3ονΚατηγοριοποίηση της παράβασης (1–4) και υπολογισμός προστίμου.
4ονΥποβολή δήλωσης αυθαιρέτου μέσω του συστήματος ΤΕΕ.
5ονΚαταβολή παραβόλου & προστίμου (εφάπαξ ή με δόσεις).
6ονΟριστική υπαγωγή και ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου.
Σημειώνεται ότι σε παλαιά ακίνητα όπου δεν υπάρχει διαθέσιμος φάκελος, μπορεί να απαιτηθεί νέα τοπογραφική αποτύπωση ή στατική αξιολόγηση από ειδικευμένο μελετητή.
Μήπως πρέπει να περιμένω, γιατί πάντα δίνεται παράταση στην Ελλάδα;
Το ενδεχόμενο νέας παράτασης εξετάζεται από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος, ωστόσο καμία επίσημη δέσμευση δεν έχει ανακοινωθεί. Να θυμίσουμε όμως, ότι με αυτό το σκεπτικό χάθηκε και η ευκαιρία τακτοποίησης των μεγάλων αυθαιρέτων – κατηγορίας 5, για χιλιάδες ιδιοκτήτες που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2020.
Ήδη, η πολιτεία έχει δεσμευτεί ότι δεν θα δείξει πλέον καμία ανοχή στα αυθαίρετα παλιάς και νέας γενιάς και γι’ αυτό προσανατολίζεται στην ψηφιακή παρακολούθηση όλων των δηλώσεων μέσω της Ψηφιακής Τράπεζας Γης και της Ταυτότητας Κτιρίου, γεγονός που δείχνει διάθεση για σταδιακή ολοκλήρωση του συστήματος και όχι νέα παρατεταμένη ρύθμιση.
Επίσης, τα τελευταία χρόνια, κάθε νέα ρύθμιση που έρχεται, φέρνει μαζί και μεγάλες αυξήσεις στα πρόστιμα. Γι’ αυτό και οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να προχωρήσουν έγκαιρα στη νομιμοποίηση αυθαιρεσιών, γιατί θα το βρούνε μπροστά τους στο άμεσο μάλλον.
Ποιές κατηγορίες αυθαιρέτων μπορούν να τακτοποιηθούν έως το 2026;
Όλες οι κατηγορίες 1–4 του Ν. 4495/17, δηλαδή παραβάσεις πριν το 2011 και μικρές ή μεσαίες αποκλίσεις από την άδεια. Σημειώνεται ότι, για τα αυθαίρετα που κτίστηκαν πριν το 1983 δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση η ύπαρξη οικοδομικής άδειας
Αναλυτικά οι τέσσερις κατηγορίες αφορούν:
Κατηγορία 1: Αυθαίρετα προ του 1975
Πρόκειται για τις αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται πριν από το έτος 1975. Εάν η κατασκευή ολοκληρώθηκε πριν τις 09.06.1975, εξαιρούνται οριστικά από την υποχρέωση κατεδάφισης με την καταβολή παραβόλου ποσού διακοσίων πενήντα ευρώ και χωρίς την καταβολή ενιαίου ειδικού προστίμου. Εάν όμως στο ακίνητα υπάρχουν επιπρόσθετες αυθαίρετες κατασκευές που ολοκληρώθηκαν μετά τις 09.06.1975, τότε το ακίνητο θα ενταχθεί στην κατηγορία 2, 4 ή 5, ανάλογα με την περίπτωση.
Κατηγορία 2: Αυθαίρετα προ του 1983
Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται όλες οι αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται πριν την 01.01.1983. Τα ακίνητα αυτά εξαιρούνται από την κατεδάφιση με την καταβολή του παραβόλου και του ενιαίου ειδικού προστίμου. Επίσης, ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να προσκομίσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Εάν στο κτίσμα υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές που ολοκληρώθηκαν μετά την 01.01.1983, τότε το ακίνητο θα ενταχθεί στην κατηγορία 4 ή 5.
Κατηγορία 3: Μικρές Πολεοδομικές Παραβάσεις
Πρόκειται για μια ευρεία κατηγορία, η οποία περιλαμβάνει αρκετές περιπτώσεις, σημαντικότερες εκ των οποίων είναι:
αλλαγές στις εξωτερικές διαστάσεις του περιγράμματος του κτιρίου έως 5%,
μείωση του ποσοστού της υποχρεωτικής φύτευσης του ακάλυπτου χώρου του οικοπέδου έως 20%,
προσθήκη μόνωσης εξωτερικά στις όψεις,
αλλαγή των διαστάσεων των ανοιγμάτων και μετατόπισή τους,
υπέρβαση περιτοίχισης ύψους έως 1 μέτρο για κατοικίες και 2 μέτρα για βιομηχανίες και ειδικά κτίρια,
αλλαγή θέσης του προβλεπόμενου με οικοδομική άδεια κτιρίου σε άλλη θέση.
Κατηγορία 4: Αυθαίρετα προ του 2011
Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται οι εξής αυθαίρετες κατασκευές σε κτίσμα με οικοδομικές άδειες με τις οποίες:
-δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής,
-δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής,
-δεν ξεπερνούν τα 50 τ.μ. σε συνολική δόμηση, όταν βρίσκονται σε ακίνητα που διαθέτουν οικοδομική άδεια,
-αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, εφόσον έχουν συντελεστεί σε περιοχές εντός σχεδίου,
-αυθαίρετες κατασκευές ημιϋπαίθριων χώρων σε κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου.
Τι πρέπει να προσέξουν οι ιδιοκτήτες;
Η τακτοποίηση θεωρείται ολοκληρωμένη μόνο αν εκδοθεί η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Χωρίς αυτή, δεν επιτρέπεται μεταβίβαση του ακινήτου.
Τα πρόστιμα υπολογίζονται με βάση την επιφάνεια, την παλαιότητα, την τιμή ζώνης και το είδος της αυθαιρεσίας.
Υπάρχει δυνατότητα εξόφλησης σε έως 100 δόσεις, με ελάχιστο ποσό τα 50€ ανά μήνα, αλλά και εκπτώσεις 20% σε περιπτώσεις εφάπαξ καταβολής ή 10% σε περίπτωση προκαταβολής του 30% του προστίμου.
Ποιο παράβολο πρέπει να πληρωθεί για να «κλειδώσει» η υπαγωγή μέχρι 31 Μαρτίου 2026;
Το παράβολο υπολογίζεται ανάλογα με τα τετραγωνικά των αυθαιρέτων τα οποία στη συνέχεια συμψηφίζονται με το ποσό του προστίμου που θα προκύψει μετά την υπαγωγή προς τακτοποίηση:
1) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης έως 100 τ.μ.: 250€
2) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης από 101–500 τ.μ.: 500€
3) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης από 501–2.000 τ.μ.: 1.000€
4) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης από 2.001–5.000 τ.μ.: 4.000€
5) Για αυθαίρετα κτίσματα ή αλλαγή χρήσης Πάνω από 5.001 τ.μ.: 10.000€
Ποιοι ιδιοκτήτες δικαιούνται έκπτωση στα πρόστιμα;
Υπάρχουν ευνοϊκές ρυθμίσεις για τις εξής περιπτώσεις:
Εξόφληση προστίμων σε 100 δόσεις.
Μείωση 20% σε όσους θα πληρώσουν εφάπαξ το πρόστιμο.
Μείωση 10% σε όσους θα καταβάλουν το 30% του προστίμου.
Δόσεις με 50 ευρώ τον μήνα.
Παράταση επιπλέον δύο ετών στην τακτοποίηση αυθαίρετων σε όσους αδυνατούν οικονομικά να πληρώσουν τα πρόστιμα.
Επιπλέον μείωση σε όσους έχουν μία και μοναδική κατοικία.
Μειώσεις από 15% έως και 30% σε πολλές ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως ΑμεΑ, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, άνεργοι, δικαιούχοι εισοδήματος κοινωνικής αλληλεγγύης, παλιννοστούντες.
Εκπτωση 30% σε όσους έχουν αυθαίρετο σε οικισμό που έχει χαρακτηριστεί «στάσιμος».
Εκπτώσεις έως 60% σε περιοχές σεισμικής επικινδυνότητας.
Μείωση 30% έως 50% για κτίσματα που ολοκλήρωσαν την ενεργειακή αναβάθμιση.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού
πηγή taxydromos.gr
Επιτέλους κάτι ξεκίνησε.
Σε αίτηση συναδέρφου σε αρχείο ΥΔΟΜ του έστειλαν όλο τον φάκελο με τα συνημμένα σχέδια μελέτες της Άδειας που ζήτησε.
Πιθανά θα ολοκληρώθηκαν και οι διαδικασίες με τα σκαναρίσματα στην συγκεκριμένη Πολεοδομία και να αρχίσουμε να βλέπουμε και στις άλλες πολεοδομίες κάτι ανάλογο.
Μη ξεχνάμε ότι τα σκαναρίσματα έχουν ξεκινήσει σε όλα τα αρχεία πολεοδομιών σε όλη την Ελλάδα.
Όποτε μπορούν ας ενημερώνουν σ ΑΥΤΌ ΘΕΜΑ οι συνάδερφοι σε ποιες Πολεοδομίες ξεκίνησαν να στέλνουν με εμαιλ τα σχέδια και τις μελέτες των αρχείων τους.
Ένα σημαντικό βήμα για την επιτάχυνση της ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών πραγματοποιεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την υπογραφή της πρώτης τροποποίησης της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που αφορά την προκήρυξη του προγράμματος «Εξοικονομώ 2025». Η νέα απόφαση ενισχύει το πλαίσιο υλοποίησης των παρεμβάσεων και επεκτείνει το εύρος των ωφελούμενων νοικοκυριών.
Περισσότερες παρεμβάσεις και επικαιροποιημένα δικαιολογητικά
Η τροποποίηση προβλέπει δυνατότητα υλοποίησης περισσότερων παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, διευρύνοντας τα οφέλη για όσους συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Παράλληλα, επικαιροποιεί τον κατάλογο των απαιτούμενων δικαιολογητικών, ώστε η διαδικασία να γίνει πιο σαφής και λειτουργική για τους ενδιαφερόμενους.
Μεταφορά της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου και παράταση του χρονοδιαγράμματος
Σημαντική αλλαγή αποτελεί η μεταφορά της υποβολής της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου (ΗΤΚ), η οποία πλέον θα κατατίθεται εντός 30 ημερών μετά την υπαγωγή της αίτησης στο πρόγραμμα. Επιπλέον, παρατείνεται το συνολικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των δράσεων έως τις 31 Μαΐου 2026, επιτρέποντας στους δικαιούχους μεγαλύτερη ευελιξία στην ολοκλήρωση των εργασιών.
Ισχυρή ζήτηση και διπλασιασμός του προϋπολογισμού
Μέχρι σήμερα έχουν υποβληθεί περίπου 55.000 αιτήσεις, ενώ τα αρχικά αποτελέσματα αναμένεται να καλύψουν περισσότερους από 40.000 ωφελούμενους. Η υψηλή συμμετοχή οδήγησε στην ενίσχυση του προϋπολογισμού του προγράμματος, ο οποίος αυξήθηκε από 434 εκατ. ευρώ σε 924.269.064 εκατ. ευρώ, με στόχο την κάλυψη της αυξημένης ζήτησης.
Κομβικό εργαλείο για τη βιώσιμη ανάπτυξη
Το «Εξοικονομώ 2025» αποτελεί βασικό πυλώνα της ενεργειακής πολιτικής της χώρας, συμβάλλοντας στη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος των κατοικιών, στην αποτελεσματική χρήση ενέργειας και στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Παράλληλα, λειτουργεί ως σημαντικός μοχλός για την επίτευξη των εθνικών στόχων σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κλιματική ισορροπία.
Χρήσιμες πληροφορίες για τους ενδιαφερόμενους
Οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται τηλεφωνικά στο 2131513745 από Δευτέρα έως Παρασκευή (09:00–17:00). Ο Οδηγός του Προγράμματος, οι τροποποιήσεις, τα εγχειρίδια χρήσης και το υλικό υποστήριξης βρίσκονται διαθέσιμα στην επίσημη ιστοσελίδα του προγράμματος. Το «Εξοικονομώ 2025» υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση – NextGeneration EU.
Πηγή: epirusgate.gr
Ηεποχή που οι τιμές ακινήτων βασίζονταν σε «φουσκωμένες» αγγελίες τελειώνει.
Μέχρι το καλοκαίρι του 2026, το Price Map, η νέα κρατική πλατφόρμα, θα επιτρέπει σε κάθε πολίτη να βλέπει με ένα κλικ πόσο πραγματικά πωλούνται τα σπίτια στη γειτονιά του.
Πίσω από την ιδέα βρίσκεται η ανάγκη για διαφάνεια και αλήθεια στην αγορά κατοικίας, σε μια περίοδο που οι τιμές συνεχίζουν να σκαρφαλώνουν, αφήνοντας εκτός χιλιάδες νοικοκυριά και νέους αγοραστές.
Τι θα προσφέρει στους πολίτες
Η πλατφόρμα θα δίνει τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη να βλέπει τον μέσο όρο πραγματικών τιμών ανά περιοχή, να συγκρίνει τις αξίες των συμβολαίων με αυτές που αναγράφονται στις αγγελίες και να υπολογίζει την εκτιμώμενη αξία του ακινήτου του.
Μέχρι σήμερα, η αγορά λειτουργεί κυρίως με “τιμές προσδοκίας”, δηλαδή όσα ζητούν οι πωλητές στις αγγελίες όχι όσα πραγματικά πληρώνονται.
Το Price Map έρχεται να καλύψει αυτό το κενό, παρέχοντας ακριβή και επικαιροποιημένα δεδομένα για όλη την Ελλάδα.
Οι πραγματικές τιμές, όχι αυτές των αγγελιών
Σήμερα, οι περισσότερες τιμές που βλέπουμε στις αγγελίες είναι τιμές “προσδοκίας” – όσα ζητά ο πωλητής, όχι όσα πραγματικά δίνονται. Το Price Map θα αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού:
με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης, θα αντλεί στοιχεία από συμβόλαια μεταβίβασης, φορολογικά δεδομένα και το Κτηματολόγιο, και θα δείχνει τον πραγματικό μέσο όρο τιμής πώλησης ανά περιοχή.
Με απλά λόγια: ο χρήστης θα μπορεί να δει σε χάρτη πόσο πουλήθηκαν σπίτια παρόμοια με το δικό του, χωρίς να χρειάζεται μεσίτη ή ειδικό.
Πώς θα λειτουργεί το Price Map
Το σύστημα θα βασίζεται σε τεχνητή νοημοσύνη και αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, που θα αναλύουν στοιχεία από:
συμβόλαια μεταβίβασης,
αγγελίες πώλησης και ενοικίασης,
φορολογικές δηλώσεις,
και το Εθνικό Κτηματολόγιο.
Η πλατφόρμα θα ενημερώνεται συνεχώς, αποτυπώνοντας τις πραγματικές τάσεις της αγοράς σε πραγματικό χρόνο. Θα εμφανίζονται μόνο βασικά χαρακτηριστικά κάθε ακινήτου — όπως επιφάνεια, είδος, παλαιότητα και τίμημα  χωρίς προσωπικά δεδομένα, ώστε να διασφαλίζεται η ανωνυμία των ιδιοκτητών.
Ένα εργαλείο για όλους -Πρόσβαση σε τρία επίπεδα
Η πρόσβαση στο Price Map θα παρέχεται σε τρεις βαθμίδες:
Δωρεάν πρόσβαση για πολίτες που θέλουν να δουν την τρέχουσα και διαχρονική αξία των ακινήτων τους.
Πρόσβαση με αντίτιμο, για όσους χρειάζονται αναλυτικά στοιχεία ανά περιοχή ή τύπο ακινήτου — χρήσιμο εργαλείο για υποψήφιους αγοραστές.
Επαγγελματική πρόσβαση για μεσίτες, τράπεζες και επενδυτικούς φορείς, με πλήρη δεδομένα αγοράς για στρατηγικές αποφάσεις.
Θα επεκταθεί και στα ενοίκια
Στη δεύτερη φάση, το Price Map θα επεκταθεί και στα ενοίκια, δίνοντας πλήρη εικόνα για το κόστος στέγασης στην Ελλάδα. Έτσι, ένας ενοικιαστής θα μπορεί να ξέρει αν το σπίτι που ψάχνει αξίζει τα χρήματα που ζητά ο ιδιοκτήτης.
«Να ξέρει ο πολίτης την πραγματική αξία»
Μιλώντας για το νέο εργαλείο, ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος ανέφερε:
«Μέχρι σήμερα, η εκτίμηση της αξίας ενός ακινήτου γινόταν κυρίως μέσω αγγελιών, που συχνά αφορούν προσδοκώμενες τιμές. Αυτό δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά. «Με το Price Map, ο πολίτης θα έχει πλέον ξεκάθαρη εικόνα για το πόσο πραγματικά πωλούνται τα ακίνητα σε κάθε περιοχή.»
Οι τάσεις στην αγορά ακινήτων
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδοςοι τιμές κατοικιών εξακολουθούν να ανεβαίνουν: στο δεύτερο τρίμηνο του 2025, τα νέα διαμερίσματα αυξήθηκαν κατά 6,8%, ενώ τα παλαιά κατά 7,6%.
Στην Αθήνα η αύξηση έφτασε το 5,9%, ενώ στη Θεσσαλονίκη και άλλες περιοχές το 8,8%, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ.
Διαφάνεια στην αγορά, σιγουριά για τον πολίτη
Το Price Map δεν είναι απλώς μια ψηφιακή καινοτομία – είναι ένα εργαλείο εμπιστοσύνης.
Για πρώτη φορά, οι πολίτες θα μπορούν να γνωρίζουν την πραγματική αξία του σπιτιού τους, να συγκρίνουν τιμές και να παίρνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις.
Σε μια αγορά που αλλάζει ραγδαία, η αλήθεια στα νούμερα μπορεί να κάνει τη διαφορά.

πηγή govnews.gr
Το υπουργείο Πολιτισμού, με μια απλή ενημερωτική εγκύκλιο προς όλες  τις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες που εξέδωσε ο γενικός γραμματέας του ΥΠΠΟ, ερήμην του αρμόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος ανατρέπει την ισχύουσα εδώ και τρία χρόνια πολεοδομική νομοθεσία για τον τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών, τινάζει στον αέρα την επιτυχημένη έκδοση τους  μέσω του συστήματος «e- άδειες», που γίνεται με όλες τις αναγκαίες εγκρίσεις και ευθύνη του μηχανικού. Και την ίδια ώρα που η κυβέρνηση προωθεί μεταρρύθμιση, με έργα και εφαρμογές ψηφιοποίηση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, γυρίζει πίσω μηχανικούς, ιδιοκτήτες και επενδυτές στις ουρές των Πολεοδομιών.
♦ Με ερμηνευτικές ακροβασίες, στο όνομα του «συστήματος προληπτικής προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς», το οποίο ωστόσο η πολεοδομική νομοθεσία, που τέθηκε σε εφαρμογή  με διατάξεις του νόμου 4951/22  προτάσσει και διασφαλίζει πλήρως, ορίζοντας διαδικασίες και αναγκαία δικαιολογητικά τόσο πολεοδομικής νομιμότητας, όσο και των εγκρίσεων που απαιτούνται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία  και των κατά περίπτωση άλλων υπηρεσιών και φορέων για κάθε οικοδομική εργασία, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΠΟ καταργεί τον πολεοδομικό νόμο και δίνει εντολή στις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες η νομοθετημένη ως προαιρετική διαδικασία προέγκρισης της οικοδομικής αδείας από την Υπηρεσία Δόμησης να επιβάλλεται ως υποχρεωτική.
♦ Μπλοκάρει ξαφνικά η πορεία της οικοδομικής δραστηριότητας για χιλιάδες οικοδομικές άδειες σε μικρά και μεγάλα έργα και επενδύσεις, ενώ επηρεάζονται ιδιοκτησίες εκατομμυρίων ακινήτων, καθώς η ανατροπή που προκαλεί η εγκύκλιος του γενικού γραμματέα του ΥΠΠΟ αφορά κάθε είδους εργασίες ανέγερσης και προσθήκης κατασκευών σε ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, οι οριοθετήσεις των οποίων καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις στο σύνολο της χώρας.
♦ Η προέγκριση από την Πολεοδομία, που παρά το νόμο επιβάλλεται από το ΥΠΠΟ ως υποχρεωτική, προκειμένου οι Αρχαιολογικές Υπηρεσίες να εξετάσουν τις προωθούμενες εργασίες  από πλευράς αρχαιολογικής νομοθεσίας σημαίνει  επιπλέον εμπλοκές και καθυστερήσεις άνω του έτους στην τελική έγκριση των εργασιών. Και οι μεγάλες καθυστερήσεις που ήδη  σημειώνονται στις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες να διεκπεραιώσουν τους ελέγχους και  τις εγκρίσεις των υποθέσεων εντέχνως εκτοπίζονται και  μεταφέρονται στις υποστελεχωμένες και με πολλά προβλήματα στην λειτουργία τους Πολεοδομίες.
♦ Σε κάθε δε περίπτωση ακυρώνονται τα πλεονεκτήματα του συστήματος απλοποίησης έκδοσης οικοδομικών αδειών, που εφάρμοσαν ΥΠΕΝ και κυβέρνηση, πανηγυρίζοντας για «ουσιαστική απλοποίηση των διαδικασιών, αποφόρτιση και αποτελεσματικότερη λειτουργία των Υπηρεσιών Δόμησης, αντιμετώπιση της διαφθοράς, ταχύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και προσέλκυση επενδυτών». Πλεονεκτήματα,  με σημείο αναφοράς το σύστημα «e- άδειες», που έχουν επισημάνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, τα οποία αποτελούν βάση αναφοράς των κυβερνητικών πρωτοβουλιών, για τα νέα ψηφιακά έργα, όπως  του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, της ψηφιοποίησης των αρχείων των οικοδομικών άδειών κ.α. στην προωθούμενη μεταρρύθμιση των Πολεοδομιών.
Nομοθετική πρωτοτυπία κατάργησης της νομοθεσίας με μια απλή εγκύκλιο

Συγκεκριμένα το Γραφείο Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού εξέδωσε το με αριθ. πρωτ. 482753/21-10-2025 έγγραφο οδηγιών, το οποίο υπογράφει ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γεώργιος Διδασκάλου, προς τις εποπτευόμενες από αυτό Αρχαιολογικές Υπηρεσίες με θέμα: «Σχετικά με την τήρηση ισχύουσας πολεοδομικής νομοθεσίας για αιτήματα προς εξέταση από τα όργανα και τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ».
Η εγκύκλιος του ΓΓ του ΥΠΠΟ  επιβάλλει την υποχρεωτική έκδοση, προέγκρισης για κάθε οικοδομική άδεια από τις Πολεοδομικές Υπηρεσίες παρά την ρητή και κατηγορηματική διατύπωση του νόμου (άρθρα 155 και 156 Ν. 4951/22) για τον προαιρετικό χαρακτήρα της διαδικασίας αυτής.
Το  επιχείρημα είναι, ότι η προέγκριση οικοδομικής αδείας αποτελεί «τρόπο διασφάλισης της καταρχήν πολεοδομικής συμβατότητας των υπό εξέταση, από πλευράς αρχαιολογικής νομοθεσίας, εργασιών», αγνοώντας προφανώς ότι οι διατάξεις αυτές του νόμου τυγχάνουν επιτυχημένης εφαρμογής για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριών  ετών,  χωρίς να έχουν επισημανθεί από καμία πλευρά μέχρι σήμερα φαινόμενα διασάλευσης της «πολεοδομικής συμβατότητας».
Χωρίς να είναι ορατό, ποιος ακριβώς  λόγος και αιτία οδήγησε τον γενικό γραμματέα του ΥΠΠΟ στην μονομερή νομοθετική πρωτοτυπία κατάργησης της νομοθεσίας με μια απλή εγκύκλιο, οι Αρχαιολογικές Υπηρεσίες, που πράγματι είναι επιβαρυμένες να διεκπεραιώσουν τους ελέγχους και τις  εγκρίσεις στις υποθέσεις των πολιτών με την απλοποιημένη διαδικασία και καθυστερούν, σπεύδουν τώρα με ζήλο να εφαρμόσουν την εγκύκλιο του πολιτικού προϊσταμένου τους στο ΥΠΠΟ, στέλνοντας  πλέον τους ενδιαφερόμενους στις ουρές των Πολεοδομιών.
«H προέγκρισης για έκδοση οικοδομικής αδείας παρότι είναι προαιρετική κρίνεται απαραίτητη, άρα και υποχρεωτική»
Είναι δε τέτοιος ο ζήλος των κατά τόπους Αρχαιολογικών Υπηρεσιών,  που φτάνουν να προεκτείνουν τις ερμηνείες της εγκύκλιου του ΥΠΠΟ, σε νέες ερμηνευτικές ακροβασίες.
Όπως χαρακτηριστικά  προκύπτει από έγγραφό  της Εφορείας Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας, που ενημερώνει τις υπηρεσίες αρμοδιότητας της για  «την απαίτηση έκδοσης προέγκρισης οικοδομικής αδείας». Και αναφέρει ότι:  «η προέγκρισης για έκδοση οικοδομικής αδείας,  ….. παρότι είναι προαιρετική κρίνεται απαραίτητη, άρα και υποχρεωτική».
Yπάλληλοι της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας απαιτούν και δηλώσεις αποκήρυξης των κινήτρων του ΝΟΚ
Είναι κοινή διαπίστωση, ότι η επιτάχυνση του χρόνου έκδοσης μιας οικοδομικής αδείας έχει απεξαρτηθεί πλέον σε μεγάλο βαθμό από τη λειτουργική ικανότητα και παραγωγικότητα της κάθε Υπηρεσίας Δόμησης, λόγω της αποφόρτισης τους και της μεταφοράς μέρους των αρμοδιοτήτων τους στους ιδιώτες μηχανικούς.
Ωστόσο εξαρτάται κατά μείζονα λόγο από την ταχύτητα εξασφάλισης των απαραίτητων εγκρίσεων από άλλους φορείς και Υπηρεσίες, οι οποίες σε πολλές των περιπτώσεων είτε λόγω υποστελέχωσης είτε λόγω χρόνιων αγκυλώσεων κινούνται με βραδύτητα, που υποθηκεύει κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια και νομοθετική πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση της ταχύτερης έκδοσης των οικοδομικών αδειών και εξυπηρέτησης των πολιτών.
Είναι αξιοσημείωτο, όπως σημειώνουν τεχνικοί παράγοντες, ότι η προσπάθεια απλοποίησης των διαδικασιών και ενίσχυσης των ψηφιακών υπηρεσιών, όταν συναντάται με τις δημόσιες υπηρεσίες αντιμετωπίζει συνεχώς νέες εκπλήξεις.
Έτσι παρατηρείται το φαινόμενο υπάλληλοι της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας να απαιτούν από τους μελετητές μηχανικούς προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης με την οποία να βεβαιώνουν, ότι δεν κάνουν χρήση των πολεοδομικών κινήτρων του Ν.Ο.Κ. (αρ. 10, παρ. 8γ και 8δ του αρ. 15, παρ. 1 και 2 του αρ. 25, παρ. 6 του αρ. 11, παρ. 2 του αρ. 19), που έχουν ακυρωθεί με αποφάσεις του ΣτΕ, παρά την ύπαρξη σχετικών διατάξεων (Ν. 5197/25-ΦΕΚ 76/Α- άρθρα 66 έως και 71), δια των οποίων προβλέπεται η αναστολή ή κατάργηση των κινήτρων αυτών για νέες άδειες, καθώς και ο τρόπος και η δυνατότητα ή μη αναθεώρησης παλαιότερων οικοδομικών αδειών, που έχουν εκδοθεί με χρήση των κινήτρων.
Η απλοποίηση της νομοθεσίας που τώρα καταργεί το ΥΠΠΟ, έγινε με αυξημένες εγγυήσεις, έλεγχο και δικαιολογητικά
Η δυνατότητα μέσω του νέου θεσμικού πλαισίου (άρθρα 28 έως 51 του Ν. 4495/17 και άρθρα 155, 156 και 157 του Ν. 4951/22) δόθηκε για αυτόματη έκδοση της οικοδομικής αδείας μετά την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου από ιδιώτη μηχανικό, υπό την προϋπόθεση εξασφάλισης προηγουμένως από τις Πολεοδομικές Υπηρεσίες σχετικής έγγραφης βεβαίωσης για τους όρους δόμησης, που ισχύουν στη θέση του ακινήτου, των κατά περίπτωση απαιτούμενων εγκρίσεων από άλλους φορείς και Υπηρεσίες (Αρχαιολογική Υπηρεσία, ΔΕΔΔΗΕ, Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής κ.λ.π.) και ελέγχου του τοπογραφικού διαγράμματος.
-«Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο, ότι η οικοδομική έκρηξη των τελευταίων ετών και δεδομένης της ελλιπούς στελέχωσης και δυσλειτουργίας των Υπηρεσιών Δόμησης θα είχε οδηγήσει σε τελματώδη και αδιέξοδη κατάσταση την διαδικασία χορήγησης νέων οικοδομικών αδειών με οδυνηρές συνέπειες στη προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων, στην απασχόληση και στην εθνική οικονομία, εάν δεν παρέχονταν αυτή  δυνατότητα μέσω του νέου θεσμικού πλαισίου», τονίζουν τεχνικοί παράγοντες.
Σημειώνεται ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο (άρθρα 28 έως 51 του Ν. 4495/17 και άρθρα 155, 156 και 157 του Ν. 4951/22), για τον τρόπο  έκδοσης οικοδομικών αδειών,που προωθήθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος με πρωτοβουλίες του αρμόδιου υφυπουργού Νίκου Ταγαρά καθορίστηκαν κατά τρόπο σαφή και κατηγορηματικό:
α) Η υποχρεωτική υποβολή με ηλεκτρονικό τρόπο των κατά περίπτωση απαιτούμενων μελετών, δικαιολογητικών, στοιχείων και εγκρίσεων, ο έλεγχος και η έκδοση των πράξεων εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών.
β) Οι προδιαγραφές σύνταξης τοπογραφικού διαγράμματος και διαγράμματος κάλυψης και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται να υποβάλλονται στο ηλεκτρονικό σύστημα για τη χορήγηση οικοδομικής άδειας, αναθεώρησης, ενημέρωσης και προεγκρίσεων.
γ) Η κατηγοριοποίηση των οικοδομικών αδειών σε τρεις  κατηγορίες ανάλογα με την περιοχή, τη θέση, τη χρήση, το μέγεθος και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του προς ανέγερση κτιρίου.
δ)Η δυνατότητα για πρώτη φορά έκδοσης οικοδομικής αδείας κάθε κατηγορίας αυτόματα (άρθρο 156 Ν. 4951/22 – ΦΕΚ 129/Α/4-7-2022), χωρίς την προέγκριση του άρθρου 36 του Ν. 4495/17, αμέσως μετά την ηλεκτρονική υποβολή από τον μηχανικό του φακέλου με όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τις μελέτες και με την προϋπόθεση υποβολής έγγραφης βεβαίωσης της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, στην οποία αναγράφονται οι όροι δόμησης, που ισχύουν στη θέση του ακινήτου, οι κατά περίπτωση απαραίτητες εγκρίσεις φορέων και υπηρεσιών, ενώ για τις κατηγορίες 1 και 2 επιπρόσθετα υποβάλλεται και ελέγχεται και το τοπογραφικό διάγραμμα.
ε) Η προαιρετική διαδικασία προέγκρισης της οικοδομικής αδείας από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης για όλες τις κατηγορίες οικοδομικών αδειών (άρθρο 155, Ν. 4951/22), η οποία εναπόκειται στη βούληση του μελετητή μηχανικού και τη σύμφωνη γνώμη του κυρίου του έργου να υποβάλλει την αίτηση χορήγησης προέγκρισης, δια της οποίας κατοχυρώνεται η δυνατότητα οικοδόμησης του οικοπέδου ή γηπέδου καθώς και οι όροι δόμησης αυτού, εφόσον η οικοδομική άδεια εκδοθεί μέσα στον χρόνο ισχύος της προέγκρισης.
στ) Ο υποχρεωτικός έλεγχος εφαρμογής της μελέτης από ιδιώτες μηχανικούς ελεγκτές δόμησης, ο δειγματοληπτικός έλεγχος των οικοδομικών αδειών από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και οι κυρώσεις που επιβάλλονται ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης στον επιβλέποντα μηχανικό, σε περιπτώσεις που υπήρξαν πλημμέλειες όσον αφορά την εκπόνηση των μελετών, στην περίπτωση που οι μελέτες δεν εκπονήθηκαν σύμφωνα με τις οικείες πολεοδομικές διατάξεις όσο και στην περίπτωση που οι οικοδομικές εργασίες δεν εκτελέσθηκαν σύμφωνα με τις μελέτες που υποβλήθηκαν.
Υποβιβάζουν τον ρόλο του μηχανικού, που του αναγνώρισε και ανάθεσε η Πολιτεία
Η νέα εγκύκλιος του ΓΓ του ΥΠΠΟ έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στον τεχνικό και στον κατασκευαστικό κόσμο. Τεχνικοί παράγοντες σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι:
-«Σε κάθε περίπτωση η πρωτοβουλία αυτή του ΓΓ του ΥΠΠΟ, ενός «καθ’ ύλην αναρμοδίου» ανατρέπει μια ρηξικέλευθη μεταρρυθμιστική προσπάθεια,  προς την κατεύθυνση της αποφόρτισης και εξυγίανσης των Υπηρεσιών Δόμησης, της ταχύτερης εξυπηρέτησης των πολιτών και μείωσης της γραφειοκρατίας, της αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας και προσέλκυσης νέων επενδυτικών κεφαλαίων». Και παράλληλα  ότι:
-«Υποτιμά την επιστημονική επάρκεια και την ευθύνη των μελετητών μηχανικών και εν τέλει απαξιώνει και υποβιβάζει τον ρόλο του μηχανικού που του αναγνώρισε και ανάθεσε η Πολιτεία στην διαδικασία έκδοσης της οικοδομικής αδείας».
Ολόκληρη η εγκύκλιος του γενικού γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού
Ολόκληρη η εγκύκλιος του γενικού γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού, προς τις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες της χώρας,  με θέμα: «Σχετικά με την τήρηση ισχύουσας πολεοδομικής νομοθεσίας για αιτήματα προς εξέταση από τα όργανα και τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ» έχει ως εξής:
ΣΧΕΤ. 1) Το υπ’ αριθμ. πρωτ. 365582/07-08-2025 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων με θέμα «Ενημερωτικό σχετικά με τήρηση ισχύουσας πολεοδομικής νομοθεσίας για αιτήματα προς εξέταση από τα όργανα και τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ» και τα σε αυτό σχετικά αναφερόμενα υπ’ αριθμ. πρωτ. 53971/09-02- 2022, 79859/24-02-2022 και 256548/01-06-2022 και λοιπές σε αυτά αναφερόμενες αποφάσεις ΣτΕ
2) Το υπ’ αρ. πρ. 47459/10-03-2022 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς με θέμα «Διευκρινίσεις για την προέγκριση οικοδομικών αδειών Κατηγορίας 1, μετά τη θέση σε ισχύ του ν.4759/2020»
3) Το υπ’ αριθμ. πρωτ. 436882/25-09-2025 έγγραφο της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων προς την Προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς με θέμα «Απόψεις της ΔΒΜΑ σχετικά με ερώτημα της ΕΦΑ Κυκλάδων για ζητήματα απτόμενα οικοδομικών αιτημάτων»
Σε συνέχεια των ανωτέρω σχετικών και προς διευκρίνιση των θεμάτων που έχουν προκύψει ως προς θέματα πολεοδομικών αδειοδοτήσεων, εφιστούμε την προσοχή σας στα κάτωθι:
1. Κατά τον νόμο 4495/2017 και ειδικότερα κατά το άρθρο 35 ως Προέγκριση οικοδομικής άδειας νοείται η διοικητική πράξη που χορηγείται για την πιστοποίηση του δικαιώματος έκδοσης οικοδομικής άδειας και την εφαρμογή, κατά τον χρόνο ισχύος της, των πολεοδομικών διατάξεων και πολεοδομικών μεγεθών της (δόμηση, κάλυψη, ύψος), που ισχύουν κατά τον χρόνο έκδοσης της προέγκρισης, εφόσον η οικοδομική άδεια εκδοθεί εντός του χρόνου ισχύος της προέγκρισης και με την επιφύλαξη της εξασφάλισης και υποβολής των απαιτούμενων εγκρίσεων που προβλέπονται στην περίπτωση β’ της παραγράφου 1 του άρθρου 40 του ν. 4495/2017, κατά τη διαδικασία έκδοσης της οικοδομικής αδείας, δηλ. «εγκρίσεις άλλων υπηρεσιών και διοικητικών οργάνων, όπου απαιτούνται». (βλ. ΣτΕ ΟΛΟΜ 2102/2019 σκ. 11).
Κατά τούτο, σύμφωνα με την αρχή νομιμότητας και την ασφάλεια δικαίου που πρέπει να διέπει τη δράση της Διοίκησης, η Προέγκριση οικοδομικής άδειας, εφόσον αυτή συντελείται, παράγει ιδιότυπο τεκμήριο νομιμότητας, ως προς το περιεχόμενό της, μέχρι την οριστική έγκριση της σχετικής οικοδομικής άδειας και για τον λόγο αυτό αναρτάται και λαμβάνει δημοσιότητα (βλ. παρ. 8 αρ. 35 ν 4495/2017, όπως ισχύει).
2. Όπως επιβάλλει το σύστημα προληπτικής προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, και ειδικότερα τα άρθρα 10, 12, 14 και 73 του ν. 4858/2021, η απαιτούμενη κατά περίπτωση έγκριση ή άδεια του ΥΠΠΟ προηγείται και αποτελεί προαπαιτούμενο κάθε άλλης άδειας προβλεπόμενης από την κείμενη νομοθεσία. Κατά τούτο ο Υπουργός Πολιτισμού, σε περίπτωση που η εκτέλεση του έργου και συγκεκριμένα η ανέγερση οικοδομής έχει δυσμενείς συνέπειες στο προστατευόμενο μνημείο, δύναται είτε να απαγορεύσει το έργο ή τη δραστηριότητα, είτε, εφ’ όσον οι δυσμενείς επιπτώσεις μπορούν να εξουδετερωθούν με την επιβολή συγκεκριμένων όρων, να επιβάλει, πάντοτε με γνώμονα την αποτελεσματικότερη προστασία του μνημείου, τους κατάλληλους όρους και περιορισμούς στη δόμηση, οι οποίοι κατά την αιτιολογημένη κρίση του θα εξουδετερώσουν τις επιβλαβείς για το μνημείο συνέπειες (βλ. ΣΕ 919, 618/2018, 4160-61/2015, 168/2012, 2331/2009, 2834/2007 κ.ά.), περιλαμβανομένου και του περιορισμού του ανώτατου ύψους και του αριθμού των ορόφων που προβλέπονται είτε από τις γενικές διατάξεις (ΣτΕ 2331/2009) είτε από τυχόν ειδικές διατάξεις που έχουν θεσπισθεί για την προστασία αρχαιολογικού χώρου (ΣτΕ 2630/2010 σκ. 9, πρβλ. 872/2004, 2526/2003 Ολομ.). Σημειώνεται ότι κατά το σκεπτικό δε των υπ’ αριθμ. 2102 και 2103/2019 Ολομ. ΣτΕ αποφάσεων το επιτρεπτό των οικοδομικών εργασιών και όρων δόμησης ελέγχονται αποκλειστικά υπό το πρίσμα εξουδετέρωσης των τυχόν επιβλαβών αρχαιολογικών συνεπειών.
Από το συνδυασμό των ανωτέρω συνάγεται ότι τα αρμόδια όργανα του ΥΠΠΟ, κατά την άσκηση του προληπτικού τους ελέγχου, δεσμεύονται καταρχήν, μέχρι την έκδοση της αντίστοιχης οικοδομικής άδειας, από το περιεχόμενο της τυχόν νόμιμα υφισταμένης σχετικής προέγκρισης, άλλως από αντίστοιχη έγγραφη βεβαίωση, όπως τούτο προκύπτει από την παράγραφο 1 του άρθρου 35 ν. 4495/2017, όπως τροποποιήθηκε – συμπληρώθηκε με το άρθρο 155 ν. 4951/2022 (ΦΕΚ Α’ 129/4.7.2022), ώστε, στην περίπτωση αυτή, η επίκληση αμιγώς πολεοδομικών λόγων, ιδίως σε σχέση με την οικοδομησιμότητα γηπέδου εκτός σχεδίου, δεν περιλαμβάνεται στην αρμοδιότητα του ΥΠΠΟ, εκτός αν η σχετική μελέτη δεν συνοδεύεται από προέγκριση ή άλλο ανάλογης αποδεικτικής αξίας έγγραφο και υποβάλλεται αυτοτελώς και για πρώτη φορά στις οικείες υπηρεσίες.
Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να ζητείται από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία προέγκριση οικοδομικής άδειας ή έγγραφη βεβαίωση ιδίως σε σχέση με την οικοδομησιμότητα γηπέδου εκτός σχεδίου, για την διασφάλιση της καταρχήν πολεοδομικής συμβατότητας των υπό εξέταση οικοδομικών εργασιών.
Τούτο συνάγεται ερμηνευτικά και από τη ρητή αναφορά της περίπτωση β’ της παραγράφου 1 του άρθρου 40 του ν. 4495/2017, ώστε αν πράγματι απαιτείτο, σε κάθε περίπτωση και παρά την ύπαρξη προέγκρισης, ο εν λόγω πολεοδομικός έλεγχος, η περιγραφόμενη έγκριση θα προβλεπόταν ρητά και στο προγενέστερο στάδιο. Αντίθετη ερμηνευτική προσέγγιση έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την οργανωτική δομή του Κράτους και την κατά το Σύνταγμα κατανομή αρμοδιοτήτων, ιδίως όταν έχουν ήδη αποφανθεί τα κατά νόμο καθ’ ύλην αρμόδια όργανα, με ατομικές εκτελεστές διοικητικές πράξεις, ώστε τούτο θα συνιστούσε υπέρβαση ορίων διακριτικής ευχέρειας και αρμοδιοτήτων.
Σημειώνεται ότι τόσο από το υπ’ αριθμ. πρωτ. 47459/10-3-2022 έγγραφο της ΓΔΑΠΚ, όσο και από το υπ’ αριθμ. πρωτ. 436882/25-9-2025 έγγραφο της ΔΒΜΑ, η προέγκριση οικοδομικής άδειας, παρά τον προαιρετικό της χαρακτήρα, κρίνεται απαραίτητη ως  «τρόπος διασφάλισης της καταρχήν πολεοδομικής συμβατότητας των υπό εξέταση, από πλευράς αρχαιολογικής νομοθεσίας, εργασιών».
Τέλος, σε σχέση με την ΣτΕ 1321/2023, γίνεται μνεία ότι στην προκείμενη περίπτωση, αφενός δεν είχε προηγηθεί νόμιμη προέγκριση και σχετική άδεια της αρχαιολογικής υπηρεσίας και αφετέρου είχαν διατυπωθεί αντιρρήσεις από τα αρμόδια πολεοδομικά όργανα.
Παρακαλείστε να μεριμνήσετε για την ενημέρωση του συνόλου των υπαλλήλων στις υπηρεσίες αρμοδιότητάς σας, συμπεριλαμβανομένων και των (1), (2) και (3) σχετικών εγγράφων του παρόντος.
Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού
Γεώργιος Διδασκάλου»
Του Αργύρη Δεμερτζή/
πηγή ecopress.gr
Το φιλόδοξο real estate project της DKG Development επιδιώκει να μετατρέψει ένα παραμελημένο βιομηχανικό τοπίο σε έναν δυναμικό και πολυλειτουργικό αστικό ιστό, στην είσοδο του Πειραιά, στο σταυροδρόμι των δύο κύριων λεωφόρων που συνδέουν τον Πειραιά με το κέντρο της Αθήνας και την Αθηναϊκή Ριβιέρα.
Δείτε στο παραπάνω βίντεο πώς θα γίνουν τα νέα “πράσινα” κτίρια κατοικιών και γραφείων στο Piraeus Gate Project.
Συνολικά, θα προσφέρει 462 διαμερίσματα και 268 εξυπηρετούμενα διαμερίσματα (serviced apartments), με στόχευσης σε οικογένειες, φοιτητές, επαγγελματίες και ταξιδώτες.
Το έργο έχει σχεδιαστεί από το γνωστό αρχιτεκτονικό γραφείο Tsolakis Architects.
Στο PIRAEÚS GATE, τα κτίρια θα είναι πιστοποιημένα κατά LEED και το έργο στο σύνολό του θα είναι η πρώτη γειτονιά με πιστοποίηση LEED στην Ελλάδα.

Το masterplan του Piraeus Gate στον Πειραιά – Πηγή: Piraeus Gate / DKG Development
Ποιά κτίρια θα αξιοποιηθούν και ποιά νέα θα κατασκευαστούν
Η συνολική δόμηση (GBA) θα ανέλθει σε 85.000 τ.μ. με μικτή χρήση κατοικιών, εξυπηρετούμενων διαμερισμάτων, φιλοξενίας, γραφείων, καταστημάτων και δημοσίων χώρων.
Το μεγαλύτερο και σημαντικότερο project του έργου αποτελεί το Urban Oasis Piraeus.
Για αυτό, θα αξιοποιηθεί το πρώην βιομηχανικό ακίνητο της ΑΖΕΛ στην Ομηρίδου Σκυλίτση (παράλληλα με τις γραμμές του ηλεκτρικού).
Αποτελεί ακίνητο επιφάνειας 7,8 στρεμμάτων περίπου στο οποίο μετά από μερικές κατεδαφίσεις θα δημιουργηθούν 4 κτίρια με 12 επίπεδα, 440 υπόγειες θέσεις πάρκινγκ και υπόγειες αποθήκες.
Συνολικά θα περιλαμβάνει 357 κατοικίες και 3 καταστήματα (συνολικής επιφάνειας 3.000 τ.μ.).
Το συγκεκριμένο έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2028.
Σύμφωνα με το masterplan, θα αναπτυχθούν επιπλέον τα παρακάτω κτίρια στην περιοχή γύρω από το Urban Oasis Piraeus:
Piraeus Greater Exectuive Apartments: το 7ώροφο κτίριο θα βρίσκεται στην οδό Σκυλίτση και Κουντουριώτου 4. Θα περιλαμβάνει 18 διαμερίσματα.
Real Ideal: το 6ώροφο κτίριο θα βρίσκεται στην οδό Υψηλάντου 3. Θα περιλαμβάνει 21 διαμερίσματα. Η έναρξη κατασκευής τοποθετείται εντός του 2025 και αναμένεται το έργο να έχει ολοκληρωθεί το Α’ τρίμηνο του 2026.
Gateway Business Hub: το 8ώροφο κτίριο γραφείων και καταστημάτων θα βρίσκεται στην οδό Γρηγορίου Λαμπράκη 14-16. Το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2026.
Skyway: το 10ώροφο κτίριο θα βρίσκεται στην οδό Γρηγορίου Λαμπράκη 24-26. Θα περιλαμβάνει 65 κατοικίες προς πώληση ή ενοικίαση. Το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το Α’ τρίμηνο του 2026.
S&S Nexus: το 4ώροφο κτίριο θα βρίσκεται στην οδό Υψηλάντου 1. Θα διαθέτει 170 εξυπηρετούμενα διαμερίσματα μαζί με παροχές, όπως γυμναστήριο, πισίνα, χώρους εργασίας και σινεμά, μεταξύ άλλων. Το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το 2026.
Η είσοδος της LHG στην ελληνική αγορά
Η LIBERE HOSPITALITY GROUP, μέσω του εμπορικού της σήματος LIBERE, θα λειτουργεί δύο ξεχωριστά πολύ-επίπεδα ακίνητα το SKYBLUE και URBAN GL που βρίσκονται και τα δύο επί της οδού Γρ. Λαμπράκη.
Το Project SKYBLUE, ένα Greenfield έργο στην οδό Γρηγορίου Λαμπράκη 18, είναι ένα κτίριο 12 επιπέδων με κατάστημα στο ισόγειο και 32 οικιστικές μονάδες στους επάνω ορόφους, που κυμαίνονται από 22 τμ έως 39 τμ το καθένα.
Το Project URBAN GL, είναι μια επανατοποθέτηση ανενεργού ακινήτου στην οδό Γρηγορίου Λαμπράκη 12, με ισόγειο, ημιώροφο και 6 ορόφους πάνω, αποτελείται από 66 διαμερίσματα, που κυμαίνονται από 16τμ έως 36τμ κατανεμημένα στους ορόφους 1ος – 6ος, και εμπορικούς χώρους στο ισόγειο.
Η LIBERE HOSPITALITY GROUP θα λειτουργήσει και τα δύο ακίνητα ως εξυπηρετούμενα διαμερίσματα (serviced apartments). Τα ακίνητα θα κατασκευαστούν από την DKG Development, σύμφωνα με τις προδιαγραφές τou LHG Group, και θα παραδοθούν με το κλειδί στο χέρι το 4ο τρίμηνο του 2026.
πηγή bizness.gr
Περιεχόμενο – Στόχοι
 Η ποιότητα ζωής στο αστικό περιβάλλον επηρεάζεται από την οργάνωση του χώρου και τον τρόπο με τον οποίο αποδίδεται στους χρήστες του. Οι καθημερινές μετακινήσεις προσώπων και εμπορευμάτων αποτελούν κομβικής σημασίας ζητήματα για την εύρυθμη λειτουργία της πόλης, την εξοικονόμηση πόρων και ενέργειας. Η βιώσιμη κινητικότητα αναδεικνύεται σε έννοια, υψηλού ενδιαφέροντος στη διαδικασία του σχεδιασμού και της οργάνωσης του αστικού χώρου. Η ύπαρξη συνθηκών βιώσιμης κινητικότ ητας συνδέεται ευθέως με τη διαμόρφωση ενός αστικού περιβάλλοντος φιλικού προς τους χρήστες του, με δυνατότητες προσέλκυσης λειτουργιών και οικονομικών δραστηριοτήτων , που με τη σειρά τους συνεισφέρουν στην περαιτέρω εξέλιξή του.
Επισημαίνεται ότι πολλές πόλεις του εξωτερικού που σήμερα αποτελούν πρότυπα βιώσιμης κινητικότητας, ξεκίνησαν πριν μερικές δεκαετίες από καταστάσεις που θυμίζουν αντίστοιχες πολλών ελληνικών πόλεων, τις οποίες σταδιακά μ πόρεσαν να ανατρέψουν. Ταυτόχρονα αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετές ελληνικές πόλεις μπορούν να προβάλουν διεθνώς τα επιτεύγματά τους και να αποτελέσουν παραδείγματα προς μίμηση για τις υπόλοιπες. Ένας βασικός στόχος του οδηγού είναι να αναδειχθούν αυτά τα παραδείγματα και να διαδοθούν οι τρόποι και οι τεχνικές που μπόρεσαν να τα κάνουν πραγματικότητα.
Στον παρόντα οδηγό η έννοια της Βιώσιμης Κινητικότητας προσεγγί ζεται μέσω της παρουσίασης των δυνατοτήτων υλοποίησης έργων ανασχεδιασμού αστικών οδών τοπικής σημασίας, αρμοδιότητας Δήμων. Αυτές οι οδοί συνιστούν την πλειονότητα των αστικών οδών. Ειδικότερα εξετάζονται οι δυνατότητες που δίδονται στους Δήμους για τον σχεδιασμό, την ωρίμανση, την υλοποίηση και τη χρηματοδότηση τέτοιων έργων.
Ο άξονας γύρω από τον οποίο αναπτύσσεται ο οδηγός αφορά κυρίως τον συγκοινωνιακό – πολεοδομικό σχεδιασμό και όλες τις κρίσιμες λεπτομέρειες που σχετίζονται με αυτόν, χωρίς φυσικά να εξαντλείται το θέμα. Σκοπίμως, ο οδηγός δεν εμβαθύνει σε θέματα σύγχρονου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, οικολογικής διαχείρισης ομβρίων υδάτων, ανασχεδιασμού δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας (ΟΚΩ), εκσυγχρονισμού του οδοφωτισμού, διαχείρισης και εμπλουτισμού των φυτεύσεων, βιοκλιματικού σχεδιασμού, ακουστικής, συμμετοχικού σχεδιασμού κ.λπ., καθώς όλα τα ανωτέρω κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικά για να περιληφθούν - απλώς ως συμπληρωματικά στοιχεία - σε έναν οδηγό ωρίμανσης έργων. Τα παραπάνω θέματα κρίνεται σκόπιμο να εξετασθούν από επιμέρους ολοκληρωμένους οδηγούς με την παραγωγή αντίστοιχου ενημερωτικού υλικού.
Ο ανασχεδιασμός των οδών ενός Δήμου, με κριτήρια την ενθάρρυνση του περπατήματος, της κίνησης με ποδήλατο, της δημόσιας συγκοινωνίας και της οδικής  ασφάλειας,  αποτελεί  σημαντικό  βήμα  για  τη  δημιουργία  συνθηκών
« βιώσιμης κινητικότητας» στην περιοχή αρμοδιότητάς του. Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο, ότι η επίτευξη της βιώσιμης κινητικότητας, συχνά υπερβαίνει τις αρμοδιότητες των Δήμων και τις περιορισμένες συνήθως οικονομικές και επιχειρησιακές τους δυνατότητες και συχνά προϋποθέτει υλοποίηση σημαντικών παρεμβάσεων σε μητροπολιτική ή εθνική κλίμακα, που θα ανακουφίσουν τις πόλεις από την υπέρμετρη χρήση του ΙΧ αυτοκινήτου και τις αρνητικές επιπτώσεις από αυτήν.
Ο οδηγός αυτός φιλοδοξεί να διευκολύνει τους Δήμους να ενθαρρύνουν τη χρήση των εναλλακτικών, φιλικών προς το περιβάλλον, μέσων μεταφοράς και τρόπων μετακίνησης, χωρίς να ανατρέψουν αναγκαστικά την υφιστάμενη κυκλοφοριακή οργάνωση και χωρίς να εκτοπίσουν πλήρως το αυτοκίνητο από αυτές .
Η ύπαρξη συμπληρωματικών δράσεων προς τον ανασχεδιασμό των οδών για την ενθάρρυνση της βιώσιμης κινητικότητας είναι απαραίτητη στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού, όπως π.χ. ενός Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας ( ΣΒΑΚ).
Το περιεχόμενο του παρόντος Οδηγού αρθρώνεται γύρω από τις ακόλουθες θεματικές ενότητες:
-        Βασικές  αρχές  ανασχεδιασμού  μιας  αστικής  οδού  τοπικής  σημασίας ( αρμοδιότητας Δήμου). Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι προτεραιότητες, οι στόχοι και οι καλές πρακτικές από την Ελλάδα και το εξωτερικό , οι οποίες χαρακτηρίζονται γενικά επιτυχημένες και υιοθετούνται σε πολλές πόλεις του κόσμου.
-        Θεσμικό πλαίσιο που αφορά τον ανασχεδιασμό οδών και παρουσίαση δυνατοτήτων που παρέχονται από την ισχύουσα νομοθεσία για να εφαρμοστούν μεθοδολογίες που βρίσκουν διεθνή αναγνώριση (π.χ. Vision Zero).
-        Διαδικασίες αδειοδότησης για τον ανασχεδιασμό και την ανακατασκευή μιας οδού με αναφορά στις διαδικασίες που προηγούνται του σταδίου κατασκευής και εκείνες που αφορούν μόνο σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις.
-        Υπηρεσίες και Φορείς που εμπλέκονται στις διαδικασίες αδειοδότησης και χρήσης μιας οδού ( ανάλογα με τον τύπο της).
-        Ενδεικτικό κόστος ανά τετραγωνικό μέτρο παρέμβασης, προκειμένου να είναι δυνατή η προσέγγιση του προϋπολογισμού του έργου από το στάδιο συγκρότησης της γενικής ιδέας ( master plan).
-        Διερεύνηση πιθανών πηγών και μοντέλων χρηματοδότησης με αναφορά στις ενέργειες προετοιμασίας του Δήμου για την αναζήτηση και διεκδίκηση χρηματοδότησης έργων που βρίσκονται σε φάση ωριμότητας ή σε διαδικασίες ωρίμανσης και στην ύπαρξη καινοτόμων μοντέλων χρηματοδότησης.
πηγή Αρχείο Οδηγού
Χιλιάδες συμβόλαια μεταβιβάσεων ακινήτων περνούν από το κόσκινο του φοροελεγκτικού μηχανισμού προκειμένου να εντοπιστούν σπίτια, οικόπεδα, γραφεία και καταστήματα που άλλαξαν χέρια χωρίς να έχει πληρωθεί ο ΕΝΦΙΑ.
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι έλεγχοι στα ακίνητα που μεταβιβάστηκαν το 2024 προκειμένου να διαπιστωθεί εάν έχουν τηρηθεί τα προβλεπόμενα για το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ. Το συγκεκριμένο πιστοποιητικό συνοδεύει υποχρεωτικά κάθε μεταβίβαση ακινήτου, καθώς πιστοποιεί ότι ο φορολογούμενος έχει καταβάλει ή νόμιμα απαλλαγεί από τον ΕΝΦΙΑ για το συγκεκριμένο ακίνητο για τα πέντε προηγούμενα έτη.

Οι έλεγχοι διενεργούνται εξ αποστάσεως από τα Τμήματα ή Γραφεία Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους των Δημόσιων Οικονομικών Υπηρεσιών (ΔΟΥ) ή από τα Τμήματα Φορολογίας Κατοχής Ακινήτων των Κέντρων Φορολογίας Κεφαλαίου (ΚΕΦΟΚ), για τη διαπίστωση της ορθής εφαρμογής των προβλεπομένων από συμβολαιογράφους ή/και από υποθηκοφύλακες/προϊσταμένους των κτηματολογικών γραφείων για το 2024. Οι έρευνες στις υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων γίνονται με την εφαρμογή κριτηρίων ανάλυσης κινδύνου (risk analysis) βάσει δεδομένων που είναι διαθέσιμα ηλεκτρονικά, καθώς και στοιχείων από εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης που είναι διαθέσιμα στην ΑΑΔΕ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το 2024 μέσω της πλατφόρμας myPROPERTY υποβλήθηκαν 211.610 δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων αλλά και 111.705 δηλώσεις φόρου κληρονομιάς.
Τι προβλέπει ο νόμος

Ο νόμος είναι σαφής και απαγορεύει κάθε υποσχετική ή εκποιητική δικαιοπραξία με την οποία συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται, από οποιαδήποτε αιτία, δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό, αν δεν μνημονεύεται και δεν επισυνάπτεται από τον συμβολαιογράφο, στο συμβόλαιο που συντάσσει, πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ ως εξής:
Σε περίπτωση εκποιητικής δικαιοπραξίας για τη μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία, με το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ βεβαιώνεται μόνο ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝΦΙΑ τα πέντε προηγούμενα της μεταβίβασης έτη. Εάν το πιστοποιητικό εκδίδεται μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους, σε αυτό βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝΦΙΑ για έξι έτη, συμπεριλαμβανομένου και του έτους μεταβίβασης.
Στις υπόλοιπες δικαιοπραξίες, με το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝΦΙΑ, καθώς και ότι ο φορολογούμενος έχει καταβάλει ή νόμιμα απαλλαγεί από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΕΝΦΙΑ για το συγκεκριμένο ακίνητο, περιλαμβανομένων των ληξιπρόθεσμων δόσεων ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους κατά τον χρόνο έκδοσης του πιστοποιητικού, και έχει καταβάλει τις ληξιπρόθεσμες δόσεις, έχει ρυθμίσει ή έχει νόμιμα απαλλαγεί από τον ΕΝΦΙΑ για τα υπόλοιπα ακίνητα, για τα οποία είναι υπόχρεος για τα πέντε προηγούμενα της μεταβίβασης έτη και, αν εκδίδεται πιστοποιητικό μετά την πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους, για τα έξι τελευταία έτη.
Κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης αποδοχής κληρονομιάς μνημονεύεται και επισυνάπτεται από τον συμβολαιογράφο το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ. Για τα έτη κατά τα οποία υπόχρεος ήταν ο κληρονομούμενος, το πιστοποιητικό χορηγείται, εφόσον έχει καταβληθεί ο φόρος που αναλογεί στο ποσοστό και στο δικαίωμα επί του ακινήτου που κληρονομείται ή εφόσον ο κληρονομούμενος έχει νόμιμα απαλλαγεί από τον φόρο για αυτό.
Οι υποχρεώσεις σχετικά με την ύπαρξη πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ δεν βαρύνουν μόνο τους συμβολαιογράφους. Οι υποθηκοφύλακες και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων υποχρεούνται να αρνηθούν τη μεταγραφή ή την καταχώριση στα κτηματολογικά βιβλία συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό, αν δεν μνημονεύεται και δεν επισυνάπτεται το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ.
Τα πρόστιμα

Οι συμβολαιογράφοι και οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων που παραβαίνουν τις παραπάνω υποχρεώσεις υπόκεινται σε πρόστιμο ανά συμβολαιογραφική πράξη, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συμβαλλομένων, των ακινήτων ή των δικαιωμάτων επ’ αυτών, το οποίο ορίζεται σε 2% επί της διαφοράς της αξίας των ακινήτων ή δικαιωμάτων, για τα οποία επισυνάπτεται ανακριβές πιστοποιητικό, το οποίο πρόστιμο δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 100 και ανώτερο από 1.000 ευρώ. Σε περίπτωση που από τη χρήση ανακριβούς πιστοποιητικού δεν προκύπτει απώλεια φόρου, δεν επιβάλλεται πρόστιμο.
Αν δεν επισυνάπτεται πιστοποιητικό, το πρόστιμο ορίζεται σε 1‰ επί της αξίας των ακινήτων ή δικαιωμάτων για τα οποία δεν επισυνάπτεται πιστοποιητικό ανά συμβολαιογραφική πράξη και δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 100 και ανώτερο από 1.000 ευρώ.
Εφόσον διαπιστωθεί από μεταγενέστερο έλεγχο, που διενεργείται εντός δεκαετίας από τον προηγούμενο έλεγχο, ότι συμβολαιογράφος, φύλακας μεταγραφών ή προϊστάμενος κτηματολογικού γραφείου προέβησαν στην ίδια παράβαση για το ίδιο ακίνητο, το αναλογούν πρόστιμο διπλασιάζεται.
Στους δρόμους της Ελλάδας, μαγαζιά γίνονται σκηνικά τέχνης, όπου η αρχιτεκτονική, τα χρώματα και οι υφές μεταμορφώνουν καθημερινές στιγμές σε αξέχαστες εμπειρίες.
Η Ελλάδα και η Αθήνα δεν είναι πια αυτό που ήταν. Κάτι φαίνεται να έχει αλλάξει δομικά και αυτό δεν είναι καθόλου δυσάρεστο. Τι είνα; Η αισθητική. Παντού στην χώρα ξεπροβάλλουν νέα μαγαζιά και καταστήματα τα οποία δεν αρκούνται μόνο στο να επιδίδονται σε εμπορικές συνδιαλλαγές. Δημιουργούν χώρους, οι οποίοι ξεφεύγουν από το παραδοσιακό μοτίβο του εμπορικού καταστήματος, εγκαινιάζοντας μια πρωτότυπη αισθητική, η οποία δεν συνδυάζει απλώς το παλιό και το μοντέρνο, αλλά αντιπροσωπεύει τον Έλληνα millenial και zoomer. Συζητάμε για μαγαζιά με ταυτότητα, με ένα κράμα street culture και προσιτής πολυτέλειας που δίνουν ψυχή στις πόλεις μας. Τις ανακατασκευάζουν, δεν εναντιώνονται στα μελανά τους σημεία, αλλά σχολιάζουν και αντλούν έμπνευση από αυτά, αποτελώντας χώρο ύπαρξης του ανθρώπου εκείνου που είναι σε μια αέναη κίνηση και παρατηρεί τα πάντα.
Red Jane, to εγκαταλελειμμένο κτίριο του ’30 στα Χανιά έγινε ένας φούρνος-επιτομή του design.
Αυτοί οι χώροι δεν είναι όμως απλώς όμορφοι, είναι έξυπνοι. Συχνά συνδυάζουν την ιστορική αρχιτεκτονική με σύγχρονες λεπτομέρειες, δημιουργώντας ταυτόχρονα ένταση και αρμονία. Δεν είναι ασυνήθιστο να βρεις μια κομψή, μοντέρνα μηχανή εσπρέσο κάτω από μια ερειπωμένη πέτρινη καμάρα ή ένα μινιμαλιστικό μπαρ πλαισιωμένο από τα εκτεθειμένα ξύλινα δοκάρια ενός κτιρίου του περασμένου αιώνα. Οι Έλληνες σχεδιαστές και ιδιοκτήτες καταστημάτων φαίνεται να έχουν κατακτήσει την τέχνη της στρωματοποίησης σεβόμενοι το παρελθόν και ταυτόχρονα επαναπροσδιορίζοντάς το με ευαισθησία. Αντί δηλαδή να καλύπτουν την ιστορία -κάτι που είδαμε να συμβαίνει έντονα τις δεκαετίες μέχρι το 2010-, την αφήνουν να αναπνέει μέσα από τους τοίχους, τα πατώματα και τα έπιπλα. Εξίσου εντυπωσιακό είναι το πώς αυτά τα σχέδια προσκαλούν τους ανθρώπους να παραμείνουν. Ένα προσεκτικά σχεδιασμένο καφέ δεν πουλάει απλώς καφέ, αλλά προσφέρει ένα μέρος για να καθίσεις για ώρες, περιτριγυρισμένος από αντικείμενα και υφές που σε κάνουν να νιώθεις μέρος μιας κουλτούρας. Ένα καλά σχεδιασμένο σούπερ μάρκετ δεν είναι απλώς ένα μέρος για να αγοράσεις φέτα ή ελιές, αλλά σε βυθίζει στο φως, το άρωμα, τις γεύσεις που αναδεικνύουν τα προϊόντα και τον πολιτισμό από τον οποίο προέρχονται. Ένα μπαρ δεν σερβίρει απλώς κοκτέιλ, αλλά δημιουργεί στιγμές. Σε μια χώρα όπου η κοινωνική ζωή είναι πάντα επικεντρωμένη στη συνάθροιση γύρω από το φαγητό, το ποτό και τις αγορές, αυτές οι σχεδιαστικές αποφάσεις έχουν βαθιά απήχηση.


@oneburgerworldwide/Ιnstagram

-Οne Burger, Αγάθωνος 7, Αθήνα
Το One Burger είναι ένας ξεχωριστός προορισμός για τους λάτρεις των burger και του design. Βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας και συνδυάζει αρμονικά την γαστρονομική τελειότητα με την αρχιτεκτονική τέχνη. Πέρα από το πολύ γευστικό φαγητό, η ατμόσφαιρα στο One Burger είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Σχεδιασμένο από το διάσημο αρχιτεκτονικό γραφείο Snarkitecture, ο χώρος είναι μια απόδειξη της μινιμαλιστικής κομψότητας. Το εσωτερικό διαθέτει οργανικές, γλυπτικές φόρμες με κρεμώδη περιγράμματα, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα που θυμίζει φαράγγι, η οποία είναι ταυτόχρονα μοντέρνα και φιλόξενη. Tα φυσικά στοιχεία ενσωματώνονται αρμονικά στο σχεδιασμό, με εκτεθειμένους πέτρινους τοίχους και μια ανασυρόμενη οροφή που επιτρέπει την εμπειρία φαγητού έξω, όταν ο καιρός είναι καλός. Η χρήση γήινων αποχρώσεων και καινοτόμου φωτισμού ενισχύει περαιτέρω την αισθητική γοητεία, καθιστώντας το ένα ιδανικό μέρος τόσο για casual dining όσο και για ειδικές περιστάσεις.





www.10amapotheke.com




-10AM Apotheke, Κωνσταντινουπόλεως 82, Αθήνα
“Οι αναμνήσεις μας είναι όσα αισθανθήκαμε. Μυρωδιές, ήχοι, τοπία, ανάγλυφα, λέξεις, βιώματα, στο σύνολό τους συνθέτουν την προσωπική μας αποθήκη. Αυτό ακριβώς μετουσιώνει η 10AM apotheke”, εξηγεί η Εύα Παπαδάκη ιδρύτρια του μαγαζιού. Όντως το 10AM Apotheke δεν αποτελεί απλώς άλλο ένα concept store στην Αθήνα, αλλά μια εμπειρία. Κρυμμένο στη ζωντανή γειτονιά του Γκάζι στην Αθήνα, το 10AM Apotheke αποτελεί μνημείο μινιμαλιστικής κομψότητας και αισθητηριακής υπεροχής. Είναι απλούστερα, μια επιμελημένη εμπειρία που συνδυάζει το σχεδιασμό, τα αρώματα και την ουσία της ελληνικής κληρονομιάς. Στεγασμένο στο υπόγειο του βιομηχανικού 10AM Lofts, ενός πρώην αποθηκευτικού χώρου τροφίμων, το Apotheke διατηρεί τον ακατέργαστο χαρακτήρα του κτιρίου, ενώ εισάγει σύγχρονα στοιχεία σχεδιασμού. Ο χώρος χαρακτηρίζεται από ψηλά ταβάνια, εκτεθειμένους τοίχους από μπετόν και εκτεταμένες γυάλινες προσόψεις που λούζουν το εσωτερικό με φυσικό φως. Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η σκουριασμένη σπειροειδής σκάλα που συνδέει το υπόγειο με το ισόγειο, λειτουργώντας τόσο ως λειτουργικό στοιχείο όσο και ως γλυπτικό κεντρικό στοιχείο. Το 10AM Apotheke είναι ένα καταφύγιο για όσους αναζητούν αυθεντικά, χειροποίητα προϊόντα που θυμίζουν την ουσία της Ελλάδας. Το κατάστημα προσφέρει μια προσεκτικά επιλεγμένη συλλογή προϊόντων, όπως: ψωμί, μέλι με θυμάρι, ελαιόλαδο, τσάι, βότανα και αλάτι, κεριά, θυμίαμα, θυμιατήρια σαπούνια, τσάντες, αφίσες και άλλα. Κάθε προϊόν έχει επιλεγεί για να ξυπνάει αναμνήσεις και να διεγείρει τις αισθήσεις, αντανακλώντας τη φιλοσοφία του καταστήματος που είναι να συνδέεται με την ουσία των ελληνικών τελετουργιών.

@shed._co/Ιnstagram

– shed Specialty Coffee Shop, Πατριάρχου Διονυσίου 11, Θεσσαλονίκη
Αν θέλετε να δείτε πως πίνουν τον καφέ τους και κυρίως τις ξεχωριστές ποικιλίες του, οι Ιάπωνες, επισκεφτείτε το Το Shed 小屋 Specialty Coffee Shop. Πρόκειται για ένα μινιμαλιστικό καταφύγιο στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, που συνδυάζει επιρροές από το ιαπωνικό και το σκανδιναβικό design για να δημιουργήσει μια γαλήνια εμπειρία καφέ. Είναι σαν να φέρνει ένα μικρό κομματάκι της Ιαπωνίας στην Ελλάδα -θυμίζει πολύ το διάσημο ιαπωνικό μαγαζί Kurasu. Βρίσκεται σε έναν χώρο 9,5 τετραγωνικών μέτρων και προσφέρει μια επιλεγμένη ποικιλία από ειδικούς καφέδες, όπως εσπρέσο, κρύος καφές και μοναδικούς λάτε, όπως μάτσα. Το καφέ αυτό δίνει έμφαση στην ποιότητα, σερβίροντας κόκκους καφέ από τον αθηναϊκό καβουρδιστή KUDU, και προσφέρει ένα μοντέλο αυτοεξυπηρέτησης, όπου οι πελάτες παραγγέλνουν στο ταμείο και απολαμβάνουν τα ροφήματά τους σε ένα ήσυχο περιβάλλον. Με έμφαση στην απλότητα και τα φυσικά υλικά, το Shed 小屋 έχει γίνει ένα από τα αγαπημένα μέρη των λάτρεις του καφέ που αναζητούν τόσο γεύση όσο και μια γήινη ατμόσφαιρα.

@dr.8___/Instagram

-DR.8, Δραγατσανίου 8, Αθήνα
Τα μπαρ στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη έχουν γίνει πλέον ζωντανά παραδείγματα ενός πολύ ξεχωριστού στυλ που δημιουργούν οι Έλληνες designers. Το Dr.8 είναι στην κορυφή αυτής της αισθητικής. Είναι το καινούργιο απόκτημα της Αθήνας, με βερολινέζικη και νεοϋορκέζικη επιρροή και προσφέρει καλή πίτσα και εκπληκτικά κοκτέιλ. Θα συμφωνήσουμε μαζί σας, υπάρχουν όντως πολλά μπαρ που προσφέρουν αυτά τα δυο. Ωστόσο στο Dr.8 κανείς μπορεί να βρει κάτι διαφορετικό: την πεμπτουσία της pop και μοντέρνας αισθητικής. Το μπαρ είναι κάτι ανάμεσα σε σε sci-fi ταινία -τύπου Blade Runner 2049– και πίνακα του Yves Klein, μιας και διαθέτει ένα ολόκληρο δωμάτιο χρωματισμένο με το International Klein Blue (IKB) -το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα που δημιούργησε ο ζωγράφος. Μυσταγωγικός χαρακτήρας, νέον φώτα και καλή μουσική, κάνουν το Dr.8 το νέο talk of the town.


@redjaneproject/Instagram

-Red Jane, Χανιά, Κρήτη
Το Red Jane Bakery στα Χανιά της Κρήτης είναι μια αξιοσημείωτη σύνθεση βιομηχανικής κληρονομιάς και μινιμαλιστικού σχεδιασμού. Στεγασμένο σε ένα χυτήριο της δεκαετίας του 1930, αυτό το αρτοποιείο χειροποίητων προϊόντων μεταμορφώθηκε από τον διάσημο σχεδιαστή Μιχάλη Αναστασιάδη, σε συνεργασία με τον ξενοδόχο Νίκο Τσεπέτη. Το όραμά τους ήταν να δημιουργήσουν έναν χώρο όπου η τέχνη της αρτοποιίας συνυπάρχει με τον εκλεπτυσμένο σχεδιασμό, με αποτέλεσμα ένα μοναδικό περιβάλλον που τιμά τόσο τη χειροτεχνία όσο και την αισθητική. Το εξωτερικό του κτιρίου διατηρεί την αρχική του γοητεία, με τοίχους καλυμμένους με γκράφιτι και κόκκινα ατσάλινα παράθυρα. Στο εσωτερικό, ο χώρος είναι επενδυμένος με πλούσιο κόκκινο μάρμαρο από τα λατομεία του Διονύσου και της Ριτσώνας, που συμπληρώνεται από ειδικά σχεδιασμένα κεραμικά πλακίδια που σχεδίασε ο Αναστασιάδης σε συνεργασία με τη Mutina. Η χρήση εκτεθειμένων τούβλων στην οροφή και ένα ψηλό γυάλινο παράθυρο που χωρίζει τον χώρο παραγωγής από τον χώρο πώλησης δημιουργούν ένα αρμονικό μείγμα ακατέργαστων βιομηχανικών στοιχείων και εκλεπτυσμένου σχεδιασμού.
Eξωτερική φωτογραφία: Red Jane, Χανιά
Πηγή: https://www.newmoney.gr
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ 
ΚΤΙΡΙΟ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΩΝ
ΠΕΡΙΣΣΟΣ, ΑΤΤΙΚΗ
Η μελέτη αφορά κτήριο μεικτής χρήσης που αναπτύσσεται σε δύο ορόφους και δύο υπόγεια. Το ισόγειο είναι διώροφος χώρος και μέρος του περιλαμβάνει πατάρι. Το β’ υπόγειο είναι χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων και περιλαμβάνει και χώρους μηχανολογικών εγκαταστάσεων. Το α΄ υπόγειο περιλαμβάνει χώρους εκθεσιακούς, μηχανολογικών εγκαταστάσεων και στάθμευσης. Το ισόγειο περιλαμβάνει χώρους εκθεσιακούς, εργασίας και γραφείων, κεντρική και δευτερεύουσα είσοδο, καθώς και βοηθητικούς χώρους προσωπικού. Το πατάρι είναι αποθήκη. Ο α’ όροφος περιλαμβάνει χώρους γραφείων και βοηθητικούς χώρους προσωπικού.
Το κτίσμα τοποθετήθηκε σε υποχώρηση σε σχέση με τη ρυμοτομική γραμμή και σε απόσταση από το πίσω και τα πλάγια όρια του οικοπέδου. Το κτήριο είναι ελεύθερο μέσα στον χώρο του οικοπέδου επιτρέποντας μια περιμετρική κίνηση.
Ένα καθαρό ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο, που στηρίζεται σε ελεύθερα υποστυλώματα σταγονοειδούς μορφής σε υποχώρηση, αποτελεί τον πρώτο όροφο. Το ισόγειο περιλαμβάνει έναν μονώροφο και έναν διώροφο χώρο. Ο μονώροφος χώρος αναπτύσσεται σε σχήμα Γ και ορίζει τις δύο πίσω πλευρές του ισογείου. Το διώροφο τμήμα είναι το υπόλοιπο τμήμα και δημιουργείται ως «κενό» της σχέσης του παραλληλεπιπέδου και του μονώροφου ισόγειου τμήματος.
Το «μεταλλικό κουτί» σε πρόβολο από πανέλα αλουμινίου φωτίζεται από σχισμές κατά μήκος. Το «κουτί» του ισογείου έχει μεγάλα υαλοστάσια στα σημεία των εκθεσιακών χώρων, ενώ στις άλλες χρήσεις έχει επαναλαμβανόμενα ανοίγματα. Έτσι εμφανίζεται σαν σύνθεση «ανοικτών» και «κλειστών» επιφανειών. Η κλειστή επιφάνεια είναι ένας τοίχος από εμφανές σκυρόδεμα με ανοίγματα, που ισχυροποιεί την αίσθηση της βάσης. Δύο κλιμακοστάσια, ένα εμπρός και ένα πίσω, εξυπηρετούν τις κάθετες κινήσεις του κτηρίου, ισορροπούν τις μεγάλες αποστάσεις και τέμνουν κάθετα τους επιμήκεις όγκους.
Την κύρια είσοδο τονίζει και προστατεύει μεταλλικό στέγαστρο. Η βασική πρόσβαση στο κτήριο γίνεται από την κεντρική είσοδο στη λεωφόρο Ηρακλείου. Υπάρχει και δεύτερη είσοδος του κτηρίου στο πίσω μέρος. Εξωτερικό υπαίθριο κλιμακοστάσιο οδηγεί στα υπόγεια από τη λεωφόρο Ηρακλείου.
Χρησιμοποιήθηκαν εμφανή υλικά και όχι επενδύσεις.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ  ΕΡΓΟΥ
Μελέτη: 2002
Κατασκευή: 2006
Εμβαδόν Οικοπέδου: 2435.15 τ.μ
Εμβαδόν Κτίσματος: 6762.00 τ.μ.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Αρχιτεκτονικά Θέματα   Annual review    44/2010
Βραβεία Αρχιτεκτονικής 2008   Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ   ΕΡΓΟΥ
Ομάδα Μελέτης:  Νίκος Λυκούδης, Γιώργος Σταθόπουλος
Σχεδιάστρια: Πάττυ Κεράτσα
Στατική Μελέτη: Κώστας Λιόντος και Συνεργάτες
Η/Μ Μελέτες: Γ. Αγαπουλάκης
Φωτογραφία: Χαράλαμπος Λουϊζίδης
πηγή palyarch.com

Το πρότυπο PASSIVHAUS αποτελεί την ιδανική επιλογή για βιώσιμο και ενεργειακά αποδοτικό κτίριο. Με τη χρήση απλών τεχνολογιών και εξειδικευμένων μελετών, προσφέρουν θερμική άνεση, εξασφαλίζοντας σταθερή θερμοκρασία με σχεδόν μηδενικές ενεργειακές απαιτήσεις
Η συζήτηση για τη βιωσιμότητα στον κατασκευαστικό τομέα συχνά περιορίζεται σε επιμέρους παρεμβάσεις ή επιφανειακές έννοιες όπως «πράσινο» ή «sustainable», χωρίς ουσιαστικό μετρήσιμο αποτέλεσμα. Τα παθητικά κτίρια, αντιθέτως, αποτελούν μια ολιστική, τεκμηριωμένη λύση που υπόσχεται συγκεκριμένες επιδόσεις στην κατανάλωση ενέργειας και προσφέρει χειροπιαστά οφέλη για το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Ταυτόχρονα, οι βιοκλιματικές στρατηγικές – όπως ο κατάλληλος προσανατολισμός, ο φυσικός φωτισμός, ο διαμπερής αερισμός, η θερμική μάζα και η αξιοποίηση της τοπογραφίας – αποτελούν βασικά εργαλεία για τη μείωση των ετήσιων ενεργειακών αναγκών σε θέρμανση και ψύξη.
Στη διεθνή εμπειρία, το πρότυπο Passivhaus έχει αποδείξει ό,τι είναι εφικτό ένα κατοικήσιμο κτίριο να δεσμεύεται να μην υπερβαίνει τα 15 kWh/m² ετησίως για θέρμανση/ψύξη, χωρίς αναγκαστικά κοστοβόρα τεχνολογικά συστήματα ή «εξωτικές» λύσεις. Το παθητικό κτίριο δεν είναι πολυτέλεια: είναι, πλέον, μια προσιτή επιλογή που παράγει αποδοτικές, μετρήσιμες και επιβεβαιώσιμες λύσεις.
Τεχνικές απαιτήσεις και προοπτικές εφαρμογής στην ελληνική πραγματικότητα
Η Ελλάδα, με το κλίμα της αλλά και το γερασμένο κτιριακό απόθεμα, έχει τεράστια δυναμική στην εφαρμογή των αρχών αυτών.
Κομβικά σημεία της τεχνικής υλοποίησης είναι:
Άριστη θερμομόνωση κελύφους (τοιχοποιίες, στέγη, δάπεδα): συνεκτικότητα, απουσία θερμογεφυρών, χαμηλές απώλειες.
Παράθυρα υψηλών προδιαγραφών και σκιεράσεις με έλεγχο του ηλίου το καλοκαίρι και ηλιακά κέρδη τον χειμώνα.
Αεροστεγανότητα: κάθε εργασία πρέπει να αποφεύγει ανεξέλεγκτες απώλειες ή ροές αέρα μέσα από το κέλυφος.
Μηχανικός αερισμός με ανάκτηση θερμότητας: εξασφαλίζει κορυφαία ποιότητα εσωτερικού αέρα χωρίς απώλειες ενέργειας.
Βιοκλιματικές λύσεις: διαμπερής αερισμός, νότιος προσανατολισμός, ηλιοπροστασία, εκμετάλλευση τοπικών μικροκλιμάτων.
Τα παραπάνω ήδη εφαρμόζονται στην Ελλάδα σε πολλαπλά έργα κάθε κλίμακας – από μονοκατοικίες έως πολυκατοικίες και κτίρια τριτογενούς τομέα. Οι τεχνικές απαιτήσεις δεν απέχουν από όσα απαιτεί η σύγχρονη τεχνική γνώση και μπορούν σταδιακά να ενσωματωθούν στη μαζική αγορά μέσω καλύτερης εκπαίδευσης μηχανικών, φορολογικών κινήτρων/χρηματοδοτήσεων και τυποποίησης λύσεων (modular, προκατασκευασμένες ανακαινίσεις τύπου Energiesprong).
Τα οφέλη για μηχανικούς και εργολήπτες που υιοθετούν τη βιώσιμη κατασκευή
Η στροφή προς τα παθητικά και βιοκλιματικά κτίρια σημαίνει άμεσο επαγγελματικό και κοινωνικό όφελος για όσους μηχανικούς και εργολήπτες κατανοούν και εφαρμόζουν τις σχετικές αρχές.
Τα βασικά πλεονεκτήματα:
Συνεχής δια βίου μάθηση.
Διακρίσεις και ανταγωνιστικότητα: Όσοι ειδικεύονται σε παθητικές λύσεις βρίσκονται στην αιχμή της αγοράς, έχουν προβολή και υψηλότερη αξία σε έργα ΕΣΠΑ, στόχους ESG, δημόσιες προκηρύξεις κλπ.
Επαγγελματική αξιοπιστία μέσω μετρησιμότητας: οι αρχές Passivhaus απαιτούν αποτελέσματα, όχι απλώς πιστοποιήσεις ή τυπική συμμόρφωση. H καλύτερη διαφήμιση είναι των χρηστών των κτιρίων.
Πρόσβαση σε καινοτόμες τεχνικές: οι μηχανικοί αποκτούν εμπειρία σε προχωρημένα συστήματα, βιομηχανικές ανακαινίσεις, προσομοιώσεις, δυναμικές αναλύσεις (CFD).
Ευθύνη προς το δημόσιο συμφέρον: πρακτική που φροντίζει θερμική άνεση, υγεία, πολιτιστική διατήρηση κελύφους, μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Το βασικότερο όφελος για τους μηχανικούς που ασχολούνται με τα παθητικά κτίρια είναι η επαναφορά της αξιοπιστίας τους απέναντι στους πελάτες τους ή οποία είχε χαθεί την εποχή των νομιμοποιήσεων και των αυθαιρεσιών.
Οδηγός επιτυχίας μελετητικής ομάδας
Η μελέτη της ενεργειακής συμπεριφοράς ενός κτιρίου ξεκινά πάντα από το ενεργειακό ισοζύγιο, που βασίζεται στην κατανόηση και τον υπολογισμό των θερμικών απωλειών και κερδών του κτιρίου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Για αυτή τη διαδικασία, χρησιμοποιούμε εξειδικευμένα λογισμικά όπως το PHPP (Passive House Planning Package) και το DesignPH, τα οποία επιτρέπουν ακριβή ανάλυση κάθε στοιχείου του κτιριακού κελύφους.
Με τα PHPP, DesignPH και Flixo: Υπολογίζουμε τις ενεργειακές ανάγκες θέρμανσης, ψύξης και αερισμού με μεγάλη ακρίβεια, βασισμένοι σε κλιματικά δεδομένα και ιδιότητες υλικών.
Παράλληλα, η χρήση του construction digital twin (ψηφιακό κατασκευαστικό δίδυμο) δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης και βελτιστοποίησης της κατασκευής σε πραγματικό χρόνο, μειώνοντας σφάλματα και αποκλίσεις, εξασφαλίζοντας ασφαλή και αποτελεσματική εφαρμογή των μελετών.
Για την ανάλυση της δυναμικής συμπεριφοράς και της θερμικής άνεσης χρησιμοποιούμε το IDA ICE και το περιβάλλον προσομοίωσης Honeybee, που επιτρέπουν προσομοιώσεις ροής αέρα, θερμικών μεταφορών και συνθηκών εσωτερικού περιβάλλοντος.
Τέλος, η υγροσκοπική ανάλυση, σημαντική για τα διατηρητέα κτίρια αλλά ουσιώδης και σε άλλα έργα, γίνεται με το WUFI, που μελετά τη διαχείριση της υγρασίας μέσα στο κτίριο, προλαμβάνοντας προβλήματα όπως υγρασία, μούχλα ή υποβάθμιση των υλικών.
Η συνδυαστική χρήση αυτών των εργαλείων δε λέει απολύτως τίποτα αν δε χρησιμοποιούνται σωστά (garbage in garbage out) και αν δεν υπάρχει συνεργασία.
Η επιτυχία αυτών των πολύπλοκων έργων βασίζεται στην συνεργασία όλων των ομάδων: αρχιτεκτόνων, μηχανικών, εργολάβων, μελετητών και κατασκευαστών ώστε να υπάρχει ακριβής επικοινωνία, συνεννόηση και κοινή κατανόηση των στόχων.

Performance gap: Από τη μελέτη στην πράξη
Ένα τεράστιο πρόβλημα διεθνώς είναι το λεγόμενο performance gap: Η διαφορά μεταξύ της θεωρητικής απόδοσης ενός κτιρίου στη φάση της μελέτης και της πραγματικής απόδοσης μετά την κατασκευή. Συχνά συναντάμε «πράσινα» ή ενεργειακά πιστοποιημένα κτίρια, τα οποία στην πραγματικότητα παρουσιάζουν πολύ μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας απ’ ό,τι είχε προβλεφθεί. Οι λόγοι είναι πολλοί: πλημμελής εφαρμογή, χρήστες που δεν εκπαιδεύονται, λάθος παραδοχές στη μελέτη.
Το παθητικό κτίριο και το πρότυπο Passivhaus διασφαλίζουν ότι αυτό το χάσμα μηδενίζεται, γιατί:
Οι απαιτήσεις του προτύπου είναι αυστηρά ορισμένες: χρησιμοποιούνται μόνο μετρήσιμα, συγκρίσιμα μεγέθη (π.χ. ετήσιες kWh/m², συγκέντρωση CO2, θερμοκρασία και σχετική υγρασία).
Η τελική απόδοση ελέγχεται με πραγματικές μετρήσεις: εγκαθίστανται συστήματα απομακρυσμένης παρακολούθησης, καταγράφονται καταναλώσεις, συνθήκες αέρα, θερμοκρασίες, κτλ.
Υπάρχει υποχρέωση επισήμανσης και διόρθωσης των αποκλίσεων: η διαδικασία παρακολούθησης είναι ενσωματωμένη.
Στην ελληνική πραγματικότητα, ήδη υλοποιούνται παραδείγματα όπου με τη χρήση μετρήσεων και καταγραφών επιτυγχάνεται απόλυτη ταύτιση της πραγματικής ενεργειακής συμπεριφοράς με ό,τι προβλέφθηκε στη φάση της μελέτης.
Παραδείγματα κατασκευής κτιρίων χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας
 Έργα Ενδιαφέροντος
1. Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης
Το νέο Διεθνές Ογκολογικό Κέντρο στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, καταλαμβάνοντας 12.000 τ.μ., αναγνωρίζεται όχι μόνο για την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών υγείας αλλά και για την εξαιρετική ενεργειακή του απόδοση, καθώς αποτελεί το δεύτερο νοσοκομειακό κτίριο παγκοσμίως πιστοποιημένο κατά το πρότυπο Passivhaus.
Στο πλαίσιο της ενεργειακής και περιβαλλοντικής πιστοποίησης, πραγματοποιήθηκαν αναλυτικές CFD (Computational Fluid Dynamics) μελέτες για τους χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος. Αυτές οι μελέτες επέτρεψαν τον βέλτιστο σχεδιασμό της κυκλοφορίας αέρα και τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας αερισμού, εξασφαλίζοντας τόσο θερμική άνεση όσο και τη μείωση των κινδύνων μόλυνσης.
Σημαντικό στοιχείο της κατασκευής ήταν η ευρεία συνεργασία με την εταιρεία ΤΕΡΝΑ, που ανέλαβε την υλοποίηση και προχώρησε σε καινοτόμες κατασκευαστικές λύσεις. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην αποφυγή θερμογεφυρών, με τεχνικές που σχετίζονται με την ορθομαρμάρωση του κτιρίου, ώστε να μην επιβαρύνεται η ενεργειακή απόδοση ούτε να δημιουργούνται σημεία υγρασίας και αλλοιώσεων στο κέλυφος.
Η χρήση ευφυών συστημάτων διαχείρισης ενέργειας, συνεχούς παρακολούθησης και αυτοματοποίησης λειτουργιών σε πραγματικό χρόνο, συμβάλλει καθοριστικά στην επίτευξη της απόδοσης και την ελαχιστοποίηση του φαινομένου “performance gap” ανάμεσα σε μελέτη και κατασκευή.
Η επιτυχής εφαρμογή αυτών των τεχνικών, σε συνδυασμό με τη χρήση υψηλής ποιότητας μονωτικών υλικών, αεροστεγανών ανοίγματων και συστημάτων μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας, καθιστούν το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης υποδειγματικό έργο ενεργειακής αναβάθμισης και πρότυπο νοσοκομειακού κτιρίου παγκόσμια.

2. Μουσείο Τρικαλινών Δημιουργών: Το πρώτο διατηρητέο μουσείο Passivhaus στον κόσμο
Το Μουσείο Τρικαλινών Δημιουργών  στα Τρίκαλα, στεγασμένο στο ιστορικό αρχοντικό Κυρνάσιου (περίπου 1896), είναι το πρώτο διατηρητέο μουσείο διεθνώς που έχει πιστοποιηθεί ως παθητικό κτίριο (Passivhaus). Μετασκευάστηκε πλήρως ώστε να διατηρήσει όχι μόνο την αρχιτεκτονική απαιτητική του κελύφους, αλλά και να υιοθετεί τις σύγχρονες απαιτήσεις άνεσης και ενεργειακής αποδοτικότητας.
Ιδιαίτερα στοιχεία του έργου:
Διατήρηση της ιστορικής παραδοσιακής όψης και των χαρακτηριστικών κατασκευών της συνοικίας Βαρούσι.
Εφαρμογή τεχνολογικά άρτιων συστημάτων θερμομόνωσης, στεγανότητας και αερισμού χωρίς να αλλοιώνονται τα μορφολογικά χαρακτηριστικά.
Χρησιμοποίηση δοκιμασμένων τεχνικών, ώστε να συνδυαστεί η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς με τα υψηλά πρότυπα υγείας και ενέργειας.
Προοδευτική ψηφιακή έκθεση, που ενισχύει τη διάδραση των επισκεπτών με το μουσικό και πολιτιστικό υπόβαθρο της περιοχής.
Το Μουσείο Τρικαλινών Δημιουργών αποτελεί πρωτοπορία για τον συνδυασμό διατήρησης και βιωσιμότητας και δείχνει πώς τα διατηρητέα μπορούν να γίνουν ολοκληρωμένα παραδείγματα νέας εποχής στην ανακαίνιση και τη βιώσιμη χρήση ιστορικών κτιρίων.
3. Το έργο Passivistas: The Tavros project
Αποτελεί μια πρωτοποριακή πολυκατοικία στην Αθήνα, που ξεχωρίζει για τον συνδυασμό ενεργειακής απόδοσης, κοινωνικής σπουδαιότητας και συνεργασίας πολλών φορέων.
Passivistas: Το έργο στον Ταύρο
Πρόκειται για την πρώτη πολυκατοικία στην Ευρώπη που, μετά από ριζική ανακαίνιση με το πρότυπο Passivhaus, προβλέπεται να παράγει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνει.
Στο έργο συμμετείχαν περίπου 35 εταιρείες ως χορηγοί και συνεργάτες, από τον κατασκευαστικό κλάδο και τον τομέα της ενέργειας, που συνέβαλαν στην υλοποίηση των απαιτητικών τεχνικών και ενεργειακών προδιαγραφών.
Η πολυκατοικία στέγαζε αρχικά 8 οικογένειες που ζούσαν κάτω από το όριο της ενεργειακής φτώχειας, κάνοντας το έργο σημαντικό και κοινωνικά υπεύθυνο.
Ο σχεδιασμός και η ανακαίνιση εστιάζουν στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης με παθητικές τεχνικές, θερμομόνωση, αεροστεγανότητα, υψηλής ποιότητας κουφώματα, μηχανικό αερισμό με ανάκτηση θερμότητας και εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Το έργο επιδεικνύει πώς η εφαρμογή σύγχρονων βιώσιμων πρακτικών μπορεί να συνδυαστεί με κοινωνικό όφελος, βελτιώνοντας τόσο τις συνθήκες διαβίωσης όσο και την ενεργειακή απόδοση, χωρίς να απαιτείται υψηλό κόστος λειτουργίας.
Αυτό το παράδειγμα δείχνει τη δυναμική που έχουν οι συλλογικές προσπάθειες και η τεχνογνωσία σε έργα ενεργειακής αναβάθμισης με κοινωνική διάσταση, προσφέροντας πρότυπο για μελλοντικές παρεμβάσεις στην Ελλάδα και ευρύτερα.
Συμπέρασμα: Η αξία του παθητικού κτιρίου στην Ελλάδα
Η υιοθέτηση των αρχών του παθητικού κτιρίου και των βιοκλιματικών στρατηγικών αποτελεί όχι μόνο λύση για τη βιώσιμη αναβάθμιση του ελληνικού κτιριακού αποθέματος αλλά και μονόδρομο για ουσιαστική ενεργειακή αυτονομία, μείωση κόστους, ποιότητα διαβίωσης και επαγγελματική αναβάθμιση μηχανικών/εργοληπτών. Η νέα εποχή απαιτεί πραγματική, μετρήσιμη πρόοδο – όχι άλλα «πράσινα» συνθήματα χωρίς περιεχόμενο.
Η πρόοδος απαιτεί συνέργειες, εκπαίδευση, χρηματοδοτήσεις και τεχνική τεκμηρίωση. Με το Passivhaus και την πρακτική επιβεβαίωση μέσω μετρήσεων, ανοίγει ο δρόμος για κτίρια που πραγματικά εξοικονομούν ενέργεια – και δημιουργούν ένα νέο πρότυπο ποιότητας για τη χώρα και την κατασκευαστική αγορά παρέχοντας το τέλειο εσωτερικό περιβάλλον στους χρήστες τους.
∗ Δημήτρης Παλλαντζάς, Φυσικός Κτιρίων Υπ. Εκπαίδευσης Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτιρίου – Ερευνητής Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_145 της ΠΕΣΕΔΕ

Θέματα

Configure browser push notifications

Chrome (Android)
  1. Tap the lock icon next to the address bar.
  2. Tap Permissions → Notifications.
  3. Adjust your preference.
Chrome (Desktop)
  1. Click the padlock icon in the address bar.
  2. Select Site settings.
  3. Find Notifications and adjust your preference.