Everything posted by IDnews
-
Golden Visa: με βεβαίωση μηχανικού επενδύσεις 1,5 δις ευρώ σε κτίρια κατοικίας
Η νέα υπουργική απόφαση, που υπογράφουν οι υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, Ανάπτυξης Παναγιώτης Θεοδωρικάκος, Μετανάστευσης και Ασύλου Αθανάσιος Πλεύρης και ο υφυπουργόςΠεριβάλλοντος και Ενέργειας Νικόλαος Ταγαράς εξειδικεύει τις απαιτήσεις για την αρχική χορήγηση άδειας διαμονής επενδυτή σύμφωνα με το άρθρο 100 του ν. 5038/2023. Για κάθε κατηγορία επένδυσης καθορίζεται ρητά πότε απαιτείται οικοδομική άδεια, πότε χρειάζεται τεχνική έκθεση μηχανικού, καθώς και ποιες πρόσθετες ενέργειες πρέπει να αποδείξει ο επενδυτής μέσω μηχανικού ή δικαιολογητικών. Κλειδί η τεχνική έκθεση και βεβαιώση του μηχανικού για τις νέες επενδύσεις Παράγοντες της κτηματαγοράς και των κατασκευών επισημαίνουν στο ecopress ότι: ♦ Η διαδικασία που προβλέπεται στην νέα ΚΥΑ είναι καινούργια, γιατί με το προηγούμενο πλαίσιο ήταν όλα ανοιχτά και δεν υπήρχαν περιορισμοί ούτε στο όριο της Golden Visa ούτε στα πολεοδομικά θέματα, ιδίως για την αλλαγή χρήσης κτιρίων και διατηρητέα. ♦ Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η επένδυση σε ακίνητα για την υποβολή της αίτησης. ♦ Τα βήματα που ακολουθούνται, όπως τα περιγράφει αναλυτικά η νέα ΚΥΑ,για ανέγερση κτιρίου, αλλαγή χρήσης βιομηχανικού ακινήτου σε κατοικία και διατηρητέα σε γενικές γραμμές είναι: Πρώτον, η έκδοση οικοδομικής άδειας Δεύτερον, η σύσταση της ιδιοκτησίας Τρίτον, η υπογραφή συμβολαίου και Τέταρτον, τεχνική έκθεση του μηχανικού για αλλαγή της χρήσης του ακινήτου. «Η τεχνική έκθεση και βεβαίωση του μηχανικού είναι ένας σωστός τρόπος που περιορίζει τις καθυστερήσεις και τη γραφειοκρατία, διότι διαφορετικά θα έπρεπε όλη η σχετική τεκμηρίωση που βεβαιώνει ο μηχανικός να προκύπτει από βεβαιώσεις Πολεοδομίας και ελέγχους στις οικοδομικές άδειες», επισημαίνουν οι ίδιοι παράγοντες. Δύο σημαντικά σημεία κριτικής στη νέα απόφαση για την Golden VisaΠαράγοντες της κτηματαγοράς και των κατασκευών επισημαίνουν προς το ecopress δύο σημαντικά στοιχεία κριτικής στη νέα απόφαση, ως εξής: ♦ «Με τη νέα κοινή υπουργική απόφαση δίνεται η δυνατότητα αν κάποιος έχει αγοράσει ακίνητο πριν την 1η Σεπτεμβρίου 2024 μπορεί να παίρνει την Golden Visa. Δηλαδή η απόφαση δίνει ετεροχρονισμένο δικαίωμα πριν τη ψήφιση του νόμου», λένε και θέτουν το ερώτημα: -«Αν αυτή η ρύθμιση είναι φωτογραφική και εξυπηρετεί αυτούς που ήξεραν από εσωτερική ενημέρωση τις εξελίξεις που ετοίμαζε και εφάρμοσε η κυβέρνηση και αγόρασαν τότε φθηνά τα ακίνητα, για να επωφεληθούν σήμερα;» ♦ «Με τη νέα κοινή υπουργική απόφαση δίνεται η δυνατότητα σε εταιρικά σχήματα για την ανάπτυξη ακινήτων της Golden Visa να συμμετέχουν εταιρίες και πρόσωπα του ξενοδοχειακού τομέα», λένε και θέτουν το ερώτημα: -«Μήπως με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται ξενοδοχειακές χρήσεις στα κτίρια όταν ο νόμος θέλει να στρέψει τις επενδύσεις στη χρήση κατοικίας και απαγορεύει τη βραχυχρόνια μίσθωση;» Πάντως το νέο πλαίσιο δημιουργεί μια πιο καθαρή και ελεγχόμενη διαδικασία για επενδυτές, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τον ρόλο των μηχανικών στις επενδύσεις ακινήτων. Οι αγορές έτοιμων ακινήτων παραμένουν απλές, αλλά οι περιπτώσεις ανέγερσης και αλλαγής χρήσης αποκτούν αυστηρότερη τεχνική τεκμηρίωση, ώστε να διασφαλίζεται η νομιμότητα και η πραγματική υλοποίηση της επένδυσης. Τι γράφει στην τεχνική έκθεση και βεβαιώνει ο μηχανικός ανά κατηγορία επένδυσης Σύμφωνα με την νέα ΚΥΑ, με τίτλο «Καθορισμός των ειδικών δικαιολογητικών για την χορήγηση της μόνιμης άδειας διαμονής επενδυτή του άρθρου 100 του ν. 5038/2023 «Κώδικας Μετανάστευσης» (Α’ 81), καθώς και του τρόπου πιστοποίησης της συνδρομής των περ. γ) και δ) της παρ. 2 του ίδιου άρθρου», ανά περίπτωση ιδίως για το ρόλο του μηχανικού προβλέπονται τα ακόλουθα: Αλλαγή χρήσης ακινήτου για κατοικία και πότε απαιτείται οικοδομική άδειαΌταν ένας επενδυτής αγοράζει ακίνητο για να το μετατρέψει σε κατοικία (π.χ. από επαγγελματικό χώρο), απαιτείται υποχρεωτικά τεχνική έκθεση μηχανικού, η οποία να επιβεβαιώνει ότι η αλλαγή χρήσης έχει ολοκληρωθεί νόμιμα και σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία. Επιπλέον, σε περιπτώσεις που χρειάζονται σοβαρές εργασίες, όπως στατική ενίσχυση, αλλαγές σε πυροπροστασία ή μηχανολογικές εγκαταστάσεις απαιτείται και οικοδομική άδεια αλλαγής χρήσης. Για τα πρώην βιομηχανικά κτίρια, ο μηχανικός πρέπει επίσης να βεβαιώσει ότι δεν υπήρξε λειτουργία βιομηχανίας τα τελευταία πέντε χρόνια, με έλεγχο σε ηλεκτροδότηση, φορολογικά στοιχεία και άλλα δημόσια έγγραφα. Απαιτείται τεχνική έκθεση πάντα, όταν η επένδυση αφορά αγορά ακινήτου που αλλάζει χρήση σε κατοικία μετά την ισχύ του άρθρου 64 του ν. 5100/2024. Τι περιλαμβάνει η τεχνική έκθεση Ο μηχανικός πρέπει να βεβαιώνει: -Ότι η αλλαγή χρήσης ολοκληρώθηκε νομίμως (με οικοδομική άδεια, μικρής κλίμακας, ενημέρωση φακέλου, αναθεώρηση – ανάλογα). -Την παλιά και νέα χρήση. -Ότι η αλλαγή είναι σύμφωνη με τη νομοθεσία με το άρθρο 64/2024. Εδικά για βιομηχανικά κτίρια Η τεχνική έκθεση πρέπει να πιστοποιεί: -Ότι δεν λειτουργούσε βιομηχανία τα τελευταία 5 έτη. Έλεγχο από: -διακοπή ηλεκτροδότησης, -έντυπα Ε2 τελευταίας πενταετίας, -άλλα δημόσια έγγραφα. Πότε απαιτείται οικοδομική άδεια Εφόσον η αλλαγή χρήσης δεν μπορεί να ολοκληρωθεί με μικρής κλίμακας ή ενημέρωση φακέλου. Δηλαδή: -Αν αλλάζουν οι επιτρεπόμενοι όροι δόμησης. -Αν απαιτείται στατική ενίσχυση. -Αν αλλάζουν πυροπροστασία ή Η/Μ εγκαταστάσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται οικοδομική άδεια αλλαγής χρήσης. Σχετικά με την αλλαγή χρήσης των κυρίων χώρων του ακινήτου, η ΚΥΑ λέει ότι απαιτείται: ♦ «Τεχνική έκθεση μηχανικού, σχετικά με την αλλαγή χρήσης των κυρίων χώρων του ακινήτου, που θα βεβαιώνει ότι: «Διαπιστώνεται η αλλαγή της χρήσης, όπως προκύπτει από τον έλεγχο της οικοδομικής άδειας ή την έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ή/και την ενημέρωση φακέλου ή/και την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας (επιλέγεται η σχετική πράξη, όπως οικοδομική άδεια, ενημέρωση φακέλου ή άλλο), κατόπιν της έναρξης ισχύος του άρθρου 64 του ν. 5100/2024, από χρήση «……….» σε χρήση «κατοικία» των κυρίων χώρων του ακινήτου, βάσει του οποίου πραγματοποιήθηκε επένδυση μέσω αγοράς σε ακίνητη περιουσία της περίπτωσης γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 100 του ν. 5038/2023, η οποία περιήλθε, κατά πλήρη κυριότητα και νομή, στον/στην (όνομα επενδυτή), δυνάμει του με αριθμό ….. Συμβολαίου του/της Συμβολαιογράφου». Σχετικά με την αλλαγή χρήσης βιομηχανικού κτιρίου, η ΚΥΑ λέει ότι απαιτείται: «Στην περίπτωση βιομηχανικών κτιρίων, η τεχνική έκθεση του μηχανικού θα πρέπει να αναφέρει, επίσης, την μη εγκατάσταση και λειτουργία βιομηχανίας στο κτίριο κατά τα τελευταία πέντε (5) έτη, την οποία ο μηχανικός θα διαπιστώνει και θα πιστοποιεί στην τεχνική έκθεση επικαλούμενος, είτε τη βεβαίωση διακοπής ηλεκτροδότησης από ΔΕΔΔΗΕ ή το Δήμο, είτε τα έντυπα Ε2 των τελευταίων πέντε ετών, είτε, συνδυαστικά, άλλα έγγραφα φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής, αναφέροντας ότι: -«Διαπιστώνεται η αλλαγή της χρήσης, όπως προκύπτει από τον έλεγχο της οικοδομικής άδειας ή την έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ή/και την ενημέρωση φακέλου ή/και την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας (επιλέγεται η σχετική πράξη, όπως οικοδομική άδεια, ενημέρωση φακέλου ή άλλο), κατόπιν της έναρξης ισχύος του άρθρου 64 του ν. 5100/2024, από χρήση «……. » σε χρήση «κατοικία» των κύριων χώρων του ακινήτου, βάσει του οποίου πραγματοποιήθηκε επένδυση μέσω αγοράς σε ακίνητη περιουσία της περ. γ) της παρ. 2 του αρ. 100 του ν. 5038/2023, η οποία περιήλθε κατά πλήρη κυριότητα και νομή, στον/στην (όνομα επενδυτή), δυνάμει του με αριθμό… Συμβολαίου του/της Συμβολαιογράφου και βεβαιώνεται ότι στο κτίριο στο οποίο βρίσκεται το ακίνητο δεν είναι εγκατεστημένη και σε λειτουργία βιομηχανία κατά τα τελευταία πέντε (5) έτη, όπως προκύπτει από τον έλεγχο της βεβαίωσης διακοπής ηλεκτροδότησης ή/και τον έλεγχο των εντύπων Ε2 των τελευταίων πέντε ετών ή/και τον συνδυαστικό έλεγχο εγγράφων φορολογικής και άλλης δημόσιας αρχής». «Η προϋπόθεση ολοκλήρωσης της αλλαγής της χρήσης μετά την έναρξη ισχύος του άρθρου 64 του ν. 5100/2024 θα πιστοποιείται από την ημερομηνία έκδοσης της κατά περίπτωση απαιτούμενης πράξης, όπως ενδεικτικά, οικοδομικής άδειας ή έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ή ενημέρωσης φακέλου ή αναθεώρησης οικοδομικής άδειας και θα πληρούται και στην περίπτωση έργων των οποίων η άδεια αλλαγής χρήσης έχει εκδοθεί πριν τη δημοσίευση του νόμου, αλλά αυτή ενημερώνεται ή αναθεωρείται για οποιονδήποτε λόγο μετά την δημοσίευση του νόμου, ήτοι από τις 05.04.2024 και εντεύθεν. Στην περίπτωση που η επένδυση αφορά σε ακίνητα που προκύπτουν από επεμβάσεις ή προσθήκες καθ’ ύψος ή και κατ’ επέκταση σε βιομηχανικά κτίρια υπό την προϋπόθεση ότι η χρήση αυτών αλλάζει σε κατοικία ή την προσθήκη ανεξάρτητων κτιρίων σε οικόπεδα ή γήπεδα στα οποία υπάρχουν βιομηχανικά κτίρια που η χρήση τους (των βιομηχανικών κτιρίων) αλλάζει σε «κατοικία», στην τεχνική έκθεση μηχανικού θα βεβαιώνεται επίσης ότι «η επένδυση πραγματοποιήθηκε σε ακίνητη περιουσία που προκύπτει από επεμβάσεις ή/ και προσθήκες καθ’ ύψος ή/και κατ’ επέκταση σε βιομηχανικά κτίρια των οποίων η χρήση άλλαξε σε κατοικία ή/και από την προσθήκη νέου ανεξάρτητου κτιρίου σε οικόπεδο ή γήπεδο με ΚΑΕΚ στο οποίο υπάρχει βιομηχανικό κτίριο που η χρήση του έχει αλλάξει σε κατοικία». «Το ανωτέρω δικαιολογητικό (τεχνική έκθεση) συνιστά τον τρόπο πιστοποίησης της υπαγωγής στις διατάξεις της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 100 του ν. 5038/2023», λέει η ΚΥΑ. Για Αγορά αδόμητου οικοπέδου και ανέγερση νέου κτιρίουΗ υπουργική απόφαση σε αυτή την περίπτωση επιβάλλει ρητά τεχνικά δικαιολογητικά τα οποία είναι: ◊ Οικοδομική Άδεια στο όνομα του επενδυτή (ή της εταιρείας του). ◊ Ψηφιακή Βεβαίωση Συμφωνητικού Ανάληψης Τεχνικού Έργου (αν η κατασκευή γίνεται μέσω εργολήπτη). ◊ Αποδείξεις εξόφλησης δαπάνης ανέγερσης, σύμφωνα με το άρθρο 100 §5. ◊ Ε9, στο οποίο πρέπει να προκύπτουν >120 τ.μ. κύριων χώρων. Τι περιλαμβάνει ο τεχνικός φάκελος ◊ Οικοδομική άδεια με εγκεκριμένα σχέδια (τοπογραφικό, αρχιτεκτονικά, στατικά). ◊ Βεβαίωση όρων δόμησης. ◊ Συμφωνητικό κατασκευής. ◊ Πραγματικές καταβολές κόστους (τιμολόγια, αποδείξεις). ◊ Δήλωση προϋπολογισμού έργου. Ρόλος μηχανικού ◊ Σχεδιασμός και έκδοση άδειας. ◊ Επίβλεψη ανέγερσης. ◊ Έλεγχος ολοκλήρωσης. ◊ Έκδοση πιστοποιητικών (π.χ. ΗΤΚ μετά το τέλος). O μηχανικός έχει κεντρικό ρόλο στην επένδυση, διότι χωρίς την οικοδομική άδεια δεν εκδίδεται άδεια διαμονής. Η ΚΥΑ σχετικά αναφέρει ότι μεταξύ απαιτείται: « Οικοδομική άδεια στο όνομα του πολίτη τρίτης χώρας, επενδυτή ή του νομικού προσώπου με έδρα την Ελλάδα ή άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε., όλων των εταιρικών μερίδων, μεριδίων ή μετοχών του οποίου είναι κύριος εν ισχύ. Ψηφιακή βεβαίωση συμφωνητικού ανάληψης τεχνικού έργου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρο 19 του ν. 820/1978, εφόσον η ανέγερση πραγματοποιείται με συμφωνητικό ανάληψης τεχνικού έργου. Στην περίπτωση αυτή, συνυποβάλλονται οι αντίστοιχες αποδείξεις εξόφλησης του συνόλου της δαπάνης για την ανέγερση του ακινήτου. Αντίγραφο της δήλωσης στοιχείων ακινήτου (Ε9) του επενδυτή. Από τη δήλωση των στοιχείων του ακινήτου θα πρέπει να προκύπτει ότι η ελάχιστη επιφάνεια κύριων χώρων του ακινήτου είναι τουλάχιστον εκατόν είκοσι (120) τετραγωνικά μέτρα. Σε περίπτωση ανέγερσης κτιρίου επί οικοπέδου ή αγροτεμαχίου, λαμβάνεται υπόψη για την υποβολή αιτήματος για μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή, είτε συνδυαστικά η αξία αγοράς οικοπέδου ή αγροτεμαχίου και ανέγερσης κτιρίου, είτε μόνο η αξία της ανέγερσης του κτίσματος, υποβαλλομένων των απαιτούμενων κατά τα ανωτέρω δικαιολογητικών. Σε περίπτωση ανέγερσης με το σύστημα της αντιπαροχής, επί οικοπέδου για το οποίο ο αιτών έχει ήδη λάβει μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή, απαιτείται συμπληρωματικά έκθεση εκτίμησης ορκωτού ελεγκτή του μητρώου πιστοποιημένων εκτιμητών». Τεχνική έκθεση για επένδυση σε διατηρητέο ακίνητοΓια επένδυση σε διατηρητέο ακίνητο μεταξύ άλλων η ΚΥΑ προβλέπει ότι: «Στην περίπτωση που η επένδυση αφορά σε ακίνητα που προκύπτουν από επεμβάσεις ή προσθήκες καθ’ ύψος ή και κατ’ επέκταση σε προς αποκατάσταση ή ανακατασκευή διατηρητέα κτίρια ή την προσθήκη νέων ανεξάρτητων κτιρίων σε οικόπεδα ή γήπεδα στα οποία υπάρχουν προς αποκατάσταση ή ανακατασκευή διατηρητέα κτίρια, στο πεδίο παρατηρήσεις, θα βεβαιώνεται ότι «η επένδυση πραγματοποιήθηκε σε ακίνητη περιουσία που προκύπτει από επεμβάσεις ή/και προσθήκες καθ’ ύψος ή/και κατ’ επέκταση σε προς αποκατάσταση ή ανακατασκευή διατηρητέο κτίριο ή/και από την προσθήκη νέου ανεξάρτητου κτιρίου σε οικόπεδο ή γήπεδο με ΚΑΕΚ στο οποίο υπάρχει προς αποκατάσταση ή ανακατασκευή διατηρητέο κτίριο, το οποίο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο με το υπ αριθμόν …. Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (Φ.Ε.Κ) και δεν έχει ανακληθεί ο χαρακτηρισμός του μέχρι την ημέρα του συμβολαίου». Αγορά δομημένου ακινήτου Σε αυτή την κατηγορία δεν απαιτείται οικοδομική άδεια ούτε τεχνική έκθεση, εφόσον το ακίνητο είναι ήδη νομίμως υφιστάμενο και έχουν δηλωθεί τα τετραγωνικά κύριων χώρων (> 120 τ.μ.). Ο μηχανικός αν ζητηθεί από επενδυτή/συμβολαιογράφο ελέγχει: ◊ Νομιμότητα του ακινήτου (ύπαρξη άδειας / τακτοποίηση). ◊ Επιφάνεια κύριων χώρων >120 τ.μ, (όπου απαιτείται). ◊ Ταύτιση πραγματικής κατάστασης με τα σχέδια. ◊ Τυχόν αυθαιρεσίες. Δεν αποτελεί υποχρεωτικό δικαιολογητικό της ΥΑ, αλλά είναι κρίσιμη τεχνική υποστήριξη για ασφαλή συναλλαγή. Μακροχρόνια σύμβαση σύνθετου τουριστικού καταλύματος ή χρονομεριστική μίσθωση Δεν προβλέπεται υποχρεωτική τεχνική έκθεση μηχανικού για την έκδοση άδειας διαμονής. O μηχανικός έχει ρόλο σε: ◊ Έλεγχος νομιμότητας του τουριστικού καταλύματος. ◊ Επιβεβαίωση τυχόν οικοδομικών αδειών, ειδικών χρήσεων, ή αλλαγών χρήσης που έχουν γίνει από τον εκμισθωτή. ◊ Τεχνικός έλεγχος πριν τη σύναψη της μακροχρόνιας σύμβασης. Γονική παροχή ή κληρονομιά δομημένου ακινήτου Δεν προβλέπεται εξειδικευμένη τεχνική έκθεση από την ΥΑ. Ωστόσο συχνά απαιτείται: ◊ Έλεγχος νομιμότητας της οικοδομής. ◊ Επιβεβαίωση τετραγωνικών κύριων χώρων (>120 τ.μ. όπου απαιτείται). Ουσιαστικά, η τεχνική εμπλοκή είναι προαιρετική αλλά κρίσιμη για την ορθή μεταβίβαση. Αγορά αδόμητου οικοπέδου ή αγροτεμαχίου Σε αυτή την κατηγορία δεν απαιτείται οικοδομική άδεια για την αρχική άδεια διαμονής, διότι η επένδυση αφορά μόνο τη γη. Ο μηχανικός έχει ρόλο σε: ◊ Έλεγχο αρτιότητας και οικοδομησιμότητας. ◊ Βεβαίωση στοιχείων οικοπέδου. ◊ Έλεγχος χρήσεων γης. ◊ Προεκτίμηση οικοδομικού δικαιώματος, για μελλοντική ανέγερση κτιρίου. ◊ Σύνταξη Ε9 και ταυτοποίηση ορίων. Η εμπλοκή δεν είναι υποχρεωτική από την ΥΑ αλλά είναι λειτουργικά απαραίτητη για ορθή αξιολόγηση επένδυσης. Οι αλλαγές στην Golden Visa και οι επιπτώσεις στην αγορά ακινήτων & κατασκευώνΤην περίοδο 2023-2024 το πρόγραμμα Golden Visa στην Ελλάδα πέρασε από τη μεγαλύτερη αναμόρφωση από την έναρξή του, με στόχο τη ρύθμιση της αγοράς ακινήτων, τη μείωση της πίεσης που ασκούσαν οι επενδυτές σε δημοφιλείς περιοχές και την ενίσχυση της διαφάνειας. Το 2023 ήταν περισσότερο έτος προετοιμασίας: συζητήσεις για αύξηση των ορίων επένδυσης και για ασφυκτική κατάσταση στις τιμές των ακινήτων σε Αθήνα και νησιά οδήγησαν στην ανάγκη ενός νέου, πιο αυστηρού πλαισίου. Το 2024, με τον νόμο 5100/2024, αυτές οι αλλαγές πήραν τελική μορφή και μπήκαν σε εφαρμογή από 1 Σεπτεμβρίου 2024. Η πιο σημαντική μεταβολή ήταν η καθιέρωση δύο ζωνών επενδυτικής απαίτησης. Σε περιοχές υψηλής ζήτησης – Αττική, Θεσσαλονίκη, Μύκονος, Σαντορίνη και νησιά άνω των 3.100 κατοίκων – το ελάχιστο ποσό επένδυσης αυξήθηκε δραστικά στις 800.000 ευρώ. Για την υπόλοιπη χώρα, το όριο ορίστηκε στις 400.000 ευρώ. Παράλληλα, η επένδυση πρέπει πλέον να αφορά ένα μόνο ακίνητο, το οποίο – όταν πρόκειται για κατοικία – οφείλει να έχει ελάχιστη καθαρή επιφάνεια 120 τ.μ. Έτσι, εξαλείφθηκε η προηγούμενη δυνατότητα αγοράς πολλών μικρών διαμερισμάτων αξίας 250.000 ευρώ. Ωστόσο, το πλαίσιο διατηρεί κάποιες εξαιρέσεις με όριο 250.000 ευρώ για ειδικές κατηγορίες, όπως η μετατροπή εμπορικών ή βιομηχανικών ακινήτων σε κατοικίες και η αποκατάσταση διατηρητέων κτιρίων. Στόχος αυτών των εξαιρέσεων είναι να κατευθυνθούν επενδύσεις σε υπο-αξιοποιημένα ακίνητα και σε περιοχές που δεν ακολουθούν τον έντονο ρυθμό ανόδου των τιμών. Ακόμη μία ουσιαστική αλλαγή είναι η απαγόρευση της βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb) για ακίνητα που αποκτώνται μέσω Golden Visa. Η κυβέρνηση επιχείρησε έτσι να περιορίσει το φαινόμενο αγοράς ακινήτων αποκλειστικά για τουριστική εκμετάλλευση, το οποίο επιβάρυνε τις τιμές και περιόριζε τη διαθεσιμότητα κατοικίας για μόνιμους κατοίκους. Η μη συμμόρφωση επιφέρει πρόστιμα και πιθανή ανάκληση της άδειας. Οι αλλαγές αυτές είχαν άμεσο αντίκτυπο στην αγορά και στην κατασκευαστική δραστηριότητα. Η ζήτηση για μικρά διαμερίσματα στα κεντρικά σημεία της Αθήνας μειώθηκε, καθώς πλέον δεν μπορούν να αξιοποιηθούν για Golden Visa. Αντίθετα, αυξήθηκε το ενδιαφέρον για μεγαλύτερες κατοικίες ή για ακίνητα που επιδέχονται αλλαγή χρήσης, δίνοντας ώθηση σε projects ανακατασκευής και αναβάθμισης παλιών κτιρίων. Παράλληλα, οι developers σε περιοχές υψηλής ζήτησης στρέφονται σε πιο premium προϊόντα, προσαρμοσμένα στο νέο όριο των 800.000 ευρώ. Για την περιφέρεια, το όριο των 400.000 ευρώ ενισχύει τη ζήτηση για κατοικίες μεσαίου και άνω επιπέδου, αλλά περιορίζει όσους επενδυτές κινήθηκαν στο χαμηλό budget των 250.000 ευρώ, το οποίο χαρακτηριζόταν για χρόνια ως το πιο δημοφιλές. Τέλος, η μεταβατική περίοδος του 2024 έδωσε χρόνο σε επενδυτές που είχαν ξεκινήσει διαδικασίες με το παλιό καθεστώς, αλλά το νέο πλαίσιο ουσιαστικά μετατόπισε το ενδιαφέρον της Golden Visa σε υψηλότερα τιμολογιακά επίπεδα και σε πιο στοχευμένες μορφές επενδύσεων. Συνολικά, οι αλλαγές του 2023-2024 μετατρέπουν το πρόγραμμα Golden Visa από εργαλείο μαζικής αγοράς μικρών αστικών ακινήτων σε μηχανισμό προσέλκυσης μεγαλύτερων, πιο στρατηγικών επενδύσεων, επηρεάζοντας άμεσα τη ροή κεφαλαίων στην κτηματαγορά και κατευθύνοντας την κατασκευαστική δραστηριότητα προς πιο ποιοτικά και αναβαθμισμένα ακίνητα. Σημειώνεται ότι στο τέλος του 2024 ο συνολικός αριθμός ενεργών αδειών διαμονής για επενδυτές Golden Visa ανέρχονταν σε 48.000. Το 2024 σημειώθηκε ρεκόρ, άνω των 9000 νέων αιτήσεων για επενδύσεις Golden Visa. Δείτε ολόκληρη την ΚΥΑ στο ΦΕΚ: ΕΔΩ ecopress.gr
-
Golden Visa: με βεβαίωση μηχανικού επενδύσεις 1,5 δις ευρώ σε κτίρια κατοικίας
Η νέα υπουργική απόφαση, που υπογράφουν οι υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, Ανάπτυξης Παναγιώτης Θεοδωρικάκος, Μετανάστευσης και Ασύλου Αθανάσιος Πλεύρης και ο υφυπουργόςΠεριβάλλοντος και Ενέργειας Νικόλαος Ταγαράς εξειδικεύει τις απαιτήσεις για την αρχική χορήγηση άδειας διαμονής επενδυτή σύμφωνα με το άρθρο 100 του ν. 5038/2023. Για κάθε κατηγορία επένδυσης καθορίζεται ρητά πότε απαιτείται οικοδομική άδεια, πότε χρειάζεται τεχνική έκθεση μηχανικού, καθώς και ποιες πρόσθετες ενέργειες πρέπει να αποδείξει ο επενδυτής μέσω μηχανικού ή δικαιολογητικών. Κλειδί η τεχνική έκθεση και βεβαιώση του μηχανικού για τις νέες επενδύσεις Παράγοντες της κτηματαγοράς και των κατασκευών επισημαίνουν στο ecopress ότι: ♦ Η διαδικασία που προβλέπεται στην νέα ΚΥΑ είναι καινούργια, γιατί με το προηγούμενο πλαίσιο ήταν όλα ανοιχτά και δεν υπήρχαν περιορισμοί ούτε στο όριο της Golden Visa ούτε στα πολεοδομικά θέματα, ιδίως για την αλλαγή χρήσης κτιρίων και διατηρητέα. ♦ Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η επένδυση σε ακίνητα για την υποβολή της αίτησης. ♦ Τα βήματα που ακολουθούνται, όπως τα περιγράφει αναλυτικά η νέα ΚΥΑ,για ανέγερση κτιρίου, αλλαγή χρήσης βιομηχανικού ακινήτου σε κατοικία και διατηρητέα σε γενικές γραμμές είναι: Πρώτον, η έκδοση οικοδομικής άδειας Δεύτερον, η σύσταση της ιδιοκτησίας Τρίτον, η υπογραφή συμβολαίου και Τέταρτον, τεχνική έκθεση του μηχανικού για αλλαγή της χρήσης του ακινήτου. «Η τεχνική έκθεση και βεβαίωση του μηχανικού είναι ένας σωστός τρόπος που περιορίζει τις καθυστερήσεις και τη γραφειοκρατία, διότι διαφορετικά θα έπρεπε όλη η σχετική τεκμηρίωση που βεβαιώνει ο μηχανικός να προκύπτει από βεβαιώσεις Πολεοδομίας και ελέγχους στις οικοδομικές άδειες», επισημαίνουν οι ίδιοι παράγοντες. Δύο σημαντικά σημεία κριτικής στη νέα απόφαση για την Golden VisaΠαράγοντες της κτηματαγοράς και των κατασκευών επισημαίνουν προς το ecopress δύο σημαντικά στοιχεία κριτικής στη νέα απόφαση, ως εξής: ♦ «Με τη νέα κοινή υπουργική απόφαση δίνεται η δυνατότητα αν κάποιος έχει αγοράσει ακίνητο πριν την 1η Σεπτεμβρίου 2024 μπορεί να παίρνει την Golden Visa. Δηλαδή η απόφαση δίνει ετεροχρονισμένο δικαίωμα πριν τη ψήφιση του νόμου», λένε και θέτουν το ερώτημα: -«Αν αυτή η ρύθμιση είναι φωτογραφική και εξυπηρετεί αυτούς που ήξεραν από εσωτερική ενημέρωση τις εξελίξεις που ετοίμαζε και εφάρμοσε η κυβέρνηση και αγόρασαν τότε φθηνά τα ακίνητα, για να επωφεληθούν σήμερα;» ♦ «Με τη νέα κοινή υπουργική απόφαση δίνεται η δυνατότητα σε εταιρικά σχήματα για την ανάπτυξη ακινήτων της Golden Visa να συμμετέχουν εταιρίες και πρόσωπα του ξενοδοχειακού τομέα», λένε και θέτουν το ερώτημα: -«Μήπως με αυτόν τον τρόπο ενισχύονται ξενοδοχειακές χρήσεις στα κτίρια όταν ο νόμος θέλει να στρέψει τις επενδύσεις στη χρήση κατοικίας και απαγορεύει τη βραχυχρόνια μίσθωση;» Πάντως το νέο πλαίσιο δημιουργεί μια πιο καθαρή και ελεγχόμενη διαδικασία για επενδυτές, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τον ρόλο των μηχανικών στις επενδύσεις ακινήτων. Οι αγορές έτοιμων ακινήτων παραμένουν απλές, αλλά οι περιπτώσεις ανέγερσης και αλλαγής χρήσης αποκτούν αυστηρότερη τεχνική τεκμηρίωση, ώστε να διασφαλίζεται η νομιμότητα και η πραγματική υλοποίηση της επένδυσης. Τι γράφει στην τεχνική έκθεση και βεβαιώνει ο μηχανικός ανά κατηγορία επένδυσης Σύμφωνα με την νέα ΚΥΑ, με τίτλο «Καθορισμός των ειδικών δικαιολογητικών για την χορήγηση της μόνιμης άδειας διαμονής επενδυτή του άρθρου 100 του ν. 5038/2023 «Κώδικας Μετανάστευσης» (Α’ 81), καθώς και του τρόπου πιστοποίησης της συνδρομής των περ. γ) και δ) της παρ. 2 του ίδιου άρθρου», ανά περίπτωση ιδίως για το ρόλο του μηχανικού προβλέπονται τα ακόλουθα: Αλλαγή χρήσης ακινήτου για κατοικία και πότε απαιτείται οικοδομική άδειαΌταν ένας επενδυτής αγοράζει ακίνητο για να το μετατρέψει σε κατοικία (π.χ. από επαγγελματικό χώρο), απαιτείται υποχρεωτικά τεχνική έκθεση μηχανικού, η οποία να επιβεβαιώνει ότι η αλλαγή χρήσης έχει ολοκληρωθεί νόμιμα και σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία. Επιπλέον, σε περιπτώσεις που χρειάζονται σοβαρές εργασίες, όπως στατική ενίσχυση, αλλαγές σε πυροπροστασία ή μηχανολογικές εγκαταστάσεις απαιτείται και οικοδομική άδεια αλλαγής χρήσης. Για τα πρώην βιομηχανικά κτίρια, ο μηχανικός πρέπει επίσης να βεβαιώσει ότι δεν υπήρξε λειτουργία βιομηχανίας τα τελευταία πέντε χρόνια, με έλεγχο σε ηλεκτροδότηση, φορολογικά στοιχεία και άλλα δημόσια έγγραφα. Απαιτείται τεχνική έκθεση πάντα, όταν η επένδυση αφορά αγορά ακινήτου που αλλάζει χρήση σε κατοικία μετά την ισχύ του άρθρου 64 του ν. 5100/2024. Τι περιλαμβάνει η τεχνική έκθεση Ο μηχανικός πρέπει να βεβαιώνει: -Ότι η αλλαγή χρήσης ολοκληρώθηκε νομίμως (με οικοδομική άδεια, μικρής κλίμακας, ενημέρωση φακέλου, αναθεώρηση – ανάλογα). -Την παλιά και νέα χρήση. -Ότι η αλλαγή είναι σύμφωνη με τη νομοθεσία με το άρθρο 64/2024. Εδικά για βιομηχανικά κτίρια Η τεχνική έκθεση πρέπει να πιστοποιεί: -Ότι δεν λειτουργούσε βιομηχανία τα τελευταία 5 έτη. Έλεγχο από: -διακοπή ηλεκτροδότησης, -έντυπα Ε2 τελευταίας πενταετίας, -άλλα δημόσια έγγραφα. Πότε απαιτείται οικοδομική άδεια Εφόσον η αλλαγή χρήσης δεν μπορεί να ολοκληρωθεί με μικρής κλίμακας ή ενημέρωση φακέλου. Δηλαδή: -Αν αλλάζουν οι επιτρεπόμενοι όροι δόμησης. -Αν απαιτείται στατική ενίσχυση. -Αν αλλάζουν πυροπροστασία ή Η/Μ εγκαταστάσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται οικοδομική άδεια αλλαγής χρήσης. Σχετικά με την αλλαγή χρήσης των κυρίων χώρων του ακινήτου, η ΚΥΑ λέει ότι απαιτείται: ♦ «Τεχνική έκθεση μηχανικού, σχετικά με την αλλαγή χρήσης των κυρίων χώρων του ακινήτου, που θα βεβαιώνει ότι: «Διαπιστώνεται η αλλαγή της χρήσης, όπως προκύπτει από τον έλεγχο της οικοδομικής άδειας ή την έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ή/και την ενημέρωση φακέλου ή/και την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας (επιλέγεται η σχετική πράξη, όπως οικοδομική άδεια, ενημέρωση φακέλου ή άλλο), κατόπιν της έναρξης ισχύος του άρθρου 64 του ν. 5100/2024, από χρήση «……….» σε χρήση «κατοικία» των κυρίων χώρων του ακινήτου, βάσει του οποίου πραγματοποιήθηκε επένδυση μέσω αγοράς σε ακίνητη περιουσία της περίπτωσης γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 100 του ν. 5038/2023, η οποία περιήλθε, κατά πλήρη κυριότητα και νομή, στον/στην (όνομα επενδυτή), δυνάμει του με αριθμό ….. Συμβολαίου του/της Συμβολαιογράφου». Σχετικά με την αλλαγή χρήσης βιομηχανικού κτιρίου, η ΚΥΑ λέει ότι απαιτείται: «Στην περίπτωση βιομηχανικών κτιρίων, η τεχνική έκθεση του μηχανικού θα πρέπει να αναφέρει, επίσης, την μη εγκατάσταση και λειτουργία βιομηχανίας στο κτίριο κατά τα τελευταία πέντε (5) έτη, την οποία ο μηχανικός θα διαπιστώνει και θα πιστοποιεί στην τεχνική έκθεση επικαλούμενος, είτε τη βεβαίωση διακοπής ηλεκτροδότησης από ΔΕΔΔΗΕ ή το Δήμο, είτε τα έντυπα Ε2 των τελευταίων πέντε ετών, είτε, συνδυαστικά, άλλα έγγραφα φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής, αναφέροντας ότι: -«Διαπιστώνεται η αλλαγή της χρήσης, όπως προκύπτει από τον έλεγχο της οικοδομικής άδειας ή την έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ή/και την ενημέρωση φακέλου ή/και την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας (επιλέγεται η σχετική πράξη, όπως οικοδομική άδεια, ενημέρωση φακέλου ή άλλο), κατόπιν της έναρξης ισχύος του άρθρου 64 του ν. 5100/2024, από χρήση «……. » σε χρήση «κατοικία» των κύριων χώρων του ακινήτου, βάσει του οποίου πραγματοποιήθηκε επένδυση μέσω αγοράς σε ακίνητη περιουσία της περ. γ) της παρ. 2 του αρ. 100 του ν. 5038/2023, η οποία περιήλθε κατά πλήρη κυριότητα και νομή, στον/στην (όνομα επενδυτή), δυνάμει του με αριθμό… Συμβολαίου του/της Συμβολαιογράφου και βεβαιώνεται ότι στο κτίριο στο οποίο βρίσκεται το ακίνητο δεν είναι εγκατεστημένη και σε λειτουργία βιομηχανία κατά τα τελευταία πέντε (5) έτη, όπως προκύπτει από τον έλεγχο της βεβαίωσης διακοπής ηλεκτροδότησης ή/και τον έλεγχο των εντύπων Ε2 των τελευταίων πέντε ετών ή/και τον συνδυαστικό έλεγχο εγγράφων φορολογικής και άλλης δημόσιας αρχής». «Η προϋπόθεση ολοκλήρωσης της αλλαγής της χρήσης μετά την έναρξη ισχύος του άρθρου 64 του ν. 5100/2024 θα πιστοποιείται από την ημερομηνία έκδοσης της κατά περίπτωση απαιτούμενης πράξης, όπως ενδεικτικά, οικοδομικής άδειας ή έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ή ενημέρωσης φακέλου ή αναθεώρησης οικοδομικής άδειας και θα πληρούται και στην περίπτωση έργων των οποίων η άδεια αλλαγής χρήσης έχει εκδοθεί πριν τη δημοσίευση του νόμου, αλλά αυτή ενημερώνεται ή αναθεωρείται για οποιονδήποτε λόγο μετά την δημοσίευση του νόμου, ήτοι από τις 05.04.2024 και εντεύθεν. Στην περίπτωση που η επένδυση αφορά σε ακίνητα που προκύπτουν από επεμβάσεις ή προσθήκες καθ’ ύψος ή και κατ’ επέκταση σε βιομηχανικά κτίρια υπό την προϋπόθεση ότι η χρήση αυτών αλλάζει σε κατοικία ή την προσθήκη ανεξάρτητων κτιρίων σε οικόπεδα ή γήπεδα στα οποία υπάρχουν βιομηχανικά κτίρια που η χρήση τους (των βιομηχανικών κτιρίων) αλλάζει σε «κατοικία», στην τεχνική έκθεση μηχανικού θα βεβαιώνεται επίσης ότι «η επένδυση πραγματοποιήθηκε σε ακίνητη περιουσία που προκύπτει από επεμβάσεις ή/ και προσθήκες καθ’ ύψος ή/και κατ’ επέκταση σε βιομηχανικά κτίρια των οποίων η χρήση άλλαξε σε κατοικία ή/και από την προσθήκη νέου ανεξάρτητου κτιρίου σε οικόπεδο ή γήπεδο με ΚΑΕΚ στο οποίο υπάρχει βιομηχανικό κτίριο που η χρήση του έχει αλλάξει σε κατοικία». «Το ανωτέρω δικαιολογητικό (τεχνική έκθεση) συνιστά τον τρόπο πιστοποίησης της υπαγωγής στις διατάξεις της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 100 του ν. 5038/2023», λέει η ΚΥΑ. Για Αγορά αδόμητου οικοπέδου και ανέγερση νέου κτιρίουΗ υπουργική απόφαση σε αυτή την περίπτωση επιβάλλει ρητά τεχνικά δικαιολογητικά τα οποία είναι: ◊ Οικοδομική Άδεια στο όνομα του επενδυτή (ή της εταιρείας του). ◊ Ψηφιακή Βεβαίωση Συμφωνητικού Ανάληψης Τεχνικού Έργου (αν η κατασκευή γίνεται μέσω εργολήπτη). ◊ Αποδείξεις εξόφλησης δαπάνης ανέγερσης, σύμφωνα με το άρθρο 100 §5. ◊ Ε9, στο οποίο πρέπει να προκύπτουν >120 τ.μ. κύριων χώρων. Τι περιλαμβάνει ο τεχνικός φάκελος ◊ Οικοδομική άδεια με εγκεκριμένα σχέδια (τοπογραφικό, αρχιτεκτονικά, στατικά). ◊ Βεβαίωση όρων δόμησης. ◊ Συμφωνητικό κατασκευής. ◊ Πραγματικές καταβολές κόστους (τιμολόγια, αποδείξεις). ◊ Δήλωση προϋπολογισμού έργου. Ρόλος μηχανικού ◊ Σχεδιασμός και έκδοση άδειας. ◊ Επίβλεψη ανέγερσης. ◊ Έλεγχος ολοκλήρωσης. ◊ Έκδοση πιστοποιητικών (π.χ. ΗΤΚ μετά το τέλος). O μηχανικός έχει κεντρικό ρόλο στην επένδυση, διότι χωρίς την οικοδομική άδεια δεν εκδίδεται άδεια διαμονής. Η ΚΥΑ σχετικά αναφέρει ότι μεταξύ απαιτείται: « Οικοδομική άδεια στο όνομα του πολίτη τρίτης χώρας, επενδυτή ή του νομικού προσώπου με έδρα την Ελλάδα ή άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε., όλων των εταιρικών μερίδων, μεριδίων ή μετοχών του οποίου είναι κύριος εν ισχύ. Ψηφιακή βεβαίωση συμφωνητικού ανάληψης τεχνικού έργου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρο 19 του ν. 820/1978, εφόσον η ανέγερση πραγματοποιείται με συμφωνητικό ανάληψης τεχνικού έργου. Στην περίπτωση αυτή, συνυποβάλλονται οι αντίστοιχες αποδείξεις εξόφλησης του συνόλου της δαπάνης για την ανέγερση του ακινήτου. Αντίγραφο της δήλωσης στοιχείων ακινήτου (Ε9) του επενδυτή. Από τη δήλωση των στοιχείων του ακινήτου θα πρέπει να προκύπτει ότι η ελάχιστη επιφάνεια κύριων χώρων του ακινήτου είναι τουλάχιστον εκατόν είκοσι (120) τετραγωνικά μέτρα. Σε περίπτωση ανέγερσης κτιρίου επί οικοπέδου ή αγροτεμαχίου, λαμβάνεται υπόψη για την υποβολή αιτήματος για μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή, είτε συνδυαστικά η αξία αγοράς οικοπέδου ή αγροτεμαχίου και ανέγερσης κτιρίου, είτε μόνο η αξία της ανέγερσης του κτίσματος, υποβαλλομένων των απαιτούμενων κατά τα ανωτέρω δικαιολογητικών. Σε περίπτωση ανέγερσης με το σύστημα της αντιπαροχής, επί οικοπέδου για το οποίο ο αιτών έχει ήδη λάβει μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή, απαιτείται συμπληρωματικά έκθεση εκτίμησης ορκωτού ελεγκτή του μητρώου πιστοποιημένων εκτιμητών». Τεχνική έκθεση για επένδυση σε διατηρητέο ακίνητοΓια επένδυση σε διατηρητέο ακίνητο μεταξύ άλλων η ΚΥΑ προβλέπει ότι: «Στην περίπτωση που η επένδυση αφορά σε ακίνητα που προκύπτουν από επεμβάσεις ή προσθήκες καθ’ ύψος ή και κατ’ επέκταση σε προς αποκατάσταση ή ανακατασκευή διατηρητέα κτίρια ή την προσθήκη νέων ανεξάρτητων κτιρίων σε οικόπεδα ή γήπεδα στα οποία υπάρχουν προς αποκατάσταση ή ανακατασκευή διατηρητέα κτίρια, στο πεδίο παρατηρήσεις, θα βεβαιώνεται ότι «η επένδυση πραγματοποιήθηκε σε ακίνητη περιουσία που προκύπτει από επεμβάσεις ή/και προσθήκες καθ’ ύψος ή/και κατ’ επέκταση σε προς αποκατάσταση ή ανακατασκευή διατηρητέο κτίριο ή/και από την προσθήκη νέου ανεξάρτητου κτιρίου σε οικόπεδο ή γήπεδο με ΚΑΕΚ στο οποίο υπάρχει προς αποκατάσταση ή ανακατασκευή διατηρητέο κτίριο, το οποίο έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο με το υπ αριθμόν …. Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (Φ.Ε.Κ) και δεν έχει ανακληθεί ο χαρακτηρισμός του μέχρι την ημέρα του συμβολαίου». Αγορά δομημένου ακινήτου Σε αυτή την κατηγορία δεν απαιτείται οικοδομική άδεια ούτε τεχνική έκθεση, εφόσον το ακίνητο είναι ήδη νομίμως υφιστάμενο και έχουν δηλωθεί τα τετραγωνικά κύριων χώρων (> 120 τ.μ.). Ο μηχανικός αν ζητηθεί από επενδυτή/συμβολαιογράφο ελέγχει: ◊ Νομιμότητα του ακινήτου (ύπαρξη άδειας / τακτοποίηση). ◊ Επιφάνεια κύριων χώρων >120 τ.μ, (όπου απαιτείται). ◊ Ταύτιση πραγματικής κατάστασης με τα σχέδια. ◊ Τυχόν αυθαιρεσίες. Δεν αποτελεί υποχρεωτικό δικαιολογητικό της ΥΑ, αλλά είναι κρίσιμη τεχνική υποστήριξη για ασφαλή συναλλαγή. Μακροχρόνια σύμβαση σύνθετου τουριστικού καταλύματος ή χρονομεριστική μίσθωση Δεν προβλέπεται υποχρεωτική τεχνική έκθεση μηχανικού για την έκδοση άδειας διαμονής. O μηχανικός έχει ρόλο σε: ◊ Έλεγχος νομιμότητας του τουριστικού καταλύματος. ◊ Επιβεβαίωση τυχόν οικοδομικών αδειών, ειδικών χρήσεων, ή αλλαγών χρήσης που έχουν γίνει από τον εκμισθωτή. ◊ Τεχνικός έλεγχος πριν τη σύναψη της μακροχρόνιας σύμβασης. Γονική παροχή ή κληρονομιά δομημένου ακινήτου Δεν προβλέπεται εξειδικευμένη τεχνική έκθεση από την ΥΑ. Ωστόσο συχνά απαιτείται: ◊ Έλεγχος νομιμότητας της οικοδομής. ◊ Επιβεβαίωση τετραγωνικών κύριων χώρων (>120 τ.μ. όπου απαιτείται). Ουσιαστικά, η τεχνική εμπλοκή είναι προαιρετική αλλά κρίσιμη για την ορθή μεταβίβαση. Αγορά αδόμητου οικοπέδου ή αγροτεμαχίου Σε αυτή την κατηγορία δεν απαιτείται οικοδομική άδεια για την αρχική άδεια διαμονής, διότι η επένδυση αφορά μόνο τη γη. Ο μηχανικός έχει ρόλο σε: ◊ Έλεγχο αρτιότητας και οικοδομησιμότητας. ◊ Βεβαίωση στοιχείων οικοπέδου. ◊ Έλεγχος χρήσεων γης. ◊ Προεκτίμηση οικοδομικού δικαιώματος, για μελλοντική ανέγερση κτιρίου. ◊ Σύνταξη Ε9 και ταυτοποίηση ορίων. Η εμπλοκή δεν είναι υποχρεωτική από την ΥΑ αλλά είναι λειτουργικά απαραίτητη για ορθή αξιολόγηση επένδυσης. Οι αλλαγές στην Golden Visa και οι επιπτώσεις στην αγορά ακινήτων & κατασκευώνΤην περίοδο 2023-2024 το πρόγραμμα Golden Visa στην Ελλάδα πέρασε από τη μεγαλύτερη αναμόρφωση από την έναρξή του, με στόχο τη ρύθμιση της αγοράς ακινήτων, τη μείωση της πίεσης που ασκούσαν οι επενδυτές σε δημοφιλείς περιοχές και την ενίσχυση της διαφάνειας. Το 2023 ήταν περισσότερο έτος προετοιμασίας: συζητήσεις για αύξηση των ορίων επένδυσης και για ασφυκτική κατάσταση στις τιμές των ακινήτων σε Αθήνα και νησιά οδήγησαν στην ανάγκη ενός νέου, πιο αυστηρού πλαισίου. Το 2024, με τον νόμο 5100/2024, αυτές οι αλλαγές πήραν τελική μορφή και μπήκαν σε εφαρμογή από 1 Σεπτεμβρίου 2024. Η πιο σημαντική μεταβολή ήταν η καθιέρωση δύο ζωνών επενδυτικής απαίτησης. Σε περιοχές υψηλής ζήτησης – Αττική, Θεσσαλονίκη, Μύκονος, Σαντορίνη και νησιά άνω των 3.100 κατοίκων – το ελάχιστο ποσό επένδυσης αυξήθηκε δραστικά στις 800.000 ευρώ. Για την υπόλοιπη χώρα, το όριο ορίστηκε στις 400.000 ευρώ. Παράλληλα, η επένδυση πρέπει πλέον να αφορά ένα μόνο ακίνητο, το οποίο – όταν πρόκειται για κατοικία – οφείλει να έχει ελάχιστη καθαρή επιφάνεια 120 τ.μ. Έτσι, εξαλείφθηκε η προηγούμενη δυνατότητα αγοράς πολλών μικρών διαμερισμάτων αξίας 250.000 ευρώ. Ωστόσο, το πλαίσιο διατηρεί κάποιες εξαιρέσεις με όριο 250.000 ευρώ για ειδικές κατηγορίες, όπως η μετατροπή εμπορικών ή βιομηχανικών ακινήτων σε κατοικίες και η αποκατάσταση διατηρητέων κτιρίων. Στόχος αυτών των εξαιρέσεων είναι να κατευθυνθούν επενδύσεις σε υπο-αξιοποιημένα ακίνητα και σε περιοχές που δεν ακολουθούν τον έντονο ρυθμό ανόδου των τιμών. Ακόμη μία ουσιαστική αλλαγή είναι η απαγόρευση της βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb) για ακίνητα που αποκτώνται μέσω Golden Visa. Η κυβέρνηση επιχείρησε έτσι να περιορίσει το φαινόμενο αγοράς ακινήτων αποκλειστικά για τουριστική εκμετάλλευση, το οποίο επιβάρυνε τις τιμές και περιόριζε τη διαθεσιμότητα κατοικίας για μόνιμους κατοίκους. Η μη συμμόρφωση επιφέρει πρόστιμα και πιθανή ανάκληση της άδειας. Οι αλλαγές αυτές είχαν άμεσο αντίκτυπο στην αγορά και στην κατασκευαστική δραστηριότητα. Η ζήτηση για μικρά διαμερίσματα στα κεντρικά σημεία της Αθήνας μειώθηκε, καθώς πλέον δεν μπορούν να αξιοποιηθούν για Golden Visa. Αντίθετα, αυξήθηκε το ενδιαφέρον για μεγαλύτερες κατοικίες ή για ακίνητα που επιδέχονται αλλαγή χρήσης, δίνοντας ώθηση σε projects ανακατασκευής και αναβάθμισης παλιών κτιρίων. Παράλληλα, οι developers σε περιοχές υψηλής ζήτησης στρέφονται σε πιο premium προϊόντα, προσαρμοσμένα στο νέο όριο των 800.000 ευρώ. Για την περιφέρεια, το όριο των 400.000 ευρώ ενισχύει τη ζήτηση για κατοικίες μεσαίου και άνω επιπέδου, αλλά περιορίζει όσους επενδυτές κινήθηκαν στο χαμηλό budget των 250.000 ευρώ, το οποίο χαρακτηριζόταν για χρόνια ως το πιο δημοφιλές. Τέλος, η μεταβατική περίοδος του 2024 έδωσε χρόνο σε επενδυτές που είχαν ξεκινήσει διαδικασίες με το παλιό καθεστώς, αλλά το νέο πλαίσιο ουσιαστικά μετατόπισε το ενδιαφέρον της Golden Visa σε υψηλότερα τιμολογιακά επίπεδα και σε πιο στοχευμένες μορφές επενδύσεων. Συνολικά, οι αλλαγές του 2023-2024 μετατρέπουν το πρόγραμμα Golden Visa από εργαλείο μαζικής αγοράς μικρών αστικών ακινήτων σε μηχανισμό προσέλκυσης μεγαλύτερων, πιο στρατηγικών επενδύσεων, επηρεάζοντας άμεσα τη ροή κεφαλαίων στην κτηματαγορά και κατευθύνοντας την κατασκευαστική δραστηριότητα προς πιο ποιοτικά και αναβαθμισμένα ακίνητα. Σημειώνεται ότι στο τέλος του 2024 ο συνολικός αριθμός ενεργών αδειών διαμονής για επενδυτές Golden Visa ανέρχονταν σε 48.000. Το 2024 σημειώθηκε ρεκόρ, άνω των 9000 νέων αιτήσεων για επενδύσεις Golden Visa. Δείτε ολόκληρη την ΚΥΑ στο ΦΕΚ: ΕΔΩ ecopress.gr View full Άρθρου
-
Το νέο Τέλος Ανάπτυξης υπέρ των Δήμων είναι δεύτερος ΕΝΦΙΑ
Με παρέμβασή του στο Capital.gr, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, Στράτος Παραδιάς, δηλώνει κατηγορηματικά ότι "η ιδιοκτησία δεν θα αντέξει έναν δεύτερο ΕΝΦΙΑ", αναφερόμενος στο "Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης" το οποίο προβλέπεται στον νέο "Κώδικα Αυτοδιοίκησης" και σχεδιάζεται να αποτελέσει βασικό έσοδο των ΟΤΑ. Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ επισημαίνει ότι το νέο τέλος "θα είναι μεσοσταθμικά τριπλάσιο του ισχύοντος ΤΑΠ, ένα δυσβάσταχτο βάρος που θα δημιουργήσει προβλήματα στις σχέσεις ανάμεσα σε ιδιοκτήτες και ενοικιαστές, αφού θα παρακρατείται από το ενοίκιο, προκαλώντας αναπόφευκτα προστριβές", ενώ καλεί τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη να προχωρήσουν σε επανεξέταση του σχεδίου. "Είναι σαφές ότι πρέπει να επανεξεταστεί. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να προχωρήσει ένα τέτοιο τέλος", υπογραμμίζει. Σύμφωνα με το σχέδιο για τον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης που έχει συντάξει το υπουργείο Εσωτερικών και ήδη έχει αποσταλεί στην ΚΕΔΕ, προτείνεται το νέο Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης να αντικαταστήσει το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας και τον Φόρο Ηλεκτροδοτούμενων Χώρων. Θα επιβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου 2027 και θα επιβαρύνει τα ακίνητα με συντελεστή από 0,80‰ μέχρι 1‰ επί της αξίας του ακινήτου, με το τελικό ύψος της επιβάρυνσης για τους ιδιοκτήτες ακινήτων να καθορίζεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. Για τον υπολογισμό της αξίας των ακινήτων λαμβάνονται υπόψη το ύψος της τιμής ζώνης και ο συντελεστής παλαιότητας, ενώ η είσπραξη του νέου τέλους για τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα θα γίνεται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Όσοι αφήσουν απλήρωτο το νέο τέλος θα βρίσκονται αντιμέτωποι με διακοπή της ηλεκτροδότησης του ακινήτου τους. Σύμφωνα με τον νέο "Κώδικα Αυτοδιοίκησης", το νέο τέλος επιβάλλεται: 1. στα πάσης φύσεως ακίνητα που βρίσκονται εντός εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή εντός των ορίων οικισμών υφιστάμενων προ του έτους 1923 ή εντός ορίων οικισμών πληθυσμού κάτω των 2.000 κατοίκων, στα κάθε είδους κτίσματα που βρίσκονται εκτός του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμών υφιστάμενων προ του έτους 1923 ή εκτός ορίων οικισμών πληθυσμού κάτω των 2.000 κατοίκων. Σε αυτήν την περίπτωση, για τον υπολογισμό της αξίας λαμβάνεται υπόψη, από το δημοτικό συμβούλιο, η αξία των κτισμάτων συν την αξία της διπλάσιας έκτασης από εκείνης που καταλαμβάνουν τα κτίσματα, στο δικαίωμα υψούν, εφόσον έχει συμπεριληφθεί σε συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου και όπως καταγράφεται σε αυτό. Το τέλος βαρύνει τον κύριο του ακινήτου κατά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους και, σε περίπτωση επικαρπίας ή νομής, τον επικαρπωτή ή νομέα. Σε περίπτωση μη υποβολής ή υποβολής ανακριβούς δήλωσης, ο υπόχρεος αυτής υπόκειται σε χρηματικό πρόστιμο διπλάσιο του οφειλόμενου τέλους τοπικής ανάπτυξης που αντιστοιχεί στο ακίνητο. Όταν ο υπόχρεος αρνείται να καταβάλλει το τέλος, μη πληρώνοντας τρεις συνεχόμενους μηνιαίους λογαριασμούς ή έναν τριμηνιαίο, ο προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας προβαίνει σε διακοπή της σύνδεσης και δεν την επαναφέρει μέχρι να εξοφληθεί το οφειλόμενο ποσό προς τον ίδιο προμηθευτή και τον δικαιούχο δήμο. Τι υποστηρίζει η ΠΟΜΙΔΑΌπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΠΟΜΙΔΑ: Το νέο "Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης" επιβάλλεται με συντελεστή μεσοσταθμικά τριπλάσιο του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας, στο οποίο θα συγχωνευτεί ο δημοτικός Φόρος Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων. Το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας επιβάλλεται σήμερα με συντελεστή 0,25‰ - 0,35‰ και βαρύνει τους ιδιοκτήτες, ενώ ο δημοτικός Φόρος Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων βαρύνει τους χρήστες των ακινήτων και καθορίζεται από κάθε Δήμο ξεχωριστά ανά τ.μ. εμβαδού των ακινήτων. Το Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης (με 0,8‰ - 1,00‰) επιβάλλεται και θα εισπράττεται ουσιαστικά με τη διαδικασία του ΤΑΠ και θα βαρύνει εξ ολοκλήρου τους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Επειδή στην ανάλυση των λογαριασμών ενέργειας ο Φ.Η.Χ. είναι μεσοσταθμικά λιγότερος από το 50% του ΤΑΠ του ίδιου ακινήτου για το ίδιο διάστημα, το τελικό αποτέλεσμα από την επιβολή του ΤΤΑ φαίνεται ότι είναι περίπου ο διπλασιασμός έως και τριπλασιασμός της συνολικής επιβάρυνσης και η επίρριψή της συνολικά στους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Της Σίσσυς Σταυροπιερράκου πηγή capital.gr
-
Το νέο Τέλος Ανάπτυξης υπέρ των Δήμων είναι δεύτερος ΕΝΦΙΑ
Με παρέμβασή του στο Capital.gr, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, Στράτος Παραδιάς, δηλώνει κατηγορηματικά ότι "η ιδιοκτησία δεν θα αντέξει έναν δεύτερο ΕΝΦΙΑ", αναφερόμενος στο "Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης" το οποίο προβλέπεται στον νέο "Κώδικα Αυτοδιοίκησης" και σχεδιάζεται να αποτελέσει βασικό έσοδο των ΟΤΑ. Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ επισημαίνει ότι το νέο τέλος "θα είναι μεσοσταθμικά τριπλάσιο του ισχύοντος ΤΑΠ, ένα δυσβάσταχτο βάρος που θα δημιουργήσει προβλήματα στις σχέσεις ανάμεσα σε ιδιοκτήτες και ενοικιαστές, αφού θα παρακρατείται από το ενοίκιο, προκαλώντας αναπόφευκτα προστριβές", ενώ καλεί τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη να προχωρήσουν σε επανεξέταση του σχεδίου. "Είναι σαφές ότι πρέπει να επανεξεταστεί. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να προχωρήσει ένα τέτοιο τέλος", υπογραμμίζει. Σύμφωνα με το σχέδιο για τον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης που έχει συντάξει το υπουργείο Εσωτερικών και ήδη έχει αποσταλεί στην ΚΕΔΕ, προτείνεται το νέο Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης να αντικαταστήσει το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας και τον Φόρο Ηλεκτροδοτούμενων Χώρων. Θα επιβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου 2027 και θα επιβαρύνει τα ακίνητα με συντελεστή από 0,80‰ μέχρι 1‰ επί της αξίας του ακινήτου, με το τελικό ύψος της επιβάρυνσης για τους ιδιοκτήτες ακινήτων να καθορίζεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. Για τον υπολογισμό της αξίας των ακινήτων λαμβάνονται υπόψη το ύψος της τιμής ζώνης και ο συντελεστής παλαιότητας, ενώ η είσπραξη του νέου τέλους για τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα θα γίνεται μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Όσοι αφήσουν απλήρωτο το νέο τέλος θα βρίσκονται αντιμέτωποι με διακοπή της ηλεκτροδότησης του ακινήτου τους. Σύμφωνα με τον νέο "Κώδικα Αυτοδιοίκησης", το νέο τέλος επιβάλλεται: 1. στα πάσης φύσεως ακίνητα που βρίσκονται εντός εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή εντός των ορίων οικισμών υφιστάμενων προ του έτους 1923 ή εντός ορίων οικισμών πληθυσμού κάτω των 2.000 κατοίκων, στα κάθε είδους κτίσματα που βρίσκονται εκτός του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμών υφιστάμενων προ του έτους 1923 ή εκτός ορίων οικισμών πληθυσμού κάτω των 2.000 κατοίκων. Σε αυτήν την περίπτωση, για τον υπολογισμό της αξίας λαμβάνεται υπόψη, από το δημοτικό συμβούλιο, η αξία των κτισμάτων συν την αξία της διπλάσιας έκτασης από εκείνης που καταλαμβάνουν τα κτίσματα, στο δικαίωμα υψούν, εφόσον έχει συμπεριληφθεί σε συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου και όπως καταγράφεται σε αυτό. Το τέλος βαρύνει τον κύριο του ακινήτου κατά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους και, σε περίπτωση επικαρπίας ή νομής, τον επικαρπωτή ή νομέα. Σε περίπτωση μη υποβολής ή υποβολής ανακριβούς δήλωσης, ο υπόχρεος αυτής υπόκειται σε χρηματικό πρόστιμο διπλάσιο του οφειλόμενου τέλους τοπικής ανάπτυξης που αντιστοιχεί στο ακίνητο. Όταν ο υπόχρεος αρνείται να καταβάλλει το τέλος, μη πληρώνοντας τρεις συνεχόμενους μηνιαίους λογαριασμούς ή έναν τριμηνιαίο, ο προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας προβαίνει σε διακοπή της σύνδεσης και δεν την επαναφέρει μέχρι να εξοφληθεί το οφειλόμενο ποσό προς τον ίδιο προμηθευτή και τον δικαιούχο δήμο. Τι υποστηρίζει η ΠΟΜΙΔΑΌπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΠΟΜΙΔΑ: Το νέο "Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης" επιβάλλεται με συντελεστή μεσοσταθμικά τριπλάσιο του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας, στο οποίο θα συγχωνευτεί ο δημοτικός Φόρος Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων. Το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας επιβάλλεται σήμερα με συντελεστή 0,25‰ - 0,35‰ και βαρύνει τους ιδιοκτήτες, ενώ ο δημοτικός Φόρος Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων βαρύνει τους χρήστες των ακινήτων και καθορίζεται από κάθε Δήμο ξεχωριστά ανά τ.μ. εμβαδού των ακινήτων. Το Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης (με 0,8‰ - 1,00‰) επιβάλλεται και θα εισπράττεται ουσιαστικά με τη διαδικασία του ΤΑΠ και θα βαρύνει εξ ολοκλήρου τους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Επειδή στην ανάλυση των λογαριασμών ενέργειας ο Φ.Η.Χ. είναι μεσοσταθμικά λιγότερος από το 50% του ΤΑΠ του ίδιου ακινήτου για το ίδιο διάστημα, το τελικό αποτέλεσμα από την επιβολή του ΤΤΑ φαίνεται ότι είναι περίπου ο διπλασιασμός έως και τριπλασιασμός της συνολικής επιβάρυνσης και η επίρριψή της συνολικά στους ιδιοκτήτες των ακινήτων. Της Σίσσυς Σταυροπιερράκου πηγή capital.gr View full Άρθρου
-
Το μεγάλο κόλπο με τις «προφορικές» μεταβιβάσεις
Κωμικοτραγικές ιστορίες φέρνει στο φως το ρεπορτάζ της «Κ» για τις προσπάθειες επιτηδείων που επιχειρούν να σφετεριστούν οικόπεδα, τα οποία εμφανίζονται στο Κτηματολόγιο ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Οι αγωγές κατά του Δημοσίου, με επίκληση προφορικών συμφωνιών και χρησικτησίας, και τα «φίλτρα» που έχουν θεσπιστεί κατά της απάτης Παράδειγμα πρώτο. «Το γεωτεμάχιο το έλαβα ως δώρο γάμου από τη μητέρα μου με προφορική δωρεά, με σκοπό να εξασφαλίσει την οικονομική μου αυτοτέλεια. Η μητέρα μου το απέκτησε με προφορική δωρεά το 1962 από τον Α.Χ.: εκείνη την περίοδο εργαζόταν ως νοσηλεύτρια στο νοσοκομείο «…» όπου νοσηλευόταν ως ασθενής ο Α.Χ. Επειδή η μητέρα μου τον φρόντισε με επιμέλεια, επαγγελματισμό και ανθρωπιά, όσο αυτός ανάρρωνε στην οικία του της χάρισε για να την ευχαριστήσει το εν λόγω γεωτεμάχιο με προφορική δωρεά. Το ακίνητο το είχε αποκτήσει ο ίδιος από τον πατέρα του το 1935 με προφορική δωρεά και εκείνος από τον δικό του πατέρα με τον ίδιο τρόπο, χωρίς να μπορεί να διαπιστωθεί αν υπήρξε ποτέ για αυτό μεταγεγραμμένος τίτλος, όπως συνηθιζόταν τότε. Από το 1962, που η μητέρα μου έλαβε ως δώρο το γεωτεμάχιο, καλλιεργούσε σε αυτό κηπευτικά και το καθάριζε, και επομένως το 1983 που μου το χάρισε είχε ήδη καταστεί ιδιοκτήτριά του μέσω έκτακτης χρησικτησίας. Από το 1983 που είμαι εγώ ιδιοκτήτρια του ακινήτου και μέχρι πριν από λίγα χρόνια, το χρησιμοποιούσα και εγώ για την καλλιέργεια κηπευτικών και μάλιστα απομάκρυνα γερασμένες λεμονιές που υπήρχαν εκεί και φύτεψα νέες». Θείος από τη ΒραζιλίαΠαράδειγμα δεύτερο. «Το συγκεκριμένο γεωτεμάχιο το παραχώρησε όσο ζούσε ο ιδιοκτήτης του Ι.Γ. στον πατέρα μου το 1976. Επρόκειτο να φύγει μετανάστης στη Βραζιλία και επειδή δεν είχε απογόνους, του το παραχώρησε για να το εκμεταλλεύεται όσο λείπει, υποδεικνύοντάς του μάλιστα ότι το χωράφι θα γίνει δικό του αν μέσα στα επόμενα 20 χρόνια δεν έχει νέα του. Το χωράφι αυτό το είχε αποκτήσει από τη μητέρα του επίσης με προφορική δωρεά. Ο Ι.Γ. δεν επικοινώνησε ποτέ ξανά με τον πατέρα μου, ο οποίος το 1991, όσο βρισκόταν εν ζωή μου μεταβίβασε με προφορική δωρεά το γεωτεμάχιο. Και μου υπέδειξε να το παραχωρήσω στον Ι.Γ. ή τα παιδιά του, αν εμφανιστεί κάποιος όσο ζω, επειδή ήθελε να τηρήσει την υπόσχεσή του στον φίλο του. Ως αποτέλεσμα, νέμομαι το ακίνητο για περισσότερα από 30 χρόνια, επομένως έχω καταστεί κύριός του μέσω έκτακτης χρησικτησίας». Τα εν λόγω αποσπάσματα (ελαφρώς παραλλαγμένα ώστε να μην αποκαλύπτεται η ταυτότητα των προσώπων) προέρχονται από αγωγές που ασκήθηκαν από πολίτες κατά του ελληνικού Δημοσίου, για την κυριότητα χωραφιών στην Ανατολική Αττική και στη Θεσσαλονίκη αντίστοιχα. Μπορεί τα επιχειρήματα που τέθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου να ακούγονται με τα σημερινά δεδομένα έως εξωφρενικά –μια γραμμή ανθρώπων που επί έναν αιώνα μεταβιβάζουν ο ένας στον άλλο ή και χαρίζουν ένα ακίνητο «στο μιλητό»– ωστόσο αγωγές σαν και αυτές δεν είναι διόλου σπάνιες. Καθώς το κτηματολόγιο οδεύει προς την ολοκλήρωσή του, ο μόνος τρόπος να αποκτηθεί η κυριότητα σε ένα ακίνητο που έχει καταγραφεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» είναι η αγωγή εναντίον του Δημοσίου. Και παρότι η χρησικτησία έχει πάψει σε γενικές γραμμές να αναγνωρίζεται μόνο στη βάση μαρτυριών, οι πιθανότητες να κατακυρωθούν τα ακίνητα σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι αμελητέες. Το «μεγάλο ξεκαθάρισμα» της ιδιοκτησίας στη χώρα μας οδεύει προς το τέλος του και όλοι σπεύδουν να κλείσουν εκκρεμότητες ή να (προσπαθήσουν να) εκμεταλλευθούν την περίσταση. Μήπως ήρθε η ώρα να αλλάξει η νομοθεσία για τη χρησικτησία; «Το κτηματολόγιο είναι δίχως αμφιβολία ο σύγχρονος τρόπος να καταγραφούν και να απεικονιστούν σε χάρτη τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα», εξηγεί ο Ζαφείρης Τσολακίδης, αναπλ. καθηγητής Αστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών. «Η ιδιαιτερότητα του κτηματολογίου είναι ότι (σ.σ. δεν βασίστηκε στα ήδη υπάρχοντα δεδομένα στα υποθηκοφυλακεία, αλλά) κάλεσε τους πολίτες να υποβάλουν δηλώσεις και από αυτές προέκυψαν ιδιοκτησιακές διαφορές ή διαφορές στα όρια, το εμβαδόν των ακινήτων κ.ο.κ. Αυτά τα προβλήματα δεν τα δημιούργησε το κτηματολόγιο, αλλά τα έφερε στην επιφάνεια. Η χρησικτησία επίσης δεν “εφευρέθηκε” για το κτηματολόγιο. Η λογική της είναι να διευκολύνει στην κτήση ενός ακινήτου όταν ο τίτλος έχει κάποιο πρόβλημα, ή να αποδώσει ιδιοκτησία ενός εγκαταλελειμμένου ακινήτου σε κάποιον που το αξιοποιεί. Στο νομικό μας σύστημα, λοιπόν, η χρησικτησία αναγνωρίζεται ως αιτία κτήσης κυριότητας». Το «παράθυρο»Οπως αποδείχθηκε τα προηγούμενα χρόνια, αυτοί που προσπάθησαν να εκμεταλλευθούν την κτηματογράφηση για να καταπατήσουν ιδιοκτησίες δεν ήταν λίγοι. «Δεν μπορούσε ο νομοθέτης να μην αναγνωρίζει τη χρησικτησία στην κτηματογράφηση», εκτιμά ο κ. Τσολακίδης. «Αυτό όμως άνοιξε ένα παράθυρο για διάφορους επιτηδείους, που προσπάθησαν να κατοχυρώσουν περιουσίες που δεν διεκδικούσε κανείς, τα λεγόμενα “αγνώστου ιδιοκτήτη”. Ετσι πήγαιναν κατά την ανάρτηση, έβλεπαν τι δεν είχε δηλωθεί και το δήλωναν. Αυτή η πρακτική περιορίστηκε από τον νομοθέτη, που προέβλεψε ότι δεν μπορείς μετά την ανάρτηση να δηλώσεις τίτλο που έχει καταγραφεί ως “αγνώστου ιδιοκτήτη” αλλά πρέπει να ασκήσεις προηγουμένως αγωγή κατά του Δημοσίου. Επίσης, να θυμίσουμε ότι η διαδικασία αυτή δεν αφορά τα δημόσια ακίνητα, καθώς δεν επιτρέπεται σε αυτά η χρησικτησία. Και σε αυτό βέβαια το Δημόσιο αναγκάστηκε να κάνει μια εξαίρεση γιατί μετά το 2013, οπότε έγινε υποχρεωτική η δήλωση της δημόσιας περιουσίας, οι υπηρεσίες έσπευσαν να δηλώσουν τεράστιες εντός σχεδίου εκτάσεις που λ.χ. ήταν κάποτε δασικές, με αποτέλεσμα ολόκληρες γειτονιές να εμφανίζονται διεκδικούμενες από το Δημόσιο. Ετσι δόθηκε εξαίρεση σε τέτοιες περιπτώσεις». Η νόμιμη εξαίρεση«Η μόνη δυνατότητα ένα ακίνητο που καταγράφηκε ως “αγνώστου ιδιοκτήτη” να αποδοθεί σε έναν πολίτη εκεί όπου το κτηματολόγιο έχει ολοκληρωθεί και βρίσκεται σε λειτουργία είναι να υπάρχει μεταγεγραμμένο συμβόλαιο που απλώς ο πολίτης ξέχασε να δηλώσει», λέει στην «Κ» η Ολυμπία Μαρκέλλου, γενική διευθύντρια στο Ελληνικό Κτηματολόγιο. «Αυτή η δυνατότητα δόθηκε το 2024 για να μην αναγκαστούν οι αμελείς πολίτες που έχουν νόμιμους τίτλους να αποταθούν στα δικαστήρια. Κατά τα λοιπά, μεταγραφή ακινήτου που έχει καταγραφεί ως αγνώστου ιδιοκτήτη γίνεται μόνο με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, έπειτα από αγωγή κατά του Δημοσίου». Οσον αφορά τη διαδικασία κτηματογράφησης, το Ελληνικό Κτηματολόγιο εκτιμά ότι υπάρχουν πολλές δικλίδες ασφαλείας κατά των απατεώνων. «Κατά τη γνώμη μου, η επιλογή του νομοθέτη ήδη από το 1995 να δεχθεί ως αιτία κτήσης κυριότητας τη χρησικτησία ήταν δίκαιη», εκτιμά και η κ. Μαρκέλλου. «Ο νομοθέτης είχε αποδεχθεί ότι για να κτηματογραφηθεί κάθε σπιθαμή της ελληνικής γης έπρεπε να δηλωθούν και τα ακίνητα τα οποία είχαν αποκτηθεί με χρησικτησία, χωρίς έγγραφους τίτλους. Η τακτική αυτή αποτέλεσε πάγια τακτική της ελληνικής κοινωνίας τις τελευταίες δεκαετίες στις αγροτικές περιοχές, τις περισσότερες φορές για λόγους οικονομικούς, εξαιτίας και της μικρής αξίας της γης. Η πληροφορία αυτή δεν μπορούσε να συλλεχθεί με κανέναν άλλον τρόπο παρά μόνον με την υποβολή της δήλωσης και την προσκόμιση συγκεκριμένων αποδεικτικών, για τη νομή, εγγράφων, καθώς και με τον υποχρεωτικό εντοπισμό του ακινήτου επί συγκεκριμένου υποβάθρου». Σήμερα για να δηλωθεί κατά την κτηματογράφηση ένα ακίνητο με βάση τη χρησικτησία, η νομοθεσία (ΦΕΚ Β/923/2016) επιβάλλει να προσκομίζονται αποδεικτικά για την άσκηση νομής για 20 έτη, όπως υποθήκες, συμβολαιογραφικό προσύμφωνο μεταβίβασης ακινήτου, συμβόλαιο όμορων ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του δηλούμενου ακινήτου, πράξη αναγνώρισης ορίων, μισθωτήρια που εμφανίζουν ως εκμισθωτή τον δηλούντα, αποδείξεις ΔΕΗ, ΟΤΕ, εταιρειών ύδρευσης, αποδείξεις καταβολής αμοιβής σε εργολάβο που περιέφραξε το ακίνητο ή έκανε άλλες εργασίες, αλλά και ένορκες βεβαιώσεις. Σε κάθε περίπτωση είναι υποχρεωτική η υποβολή δήλωσης στο έντυπο Ε9 της φορολογικής δήλωσης. «Το κτηματολόγιο μέσω των αναδόχων της κτηματογράφησης επεξεργάζεται τα στοιχεία σε συνδυασμό με όλες τις πληροφορίες που έχει συλλέξει από τις αρμόδιες υπηρεσίες και διενεργεί έλεγχο νομιμότητας. Επιπλέον, κάθε παραδοτέο (σ.σ. η ολοκληρωμένη μελέτη κτηματογράφησης) ελέγχεται τόσο τεχνικά όσο και νομικά από εμάς. Να θυμίσω ότι πέρυσι οι ανάδοχοι κτηματογράφησης νησιών του Σαρωνικού αντιλήφθηκαν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά όταν εντόπισαν πολλές δηλώσεις με χρησικτησία από πολίτες μέσω του ίδιου συμβολαιογράφου. Η υπόθεση ερευνήθηκε και ασκήθηκαν μηνύσεις κατά των απατεώνων». Τα κενάΑπό την άλλη πλευρά, η απροθυμία ή αδυναμία του Δημοσίου να δηλώσει στο κτηματολόγιο την περιουσία του δημιουργεί επικίνδυνα κενά. «Παρακαλούμε τις κτηματικές υπηρεσίες και τους δημόσιους φορείς να δηλώσουν την περιουσία τους», λέει η κ. Μαρκέλλου. «Παρατείνουμε συνεχώς τον χρόνο ολοκλήρωσης των μελετών, ζητάμε από το Δημόσιο να υποβάλει δηλώσεις έστω και εκπρόθεσμα. Δεν έχουμε όμως τη δυνατότητα να επιβάλουμε κάτι. Το Δημόσιο πρέπει να είναι σε θέση και να δηλώσει την ιδιοκτησία του και να τη διεκδικήσει αν χρειαστεί». Oσον αφορά τη νομοθεσία για τη χρησικτησία, πολλοί νομικοί τη θεωρούν πλέον ανεπίκαιρη. «Θεωρώ ότι ο θεσμός δεν πρέπει να διατηρείται σε τόσο μεγάλη έκταση, ειδικά για τα αστικά ακίνητα», λέει ο κ. Τσολακίδης. «Η οικονομική αξιοποίηση από μόνη της δεν δικαιολογεί τη μετάσταση της κυριότητας – πόσο μάλλον όταν τα ακίνητα αυτά θα ήταν πολύ χρήσιμα στο Δημόσιο ως ελεύθεροι κοινόχρηστοι χώροι ή για την εξυπηρέτηση κοινωνικών αναγκών». Από τον Γιώργο Λιάλιοkathimerini.gr View full Άρθρου
-
Το μεγάλο κόλπο με τις «προφορικές» μεταβιβάσεις
Κωμικοτραγικές ιστορίες φέρνει στο φως το ρεπορτάζ της «Κ» για τις προσπάθειες επιτηδείων που επιχειρούν να σφετεριστούν οικόπεδα, τα οποία εμφανίζονται στο Κτηματολόγιο ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Οι αγωγές κατά του Δημοσίου, με επίκληση προφορικών συμφωνιών και χρησικτησίας, και τα «φίλτρα» που έχουν θεσπιστεί κατά της απάτης Παράδειγμα πρώτο. «Το γεωτεμάχιο το έλαβα ως δώρο γάμου από τη μητέρα μου με προφορική δωρεά, με σκοπό να εξασφαλίσει την οικονομική μου αυτοτέλεια. Η μητέρα μου το απέκτησε με προφορική δωρεά το 1962 από τον Α.Χ.: εκείνη την περίοδο εργαζόταν ως νοσηλεύτρια στο νοσοκομείο «…» όπου νοσηλευόταν ως ασθενής ο Α.Χ. Επειδή η μητέρα μου τον φρόντισε με επιμέλεια, επαγγελματισμό και ανθρωπιά, όσο αυτός ανάρρωνε στην οικία του της χάρισε για να την ευχαριστήσει το εν λόγω γεωτεμάχιο με προφορική δωρεά. Το ακίνητο το είχε αποκτήσει ο ίδιος από τον πατέρα του το 1935 με προφορική δωρεά και εκείνος από τον δικό του πατέρα με τον ίδιο τρόπο, χωρίς να μπορεί να διαπιστωθεί αν υπήρξε ποτέ για αυτό μεταγεγραμμένος τίτλος, όπως συνηθιζόταν τότε. Από το 1962, που η μητέρα μου έλαβε ως δώρο το γεωτεμάχιο, καλλιεργούσε σε αυτό κηπευτικά και το καθάριζε, και επομένως το 1983 που μου το χάρισε είχε ήδη καταστεί ιδιοκτήτριά του μέσω έκτακτης χρησικτησίας. Από το 1983 που είμαι εγώ ιδιοκτήτρια του ακινήτου και μέχρι πριν από λίγα χρόνια, το χρησιμοποιούσα και εγώ για την καλλιέργεια κηπευτικών και μάλιστα απομάκρυνα γερασμένες λεμονιές που υπήρχαν εκεί και φύτεψα νέες». Θείος από τη ΒραζιλίαΠαράδειγμα δεύτερο. «Το συγκεκριμένο γεωτεμάχιο το παραχώρησε όσο ζούσε ο ιδιοκτήτης του Ι.Γ. στον πατέρα μου το 1976. Επρόκειτο να φύγει μετανάστης στη Βραζιλία και επειδή δεν είχε απογόνους, του το παραχώρησε για να το εκμεταλλεύεται όσο λείπει, υποδεικνύοντάς του μάλιστα ότι το χωράφι θα γίνει δικό του αν μέσα στα επόμενα 20 χρόνια δεν έχει νέα του. Το χωράφι αυτό το είχε αποκτήσει από τη μητέρα του επίσης με προφορική δωρεά. Ο Ι.Γ. δεν επικοινώνησε ποτέ ξανά με τον πατέρα μου, ο οποίος το 1991, όσο βρισκόταν εν ζωή μου μεταβίβασε με προφορική δωρεά το γεωτεμάχιο. Και μου υπέδειξε να το παραχωρήσω στον Ι.Γ. ή τα παιδιά του, αν εμφανιστεί κάποιος όσο ζω, επειδή ήθελε να τηρήσει την υπόσχεσή του στον φίλο του. Ως αποτέλεσμα, νέμομαι το ακίνητο για περισσότερα από 30 χρόνια, επομένως έχω καταστεί κύριός του μέσω έκτακτης χρησικτησίας». Τα εν λόγω αποσπάσματα (ελαφρώς παραλλαγμένα ώστε να μην αποκαλύπτεται η ταυτότητα των προσώπων) προέρχονται από αγωγές που ασκήθηκαν από πολίτες κατά του ελληνικού Δημοσίου, για την κυριότητα χωραφιών στην Ανατολική Αττική και στη Θεσσαλονίκη αντίστοιχα. Μπορεί τα επιχειρήματα που τέθηκαν ενώπιον του δικαστηρίου να ακούγονται με τα σημερινά δεδομένα έως εξωφρενικά –μια γραμμή ανθρώπων που επί έναν αιώνα μεταβιβάζουν ο ένας στον άλλο ή και χαρίζουν ένα ακίνητο «στο μιλητό»– ωστόσο αγωγές σαν και αυτές δεν είναι διόλου σπάνιες. Καθώς το κτηματολόγιο οδεύει προς την ολοκλήρωσή του, ο μόνος τρόπος να αποκτηθεί η κυριότητα σε ένα ακίνητο που έχει καταγραφεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» είναι η αγωγή εναντίον του Δημοσίου. Και παρότι η χρησικτησία έχει πάψει σε γενικές γραμμές να αναγνωρίζεται μόνο στη βάση μαρτυριών, οι πιθανότητες να κατακυρωθούν τα ακίνητα σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι αμελητέες. Το «μεγάλο ξεκαθάρισμα» της ιδιοκτησίας στη χώρα μας οδεύει προς το τέλος του και όλοι σπεύδουν να κλείσουν εκκρεμότητες ή να (προσπαθήσουν να) εκμεταλλευθούν την περίσταση. Μήπως ήρθε η ώρα να αλλάξει η νομοθεσία για τη χρησικτησία; «Το κτηματολόγιο είναι δίχως αμφιβολία ο σύγχρονος τρόπος να καταγραφούν και να απεικονιστούν σε χάρτη τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα», εξηγεί ο Ζαφείρης Τσολακίδης, αναπλ. καθηγητής Αστικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών. «Η ιδιαιτερότητα του κτηματολογίου είναι ότι (σ.σ. δεν βασίστηκε στα ήδη υπάρχοντα δεδομένα στα υποθηκοφυλακεία, αλλά) κάλεσε τους πολίτες να υποβάλουν δηλώσεις και από αυτές προέκυψαν ιδιοκτησιακές διαφορές ή διαφορές στα όρια, το εμβαδόν των ακινήτων κ.ο.κ. Αυτά τα προβλήματα δεν τα δημιούργησε το κτηματολόγιο, αλλά τα έφερε στην επιφάνεια. Η χρησικτησία επίσης δεν “εφευρέθηκε” για το κτηματολόγιο. Η λογική της είναι να διευκολύνει στην κτήση ενός ακινήτου όταν ο τίτλος έχει κάποιο πρόβλημα, ή να αποδώσει ιδιοκτησία ενός εγκαταλελειμμένου ακινήτου σε κάποιον που το αξιοποιεί. Στο νομικό μας σύστημα, λοιπόν, η χρησικτησία αναγνωρίζεται ως αιτία κτήσης κυριότητας». Το «παράθυρο»Οπως αποδείχθηκε τα προηγούμενα χρόνια, αυτοί που προσπάθησαν να εκμεταλλευθούν την κτηματογράφηση για να καταπατήσουν ιδιοκτησίες δεν ήταν λίγοι. «Δεν μπορούσε ο νομοθέτης να μην αναγνωρίζει τη χρησικτησία στην κτηματογράφηση», εκτιμά ο κ. Τσολακίδης. «Αυτό όμως άνοιξε ένα παράθυρο για διάφορους επιτηδείους, που προσπάθησαν να κατοχυρώσουν περιουσίες που δεν διεκδικούσε κανείς, τα λεγόμενα “αγνώστου ιδιοκτήτη”. Ετσι πήγαιναν κατά την ανάρτηση, έβλεπαν τι δεν είχε δηλωθεί και το δήλωναν. Αυτή η πρακτική περιορίστηκε από τον νομοθέτη, που προέβλεψε ότι δεν μπορείς μετά την ανάρτηση να δηλώσεις τίτλο που έχει καταγραφεί ως “αγνώστου ιδιοκτήτη” αλλά πρέπει να ασκήσεις προηγουμένως αγωγή κατά του Δημοσίου. Επίσης, να θυμίσουμε ότι η διαδικασία αυτή δεν αφορά τα δημόσια ακίνητα, καθώς δεν επιτρέπεται σε αυτά η χρησικτησία. Και σε αυτό βέβαια το Δημόσιο αναγκάστηκε να κάνει μια εξαίρεση γιατί μετά το 2013, οπότε έγινε υποχρεωτική η δήλωση της δημόσιας περιουσίας, οι υπηρεσίες έσπευσαν να δηλώσουν τεράστιες εντός σχεδίου εκτάσεις που λ.χ. ήταν κάποτε δασικές, με αποτέλεσμα ολόκληρες γειτονιές να εμφανίζονται διεκδικούμενες από το Δημόσιο. Ετσι δόθηκε εξαίρεση σε τέτοιες περιπτώσεις». Η νόμιμη εξαίρεση«Η μόνη δυνατότητα ένα ακίνητο που καταγράφηκε ως “αγνώστου ιδιοκτήτη” να αποδοθεί σε έναν πολίτη εκεί όπου το κτηματολόγιο έχει ολοκληρωθεί και βρίσκεται σε λειτουργία είναι να υπάρχει μεταγεγραμμένο συμβόλαιο που απλώς ο πολίτης ξέχασε να δηλώσει», λέει στην «Κ» η Ολυμπία Μαρκέλλου, γενική διευθύντρια στο Ελληνικό Κτηματολόγιο. «Αυτή η δυνατότητα δόθηκε το 2024 για να μην αναγκαστούν οι αμελείς πολίτες που έχουν νόμιμους τίτλους να αποταθούν στα δικαστήρια. Κατά τα λοιπά, μεταγραφή ακινήτου που έχει καταγραφεί ως αγνώστου ιδιοκτήτη γίνεται μόνο με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, έπειτα από αγωγή κατά του Δημοσίου». Οσον αφορά τη διαδικασία κτηματογράφησης, το Ελληνικό Κτηματολόγιο εκτιμά ότι υπάρχουν πολλές δικλίδες ασφαλείας κατά των απατεώνων. «Κατά τη γνώμη μου, η επιλογή του νομοθέτη ήδη από το 1995 να δεχθεί ως αιτία κτήσης κυριότητας τη χρησικτησία ήταν δίκαιη», εκτιμά και η κ. Μαρκέλλου. «Ο νομοθέτης είχε αποδεχθεί ότι για να κτηματογραφηθεί κάθε σπιθαμή της ελληνικής γης έπρεπε να δηλωθούν και τα ακίνητα τα οποία είχαν αποκτηθεί με χρησικτησία, χωρίς έγγραφους τίτλους. Η τακτική αυτή αποτέλεσε πάγια τακτική της ελληνικής κοινωνίας τις τελευταίες δεκαετίες στις αγροτικές περιοχές, τις περισσότερες φορές για λόγους οικονομικούς, εξαιτίας και της μικρής αξίας της γης. Η πληροφορία αυτή δεν μπορούσε να συλλεχθεί με κανέναν άλλον τρόπο παρά μόνον με την υποβολή της δήλωσης και την προσκόμιση συγκεκριμένων αποδεικτικών, για τη νομή, εγγράφων, καθώς και με τον υποχρεωτικό εντοπισμό του ακινήτου επί συγκεκριμένου υποβάθρου». Σήμερα για να δηλωθεί κατά την κτηματογράφηση ένα ακίνητο με βάση τη χρησικτησία, η νομοθεσία (ΦΕΚ Β/923/2016) επιβάλλει να προσκομίζονται αποδεικτικά για την άσκηση νομής για 20 έτη, όπως υποθήκες, συμβολαιογραφικό προσύμφωνο μεταβίβασης ακινήτου, συμβόλαιο όμορων ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του δηλούμενου ακινήτου, πράξη αναγνώρισης ορίων, μισθωτήρια που εμφανίζουν ως εκμισθωτή τον δηλούντα, αποδείξεις ΔΕΗ, ΟΤΕ, εταιρειών ύδρευσης, αποδείξεις καταβολής αμοιβής σε εργολάβο που περιέφραξε το ακίνητο ή έκανε άλλες εργασίες, αλλά και ένορκες βεβαιώσεις. Σε κάθε περίπτωση είναι υποχρεωτική η υποβολή δήλωσης στο έντυπο Ε9 της φορολογικής δήλωσης. «Το κτηματολόγιο μέσω των αναδόχων της κτηματογράφησης επεξεργάζεται τα στοιχεία σε συνδυασμό με όλες τις πληροφορίες που έχει συλλέξει από τις αρμόδιες υπηρεσίες και διενεργεί έλεγχο νομιμότητας. Επιπλέον, κάθε παραδοτέο (σ.σ. η ολοκληρωμένη μελέτη κτηματογράφησης) ελέγχεται τόσο τεχνικά όσο και νομικά από εμάς. Να θυμίσω ότι πέρυσι οι ανάδοχοι κτηματογράφησης νησιών του Σαρωνικού αντιλήφθηκαν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά όταν εντόπισαν πολλές δηλώσεις με χρησικτησία από πολίτες μέσω του ίδιου συμβολαιογράφου. Η υπόθεση ερευνήθηκε και ασκήθηκαν μηνύσεις κατά των απατεώνων». Τα κενάΑπό την άλλη πλευρά, η απροθυμία ή αδυναμία του Δημοσίου να δηλώσει στο κτηματολόγιο την περιουσία του δημιουργεί επικίνδυνα κενά. «Παρακαλούμε τις κτηματικές υπηρεσίες και τους δημόσιους φορείς να δηλώσουν την περιουσία τους», λέει η κ. Μαρκέλλου. «Παρατείνουμε συνεχώς τον χρόνο ολοκλήρωσης των μελετών, ζητάμε από το Δημόσιο να υποβάλει δηλώσεις έστω και εκπρόθεσμα. Δεν έχουμε όμως τη δυνατότητα να επιβάλουμε κάτι. Το Δημόσιο πρέπει να είναι σε θέση και να δηλώσει την ιδιοκτησία του και να τη διεκδικήσει αν χρειαστεί». Oσον αφορά τη νομοθεσία για τη χρησικτησία, πολλοί νομικοί τη θεωρούν πλέον ανεπίκαιρη. «Θεωρώ ότι ο θεσμός δεν πρέπει να διατηρείται σε τόσο μεγάλη έκταση, ειδικά για τα αστικά ακίνητα», λέει ο κ. Τσολακίδης. «Η οικονομική αξιοποίηση από μόνη της δεν δικαιολογεί τη μετάσταση της κυριότητας – πόσο μάλλον όταν τα ακίνητα αυτά θα ήταν πολύ χρήσιμα στο Δημόσιο ως ελεύθεροι κοινόχρηστοι χώροι ή για την εξυπηρέτηση κοινωνικών αναγκών». Από τον Γιώργο Λιάλιοkathimerini.gr
-
Κληρονομικές συμβάσεις: Οι αλλαγές που έρχονται - Παραδείγματα
Εκσυγχρονίζεται και αναμορφώνεται με καινοτόμες διατάξεις το Κληρονομικό Δίκαιο μετά από 80 χρόνια, ενώ παράλληλα προσαρμόζεται στις κοινωνικές, οικονομικές και δημογραφικές μεταβολές, στους μετασχηματισμούς του παραδοσιακού θεσμού της οικογένειας και στις νομοθετικές αλλαγές που έγιναν τα τελευταία χρόνια, όπως είναι το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, ο γάμος ατόμων του ιδίου φύλου (ομόφυλα ζευγάρια) κ.λπ. Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή που είχε αναλάβει την πλήρη αναθεώρηση του Κληρονομικού Δικαίου ολοκλήρωσε το έργο της, παραδίδοντας ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αλλαγών και νέων διατάξεων υπό μορφή νομοσχεδίου, το οποίο θα συζητηθεί σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο Την Πέμπτη ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης και ο υφυπουργός Ιωάννης Μπούγας θα παρουσιάσουν τις αλλαγές στις οποίες κατέληξε η Επιτροπή για την Αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου υπό τον ομότιμο καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ Απόστολο Γεωργιάδη. ■ Τι είναι οι κληρονομικές συμβάσεις Μέχρι τώρα, το ελληνικό δίκαιο βασιζόταν κυρίως σε διαθήκες και στην «νόμιμη μοίρα», δεν υπήρχε νομική πρόβλεψη για συμβατική ρύθμιση της μελλοντικής κληρονομιάς. Με τις κληρονομικές συμβάσεις, καθιερώνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα: ενώ ο ιδιοκτήτης είναι εν ζωή, να συμφωνεί με συμβολαιογραφική πράξη με πρόσωπα που επιλέγει (π.χ. παιδιά, σύντροφο, τρίτο πρόσωπο), για το ποιος θα κληρονομήσει τι μετά τον θάνατό του. Σκοπός; Να μειωθούν οι μεταθανάτιες συγκρούσεις, οι πλαστές διαθήκες, οι δικαστικές διαμάχες, και να γίνει πιο προβλέψιμη — και δικαιότερη — η κατανομή της περιουσίας. Το σχέδιο νόμου είναι έτοιμο και επρόκειτο να εισαχθεί για δημόσια διαβούλευση. Δεν έχει ακόμη ψηφιστεί. Στόχος είναι η ψήφιση πιθανώς στις αρχές 2026 και εφαρμογή από το δεύτερο εξάμηνο του 2026, όταν υα ενεργοποιειθεί η νέα βάση δεδομένων/διαδικασιών. Επομένως, για την ώρα, οι κληρονομικές συμβάσεις δεν έχουν ακόμη τεθεί σε πλήρη εφαρμογή, βρίσκονται σε στάδιο νομοθετικής διαδικασίας. ■ Οι βασικές αλλαγές που φέρνει το νέο πλαίσιο Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, οι βασικές καινοτομίες / αλλαγές είναι: Εισαγωγή κληρονομικών συμβάσεων ως νόμιμη επιλογή Για πρώτη φορά δίνεται νομικά η δυνατότητα σύναψης Κληρονομικής Σύμβασης αιτία θανάτου. Δεν καταργούνται οι υπάρχουσες δυνατότητες — δηλαδή μπορεί να υπάρξει και διαθήκη, αν το επιθυμεί ο διαθέτης. Περισσότερα πρόσωπα μπορούν να συμμετάσχουν στην σύμβαση Με την ίδια σύμβαση μπορεί να υπάρξουν πολλαπλοί «διαθέτες», δηλαδή όχι απαραίτητα μόνο ένα άτομο κάτι που δεν ήταν δυνατό με την παραδοσιακή διαθήκη. Μπορούν να ρυθμιστούν περιπτώσεις όπου η περιουσία αφορά πολλούς, π.χ. σε περιπτώσεις κοινούκτήτων, επιχειρήσεων, ακίνητης περιουσίας κ.λπ. Δέσμευση και μη-μονομερής ανάκληση (σε ορισμένες ρυθμίσεις) Ορισμένες διατάξεις της κληρονομικής σύμβασης, όπως η εγκατάσταση κληρονόμου, ή η σύσταση καταπιστεύματος, θεωρούνται δεσμευτικές αιτία θανάτου και δεν μπορούν να ανακληθούν μονομερώς. Σε αντίθεση, μια μεταγενέστερη «διάταξη τελευταίας βούλησης» (διαθήκη) μπορεί να τροποποιήσει την κληρονομική σύμβαση αλλά με περιορισμούς. Δυνατότητα επιλογής εφαρμοστέου δικαίου, ακόμα και διαφορετικού από το ελληνικό Η σύμβαση μπορεί να ρυθμίζει ποιο δίκαιο θα διέπει την κληρονομική διαδοχή — δηλαδή, εφόσον το επιθυμούν τα μέρη, δεν είναι ανάγκη να είναι υποχρεωτικά το ελληνικό. Προστασία της περιουσίας & αποφυγή ζημιών, ρύθμιση τόσο για εν ζωή όσο και για μετά θάνατον Η ρύθμιση μέσω σύμβασης εν ζωή μπορεί να ενσωματώσει και μη χρηματικά στοιχεία, όπως επιχειρήσεις, εμπορικά σήματα, πνευματικά δικαιώματα κ.λπ. Προβλέπεται ρύθμιση για την περίπτωση που ο «διαθέτης» κάνει δωρεές ή μεταβιβάσεις εν ζωή ώστε να μην αδικηθεί ο ακτήμονας κληρονόμος όταν γίνει η κληρονομιά. Μεταβολές στα ποσοστά της κληρονομιάς & στην «νόμιμη μοίρα» Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το μερίδιο του επιζώντα συζύγου αυξάνεται π.χ. από 1/4 → 1/3. Τα τέκνα λαμβάνουν κατά συνέπεια διαφορετικό μερίδιο κάτι που αλλάζει τον παραδοσιακό τρόπο κατανομής. Το νέο πλαίσιο επιδιώκει να περιορίσει φαινόμενα όπου η περιουσία «διαλύεται» σε πολλούς μετόχους, ή όπου αποποιήσεις οδηγούν σε «σχολάζουσες» (αδιανέμητες) κληρονομιές. ■ Τι αλλάζει σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς Ελευθερία στη διάθεση της περιουσίας, χωρίς "νόμιμη μοίρα" Μέχρι σήμερα, η «νόμιμη μοίρα» (δηλαδή υποχρεωτικά ποσοστά για σύζυγο, παιδιά, κλπ.) καθόριζε ποιοι και πόσο κληρονομούν. Με τις κληρονομικές συμβάσεις δεν ισχύει υποχρεωτικά η νόμιμη μοίρα — ο διαθέτης μπορεί να κατανείμει περιουσία όπως επιθυμεί. Π.χ. μπορεί να αφήσει ακίνητο σε ένα παιδί, επιχείρηση σε άλλο, εξοχικό σε εγγονή — όπως αυτός επιθυμεί. Ευελιξία στη διανομή και αποφυγή αδιεξόδων Η σύμβαση μπορεί να περιλαμβάνει παραίτηση ενός κληρονόμου από την κληρονομιά ή μέρος αυτής, με αντάλλαγμα χρήματα, κινητά ή άλλα περιουσιακά στοιχεία. Σε περιπτώσεις συγκυριότητας «εξ αδιαιρέτου» (π.χ. οικογενειακά ακίνητα) που συνήθως οδηγούσαν σε διάλυση, με την κληρονομική σύμβαση μπορεί να ρυθμιστεί πιο σαφώς ποιος τι παίρνει, αποφεύγοντας κατακερματισμούς ή παγωμένα ακίνητα. Μειωμένος κίνδυνος δικαστικών εμπλοκών Η νέα ρύθμιση στοχεύει στο να περιορίσει: πλαστές διαθήκες, δικαστικές διαμάχες, πολύχρονη αβεβαιότητα μετά τον θάνατο κληρονομουμένου. Με συμβολαιογραφική μορφή, οι κληρονομικές συμβάσεις παρέχουν ισχυρότερο νομικό πλαίσιο — με μεγαλύτερη ασφάλεια σε σχέση με παλαιότερες πρακτικές. ■ Τα σημεία προσοχής Οι κληρονομικές συμβάσεις πρέπει να συνταχθούν με συμβολαιογραφικό έγγραφο και δημόσιο τύπο. Δεν πρόκειται για απλή προφορική συμφωνία. Μπορούν να ανακληθούν ή να τροποποιηθούν αλλά με αυστηρές νομικές προϋποθέσεις (π.χ. μεταγενέστερη σύμβαση, συμφωνία όλων των εμπλεκομένων, δικαστικές/συμβολαιογραφικές διαδικασίες). Η «νόμιμη μοίρα» εξακολουθεί να θεωρείται, αλλά το πώς θα κατανέμεται εξαρτάται πλέον και από το τι έχει συμφωνηθεί στη σύμβαση. Οι ρυθμίσεις γίνονται με γνώμονα να μειωθεί η γραφειοκρατία, οι δικαστικές διαμάχες, και οι περιπτώσεις κληρονομιών που καταλήγουν «να χαθούν» (π.χ. λόγω αποποιήσεων, χρεών, απουσίας διαδόχων). ■ Γιατί κρίνονται σημαντικές οι αλλαγές; Εισάγουν ευελιξία και προσαρμοστικότητα — προσαρμόζουν το δίκαιο στις σύγχρονες ανάγκες (π.χ. επιχειρήσεις, ακίνητη περιουσία, σύντροφοι χωρίς γάμο κ.λπ.). Προστατεύουν τους κληρονόμους αλλά και τον διαθέτη, δίνοντας προβλεψιμότητα και σταθερότητα στην κατανομή της περιουσίας. Μειώνουν τον κίνδυνο δικαστικών διενέξεων, πλαστών ή αμφισβητούμενων διαθηκών, μακροχρόνιων διαδικασιών και «σκουριασμένων» περιουσιών που μένουν ανεκμετάλλευτες. Δίνουν στο άτομο που συντάσσει τη συμφωνία — δηλαδή στον διαθέτη — μεγαλύτερη ελευθερία βούλησης και έλεγχο επί της περιουσίας του, όσο ζει και μετά τον θάνατό του. ■ Παραδείγματα > Έστω ότι κάποιος διαθέτης (π.χ. γονιός) έχει δύο παιδιά και ένα ακίνητο και μια επιχείρηση. Με κληρονομική σύμβαση, ενώ ζει, υπογράφει συμβόλαιο με τα παιδιά του: “Μετά τον θάνατό μου, το ακίνητο πηγαίνει στο παιδί Α και η επιχείρηση στο παιδί Β.” Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται υποχρεωτική καθορισμένη «νόμιμη μοίρα» (όπως συνέβαινε με το παλιό καθεστώς), και κάθε περιουσιακό στοιχείο πηγαίνει όπου έχει οριστεί. Εάν υπάρχουν χρέη του διαθέτη, σύμφωνα με την αναμόρφωση, οι κληρονόμοι δεν ευθύνονται με την περιουσία τους πάνω από την αξία των κληρονομηθέντων. Αυτό δίνει στον διαθέτη μεγάλη ευελιξία, αποσαφηνίζει τη διανομή περιουσίας, μπορεί να αποτρέψει δικαστικές διαμάχες ή κατακερματισμό περιουσιακών στοιχείων, και θεωρητικά να μειώσει κρατικές «σχολάζουσες κληρονομιές». > «Μοίρασμα περιουσίας ανά παιδί» Ο Κώστας έχει: 1 σπίτι 1 εξοχικό 1 μικρή επιχείρηση 2 παιδιά (Μαρία & Λευτέρη) Με κληρονομική σύμβαση, όσο ζει, υπογράφει συμβολαιογραφικά με τα δύο παιδιά: Το σπίτι → στη Μαρία Η επιχείρηση → στον Λευτέρη Το εξοχικό → μισό-μισό και στα 2 τέκνα Τι σημαίνει; Δεν εφαρμόζεται υποχρεωτικά η «νόμιμη μοίρα» όπως πριν. Τα παιδιά δεσμεύονται από τη συμφωνία. Μετά τον θάνατο, δεν υπάρχει διαφωνία ούτε δικαστική διαμάχη. > «Παιδί που παραιτείται από κληρονομιά με αντάλλαγμα» Η Σοφία έχει 3 παιδιά. Ένα από αυτά ζει στο εξωτερικό και δεν θέλει μελλοντική εμπλοκή σε ακίνητα στην Ελλάδα. Υπογράφουν κληρονομική σύμβαση: Το παιδί Α παραιτείται από την κληρονομιά. Σε αντάλλαγμα, η μητέρα του καταβάλλει 30.000 € σήμερα. Τα άλλα 2 παιδιά θα μοιραστούν τα ακίνητα. Τι πετυχαίνουν; Το παιδί δεν θα εμφανιστεί στο μέλλον ως συγκληρονόμος. Καθαρή περιουσιακή εικόνα για όλους. > «Αποφυγή εξ αδιαιρέτου (μπερδεμένων ποσοστών)» Ο Θάνος έχει 4 ακίνητα και 3 παιδιά. Δεν θέλει μετά θάνατον να γίνουν όλα «1/3 – 1/3 – 1/3». Κάνει σύμβαση: Ακίνητο 1 → στο παιδί Α Ακίνητο 2 → στο παιδί Β Ακίνητο 3 → στο παιδί Γ Ακίνητο 4 → πουλιέται, και το ποσό μοιράζεται ισόποσα Τι αποφεύγεται; Μελλοντικές διαφωνίες για διαχείριση ακινήτων Παγωμένα ακίνητα λόγω συγκυριότητας Πολύπλοκα ποσοστά > «Διανομή επιχείρησης με σαφείς όρους» Η οικογένεια έχει μία επιχείρηση και 2 παιδιά. Μόνο το ένα θέλει να συνεχίσει τη δραστηριότητα. Σύμβαση: Η επιχείρηση → στο παιδί Α Το παιδί Β → λαμβάνει άλλο περιουσιακό στοιχείο ίσης αξίας (π.χ. οικόπεδο) Η χρησιμότητα; Δεν διαλύεται η επιχείρηση σε ίσα ποσοστά. Το παιδί που θα εργαστεί την επιχείρηση έχει πλήρη κυριότητα. > «Παππούς – Εγγόνια (με συμμετοχή όλων των κληρονόμων)» Ο παππούς θέλει να αφήσει: Το σπίτι στο εγγόνι του Και να μην εμπλακούν τα ενήλικα παιδιά του Επειδή η κληρονομική σύμβαση προϋποθέτει συμμετοχή των νόμιμων κληρονόμων, τα παιδιά υπογράφουν ότι συναινούν: Το σπίτι → στο εγγόνι Τα παιδιά δεν θα διεκδικήσουν μερίδιο μετά τον θάνατο Τι εξασφαλίζεται; Απόλυτα ξεκάθαρη μεταβίβαση Καμία μελλοντική διεκδίκηση > «Διατήρηση περιουσίας μέσα στην οικογένεια» Η Μαρίνα έχει μια μεγάλη αγροτική έκταση και θέλει να περάσει μόνο στον ανιψιό της που τη δουλεύει, όχι στα αδέρφια της. Με σύμβαση: Ορίζει τον ανιψιό ως αποκλειστικό δικαιούχο Τα αδέρφια της συμφωνούν και παραιτούνται από μελλοντικές αξιώσεις Τι πετυχαίνει; Η καλλιέργεια συνεχίζεται Η περιουσία δεν τεμαχίζεται Αν και το σχέδιο είναι έτοιμο και έχει αποφασιστεί να παρουσιαστεί, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η ψήφιση του. Τι σημαίνει αυτό; Οι τελικές διατάξεις μπορεί να αλλάξουν κατά τη δημόσια διαβούλευση ή στη Βουλή. Μέχρι να ψηφιστεί και τεθεί σε ισχύ, δεν υπάρχει βεβαιότητα για το πώς θα εφαρμοστούν οι κληρονομικές συμβάσεις στην πράξη π.χ. πόσο εύκολο ή ασφαλές θα είναι να γίνουν, ποιες προϋποθέσεις θα απαιτούνται, κ.λπ. Αναμένουμε λοιπόν... Παναγιώτης Ράγγος Λογιστής Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης / Οικονομολόγος Πιστοποιημένος Εσωτερικός Ελεγκτής πηγή foronews.gr View full Άρθρου
-
Κληρονομικές συμβάσεις: Οι αλλαγές που έρχονται - Παραδείγματα
Εκσυγχρονίζεται και αναμορφώνεται με καινοτόμες διατάξεις το Κληρονομικό Δίκαιο μετά από 80 χρόνια, ενώ παράλληλα προσαρμόζεται στις κοινωνικές, οικονομικές και δημογραφικές μεταβολές, στους μετασχηματισμούς του παραδοσιακού θεσμού της οικογένειας και στις νομοθετικές αλλαγές που έγιναν τα τελευταία χρόνια, όπως είναι το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, ο γάμος ατόμων του ιδίου φύλου (ομόφυλα ζευγάρια) κ.λπ. Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή που είχε αναλάβει την πλήρη αναθεώρηση του Κληρονομικού Δικαίου ολοκλήρωσε το έργο της, παραδίδοντας ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αλλαγών και νέων διατάξεων υπό μορφή νομοσχεδίου, το οποίο θα συζητηθεί σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο Την Πέμπτη ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης και ο υφυπουργός Ιωάννης Μπούγας θα παρουσιάσουν τις αλλαγές στις οποίες κατέληξε η Επιτροπή για την Αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου υπό τον ομότιμο καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ Απόστολο Γεωργιάδη. ■ Τι είναι οι κληρονομικές συμβάσεις Μέχρι τώρα, το ελληνικό δίκαιο βασιζόταν κυρίως σε διαθήκες και στην «νόμιμη μοίρα», δεν υπήρχε νομική πρόβλεψη για συμβατική ρύθμιση της μελλοντικής κληρονομιάς. Με τις κληρονομικές συμβάσεις, καθιερώνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα: ενώ ο ιδιοκτήτης είναι εν ζωή, να συμφωνεί με συμβολαιογραφική πράξη με πρόσωπα που επιλέγει (π.χ. παιδιά, σύντροφο, τρίτο πρόσωπο), για το ποιος θα κληρονομήσει τι μετά τον θάνατό του. Σκοπός; Να μειωθούν οι μεταθανάτιες συγκρούσεις, οι πλαστές διαθήκες, οι δικαστικές διαμάχες, και να γίνει πιο προβλέψιμη — και δικαιότερη — η κατανομή της περιουσίας. Το σχέδιο νόμου είναι έτοιμο και επρόκειτο να εισαχθεί για δημόσια διαβούλευση. Δεν έχει ακόμη ψηφιστεί. Στόχος είναι η ψήφιση πιθανώς στις αρχές 2026 και εφαρμογή από το δεύτερο εξάμηνο του 2026, όταν υα ενεργοποιειθεί η νέα βάση δεδομένων/διαδικασιών. Επομένως, για την ώρα, οι κληρονομικές συμβάσεις δεν έχουν ακόμη τεθεί σε πλήρη εφαρμογή, βρίσκονται σε στάδιο νομοθετικής διαδικασίας. ■ Οι βασικές αλλαγές που φέρνει το νέο πλαίσιο Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, οι βασικές καινοτομίες / αλλαγές είναι: Εισαγωγή κληρονομικών συμβάσεων ως νόμιμη επιλογή Για πρώτη φορά δίνεται νομικά η δυνατότητα σύναψης Κληρονομικής Σύμβασης αιτία θανάτου. Δεν καταργούνται οι υπάρχουσες δυνατότητες — δηλαδή μπορεί να υπάρξει και διαθήκη, αν το επιθυμεί ο διαθέτης. Περισσότερα πρόσωπα μπορούν να συμμετάσχουν στην σύμβαση Με την ίδια σύμβαση μπορεί να υπάρξουν πολλαπλοί «διαθέτες», δηλαδή όχι απαραίτητα μόνο ένα άτομο κάτι που δεν ήταν δυνατό με την παραδοσιακή διαθήκη. Μπορούν να ρυθμιστούν περιπτώσεις όπου η περιουσία αφορά πολλούς, π.χ. σε περιπτώσεις κοινούκτήτων, επιχειρήσεων, ακίνητης περιουσίας κ.λπ. Δέσμευση και μη-μονομερής ανάκληση (σε ορισμένες ρυθμίσεις) Ορισμένες διατάξεις της κληρονομικής σύμβασης, όπως η εγκατάσταση κληρονόμου, ή η σύσταση καταπιστεύματος, θεωρούνται δεσμευτικές αιτία θανάτου και δεν μπορούν να ανακληθούν μονομερώς. Σε αντίθεση, μια μεταγενέστερη «διάταξη τελευταίας βούλησης» (διαθήκη) μπορεί να τροποποιήσει την κληρονομική σύμβαση αλλά με περιορισμούς. Δυνατότητα επιλογής εφαρμοστέου δικαίου, ακόμα και διαφορετικού από το ελληνικό Η σύμβαση μπορεί να ρυθμίζει ποιο δίκαιο θα διέπει την κληρονομική διαδοχή — δηλαδή, εφόσον το επιθυμούν τα μέρη, δεν είναι ανάγκη να είναι υποχρεωτικά το ελληνικό. Προστασία της περιουσίας & αποφυγή ζημιών, ρύθμιση τόσο για εν ζωή όσο και για μετά θάνατον Η ρύθμιση μέσω σύμβασης εν ζωή μπορεί να ενσωματώσει και μη χρηματικά στοιχεία, όπως επιχειρήσεις, εμπορικά σήματα, πνευματικά δικαιώματα κ.λπ. Προβλέπεται ρύθμιση για την περίπτωση που ο «διαθέτης» κάνει δωρεές ή μεταβιβάσεις εν ζωή ώστε να μην αδικηθεί ο ακτήμονας κληρονόμος όταν γίνει η κληρονομιά. Μεταβολές στα ποσοστά της κληρονομιάς & στην «νόμιμη μοίρα» Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το μερίδιο του επιζώντα συζύγου αυξάνεται π.χ. από 1/4 → 1/3. Τα τέκνα λαμβάνουν κατά συνέπεια διαφορετικό μερίδιο κάτι που αλλάζει τον παραδοσιακό τρόπο κατανομής. Το νέο πλαίσιο επιδιώκει να περιορίσει φαινόμενα όπου η περιουσία «διαλύεται» σε πολλούς μετόχους, ή όπου αποποιήσεις οδηγούν σε «σχολάζουσες» (αδιανέμητες) κληρονομιές. ■ Τι αλλάζει σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς Ελευθερία στη διάθεση της περιουσίας, χωρίς "νόμιμη μοίρα" Μέχρι σήμερα, η «νόμιμη μοίρα» (δηλαδή υποχρεωτικά ποσοστά για σύζυγο, παιδιά, κλπ.) καθόριζε ποιοι και πόσο κληρονομούν. Με τις κληρονομικές συμβάσεις δεν ισχύει υποχρεωτικά η νόμιμη μοίρα — ο διαθέτης μπορεί να κατανείμει περιουσία όπως επιθυμεί. Π.χ. μπορεί να αφήσει ακίνητο σε ένα παιδί, επιχείρηση σε άλλο, εξοχικό σε εγγονή — όπως αυτός επιθυμεί. Ευελιξία στη διανομή και αποφυγή αδιεξόδων Η σύμβαση μπορεί να περιλαμβάνει παραίτηση ενός κληρονόμου από την κληρονομιά ή μέρος αυτής, με αντάλλαγμα χρήματα, κινητά ή άλλα περιουσιακά στοιχεία. Σε περιπτώσεις συγκυριότητας «εξ αδιαιρέτου» (π.χ. οικογενειακά ακίνητα) που συνήθως οδηγούσαν σε διάλυση, με την κληρονομική σύμβαση μπορεί να ρυθμιστεί πιο σαφώς ποιος τι παίρνει, αποφεύγοντας κατακερματισμούς ή παγωμένα ακίνητα. Μειωμένος κίνδυνος δικαστικών εμπλοκών Η νέα ρύθμιση στοχεύει στο να περιορίσει: πλαστές διαθήκες, δικαστικές διαμάχες, πολύχρονη αβεβαιότητα μετά τον θάνατο κληρονομουμένου. Με συμβολαιογραφική μορφή, οι κληρονομικές συμβάσεις παρέχουν ισχυρότερο νομικό πλαίσιο — με μεγαλύτερη ασφάλεια σε σχέση με παλαιότερες πρακτικές. ■ Τα σημεία προσοχής Οι κληρονομικές συμβάσεις πρέπει να συνταχθούν με συμβολαιογραφικό έγγραφο και δημόσιο τύπο. Δεν πρόκειται για απλή προφορική συμφωνία. Μπορούν να ανακληθούν ή να τροποποιηθούν αλλά με αυστηρές νομικές προϋποθέσεις (π.χ. μεταγενέστερη σύμβαση, συμφωνία όλων των εμπλεκομένων, δικαστικές/συμβολαιογραφικές διαδικασίες). Η «νόμιμη μοίρα» εξακολουθεί να θεωρείται, αλλά το πώς θα κατανέμεται εξαρτάται πλέον και από το τι έχει συμφωνηθεί στη σύμβαση. Οι ρυθμίσεις γίνονται με γνώμονα να μειωθεί η γραφειοκρατία, οι δικαστικές διαμάχες, και οι περιπτώσεις κληρονομιών που καταλήγουν «να χαθούν» (π.χ. λόγω αποποιήσεων, χρεών, απουσίας διαδόχων). ■ Γιατί κρίνονται σημαντικές οι αλλαγές; Εισάγουν ευελιξία και προσαρμοστικότητα — προσαρμόζουν το δίκαιο στις σύγχρονες ανάγκες (π.χ. επιχειρήσεις, ακίνητη περιουσία, σύντροφοι χωρίς γάμο κ.λπ.). Προστατεύουν τους κληρονόμους αλλά και τον διαθέτη, δίνοντας προβλεψιμότητα και σταθερότητα στην κατανομή της περιουσίας. Μειώνουν τον κίνδυνο δικαστικών διενέξεων, πλαστών ή αμφισβητούμενων διαθηκών, μακροχρόνιων διαδικασιών και «σκουριασμένων» περιουσιών που μένουν ανεκμετάλλευτες. Δίνουν στο άτομο που συντάσσει τη συμφωνία — δηλαδή στον διαθέτη — μεγαλύτερη ελευθερία βούλησης και έλεγχο επί της περιουσίας του, όσο ζει και μετά τον θάνατό του. ■ Παραδείγματα > Έστω ότι κάποιος διαθέτης (π.χ. γονιός) έχει δύο παιδιά και ένα ακίνητο και μια επιχείρηση. Με κληρονομική σύμβαση, ενώ ζει, υπογράφει συμβόλαιο με τα παιδιά του: “Μετά τον θάνατό μου, το ακίνητο πηγαίνει στο παιδί Α και η επιχείρηση στο παιδί Β.” Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται υποχρεωτική καθορισμένη «νόμιμη μοίρα» (όπως συνέβαινε με το παλιό καθεστώς), και κάθε περιουσιακό στοιχείο πηγαίνει όπου έχει οριστεί. Εάν υπάρχουν χρέη του διαθέτη, σύμφωνα με την αναμόρφωση, οι κληρονόμοι δεν ευθύνονται με την περιουσία τους πάνω από την αξία των κληρονομηθέντων. Αυτό δίνει στον διαθέτη μεγάλη ευελιξία, αποσαφηνίζει τη διανομή περιουσίας, μπορεί να αποτρέψει δικαστικές διαμάχες ή κατακερματισμό περιουσιακών στοιχείων, και θεωρητικά να μειώσει κρατικές «σχολάζουσες κληρονομιές». > «Μοίρασμα περιουσίας ανά παιδί» Ο Κώστας έχει: 1 σπίτι 1 εξοχικό 1 μικρή επιχείρηση 2 παιδιά (Μαρία & Λευτέρη) Με κληρονομική σύμβαση, όσο ζει, υπογράφει συμβολαιογραφικά με τα δύο παιδιά: Το σπίτι → στη Μαρία Η επιχείρηση → στον Λευτέρη Το εξοχικό → μισό-μισό και στα 2 τέκνα Τι σημαίνει; Δεν εφαρμόζεται υποχρεωτικά η «νόμιμη μοίρα» όπως πριν. Τα παιδιά δεσμεύονται από τη συμφωνία. Μετά τον θάνατο, δεν υπάρχει διαφωνία ούτε δικαστική διαμάχη. > «Παιδί που παραιτείται από κληρονομιά με αντάλλαγμα» Η Σοφία έχει 3 παιδιά. Ένα από αυτά ζει στο εξωτερικό και δεν θέλει μελλοντική εμπλοκή σε ακίνητα στην Ελλάδα. Υπογράφουν κληρονομική σύμβαση: Το παιδί Α παραιτείται από την κληρονομιά. Σε αντάλλαγμα, η μητέρα του καταβάλλει 30.000 € σήμερα. Τα άλλα 2 παιδιά θα μοιραστούν τα ακίνητα. Τι πετυχαίνουν; Το παιδί δεν θα εμφανιστεί στο μέλλον ως συγκληρονόμος. Καθαρή περιουσιακή εικόνα για όλους. > «Αποφυγή εξ αδιαιρέτου (μπερδεμένων ποσοστών)» Ο Θάνος έχει 4 ακίνητα και 3 παιδιά. Δεν θέλει μετά θάνατον να γίνουν όλα «1/3 – 1/3 – 1/3». Κάνει σύμβαση: Ακίνητο 1 → στο παιδί Α Ακίνητο 2 → στο παιδί Β Ακίνητο 3 → στο παιδί Γ Ακίνητο 4 → πουλιέται, και το ποσό μοιράζεται ισόποσα Τι αποφεύγεται; Μελλοντικές διαφωνίες για διαχείριση ακινήτων Παγωμένα ακίνητα λόγω συγκυριότητας Πολύπλοκα ποσοστά > «Διανομή επιχείρησης με σαφείς όρους» Η οικογένεια έχει μία επιχείρηση και 2 παιδιά. Μόνο το ένα θέλει να συνεχίσει τη δραστηριότητα. Σύμβαση: Η επιχείρηση → στο παιδί Α Το παιδί Β → λαμβάνει άλλο περιουσιακό στοιχείο ίσης αξίας (π.χ. οικόπεδο) Η χρησιμότητα; Δεν διαλύεται η επιχείρηση σε ίσα ποσοστά. Το παιδί που θα εργαστεί την επιχείρηση έχει πλήρη κυριότητα. > «Παππούς – Εγγόνια (με συμμετοχή όλων των κληρονόμων)» Ο παππούς θέλει να αφήσει: Το σπίτι στο εγγόνι του Και να μην εμπλακούν τα ενήλικα παιδιά του Επειδή η κληρονομική σύμβαση προϋποθέτει συμμετοχή των νόμιμων κληρονόμων, τα παιδιά υπογράφουν ότι συναινούν: Το σπίτι → στο εγγόνι Τα παιδιά δεν θα διεκδικήσουν μερίδιο μετά τον θάνατο Τι εξασφαλίζεται; Απόλυτα ξεκάθαρη μεταβίβαση Καμία μελλοντική διεκδίκηση > «Διατήρηση περιουσίας μέσα στην οικογένεια» Η Μαρίνα έχει μια μεγάλη αγροτική έκταση και θέλει να περάσει μόνο στον ανιψιό της που τη δουλεύει, όχι στα αδέρφια της. Με σύμβαση: Ορίζει τον ανιψιό ως αποκλειστικό δικαιούχο Τα αδέρφια της συμφωνούν και παραιτούνται από μελλοντικές αξιώσεις Τι πετυχαίνει; Η καλλιέργεια συνεχίζεται Η περιουσία δεν τεμαχίζεται Αν και το σχέδιο είναι έτοιμο και έχει αποφασιστεί να παρουσιαστεί, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η ψήφιση του. Τι σημαίνει αυτό; Οι τελικές διατάξεις μπορεί να αλλάξουν κατά τη δημόσια διαβούλευση ή στη Βουλή. Μέχρι να ψηφιστεί και τεθεί σε ισχύ, δεν υπάρχει βεβαιότητα για το πώς θα εφαρμοστούν οι κληρονομικές συμβάσεις στην πράξη π.χ. πόσο εύκολο ή ασφαλές θα είναι να γίνουν, ποιες προϋποθέσεις θα απαιτούνται, κ.λπ. Αναμένουμε λοιπόν... Παναγιώτης Ράγγος Λογιστής Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης / Οικονομολόγος Πιστοποιημένος Εσωτερικός Ελεγκτής πηγή foronews.gr
-
Δομικά υλικά και κατασκευαστικές τεχνικές στην Μινωική Κρήτη
Τα μινωικά συστήματα διαχείρισης νερού αποτελούν ένα πρώιμο πρότυπο τεχνολογικής καινοτομίας και βιωσιμότητας. Η υψηλή τεχνογνωσία (αγωγοί υπό πίεση, στεγανές δεξαμενές), η ολιστική προσέγγιση και η κοινωνική διάσταση του νερού καταδεικνύουν έναν πολιτισμό που αντιμετώπιζε τους υδατικούς πόρους με σεβασμό και αποτελεσματικότητα. Η Μινωική Κρήτη προσφέρει, ως εκ τούτου, έμπνευση και πρακτικά διδάγματα για τις σημερινές προκλήσεις της υδατικής διαχείρισης σε περιοχές με περιορισμένη και εποχική υδατική διαθεσιμότητα. Η Πρωτοπορία της Μινωικής Υδροτεχνικής Διαχείρισης: Ένα Πρότυπο Βιωσιμότητας Ο Μινωικός πολιτισμός, που άνθισε στην Κρήτη από το 3000 έως το 1100 π.Χ., αναγνωρίζεται ως ο πρώτος ανεπτυγμένος πολιτισμός της Ευρώπης. Χαρακτηρίστηκε από υψηλό επίπεδο κοινωνικής οργάνωσης, καλλιτεχνικής δημιουργίας και, κυρίως, εντυπωσιακής τεχνολογικής προόδου, η οποία αποτυπώνεται στα υδροτεχνικά του έργα. Τα εμβληματικά ανάκτορα της Κνωσού, της Φαιστού και της Ζάκρου δεν ήταν απλώς διοικητικά κέντρα, αλλά ολοκληρωμένοι χώροι διαβίωσης και πολιτισμού, όπου η διαχείριση του νερού αποτελούσε κεντρικό πυλώνα λειτουργίας. Οι Μινωίτες έδιναν ιδιαίτερη σημασία στην αρμονία με το φυσικό περιβάλλον. Το νερό, ως σύμβολο αναγέννησης, καθαρμού και ζωής, κατείχε εξέχουσα θέση τόσο στην τέχνη όσο και στις τελετουργίες τους. Πολλές λατρευτικές δραστηριότητες, όπως χοροί και εορτασμοί, συνδέονταν στενά με κρήνες, λουτρά και δεξαμενές, τροφοδοτούμενες από τα οργανωμένα δίκτυα ύδρευσης. Αυτή η βαθιά σύνδεση με το νερό, ως πηγή ζωής και καθαρμού, αντικατοπτρίζεται στην ολιστική προσέγγιση της υδατικής διαχείρισης, η οποία συνδύαζε την τεχνική, την κοινωνική και την περιβαλλοντική διάσταση (Koutsoyiannisetal., 2008). Δίκτυα Ύδρευσης: Τεχνική Αρτιότητα και Καινοτομία Η Μινωική Κρήτη αποτελεί ένα από τα πρώτα παραδείγματα οργανωμένης υδροτεχνικής διαχείρισης στον ευρωπαϊκό χώρο, με ιδιαίτερα ανεπτυγμένα δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης και συστήματα συλλογής βρόχινου νερού. Η παροχή καθαρού νερού σε οικιστικά και ανακτορικά κέντρα ήταν ζωτικής σημασίας. Πηγές και Τεχνικές Κατασκευής Τα δίκτυα ύδρευσης βασίζονταν στην στρατηγική αξιοποίηση πηγών και φυσικών υδατικών αποθεμάτων, κυρίως στις παρυφές των ορεινών όγκων. Η μινωική τεχνογνωσία περιλάμβανε την επιλογή πηγών με μόνιμη ροή για να εξασφαλίζεται αδιάλειπτη τροφοδοσία, ακόμη και κατά τις ξηρές περιόδους (Mays, 2010). Η μεταφορά του νερού γινόταν με πήλινους αγωγούς και λίθινες κατασκευές. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία είναι η χρήση πήλινων σωλήνων με κωνικό σχήμα, κατασκευασμένων σε τμήματα περίπου 60–75 εκατοστών. Αυτό το σχήμα επέτρεπε την καλύτερη σύνδεση, στεγανότητα και, κυρίως, τη δημιουργία συστημάτων υπό πίεση, μια εξαιρετικά καινοτόμος εφαρμογή για την εποχή (Koutsoyiannisetal., 2008). Η προσεκτική χάραξη των αγωγών με χρήση κεκλιμένων σωληνώσεων αξιοποιούσε τη βαρύτητα, αποδεικνύοντας βαθιά γνώση της υδραυλικής μηχανικής (Mays, 2010). Μινωικά έργα μεταφοράς νερού και κλειστοί σωλήνες από πηλό στο ανάκτορο της Κνωσού» (Πηγή: Angelakisetal, 2013).Δεξαμενές Αποθήκευσης και Διανομή Εκτός από την απευθείας υδροδότηση, οι Μινωίτες κατασκεύασαν δεξαμενές αποθήκευσης νερού εντός και εκτός των ανακτόρων, οι οποίες εξασφάλιζαν αποθέματα σε περιόδους ξηρασίας και ρύθμιζαν την παροχή. Στην Κνωσό εντοπίστηκαν μεγάλες κυκλικές δεξαμενές, επενδεδυμένες με υδραυλικό κονίαμα για στεγανότητα. Η τοποθέτησή τους σε υπόγεια ή σκιασμένα σημεία μείωνε την εξάτμιση και διατηρούσε την ποιότητα του νερού (Angelakisetal., 2013). Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα προκαταρκτικής επεξεργασίας νερού παρατηρείται στο υδραγωγείο της Τυλίσσου, όπου μια λιθόκτιστη δεξαμενή χρησιμοποιούνταν για την απομάκρυνση των ιζημάτων πριν την αποθήκευση. Τμήμα υδραγωγείου Τυλίσσου (Πηγή Παρουσίαση Α. Ν. Αγγελάκης , Υδρο- τεχνολογίες στη Μινωική Κρήτη, 2019) Επιπρόσθετα ο καθηγητής Μ. Ντέφνερ περιγράφει στενές και μακριές πήλινες κατασκευές (υδραυλικά φίλτρα) με μικρές οπές στο ένα άκρο, οι οποίες πιθανότατα χρησιμοποιούνταν ως μικρά φίλτρα στις εξόδους νερού από τα υδραγωγεία. Η τυρβώδης ροή του νερού δημιουργεί σχετικά μικρές πιέσεις στα εξωτερικά διάτρητα τοιχώματα λόγω του υψηλού ρυθμού ροής. Έτσι, τα λύματα απαλλάσσονται από τα στερεά . Αξιοσημείωτο είναι ότι τα συστήματα διανομής δεν περιορίζονταν στα ανάκτορα, αλλά επεκτείνονταν σε αστικά κέντρα και ιδιωτικές κατοικίες (Mays, 2010), οι οποίες διέθεταν συχνά λουτρά. Η διάχυση των υδροτεχνικών υποδομών σε διαφορετικά κοινωνικά στρώματα καταδεικνύει ότι το νερό θεωρούνταν κοινό αγαθό με κοινωνική σημασία (Angelakisetal., 2013). Δίκτυα Αποχέτευσης και Δημόσια Υγιεινή Παράλληλα με την ύδρευση, η διαχείριση των λυμάτων και των ομβρίων υδάτων ήταν εξίσου ανεπτυγμένη, διασφαλίζοντας την υγιεινή των ανακτόρων και των πόλεων. Τα μινωικά δίκτυα αποχέτευσης συνέβαλαν στη διατήρηση ενός καθαρού περιβάλλοντος, επιτρέποντας τη διεξαγωγή κοινωνικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων χωρίς κίνδυνο μόλυνσης ή δυσοσμίας. Τμήμα του κεντρικού αποχετευτικού συστήματος της Φαιστού. (Πηγή: Παρουσίαση Α. Ν. Αγγελάκης , Υδρο- τεχνολογίες στη Μινωική Κρήτη, 2019) Στην Κνωσό, έχουν εντοπιστεί εκτεταμένα υπόγεια δίκτυα αγωγών από πήλινους σωλήνες (περίπου 20-30 εκατοστά διάμετρο) με αρμούς και ελαφριά κλίση για την απομάκρυνση των λυμάτων. Οι Angelakisetal. (2013) επισημαίνουν ότι οι Μινωικές πόλεις διέθεταν δημόσια και ιδιωτικά αποχωρητήρια με σύστημα καθαρισμού μέσω ροής νερού, γεγονός που καταδεικνύει υψηλό επίπεδο δημόσιας υγείας για την εποχή. Λουτρό στο ανάκτορο της Φαιστού και Λουτρό στην οικία Da στα Μάλια(Πηγή: Παρουσίαση Α. Ν. Αγγελάκης , Υδρο- τεχνολογίες στη Μινωική Κρήτη, 2019)Τα δίκτυα αποχέτευσης περιλάμβαναν λίθινους και πήλινους αγωγούς, καλυμμένους, και συστήματα συλλογής ακαθάρτων. Σε σύγκριση με άλλους αρχαίους πολιτισμούς, όπως οι Αιγύπτιοι που χρησιμοποιούσαν ανοιχτούς αγωγούς, οι Μινωίτες προτιμούσαν υπόγειους αγωγούς, προστατεύοντας έτσι τα λύματα από την εξάτμιση και την εξάπλωση ασθενειών. Συλλογή και Χρήση Βρόχινου Νερού Η συλλογή και αξιοποίηση του βρόχινου νερού ήταν ουσιαστικό στοιχείο της μινωικής διαχείρισης, δεδομένου του μεσογειακού κλίματος με έντονες εποχικές διακυμάνσεις στις βροχοπτώσεις. Η πρακτική αυτή αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα τεκμηριωμένα παραδείγματα τεχνητής αναπλήρωσης υδατικών πόρων (Koutsoyiannis et al., 2008). Τεχνικές Συλλογής και Αποθήκευσης Οι Μινωίτες ανέπτυξαν αρχιτεκτονικές πρακτικές για τη συλλογή: 1. Διαμόρφωση Στεγών και Δαπέδων: Στέγες και αυλές ανακτόρων και κατοικιών διαμορφώνονταν με κλίσεις ώστε να οδηγούν το νερό της βροχής σε αυλακώσεις ή πήλινους σωλήνες. Χαρακτηριστικό είναι το κλιμακωτό κανάλι στην Κνωσό, που μετέφερε το νερό της βροχής προς τα κάτω σε μια λεκάνη καθίζησης. Κλιμακωτό κανάλι συλλογής βρόχινου νερού (Πηγή: https://novoscriptorium.com/)Υπόγειες και Επιφανειακές Δεξαμενές: Το βρόχινο νερό συλλεγόταν σε δεξαμενές, επενδεδυμένες με υδραυλικό κονίαμα για στεγανότητα. Αυτές οι δεξαμενές εξασφάλιζαν πολύτιμα αποθέματα κατά τις ξηρές περιόδους και λειτουργούσαν ως μηχανισμοί ρύθμισης της παροχής κατά τις έντονες βροχοπτώσεις (Mays, 2010). Κεντρική δεξαμενή συλλογής και αποθήκευσης ομβρίων νερών (66 m3) στον οικισμό Πύργου-Κορυφή Πρωτομινωϊκής περιόδου(Πηγή: Παρουσίαση Α. Ν. Αγγελάκης , Υδρο- τεχνολογίες στη Μινωική Κρήτη, 2019)3. Γεωργική Αξιοποίηση: Σε αγροτικές περιοχές, όπως η Ζάκρος (κοιλάδα Χοιρομανδρούς), δίκτυα καναλιών συνέλεγαν τα όμβρια ύδατα και τα διοχέτευαν σε δεξαμενές ή τεχνητές λίμνες για την άρδευση καλλιεργειών, συμβάλλοντας στην προστασία από πλημμύρες και τη διατήρηση της παραγωγικότητας (Hydria Project). Πέτρινοι αγωγοί μεταφοράς νερού (Πηγή: https://novoscriptorium.com) Πολλαπλές Χρήσεις Το συλλεγόμενο βρόχινο νερό είχε πολλαπλή λειτουργία: ◊ Οικιακή/Υγιεινή: Τροφοδοτούσε λουτρά, αποχωρητήρια και δεξαμενές καθαρισμού. ◊ Γεωργική: Χρησιμοποιούνταν για την άρδευση, ιδιαίτερα σε περιοχές με έλλειψη πηγών. ◊ Τελετουργική: Τροφοδοτούσε «δεξαμενές καθαρμών» και ιερά λουτρά, υπογραμμίζοντας τη σύνδεση του νερού με το ιερό και το θρησκευτικό συμβολισμό. Τεχνολογικές Καινοτομίες και Ολιστική Αντίληψη Η ανάλυση των μινωικών συστημάτων αποκαλύπτει μια ολιστική προσέγγιση στη διαχείριση του νερού, συνδυάζοντας την τεχνολογία με τον κοινωνικό σχεδιασμό και την περιβαλλοντική ευαισθησία. Βασικές Υδραυλικές Καινοτομίες Η ανάπτυξη των συστημάτων αυτών προϋπέθετε βαθιά γνώση της υδραυλικής μηχανικής. Οι κυριότερες καινοτομίες περιλαμβάνουν: ◊ Αγωγοί υπό Πίεση: Η χρήση των κωνικών πήλινων σωλήνων για τη μεταφορά νερού υπό πίεση σε διαφορετικά επίπεδα κτιρίων. ◊ Υδραυλικά Φίλτρα: Ο καθηγητής Μ. Ντέφνερ περιγράφει στενές πήλινες κατασκευές με μικρές οπές, οι οποίες πιθανότατα λειτουργούσαν ως μικρά φίλτρα στις εξόδους των υδραγωγείων, απαλλάσσοντας τα λύματα από τα στερεά. ◊ Στεγανότητα και Υλικά: Η χρήση υδραυλικών κονιαμάτων και επενδύσεων για την εξασφάλιση στεγανότητας και ανθεκτικότητας των δεξαμενών και των αγωγών (Angelakisetal., 2013). Τα μινωικά συστήματα ύδρευσης μπορούν να θεωρηθούν πρόδρομοι των σύγχρονων δικτύων, καθώς περιλάμβαναν όλα τα βασικά στοιχεία: πηγές, αγωγούς μεταφοράς, δεξαμενέςαποθήκευσης, δίκτυα διανομής και συστήματα ελέγχου πίεσης (Koutsoyiannisetal., 2008). Η οργάνωση αυτή απαιτούσε κεντρική διαχείριση και εξειδικευμένους τεχνίτες. Συγκριτική Θεώρηση και Σύγχρονα Διδάγματα Σε σύγκριση με άλλους αρχαίους πολιτισμούς, η Μινωική Κρήτη ξεχωρίζει για την ενσωμάτωση ύδρευσης, αποχέτευσης και συλλογής βρόχινου νερού σε ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο σύστημα (Mays, 2010). Οι Μινωίτες χρησιμοποίησαν υπόγειους αγωγούς υπό πίεση και στη συλλογή βρόχινου νερού. Η μελέτη των μινωικών πρακτικών παρέχει σημαντικά διδάγματα για τη σύγχρονη βιώσιμη διαχείριση νερού, ειδικά σε περιοχές με μεσογειακό κλίμα και έντονη εποχικότητα (Angelakisetal., 2013): 1. Ολιστική Διαχείριση: Ο συνδυασμός διαφορετικών πηγών (πηγές, βρόχινο νερό) και δικτύων (ύδρευση, αποχέτευση). 2. Βιωσιμότητα και Ανθεκτικότητα: Σχεδιασμός για μακροχρόνια χρήση, με πρόβλεψη για ξηρασίες (δεξαμενές) και πλημμύρες (αποχετευτικά). 3. Επαναχρησιμοποίηση Πόρων: Η αξιοποίηση του βρόχινου νερού για πολλαπλές χρήσεις. 4. Κοινωνική Διάσταση: Η προσβασιμότητα του νερού σε διαφορετικά κοινωνικά στρώματα Συμπεράσματα Τα μινωικά συστήματα διαχείρισης νερού αποτελούν ένα πρώιμο πρότυπο τεχνολογικής καινοτομίας και βιωσιμότητας. Η υψηλή τεχνογνωσία (αγωγοί υπό πίεση, στεγανές δεξαμενές), η ολιστική προσέγγιση και η κοινωνική διάσταση του νερού καταδεικνύουν έναν πολιτισμό που αντιμετώπιζε τους υδατικούς πόρους με σεβασμό και αποτελεσματικότητα. Η Μινωική Κρήτη προσφέρει, ως εκ τούτου, έμπνευση και πρακτικά διδάγματα για τις σημερινές προκλήσεις της υδατικής διαχείρισης σε περιοχές με περιορισμένη και εποχική υδατική διαθεσιμότητα. * Μαρία Ε. Πατσούρα, Διπλ. Πολ. Μηχανικός Α.Π.Θ. MSc Αειφόρος Σχεδιασμός Τεχνικών Έργων Α.Π.Θ. Βιβλιογραφία 1. Angelakis, A.N., Koutsoyiannis, D., Tchobanoglous, G. (2013). Urban Water Management in Ancient Civilizations: Historical and Technological Perspectives. Water Science & Technology, 67(9), 1907–1916.2. Koutsoyiannis, D., Efstratiadis, A., Karavokiros, G., &Kozanis, S. (2008). Urban Water Systems in Ancient Civilizations: Lessons for Modern Management. Water Resources Management, 22, 1465–1491.3. Yuri Gorokhovich, Larry Mays and Lee Ullmann (2011), A survey of ancient Minoan water technologies,4. Mays, L. W. (2010). Water Resources Engineering. 2nd edition. John Wiley & Sons.5. Zaxarakis, N. (2022). Ancient Water Technology in Crete [Ελληνικά]. Διαθέσιμο σε: https://www.zaxarakis.gr/2022/02/16/ancient-tech/6. HYDRIAProject (2025). Greece: Crete Water Management in Zakros Area. Διαθέσιμο σε: https://hydriaproject.info/el/case-studies/greece-crete-water-management-in-zakros-area7. Tseropoulos a, Y. Dimakopoulos a,*, J. Tsamopoulos a, G. Lyberatos , On the flow characteristics of the conical Minoan pipes used in water supply systems, via computational fluid dynamics simulations Journal of Archaeological Science 40 (2013)8. Novoscriptorium διαθέσιμο σε: /https://novoscriptorium.com/2019/07/23/advanced–water–management–and–pioneer–hydraulic–technology–in–minoan–crete–bronze–age-2/πηγή ecopress.gr
-
Ρύθμιση για χιλιάδες ακίνητα σε Δασικούς Χάρτες, Κτηματολόγιο και αγνώστου ιδιοκτήτη
Ψηφίζονται στη Βουλή νέες νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα με νέους όρους και προϋποθέσεις να βγουν άμεσα από το Δασικό Χάρτη χιλιάδες ιδιωτικές περιουσίες, που χωρίς να είναι έχουν καταγραφεί ως «δασικές» και παράλληλα να διορθωθούν λανθασμένες εγγραφές και γεωμετρικές μεταβολές στην κτηματογράφηση, που έστελναν τα ακίνητα σε δημόσιο και τρίτους. Επίσης ρυθμίζεται η εξωδικαστική επιστροφή στους ιδιοκτήτες με τίτλους χιλιάδων ακινήτων, που έχουν καταγραφεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» ή και με απευθείας δικαιούχο το δημόσιο. Τρέχουν εκ των υστέρων να καλύψουν τις αστοχίες και τα λάθη σε Κτηματολόγιο και Δασικούς Χάρτες «Προβλέπεται η διόρθωση ελλείψεων της υφιστάμενης κτηματολογικής νομοθεσίας, με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου, καθώς και προβλέψεις που στοχεύουν τόσο στην ασφαλή ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, κατά τρόπο που να απεικονίζονται όλα τα ακίνητα στη σωστή θέση και με τα ακριβή περιγραφικά τους στοιχεία» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου για τις νέες ρυθμίσεις. Οι νέες ρυθμίσεις, που δίνουν λύσεις για χιλιάδες ακίνητα στους Δασικούς Χάρτες και το Κτηματολόγιο περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τίτλο «ψηφιακή ενίσχυση της οδικής ασφάλειας και λοιπές διατάξεις», η επεξεργασία του οποίου έχει αρχίσει και ολοκληρώνεται εντός της εβδομάδας στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, προκειμένου να προωθηθεί για ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής. Συγκεκριμένα με τις νέες νομοθετικές διατάξεις ρυθμίζονται τα ακόλουθα: Πως τα ακίνητα βγαίνουν από το Δασικό Χάρτη και διορθώνονται οι λανθασμένες εγγραφές στο Κτηματολόγιο Βγαίνουν από το δασικό χάρτη ιδιοκτησίες και τα Κτηματολογικά Γραφεία διορθώνουν την καταχώρηση τους ως «δασικές» στο Δασικό Χάρτη και στο Κτηματολόγιο, όταν συντρέχουν αποκλειστικά ή σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: ♦ Έχουν συμπληρωθεί δύο μήνες από την έκδοση απόφασης Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων με την οποία έγινε δεκτή προβληθείσα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη για το ακίνητο. ♦ Το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή για την οποία υπάρχει εγκεκριμένη πολεοδομική μελέτη, σχέδιο πόλεως η πράξη οριοθέτησης οικισμού, (σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.111.12.1979, της 2.3-13.3.1981 ή της 24.4-3.5.1985) και προσκομίζεται σχετική βεβαίωση της Πολεοδομίας. ♦ Το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή, η οποία έχει εξαιρεθεί από την ανάρτηση του δασικού χάρτη ή και τον κυρωμένο δασικό χάρτη, επειδή δεν υπάγεται στις εκτάσεις του «σκληρού πυρήνα» του δασικού νόμου 998/1979. Δηλαδή η έκταση του ακινήτου δεν είναι με τις προϋποθέσεις που ο νόμος ορίζει, σε δάσος ή δασικό οικοσύστημα, δασική έκταση, σε πάρκο και άλσος εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών, σε περιαστικό πράσινο, σε κηρυγμένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις κ.α. Και προσκομίζεται βεβαίωση δασάρχη ή απόσπασμα του δασικού χάρτη. ♦ Το ακίνητο υπάγεται στις περιπτώσεις της νομοθεσίας για τις οποίες «ουδέν δικαίωμα κυριότητος ή νομής του Ελληνικού Δημοσίου υφίσταται». Αφορά σε εκτάσεις για τις οποίες έχουν εκδοθεί δικαστικές αποφάσεις, «κατέχονται προ της 1ης Ιανουαρίου 1967 υπό φυσικών ή νομικών προσώπων» , έχει κριθεί αγροτικός χαρακτήρας τους κ. α. Και προσκομίζεται σχετική βεβαίωση δασάρχη. ♦ Το ακίνητο βρίσκεται σε έκταση για την οποία έχει ανακληθεί η τροποποιηθεί απόφαση κήρυξης της ως αναδασωτέας για οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αιτία. Και προσκομίζεται αντίγραφο στο ΦΕΚ της σχετικής απόφασης του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. «Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιχειρείται η αποσαφήνιση των ειδικότερων περιπτώσεων για τις οποίες διορθώνονται οι κτηματολογικές εγγραφές και οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275) Η προτεινόμενη ρύθμιση αποσκοπεί στη συμπλήρωση και αποσαφήνιση του υφιστάμενου πλαισίου εξωδικαστικής διόρθωσης των σχετικών κτηματολογικών εγγραφών, αίροντας την αμφισβήτηση που έχει διαπιστωθεί στην πράξη, με συνέπεια τη διαφορετική αντιμετώπιση όμοιων περιπτώσεων από τα διάφορα Κτηματολογικά Γραφεία της χώρας. Παράλληλα, συμβάλλει στην επιτάχυνση της διαδικασίας διόρθωσης και στην ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου», σημειώνεται σχετικά στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου. Η εξωδικαστική λύση για ακίνητα, που έχουν καταγραφεί με δικαιούχο το ελληνικό δημόσιοΕπιστρέφουν στους ιδιώτες ιδιοκτήτες τους και διορθώνονται οι εγγραφές τους από τους πίνακες της κτηματογράφησης «ως αγνώστου ιδιοκτήτη» που ανήκουν στο δημόσιο ή και από το Δασικό Χάρτη ως «δασικά», ακίνητα για τα οποία από τη ψήφιση του νέου νομοσχεδίου και στο εξής οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες θα καταθέσουν στο Κτηματολογικό Γραφείο: ♦ Δήλωση ιδιοκτησίας, με τίτλους κυριότητας για ολόκληρο το ακίνητο ή μέρος αυτού στις περιπτώσεις: α) ακινήτου, επί του οποίου στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα έχει καταχωριστεί ως δικαιούχος φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή το Ελληνικό Δημόσιο β) ακινήτου που έχει συμπεριληφθεί στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο και έχει υποβληθεί από την ιδιώτη δήλωση για δικαίωμα κυριότητας εκπρόθεσμα μετά την ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων. Και στις δύο περιπτώσεις η δήλωσή του ιδιώτη που εμφανίζει τίτλους ιδιοκτησίας επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος και γίνεται δεκτή από το Κτηματολογικό Γραφείο αναδρομικά, παρότι με τα μέχρι τώρα ισχύοντα για τις περισσότερες περιοχές της χώρας έχουν παρέλθει οι σχετικές προθεσμίες κατάθεσης και εξέτασης των λανθασμένων εγγραφών. Σημειώνεται ότι μέχρι τώρα ο νόμος έστελνε τους ιδιοκτήτες σε μονόδρομο δικαστικής διεκδίκησης του ακινήτου τους. ♦ Για τα ακίνητα που έχουν καταχωρηθεί αντίστοιχα στο δασικό χάρτη με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο, η νέα ρύθμιση προβλέπει ότι ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης, εφόσον δεν το έχει κάνει μέχρι τώρα, μπορεί να προσκομίσει το Κτηματολογικό Γραφείο την απόφαση με την οποία έγινε δεκτή η αντίρρηση του κατά του δασικού χάρτη από την Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων, μέχρι την έκδοση της απόφασης του προϊσταμένου για την αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος διόρθωσης. -«Με την προτεινόμενη ρύθμιση αποτυπώνεται ο τρόπος αυτεπάγγελτης διαχείρισης και μεταφοράς στις αρχικές κτηματολογικές εγγραφές αιτήσεων διόρθωσης του άρθρου 6α και δηλώσεων του ν. 2308/1995 (Α΄114), σε περίπτωση ακινήτου, επί του οποίου στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα έχει καταχωριστεί ως δικαιούχος είτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο είτε το Ελληνικό Δημόσιο, όταν αφορούν σε δικαίωμα κυριότητας δυνάμει έγγραφου τίτλου για ολόκληρο το ακίνητο ή μέρος αυτού, που κατά τη μεταφορά τους λογίζονται ως αιτήσεις διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος του άρθρου 18 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275). Σκοπός της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η επίλυση του ζητήματος αναγνώρισης εμπράγματων δικαιωμάτων ιδιοκτητών ακινήτων που έχουν συμπεριληφθεί στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο/τη Διεύθυνση Δασών και για τα οποία έχει υποβληθεί δήλωση του ν. 2308/1995 για δικαίωμα κυριότητας μετά την ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων. Με την προτεινόμενη ρύθμιση, η ίδια δήλωση επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος που εξετάζεται από το Κτηματολογικό Γραφείο, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998», σημειώνεται σχετικά στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου. Η ρύθμιση για τον γόρδιο δεσμό της κτηματογράφησης σε Λευκάδα, Λέσβο και ΧίοΓίνεται νομοθετική ρύθμιση για να «κλείσει» το Κτηματολόγιο, σε τρείς περιοχές των νήσων Λευκάδας, Λέσβου και Χίου, για τις οποίες υπάρχουν ανοιχτά θέματα επι πολλά χρόνια μεγάλων κενών αλλά και λαθών στην κτηματογράφηση. «Επέρχονται διορθώσεις ελλείψεων της υφιστάμενης κτηματολογικής νομοθεσίας, ρυθμίζεται το ζήτημα των αποκλίσεων της ακριβούς θέσης γεωτεμαχίων κατά το στάδιο της κτηματογράφησης σε κάποιες περιοχές και αντιμετωπίζεται το θέμα ότι σε πιλοτικά προγράμματα κτηματογράφησης, η απεικόνιση της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων παρουσίαζε σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματική κατάσταση», σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχέδιου και ειδικότερα αναφέρεται ότι: «Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκονται η επιτάχυνση και η ολοκλήρωση της διαδικασίας του επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων στις περιοχές που τελούν στην παρούσα φάση σε ειδικό καθεστώς διοικητικής διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων με αντίστοιχες υπουργικές αποφάσεις από το έτος 2015 (περιοχές των νήσων Λευκάδας, Λέσβου και Χίου), με την εισαγωγή διαδικασίας δημόσιας ψηφιακής ανάρτησης των προσωρινών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων, που ενσωματώνουν τα αποτελέσματα των αυτοψιών που προηγήθηκαν, καθώς και του θεσμού του Πιστοποιημένου Μηχανικού του άρθρου 7 του ν. 5142/2024 (Α΄158) για την εξέταση των αντιρρήσεων κατά των αναρτήσεων. Επίσης, παρέχεται εξουσιοδότηση στο Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» να ρυθμίζει τη διαδικασία της ανάρτησης, της υποβολής των αντιρρήσεων και κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα». Οι νομοθετικές ρυθμίσεις που ψηφίζονται στη ΒουλήΑναλυτικά οι νομοθετικές ρυθμίσεις που ψηφίζονται στη Βουλή έχουν ως εξής: Διόρθωση κτηματολογικής εγγραφής σε περιπτώσεις δασικών χαρτών Η νομοθετική ρύθμιση του νομοσχεδίου (άρθρο 37) με τίτλο: «Διόρθωση κτηματολογικής εγγραφής σε περιπτώσεις δασικών χαρτών – Αντικατάσταση περ. β) παρ. 5 άρθρου 19 ν. 2664/1998» έχει ως εξής: Η περ. β) της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998 (Α’ 275), περί της διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών σε άλλες περιπτώσεις, αντικαθίσταται ως εξής: «β) βα) υφίσταται απόφαση Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων με την οποία έγινε δεκτή προβληθείσα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη, σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν. 3889/2010 (Α` 182), και έχει παρέλθει χρονικό διάστημα δύο (2) μηνών από την έκδοση αυτής, ή ββ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρέθηκε της ανάρτησης του δασικού χάρτη και του κυρωμένου δασικού χάρτη και προσκομίζεται βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ότι η έκταση υπάγεται στην παρ. 2α του άρθρου 23 του ν. 3889/2010 (Α΄182) ή βγ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρέθηκε της ανάρτησης του δασικού χάρτη και του κυρωμένου δασικού χάρτη και προσκομίζεται πράξη χαρακτηρισμού του άρθρου 14 του ν. 998/1979 (Α΄289) που χαρακτηρίζει την έκταση ως μη υπαγόμενη στις παρ. 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 και πιστοποιητικά τελεσιδικίας αυτής ή βδ) βρίσκεται εντός περιοχής κυρωμένου δασικού χάρτη που δεν σημαίνεται ως έκταση των παρ. 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, προσκομίζεται δε προς απόδειξη απόσπασμα δασικού χάρτη ή βε) υφίσταται βεβαίωση της παρ. 41 του άρθρου 7 του ν. 1160/1981 (Α` 147), περί συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 19 του ν. 719/1977 (Α` 301) ή βστ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρείται της κύρωσης του δασικού χάρτη, ως υπαγόμενη στην παρ. 9 του άρθρου 17 του ν. 3889/2010 (Α΄182), έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της παρ. 4 του άρθρου 44 του ν. 998/1979 και προσκομίζεται το φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στο οποίο δημοσιεύθηκε.» Η νομοθετική ρύθμιση για ακίνητα που έχουν καταγραφεί με δικαιούχο το ελληνικό δημόσιο Η νομοθετική ρύθμιση του νομοσχεδίου (άρθρο 38) με τίτλο: «Μεταφορά δηλώσεων άρθρου 2 ν. 2308/1995 στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες – Προσθήκη περ. δ και ε στο άρθρο 11Α του ν. 2308/1995» έχει ως εξής: Στην παρ. 4 του άρθρου 11Α του ν. 2308/1995 (Α΄114), περί ένταξης περιοχών στο λειτουργούν Κτηματολόγιο μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου νομιμότητας του άρθρου 3A του ανωτέρω νόμου, προστίθενται περ. δ) και ε), ως εξής: «δ) Σε περίπτωση ακινήτου, επί του οποίου στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα έχει καταχωριστεί ως δικαιούχος φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή το Ελληνικό Δημόσιο και επί του ιδίου ακινήτου έχουν υποβληθεί αίτηση διόρθωσης του άρθρου 6α και δήλωση του άρθρου 2 για δικαίωμα κυριότητας δυνάμει έγγραφου τίτλου που αφορά ολόκληρο το ακίνητο ή μέρος αυτού, η εν λόγω δήλωσή του επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος του άρθρου 18 του ν. 2664/1998 (Α’ 275). ε) Σε περίπτωση ακινήτου που έχει συμπεριληφθεί στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο και έχει υποβληθεί δήλωση του άρθρου 2 για δικαίωμα κυριότητας μετά την ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων, η ίδια δήλωση επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος που εξετάζεται από το Κτηματολογικό Γραφείο, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998. Ως προς την απόφαση της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων της περ. β της παρ. 5 του άρθρου 19 του ιδίου νόμου, με την οποία έγινε δεκτή προβληθείσα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη, η απόφαση αυτή δύναται να υποβληθεί, σε όσες περιπτώσεις δεν προσκομίστηκε στο Γραφείο Κτηματογράφησης, στο κατά τόπον αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο, μέχρι την έκδοση της απόφασης του Προϊσταμένου για την αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος διόρθωσης, όπως λογίζεται η δήλωση του άρθρου 2 που μεταφέρεται στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες.» Η νομοθετική ρύθμιση για τις διορθώσεις λανθασμένων εγγραφών στην κτηματογράφηση Η νομοθετική ρύθμιση του νομοσχεδίου (άρθρο 39) με τίτλο: «Προσαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων – Τροποποίηση άρθρου 19Α ν. 2664/1998» έχει ως εξής: Στο άρθρο 19Α του ν. 2664/1998 (Α΄ 275), περί προσαρμογής των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) η παρ. 3 αντικαθίσταται, β) οι παρ. 4 έως 7 καταργούνται και οι παρ. 3 έως 7 διαμορφώνονται ως εξής: «3. Για τη σύνταξη των σχετικών κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων για τον επαναπροσδιορισμό της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων λαμβάνονται υπόψη, ενδεικτικά, τα στοιχεία που τηρούνται στο κατά τόπον αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο και περιέχονται στο αρχείο τίτλων και διαγραμμάτων και στο αρχείο κτηματογράφησης, πρόσθετα στοιχεία και πληροφορίες που συλλέγονται από τον Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» από άλλες υπηρεσίες και από τους οριοδείκτες ή με επιτόπια έρευνα και αυτοψίες ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο. Μετά την επεξεργασία των αποτελεσμάτων των αυτοψιών που διενεργούνται σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, συντάσσονται οι κτηματολογικοί πίνακες και το κτηματολογικό διάγραμμα του επικείμενου επαναπροσδιορισμού που αναρτώνται ψηφιακά. Στο προς ανάρτηση διάγραμμα αποτυπώνονται οι επερχόμενες γεωμετρικές μεταβολές για το σύνολο των επηρεαζομένων ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των οποίων οι ιδιοκτήτες δεν συμμετείχαν στη διαδικασία της αυτοψίας ή δεν αποδέχτηκαν την απεικόνιση του ακινήτου με τη συνυπογραφή τους στο διάγραμμα που συντάχθηκε από την αυτοψία. Μετά από την ανάρτηση, η οποία δημοσιοποιείται με δημόσια πρόσκληση, κάθε επηρεαζόμενος δικαιούχος ή συνδικαιούχος εμπράγματου δικαιώματος δύναται ψηφιακά, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής, να συναινέσει ή να υποβάλει αιτιολογημένες αντιρρήσεις εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών, άλλως η συναίνεσή του τεκμαίρεται. Κατά την υποβολή της συναίνεσης ή των αντιρρήσεων, ο επηρεαζόμενος δικαιούχος επιβεβαιώνει ή καταχωρίζει τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του στην οποία γίνονται όλες οι τυχόν μεταγενέστερες κοινοποιήσεις. Σε περίπτωση εμπρόθεσμης υποβολής αντιρρήσεων, αυτές εξετάζονται από τον Πιστοποιημένο Μηχανικό του άρθρου 7 του ν. 5142/2024 (Α΄158). Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης των αντιρρήσεων, ο Φορέας εκδίδει απόφαση για την αναμόρφωση των τελικών διαγραμμάτων και πινάκων του επαναπροσδιορισμού και την έγκριση του περιεχομένου τους, έπειτα εισάγονται προς ενημέρωση στην ψηφιακή χωρική και περιγραφική βάση και, τέλος, κηρύσσει την περαίωση της διαδικασίας. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» ρυθμίζονται η διαδικασία της ανάρτησης, της υποβολής των αντιρρήσεων και για κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα για την εφαρμογή της παρούσας. [Καταργείται] [Καταργείται] [Καταργείται] [Καταργείται]». Τι προβλέπουν οι διατάξεις που με το νέο νομοσχέδιο καταργούνται Οι παρ. 4 έως 7 του άρθρου 19Α του ν. 2664/1998 (Α΄ 275) που με το νέο νομοσχέδιο, όπως προβλέπεται στο παραπάνω άρθρο 39 καταργούνται έχουν έως σήμερα ως εξής: «4. Τα κτηματολογικά διαγράμματα και οι πίνακες της προηγούμενης παραγράφου αναρτώνται στο οικείο Κτηματολογικό Γραφείο και στο Δημοτικό Κατάστημα και κοινοποιούνται υποχρεωτικά με επιμέλεια του Ο.Κ.Χ.Ε. πριν από την ανάρτηση, στο Ελληνικό Δημόσιο. Ανακοίνωση του Ο.Κ.Χ.Ε. για την ανάρτηση, με αναφορά στον τόπο και το χρόνο της ανάρτησης και μνεία του δικαιώματος υποβολής αντιρρήσεων σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 5 και της έναρξης του υπολογισμού της σχετικής προθεσμίας δημοσιεύεται σε δύο εφημερίδες της περιφέρειας, εφόσον υπάρχουν, καθώς και σε μία τουλάχιστον ημερήσια εφημερίδα πανελλαδικής κυκλοφορίας, αναρτάται δε στο Κτηματολογικό Γραφείο και στο Δημοτικό Κατάστημα. Τα διαγράμματα και οι πίνακες παραμένουν αναρτημένα επί δύο (2) μήνες από την ημερομηνία έναρξης της προθεσμίας της παραγράφου 5. 5. Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί να υποβάλει αντιρρήσεις κατά των διαγραμμάτων και πινάκων της παραγράφου 4. Μαζί με τις αντιρρήσεις συνυποβάλλονται όλα τα έγγραφα που τις θεμελιώνουν. Οι αντιρρήσεις υποβάλλονται στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο μέσα σε προθεσμία ενός (1) μήνα, η οποία αρχίζει από την τελευταία χρονικά ανάρτηση ή δημοσίευση της παραγράφου 4. Για τους κατοίκους της αλλοδαπής η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων είναι δύο (2) μήνες. Επί των αντιρρήσεων αποφαίνεται το Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε.. Όταν με τις αντιρρήσεις τίθενται υπό αμφισβήτηση τα όρια όμορων ακινήτων ή τα δικαιώματα τρίτων προσώπων, αποφασίζει το Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε. μετά από εισήγηση Επιτροπής, που συγκροτείται με απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε. και αποτελείται από: α) έναν από τους ακολούθως κατονομαζόμενους νομικούς ως πρόεδρο – με τη σειρά που αυτοί αναγράφονται στο κείμενο της παρούσας διάταξης – δηλαδή είτε από έναν δικηγόρο παρ’ εφέταις με πενταετή τουλάχιστον υπηρεσία, υποδεικνυόμενο από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο είτε, από έναν συμβολαιογράφο με πενταετή τουλάχιστον υπηρεσία, υποδεικνυόμενο από τον οικείο συμβολαιογραφικό σύλλογο, β) έναν αγρονόμο – τοπογράφο μηχανικό υποδεικνυόμενο από τον οικείο περιφερειάρχη, γ) έναν από τους ακολούθως κατονομαζόμενους νομικούς δηλαδή έναν δικηγόρο παρ’ εφέταις, με τριετή τουλάχιστον υπηρεσία, υποδεικνυόμενο από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο, είτε έναν συμβολαιογράφο με τριετή τουλάχιστον υπηρεσία, υποδεικνυόμενο από τον οικείο συμβολαιογραφικό σύλλογο. Προϋπόθεση του παραδεκτού των αντιρρήσεων, όταν με αυτές ζητείται η αντικατάσταση (ο εκτοπισμός) από τους κτηματολογικούς πίνακες, εν όλω ή εν μέρει, καταχωρισθέντος δικαιώματος άλλου προσώπου, αποτελεί η κοινοποίηση των αντιρρήσεων από αυτόν που τις ασκεί στον θίγόμενο. Στην περίπτωση ακινήτων με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη» οι αντιρρήσεις κοινοποιούνται, με ποινή απαραδέκτου, στο Ελληνικό Δημόσιο. 6. Για καθένα από τα τακτικά μέλη τη ς Επιτροπής της παραγράφου 5 ορίζεται, σύμφωνα με την ίδια διαδικασία, νόμιμος αναπληρωτής του. Ο ορισμός των τακτικών και των αναπληρωματικών μελών της Επιτροπής πραγματοποιείται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την υποβολή σχετικού αιτήματος εκ μέρους του Ο.Κ.Χ.Ε.. Αν η παραπάνω προθεσμία παρέλθει άπρακτη, ο Ο.Κ.Χ.Ε. έχει δικαίωμα να ορίσει αυτός το μη υποδεικνυόμενο εμπροθέσμως μέλος το οποίο για μεν τη θέση του προέδρου πρέπει να είναι είτε δικηγόρος τουλάχιστον παρ’ εφέταις με πενταετή υπηρεσία είτε συμβολαιογράφος με πενταετή υπηρεσία στο εν λόγω λειτούργημα, για δε τη θέση των υπολοίπων μελών πρέπει να είναι ένας αγρονόμος – τοπογράφος μηχανικός με πενταετή υπηρεσία και ένας ακόμη από τους αμέσως προηγουμένως αναφερόμενους νομικούς, με τριετή υπηρεσία, με τη σειρά που αυτοί αναγράφονται στο κείμενο της παρούσας διάταξης. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν καταστεί δυνατή η συγκρότηση της Επιτροπής στην κτηματο γραφή μένη περιοχή που έχει οριστεί με την απόφαση της παραγράφου 1, ο Ο.Κ.Χ.Ε. μπορεί με αιτιολογημένη απόφαση του να συγκροτήσει την Επιτροπή και οπουδήποτε αλλού εκτός από την κτηματογραφημένη περιοχή, ζητώντας εκ νέου την υπόδειξη όλων των μελών της από αντίστοιχους φορείς της περιοχής όπου πρόκειται να λειτουργήσει και, σε κάθε περίπτωση, από αντίστοιχους φορείς της Αθήνας. Με απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε. ρυθμίζονται η κατά τόπον αρμοδιότητα της Επιτροπής και ο τρόπος λειτουργίας της, η γραμματειακή της υποστήριξη, η αμοιβή των μελών και του γραμματέα της, η οποία καθορίζεται κατά τις κείμενες διατάξεις, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια. Η Επιτροπή εισηγείται επί των αντιρρήσεων, αξιολογώντας όλα τα στοιχεία που προσκομίζουν οι ενδιαφερόμενοι, κάθε στοιχείο που συλλέχθηκε κατά τη διαδικασία σύνταξης των κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων της παραγράφου 3, όπως και κάθε αναγκαία πληροφορία που θα ζητηθεί από το οικείο Κτηματολογικό Γραφείο ή τους ενδιαφερομένους. Η Επιτροπή εισηγείται αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη των αντιρρήσεων εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την παράδοση σε αυτήν από τον Ο.Κ.Χ.Ε. των φακέλων των αντιρρήσεων. Η προθεσμία αυτή μπορεί να παρατείνεται για δύο (2) ακόμη μήνες με απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε.. θέματα σχετικά με τη διαδικασία υποβολής και εξέτασης των αντιρρήσεων, καθώς και κάθε σχετικό ζήτημα τεχνικού και λεπτομερειακού χαρακτήρα ρυθμίζονται με απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε. που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. 7. Μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών, όπως αυτές προβλέπονται στις προηγούμενες παραγράφους, εκδίδεται απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε. για την αποδοχή ή την απόρριψη των αντιρρήσεων και την έγκριση του περιεχομένου των κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων της παραγράφου 3 λόγω του επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων σύμφωνα με αυτήν. Ο Προϊστάμενος του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου προβαίνει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στις σχετικές εγγραφές αμέσως μετά τη διαβίβαση της απόφασης σε αυτόν». Του Αργύρη Δεμερτζή πηγή ecopress.gr
-
Ρύθμιση για χιλιάδες ακίνητα σε Δασικούς Χάρτες, Κτηματολόγιο και αγνώστου ιδιοκτήτη
Ψηφίζονται στη Βουλή νέες νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα με νέους όρους και προϋποθέσεις να βγουν άμεσα από το Δασικό Χάρτη χιλιάδες ιδιωτικές περιουσίες, που χωρίς να είναι έχουν καταγραφεί ως «δασικές» και παράλληλα να διορθωθούν λανθασμένες εγγραφές και γεωμετρικές μεταβολές στην κτηματογράφηση, που έστελναν τα ακίνητα σε δημόσιο και τρίτους. Επίσης ρυθμίζεται η εξωδικαστική επιστροφή στους ιδιοκτήτες με τίτλους χιλιάδων ακινήτων, που έχουν καταγραφεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» ή και με απευθείας δικαιούχο το δημόσιο. Τρέχουν εκ των υστέρων να καλύψουν τις αστοχίες και τα λάθη σε Κτηματολόγιο και Δασικούς Χάρτες «Προβλέπεται η διόρθωση ελλείψεων της υφιστάμενης κτηματολογικής νομοθεσίας, με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου, καθώς και προβλέψεις που στοχεύουν τόσο στην ασφαλή ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, κατά τρόπο που να απεικονίζονται όλα τα ακίνητα στη σωστή θέση και με τα ακριβή περιγραφικά τους στοιχεία» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου για τις νέες ρυθμίσεις. Οι νέες ρυθμίσεις, που δίνουν λύσεις για χιλιάδες ακίνητα στους Δασικούς Χάρτες και το Κτηματολόγιο περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τίτλο «ψηφιακή ενίσχυση της οδικής ασφάλειας και λοιπές διατάξεις», η επεξεργασία του οποίου έχει αρχίσει και ολοκληρώνεται εντός της εβδομάδας στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, προκειμένου να προωθηθεί για ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής. Συγκεκριμένα με τις νέες νομοθετικές διατάξεις ρυθμίζονται τα ακόλουθα: Πως τα ακίνητα βγαίνουν από το Δασικό Χάρτη και διορθώνονται οι λανθασμένες εγγραφές στο Κτηματολόγιο Βγαίνουν από το δασικό χάρτη ιδιοκτησίες και τα Κτηματολογικά Γραφεία διορθώνουν την καταχώρηση τους ως «δασικές» στο Δασικό Χάρτη και στο Κτηματολόγιο, όταν συντρέχουν αποκλειστικά ή σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: ♦ Έχουν συμπληρωθεί δύο μήνες από την έκδοση απόφασης Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων με την οποία έγινε δεκτή προβληθείσα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη για το ακίνητο. ♦ Το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή για την οποία υπάρχει εγκεκριμένη πολεοδομική μελέτη, σχέδιο πόλεως η πράξη οριοθέτησης οικισμού, (σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων της 21.111.12.1979, της 2.3-13.3.1981 ή της 24.4-3.5.1985) και προσκομίζεται σχετική βεβαίωση της Πολεοδομίας. ♦ Το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή, η οποία έχει εξαιρεθεί από την ανάρτηση του δασικού χάρτη ή και τον κυρωμένο δασικό χάρτη, επειδή δεν υπάγεται στις εκτάσεις του «σκληρού πυρήνα» του δασικού νόμου 998/1979. Δηλαδή η έκταση του ακινήτου δεν είναι με τις προϋποθέσεις που ο νόμος ορίζει, σε δάσος ή δασικό οικοσύστημα, δασική έκταση, σε πάρκο και άλσος εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών, σε περιαστικό πράσινο, σε κηρυγμένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις κ.α. Και προσκομίζεται βεβαίωση δασάρχη ή απόσπασμα του δασικού χάρτη. ♦ Το ακίνητο υπάγεται στις περιπτώσεις της νομοθεσίας για τις οποίες «ουδέν δικαίωμα κυριότητος ή νομής του Ελληνικού Δημοσίου υφίσταται». Αφορά σε εκτάσεις για τις οποίες έχουν εκδοθεί δικαστικές αποφάσεις, «κατέχονται προ της 1ης Ιανουαρίου 1967 υπό φυσικών ή νομικών προσώπων» , έχει κριθεί αγροτικός χαρακτήρας τους κ. α. Και προσκομίζεται σχετική βεβαίωση δασάρχη. ♦ Το ακίνητο βρίσκεται σε έκταση για την οποία έχει ανακληθεί η τροποποιηθεί απόφαση κήρυξης της ως αναδασωτέας για οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αιτία. Και προσκομίζεται αντίγραφο στο ΦΕΚ της σχετικής απόφασης του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. «Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιχειρείται η αποσαφήνιση των ειδικότερων περιπτώσεων για τις οποίες διορθώνονται οι κτηματολογικές εγγραφές και οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275) Η προτεινόμενη ρύθμιση αποσκοπεί στη συμπλήρωση και αποσαφήνιση του υφιστάμενου πλαισίου εξωδικαστικής διόρθωσης των σχετικών κτηματολογικών εγγραφών, αίροντας την αμφισβήτηση που έχει διαπιστωθεί στην πράξη, με συνέπεια τη διαφορετική αντιμετώπιση όμοιων περιπτώσεων από τα διάφορα Κτηματολογικά Γραφεία της χώρας. Παράλληλα, συμβάλλει στην επιτάχυνση της διαδικασίας διόρθωσης και στην ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου», σημειώνεται σχετικά στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου. Η εξωδικαστική λύση για ακίνητα, που έχουν καταγραφεί με δικαιούχο το ελληνικό δημόσιοΕπιστρέφουν στους ιδιώτες ιδιοκτήτες τους και διορθώνονται οι εγγραφές τους από τους πίνακες της κτηματογράφησης «ως αγνώστου ιδιοκτήτη» που ανήκουν στο δημόσιο ή και από το Δασικό Χάρτη ως «δασικά», ακίνητα για τα οποία από τη ψήφιση του νέου νομοσχεδίου και στο εξής οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες θα καταθέσουν στο Κτηματολογικό Γραφείο: ♦ Δήλωση ιδιοκτησίας, με τίτλους κυριότητας για ολόκληρο το ακίνητο ή μέρος αυτού στις περιπτώσεις: α) ακινήτου, επί του οποίου στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα έχει καταχωριστεί ως δικαιούχος φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή το Ελληνικό Δημόσιο β) ακινήτου που έχει συμπεριληφθεί στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο και έχει υποβληθεί από την ιδιώτη δήλωση για δικαίωμα κυριότητας εκπρόθεσμα μετά την ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων. Και στις δύο περιπτώσεις η δήλωσή του ιδιώτη που εμφανίζει τίτλους ιδιοκτησίας επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος και γίνεται δεκτή από το Κτηματολογικό Γραφείο αναδρομικά, παρότι με τα μέχρι τώρα ισχύοντα για τις περισσότερες περιοχές της χώρας έχουν παρέλθει οι σχετικές προθεσμίες κατάθεσης και εξέτασης των λανθασμένων εγγραφών. Σημειώνεται ότι μέχρι τώρα ο νόμος έστελνε τους ιδιοκτήτες σε μονόδρομο δικαστικής διεκδίκησης του ακινήτου τους. ♦ Για τα ακίνητα που έχουν καταχωρηθεί αντίστοιχα στο δασικό χάρτη με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο, η νέα ρύθμιση προβλέπει ότι ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης, εφόσον δεν το έχει κάνει μέχρι τώρα, μπορεί να προσκομίσει το Κτηματολογικό Γραφείο την απόφαση με την οποία έγινε δεκτή η αντίρρηση του κατά του δασικού χάρτη από την Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων, μέχρι την έκδοση της απόφασης του προϊσταμένου για την αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος διόρθωσης. -«Με την προτεινόμενη ρύθμιση αποτυπώνεται ο τρόπος αυτεπάγγελτης διαχείρισης και μεταφοράς στις αρχικές κτηματολογικές εγγραφές αιτήσεων διόρθωσης του άρθρου 6α και δηλώσεων του ν. 2308/1995 (Α΄114), σε περίπτωση ακινήτου, επί του οποίου στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα έχει καταχωριστεί ως δικαιούχος είτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο είτε το Ελληνικό Δημόσιο, όταν αφορούν σε δικαίωμα κυριότητας δυνάμει έγγραφου τίτλου για ολόκληρο το ακίνητο ή μέρος αυτού, που κατά τη μεταφορά τους λογίζονται ως αιτήσεις διόρθωσης πρόδηλου σφάλματος του άρθρου 18 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275). Σκοπός της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η επίλυση του ζητήματος αναγνώρισης εμπράγματων δικαιωμάτων ιδιοκτητών ακινήτων που έχουν συμπεριληφθεί στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο/τη Διεύθυνση Δασών και για τα οποία έχει υποβληθεί δήλωση του ν. 2308/1995 για δικαίωμα κυριότητας μετά την ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων. Με την προτεινόμενη ρύθμιση, η ίδια δήλωση επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος που εξετάζεται από το Κτηματολογικό Γραφείο, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998», σημειώνεται σχετικά στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου. Η ρύθμιση για τον γόρδιο δεσμό της κτηματογράφησης σε Λευκάδα, Λέσβο και ΧίοΓίνεται νομοθετική ρύθμιση για να «κλείσει» το Κτηματολόγιο, σε τρείς περιοχές των νήσων Λευκάδας, Λέσβου και Χίου, για τις οποίες υπάρχουν ανοιχτά θέματα επι πολλά χρόνια μεγάλων κενών αλλά και λαθών στην κτηματογράφηση. «Επέρχονται διορθώσεις ελλείψεων της υφιστάμενης κτηματολογικής νομοθεσίας, ρυθμίζεται το ζήτημα των αποκλίσεων της ακριβούς θέσης γεωτεμαχίων κατά το στάδιο της κτηματογράφησης σε κάποιες περιοχές και αντιμετωπίζεται το θέμα ότι σε πιλοτικά προγράμματα κτηματογράφησης, η απεικόνιση της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων παρουσίαζε σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματική κατάσταση», σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχέδιου και ειδικότερα αναφέρεται ότι: «Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιδιώκονται η επιτάχυνση και η ολοκλήρωση της διαδικασίας του επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων στις περιοχές που τελούν στην παρούσα φάση σε ειδικό καθεστώς διοικητικής διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων με αντίστοιχες υπουργικές αποφάσεις από το έτος 2015 (περιοχές των νήσων Λευκάδας, Λέσβου και Χίου), με την εισαγωγή διαδικασίας δημόσιας ψηφιακής ανάρτησης των προσωρινών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων, που ενσωματώνουν τα αποτελέσματα των αυτοψιών που προηγήθηκαν, καθώς και του θεσμού του Πιστοποιημένου Μηχανικού του άρθρου 7 του ν. 5142/2024 (Α΄158) για την εξέταση των αντιρρήσεων κατά των αναρτήσεων. Επίσης, παρέχεται εξουσιοδότηση στο Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» να ρυθμίζει τη διαδικασία της ανάρτησης, της υποβολής των αντιρρήσεων και κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα». Οι νομοθετικές ρυθμίσεις που ψηφίζονται στη ΒουλήΑναλυτικά οι νομοθετικές ρυθμίσεις που ψηφίζονται στη Βουλή έχουν ως εξής: Διόρθωση κτηματολογικής εγγραφής σε περιπτώσεις δασικών χαρτών Η νομοθετική ρύθμιση του νομοσχεδίου (άρθρο 37) με τίτλο: «Διόρθωση κτηματολογικής εγγραφής σε περιπτώσεις δασικών χαρτών – Αντικατάσταση περ. β) παρ. 5 άρθρου 19 ν. 2664/1998» έχει ως εξής: Η περ. β) της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998 (Α’ 275), περί της διόρθωσης κτηματολογικών εγγραφών σε άλλες περιπτώσεις, αντικαθίσταται ως εξής: «β) βα) υφίσταται απόφαση Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων με την οποία έγινε δεκτή προβληθείσα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη, σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν. 3889/2010 (Α` 182), και έχει παρέλθει χρονικό διάστημα δύο (2) μηνών από την έκδοση αυτής, ή ββ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρέθηκε της ανάρτησης του δασικού χάρτη και του κυρωμένου δασικού χάρτη και προσκομίζεται βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ότι η έκταση υπάγεται στην παρ. 2α του άρθρου 23 του ν. 3889/2010 (Α΄182) ή βγ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρέθηκε της ανάρτησης του δασικού χάρτη και του κυρωμένου δασικού χάρτη και προσκομίζεται πράξη χαρακτηρισμού του άρθρου 14 του ν. 998/1979 (Α΄289) που χαρακτηρίζει την έκταση ως μη υπαγόμενη στις παρ. 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 και πιστοποιητικά τελεσιδικίας αυτής ή βδ) βρίσκεται εντός περιοχής κυρωμένου δασικού χάρτη που δεν σημαίνεται ως έκταση των παρ. 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, προσκομίζεται δε προς απόδειξη απόσπασμα δασικού χάρτη ή βε) υφίσταται βεβαίωση της παρ. 41 του άρθρου 7 του ν. 1160/1981 (Α` 147), περί συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 19 του ν. 719/1977 (Α` 301) ή βστ) βρίσκεται σε περιοχή που εξαιρείται της κύρωσης του δασικού χάρτη, ως υπαγόμενη στην παρ. 9 του άρθρου 17 του ν. 3889/2010 (Α΄182), έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της παρ. 4 του άρθρου 44 του ν. 998/1979 και προσκομίζεται το φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στο οποίο δημοσιεύθηκε.» Η νομοθετική ρύθμιση για ακίνητα που έχουν καταγραφεί με δικαιούχο το ελληνικό δημόσιο Η νομοθετική ρύθμιση του νομοσχεδίου (άρθρο 38) με τίτλο: «Μεταφορά δηλώσεων άρθρου 2 ν. 2308/1995 στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες – Προσθήκη περ. δ και ε στο άρθρο 11Α του ν. 2308/1995» έχει ως εξής: Στην παρ. 4 του άρθρου 11Α του ν. 2308/1995 (Α΄114), περί ένταξης περιοχών στο λειτουργούν Κτηματολόγιο μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου νομιμότητας του άρθρου 3A του ανωτέρω νόμου, προστίθενται περ. δ) και ε), ως εξής: «δ) Σε περίπτωση ακινήτου, επί του οποίου στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα έχει καταχωριστεί ως δικαιούχος φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή το Ελληνικό Δημόσιο και επί του ιδίου ακινήτου έχουν υποβληθεί αίτηση διόρθωσης του άρθρου 6α και δήλωση του άρθρου 2 για δικαίωμα κυριότητας δυνάμει έγγραφου τίτλου που αφορά ολόκληρο το ακίνητο ή μέρος αυτού, η εν λόγω δήλωσή του επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος του άρθρου 18 του ν. 2664/1998 (Α’ 275). ε) Σε περίπτωση ακινήτου που έχει συμπεριληφθεί στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες με δικαιούχο κυριότητας το Ελληνικό Δημόσιο και έχει υποβληθεί δήλωση του άρθρου 2 για δικαίωμα κυριότητας μετά την ανάρτηση των προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων, η ίδια δήλωση επέχει θέση αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος που εξετάζεται από το Κτηματολογικό Γραφείο, όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2664/1998. Ως προς την απόφαση της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων της περ. β της παρ. 5 του άρθρου 19 του ιδίου νόμου, με την οποία έγινε δεκτή προβληθείσα αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη, η απόφαση αυτή δύναται να υποβληθεί, σε όσες περιπτώσεις δεν προσκομίστηκε στο Γραφείο Κτηματογράφησης, στο κατά τόπον αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο, μέχρι την έκδοση της απόφασης του Προϊσταμένου για την αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος διόρθωσης, όπως λογίζεται η δήλωση του άρθρου 2 που μεταφέρεται στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες.» Η νομοθετική ρύθμιση για τις διορθώσεις λανθασμένων εγγραφών στην κτηματογράφηση Η νομοθετική ρύθμιση του νομοσχεδίου (άρθρο 39) με τίτλο: «Προσαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων – Τροποποίηση άρθρου 19Α ν. 2664/1998» έχει ως εξής: Στο άρθρο 19Α του ν. 2664/1998 (Α΄ 275), περί προσαρμογής των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) η παρ. 3 αντικαθίσταται, β) οι παρ. 4 έως 7 καταργούνται και οι παρ. 3 έως 7 διαμορφώνονται ως εξής: «3. Για τη σύνταξη των σχετικών κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων για τον επαναπροσδιορισμό της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων λαμβάνονται υπόψη, ενδεικτικά, τα στοιχεία που τηρούνται στο κατά τόπον αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο και περιέχονται στο αρχείο τίτλων και διαγραμμάτων και στο αρχείο κτηματογράφησης, πρόσθετα στοιχεία και πληροφορίες που συλλέγονται από τον Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» από άλλες υπηρεσίες και από τους οριοδείκτες ή με επιτόπια έρευνα και αυτοψίες ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο. Μετά την επεξεργασία των αποτελεσμάτων των αυτοψιών που διενεργούνται σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, συντάσσονται οι κτηματολογικοί πίνακες και το κτηματολογικό διάγραμμα του επικείμενου επαναπροσδιορισμού που αναρτώνται ψηφιακά. Στο προς ανάρτηση διάγραμμα αποτυπώνονται οι επερχόμενες γεωμετρικές μεταβολές για το σύνολο των επηρεαζομένων ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των οποίων οι ιδιοκτήτες δεν συμμετείχαν στη διαδικασία της αυτοψίας ή δεν αποδέχτηκαν την απεικόνιση του ακινήτου με τη συνυπογραφή τους στο διάγραμμα που συντάχθηκε από την αυτοψία. Μετά από την ανάρτηση, η οποία δημοσιοποιείται με δημόσια πρόσκληση, κάθε επηρεαζόμενος δικαιούχος ή συνδικαιούχος εμπράγματου δικαιώματος δύναται ψηφιακά, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής, να συναινέσει ή να υποβάλει αιτιολογημένες αντιρρήσεις εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών, άλλως η συναίνεσή του τεκμαίρεται. Κατά την υποβολή της συναίνεσης ή των αντιρρήσεων, ο επηρεαζόμενος δικαιούχος επιβεβαιώνει ή καταχωρίζει τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του στην οποία γίνονται όλες οι τυχόν μεταγενέστερες κοινοποιήσεις. Σε περίπτωση εμπρόθεσμης υποβολής αντιρρήσεων, αυτές εξετάζονται από τον Πιστοποιημένο Μηχανικό του άρθρου 7 του ν. 5142/2024 (Α΄158). Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης των αντιρρήσεων, ο Φορέας εκδίδει απόφαση για την αναμόρφωση των τελικών διαγραμμάτων και πινάκων του επαναπροσδιορισμού και την έγκριση του περιεχομένου τους, έπειτα εισάγονται προς ενημέρωση στην ψηφιακή χωρική και περιγραφική βάση και, τέλος, κηρύσσει την περαίωση της διαδικασίας. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα «Ελληνικό Κτηματολόγιο» ρυθμίζονται η διαδικασία της ανάρτησης, της υποβολής των αντιρρήσεων και για κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα για την εφαρμογή της παρούσας. [Καταργείται] [Καταργείται] [Καταργείται] [Καταργείται]». Τι προβλέπουν οι διατάξεις που με το νέο νομοσχέδιο καταργούνται Οι παρ. 4 έως 7 του άρθρου 19Α του ν. 2664/1998 (Α΄ 275) που με το νέο νομοσχέδιο, όπως προβλέπεται στο παραπάνω άρθρο 39 καταργούνται έχουν έως σήμερα ως εξής: «4. Τα κτηματολογικά διαγράμματα και οι πίνακες της προηγούμενης παραγράφου αναρτώνται στο οικείο Κτηματολογικό Γραφείο και στο Δημοτικό Κατάστημα και κοινοποιούνται υποχρεωτικά με επιμέλεια του Ο.Κ.Χ.Ε. πριν από την ανάρτηση, στο Ελληνικό Δημόσιο. Ανακοίνωση του Ο.Κ.Χ.Ε. για την ανάρτηση, με αναφορά στον τόπο και το χρόνο της ανάρτησης και μνεία του δικαιώματος υποβολής αντιρρήσεων σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 5 και της έναρξης του υπολογισμού της σχετικής προθεσμίας δημοσιεύεται σε δύο εφημερίδες της περιφέρειας, εφόσον υπάρχουν, καθώς και σε μία τουλάχιστον ημερήσια εφημερίδα πανελλαδικής κυκλοφορίας, αναρτάται δε στο Κτηματολογικό Γραφείο και στο Δημοτικό Κατάστημα. Τα διαγράμματα και οι πίνακες παραμένουν αναρτημένα επί δύο (2) μήνες από την ημερομηνία έναρξης της προθεσμίας της παραγράφου 5. 5. Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί να υποβάλει αντιρρήσεις κατά των διαγραμμάτων και πινάκων της παραγράφου 4. Μαζί με τις αντιρρήσεις συνυποβάλλονται όλα τα έγγραφα που τις θεμελιώνουν. Οι αντιρρήσεις υποβάλλονται στο αρμόδιο Κτηματολογικό Γραφείο μέσα σε προθεσμία ενός (1) μήνα, η οποία αρχίζει από την τελευταία χρονικά ανάρτηση ή δημοσίευση της παραγράφου 4. Για τους κατοίκους της αλλοδαπής η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων είναι δύο (2) μήνες. Επί των αντιρρήσεων αποφαίνεται το Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε.. Όταν με τις αντιρρήσεις τίθενται υπό αμφισβήτηση τα όρια όμορων ακινήτων ή τα δικαιώματα τρίτων προσώπων, αποφασίζει το Δ.Σ. του Ο.Κ.Χ.Ε. μετά από εισήγηση Επιτροπής, που συγκροτείται με απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε. και αποτελείται από: α) έναν από τους ακολούθως κατονομαζόμενους νομικούς ως πρόεδρο – με τη σειρά που αυτοί αναγράφονται στο κείμενο της παρούσας διάταξης – δηλαδή είτε από έναν δικηγόρο παρ’ εφέταις με πενταετή τουλάχιστον υπηρεσία, υποδεικνυόμενο από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο είτε, από έναν συμβολαιογράφο με πενταετή τουλάχιστον υπηρεσία, υποδεικνυόμενο από τον οικείο συμβολαιογραφικό σύλλογο, β) έναν αγρονόμο – τοπογράφο μηχανικό υποδεικνυόμενο από τον οικείο περιφερειάρχη, γ) έναν από τους ακολούθως κατονομαζόμενους νομικούς δηλαδή έναν δικηγόρο παρ’ εφέταις, με τριετή τουλάχιστον υπηρεσία, υποδεικνυόμενο από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο, είτε έναν συμβολαιογράφο με τριετή τουλάχιστον υπηρεσία, υποδεικνυόμενο από τον οικείο συμβολαιογραφικό σύλλογο. Προϋπόθεση του παραδεκτού των αντιρρήσεων, όταν με αυτές ζητείται η αντικατάσταση (ο εκτοπισμός) από τους κτηματολογικούς πίνακες, εν όλω ή εν μέρει, καταχωρισθέντος δικαιώματος άλλου προσώπου, αποτελεί η κοινοποίηση των αντιρρήσεων από αυτόν που τις ασκεί στον θίγόμενο. Στην περίπτωση ακινήτων με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη» οι αντιρρήσεις κοινοποιούνται, με ποινή απαραδέκτου, στο Ελληνικό Δημόσιο. 6. Για καθένα από τα τακτικά μέλη τη ς Επιτροπής της παραγράφου 5 ορίζεται, σύμφωνα με την ίδια διαδικασία, νόμιμος αναπληρωτής του. Ο ορισμός των τακτικών και των αναπληρωματικών μελών της Επιτροπής πραγματοποιείται μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από την υποβολή σχετικού αιτήματος εκ μέρους του Ο.Κ.Χ.Ε.. Αν η παραπάνω προθεσμία παρέλθει άπρακτη, ο Ο.Κ.Χ.Ε. έχει δικαίωμα να ορίσει αυτός το μη υποδεικνυόμενο εμπροθέσμως μέλος το οποίο για μεν τη θέση του προέδρου πρέπει να είναι είτε δικηγόρος τουλάχιστον παρ’ εφέταις με πενταετή υπηρεσία είτε συμβολαιογράφος με πενταετή υπηρεσία στο εν λόγω λειτούργημα, για δε τη θέση των υπολοίπων μελών πρέπει να είναι ένας αγρονόμος – τοπογράφος μηχανικός με πενταετή υπηρεσία και ένας ακόμη από τους αμέσως προηγουμένως αναφερόμενους νομικούς, με τριετή υπηρεσία, με τη σειρά που αυτοί αναγράφονται στο κείμενο της παρούσας διάταξης. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν καταστεί δυνατή η συγκρότηση της Επιτροπής στην κτηματο γραφή μένη περιοχή που έχει οριστεί με την απόφαση της παραγράφου 1, ο Ο.Κ.Χ.Ε. μπορεί με αιτιολογημένη απόφαση του να συγκροτήσει την Επιτροπή και οπουδήποτε αλλού εκτός από την κτηματογραφημένη περιοχή, ζητώντας εκ νέου την υπόδειξη όλων των μελών της από αντίστοιχους φορείς της περιοχής όπου πρόκειται να λειτουργήσει και, σε κάθε περίπτωση, από αντίστοιχους φορείς της Αθήνας. Με απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε. ρυθμίζονται η κατά τόπον αρμοδιότητα της Επιτροπής και ο τρόπος λειτουργίας της, η γραμματειακή της υποστήριξη, η αμοιβή των μελών και του γραμματέα της, η οποία καθορίζεται κατά τις κείμενες διατάξεις, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια. Η Επιτροπή εισηγείται επί των αντιρρήσεων, αξιολογώντας όλα τα στοιχεία που προσκομίζουν οι ενδιαφερόμενοι, κάθε στοιχείο που συλλέχθηκε κατά τη διαδικασία σύνταξης των κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων της παραγράφου 3, όπως και κάθε αναγκαία πληροφορία που θα ζητηθεί από το οικείο Κτηματολογικό Γραφείο ή τους ενδιαφερομένους. Η Επιτροπή εισηγείται αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη των αντιρρήσεων εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την παράδοση σε αυτήν από τον Ο.Κ.Χ.Ε. των φακέλων των αντιρρήσεων. Η προθεσμία αυτή μπορεί να παρατείνεται για δύο (2) ακόμη μήνες με απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε.. θέματα σχετικά με τη διαδικασία υποβολής και εξέτασης των αντιρρήσεων, καθώς και κάθε σχετικό ζήτημα τεχνικού και λεπτομερειακού χαρακτήρα ρυθμίζονται με απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε. που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. 7. Μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών, όπως αυτές προβλέπονται στις προηγούμενες παραγράφους, εκδίδεται απόφαση του Ο.Κ.Χ.Ε. για την αποδοχή ή την απόρριψη των αντιρρήσεων και την έγκριση του περιεχομένου των κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων της παραγράφου 3 λόγω του επαναπροσδιορισμού της θέσης και των ορίων των γεωτεμαχίων σύμφωνα με αυτήν. Ο Προϊστάμενος του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου προβαίνει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στις σχετικές εγγραφές αμέσως μετά τη διαβίβαση της απόφασης σε αυτόν». Του Αργύρη Δεμερτζή πηγή ecopress.gr View full Άρθρου
-
Μικρές διορθώσεις στις παρατάσεις οικοδομικών αδειών, προεγκρίσεων, αυθαιρέτων & λοιπών πολεοδομικών & χωροταξικών ρυθμίσεων
Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Ρυθμίσεις για τη δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα – Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2009 σχετικά με την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς και για την τροποποίηση της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2000/60/ΕΚ, 2001/80/ΕΚ, 2004/35/ΕΚ, 2006/12/ΕΚ και 2008/1/ΕΚ, και του κανονισμού (ΕΚ) 1013/2006 (L 140)». Υπενθυμίζουμε πως το ανωτέρω σχέδιο νόμου είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στις αρχές του Νοεμβρίου, όπως μπορείτε να δείτε εδώ. Στο ανωτέρω σχέδιο νόμου ενσωματώθηκε μια σειρά από παρατάσεις πολεοδομικών και χωροταξικών ρυθμίσεων, οι οποίες αφορούν σε οικοδομικές άδειες και προεγκρίσεις, αυθαίρετα κλπ. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, με την προτεινόμενη ρύθμιση δίνεται παράταση προθεσμιών για σειρά διατάξεων πολεοδομικού και χωροταξικού χαρακτήρα, προκειμένου, να εξασφαλιστούν, κατά περίπτωση, η ομαλή συνέχιση εκκρεμών διαδικασιών, η προσαρμογή των αρμόδιων φορέων και των ενδιαφερομένων στις θεσμικές και τεχνικές απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας, καθώς και η αποφυγή διοικητικών ή πρακτικών δυσχερειών στην εφαρμογή. Σε σύγκριση με το αρχικό κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης, παρατηρούνται κάποιες μικρές αλλαγές και διορθώσεις, τόσο σε ημερομηνίες, όσο και σχετικά με τις προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών. Διαβάστε παρακάτω το κείμενο των προτεινόμενων ρυθμίσεων, όπως πλέον κατατέθηκαν οριστικά στη Βουλή: Παρατάσεις πολεοδομικών και χωροταξικών ρυθμίσεων1. Η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της παρ. 6 του άρθρου 29 του ν. 4067/2012 (Α’ 79), περί της ισχύος των οικοδομικών αδειών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της περ. (α) της παρ. 3 του άρθρου 6 του από 8.7.1993 προεδρικού διατάγματος (Δ’ 795), προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου και να ενταχθούν στην περ. γ) της παρ. 5 του άρθρου 42 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. 2. α) Η προθεσμία της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 51 του ν. 4178/2013 (Α’ 174), περί εκσυγχρονισμού και κτιριακής επέκτασης σε νόμιμες χρήσεις κτιρίων ή εγκαταστάσεων, οι οποίες διατηρούνται, καθώς και σε χρήσεις οι οποίες προβλέπονται από οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 2831/2000 (Α’ 140), παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2026. β) Η προθεσμία του όγδοου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 51 του ν. 4178/2013, περί αναστολής της υποχρέωσης μετεγκατάστασης ή απομάκρυνσης πρατηρίων καυσίμων, υγραερίου, φυσικού αερίου και των συνοδών χρήσεων αυτών με νόμιμη χρήση, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2026. 3. Οι προθεσμίες των περ. α) και β) του τρίτου εδαφίου της περ. ια) του άρθρου 99 του ν. 4495/2017, περί υποβολής δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης στις διατάξεις του ν. 4495/2017, παρατείνονται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2027 και για τριάντα έξι (36) επιπλέον μήνες από τη λήξη τους, αντίστοιχα. 4. Η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 122 του ν. 4495/2017, περί αυθαίρετων κατασκευών στο Δέλτα του Έβρου, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2026. 5. Η προθεσμία στο τέλος του εισαγωγικού εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 125ΚΑ του ν. 4495/2017, περί μη εφαρμογής της περ. ι) του άρθρου 28 του ν. 4495/2017 περί άδειας νομιμοποίησης για αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις που εγκαθίστανται μετά την 1η Μαΐου 2024, παρατείνεται από τη λήξη της έως την 30η Νοεμβρίου 2025. 6. Η προθεσμία της παρ. 11 του άρθρου 51 του ν. 4643/2019 (Α’ 193), περί υποβολής δικαιολογητικών στις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4178/2013, οι οποίες δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017 και τις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4014/2011 (Α’ 209) που έχουν μεταφερθεί στον ν. 4178/2013, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. 7. α) Ως προς την προθεσμία του άρθρου 52 του ν. 4710/2020 (Α’ 142), περί ισχύος των οικοδομικών αδειών, των αδειών δόμησης και των τυχόν αναθεωρήσεων αυτών: αα) η προθεσμία έκδοσης των αναφερόμενων αδειών παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, αβ) η προθεσμία ισχύος τους παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. β) Η προθεσμία του άρθρου 71 του ν. 4342/2015 (Α’ 143), περί ισχύος οικοδομικών αδειών υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. 8. α) Η προθεσμία στο τέλος του εισαγωγικού εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4759/2020 (Α’ 245), περί υποβολής αίτησης για έκδοση οικοδομικής άδειας ή προέγκρισης μετά από υποβολή αιτήματος για έκδοση έγγραφης βεβαίωσης, ήτοι η 31η Δεκεμβρίου 2024, η οποία είχε παραταθεί με την περ. στ) της παρ. 1 του άρθρου 35 του ν. 5167/2024 (Α’ 207) έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, παρατείνεται έως την 30ή Ιουνίου 2026. β) Η ισχύς των προεγκρίσεων που εκδίδονται δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4759/2020, παρατείνεται έως την 30ή Ιουνίου 2026, σε περίπτωση προγενέστερης λήξης τους. 9. Η προθεσμία της παρ. 1 του άρθρου 45 του ν. 5106/2024 (Α’ 63), περί εκπόνησης σχεδίων αστικής ανθεκτικότητας, παρατείνεται από τη λήξη της, έως την 31η Μαΐου 2026. 10. Η προθεσμία του άρθρου 72 του ν. 4843/2021 (Α’ 215), περί παράτασης αναστολής οικοδομικών εργασιών στην περιοχή του όρους Υμηττού και των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή Ιλισσίων, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2026, υπό την επιφύλαξη της υπ’ αρ. 26229/1123/1987 κοινής απόφασης των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Δ’ 749), περί όρων και διαδικασίας έκδοσης αδειών οικοδομής για την εκτέλεση στρατιωτικών έργων. 11. Η προθεσμία της παρ. 1 του άρθρου 270 του ν. 5037/2023 (Α’ 78), περί αναστολής οικοδομικών αδειών στις εκτός σχεδίου περιοχές της νήσου Μυκόνου, παρατείνεται έως την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2026. 12. Η προθεσμία της παρ. 1 του άρθρου 77 του ν. 5151/2024 (Α’ 173), περί αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια ή επεκτάσεις υφιστάμενων κτιρίων και πισινών ή άλλων υδάτινων επιφανειών στην περιοχή της Καλντέρας στις νήσους Θήρας και Θηρασιάς που εμφαίνεται ως Ζώνη Ζ’ στο Παράρτημα Δ’ του ν. 5151/2024, παρατείνεται έως την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2026. πηγή news.b2green.gr
-
Μικρές διορθώσεις στις παρατάσεις οικοδομικών αδειών, προεγκρίσεων, αυθαιρέτων & λοιπών πολεοδομικών & χωροταξικών ρυθμίσεων
Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Ρυθμίσεις για τη δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα – Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2009 σχετικά με την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς και για την τροποποίηση της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2000/60/ΕΚ, 2001/80/ΕΚ, 2004/35/ΕΚ, 2006/12/ΕΚ και 2008/1/ΕΚ, και του κανονισμού (ΕΚ) 1013/2006 (L 140)». Υπενθυμίζουμε πως το ανωτέρω σχέδιο νόμου είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στις αρχές του Νοεμβρίου, όπως μπορείτε να δείτε εδώ. Στο ανωτέρω σχέδιο νόμου ενσωματώθηκε μια σειρά από παρατάσεις πολεοδομικών και χωροταξικών ρυθμίσεων, οι οποίες αφορούν σε οικοδομικές άδειες και προεγκρίσεις, αυθαίρετα κλπ. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, με την προτεινόμενη ρύθμιση δίνεται παράταση προθεσμιών για σειρά διατάξεων πολεοδομικού και χωροταξικού χαρακτήρα, προκειμένου, να εξασφαλιστούν, κατά περίπτωση, η ομαλή συνέχιση εκκρεμών διαδικασιών, η προσαρμογή των αρμόδιων φορέων και των ενδιαφερομένων στις θεσμικές και τεχνικές απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας, καθώς και η αποφυγή διοικητικών ή πρακτικών δυσχερειών στην εφαρμογή. Σε σύγκριση με το αρχικό κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης, παρατηρούνται κάποιες μικρές αλλαγές και διορθώσεις, τόσο σε ημερομηνίες, όσο και σχετικά με τις προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών. Διαβάστε παρακάτω το κείμενο των προτεινόμενων ρυθμίσεων, όπως πλέον κατατέθηκαν οριστικά στη Βουλή: Παρατάσεις πολεοδομικών και χωροταξικών ρυθμίσεων1. Η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της παρ. 6 του άρθρου 29 του ν. 4067/2012 (Α’ 79), περί της ισχύος των οικοδομικών αδειών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της περ. (α) της παρ. 3 του άρθρου 6 του από 8.7.1993 προεδρικού διατάγματος (Δ’ 795), προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου και να ενταχθούν στην περ. γ) της παρ. 5 του άρθρου 42 του ν. 4495/2017 (Α’ 167), παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. 2. α) Η προθεσμία της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 51 του ν. 4178/2013 (Α’ 174), περί εκσυγχρονισμού και κτιριακής επέκτασης σε νόμιμες χρήσεις κτιρίων ή εγκαταστάσεων, οι οποίες διατηρούνται, καθώς και σε χρήσεις οι οποίες προβλέπονται από οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 2831/2000 (Α’ 140), παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2026. β) Η προθεσμία του όγδοου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 51 του ν. 4178/2013, περί αναστολής της υποχρέωσης μετεγκατάστασης ή απομάκρυνσης πρατηρίων καυσίμων, υγραερίου, φυσικού αερίου και των συνοδών χρήσεων αυτών με νόμιμη χρήση, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2026. 3. Οι προθεσμίες των περ. α) και β) του τρίτου εδαφίου της περ. ια) του άρθρου 99 του ν. 4495/2017, περί υποβολής δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης στις διατάξεις του ν. 4495/2017, παρατείνονται μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2027 και για τριάντα έξι (36) επιπλέον μήνες από τη λήξη τους, αντίστοιχα. 4. Η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 122 του ν. 4495/2017, περί αυθαίρετων κατασκευών στο Δέλτα του Έβρου, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2026. 5. Η προθεσμία στο τέλος του εισαγωγικού εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 125ΚΑ του ν. 4495/2017, περί μη εφαρμογής της περ. ι) του άρθρου 28 του ν. 4495/2017 περί άδειας νομιμοποίησης για αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις που εγκαθίστανται μετά την 1η Μαΐου 2024, παρατείνεται από τη λήξη της έως την 30η Νοεμβρίου 2025. 6. Η προθεσμία της παρ. 11 του άρθρου 51 του ν. 4643/2019 (Α’ 193), περί υποβολής δικαιολογητικών στις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4178/2013, οι οποίες δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017 και τις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4014/2011 (Α’ 209) που έχουν μεταφερθεί στον ν. 4178/2013, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. 7. α) Ως προς την προθεσμία του άρθρου 52 του ν. 4710/2020 (Α’ 142), περί ισχύος των οικοδομικών αδειών, των αδειών δόμησης και των τυχόν αναθεωρήσεων αυτών: αα) η προθεσμία έκδοσης των αναφερόμενων αδειών παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, αβ) η προθεσμία ισχύος τους παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. β) Η προθεσμία του άρθρου 71 του ν. 4342/2015 (Α’ 143), περί ισχύος οικοδομικών αδειών υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2027. 8. α) Η προθεσμία στο τέλος του εισαγωγικού εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4759/2020 (Α’ 245), περί υποβολής αίτησης για έκδοση οικοδομικής άδειας ή προέγκρισης μετά από υποβολή αιτήματος για έκδοση έγγραφης βεβαίωσης, ήτοι η 31η Δεκεμβρίου 2024, η οποία είχε παραταθεί με την περ. στ) της παρ. 1 του άρθρου 35 του ν. 5167/2024 (Α’ 207) έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, παρατείνεται έως την 30ή Ιουνίου 2026. β) Η ισχύς των προεγκρίσεων που εκδίδονται δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4759/2020, παρατείνεται έως την 30ή Ιουνίου 2026, σε περίπτωση προγενέστερης λήξης τους. 9. Η προθεσμία της παρ. 1 του άρθρου 45 του ν. 5106/2024 (Α’ 63), περί εκπόνησης σχεδίων αστικής ανθεκτικότητας, παρατείνεται από τη λήξη της, έως την 31η Μαΐου 2026. 10. Η προθεσμία του άρθρου 72 του ν. 4843/2021 (Α’ 215), περί παράτασης αναστολής οικοδομικών εργασιών στην περιοχή του όρους Υμηττού και των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή Ιλισσίων, παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2026, υπό την επιφύλαξη της υπ’ αρ. 26229/1123/1987 κοινής απόφασης των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Δ’ 749), περί όρων και διαδικασίας έκδοσης αδειών οικοδομής για την εκτέλεση στρατιωτικών έργων. 11. Η προθεσμία της παρ. 1 του άρθρου 270 του ν. 5037/2023 (Α’ 78), περί αναστολής οικοδομικών αδειών στις εκτός σχεδίου περιοχές της νήσου Μυκόνου, παρατείνεται έως την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2026. 12. Η προθεσμία της παρ. 1 του άρθρου 77 του ν. 5151/2024 (Α’ 173), περί αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια ή επεκτάσεις υφιστάμενων κτιρίων και πισινών ή άλλων υδάτινων επιφανειών στην περιοχή της Καλντέρας στις νήσους Θήρας και Θηρασιάς που εμφαίνεται ως Ζώνη Ζ’ στο Παράρτημα Δ’ του ν. 5151/2024, παρατείνεται έως την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2026. πηγή news.b2green.gr View full Άρθρου
-
Ανάρπαστα τα παλιά διαμερίσματα - ραγδαία άνοδος των τιμών το γ' τρίμηνο 2025
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της ΕλλάδοςΣε τροχιά ανόδου συνεχίζει να κινείται η ελληνική κτηματαγορά, με τις τιμές των διαμερισμάτων να καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις και το γ΄ τρίμηνο του 2025, παρά την επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.Σύμφωνα με τα προσωρινά διαθέσιμα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος, οι τιμές των διαμερισμάτων, σε ονομαστικούς όρους, αυξήθηκαν κατά 7,7% σε ετήσια βάση, συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024. Η εικόνα για το σύνολο του 2024 αποτυπώνει έναν μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 9,1%, σημαντικά χαμηλότερο από το 13,9% που είχε καταγραφεί το 2023, δείχνοντας μια τάση εξομάλυνσης της αγοράς μετά από δύο χρόνια έντονων πιέσεων στη ζήτηση και στο κόστος κατασκευής. Αναλύοντας τις επιμέρους κατηγορίες ακινήτων, προκύπτει ότι η άνοδος το γ΄ τρίμηνο του 2025 ήταν 6,6% για τα νέα διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) και 8,5% για τα παλαιά (άνω των 5 ετών). Για το 2024, τα αναθεωρημένα στοιχεία δείχνουν μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 10,2% για τα νέα και 8,3% για τα παλαιά διαμερίσματα, έναντι αυξήσεων 12,9% και 14,5% αντίστοιχα το 2023. Η διαφορά στην πορεία των δύο κατηγοριών το 2025 υποδηλώνει ότι η ζήτηση πλέον στρέφεται και προς τα παλαιότερα ακίνητα, καθώς οι τιμές των νεόδμητων έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ωθώντας πολλούς αγοραστές σε πιο προσιτές επιλογές. ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΙΜΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ (1) 2023 2024* 2024* 2025* γ΄ δ΄* α΄* β΄* γ΄* Ι. ΣΥΝΟΛΟ Δείκτης τιμών (2007=100) 92,3 100,7 101,6 102,5 105,5 107,8 109,5 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 13,9 9,1 8,6 7,2 7,1 7,6 7,7 ΙΙ. ΚΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟΤΗΤΑ 1. Νέα (έως 5 ετών) Δείκτης τιμών (2007=100) 96,1 105,9 107,2 108,7 110,8 112,7 114,3 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 12,9 10,2 10,0 9,0 8,0 7,1 6,6 2. Παλαιά (άνω των 5 ετών) Δείκτης τιμών (2007=100) 89,9 97,4 98,1 98,6 102,1 104,8 106,5 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 14,5 8,3 7,6 6,0 6,5 7,9 8,5 ΙΙΙ. ΚΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ 1. Αθήνα Δείκτης τιμών (2007=100) 98,1 106,4 107,0 108,1 110,3 112,5 114,0 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 13,9 8,5 7,9 6,6 5,5 6,1 6,6 2. Θεσσαλονίκη Δείκτης τιμών (2007=100) 87,3 97,5 99,1 99,9 103,7 106,0 108,6 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 16,6 11,7 11,2 9,7 10,4 9,1 9,6 3. Άλλες μεγάλες πόλεις Δείκτης τιμών (2007=100) 87,2 93,8 94,9 95,4 98,5 101,8 103,3 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 15,0 7,5 6,8 5,2 7,3 9,4 8,9 4. Λοιπές περιοχές Δείκτης τιμών (2007=100) 87,4 96,9 98,1 98,9 103,0 104,8 106,5 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 11,6 10,9 10,8 9,7 9,4 8,6 8,5 5. Αστικές περιοχές (σύνολο) Δείκτης τιμών (1997=100) 237,5 258,2 260,6 262,7 269,4 276,1 280,6 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 14,2 8,7 8,0 6,5 6,4 7,6 7,7 Η μεγαλύτερη αύξηση τιμών σε επίπεδο γεωγραφικών περιοχών καταγράφεται στη Θεσσαλονίκη, όπου οι τιμές των διαμερισμάτων ενισχύθηκαν κατά 9,6% το γ΄ τρίμηνο του 2025 σε ετήσια βάση. Η πόλη διατηρεί τον δυναμισμό της και στα στοιχεία του 2024, όταν είχε εμφανίσει μέση ετήσια αύξηση 11,7%, την υψηλότερη ανάμεσα στα μεγάλα αστικά κέντρα. Στην Αθήνα, η άνοδος περιορίστηκε στο 6,6%, ενώ στις άλλες μεγάλες πόλεις και στις λοιπές περιοχές της χώρας, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 8,9% και 8,5% αντίστοιχα. Για το 2024, οι αντίστοιχες αυξήσεις είχαν διαμορφωθεί σε 8,5%, 7,5% και 10,9%. Η δυναμική της Θεσσαλονίκης αποδίδεται στην υψηλή ζήτηση για κατοικίες, τόσο από εγχώριους όσο και από ξένους αγοραστές, αλλά και στον περιορισμένο αριθμό διαθέσιμων ακινήτων καλής ποιότητας σε σχέση με την Αθήνα. Παράλληλα, η ταχεία ανάπτυξη στην ανατολική πλευρά της πόλης και τα νέα μεγάλα έργα υποδομής ενισχύουν περαιτέρω το επενδυτικό ενδιαφέρον. Συνολικά στις αστικές περιοχές της χώρας, οι τιμές διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 7,7% το γ΄ τρίμηνο του 2025, ενώ για το σύνολο του 2024 ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο 8,7%, σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία. Παρά τις πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημα και το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης, η ελληνική αγορά κατοικίας εξακολουθεί να διατηρεί σημαντική ανθεκτικότητα, υποστηριζόμενη από τη συνεχιζόμενη ζήτηση, τις περιορισμένες νέες κατασκευές και την αυξημένη επενδυτική δραστηριότητα. Ειρήνη Θεοφανίδου πηγή ered.gr View full Άρθρου
-
Ανάρπαστα τα παλιά διαμερίσματα - ραγδαία άνοδος των τιμών το γ' τρίμηνο 2025
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της ΕλλάδοςΣε τροχιά ανόδου συνεχίζει να κινείται η ελληνική κτηματαγορά, με τις τιμές των διαμερισμάτων να καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις και το γ΄ τρίμηνο του 2025, παρά την επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.Σύμφωνα με τα προσωρινά διαθέσιμα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος, οι τιμές των διαμερισμάτων, σε ονομαστικούς όρους, αυξήθηκαν κατά 7,7% σε ετήσια βάση, συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024. Η εικόνα για το σύνολο του 2024 αποτυπώνει έναν μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 9,1%, σημαντικά χαμηλότερο από το 13,9% που είχε καταγραφεί το 2023, δείχνοντας μια τάση εξομάλυνσης της αγοράς μετά από δύο χρόνια έντονων πιέσεων στη ζήτηση και στο κόστος κατασκευής. Αναλύοντας τις επιμέρους κατηγορίες ακινήτων, προκύπτει ότι η άνοδος το γ΄ τρίμηνο του 2025 ήταν 6,6% για τα νέα διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) και 8,5% για τα παλαιά (άνω των 5 ετών). Για το 2024, τα αναθεωρημένα στοιχεία δείχνουν μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 10,2% για τα νέα και 8,3% για τα παλαιά διαμερίσματα, έναντι αυξήσεων 12,9% και 14,5% αντίστοιχα το 2023. Η διαφορά στην πορεία των δύο κατηγοριών το 2025 υποδηλώνει ότι η ζήτηση πλέον στρέφεται και προς τα παλαιότερα ακίνητα, καθώς οι τιμές των νεόδμητων έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ωθώντας πολλούς αγοραστές σε πιο προσιτές επιλογές. ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΙΜΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ (1) 2023 2024* 2024* 2025* γ΄ δ΄* α΄* β΄* γ΄* Ι. ΣΥΝΟΛΟ Δείκτης τιμών (2007=100) 92,3 100,7 101,6 102,5 105,5 107,8 109,5 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 13,9 9,1 8,6 7,2 7,1 7,6 7,7 ΙΙ. ΚΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟΤΗΤΑ 1. Νέα (έως 5 ετών) Δείκτης τιμών (2007=100) 96,1 105,9 107,2 108,7 110,8 112,7 114,3 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 12,9 10,2 10,0 9,0 8,0 7,1 6,6 2. Παλαιά (άνω των 5 ετών) Δείκτης τιμών (2007=100) 89,9 97,4 98,1 98,6 102,1 104,8 106,5 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 14,5 8,3 7,6 6,0 6,5 7,9 8,5 ΙΙΙ. ΚΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ 1. Αθήνα Δείκτης τιμών (2007=100) 98,1 106,4 107,0 108,1 110,3 112,5 114,0 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 13,9 8,5 7,9 6,6 5,5 6,1 6,6 2. Θεσσαλονίκη Δείκτης τιμών (2007=100) 87,3 97,5 99,1 99,9 103,7 106,0 108,6 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 16,6 11,7 11,2 9,7 10,4 9,1 9,6 3. Άλλες μεγάλες πόλεις Δείκτης τιμών (2007=100) 87,2 93,8 94,9 95,4 98,5 101,8 103,3 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 15,0 7,5 6,8 5,2 7,3 9,4 8,9 4. Λοιπές περιοχές Δείκτης τιμών (2007=100) 87,4 96,9 98,1 98,9 103,0 104,8 106,5 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 11,6 10,9 10,8 9,7 9,4 8,6 8,5 5. Αστικές περιοχές (σύνολο) Δείκτης τιμών (1997=100) 237,5 258,2 260,6 262,7 269,4 276,1 280,6 (%) μεταβολή έναντι προηγούμενου έτους 14,2 8,7 8,0 6,5 6,4 7,6 7,7 Η μεγαλύτερη αύξηση τιμών σε επίπεδο γεωγραφικών περιοχών καταγράφεται στη Θεσσαλονίκη, όπου οι τιμές των διαμερισμάτων ενισχύθηκαν κατά 9,6% το γ΄ τρίμηνο του 2025 σε ετήσια βάση. Η πόλη διατηρεί τον δυναμισμό της και στα στοιχεία του 2024, όταν είχε εμφανίσει μέση ετήσια αύξηση 11,7%, την υψηλότερη ανάμεσα στα μεγάλα αστικά κέντρα. Στην Αθήνα, η άνοδος περιορίστηκε στο 6,6%, ενώ στις άλλες μεγάλες πόλεις και στις λοιπές περιοχές της χώρας, οι τιμές αυξήθηκαν κατά 8,9% και 8,5% αντίστοιχα. Για το 2024, οι αντίστοιχες αυξήσεις είχαν διαμορφωθεί σε 8,5%, 7,5% και 10,9%. Η δυναμική της Θεσσαλονίκης αποδίδεται στην υψηλή ζήτηση για κατοικίες, τόσο από εγχώριους όσο και από ξένους αγοραστές, αλλά και στον περιορισμένο αριθμό διαθέσιμων ακινήτων καλής ποιότητας σε σχέση με την Αθήνα. Παράλληλα, η ταχεία ανάπτυξη στην ανατολική πλευρά της πόλης και τα νέα μεγάλα έργα υποδομής ενισχύουν περαιτέρω το επενδυτικό ενδιαφέρον. Συνολικά στις αστικές περιοχές της χώρας, οι τιμές διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 7,7% το γ΄ τρίμηνο του 2025, ενώ για το σύνολο του 2024 ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο 8,7%, σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία. Παρά τις πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημα και το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης, η ελληνική αγορά κατοικίας εξακολουθεί να διατηρεί σημαντική ανθεκτικότητα, υποστηριζόμενη από τη συνεχιζόμενη ζήτηση, τις περιορισμένες νέες κατασκευές και την αυξημένη επενδυτική δραστηριότητα. Ειρήνη Θεοφανίδου πηγή ered.gr
-
Eurocities Monitor: Η προσαρμογή των ευρωπαϊκών πόλεων στην κλιματική κρίση
Παρά το γεγονός ότι η κλιματική κρίση αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για τους περισσότερους δημάρχους σε 54 πόλεις, στις Tοπικές Αυτοδιοικήσεις του 1/5 των πόλεων δεν υπάρχει ειδική ομάδα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή Την ώρα που οι κλιματικές απειλές στην Ευρώπη εντείνονται, οι ευρωπαϊκές τοπικές αρχές δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στο νέο περιβάλλον, το οποίο ωστόσο αναγνωρίζουν, ενώ φαίνεται να μην έχουν και την απαιτούμενη χρηματοδότηση για να προχωρήσουν στις αλλαγές που κρίνονται απαραίτητες. Αυτό είναι το στοιχείο που αναδεικνύεται από την έρευνα του Eurocities Pulse για την ετοιμότητα των πόλεων της Ευρώπης απέναντι στα νέα δεδομένα: Το 19% των πόλεων δεν διαθέτει καν ειδικό προσωπικό… Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), η Ευρώπη είναι η ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρος στον κόσμο, ενώ τα ακραία κλιματικά φαινόμενα προβλέπεται να επιδεινωθούν. Οι καύσωνες, οι πλημμύρες και οι ξηρασίες είναι οι τρεις πιο πιεστικοί αστικοί κλιματικοί κίνδυνοι, ενώ περισσότερο από το 75% των Ευρωπαίων ζουν σε αστικά κέντρα, γεγονός που τους τοποθετεί στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Η έρευνα Eurocities ανέλυσε 54 πόλεις σε 17 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πορτογαλίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Γαλλίας. Το 80% των πόλεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι έχουν αναπτύξει ή αναπτύσσουν σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης που σχετίζεται με το κλίμα. Παράλληλα, το 78% των πόλεων διαθέτουν ή αναπτύσσουν σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για την ενημέρωση των κατοίκων σχετικά με τις κλιματικές απειλές.Όσον αφορά τα κτίρια, το 81% των πόλεων έχει ή αναπτύσσει οικοδομικούς κανονισμούς για νέες αναπτύξεις που εστιάζουν στην ανθεκτικότητα, ενώ το 56% των πόλεων διενεργεί τακτικές αξιολογήσεις κλιματικών κινδύνων κάθε δύο έως τρία χρόνια. Το 13% δεν περιορίζει τις αναπτύξεις σε περιοχές που είναι επιρρεπείς σε πλημμύρες. Κλιματική κρίση και έλειψη χρηματοδότησης συμβαδίζουν;Η δράση για το κλίμα παραμένει κορυφαία προτεραιότητα για το 2025 για σχεδόν 100 δημάρχους, με πολύ περισσότερους από τους μισούς να την επιλέγουν για τρίτη συνεχή χρονιά, σύμφωνα με την έρευνα Eurocities Pulse Mayors. Παρά το γεγονός ότι το 61% των ευρωπαϊκών πόλεων διαθέτει έως και 10 μέλη του προσωπικού που ασχολούνται με την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, το 19% των πόλεων δεν διαθέτει ειδικό προσωπικό. Η έλλειψη χρηματοδότησης, ο περιορισμένος αριθμός προσωπικού και η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών αποτελούν τις κύριες προκλήσεις για τη βελτίωση του σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης. Τα δημοτικά έσοδα (87%) και η χρηματοδότηση της ΕΕ (83%) είναι οι πιο προσβάσιμες πηγές παραδοσιακής χρηματοδότησης για την προσαρμογή στις πόλεις. “Οι πόλεις της Ευρώπης εργάζονται για την προστασία των ανθρώπων και των υποδομών, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν μόνες τους“, λέει ο Χάρης Δούκας, σκιώδης Επίτροπος Eurocities για την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και δήμαρχος Αθηναίων, που μίλησε σχετικά στο euronews “Χρειάζονται επειγόντως ισχυρότερη και μακροπρόθεσμη εθνική και ευρωπαϊκή στήριξη, ιδίως χρηματοδότηση και ανάπτυξη ικανοτήτων, για να διασφαλίσουν ότι όλες οι λειτουργίες, τα περιουσιακά στοιχεία και οι χώροι τους είναι ανθεκτικοί σε ρεαλιστικά κλιματικά σενάρια, προστατεύοντας τις πόλεις και τους πολίτες από τις κλιμακούμενες απειλές της κλιματικής αλλαγής”, προσθέτει. Πηγή:πηγή ecozen.gr
-
Eurocities Monitor: Η προσαρμογή των ευρωπαϊκών πόλεων στην κλιματική κρίση
Παρά το γεγονός ότι η κλιματική κρίση αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για τους περισσότερους δημάρχους σε 54 πόλεις, στις Tοπικές Αυτοδιοικήσεις του 1/5 των πόλεων δεν υπάρχει ειδική ομάδα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή Την ώρα που οι κλιματικές απειλές στην Ευρώπη εντείνονται, οι ευρωπαϊκές τοπικές αρχές δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στο νέο περιβάλλον, το οποίο ωστόσο αναγνωρίζουν, ενώ φαίνεται να μην έχουν και την απαιτούμενη χρηματοδότηση για να προχωρήσουν στις αλλαγές που κρίνονται απαραίτητες. Αυτό είναι το στοιχείο που αναδεικνύεται από την έρευνα του Eurocities Pulse για την ετοιμότητα των πόλεων της Ευρώπης απέναντι στα νέα δεδομένα: Το 19% των πόλεων δεν διαθέτει καν ειδικό προσωπικό… Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), η Ευρώπη είναι η ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρος στον κόσμο, ενώ τα ακραία κλιματικά φαινόμενα προβλέπεται να επιδεινωθούν. Οι καύσωνες, οι πλημμύρες και οι ξηρασίες είναι οι τρεις πιο πιεστικοί αστικοί κλιματικοί κίνδυνοι, ενώ περισσότερο από το 75% των Ευρωπαίων ζουν σε αστικά κέντρα, γεγονός που τους τοποθετεί στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Η έρευνα Eurocities ανέλυσε 54 πόλεις σε 17 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πορτογαλίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Γαλλίας. Το 80% των πόλεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι έχουν αναπτύξει ή αναπτύσσουν σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης που σχετίζεται με το κλίμα. Παράλληλα, το 78% των πόλεων διαθέτουν ή αναπτύσσουν σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για την ενημέρωση των κατοίκων σχετικά με τις κλιματικές απειλές.Όσον αφορά τα κτίρια, το 81% των πόλεων έχει ή αναπτύσσει οικοδομικούς κανονισμούς για νέες αναπτύξεις που εστιάζουν στην ανθεκτικότητα, ενώ το 56% των πόλεων διενεργεί τακτικές αξιολογήσεις κλιματικών κινδύνων κάθε δύο έως τρία χρόνια. Το 13% δεν περιορίζει τις αναπτύξεις σε περιοχές που είναι επιρρεπείς σε πλημμύρες. Κλιματική κρίση και έλειψη χρηματοδότησης συμβαδίζουν;Η δράση για το κλίμα παραμένει κορυφαία προτεραιότητα για το 2025 για σχεδόν 100 δημάρχους, με πολύ περισσότερους από τους μισούς να την επιλέγουν για τρίτη συνεχή χρονιά, σύμφωνα με την έρευνα Eurocities Pulse Mayors. Παρά το γεγονός ότι το 61% των ευρωπαϊκών πόλεων διαθέτει έως και 10 μέλη του προσωπικού που ασχολούνται με την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, το 19% των πόλεων δεν διαθέτει ειδικό προσωπικό. Η έλλειψη χρηματοδότησης, ο περιορισμένος αριθμός προσωπικού και η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών αποτελούν τις κύριες προκλήσεις για τη βελτίωση του σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης. Τα δημοτικά έσοδα (87%) και η χρηματοδότηση της ΕΕ (83%) είναι οι πιο προσβάσιμες πηγές παραδοσιακής χρηματοδότησης για την προσαρμογή στις πόλεις. “Οι πόλεις της Ευρώπης εργάζονται για την προστασία των ανθρώπων και των υποδομών, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν μόνες τους“, λέει ο Χάρης Δούκας, σκιώδης Επίτροπος Eurocities για την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και δήμαρχος Αθηναίων, που μίλησε σχετικά στο euronews “Χρειάζονται επειγόντως ισχυρότερη και μακροπρόθεσμη εθνική και ευρωπαϊκή στήριξη, ιδίως χρηματοδότηση και ανάπτυξη ικανοτήτων, για να διασφαλίσουν ότι όλες οι λειτουργίες, τα περιουσιακά στοιχεία και οι χώροι τους είναι ανθεκτικοί σε ρεαλιστικά κλιματικά σενάρια, προστατεύοντας τις πόλεις και τους πολίτες από τις κλιμακούμενες απειλές της κλιματικής αλλαγής”, προσθέτει. Πηγή:πηγή ecozen.gr View full Άρθρου
-
Έρχεται καραμπόλα για αυθαίρετα, ταυτότητα κτιρίου, μεταβιβάσεις και κληρονομιές
Σε συνέχεια των μεγάλων εμπλοκών και εκκρεμοτήτων με το ΝΟΚ και την εκτός σχεδίου δόμηση, έρχεται νέα μεγάλη καραμπόλα από το τέλος του 2025 και στις αρχές του 2026 για αυθαίρετα, ταυτότητα κτιρίου, μεταβιβάσεις ακινήτων, κληρονομιές, για ακίνητα τραπεζών και του δημοσίου αλλά και την αποκατάσταση ζημιών σε κτίρια από φυσικές καταστροφές σε όλη τη χώρα, με μεγάλες συνέπειες στις κατασκευές, την κτηματαγορά και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των πολιτών. Κεντρικός ο ρόλος του μηχανικού για το «ξεκαθάρισμα» της εικόνας του κάθε ακινήτου Οι επισημάνσεις και οι προτάσεις, που παρουσίασε κατά την ομιλία της η Ευτυχία Μπάρλου, τονίζοντας ότι: ◊ «η σωστή προσπάθεια που κάνει σήμερα το κράτος, ώστε η εικόνα κάθε ακινήτου να είναι η ίδια παντού: στα Συμβόλαια, στο Κτηματολόγιο, στην Πολεοδομία και στην Οικοδομική Άδεια, στην Εφορεία, στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα, έρχεται αντιμέτωπη με παθογένειες δεκαετιών». Και τον κεντρικό ρόλο ευθύνης του μηχανικού, τονίζοντας ότι: ◊ «μέσα από το νέο πλέγμα ηλεκτρονικών πλατφορμών, το βάρος του ελέγχου και του «ξεκαθαρίσματος» της εικόνας του ακινήτου πέφτει κυρίως στον μηχανικό», βρέθηκαν στο επίκεντρο των εργασιών του συνεδρίου της ΠΟΜΙΔΑ, που έγινε με την συμμετοχή από την κυβέρνηση του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, βουλευτών, εκπροσώπων των διοικήσεων δικηγορικών, συμβολαιογραφικών, τεχνικών φορέων και πολλών ιδιοκτητών ακινήτων. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς και συντονιστής της εκδήλωσης, τόνισε την απόλυτη συμφωνία της ΠΟΜΙΔΑ, με τις θέσεις που ανέπτυξε η γενική γραμματέας του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας. Aν δεν δοθεί άμεσα λύση για τις υπαγωγές αυθαιρέτων, ενώ η προθεσμία για τις κατηγορίες 1 έως 4 λήγει στις 31 Μαρτίου 2026 και δεν αντιμετωπιστεί το θέμα των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5, θα παγώσουν χιλιάδες μεταβιβάσεις και κληρονομιές και η αγορά των κατασκευών και των ακινήτων τόνισε η Ευτυχία ΜΜπάρλου, γενική γραμματέας ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας στο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ.«Χωρίς δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρεσιών, δεν θα συντάσσεται Ηλεκτρονική Ταυτότητα, δεν θα υπάρχει μεταβίβαση, δεν θα λειτουργεί η αγορά, άρα εγκλωβίζεται η περιουσία»Η σωστή προσπάθεια που κάνει το κράτος για την πλήρη, ψηφιακή και αξιόπιστη καταγραφή των ακινήτων, ώστε «το ακίνητο αποτυπώνεται πλέον «ξεκαθαρισμένο» οριστικά στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα, η οποία θεσμοθετήθηκε με τις σημερινές απαιτήσεις το 2017», έρχεται αντιμέτωπη με παθογένειες του παρελθόντος αλλά και ασφυκτικές προθεσμίες που θέτει η πολεοδομική νομοθεσία, οι οποίες λήγουν το αμέσως προσεχές διάστημα αφήνοντας ανοιχτά μεγάλα προβλήματα και εκκρεμότητες, είπε η Ευτυχία Μπάρλου και υπογράμμισε ότι: -«Χωρίς δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρεσιών, δεν θα συντάσσεται Ηλεκτρονική Ταυτότητα, δεν θα υπάρχει μεταβίβαση, δεν θα λειτουργεί η αγορά, άρα εγκλωβίζεται η περιουσία». «Σχεδόν κανένα ακίνητο δεν ταυτίζεται πλήρως με τα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής του άδειας ή με τα συμβόλαια του», τόνισε η κα Μπάρλου αναφερόμενη στα αποτελέσματα της εφαρμογής της ταυτότητας κτιρίου και της σχετικής εμπειρίας των μηχανικών, εξηγώντας ότι: -«Για να λειτουργήσει πραγματικά το νέο σύστημα καταγραφής των ακινήτων, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι πρόκειται για ένα ξεκαθάρισμα που γίνεται πρώτη φορά στα ελληνικά δεδομένα και αφορά έναν κτιριακό όγκο, που έχει κατασκευαστεί με διαφορετικές συνθήκες πολιτικές, νομοθετικές, οικονομικές, κατασκευαστικές, σε ένα χρονικό διάστημα περίπου 70 ετών», αναφερόμενη σε όλα τα κτίρια μετά το 1955. Οι ιδιοκτήτες ανακαλύπτουν μικρές και μεγάλες αυθαιρεσίες, που έγιναν από εργολάβους πολυκατοικιών στο παρελθόν και δεν μπορούν σήμερα να μεταβιβάσουν το ακίνητο τους«Αναδεικνύονται λοιπόν παθογένειες δεκαετιών και απαιτείται ρεαλισμός – υπομονή – και νομοθετική ευελιξία για να δοθούν λύσεις σε: ◊ λάθη που έχουν γίνει στο παρελθόν από ιδιοκτήτες, επαγγελματίες και υπηρεσίες, ◊ λάθη από αντιφατική και πολύπλοκη νομοθεσία που υπήρχε και συνεχίζει να υπάρχει, ◊ λάθη από συνεχείς αλλαγές που συχνά δημιουργούν περισσότερη ανασφάλεια παρά λύσεις, και συνδυασμοί όλων των παραπάνω που παράγουν πρωτοφανή πολυπλοκότητα», είπε η ομιλήτρια, τονίζοντας ότι: -«Δεν μπορεί να υπάρξει Ηλεκτρονική Ταυτότητα, χωρίς ενεργό και λειτουργικό πλαίσιο τακτοποίησης αυθαιρέτων», εξηγώντας ότι ακριβώς σε αυτή τη διάσταση προκύπτει κρίσιμο ζήτημα: «Και αυτό γιατί πέρα από τις αυθαιρεσίες που έγιναν εν γνώσει των ιδιοκτητών, υπάρχουν μικρές και μεγάλες αυθαιρεσίες που έγιναν από εργολάβους πολυκατοικιών στο πέρας των δεκαετιών, που έγιναν λόγω ασαφειών της νομοθεσίας και άρα παρερμηνείας αυτής, και άρα οι σημερινοί ιδιοκτήτες δεν γνώριζαν και δεν μπορούσαν να γνωρίζουν ότι υπάρχουν στο ακίνητο τους. Το ανακαλύπτουν όταν με αφορμή μια μεταβίβαση οδηγούνται στην διαδικασία έκδοσης ηλεκτρονικής ταυτότητας». Γιατί χρειάζεται μόνιμο πλαίσιο τακτοποίησης αυθαιρέτων σε συνδυασμό με την ταυτότητα κτιρίου«Ο Ν. 4495/2017 στο τμήμα του περί τακτοποιήσεως αυθαιρεσιών πρέπει να παραμείνει ανοιχτός. Οι τακτοποιήσεις αυθαιρεσιών με τον Ν. 4495/2017 προβλέπεται να λήξει 31 Μάρτιου 2026. Αυτό δεν είναι ούτε ρεαλιστικό ούτε λειτουργικό», τόνισε η γενική γραμματέας του ΤΕΕ Δυτική Ελλάδας σημειώνοντας ότι: «Από τη στιγμή που η Πολιτεία κάποτε αποφάσισε ότι οι αυθαιρεσίες προ του 2011 μπορούν να τακτοποιηθούν, είναι αυτονόητο πως αυτό πρέπει να ισχύει για όλους, χωρίς χρονικές εξαιρέσεις και χρονικούς περιορισμούς στις δηλώσεις αυτών των αυθαιρεσιών. Γιατί σύμφωνα με το Σύνταγμα, όλοι οι πολίτες πρέπει να είναι ίσοι απέναντι στον νόμο». Η ίδια υπογράμμισε ότι: Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας έχει καταθέσει επίσημη πρόταση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ζητώντας: Να καταστεί ο Ν. 4495/2017 μόνιμο πλαίσιο τακτοποίησης αυθαιρέτων, σε πλήρη εξάρτηση με την έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας κάθε ακινήτου – όποτε απαιτηθεί χρονικά να γίνει αυτή. Δηλαδή ένα διαρκές, σταθερό σύστημα που ενεργοποιείται αυτομάτως όταν χρειάζεται η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου». Η εκρεμμότητα της κατηγορία αυθαιρέτων 5 τινάζει στον αέρα κληρονομιές, πλειστηριασμούς, leasing, ακίνητα ΕΤΑΔ και περιοχές έκτακτης ανάγκηςΣτο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ έγιναν ανακοινώσεις για το στεγαστικό, το νέο φορολογικό πλαίσιο που ψηφίστηκε πρόσφατα και θα τεθεί σε εφαρμογή το 2026, τις μισθώσεις και νέο πρόγραμμα για ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτων. Aπευθυνόμενη προς το ακροατήριο της εκδήλωσης της ΠΟΜΙΔΑ και ιδιαίτερα προς τους παριστάμενους εκπροσώπους των ιδιοκτητών ακινήτων συμβολαιογράφων, δικηγόρων και παραγόντων της κτηματαγοράς, η Ευτυχία Μπάρλου προσγείωσε το κλίμα ευφορίας για τις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων στις δυσκολίες της πραγματικότητας, τονίζοντας ότι αν δεν δοθεί άμεσα λύση για τις υπαγωγές αυθαιρέτων, ενώ η προθεσμία για τις κατηγορίες 1 έως 4 λήγει στις 31 Μαρτίου 2026 και ιδιαίτερα δεν αντιμετωπιστεί το θέμα των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 θα παγώσουν χιλιάδες μεταβιβάσεις και κληρονομιές και η αγορά των κατασκευών και των ακινήτων. Ειδικότερα για την Κατηγορία 5, δηλαδή ακίνητα με μεγάλες αυθαιρεσίες, η οποία καταργήθηκε το 2020, η κα Μπάρλου έθεσε τα ερωτήματα: -«Γιατί, ενώ επιτράπηκε η τακτοποίησή αυθαιρέτων της κατηγορίας 5, έως το 2020, ξαφνικά διεκόπη; -Γιατί για άλλη μια φορά η Πολιτεία διαχειρίζεται πολίτες με δύο μέτρα και δύο σταθμά;» Εξηγώντας όπως είπε «κάτι πολύ σημαντικό: ότι μετά το 2020 παρέμειναν μόνο πέντε ειδικές κατηγορίες ακινήτων που μπορούν να υπαχθούν ως κατηγορία 5, στον Ν4495/2017 και αυτή η δυνατότητα ισχύει έως 31/12/2025 και αφορούν ακίνητα που προέρχονται από κληρονομιές, πλειστηριασμούς, leasing, Ε.Τ.Α.Δ ΑΕ, περιοχές έκτακτης ανάγκης». Και τόνισε ότι: -«Και αυτή η προθεσμία λήγει σε ένα μήνα, χωρίς πρόβλεψη παράτασης μέχρι στιγμής». «Άρα είναι απολύτως αναγκαίο αφενός να δοθεί τώρα παράταση, αφετέρου να γίνει η δυνατότητα τακτοποίησης κληρονομούμενων ακινήτων μόνιμη γιατί καθώς γνωρίζουμε στην αποδοχή κληρονομιάς δεν απαιτείται Ηλεκτρονική Ταυτότητα Ακινήτου, οπότε ο κληρονόμος δεν μπαίνει σε διαδικασία διερεύνησης τυχόν αυθαιρεσιών στο ακίνητο με τον μηχανικό του και όταν μετά από χρόνια ίσως – και αφού έχει πληρώσει όλους τους φόρους, θα πάει να το μεταβιβάσει θα ανακαλύψει ότι κληρονόμησε ακίνητο κατηγορίας 5 και τότε δυστυχώς για αυτόν ο μόνος δρόμος θα είναι η κατεδάφιση», είπε η ομιλήτρια. «Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας έχει προτείνει προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας την επαναφορά της Κατηγορίας 5 για όλα τα αυθαίρετα προ του 2011, με αυστηρά κριτήρια και πλήρη διαφάνεια», τόνισε η ίδια. ΝΟΚ & Εκτός Σχεδίου Δόμηση: «δεν μπορεί να χάνεται η αξία της περιουσία των πολιτών από νομικά λάθη του κράτους, χωρίς οικονομική αποζημίωση»«Οι δύο μεγάλες κατηγορίες που επηρεάζουν άμεσα την αξία και την αξιοποίηση της περιουσίας βάλλονται συχνά από αποφάσεις αντισυνταγματικότητας» είπε η γενική γραμματέας του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας αναφερόμενη στα θέματα του ΝΟΚ και της εκτός σχεδίου δόμησης. «Οι πολίτες δεν μπορούν να βλέπουν να χάνεται η αξία της περιουσία τους από νομικά λάθη του κράτους και να μην προβλέπεται οικονομική αποζημίωση» τόνισε η ομιλήτρια για το πάγωμα που έχει επέλθει σε χιλιάδες ιδιοκτησίες στην εκτός σχεδίου δόμηση σημειώνοντας ότι: «Συχνά, όταν το ΣτΕ κρίνει έναν πολεοδομικό νόμο αντισυνταγματικό με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και μπλοκάρονται διαδικασίες που λειτουργούσαν για χρόνια, τελικά δεν προστατεύεται συνταγματικώς η περιουσία του πολίτη και οι πολίτες δεν αντιμετωπίζονται ως ίσοι απέναντι στους νόμους – γιατί κάποιοι έχουν ήδη ωφεληθεί και κάποιοι έχουν ήδη ζημιωθεί». Ανάφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι: «Οικόπεδα με πρόσοψη σε υφιστάμενο δρόμο και άρα μέχρι κάποια στιγμή νομίμως οικοδομήσιμα χάνουν ξαφνικά αυτή τη δυνατότητα επειδή τίθεται από το ΣτΕ ως κριτήριο οι δρόμοι να είναι υφιστάμενοι προ του 1923 ή προ του 1985. Αυτό δημιουργεί αίσθημα παραλόγου, διότι επιστρέφουμε 100 χρόνια πίσω – σε μια εποχή χωρίς τις σημερινές δομές, χωρίς οργάνωση και χωρίς καμία σχέση με τις σύγχρονες πόλεις και οικισμούς». «Ο ΝΟΚ (Ν4067/2012) χρειάζεται σταθερότητα, όχι συνεχείς αλλαγές και σίγουρα όχι αντισυνταγματικές διατάξεις», τόνισε η Ευτυχία Μπάρλα σημειώνοντας σχετικά: -«Έχουμε ενημέρωση ότι το υπουργείο ετοιμάζει νέο Οικοδομικό Κανονισμό. Θεωρούμε ότι δεν πρέπει να υπάρχουν οριζόντιες περικοπές στα λεγόμενα μπόνους δόμησης και σίγουρα όχι σε περιπτώσεις χώρων με βοηθητικές χρήσεις που βρίσκονται εντός εγκεκριμένου – από τον πολεοδόμο – όγκου και ύψους και άρα η εσωτερική καθ’ ύψος διαρρύθμιση δεν βλάπτει το εξωτερικό περιβάλλον – αντίθετα ωφελεί τον κάθε πολίτη που οικοδομεί, ιδιαίτερα στις χρήσεις κατοικίας, σε μια χώρα που αντιμετωπίζει στεγαστική κρίση, ακρίβεια και μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα το οποίο είναι σίγουρα συναρτημένο με τις δυνατότητες στέγασης μιας οικογένειας. Άρα αυτά τα μπόνους δόμησης πρέπει να αποδίδονται χωρίς περίπλοκες συνταγματικές ή νομολογιακές ερμηνείες». Τι θα γίνει με την προθεσμία για την ταυτότητα κτιρίουΣε διαλογική συζήτηση που είχε ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ με τη γενική γραμματέα του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, αφού τη συνεχάρη και τόνισε την απόλυτη συμφωνία του με τα όσα ανέφερε στην ομιλία της ο κος Παραδιάς έθεσε και το θέμα της προθεσμίας που υπάρχει για χιλιάδες ιδιοκτήτες κτιρίων, οι οποίοι ενδεχομένως χωρίς να το γνωρίζουν αφού δεν έχει γίνει επίσημη ανακοίνωση, οφείλουν να έχουν ολοκληρώσει την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου για επτά κατηγορίες κτιρίων, αλλιώς κινδυνεύουν με πρόστιμο έως και το 10% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου τους. -«Πρέπει να δοθεί παράταση και για την ταυτότητα κτιρίου», είπε ο κος Παραδιάς διακινδυνεύοντας την πρόβλεψη ότι: «Αυτή η παράταση είναι που θα δοθεί, διότι προβλέπει παράλληλα με τα ιδιωτικά ταυτότητα κτιρίου και για τα κτίρια του δημοσίου. Και το δημόσιο μέχρι τώρα, δεν έχει κάνει τίποτα για αυτή την υποχρέωση του». Του Αργύρη Δεμερτζή πηγή ecopress.gr View full Άρθρου
-
Έρχεται καραμπόλα για αυθαίρετα, ταυτότητα κτιρίου, μεταβιβάσεις και κληρονομιές
Σε συνέχεια των μεγάλων εμπλοκών και εκκρεμοτήτων με το ΝΟΚ και την εκτός σχεδίου δόμηση, έρχεται νέα μεγάλη καραμπόλα από το τέλος του 2025 και στις αρχές του 2026 για αυθαίρετα, ταυτότητα κτιρίου, μεταβιβάσεις ακινήτων, κληρονομιές, για ακίνητα τραπεζών και του δημοσίου αλλά και την αποκατάσταση ζημιών σε κτίρια από φυσικές καταστροφές σε όλη τη χώρα, με μεγάλες συνέπειες στις κατασκευές, την κτηματαγορά και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των πολιτών. Κεντρικός ο ρόλος του μηχανικού για το «ξεκαθάρισμα» της εικόνας του κάθε ακινήτου Οι επισημάνσεις και οι προτάσεις, που παρουσίασε κατά την ομιλία της η Ευτυχία Μπάρλου, τονίζοντας ότι: ◊ «η σωστή προσπάθεια που κάνει σήμερα το κράτος, ώστε η εικόνα κάθε ακινήτου να είναι η ίδια παντού: στα Συμβόλαια, στο Κτηματολόγιο, στην Πολεοδομία και στην Οικοδομική Άδεια, στην Εφορεία, στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα, έρχεται αντιμέτωπη με παθογένειες δεκαετιών». Και τον κεντρικό ρόλο ευθύνης του μηχανικού, τονίζοντας ότι: ◊ «μέσα από το νέο πλέγμα ηλεκτρονικών πλατφορμών, το βάρος του ελέγχου και του «ξεκαθαρίσματος» της εικόνας του ακινήτου πέφτει κυρίως στον μηχανικό», βρέθηκαν στο επίκεντρο των εργασιών του συνεδρίου της ΠΟΜΙΔΑ, που έγινε με την συμμετοχή από την κυβέρνηση του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, βουλευτών, εκπροσώπων των διοικήσεων δικηγορικών, συμβολαιογραφικών, τεχνικών φορέων και πολλών ιδιοκτητών ακινήτων. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς και συντονιστής της εκδήλωσης, τόνισε την απόλυτη συμφωνία της ΠΟΜΙΔΑ, με τις θέσεις που ανέπτυξε η γενική γραμματέας του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας. Aν δεν δοθεί άμεσα λύση για τις υπαγωγές αυθαιρέτων, ενώ η προθεσμία για τις κατηγορίες 1 έως 4 λήγει στις 31 Μαρτίου 2026 και δεν αντιμετωπιστεί το θέμα των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5, θα παγώσουν χιλιάδες μεταβιβάσεις και κληρονομιές και η αγορά των κατασκευών και των ακινήτων τόνισε η Ευτυχία ΜΜπάρλου, γενική γραμματέας ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας στο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ.«Χωρίς δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρεσιών, δεν θα συντάσσεται Ηλεκτρονική Ταυτότητα, δεν θα υπάρχει μεταβίβαση, δεν θα λειτουργεί η αγορά, άρα εγκλωβίζεται η περιουσία»Η σωστή προσπάθεια που κάνει το κράτος για την πλήρη, ψηφιακή και αξιόπιστη καταγραφή των ακινήτων, ώστε «το ακίνητο αποτυπώνεται πλέον «ξεκαθαρισμένο» οριστικά στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα, η οποία θεσμοθετήθηκε με τις σημερινές απαιτήσεις το 2017», έρχεται αντιμέτωπη με παθογένειες του παρελθόντος αλλά και ασφυκτικές προθεσμίες που θέτει η πολεοδομική νομοθεσία, οι οποίες λήγουν το αμέσως προσεχές διάστημα αφήνοντας ανοιχτά μεγάλα προβλήματα και εκκρεμότητες, είπε η Ευτυχία Μπάρλου και υπογράμμισε ότι: -«Χωρίς δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρεσιών, δεν θα συντάσσεται Ηλεκτρονική Ταυτότητα, δεν θα υπάρχει μεταβίβαση, δεν θα λειτουργεί η αγορά, άρα εγκλωβίζεται η περιουσία». «Σχεδόν κανένα ακίνητο δεν ταυτίζεται πλήρως με τα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής του άδειας ή με τα συμβόλαια του», τόνισε η κα Μπάρλου αναφερόμενη στα αποτελέσματα της εφαρμογής της ταυτότητας κτιρίου και της σχετικής εμπειρίας των μηχανικών, εξηγώντας ότι: -«Για να λειτουργήσει πραγματικά το νέο σύστημα καταγραφής των ακινήτων, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι πρόκειται για ένα ξεκαθάρισμα που γίνεται πρώτη φορά στα ελληνικά δεδομένα και αφορά έναν κτιριακό όγκο, που έχει κατασκευαστεί με διαφορετικές συνθήκες πολιτικές, νομοθετικές, οικονομικές, κατασκευαστικές, σε ένα χρονικό διάστημα περίπου 70 ετών», αναφερόμενη σε όλα τα κτίρια μετά το 1955. Οι ιδιοκτήτες ανακαλύπτουν μικρές και μεγάλες αυθαιρεσίες, που έγιναν από εργολάβους πολυκατοικιών στο παρελθόν και δεν μπορούν σήμερα να μεταβιβάσουν το ακίνητο τους«Αναδεικνύονται λοιπόν παθογένειες δεκαετιών και απαιτείται ρεαλισμός – υπομονή – και νομοθετική ευελιξία για να δοθούν λύσεις σε: ◊ λάθη που έχουν γίνει στο παρελθόν από ιδιοκτήτες, επαγγελματίες και υπηρεσίες, ◊ λάθη από αντιφατική και πολύπλοκη νομοθεσία που υπήρχε και συνεχίζει να υπάρχει, ◊ λάθη από συνεχείς αλλαγές που συχνά δημιουργούν περισσότερη ανασφάλεια παρά λύσεις, και συνδυασμοί όλων των παραπάνω που παράγουν πρωτοφανή πολυπλοκότητα», είπε η ομιλήτρια, τονίζοντας ότι: -«Δεν μπορεί να υπάρξει Ηλεκτρονική Ταυτότητα, χωρίς ενεργό και λειτουργικό πλαίσιο τακτοποίησης αυθαιρέτων», εξηγώντας ότι ακριβώς σε αυτή τη διάσταση προκύπτει κρίσιμο ζήτημα: «Και αυτό γιατί πέρα από τις αυθαιρεσίες που έγιναν εν γνώσει των ιδιοκτητών, υπάρχουν μικρές και μεγάλες αυθαιρεσίες που έγιναν από εργολάβους πολυκατοικιών στο πέρας των δεκαετιών, που έγιναν λόγω ασαφειών της νομοθεσίας και άρα παρερμηνείας αυτής, και άρα οι σημερινοί ιδιοκτήτες δεν γνώριζαν και δεν μπορούσαν να γνωρίζουν ότι υπάρχουν στο ακίνητο τους. Το ανακαλύπτουν όταν με αφορμή μια μεταβίβαση οδηγούνται στην διαδικασία έκδοσης ηλεκτρονικής ταυτότητας». Γιατί χρειάζεται μόνιμο πλαίσιο τακτοποίησης αυθαιρέτων σε συνδυασμό με την ταυτότητα κτιρίου«Ο Ν. 4495/2017 στο τμήμα του περί τακτοποιήσεως αυθαιρεσιών πρέπει να παραμείνει ανοιχτός. Οι τακτοποιήσεις αυθαιρεσιών με τον Ν. 4495/2017 προβλέπεται να λήξει 31 Μάρτιου 2026. Αυτό δεν είναι ούτε ρεαλιστικό ούτε λειτουργικό», τόνισε η γενική γραμματέας του ΤΕΕ Δυτική Ελλάδας σημειώνοντας ότι: «Από τη στιγμή που η Πολιτεία κάποτε αποφάσισε ότι οι αυθαιρεσίες προ του 2011 μπορούν να τακτοποιηθούν, είναι αυτονόητο πως αυτό πρέπει να ισχύει για όλους, χωρίς χρονικές εξαιρέσεις και χρονικούς περιορισμούς στις δηλώσεις αυτών των αυθαιρεσιών. Γιατί σύμφωνα με το Σύνταγμα, όλοι οι πολίτες πρέπει να είναι ίσοι απέναντι στον νόμο». Η ίδια υπογράμμισε ότι: Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας έχει καταθέσει επίσημη πρόταση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ζητώντας: Να καταστεί ο Ν. 4495/2017 μόνιμο πλαίσιο τακτοποίησης αυθαιρέτων, σε πλήρη εξάρτηση με την έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας κάθε ακινήτου – όποτε απαιτηθεί χρονικά να γίνει αυτή. Δηλαδή ένα διαρκές, σταθερό σύστημα που ενεργοποιείται αυτομάτως όταν χρειάζεται η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου». Η εκρεμμότητα της κατηγορία αυθαιρέτων 5 τινάζει στον αέρα κληρονομιές, πλειστηριασμούς, leasing, ακίνητα ΕΤΑΔ και περιοχές έκτακτης ανάγκηςΣτο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ έγιναν ανακοινώσεις για το στεγαστικό, το νέο φορολογικό πλαίσιο που ψηφίστηκε πρόσφατα και θα τεθεί σε εφαρμογή το 2026, τις μισθώσεις και νέο πρόγραμμα για ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτων. Aπευθυνόμενη προς το ακροατήριο της εκδήλωσης της ΠΟΜΙΔΑ και ιδιαίτερα προς τους παριστάμενους εκπροσώπους των ιδιοκτητών ακινήτων συμβολαιογράφων, δικηγόρων και παραγόντων της κτηματαγοράς, η Ευτυχία Μπάρλου προσγείωσε το κλίμα ευφορίας για τις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων στις δυσκολίες της πραγματικότητας, τονίζοντας ότι αν δεν δοθεί άμεσα λύση για τις υπαγωγές αυθαιρέτων, ενώ η προθεσμία για τις κατηγορίες 1 έως 4 λήγει στις 31 Μαρτίου 2026 και ιδιαίτερα δεν αντιμετωπιστεί το θέμα των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 θα παγώσουν χιλιάδες μεταβιβάσεις και κληρονομιές και η αγορά των κατασκευών και των ακινήτων. Ειδικότερα για την Κατηγορία 5, δηλαδή ακίνητα με μεγάλες αυθαιρεσίες, η οποία καταργήθηκε το 2020, η κα Μπάρλου έθεσε τα ερωτήματα: -«Γιατί, ενώ επιτράπηκε η τακτοποίησή αυθαιρέτων της κατηγορίας 5, έως το 2020, ξαφνικά διεκόπη; -Γιατί για άλλη μια φορά η Πολιτεία διαχειρίζεται πολίτες με δύο μέτρα και δύο σταθμά;» Εξηγώντας όπως είπε «κάτι πολύ σημαντικό: ότι μετά το 2020 παρέμειναν μόνο πέντε ειδικές κατηγορίες ακινήτων που μπορούν να υπαχθούν ως κατηγορία 5, στον Ν4495/2017 και αυτή η δυνατότητα ισχύει έως 31/12/2025 και αφορούν ακίνητα που προέρχονται από κληρονομιές, πλειστηριασμούς, leasing, Ε.Τ.Α.Δ ΑΕ, περιοχές έκτακτης ανάγκης». Και τόνισε ότι: -«Και αυτή η προθεσμία λήγει σε ένα μήνα, χωρίς πρόβλεψη παράτασης μέχρι στιγμής». «Άρα είναι απολύτως αναγκαίο αφενός να δοθεί τώρα παράταση, αφετέρου να γίνει η δυνατότητα τακτοποίησης κληρονομούμενων ακινήτων μόνιμη γιατί καθώς γνωρίζουμε στην αποδοχή κληρονομιάς δεν απαιτείται Ηλεκτρονική Ταυτότητα Ακινήτου, οπότε ο κληρονόμος δεν μπαίνει σε διαδικασία διερεύνησης τυχόν αυθαιρεσιών στο ακίνητο με τον μηχανικό του και όταν μετά από χρόνια ίσως – και αφού έχει πληρώσει όλους τους φόρους, θα πάει να το μεταβιβάσει θα ανακαλύψει ότι κληρονόμησε ακίνητο κατηγορίας 5 και τότε δυστυχώς για αυτόν ο μόνος δρόμος θα είναι η κατεδάφιση», είπε η ομιλήτρια. «Το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας έχει προτείνει προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας την επαναφορά της Κατηγορίας 5 για όλα τα αυθαίρετα προ του 2011, με αυστηρά κριτήρια και πλήρη διαφάνεια», τόνισε η ίδια. ΝΟΚ & Εκτός Σχεδίου Δόμηση: «δεν μπορεί να χάνεται η αξία της περιουσία των πολιτών από νομικά λάθη του κράτους, χωρίς οικονομική αποζημίωση»«Οι δύο μεγάλες κατηγορίες που επηρεάζουν άμεσα την αξία και την αξιοποίηση της περιουσίας βάλλονται συχνά από αποφάσεις αντισυνταγματικότητας» είπε η γενική γραμματέας του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας αναφερόμενη στα θέματα του ΝΟΚ και της εκτός σχεδίου δόμησης. «Οι πολίτες δεν μπορούν να βλέπουν να χάνεται η αξία της περιουσία τους από νομικά λάθη του κράτους και να μην προβλέπεται οικονομική αποζημίωση» τόνισε η ομιλήτρια για το πάγωμα που έχει επέλθει σε χιλιάδες ιδιοκτησίες στην εκτός σχεδίου δόμηση σημειώνοντας ότι: «Συχνά, όταν το ΣτΕ κρίνει έναν πολεοδομικό νόμο αντισυνταγματικό με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και μπλοκάρονται διαδικασίες που λειτουργούσαν για χρόνια, τελικά δεν προστατεύεται συνταγματικώς η περιουσία του πολίτη και οι πολίτες δεν αντιμετωπίζονται ως ίσοι απέναντι στους νόμους – γιατί κάποιοι έχουν ήδη ωφεληθεί και κάποιοι έχουν ήδη ζημιωθεί». Ανάφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι: «Οικόπεδα με πρόσοψη σε υφιστάμενο δρόμο και άρα μέχρι κάποια στιγμή νομίμως οικοδομήσιμα χάνουν ξαφνικά αυτή τη δυνατότητα επειδή τίθεται από το ΣτΕ ως κριτήριο οι δρόμοι να είναι υφιστάμενοι προ του 1923 ή προ του 1985. Αυτό δημιουργεί αίσθημα παραλόγου, διότι επιστρέφουμε 100 χρόνια πίσω – σε μια εποχή χωρίς τις σημερινές δομές, χωρίς οργάνωση και χωρίς καμία σχέση με τις σύγχρονες πόλεις και οικισμούς». «Ο ΝΟΚ (Ν4067/2012) χρειάζεται σταθερότητα, όχι συνεχείς αλλαγές και σίγουρα όχι αντισυνταγματικές διατάξεις», τόνισε η Ευτυχία Μπάρλα σημειώνοντας σχετικά: -«Έχουμε ενημέρωση ότι το υπουργείο ετοιμάζει νέο Οικοδομικό Κανονισμό. Θεωρούμε ότι δεν πρέπει να υπάρχουν οριζόντιες περικοπές στα λεγόμενα μπόνους δόμησης και σίγουρα όχι σε περιπτώσεις χώρων με βοηθητικές χρήσεις που βρίσκονται εντός εγκεκριμένου – από τον πολεοδόμο – όγκου και ύψους και άρα η εσωτερική καθ’ ύψος διαρρύθμιση δεν βλάπτει το εξωτερικό περιβάλλον – αντίθετα ωφελεί τον κάθε πολίτη που οικοδομεί, ιδιαίτερα στις χρήσεις κατοικίας, σε μια χώρα που αντιμετωπίζει στεγαστική κρίση, ακρίβεια και μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα το οποίο είναι σίγουρα συναρτημένο με τις δυνατότητες στέγασης μιας οικογένειας. Άρα αυτά τα μπόνους δόμησης πρέπει να αποδίδονται χωρίς περίπλοκες συνταγματικές ή νομολογιακές ερμηνείες». Τι θα γίνει με την προθεσμία για την ταυτότητα κτιρίουΣε διαλογική συζήτηση που είχε ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ με τη γενική γραμματέα του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, αφού τη συνεχάρη και τόνισε την απόλυτη συμφωνία του με τα όσα ανέφερε στην ομιλία της ο κος Παραδιάς έθεσε και το θέμα της προθεσμίας που υπάρχει για χιλιάδες ιδιοκτήτες κτιρίων, οι οποίοι ενδεχομένως χωρίς να το γνωρίζουν αφού δεν έχει γίνει επίσημη ανακοίνωση, οφείλουν να έχουν ολοκληρώσει την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου για επτά κατηγορίες κτιρίων, αλλιώς κινδυνεύουν με πρόστιμο έως και το 10% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου τους. -«Πρέπει να δοθεί παράταση και για την ταυτότητα κτιρίου», είπε ο κος Παραδιάς διακινδυνεύοντας την πρόβλεψη ότι: «Αυτή η παράταση είναι που θα δοθεί, διότι προβλέπει παράλληλα με τα ιδιωτικά ταυτότητα κτιρίου και για τα κτίρια του δημοσίου. Και το δημόσιο μέχρι τώρα, δεν έχει κάνει τίποτα για αυτή την υποχρέωση του». Του Αργύρη Δεμερτζή πηγή ecopress.gr
-
Δομικά υλικά και κατασκευαστικές τεχνικές στην Μινωική Κρήτη
Η επιλογή και χρήση των δομικών υλικών στη μινωική αρχιτεκτονική αποκαλύπτει υψηλό επίπεδο τεχνολογικής εξειδίκευσης και προσαρμοστικότητας. Η διαφοροποίηση των πρακτικών ανά περιοχή υποδηλώνει ευρεία τεχνογνωσία και αποτελεσματική αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος. Η μινωική αρχιτεκτονική αποτυπώνει βαθιά κατανόηση της σεισμικής επικινδυνότητας και αξιοποίηση υβριδικών συστημάτων ξύλου –λίθου που αύξαναν σημαντικά την ανθεκτικότητα των κατασκευών. Δομικά Υλικά στη Μινωική Κρήτη Η μινωική Κρήτη χαρακτηρίζεται από ένα ευρύ φάσμα οικισμών διαφορετικής κλίμακας και τυπολογίας, όπως η Κνωσός, τα Μάλια, τα Γουρνιά, ο Κομμός και η Κάτω Ζάκρος. Πολλοί από αυτούς τους οικισμούς περιλάμβαναν σύνθετα μνημειακά σύνολα, τα λεγόμενα «ανάκτορα», που μαρτυρούν υψηλό επίπεδο αρχιτεκτονικής οργάνωσης. Αν και η μινωική αρχιτεκτονική είναι πολυδιάστατη και κάνει χρήση ποικίλων σύνθετων υλικών, υπάρχουν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των κατασκευών, οικιακών και ανακτορικών. Όσον αφορά στα δομικά υλικά, τα βασικότερα από αυτά περιλαμβάνουν τον λίθο, τη γαιώδη μάζα (ωμόπλινθους και επιχώματα), την άργιλο, τα ασβεστοκονιάματα και ενίοτε οργανικά υλικά. Κάθε υλικό χρησιμοποιήθηκε σε πολλαπλά κατασκευαστικά μέλη, προσαρμοζόμενο στις τοπικές γεωλογικές και περιβαλλοντικές συνθήκες. Λίθος Ο λίθος αποτελεί το πιο συχνά και καλύτερα διατηρημένο υλικό. Προερχόμενος κυρίως από τοπικούς σχηματισμούς, χρησιμοποιήθηκε σε ευρύ φάσμα μορφών: από ακατέργαστους λίθους έως λαξευμένες πλάκες. Η λιθοδομή περιλαμβάνει τόσο μεγάλες λιθόπλακες μήκους 1,5–2,5 m, συχνά σε παράλληλες σειρές, όσο και τοιχοποιίες με μικρότερους λίθους, όπως στη Φαιστό και στο Παλαιόκαστρο. Επιπλέον, σχιστόλιθοι διαφόρων αποχρώσεων χρησιμοποιήθηκαν για λιθόστρωτα, διαδρόμους και επικαλύψεις στεγών. Κροκάλες αξιοποιήθηκαν ως υλικό πλήρωσης σε τρίστρωτες τοιχοποιίες και, σε ειδικές περιπτώσεις, ως ανθεκτικά δάπεδα, όπως στον «Βασιλικό Δρόμο» στην Κνωσό ή στα καλντερίμια στα Μάλια. Άργιλος Η άργιλος χρησιμοποιήθηκε ως συμπυκνωμένη μάζα για στιβαρά δάπεδα ή ως επίχρισμα τοιχοποιίας, συχνά χρωματισμένο ερυθρό. Σε πιο εξειδικευμένες εφαρμογές ενισχυόταν με χαλίκια, φυτικές ίνες ή σχιστόλιθο. Οι αποχρώσεις της (λευκή, κιτρινωπή, ερυθρή) αντανακλούν την ποικιλία των τοπικών αποθέσεων. Γαιώδη Υλικά και Ωμόπλινθοι Παρά τη σημασία τους, τα γαιώδη υλικά έχουν υποτιμηθεί ερευνητικά, κυρίως λόγω της μειωμένης ανθεκτικότητας τους στις περιβαλλοντικές συνθήκες και ειδικότερα στο υγρό μεσογειακό κλίμα, γεγονός που κατέστησε δύσκολη τη διατήρηση τουςαλλά και λόγω της αντίληψης ότι συνδέονται με κατασκευές ταπεινού χαρακτήρα, αποκλείοντάς τα από μνημειακά ή δημόσια κτίρια. Ωστόσο, τα διαθέσιμα δεδομένα καταδεικνύουν την εκτεταμένη χρήση τους τόσο σε ανακτορικές όσο και σε μη ανακτορικές δομές, ενώ η διατήρησή τους οφείλεται συχνά σε θερμικά επεισόδια (π.χ. πυρκαγιές) που εμπόδισαν την αποσάθρωση. Η γη χρησιμοποιήθηκε είτε σε ξηρή μορφή είτε ως συνεκτική μάζα για πλήρωση τοίχων. Η πιο διαδεδομένη της μορφή ήταν οι ωμόπλινθοι, προϊόν μίγματος αργιλικού εδάφους και οργανικών ινών. Ειδική χρήση αποτελεί το «λεπιδόχωμα», μίγμα αργίλου και αποσαθρωμένου σχιστόλιθου, που λειτουργούσε ως υλικό στέγης. Ξύλο Το ξύλο αποτέλεσε κύριο φέρον στοιχείο της μινωικής δόμησης, ενσωματωμένο σε σύνθετα τρισδιάστατα πλαίσια πεσσών και ανοιγμάτων. Η συνεργασία του με τη λαξευτή λιθοδομή και την αργολιθοδομήπαρείχε δυσκαμψία και αυξημένη πλαστιμότητα στην κατασκευή, προσομοιάζοντας λειτουργικά σύγχρονα συστήματα πλαισίων–τοιχωμάτων και ενισχύοντας τη σεισμική του απόδοση. Μάλλια, χρύση ξύλου σε κατασκευή. Πηγή: https://www.estia.tv/arxaiologia/arxaiologia/item/185-mia-anafora-ston-tropo-domisis-ton-minoikon-anaktoronΣυμπερασματικά, η επιλογή και χρήση των δομικών υλικών στη μινωική αρχιτεκτονική αποκαλύπτει υψηλό επίπεδο τεχνολογικής εξειδίκευσης και προσαρμοστικότητας. Τα υλικά εφαρμόζονταν με βάση τις μηχανικές και λειτουργικές τους ιδιότητες, σε συνδυασμό με τη διαθεσιμότητα τοπικών πόρων. Η διαφοροποίηση των πρακτικών ανά περιοχή υποδηλώνει ευρεία τεχνογνωσία και αποτελεσματική αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος. Κνωσός. Η βασιλική έπαυλις. ΚΓ’ ΕΠΚΑ. ΥΠΠΟ/ΤΑΠ. Michailidou, A., Knossos. A Complete Guide to the Palace of Minos, Ekdotike Athinon, Athens 1993, σ. 111, εικ. 61. Πηγή: https://www.fhw.gr/chronos/02/crete/gr/habitance/index4.htmlΚατασκευαστικές τεχνικές και μινωικές κατασκευές Η μινωική αρχιτεκτονική αποτελεί εξέλιξη μιας κοινωνίας με ισχυρή νεολιθική αγροτική βάση. Τα ανάκτορα της Εποχής του Χαλκού, κορυφαία δείγματα μινωικής δόμησης, μοιράζονται κοινό μορφολογικό πρότυπο αλλά διαφοροποιούνται σε κλίμακα: η Κνωσσός κάλυπτε περίπου 17.400 m², τα Μάλλια 9.800 m², η Φαιστός 8.300 m² και η Ζάκρος 4.250 m². Γύρω τους αναπτύχθηκαν εκτεταμένοι οικισμοί και ιδιωτικές κατοικίες μνημειακής αρχιτκετονικής. Το ανάκτορο της Κνωσού. Πηγή: Warren, Peter M. 1985. “Minoan Palaces.” Scientific American 253 (1): 94–103Η μινωική αρχιτεκτονική διαφοροποιείται ριζικά από την κλασική συμμετρία της αρχαιότητας, παρουσιάζοντας έναν πολύπλοκο και ασύμμετρο χαρακτήρα. Τα βασικά μορφολογικά στοιχεία της διαμορφώνονται ήδη από τη Μεσομινωική περίοδο (περ. 1900 π.Χ.) και περιλαμβάνουν κίονες, φωταγωγούς, συστήματα πολλαπλών ανοιγμάτων και θυρώματα τοποθετημένα σε μικρή απόσταση από τις γωνίες των κτιρίων. Συνηθισμένη είναι και η εναλλαγή κιόνων και πεσσών, καθώς και οι κλίμακες που αλλάζουν κατεύθυνση από όροφο σε όροφο, ενισχύοντας την τρισδιάστατη πολυπλοκότητα των κτηρίων. Τα χαρακτηριστικά αυτά μεταφέρονται και στις επαύλεις και τις ιδιωτικές κατοικίες, που λειτουργούν ως μικρογραφίες των ανακτόρων, διατηρώντας την ασυμμετρία, τη διαφοροποίηση ύψους της στέγης και την εσωτερική οργάνωση σε εξειδικευμένους χώρους. Παρά τις κατά τόπους προσθήκες και επεκτάσεις, ο αρχικός σχεδιασμός είναι εμφανής στα εξελιγμένα συστήματα αποχέτευσης, εξαερισμού και στους διαδρόμους που επιτρέπουν άνετη κυκλοφορία. Οι Μινωίτες τεχνίτες ανέπτυξαν το σύστημα του πολύθυρου, επιτυγχάνοντας τολμηρές λύσεις με πολλαπλά ανοίγματα στο ισόγειο — εκεί όπου άλλοι πολιτισμοί αύξαναν τη μάζα, οι Μινωίτες αφαιρούσαν. Η εκτεταμένη χρήση ξύλινων φερόντων στοιχείων (κίονες, πεσσοί, πλαίσια) μείωσε τα φορτία στους ανώτερους ορόφους και αντικατέστησε τις συμπαγείς τοιχοποιίες. Τα ανοίγματα και ο φωτισμός αποτελούν καθοριστικές καινοτομίες, δημιουργώντας μια αρχιτεκτονική χωρίς προηγούμενο και χωρίς συνέχεια στη μεταγενέστερη ιστορία. Τα στενά δωμάτια, συχνά επιμήκη ή διαμορφωμένα ως διάδρομοι, παρουσιάζουν πλάτος περίπου 1 m, ενώ οι ευρύτεροι χώροι σπανίως υπερβαίνουν τα 3 m, όριο που αντιστοιχεί στο μέγιστο δυνατό άνοιγμα χωρίς κεντρικά υποστυλώματα. Η θεμελίωση γινόταν είτε απευθείας στο φυσικό έδαφος ή βράχο είτε σε εκσκαφή, ιδίως σε χαλαρά εδάφη ή πολυστρωματικές αποθέσεις. Οι τοιχοποιίες διακρίνονται σε τρίστρωτες (με δύο λιθόκτιστες παρειές και ενδιάμεση επίχωση) ή σε δίστρωτες, δηλαδή σειρές αδρά λαξευμένων λίθων με ή χωρίς διάτονα λιθοσώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μεγαλύτεροι λίθοι τοποθετούνταν στα κατώτερα τμήματα ή στις γωνίες για βελτίωση της φέρουσας ικανότητας. Η ανωδομή αποτελούνταν συχνά από ωμοπλίνθους συνδεδεμένους με αργιλικό κονίαμα, ενώ η δομή τους ενισχυόταν με οριζόντια και κατακόρυφα ξύλινα διαζώματα (σενάζ). Οι επιφάνειες επιχρίζονταν με αργιλικό επίχρισμα με οργανικές προσμίξεις ή με ασβεστοκονίαμα, το οποίο συχνά χρησιμοποιούνταν στα ανώτερα τμήματα για μεγαλύτερη συνοχή και ανθεκτικότητα. Δίστρωτες τοιχοποιίες α) με πυκνά διάτονα λιθοσώματα, β) με αραιά διάτονα λιθοσώματα, γ) χωρίς διάτονα λιθοσώματα. Πηγή: ΚΑΔΕΤ Τρίστρωτη τοιχοποιία. Πηγή: ΚΑΔΕΤΟι στέγες των κτηρίων παραμένουν λιγότερο τεκμηριωμένες, αλλά συχνά απαντώνται οριζόντιες ξύλινες δοκοί με καλαμωτή και επικάλυψη αργιλικής γης, ενώ κατά τόπους χρησιμοποιούνταν σχιστόλιθοι για τη διαμόρφωση βατής επιφάνειας. Τα δάπεδα ήταν συνήθως πατητού πηλού ή πλακόστρωσης με σχιστόλιθο. Η εξέλιξη της ισόδομης τοιχοποιίας στην Κρήτη ξεκινά με λιθορριπές και ωμοπλινθοδομή, και εξελίσσεται στη χρήση ορθοστατών σε σημαντικά κτίρια, όπως στη Φαιστό και στον Χρυσόλακκο. Οι λαξευμένες υποδοχές στους ορθοστάτες δείχνουν αγκύρωση οριζόντιων ξύλινων στοιχείων, τα οποία συνέδεαν τη λίθινη βάση με την ανωδομή, επιβεβαιώνοντας ότι δεν υπήρχε ισόδομη τοιχοποιία στους επάνω ορόφους. Φαιστός, νοτιοδυτική όψη τοίχου με ορθοστάτες του Πρώτου Ανακτόρου, με θέα προς τα νοτιοανατολικά. Πηγή: Shaw, Joseph W. 1983. “The Development of Minoan Orthostates.” American Journal of Archaeology 87 (2): 213–216Αντισεισμικός σχεδιασμός Η ερμηνεία των αρχαιολογικών καταστροφών ως αποτέλεσμα σεισμών έχει μακρά ιστορία στη μινωική έρευνα. Μετά τον ισχυρό σεισμό που έπληξε την Κρήτη το 1922, ο Sir Arthur Evans θεώρησε ότι οι ζημιές στο Ιερό των Διπλών Πελέκεων της Κνωσού θα μπορούσαν να προκληθούν μόνο από ανάλογο ή ισχυρότερο ιστορικό σεισμό. Η άποψή του οδήγησε στη διατύπωση μιας καθολικής σεισμικής καταστροφής στις αρχές του 17ου αι. π.Χ., η οποία για δεκαετίες χρησιμοποιήθηκε ως εξήγηση για την εγκατάλειψη ή καταστροφή ορισμένων θέσεων χωρίς άλλα ιστορικά δεδομένα. Η ερμηνευτική αυτή ευκολία, όμως, αγνόησε βασικές παραμέτρους της σεισμικής επικινδυνότητας —όπως τον τρόπο διάδοσης των σεισμικών κυμάτων, την τοπική γεωλογία και τις ιδιαιτερότητες των κατασκευών— και οδήγησε στη λανθασμένη συγχώνευση πολλαπλών, χρονολογικά διακριτών σεισμικών γεγονότων. Η σεισμική συμπεριφορά των κτηρίων είναι εξαιρετικά σύνθετη, καθώς επηρεάζεται από τα χαρακτηριστικά του σεισμού, το έδαφος, τη μάζα και την κατανομήτης καθ’ ύψος, την απόσβεση, τα υλικά, τη δυσκαμψία και αντοχή των φερόντων στοιχείων, αλλά και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ φερόντων και μη φερόντων τμημάτων. Ιδιαίτερα προβληματική θεωρείται η άνιση κατανομή μάζας και δυσκαμψίας, όπως και η ανέγερση νέων κατασκευών πάνω σε υπολείμματα παλαιότερων φάσεων. Στα μινωικά ανάκτορα, ο εκτεταμένος συνδυασμός ξύλου και λιθοδομής αποτελεί κρίσιμη παράμετρο της αντισεισμικής τους συμπεριφοράς. Η χρήση ξύλου – ελαφρού υλικού με υψηλή εφελκυστική αντοχή – μείωνε τα φορτία των ανώτερων ορόφων, ενώ ισχυρά ξύλινα πλαίσια, είτε αυτοτελή είτε ενσωματωμένα σε λιθόκτιστους τοίχους, λειτουργούσαν ως φέροντα στοιχεία σε όλα τα επίπεδα. Το σύνθετο σύστημα ξύλινων πλαισίων και τοιχοποιίας (από ισόδομη ή τρίστρωτη/δίστρωτη) εκτεινόταν πιθανότατα έως τον τελευταίο όροφο. Μελέτες ιστορικών ξύλινων πλαισίων δείχνουν ότι αυτά μπορούν να απορροφήσουν σημαντική ενέργεια και να παραμορφωθούν χωρίς άμεση κατάρρευση — στοιχείο κρίσιμο για την αντισεισμική προστασία. Οι οπές και τα ανοίγματα, συνήθως ευάλωτα σε σεισμικές δράσεις, ενισχύονταν στη νεοανακτορική αρχιτεκτονική με στιβαρά ξύλινα πλαίσια που λειτουργούσαν ως φέροντα στοιχεία, φέροντας ουσιαστικά μέρος των κατακόρυφων και οριζόντιων φορτίων. Η πρακτική αυτή τοποθετείται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης, διεθνώς καταγεγραμμένης παράδοσης χρήσης ξύλου ως βασικού αντισεισμικού μηχανισμού, όπως στα συστήματα casa baraccata, gaiola pombalina και Λευκάδας. Συνολικά, η μινωική αρχιτεκτονική αποτυπώνει βαθιά κατανόηση της σεισμικής επικινδυνότητας και αξιοποίηση υβριδικών συστημάτων ξύλου–λίθου που αύξαναν σημαντικά την ανθεκτικότητα των κατασκευών. Κνωσσός ανάκτορο, Πηγή: https://www.estia.tv/arxaiologia/arxaiologia/item/185-mia-anafora-ston-tropo-domisis-ton-minoikon-anaktoro* Μαρία Ε. Πατσούρα, Διπλ. Πολ. Μηχανικός Α.Π.Θ. MSc Αειφόρος Σχεδιασμός Τεχνικών Έργων Α.Π.Θ.Φίλη της Επιτροπής Πρωτοβουλίας (μινωικός πολιτισμός UNESCO)Βιβλιογραφία Daróczi, Tibor-Tamás. 2016. Early Minoan Domestic Architecture: A Preliminary Study of Cretan Early Bronze Age Architecture.Acta Musei Napocensis 53/1: 9–60.Lorenzon, Marta. 2021. “From Chaff to Seagrass: The Unique Quality of Minoan Mudbricks.” Journal of Archaeological Science: Reports 40: 103122.Shaw, Joseph W. 1983. “The Development of Minoan Orthostates.” American Journal of Archaeology 87 (2): 213–216.Shaw, Joseph W. 2010. “Setting in the Palaces of Minoan Crete.” In Cretan Offerings: Studies in Honour of Peter Warren, 303–314. British School at Athens Studies 18.Tsakanika, Eleftheria. 2017. “Minoan Structural Systems: Earthquake-Resistant Characteristics.” In Minoan Earthquakes: Breaking the Myth through Interdisciplinarity, edited by Simon Jusseret & Manuel Sintubin, 267–304. Leuven: Leuven University Press.Warren, Peter M. 1985. “Minoan Palaces.” Scientific American 253 (1): 94–103πηγή ecopress.gr View full Άρθρου
-
Δομικά υλικά και κατασκευαστικές τεχνικές στην Μινωική Κρήτη
Η επιλογή και χρήση των δομικών υλικών στη μινωική αρχιτεκτονική αποκαλύπτει υψηλό επίπεδο τεχνολογικής εξειδίκευσης και προσαρμοστικότητας. Η διαφοροποίηση των πρακτικών ανά περιοχή υποδηλώνει ευρεία τεχνογνωσία και αποτελεσματική αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος. Η μινωική αρχιτεκτονική αποτυπώνει βαθιά κατανόηση της σεισμικής επικινδυνότητας και αξιοποίηση υβριδικών συστημάτων ξύλου –λίθου που αύξαναν σημαντικά την ανθεκτικότητα των κατασκευών. Δομικά Υλικά στη Μινωική Κρήτη Η μινωική Κρήτη χαρακτηρίζεται από ένα ευρύ φάσμα οικισμών διαφορετικής κλίμακας και τυπολογίας, όπως η Κνωσός, τα Μάλια, τα Γουρνιά, ο Κομμός και η Κάτω Ζάκρος. Πολλοί από αυτούς τους οικισμούς περιλάμβαναν σύνθετα μνημειακά σύνολα, τα λεγόμενα «ανάκτορα», που μαρτυρούν υψηλό επίπεδο αρχιτεκτονικής οργάνωσης. Αν και η μινωική αρχιτεκτονική είναι πολυδιάστατη και κάνει χρήση ποικίλων σύνθετων υλικών, υπάρχουν αρκετά κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των κατασκευών, οικιακών και ανακτορικών. Όσον αφορά στα δομικά υλικά, τα βασικότερα από αυτά περιλαμβάνουν τον λίθο, τη γαιώδη μάζα (ωμόπλινθους και επιχώματα), την άργιλο, τα ασβεστοκονιάματα και ενίοτε οργανικά υλικά. Κάθε υλικό χρησιμοποιήθηκε σε πολλαπλά κατασκευαστικά μέλη, προσαρμοζόμενο στις τοπικές γεωλογικές και περιβαλλοντικές συνθήκες. Λίθος Ο λίθος αποτελεί το πιο συχνά και καλύτερα διατηρημένο υλικό. Προερχόμενος κυρίως από τοπικούς σχηματισμούς, χρησιμοποιήθηκε σε ευρύ φάσμα μορφών: από ακατέργαστους λίθους έως λαξευμένες πλάκες. Η λιθοδομή περιλαμβάνει τόσο μεγάλες λιθόπλακες μήκους 1,5–2,5 m, συχνά σε παράλληλες σειρές, όσο και τοιχοποιίες με μικρότερους λίθους, όπως στη Φαιστό και στο Παλαιόκαστρο. Επιπλέον, σχιστόλιθοι διαφόρων αποχρώσεων χρησιμοποιήθηκαν για λιθόστρωτα, διαδρόμους και επικαλύψεις στεγών. Κροκάλες αξιοποιήθηκαν ως υλικό πλήρωσης σε τρίστρωτες τοιχοποιίες και, σε ειδικές περιπτώσεις, ως ανθεκτικά δάπεδα, όπως στον «Βασιλικό Δρόμο» στην Κνωσό ή στα καλντερίμια στα Μάλια. Άργιλος Η άργιλος χρησιμοποιήθηκε ως συμπυκνωμένη μάζα για στιβαρά δάπεδα ή ως επίχρισμα τοιχοποιίας, συχνά χρωματισμένο ερυθρό. Σε πιο εξειδικευμένες εφαρμογές ενισχυόταν με χαλίκια, φυτικές ίνες ή σχιστόλιθο. Οι αποχρώσεις της (λευκή, κιτρινωπή, ερυθρή) αντανακλούν την ποικιλία των τοπικών αποθέσεων. Γαιώδη Υλικά και Ωμόπλινθοι Παρά τη σημασία τους, τα γαιώδη υλικά έχουν υποτιμηθεί ερευνητικά, κυρίως λόγω της μειωμένης ανθεκτικότητας τους στις περιβαλλοντικές συνθήκες και ειδικότερα στο υγρό μεσογειακό κλίμα, γεγονός που κατέστησε δύσκολη τη διατήρηση τουςαλλά και λόγω της αντίληψης ότι συνδέονται με κατασκευές ταπεινού χαρακτήρα, αποκλείοντάς τα από μνημειακά ή δημόσια κτίρια. Ωστόσο, τα διαθέσιμα δεδομένα καταδεικνύουν την εκτεταμένη χρήση τους τόσο σε ανακτορικές όσο και σε μη ανακτορικές δομές, ενώ η διατήρησή τους οφείλεται συχνά σε θερμικά επεισόδια (π.χ. πυρκαγιές) που εμπόδισαν την αποσάθρωση. Η γη χρησιμοποιήθηκε είτε σε ξηρή μορφή είτε ως συνεκτική μάζα για πλήρωση τοίχων. Η πιο διαδεδομένη της μορφή ήταν οι ωμόπλινθοι, προϊόν μίγματος αργιλικού εδάφους και οργανικών ινών. Ειδική χρήση αποτελεί το «λεπιδόχωμα», μίγμα αργίλου και αποσαθρωμένου σχιστόλιθου, που λειτουργούσε ως υλικό στέγης. Ξύλο Το ξύλο αποτέλεσε κύριο φέρον στοιχείο της μινωικής δόμησης, ενσωματωμένο σε σύνθετα τρισδιάστατα πλαίσια πεσσών και ανοιγμάτων. Η συνεργασία του με τη λαξευτή λιθοδομή και την αργολιθοδομήπαρείχε δυσκαμψία και αυξημένη πλαστιμότητα στην κατασκευή, προσομοιάζοντας λειτουργικά σύγχρονα συστήματα πλαισίων–τοιχωμάτων και ενισχύοντας τη σεισμική του απόδοση. Μάλλια, χρύση ξύλου σε κατασκευή. Πηγή: https://www.estia.tv/arxaiologia/arxaiologia/item/185-mia-anafora-ston-tropo-domisis-ton-minoikon-anaktoronΣυμπερασματικά, η επιλογή και χρήση των δομικών υλικών στη μινωική αρχιτεκτονική αποκαλύπτει υψηλό επίπεδο τεχνολογικής εξειδίκευσης και προσαρμοστικότητας. Τα υλικά εφαρμόζονταν με βάση τις μηχανικές και λειτουργικές τους ιδιότητες, σε συνδυασμό με τη διαθεσιμότητα τοπικών πόρων. Η διαφοροποίηση των πρακτικών ανά περιοχή υποδηλώνει ευρεία τεχνογνωσία και αποτελεσματική αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος. Κνωσός. Η βασιλική έπαυλις. ΚΓ’ ΕΠΚΑ. ΥΠΠΟ/ΤΑΠ. Michailidou, A., Knossos. A Complete Guide to the Palace of Minos, Ekdotike Athinon, Athens 1993, σ. 111, εικ. 61. Πηγή: https://www.fhw.gr/chronos/02/crete/gr/habitance/index4.htmlΚατασκευαστικές τεχνικές και μινωικές κατασκευές Η μινωική αρχιτεκτονική αποτελεί εξέλιξη μιας κοινωνίας με ισχυρή νεολιθική αγροτική βάση. Τα ανάκτορα της Εποχής του Χαλκού, κορυφαία δείγματα μινωικής δόμησης, μοιράζονται κοινό μορφολογικό πρότυπο αλλά διαφοροποιούνται σε κλίμακα: η Κνωσσός κάλυπτε περίπου 17.400 m², τα Μάλλια 9.800 m², η Φαιστός 8.300 m² και η Ζάκρος 4.250 m². Γύρω τους αναπτύχθηκαν εκτεταμένοι οικισμοί και ιδιωτικές κατοικίες μνημειακής αρχιτκετονικής. Το ανάκτορο της Κνωσού. Πηγή: Warren, Peter M. 1985. “Minoan Palaces.” Scientific American 253 (1): 94–103Η μινωική αρχιτεκτονική διαφοροποιείται ριζικά από την κλασική συμμετρία της αρχαιότητας, παρουσιάζοντας έναν πολύπλοκο και ασύμμετρο χαρακτήρα. Τα βασικά μορφολογικά στοιχεία της διαμορφώνονται ήδη από τη Μεσομινωική περίοδο (περ. 1900 π.Χ.) και περιλαμβάνουν κίονες, φωταγωγούς, συστήματα πολλαπλών ανοιγμάτων και θυρώματα τοποθετημένα σε μικρή απόσταση από τις γωνίες των κτιρίων. Συνηθισμένη είναι και η εναλλαγή κιόνων και πεσσών, καθώς και οι κλίμακες που αλλάζουν κατεύθυνση από όροφο σε όροφο, ενισχύοντας την τρισδιάστατη πολυπλοκότητα των κτηρίων. Τα χαρακτηριστικά αυτά μεταφέρονται και στις επαύλεις και τις ιδιωτικές κατοικίες, που λειτουργούν ως μικρογραφίες των ανακτόρων, διατηρώντας την ασυμμετρία, τη διαφοροποίηση ύψους της στέγης και την εσωτερική οργάνωση σε εξειδικευμένους χώρους. Παρά τις κατά τόπους προσθήκες και επεκτάσεις, ο αρχικός σχεδιασμός είναι εμφανής στα εξελιγμένα συστήματα αποχέτευσης, εξαερισμού και στους διαδρόμους που επιτρέπουν άνετη κυκλοφορία. Οι Μινωίτες τεχνίτες ανέπτυξαν το σύστημα του πολύθυρου, επιτυγχάνοντας τολμηρές λύσεις με πολλαπλά ανοίγματα στο ισόγειο — εκεί όπου άλλοι πολιτισμοί αύξαναν τη μάζα, οι Μινωίτες αφαιρούσαν. Η εκτεταμένη χρήση ξύλινων φερόντων στοιχείων (κίονες, πεσσοί, πλαίσια) μείωσε τα φορτία στους ανώτερους ορόφους και αντικατέστησε τις συμπαγείς τοιχοποιίες. Τα ανοίγματα και ο φωτισμός αποτελούν καθοριστικές καινοτομίες, δημιουργώντας μια αρχιτεκτονική χωρίς προηγούμενο και χωρίς συνέχεια στη μεταγενέστερη ιστορία. Τα στενά δωμάτια, συχνά επιμήκη ή διαμορφωμένα ως διάδρομοι, παρουσιάζουν πλάτος περίπου 1 m, ενώ οι ευρύτεροι χώροι σπανίως υπερβαίνουν τα 3 m, όριο που αντιστοιχεί στο μέγιστο δυνατό άνοιγμα χωρίς κεντρικά υποστυλώματα. Η θεμελίωση γινόταν είτε απευθείας στο φυσικό έδαφος ή βράχο είτε σε εκσκαφή, ιδίως σε χαλαρά εδάφη ή πολυστρωματικές αποθέσεις. Οι τοιχοποιίες διακρίνονται σε τρίστρωτες (με δύο λιθόκτιστες παρειές και ενδιάμεση επίχωση) ή σε δίστρωτες, δηλαδή σειρές αδρά λαξευμένων λίθων με ή χωρίς διάτονα λιθοσώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μεγαλύτεροι λίθοι τοποθετούνταν στα κατώτερα τμήματα ή στις γωνίες για βελτίωση της φέρουσας ικανότητας. Η ανωδομή αποτελούνταν συχνά από ωμοπλίνθους συνδεδεμένους με αργιλικό κονίαμα, ενώ η δομή τους ενισχυόταν με οριζόντια και κατακόρυφα ξύλινα διαζώματα (σενάζ). Οι επιφάνειες επιχρίζονταν με αργιλικό επίχρισμα με οργανικές προσμίξεις ή με ασβεστοκονίαμα, το οποίο συχνά χρησιμοποιούνταν στα ανώτερα τμήματα για μεγαλύτερη συνοχή και ανθεκτικότητα. Δίστρωτες τοιχοποιίες α) με πυκνά διάτονα λιθοσώματα, β) με αραιά διάτονα λιθοσώματα, γ) χωρίς διάτονα λιθοσώματα. Πηγή: ΚΑΔΕΤ Τρίστρωτη τοιχοποιία. Πηγή: ΚΑΔΕΤΟι στέγες των κτηρίων παραμένουν λιγότερο τεκμηριωμένες, αλλά συχνά απαντώνται οριζόντιες ξύλινες δοκοί με καλαμωτή και επικάλυψη αργιλικής γης, ενώ κατά τόπους χρησιμοποιούνταν σχιστόλιθοι για τη διαμόρφωση βατής επιφάνειας. Τα δάπεδα ήταν συνήθως πατητού πηλού ή πλακόστρωσης με σχιστόλιθο. Η εξέλιξη της ισόδομης τοιχοποιίας στην Κρήτη ξεκινά με λιθορριπές και ωμοπλινθοδομή, και εξελίσσεται στη χρήση ορθοστατών σε σημαντικά κτίρια, όπως στη Φαιστό και στον Χρυσόλακκο. Οι λαξευμένες υποδοχές στους ορθοστάτες δείχνουν αγκύρωση οριζόντιων ξύλινων στοιχείων, τα οποία συνέδεαν τη λίθινη βάση με την ανωδομή, επιβεβαιώνοντας ότι δεν υπήρχε ισόδομη τοιχοποιία στους επάνω ορόφους. Φαιστός, νοτιοδυτική όψη τοίχου με ορθοστάτες του Πρώτου Ανακτόρου, με θέα προς τα νοτιοανατολικά. Πηγή: Shaw, Joseph W. 1983. “The Development of Minoan Orthostates.” American Journal of Archaeology 87 (2): 213–216Αντισεισμικός σχεδιασμός Η ερμηνεία των αρχαιολογικών καταστροφών ως αποτέλεσμα σεισμών έχει μακρά ιστορία στη μινωική έρευνα. Μετά τον ισχυρό σεισμό που έπληξε την Κρήτη το 1922, ο Sir Arthur Evans θεώρησε ότι οι ζημιές στο Ιερό των Διπλών Πελέκεων της Κνωσού θα μπορούσαν να προκληθούν μόνο από ανάλογο ή ισχυρότερο ιστορικό σεισμό. Η άποψή του οδήγησε στη διατύπωση μιας καθολικής σεισμικής καταστροφής στις αρχές του 17ου αι. π.Χ., η οποία για δεκαετίες χρησιμοποιήθηκε ως εξήγηση για την εγκατάλειψη ή καταστροφή ορισμένων θέσεων χωρίς άλλα ιστορικά δεδομένα. Η ερμηνευτική αυτή ευκολία, όμως, αγνόησε βασικές παραμέτρους της σεισμικής επικινδυνότητας —όπως τον τρόπο διάδοσης των σεισμικών κυμάτων, την τοπική γεωλογία και τις ιδιαιτερότητες των κατασκευών— και οδήγησε στη λανθασμένη συγχώνευση πολλαπλών, χρονολογικά διακριτών σεισμικών γεγονότων. Η σεισμική συμπεριφορά των κτηρίων είναι εξαιρετικά σύνθετη, καθώς επηρεάζεται από τα χαρακτηριστικά του σεισμού, το έδαφος, τη μάζα και την κατανομήτης καθ’ ύψος, την απόσβεση, τα υλικά, τη δυσκαμψία και αντοχή των φερόντων στοιχείων, αλλά και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ φερόντων και μη φερόντων τμημάτων. Ιδιαίτερα προβληματική θεωρείται η άνιση κατανομή μάζας και δυσκαμψίας, όπως και η ανέγερση νέων κατασκευών πάνω σε υπολείμματα παλαιότερων φάσεων. Στα μινωικά ανάκτορα, ο εκτεταμένος συνδυασμός ξύλου και λιθοδομής αποτελεί κρίσιμη παράμετρο της αντισεισμικής τους συμπεριφοράς. Η χρήση ξύλου – ελαφρού υλικού με υψηλή εφελκυστική αντοχή – μείωνε τα φορτία των ανώτερων ορόφων, ενώ ισχυρά ξύλινα πλαίσια, είτε αυτοτελή είτε ενσωματωμένα σε λιθόκτιστους τοίχους, λειτουργούσαν ως φέροντα στοιχεία σε όλα τα επίπεδα. Το σύνθετο σύστημα ξύλινων πλαισίων και τοιχοποιίας (από ισόδομη ή τρίστρωτη/δίστρωτη) εκτεινόταν πιθανότατα έως τον τελευταίο όροφο. Μελέτες ιστορικών ξύλινων πλαισίων δείχνουν ότι αυτά μπορούν να απορροφήσουν σημαντική ενέργεια και να παραμορφωθούν χωρίς άμεση κατάρρευση — στοιχείο κρίσιμο για την αντισεισμική προστασία. Οι οπές και τα ανοίγματα, συνήθως ευάλωτα σε σεισμικές δράσεις, ενισχύονταν στη νεοανακτορική αρχιτεκτονική με στιβαρά ξύλινα πλαίσια που λειτουργούσαν ως φέροντα στοιχεία, φέροντας ουσιαστικά μέρος των κατακόρυφων και οριζόντιων φορτίων. Η πρακτική αυτή τοποθετείται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης, διεθνώς καταγεγραμμένης παράδοσης χρήσης ξύλου ως βασικού αντισεισμικού μηχανισμού, όπως στα συστήματα casa baraccata, gaiola pombalina και Λευκάδας. Συνολικά, η μινωική αρχιτεκτονική αποτυπώνει βαθιά κατανόηση της σεισμικής επικινδυνότητας και αξιοποίηση υβριδικών συστημάτων ξύλου–λίθου που αύξαναν σημαντικά την ανθεκτικότητα των κατασκευών. Κνωσσός ανάκτορο, Πηγή: https://www.estia.tv/arxaiologia/arxaiologia/item/185-mia-anafora-ston-tropo-domisis-ton-minoikon-anaktoro* Μαρία Ε. Πατσούρα, Διπλ. Πολ. Μηχανικός Α.Π.Θ. MSc Αειφόρος Σχεδιασμός Τεχνικών Έργων Α.Π.Θ.Φίλη της Επιτροπής Πρωτοβουλίας (μινωικός πολιτισμός UNESCO)Βιβλιογραφία Daróczi, Tibor-Tamás. 2016. Early Minoan Domestic Architecture: A Preliminary Study of Cretan Early Bronze Age Architecture.Acta Musei Napocensis 53/1: 9–60.Lorenzon, Marta. 2021. “From Chaff to Seagrass: The Unique Quality of Minoan Mudbricks.” Journal of Archaeological Science: Reports 40: 103122.Shaw, Joseph W. 1983. “The Development of Minoan Orthostates.” American Journal of Archaeology 87 (2): 213–216.Shaw, Joseph W. 2010. “Setting in the Palaces of Minoan Crete.” In Cretan Offerings: Studies in Honour of Peter Warren, 303–314. British School at Athens Studies 18.Tsakanika, Eleftheria. 2017. “Minoan Structural Systems: Earthquake-Resistant Characteristics.” In Minoan Earthquakes: Breaking the Myth through Interdisciplinarity, edited by Simon Jusseret & Manuel Sintubin, 267–304. Leuven: Leuven University Press.Warren, Peter M. 1985. “Minoan Palaces.” Scientific American 253 (1): 94–103πηγή ecopress.gr
-
Ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων από καντίνες (ΣτΠ)
Η νομοθεσία για τις κινητές καντίνες δεν προβλέπει την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων, ωστόσο η ΚΥΑ για την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού και παραλίας το επιτρέπειΑποδοχή των διαπιστώσεων του Συνηγόρου του Πολίτη για την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας σχετικά με τη λειτουργία δραστηριότητας καντίνας Ο Συνήγορος του Πολίτη στο πλαίσιο διερεύνησης αναφοράς σχετικά με τη διαδικασία δημοπρασίας για τροχήλατες καντίνες και για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων προς εξυπηρέτηση των καντινών σε παρόχθια ζώνη λίμνης, προέβη στις ακόλουθες επισημάνσεις προς τα αρμόδια Υπουργεία: • Η λειτουργία των κινητών καντινών ρυθμίζεται από τα νομοθετήματα των συναρμόδιων Υπουργείων Ανάπτυξης & Επενδύσεων και Υγείας και από τις σχετικές διατάξεις προκύπτει ότι οι κινητές καντίνες αποτελούν επιχειρήσεις μαζικής εστίασης στις οποίες δεν παρέχεται η δυνατότητα ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων. • Περαιτέρω, οι διατάξεις της κοινής υπουργικής απόφασης (ΚΥΑ) του 2023 που αφορούν στην παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης ορίζουν ότι η λειτουργία των καντινών πρέπει να διέπεται από τις προδιαγραφές της Υγειονομικής Διάταξης του 2017 περί της λειτουργίας επιχειρήσεων τροφίμων/ποτών. Ωστόσο, σύμφωνα με την ανωτέρω ΚΥΑ προβλέπεται και η δυνατότητα ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων στους παραχωρούμενους χώρους. Συνεπώς προκύπτει ότι αν και οι καντίνες θα πρέπει να πληρούν τις προαναφερόμενες υγειονομικές προδιαγραφές, ωστόσο με τις διατάξεις περί παραχώρησης απλής χρήσης αιγιαλού, δίδεται σε αυτές η δυνατότητα να αναπτύσσουν τραπεζοκαθίσματα, κάτι το οποίο έρχεται σε αντίθεση με όσα προβλέπονται από τις υγειονομικές διατάξεις. Η Ανεξάρτητη Αρχή απευθύνθηκε στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Υγιεινής Περιβάλλοντος του Υπουργείου Υγείας προκειμένου να λάβει γνώση του θέματος, ενώ ζήτησε από τα συναρμόδια Υπουργεία να συνεργαστούν και να συντονιστούν για την εναρμόνιση των νομοθετημάτων που ρυθμίζουν παρόμοια αντικείμενα. Το Υπουργείο Υγείας απέστειλε το σχετικό έγγραφο της Ανεξάρτητης Αρχής με τις παραπάνω διαπιστώσεις προς το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τις δικές του ενέργειες στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς του για τις χρήσεις αιγιαλού. Στο έγγραφο του Υπουργείου Υγείας αναφέρεται το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο για τις καντίνες (Υγειονομική Διάταξη του 2017), τονίζοντας ότι η δραστηριότητα τροχήλατου αναψυκτηρίου (καντίνα) λειτουργεί παρασκευάζοντας πρόχειρα γεύματα τα οποία διατίθενται σε περαστικούς και λόγω της ιδιαιτερότητάς της δεν είναι δυνατό να συνδέεται με την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων. Στη συνέχεια η Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών απέστειλε τα παραπάνω έγγραφα της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Υγιεινής Περιβάλλοντος του Υπουργείου Υγείας και του Συνηγόρου του Πολίτη προς όλες τις Κτηματικές Υπηρεσίες της χώρας για ενημέρωσή τους στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους κατά την εφαρμογή της οικείας νομοθεσίας για τις καντίνες, αποδεχόμενη και ουσιαστικά τις διαπιστώσεις της Αρχής. Επίσης με την πρόσφατη κοινή υπουργική απόφαση με την οποία εξειδικεύονται οι γενικοί όροι και περιορισμοί για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, παρόχθιας ζώνης, στις επιτρεπόμενες χρήσεις αναφέρεται η λειτουργία αυτοκινούμενων ή ρυμουλκούμενων τροχήλατων αναψυκτηρίων (καντίνες), σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Υγειονομικής Διάταξης του 2017, χωρίς πλέον να αναφέρεται η δυνατότητα παραχώρησης χρήσης για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων σε συνδυασμό με τη λειτουργία των καντινών.
-
Ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων από καντίνες (ΣτΠ)
Η νομοθεσία για τις κινητές καντίνες δεν προβλέπει την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων, ωστόσο η ΚΥΑ για την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού και παραλίας το επιτρέπειΑποδοχή των διαπιστώσεων του Συνηγόρου του Πολίτη για την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας σχετικά με τη λειτουργία δραστηριότητας καντίνας Ο Συνήγορος του Πολίτη στο πλαίσιο διερεύνησης αναφοράς σχετικά με τη διαδικασία δημοπρασίας για τροχήλατες καντίνες και για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων προς εξυπηρέτηση των καντινών σε παρόχθια ζώνη λίμνης, προέβη στις ακόλουθες επισημάνσεις προς τα αρμόδια Υπουργεία: • Η λειτουργία των κινητών καντινών ρυθμίζεται από τα νομοθετήματα των συναρμόδιων Υπουργείων Ανάπτυξης & Επενδύσεων και Υγείας και από τις σχετικές διατάξεις προκύπτει ότι οι κινητές καντίνες αποτελούν επιχειρήσεις μαζικής εστίασης στις οποίες δεν παρέχεται η δυνατότητα ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων. • Περαιτέρω, οι διατάξεις της κοινής υπουργικής απόφασης (ΚΥΑ) του 2023 που αφορούν στην παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης ορίζουν ότι η λειτουργία των καντινών πρέπει να διέπεται από τις προδιαγραφές της Υγειονομικής Διάταξης του 2017 περί της λειτουργίας επιχειρήσεων τροφίμων/ποτών. Ωστόσο, σύμφωνα με την ανωτέρω ΚΥΑ προβλέπεται και η δυνατότητα ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων στους παραχωρούμενους χώρους. Συνεπώς προκύπτει ότι αν και οι καντίνες θα πρέπει να πληρούν τις προαναφερόμενες υγειονομικές προδιαγραφές, ωστόσο με τις διατάξεις περί παραχώρησης απλής χρήσης αιγιαλού, δίδεται σε αυτές η δυνατότητα να αναπτύσσουν τραπεζοκαθίσματα, κάτι το οποίο έρχεται σε αντίθεση με όσα προβλέπονται από τις υγειονομικές διατάξεις. Η Ανεξάρτητη Αρχή απευθύνθηκε στη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Υγιεινής Περιβάλλοντος του Υπουργείου Υγείας προκειμένου να λάβει γνώση του θέματος, ενώ ζήτησε από τα συναρμόδια Υπουργεία να συνεργαστούν και να συντονιστούν για την εναρμόνιση των νομοθετημάτων που ρυθμίζουν παρόμοια αντικείμενα. Το Υπουργείο Υγείας απέστειλε το σχετικό έγγραφο της Ανεξάρτητης Αρχής με τις παραπάνω διαπιστώσεις προς το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τις δικές του ενέργειες στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς του για τις χρήσεις αιγιαλού. Στο έγγραφο του Υπουργείου Υγείας αναφέρεται το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο για τις καντίνες (Υγειονομική Διάταξη του 2017), τονίζοντας ότι η δραστηριότητα τροχήλατου αναψυκτηρίου (καντίνα) λειτουργεί παρασκευάζοντας πρόχειρα γεύματα τα οποία διατίθενται σε περαστικούς και λόγω της ιδιαιτερότητάς της δεν είναι δυνατό να συνδέεται με την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων. Στη συνέχεια η Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών απέστειλε τα παραπάνω έγγραφα της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Υγιεινής Περιβάλλοντος του Υπουργείου Υγείας και του Συνηγόρου του Πολίτη προς όλες τις Κτηματικές Υπηρεσίες της χώρας για ενημέρωσή τους στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους κατά την εφαρμογή της οικείας νομοθεσίας για τις καντίνες, αποδεχόμενη και ουσιαστικά τις διαπιστώσεις της Αρχής. Επίσης με την πρόσφατη κοινή υπουργική απόφαση με την οποία εξειδικεύονται οι γενικοί όροι και περιορισμοί για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, παρόχθιας ζώνης, στις επιτρεπόμενες χρήσεις αναφέρεται η λειτουργία αυτοκινούμενων ή ρυμουλκούμενων τροχήλατων αναψυκτηρίων (καντίνες), σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Υγειονομικής Διάταξης του 2017, χωρίς πλέον να αναφέρεται η δυνατότητα παραχώρησης χρήσης για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων σε συνδυασμό με τη λειτουργία των καντινών. View full Άρθρου
-
Ισχυρή ζήτηση ξένων για ακίνητα άνω των 600.000 ευρώ αλλάζει τον χάρτη της αγοράς
Σαφή στροφή των ξένων αγοραστών προς ακριβότερες και υψηλότερων προδιαγραφών εξοχικές κατοικίες εμφανίζει η ελληνική αγορά δεύτερης κατοικίας το 2025. Η ζήτηση για premium ακίνητα ενισχύεται σημαντικά, καθώς ολοένα και περισσότεροι ενδιαφερόμενοι στρέφονται σε κατοικίες μεγαλύτερης αξίας, υψηλής ποιότητας και βελτιωμένης επενδυτικής προοπτικής. Η αλλαγή αυτή δεν αφορά πλέον μόνο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, αλλά αποτυπώνεται οριζόντια σε όλη τη χώρα, διαμορφώνοντας ένα νέο επίπεδο στην αγορά εξοχικής κατοικίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Elxis – At Home in Greece, το ποσοστό των ξένων που επιλέγουν κατοικίες άνω των 600.000 ευρώ εκτοξεύεται στο 23,7% για το 2025, από μόλις 7,9% το προηγούμενο έτος. Η εντυπωσιακή αυτή μεταβολή δείχνει ότι οι αγοραστές αναζητούν πλέον σύγχρονες, υψηλής αισθητικής και τεχνικής ποιότητας κατοικίες, με ξεκάθαρη προτίμηση σε έργα που προσφέρουν αναβαθμισμένες υποδομές και υψηλό επίπεδο διαβίωσης. Η μέση τιμή νεόδμητης εξοχικής κατοικίας έχει επίσης αυξηθεί σημαντικά, φτάνοντας το 2025 τις 420.000 ευρώ, από 360.000 ευρώ το προηγούμενο έτος — μια άνοδος της τάξης του 17%. Παρά την αύξηση, η ζήτηση παραμένει ιδιαίτερα ισχυρή, κάτι που, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Elxis, Γιώργο Γαβριηλίδη, δείχνει ότι «η αγορά δεν υπερθερμαίνεται, αλλά ωριμάζει», με σταθερές ετήσιες αυξήσεις τιμών μεταξύ 8% και 10%. Η μετατόπιση προς ακριβότερα ακίνητα συνοδεύεται από σταθερότητα στη μεσαία κατηγορία τιμών. Περίπου 44% των αγοραστών εξακολουθεί να επιλέγει κατοικίες μεταξύ 300.000 και 600.000 ευρώ. Αντίθετα, η ζήτηση για πιο προσιτά ακίνητα, κάτω των 300.000 ευρώ, μειώνεται στο 32,2%, από 36,8% το 2024. Η τάση αυτή σκιαγραφεί ένα νέο αγοραστικό προφίλ που δίνει βαρύτητα στη μακροπρόθεσμη αξία και στη λειτουργική ποιότητα. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στον τρόπο που πραγματοποιούνται οι συναλλαγές. Περισσότερο από 50% των αγορών αφορά κατοικίες off-plan, δηλαδή ακίνητα που αγοράζονται πριν από την ολοκλήρωση της κατασκευής — ένδειξη εμπιστοσύνης τόσο στην εταιρεία όσο και στην ελληνική αγορά. Η δυνατότητα ολοκλήρωσης μιας αγοραπωλησίας σε 2 έως 6 εβδομάδες, αντί για 2 έως 6 μήνες που απαιτείται συνήθως στην Ελλάδα, λειτουργεί ενισχυτικά στη ζήτηση. Σύμφωνα με την Elxis, η αλλαγή των προτιμήσεων συνδέεται και με την ποιότητα των νέων αναπτυσσόμενων έργων. Τα ακίνητα που προωθεί η εταιρεία σχεδιάζονται σε συνεργασία με τους κατασκευαστές βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, όπως θέα, ιδιωτικότητα, άμεση πρόσβαση στη θάλασσα και δυνατότητα εύκολης μετακίνησης από το εξωτερικό. Έτσι διαμορφώνονται νέα projects σε περιοχές που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και ανταποκρίνονται στις ανάγκες των αγοραστών. Ο Γ. Γαβριηλίδης τονίζει ότι το προφίλ των αγοραστών αλλάζει ουσιαστικά: «Οι πελάτες δεν ξεκινούν λέγοντας “θέλω Κρήτη” ή “θέλω Πάρο”. Ξεκινούν λέγοντας “θέλω ένα ακίνητο σωστό νομικά, τεχνικά και λειτουργικά”». Αυτή η διαφοροποίηση οδηγεί τη ζήτηση, διαμορφώνει την προσφορά και αναβαθμίζει το επίπεδο της ελληνικής αγοράς εξοχικής κατοικίας, η οποία φαίνεται να εξελίσσεται σε μία από τις πιο ανταγωνιστικές στην ευρύτερη περιοχή. Από τον Θανάση Παπαδήnewsbeast.gr View full Άρθρου
-
Δομικά υλικά: Άνοδος για τις τιμές μέχρι την εκπνοή του 2025- Πίνακες
Με αμείωτη ανησυχία παρακολουθεί ο κατασκευαστικός κλάδος την συνεχόμενη αύξηση τιμών των δομικών υλικών, καθώς η μία έρευνα μετά την άλλη επιβεβαιώνουν άνοδο μήνα με το μήνα. Όπως συνέβαινε καθ’όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, ανηφορικά κινήθηκαν και τον Οκτώβριο 2025 οι τιμές, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Οκτωβρίου 2024, παρουσιάστηκε αύξηση 2,0%, έναντι αύξησης 5,5% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών του 2024 με το 2023. Ο Γενικός Δείκτης κατά τον Οκτώβριο 2025, σε σύγκριση με τον δείκτη του Σεπτεμβρίου, παρουσίασε αύξηση 0,1% έναντι αύξησης 0,3% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών του έτους 2024. Ο μέσος δείκτης του δωδεκαμήνου (Νοεμβρίου 2024 – Οκτωβρίου 2025), σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του προηγούμενου δωδεκαμήνου, παρουσίασε αύξηση 3,5%, έναντι αύξησης 5,6% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων προηγούμενων δωδεκάμηνων. Διάγραμμα και πίνακες: πηγή news.b2green.gr View full Άρθρου