IDnews

Με ενημέρωση προς τα μέλη της, η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ ανακοινώνει την απόφασή της για Κλαδική Απεργία – Αποχή, την εβδομάδα από 27 έως 31 Οκτωβρίου 2025. Στις κινητοποιήσεις της ομοσπονδίας συμπεριλαμβάνονται τα εξής: Απεργία – Αποχή των μελών , από τη Δευτέρα 27/10/2025 έως και την Παρασκευή 31/10/2025, από: Α. Τις διαδικασίες του Μητρώου Μελών Δημοπρασιών (ΜηΜΕΔ) για Διαγωνισμούς που έχουν ημερομηνία δημοπράτησης (ήτοι ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών) στο ως άνω διάστημα, καθώς και από όλες τις Επιτροπές στις οποίες συμμετέχουν μέλη: Β. Το πληροφοριακό σύστημα του e-adeies (έλεγχο πληρότητας, βεβαίωση όρων δόμησης, έλεγχο μελετών όπου είναι απαιτητός, προεγκρίσεις, έλεγχο προστίμων, αυτοψίες αυθαιρέτων κατασκευών και έκδοση Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής Π.Ε.Κ.) για όλες τις Υπηρεσίες Δόμησης της χώρας με σκοπό να αναδειχθούν τα τεράστια προβλήματα στη στελέχωση και στη λειτουργία τους στο ως άνω διάστημα. Γ. Τη Σύνταξη πράξεων προσκυρώσεων – τακτοποιήσεων και αναλογισμού, υποχρεώσεων λόγω ρυμοτομίας, πράξεων εφαρμογής, πράξεων επιβολής εισφοράς σε χρήμα, βεβαιώσεων αρτιότητας – οικοδομησιμότητας, πρωτόκολλα αδυνάτου τακτοποιήσεων, κλπ. Δ. Όλα τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.), ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. Α’ και Β’, ΚΕΣΥΠΟΘΑ Προκήρυξη 24ωρης Πανελλαδικής Απεργίας την Πέμπτη 30/10/25 και πραγματοποίηση συγκέντρωσης διαμαρτυρίας στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους (Πανεπιστημίου) Διαβάστε παρακάτω αναλυτικά την ενημέρωση της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ προς τα μέλη της: Θέμα: Κλαδική Απεργία – Αποχή 27-31 Οκτωβρίου 2025Συνάδελφοι,σες Το ΔΣ της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, σε εφαρμογή των Συνεδριακών Αποφάσεων και μετά από τις αντίστοιχες κινητοποιήσεις του 2023-2024, ομόφωνα αποφάσισε τη διοργάνωση κινητοποίησης του κλάδου το διάστημα 27 έως και 31 Οκτωβρίου 2025, η οποία θα περιλαμβάνει: (α) Μία Βδομάδα Απεργία – Αποχή από Επιτροπές και εκδόσεις Αδειών που ακολουθούν (β) Κατά τόπους Συγκεντρώσεις – Συνελεύσεις και Συνεντεύξεις τύπου (γ) Κεντρική Κλαδική Απεργία και συγκέντρωση την Πέμπτη 30/10/2025 Η Ομοσπονδία μας σε συνέχεια προηγούμενων δράσεων και διεκδικήσεων της αντιδρά εμπράκτως στη συνεχιζόμενη υποβάθμιση των Διπλωματούχων Μηχανικών, στα ελλείμματα στελέχωσης και λειτουργίας των Δημόσιων Τεχνικών Υπηρεσιών, στη γενικευμένη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης κρίσιμων Δημόσιων Λειτουργιών και στην εντεινόμενη μισθολογική μας υποτίμηση. Οι πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες για μισθολογική αναγνώριση των integrated master, είναι μια αποσπασματική λύση και προφανώς δεν επιλύει το τεράστιο θέμα των εξευτελιστικών αποδοχών. Η Ομοσπονδία μας με στοιχεία έχει αποδείξει ότι: Οι νέοι συνάδελφοι μας παραιτούνται (35-50% παραιτήσεις) και δεν αποδέχονται τους διορισμούς τους λόγω των εξευτελιστικών αποδοχών των 900 € το μήνα και των τρομακτικών ευθυνών που έχουν οι Μηχανικοί στην άσκηση των καθηκόντων τους. Οι αποδοχές των ΔΥ Μηχανικών είναι πολύ μικρότερες από τις αντίστοιχες στον ιδιωτικό τομέα και στο 30% των αποδοχών των Μηχανικών στις χώρες της Δυτ. Ευρώπης και κάτω ακόμα και από την Ανατ. Ευρώπη Το συνεχώς διευρυνόμενο κύμα ακρίβειας και πληθωρισμού εξανεμίζει το εισόδημα μας και ειδικά το κόστος της στέγασης καθιστά αδύνατο το διορισμό νέων συναδέλφων μας στις περισσότερες περιοχές της χώρας. Τα αναγκαία έργα που πρέπει να τρέξουν, η συντήρηση και λειτουργία των υφιστάμενων Υποδομών, ο προσεισμικός έλεγχος, ο χωροταξικός σχεδιασμός, η διαχείριση και αντιμετώπιση των Φυσικών καταστροφών, η προστασία του Περιβάλλοντος, οι ελεγκτικές και αδειοδοτικές διαδικασίες, τα έργα στο χώρο του Πολιτισμού και Άμυνας απαιτούν τις γνώσεις και τη συμμετοχή Διπλωματούχων Μηχανικών. Υπό τις παραπάνω συνθήκες κανένας Μηχανικός δε θα παραμείνει στις Υπηρεσίες και τα αποτελέσματα των ελλείψεων αυτών είναι ήδη ορατά στην κοινωνία. Διεκδικούμε Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες που δεν θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αλλά θα είναι πλήρως στελεχωμένες και εξοπλισμένες, ώστε να προστατεύουν αποτελεσματικά το Περιβάλλον, τις Δημόσιες Υποδομές και το Δημόσιο Συμφέρον, όπως και το Σύνταγμα επιτάσσει. Η κινητοποίηση μας έχει ως κύρια αιτήματα: (α) Τη στελέχωση των Υπηρεσιών μέσω μόνιμων και σταθερών προσλήψεων (β) Τη μη εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες, μόνο ισχυρές Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες μπορούν να διασφαλίσουν το Δημόσιο Συμφέρον, να προστατεύσουν το Περιβάλλον και να ικανοποιήσουν τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες. (γ) Τις πραγματικές αυξήσεις στις αποδοχές μας, σύμφωνα με τις διεκδικήσεις μας γιατί χωρίς αυτές είναι αδύνατο να γίνουν οι αναγκαίες προσλήψεις. Ειδικά για το θέμα των integrated master ζητάμε να δοθεί προσθετικά σε όλους τους Μηχανικούς. Διεκδικούμε την επαναφορά του κλαδικού επιδόματος 7ο/οο ως κίνητρο προσέλκυσης νέων επιστημόνων. (δ) Την απόσυρση του Πειθαρχικού Νόμου που κινδυνεύει να οδηγήσει στην απόλυση δεκάδες συναδέλφους μας που θα βρεθούν άδικα κατηγορούμενοι στα πλαίσια άσκησης των υπηρεσιακών τους καθηκόντων (ε) Όχι στην διάλυση των Υ.ΔΟΜ. μέσω της ενσωμάτωσης τους στο Κτηματολόγιο Και θα περιλαμβάνει: Απεργία – Αποχή των μελών μας, από τη Δευτέρα 27/10/2025 έως και την Παρασκευή 31/10/2025, από: Α. Τις διαδικασίες του Μητρώου Μελών Δημοπρασιών (ΜηΜΕΔ) για Διαγωνισμούς που έχουν ημερομηνία δημοπράτησης (ήτοι ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών) στο ως άνω διάστημα, καθώς και από όλες τις Επιτροπές στις οποίες συμμετέχουν μέλη μας: Β. Το πληροφοριακό σύστημα του e-adeies (έλεγχο πληρότητας, βεβαίωση όρων δόμησης, έλεγχο μελετών όπου είναι απαιτητός, προεγκρίσεις, έλεγχο προστίμων, αυτοψίες αυθαιρέτων κατασκευών και έκδοση Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής Π.Ε.Κ.) για όλες τις Υπηρεσίες Δόμησης της χώρας με σκοπό να αναδείξουμε τα τεράστια προβλήματα στη στελέχωση και στη λειτουργία τους στο ως άνω διάστημα. Γ. Τη Σύνταξη πράξεων προσκυρώσεων – τακτοποιήσεων και αναλογισμού, υποχρεώσεων λόγω ρυμοτομίας, πράξεων εφαρμογής, πράξεων επιβολής εισφοράς σε χρήμα, βεβαιώσεων αρτιότητας – οικοδομησιμότητας, πρωτόκολλα αδυνάτου τακτοποιήσεων, κλπ. Δ. Όλα τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.), ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. Α’ και Β’, ΚΕΣΥΠΟΘΑ Προκήρυξη 24ωρης Πανελλαδικής Απεργίας την Πέμπτη 30/10/25 και πραγματοποίηση συγκέντρωσης διαμαρτυρίας στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους (Πανεπιστημίου) Για την καλύτερη προετοιμασία της κινητοποίησης, οι Α΄ βάθμιες Ενώσεις και Σύλλογοι μας θα πρέπει να πραγματοποιήσουν Γενικές Συνελεύσεις, Περιοδείες, Συγκεντρώσεις, Συνεντεύξεις τύπου και να προβούν σε οποιαδήποτε δράση κρίνουν, όπως αποκλεισμούς της λειτουργίας Πολεοδομικών Γραφείων, ενημερωτικές συσκέψεις, κλπ Συνάδελφοι/σες Η Ομοσπονδία μας και οι Πρωτοβάθμιες Ενώσεις μας έχουν δώσει άπειρες μάχες τα τελευταία χρόνια για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας ως εργαζόμενοι επιστήμονες. Η επιτυχία των διεκδικήσεων μας εξαρτάται κυρίως από τη μαζική μας συμμετοχή στην κινητοποίηση αυτή. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την απουσία μας. Είναι ευθύνη όλων μας να μη λειτουργήσει καμία επιτροπή και διαδικασία αυτή τη βδομάδα. Για το Δ.Σ. View full Άρθρου

Αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 6,5% οι τιμές των παλαιότερων ακινήτων ηλικίας άνω των 5 ετών στον Νομό Αττικής. Ωστόσο στα νεόδμητα ακίνητα ηλικίας έως 5 ετών η μέση αύξηση ήταν κατά μέσο όρο στο 6%. Μάλιστα σύμφωνα με την εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος, το 82,9% των κατοικιών που πωλήθηκε ήταν ηλικίας άνω των 20 ετών. Τα νεόδμητα αφορούσαν μόλις το 4%, στοιχείο που αντικατοπτρίζει την περιορισμένη διαθεσιμότητα νέων ακινήτων στο Λεκανοπέδιο, αλλά και τη μεγάλη ζήτηση για πιο οικονομικές λύσεις. Η μέση τιμή ανά τ.μ. στην Αττική για τα νεόδμητα ακίνητα διαμορφώνεται στις 3.706 ευρώ, ενώ για τα παλαιότερα στις 2.460 ευρώ. Ειδικότερα, στο κέντρο της Αθήνας, καταγράφηκε αύξηση 6,3% στα ακίνητα ηλικίας πέντε ετών και άνω, με τη μέση τιμή πώλησης να διαμορφώνεται στα 2.443 ευρώ ανά τ.μ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγαλύτερη μεταβολή τιμής ανά τ.μ. σε ακίνητα ηλικίας άνω των πέντε ετών καταγράφεται στις περιοχές Νέος Κόσμος και Κουκάκι. Παράλληλα, στα νεόδμητα ακίνητα έως πέντε ετών παρατηρήθηκε αύξηση της τάξεως του 5,7%, διαμορφώνοντας τη μέση τιμή πώλησης στις 3.633 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Η ανοδική τάση ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών σε όλες τις περιοχές του κέντρου, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να σημειώνονται στις περιοχές της Κυψέλης και του Ζωγράφου. Στα βόρεια προάστια Αθηνών, τόσο τα νεόδμητα όσο και τα παλαιότερα ακίνητα παρουσιάζουν αυξήσεις στις τιμές σε σχέση με το 2023. Συγκεκριμένα, στα νεόδμητα, καταγράφεται μέση αύξηση 6,6%, ενώ στα παλαιότερα 4,5%. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι μέσες τιμές να διαμορφώνονται στις 4.691 ευρώ ανά τ.μ. και τις 3.039 ευρώ ανά τ.μ. αντίστοιχα. Για τα ακίνητα έως πέντε ετών, μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρούνται σε Χαλάνδρι και Βριλήσσια, ενώ για τα ακίνητα άνω των πέντε ετών στο Χαλάνδρι. Υψηλές τιμές καταγράφονται και στα νότια προάστια της Αθήνας, σημειώνοντας αυξήσεις κατά μέσο όρο στα παλαιότερα 8,7%, με τη μέση τιμή ανά τ.μ. να διαμορφώνεται στις 2.995 ευρώ. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις τιμές των αγοραπωλησιών παρατηρήθηκαν στις περιοχές του Ελληνικού και της Νέας Σμύρνης. Στα νεόδμητα, η μέση τιμή ανά τ.μ. ανήλθε στις 4.550 ευρώ, με αύξηση κατά μέσο όρο στο 6,9%, ενώ τη μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή τετραγωνικού μέτρου παρουσίασαν οι περιοχές του Αλίμου και της Καλλιθέας. Στα δυτικά προάστια, η μέση τιμή ανά τ.μ. φτάνει τις 2.887 ευρώ στα νεόδμητα, δηλαδή υψηλότερα κατά 7,9% σε σχέση με το 2023. Στα παλαιότερα ακίνητα, η μέση τιμή ανά τ.μ. αυξήθηκε κατά μέσο όρο 7,4%, στα 1.678 ευρώ. Και για τις δύο κατηγορίες ακινήτων, οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις τιμές παρατηρούνται σε Αιγάλεω και Περιστέρι. Ο ΠειραιάςΣτον Πειραιά και στις όμορες περιοχές, στα νεόδμητα ακίνητα, η μέση τιμή διαμορφώθηκε στις 3.476 ευρώ ανά τ.μ., ενώ στα παλαιότερα στις 2.570 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Πρόκειται για αύξηση 5,2% και 3,2% αντίστοιχα. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων έως πέντε ετών παρατηρούνται σε Νίκαια και Πειραιά, ενώ για τα παλαιότερα ακίνητα σε Πειραιά και Νέο Φάληρο. Στο υπόλοιπο Αττικής, στα παλαιότερα ακίνητα, παρατηρήθηκε αύξηση 10,1%, με τη μέση τιμή να ανέρχεται στις 2.037 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Αντίθετα, στα νεόδμητα, η μέση τιμή κυμαίνεται στις 3.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, παρουσιάζοντας αύξηση 3,4%. Με βάση όλα τα παραπάνω, στα βόρεια και στα δυτικά προάστια, αλλά και στον Πειραιά, οι τιμές στα νεόδμητα ακίνητα είχαν μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με την αύξηση των τιμών στα παλαιότερα, συγκριτικά με το 2023. Η ΘεσσαλονίκηΑνάλογες τάσεις καταγράφηκαν και στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, τη Θεσσαλονίκη, με σημαντικές διακυμάνσεις ανά περιοχή. Το 80,6% των κατοικιών που άλλαξαν χέρια ήταν άνω των 20 ετών, ενώ οι νεόδμητες άγγιξαν το 7,6%. Πρόκειται για ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το αντίστοιχο της Αττικής. Σύμφωνα με τα στοιχεία της RE/MAX Ελλάς, στον Νομό Θεσσαλονίκης, η μέση τιμή πώλησης νεόδμητων ακινήτων ανέρχεται στις 2.597 ευρώ ανά τ.μ., παρουσιάζοντας αύξηση 6,1%. Στα μεγαλύτερης ηλικίας ακίνητα, η μέση τιμή ανά τ.μ. ανήλθε στα 1.798 ευρώ, δηλαδή 6,4% υψηλότερα σε σχέση με το 2023. Με εξαίρεση τη δυτική πλευρά της πόλης, σε όλες τις υπόλοιπες περιοχές, οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν σε ακίνητα ηλικίας από πέντε ετών και άνω. Αναλυτικότερα, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στα παλαιότερα ακίνητα η μέση τιμή πώλησης ανά τ.μ. αυξήθηκε κατά 4,6% για να διαμορφωθεί σε 2.645 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρήθηκαν, κυρίως, στις περιοχές Τούμπα και Χαριλάου. Στα νεόδμητα, καταγράφεται αύξηση κατά 3,2%, με τη μέση τιμή πώλησης να διαμορφώνεται σε 3.635 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και τις μεγαλύτερες αυξήσεις να παρατηρούνται στο Φάληρο. Αντίστοιχες διαφοροποιήσεις στις τιμές παρατηρήθηκαν και στην ανατολική και στη βόρεια πλευρά της πόλης. Αναλυτικότερα, στα ανατολικά, η μέση τιμή πώλησης νεόδμητων ακινήτων αυξήθηκε κατά 7,1% και ανήλθε στις 2.736 ευρώ ανά τ.μ., με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να παρατηρούνται στο κέντρο της Καλαμαριάς και στο Καραμπουρνάκι. Στα παλαιότερα ακίνητα, η μέση τιμή διαμορφώθηκε στα 1.785 ευρώ ανά τ.μ., δηλαδή 9,1% υψηλότερα από την προηγούμενη χρονιά, με τις μεγαλύτερες αυξήσεις να καταγράφονται σε Κηφισιά και Καραμπουρνάκι. Στα βόρεια, η μέση τιμή πώλησης νεόδμητων ακινήτων ανήλθε στις 2.000 ευρώ ανά τ.μ. και στα παλαιότερα η μέση τιμή ανά τ.μ. έφτασε τα 1.500 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Πρόκειται για αύξηση κατά 8,1% και 9,1% αντίστοιχα. Αντίθετα, στα δυτικά, μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε στις τιμές των νεόδμητων ακινήτων. Συγκεκριμένα, η μέση αύξηση διαμορφώθηκε στο 8% συγκριτικά με το 2023, με τη μέση τιμή ανά τ.μ. να φτάνει τα 2.016 ευρώ και οι περιοχές Σταυρούπολη και Πολίχνη να πρωταγωνιστούν στις αυξήσεις αυτές. Οσον αφορά στα ακίνητα ηλικίας άνω των πέντε ετών, καταγράφηκε κατά μέσο όρο αύξηση 3,4%, με τη μέση τιμή να διαμορφώνεται στα 1.260 ευρώ ανά τ.μ. και τις μεγαλύτερες αυξήσεις στις τιμές να παρατηρούνται στις περιοχές Μενεμένης και Ελευθερίου-Κορδελιού. Στην υπόλοιπη Ελλάδα, εξίσου σημαντικές αυξήσεις παρατηρήθηκαν και στα νεόδμητα και στα παλαιότερα ακίνητα. Ειδικότερα, η μέση τιμή ανά τετραγωνικό στα παλαιότερα ακίνητα διαμορφώθηκε στα 1.759 ευρώ ανά τ.μ. και στα ακίνητα έως πέντε ετών στις 2.723 ευρώ ανά τ.μ., αυξήσεις 7,6% και 6,3% αντίστοιχα. Η προτίμηση για παλαιές κατοικίες στην υπόλοιπη Ελλάδα παραμένει, αλλά σε ηπιότερο βαθμό. Το 56,2% των κατοικιών που πωλήθηκαν ήταν άνω των 20 ετών, ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τα νεόδμητα ακίνητα έφτασαν στο 28% – το υψηλότερο ποσοστό πανελλαδικά. Οι πίνακεςΜέση τιμή πώλησης ανά περιοχή – Αθήνα – κέντρο Βόρεια προάστια Νότια προάστια Δυτικά προάστια Δήμος Πειραιά enikonomia.gr View full Άρθρου

Κόντρες και αντιπαραθέσεις προκαλεί στις πολυκατοικίες η απογραφή των ασανσέρ μέχρι 30 Νοεμβρίου. Μετά τους τσακωμούς για τις χρεώσεις θέρμανσης που οδήγησαν πολλούς ενοικιαστές και ιδιοκτήτες διαμερισμάτων να αυτονομηθούν τα προηγούμενα χρόνια επιβαρυνόμενοι με επιπλέον κόστος και πρόσφατα τις διαφωνίες για τους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς του αερίου που άφησαν πολλούς να μείνουν εκτός παροχής, η νέα υποχρέωση έρχεται να αναστατώσει και πάλι τη συγκατοίκηση. Η απογραφή μπορεί να στοιχίσει από μερικές εκατοντάδες έως και αρκετές χιλιάδες ευρώ και το θέμα που μπαίνει είναι ποιος θα επιβαρυνθεί το κόστος. Η οικονομολόγος και πρόεδρος της εταιρείας διαχείρισης πολυκατοικιών «Παπαοικονόμου Α. Ε», Κωνσταντίνα Παπαοικονόμου, τονίζει ότι υπάρχουν πολλά κατασχεμένα και κλειστά διαμερίσματα και ιδιοκτήτες που απουσιάζουν επί σειρά ετών, οι οποίοι δεν έχουν κάνει ποτέ αποδοχή κληρονομιάς και είτε αρνούνται να μπουν στη διαδικασία είτε αδιαφορούν παντελώς ακόμη και να συζητήσουν», ανέφερε χαρακτηριστικά Σε αυτές τις περιπτώσεις οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες είναι αναγκασμένοι να επωμισθούν το επιπλέον κόστος, το οποίο είναι αξιοσημείωτο. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις, οι ιδιοκτήτες αρνούνται να καταβάλλουν το προβλεπόμενο κόστος με το επιχείρημα ότι αυτό αφορά τη χρήση και όχι την ιδιοκτησία, παρά το γεγονός ότι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτήτων Ακινήτων έχει τοποθετηθεί για το θέμα αυτό. Η πρόεδρος της Ενωσης Ιδιοκτητών Βόλου, Λία Κρατήρα, λέει ότι οι ιδιοκτήτες πρέπει να μεριμνήσουν για την πιστοποίηση και την ανανέωση των ασανσέρ, καθώς είναι εκείνοι που καρπώνονται την υπεραξία των ακινήτων. Η διαδικασία της καταγραφής φαντάζει να είναι ακατόρθωτη στις συνελεύσεις των πολυκατοικιών, που συγκαλούνται ολοένα και πιο συχνά και συζητούν σε κλίμα καταφανώς εκρηκτικό. Ακόμη, όμως, και στις πολυκατοικίες όπου οι συζητήσεις για την απογραφή έχουν προοδεύσει και έχουν φθάσει στο κοστολόγιο της επιβάρυνσης, υπάρχει και πάλι οργή, καθώς ο έλεγχος από τον Φορέα καθυστερεί να πραγματοποιηθεί, ενώ οι ίδιοι έχουν καταβάλλει το ποσό των 186 ευρώ που είχε ζητηθεί ως προκαταβολή. «Γενικά επικρατεί μεγάλη ανασφάλεια και έντονος προβληματισμός για τον φετινό χειμώνα και τα έξοδά του. Οι διακοπές τελείωσαν και πολλοί «θυμήθηκαν» τις πληρωμές κοινοχρήστων που είχαν μείνει ακάλυπτες επί σειρά μηνών», λέει η κα. Παπαοικονόμου. Η ίδια τονίζει ότι «απαιτείται να δοθεί ένα ευρύτερο περιθώριο ο χρόνου στους ιδιοκτήτες να φέρουν σε πέρας την υποχρέωση. Ενώ ο χρόνος μετρά αντίστροφα οι Φορείς δεν έχουν προχωρήσει στην καταγραφή». Επισημαίνεται ότι μετά την καταγραφή από τους Φορείς ακολουθεί η ηλεκτρονική καταγραφή στην πλατφόρμα, την οποία ο ένας ιδιοκτήτης την παραπέμπει στον άλλο, αφού κι εκεί πάλι κρύβονται έξοδα, καθώς η συμπλήρωση δεν αποτελεί εύκολη διαδικασία και απαιτείται μια ακόμη επιπλέον επιβάρυνση με το κόστος της παροχής υπηρεσιών από λογιστή. Πάντως, κοινή παραδοχή απ’ όλους είναι ότι είναι αναγκαίο να αναβαθμιστούν τα ασανσέρ μέσα σε ένα όμως εύλογο χρονικό διάστημα, καθώς ούτε οι Φορείς προλαβαίνουν χρονικά να τρέξουν τις διαδικασίες στο προβλεπόμενο περιθώριο χρόνου ούτε όμως και οι συντηρητές που πρέπει να κάνουν τις παραγγελίες. Επισημαίνεται ότι σε παλιές πολυκατοικίες στο κέντρο του Βόλου το κόστος της συντήρησης είναι πολύ υψηλό, καθώς εκεί υπάρχει πληθώρα προβλημάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Πυροσβεστική υπηρεσία Βόλου καλείται ανά τακτά διαστήματα να απεγκλωβίσει «πολίτες» που έχουν κλειστεί σε ασανσέρ λόγω βλάβης ή διακοπής ρεύματος. Κάθε δύο τρεις μέρες απασχολεί τουλάχιστον ένα περιστατικό. Σε επίπεδο Μαγνησίας δεν είναι γνωστό πόσες πολυκατοικίες είναι απαραίτητο να προχωρήσουν σε αναβάθμιση ούτε και πόσες έχουν κάνει μέχρι σήμερα καταγραφή στο Μητρώο. Η διαδικασία της απογραφής Η διαδικασία της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής καταγραφής όλων των ανελκυστήρων στη χώρα, γίνεται μέσω της νέας ψηφιακής πλατφόρμας (elevator.mindev.gov.gr) που είναι διαθέσιμη από αρχές Αυγούστου. Έως τις 30 Νοεμβρίου 2025, όλοι οι ιδιοκτήτες ανελκυστήρων, οι διαχειριστές πολυκατοικιών, καθώς και οι συντηρητές και εγκαταστάτες, οφείλουν να δηλώσουν κάθε ανελκυστήρα που βρίσκεται τοποθετημένος εντός της ελληνικής επικράτειας, ανεξαρτήτως της ηλικίας του ή της κατάστασής του. Κάθε ανελκυστήρας που απογράφεται στο Μητρώο Απογραφής Ανελκυστήρων θα αποκτά Μοναδικό Κωδικό Ανελκυστήρα (UUID). Η πρόσβαση στην πλατφόρμα πραγματοποιείται μέσω των προσωπικών κωδικών Taxisnet. Για τους δημόσιους υπαλλήλους που έχουν ρόλο εποπτείας, η είσοδος γίνεται με τα διαπιστευτήρια της Δημόσιας Διοίκησης. Τη δήλωση μπορούν να υποβάλουν είτε οι ιδιοκτήτες και οι διαχειριστές των ακινήτων είτε οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποί τους. Το ίδιο ισχύει και για τους συντηρητές ή εγκαταστάτες, εφόσον διαθέτουν τη σχετική εξουσιοδότηση. Για το Υπουργείο Ανάπτυξης δεν είναι θέμα γραφειοκρατίας το θέμα αναβάθμισης των ανελκυστήρων, αλλά ασφάλειας και για να είναι ασφαλές ένα ασανσέρ πρέπει να υπάρχει πιστοποίηση της ποιότητάς του. Αυτό το κάνουν συγκεκριμένες εταιρείες που είναι διαπιστευμένες από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης. Επισημαίνεται ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει αρχείο απογραφής. Για να συμπεριληφθούν στην απογραφή και οι χιλιάδες ανελκυστήρες σε όλη τη χώρα που βρίσκονται σε μακρά ακινησία για οποιοδήποτε λόγο, με πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ προστέθηκε στην πλατφόρμα και πεδίο με την υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη ή διαχειριστή του κτιρίου: «Δηλώνω υπεύθυνα οτι ο ανελκυστήρας βρίσκεται σε μακρά ακινησία (άνω των τριών μηνών)», αναφέρει χαρακτηριστικά το πεδίο. Δεδομένα στο Μητρώο Απογραφής Ανελκυστήρων Τα πληροφοριακά στοιχεία τα οποία δηλώνονται στην πλατφόρμα της απογραφής είναι τα εξής: τα στοιχεία του ιδιοκτήτη ή διαχειριστή ή του νόμιμου εκπροσώπου τους και τη διεύθυνση εγκατάστασης του ανελκυστήρα, τον αριθμό των ανελκυστήρων και των στάσεων κάθε ανελκυστήρα, το έτος κατασκευής του ανελκυστήρα, την ύπαρξη ή μη σήμανσης «CE», την ύπαρξη τυχόν προηγούμενης πιστοποίησης του ανελκυστήρα την καταχώριση ή μη, σύμφωνα με το άρθρο 3 της υπό στοιχεία Φ.Α/9.2/οικ.28425/1245/22.12.2008 κοινής απόφασης, την τρέχουσα κατάσταση πιστοποίησης, τα στοιχεία του υπεύθυνου συντηρητή και προαιρετικά τις εκκρεμότητες τεχνικής αναβάθμισης. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΡΟΥΓΚΑ taxydromos.gr View full Άρθρου

Οι εργασίες για τις οποίες απαιτείται Έγκριση Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας καθορίζονται από την παράγραφο 2 του Άρθρου 29: Διοικητικές πράξεις για την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών του Ν.4495/2017. Έτσι Έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας απαιτείται για τις εξής εργασίες: α) δοκιμαστικές τομές του εδάφους και εκσκαφή ύστερα από έγγραφο της αρχαιολογικής υπηρεσίας εκτός εάν η έγκριση οι δοκιμαστικές τομές του εδάφους διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς για εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές έρευνες σύμφωνα με τον ΕΑΚ 2003. β) τοποθέτηση προκατασκευασμένων κατοικιών, όπου από ειδικά προγράμματα προβλέπεται η κάλυψη στεγαστικών αναγκών μειονεκτικών και ειδικών ομάδων πληθυσμού ή προβλέπεται για αυτοστέγαση παλιννοστούντων και πληγέντων από βίαια συμβάντα, γ) αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με τις απολύτως απαραίτητες διαστάσεις για τη στέγασή τους, σύμφωνα με το άρθρο 3 του από 24.5.1985 π.δ., εφόσον έχουν την απαιτούμενη έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας, εκτός της περίπτωσης που επιβάλλεται η κατασκευή υποστυλωμάτων, δ) κατασκευή υπόγειων εγκαταστάσεων νεκροταφείων, όπως χωνευτήρι, βυθιζόμενων κάδων και δεξαμενή νερού, μέγιστης επιφάνειας είκοσι πέντε (25,00) τ.μ. και βάθους έως τέσσερα (4,00) μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου συμπαγούς τύπου (compact), αν απαιτείται, και με την προϋπόθεση ότι το ύψος των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει το ένα (1,00) μ. από την οριστική στάθμη εδάφους. Για την εγκατάσταση απαιτείται δήλωση αρμόδιου μηχανικού που αναλαμβάνει την ευθύνη της στατικής και ηλεκτρομηχανολογικής ασφάλειας της κατασκευής και των εγκαταστάσεων, ε) εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών της παρ. 74 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012, που συνοδεύεται από πιστοποιητικό στατικής επάρκειας, στ) η κατασκευή ανελκυστήρα, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 4067/2012, που απαιτείται για τη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων σε υφιστάμενα κτίρια ή σε κτίρια που διαθέτουν ανελκυστήρα με εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου εκτός προδιαγραφών ΕΛΟΤ ΕΝ 81-70 ή σε κτίρια όπου πρέπει να γίνει επέκταση των στάσεων του ανελκυστήρα προκειμένου να εξυπηρετηθούν άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα, ζ) κοπή δένδρων μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή σε Ζ.Ο.Ε., καθώς και σε οικισμούς προϋφιστάμενους του ν.δ. 17.7.1923 (Α΄ 223) και οικισμούς οριοθετημένους με το από 24. 5.1985 π.δ.. Ειδικά, για την κοπή δένδρων σε κοινόχρηστο χώρο πόλης ή οικισμού, Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας χορηγείται ύστερα από αίτηση, η οποία συνοδεύεται από Τεχνική Έκθεση του αρμόδιου γεωτεχνικού επιστήμονα και της αρμόδιας υπηρεσίας του οικείου δήμου και σχετική απόφαση του αρμόδιου οργάνου του δήμου, με την επιφύλαξη των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας, η) υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου, θ) τοποθέτηση ικριωμάτων. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται κατάθεση σχεδίου και φακέλου ασφάλειας και υγείας του έργου με ορισμό του υπεύθυνου συντονιστή, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 305/1996 (Α΄ 305) και δήλωση ανάληψης της ευθύνης από μηχανικό για την επίβλεψη του έργου, ι) τοποθέτηση εργοταξιακών οικίσκων, ια) εκσκαφές καναλιών οδεύσεως καλωδίων εντός των γηπέδων ή οικοπέδων πρατηρίων υγρών καυσίμων για την εγκατάσταση των συστημάτων εισροών-εκροών, ιβ) εργασίες εξωτερικών χρωματισμών ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων με χρήση ικριωμάτων, ιγ) επένδυση όψεων και αντικατάσταση υαλοπετασμάτων με χρήση ικριωμάτων, ιδ) κατασκευή πέργκολας επιφάνειας άνω των πενήντα (50) τ.μ. σε ακάλυπτους χώρους, προκήπια, βεράντες ισογείων. Σε δώματα, υπαίθριους χώρους και ανοιχτούς εξώστες επιβάλλεται η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ανεξαρτήτως επιφάνειας, ιε) τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού ή πισίνας, μέγιστης επιφάνειας πενήντα (50) τ.μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου συμπαγούς τύπου (compact), υπό την προϋπόθεση ότι για την εγκατάστασή τους δεν απαιτείται τοιχίο από οπλισμένο σκυρόδεμα, ότι το ύψος των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει το ένα (1,00) μέτρο από την οριστική στάθμη εδάφους, δεν απαιτούνται εκσκαφές ή επιχώσεις του φυσικού εδάφους μεγαλύτερες από ενάμισι (1,50) μέτρο για την τοποθέτησή τους και πραγματοποιείται η προβλεπόμενη από τις κείμενες διατάξεις φύτευση του υποχρεωτικώς ακάλυπτου χώρου, ιστ) αγωγοί αερισμού και λοιπές εγκαταστάσεις και κατασκευές που αναφέρονται στις παραγράφους 2β, 2δ, 2στ και 3 του άρθρου 19 του ν. 4067/2012, ιζ) εσωτερικές διαρρυθμίσεις, καθώς και εργασίες αλλαγής χρήσης για τις οποίες σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4067/2012, όπως ισχύει, δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής αδείας, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον ΕΑΚ. ιη) κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων επιφανειών, ιθ) τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθητικών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις, κ) συντήρηση και επισκευή στεγών με χρήση ικριωμάτων, κα) απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός (1,00) μέτρου ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές και σε οικισμούς που στερούνται σχέδιο πόλης. Για γήπεδα όπου προβλέπεται η λειτουργία κέντρων κράτησης παράτυπων μεταναστών δεν απαιτείται η έγκριση εργασιών, έστω και αν η περίφραξη γίνεται με χρήση οποιουδήποτε υλικού και σενάζ, κβ) περίφραξη με πρόχειρη κατασκευή, όπως συρματόπλεγμα, σε οικόπεδα μη ρυμοτομούμενα σε εντός σχεδίου περιοχές, κγ) κατασκευή μιας και μόνο λιθόκτιστης αποθήκης ανά καλλιεργούμενο αγρόκτημα, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 6 του από 24.5.1985 π.δ, με επιφάνεια μέχρι δεκαπέντε (15) τετραγωνικά μέτρα και συνολικό ύψος με τη στέγη έως και τρία (3,00) μέτρα, εφόσον δεν γίνεται χρήση οπλισμένου σκυροδέματος στην οροφή της και κατασκευάζεται ανεξάρτητα από τυχόν υπάρχουσα κύρια οικοδομή, ύστερα από έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας, με την επιφύλαξη των όσων ορίζονται στην πιο πάνω διάταξη του από 24.5.1985 π.δ., κδ) κατασκευή εστιών και φούρνων με τις καπνοδόχους τους, για την εξυπηρέτηση επαγγελματικής χρήσης, εφόσον με τεχνική έκθεση μηχανικού τεκμηριώνεται ότι δεν επηρεάζεται η στατική επάρκεια του φέροντος οργανισμού του κτιρίου, κε) κατασκευή τζακιών με τις καπνοδόχους τους σε οριζόντιες ιδιοκτησίες με χρήση κατοικίας, εφόσον με τεχνική έκθεση μηχανικού τεκμηριώνεται ότι δεν επηρεάζεται η στατική επάρκεια του φέροντος οργανισμού του κτιρίου, κστ) ανακατασκευή στέγης, με υποβολή δήλωσης στατικής επάρκειας αρμόδιου μηχανικού, κζ) λειτουργική συνένωση χώρων σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012, κη) ΚΑΤΑΡΓEITAI κθ) τοποθέτηση κεραιών, πλην κεραιών λήψης ραδιοτηλεοπτικού σήματος, καθώς και κεραιών ραδιοεπικοινωνίας και κινητής τηλεφωνίας, λ) εγκατάσταση αυτόνομου συστήματος θέρμανσης, λα) στέγαστρα και προστεγάσματα των παραγράφων 72 και 79 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012, υπό την προϋπόθεση της παρ. 6 ιστ του άρθρου 11 του ν. 4067/ 2012 λβ) επεμβάσεις στις όψεις κτιρίων για την τροποποίηση ή τη διάνοιξη νέων ανοιγμάτων, εφόσον δεν θίγεται ο φέρων οργανισμός και οι επεμβάσεις δεν αντίκεινται σε ειδικότερες διατάξεις. λγ) πρόχειρες ξύλινες κατασκευές βοηθητικής χρήσης έως 8 τ.μ. και μεγίστου ύψους 2,50 μέτρων, που τοποθετούνται στον ακάλυπτο χώρο. λδ) Εργασίες εγκατάστασης φ/β συστημάτων, για τις περιπτώσεις που απαιτείται σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις. λε) Εργασίες εγκατάστασης ανεμογεννητριών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Για εργασίες που εμπίπτουν στις περιπτώσεις α΄ έως η΄, ιθ΄, λ΄, λδ΄ και λε΄ δεν ισχύει το όριο του προϋπολογισμού των είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) ευρώ και για την εκτέλεσή τους απαιτείται έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ανεξαρτήτως προϋπολογισμού. Για τις εργασίες των υπόλοιπων περιπτώσεων οι οποίες εκτελούνται είτε συνδυαστικά είτε μεμονωμένα και εφόσον ο συνολικός προϋπολογισμός τους υπερβαίνει τις είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ (25.000) υπολογιζόμενος σύμφωνα με το Παράρτημα Β΄ του ν. 4495/2017, ανά οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας σύμφωνα με την περίπτωση θ΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας απαιτείται και για την εκτέλεση εργασιών, αν τούτο προβλέπεται σε ειδικότερες διατάξεις, καθώς και για τη νομιμοποίηση οποιασδήποτε εργασίας που προϋποθέτει την έκδοση σχετικής διοικητικής πράξης. λστ) διαχωρισμό οριζόντιων ιδιοκτησιών, λζ) εγκατάσταση κατασκευών αντιθορυβικής προστασίας (ηχοπετάσματα) σε δώματα ή σε ακάλυπτους χώρους υφιστάμενων ειδικών κτιρίων, με σκοπό την απόσβεση ήχων που προέρχονται από μηχανήματα κλιματισμό, λη) τοποθέτηση προκατασκευασμένων αιθουσών νηπιαγωγείων για την εφαρμογή της δίχρονης προσχολικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης της παρ. 12 του άρθρου 220 του ν. 4610/2019, εκτός παραδοσιακών οικισμών. Η τοποθέτηση των παραπάνω αιθουσών ισχύει για τέσσερα (4) έτη από τη διοικητική παραλαβή της αίθουσας προς χρήση από τον οικείο Δήμο με δυνατότητα παράτασης για δύο (2) ακόμη έτη. Στις εργασίες, περιλαμβάνονται και οι απαραίτητες για την τοποθέτηση των αιθουσών διαμορφώσεις του εδάφους. Μετά το πέρας της ανωτέρω προθεσμίας, ο Δήμος υποχρεούται στην άμεση απομάκρυνση των αιθουσών, η υλοποίηση της οποίας καλύπτεται από την χορηγηθείσα έγκριση, μετά από σχετική έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας ΥΔΟΜ, λθ) κατασκευές εντός οικοπέδου-γηπέδου για τη δημιουργία χώρων εισόδου στα οικόπεδα και γήπεδα, που δεν εμπίπτουν στην περ. ιη της παρ.1 του άρθρου 30 του ν. 4495/2017, μ) εγκατάσταση Μικρών και μεγάλων Πράσινων Σημείων του άρθρου 44 Α του ν. 4042/2012 (Α`24), συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής υποστηρικτικών κτισμάτων τους, καθώς και άλλων τυχόν απαιτούμενων εργασιών. μα) εγκατάσταση αεροϋποστηριζόμενων θόλων του άρθρου 20Α του ν. 4067/2012. μβ) εγκατάσταση μονάδων παρασκευής εδαφοβελτιωτικών και λιπάσματος (κομπόστ) από προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα αστικών αποβλήτων σε Οργανωμένους Υποδοχείς Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων (Ο.Υ.Μ.Ε.Δ.) του άρθρου 64 του ν. 4819/2021 σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως και ορίων οικισμών, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής υποστηρικτικών κτισμάτων, όπως γραφείου προσωπικού και χώρου φύλαξης υλικών και εξοπλισμού, συνολικής επιφανείας έως εκατό (100) τ.μ. μγ) εργασίες εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας τεχνολογίας συσσωρευτών. View full Άρθρου

Με άνοδο έως και 26% τρέχει η αγορά γης! Η ζήτηση έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία τριετία για τα οικόπεδα των μεγάλων πόλεων, όπως και αυτά των τουριστικών περιοχών, με Eλληνες και ξένους αγοραστές να αναζητούν την καλύτερη επιλογή, είτε για ένα εξοχικό ή για νέες επενδύσεις. Οι τιμές σχεδόν στο σύνολο της χώρας βρίσκονται σε υψηλά 10ετίας, ενώ σε πολλές περιοχές έχουν ήδη έρθει νέα ιστορικά ρεκόρ. Μέσα στο 2025, τη μεγαλύτερη άνοδο τιμών έχουν περιοχές της Αττικής και δημοφιλή νησιά. Στην Αττική η ζήτηση έχει επικεντρωθεί στα φθηνότερα δυτικά προάστια, όπου οι τιμές έχουν αύξηση κοντά στο +6,1% και η περιοχή γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη, όπως και στα νότια προάστια με άνοδο 5%, όπου δημιουργούνται πολλές νέες πολυτελείς κατοικίες. Λίγο πιο μακριά από την Αθήνα, τη σημαντικότερη άνοδο τιμών έχουν τα νησιά του Αργοσαρωνικού με άνοδο 5,3% φέτος και ακολουθούν οι Κυκλάδες και ο Νομός Χανίων με άνοδο της τάξης του 5,3%. Στην τριετία 2022-2025, τη μεγαλύτερη άνοδο ζήτησης και τιμών έχουν γνωρίσει οι Κυκλάδες με συν 26%, ενώ ακολουθεί ο Πειραιάς με 22,9%, τρίτα έρχονται τα δυτικά προάστια της Αθήνας με 20,9% και κοντά τα νότια με +20,7%. «Ασφαλής επένδυση»Αν η αγορά ακινήτου είναι μία ασφαλής επένδυση, η επιλογή αγοράς γης είναι ασφαλής επένδυση στο τετράγωνο. Μικρότερη άνοδος αξίας, από έτος σε έτος, από ό,τι τα κτίσματα, αλλά την ώρα που ακόμα και τα ακίνητα μπορεί να χάσουν την αξία τους με το πέρασμα του χρόνου ή να πάθουν ζημιές και καταστροφές, η γη παραμένει… γη. Ειδικά κοντά και μέσα στις πόλεις, κάθε μέρα που περνά η ζήτηση ανεβαίνει, το ίδιο και οι τιμές. Ολο και περισσότεροι θέλουν ένα εξοχικό και ξεκινούν αγοράζοντας το οικόπεδο, άλλοι βλέπουν επενδυτικές ευκαιρίες σε τουριστικούς προορισμούς, ενώ έχουν αυξηθεί σημαντικά και οι εταιρίες που επενδύουν σε γη, τώρα που η οικοδομή ανακάμπτει. Ποσοστά και αξίεςΣτην αγορά οικοπέδων, οι αγοραστές που ενδιαφέρονται για επένδυση είναι περισσότεροι από ό,τι στην αγορά διαμερισμάτων. Είτε κατασκευαστές είτε κάποιοι που θέλουν ένα ασφαλές καταφύγιο για το κεφάλαιό τους είτε όσοι ποντάρουν σε σημαντική άνοδο τιμών. Εδώ θέλει προσοχή, καθώς οι επενδυτές ενδιαφέρονται περισσότερο για τη μεταβολή της αξίας, το πόσο θα ανέβει από έτος σε έτος, ως ποσοστό. Από την άλλη πλευρά, όσοι θέλουν ιδιοκατοίκηση κοιτούν την ονομαστική αξία, πόσο θα τους κοστίσει η αγορά. Αυτό έχει σημασία, γιατί είναι άλλο ο ρυθμός ανόδου των τιμών και άλλο τα επίπεδα των τιμών σε ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Παράδειγμα, μπορεί τα δυτικά προάστια να έχουν μεγαλύτερη αύξηση τιμών από το κέντρο της Αθήνας ως ποσοστό, όμως το Περιστέρι έχει μέση τιμή 935 ευρώ το τετραγωνικό, ενώ π.χ. οι Αμπελόκηποι έχουν 2.605 ευρώ το τετραγωνικό. Δηλαδή η άνοδος 6,1% που έχουν τα δυτικά μέσα στο έτος, για το Περιστέρι αντιπροσωπεύει περίπου 57 ευρώ/τ.μ., ενώ η άνοδος 3,4% που έχει φέτος το κέντρο της Αθήνας, για τους Αμπελόκηπους είναι κοντά στα 88,57 ευρώ/τ.μ. ΕΡΕΥΝΑΠερισσότεροι οι πωλητές από τους αγοραστές!Ολοι οι ειδικοί της αγοράς φαίνεται να συμφωνούν ότι κύρια αιτία της αύξησης των τιμών στα ακίνητα είναι ότι υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση από ό,τι μπορεί να καλύψει η προσφορά. Γίνεται αυτό αν οι πωλητές είναι περισσότεροι από τους αγοραστές; Οι έρευνες δείχνουν ότι τον Νοέμβριο του 2024, το 34% σκόπευε να προβεί σε αγορά άμεσα, εντός του εξαμήνου ή το πολύ σε 1 χρόνο. Τον Ιούνιο του 2025 το ποσοστό όσων ενδιαφέρονται να αγοράσουν ακίνητο άμεσα ή εντός 6-12 μηνών είχε υποχωρήσει στο 22%! Αυτό σημαίνει ότι «πραγματικοί» αγοραστές ήταν το 5% των ενδιαφερομένων για τα ακίνητα, ενώ πωλητές ήταν το 8%, δηλαδή κατά 3% περισσότεροι! Η απάντηση είναι ότι κάποιοι λογαριάζουν χωρίς τους… ξένους επενδυτές. Αν και οι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας δυσκολεύονται στην αγορά κατοικίας, το ενδιαφέρον από το εξωτερικό είναι ζωντανό και ισχυρό, όμως αυτό δεν φαίνεται στις έρευνες… Ευκαιρίες υπάρχουν, τα λεφτά είναι το… λεπτό ζήτημαΓια αγορά οικοπέδου στο κέντρο της Αθήνας τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά από την περιφέρεια. Τα οικόπεδα κατάλληλα για δόμηση που υπάρχουν στις αγγελίες σε πολλές περιπτώσεις χρειάζονται επιπλέον έξοδα, όπως για την κατεδάφιση ήδη υπάρχοντος ακατάλληλου κτίσματος ή έχουν δυσκολίες δόμησης. Ο γενικός κανόνας είναι πως ό,τι μπορούσε να χτιστεί «εύκολα» και φθηνά έχει ήδη χτιστεί. Υπάρχουν εξαιρέσεις, όμως οι τιμές ξεφεύγουν από τις δυνατότητες του μέσου ενδιαφερομένου για ιδιοκατοίκηση και τα περισσότερα αφορούν κατασκευαστές που θα τα αξιοποιήσουν κατάλληλα. Παράδειγμα, στα Εξάρχεια πωλείται οικόπεδο 383 τ.μ. ούτε 250 μέτρα από την πλατεία Εξαρχείων, με συντελεστή δόμησης 2,4. Η τιμή του είναι 1.050.000 ευρώ. Για κάποιον που θα χτίσει πλήθος διαμερισμάτων, μπορεί να συμφέρει, όμως για κάποιον που αναζητά ιδιοκατοίκηση, σε αυτά τα χρήματα υπάρχουν πολλές και καλύτερες εναλλακτικές. Σε άλλες περιοχές του Κέντρου μπορεί κάποιος να βρει φθηνότερα, όπως με 650.000 ευρώ οικόπεδο κοντά στην πλατεία Αττικής, 350 τ.μ. άρτιο οικοδομήσιμο και με συντελεστή 3,6. Μπορεί η αξία αγοράς να είναι μικρότερη, αλλά και πάλι σε αυτά τα χρήματα υπάρχουν καλύτερες επιλογές και περιοχές για ιδιοκατοίκηση. Στα φθηνά της αγοράς είναι τα δυτικά προάστια, με προσφορές όπως άρτιο και οικοδομήσιμο οικόπεδο 160 τ.μ. στο κέντρο της Νέας Χαλκηδόνας, στο Περιστέρι ανάλογο οικόπεδο με 275 τ.μ. και στο Χαϊδάρι 379 τ.μ. με 110.000 ευρώ. Στα πιο ακριβά είναι τα νότια προάστια, όπου ξεκινούν από τις 330.000 ευρώ για 551 τ.μ. στη Βάρη και φτάνουν έως και τα 4 εκατ. ευρώ για 802 τ.μ. στο Καβούρι. Ενδιάμεσα υπάρχουν μικρότερα και μεγαλύτερα οικόπεδα, όπως και τιμές. Αλλά για τα νότια των νοτίων προαστίων δύσκολα θα βρει κάποιος κάτι «φθηνό». Πολλοί προτιμούν για ιδιοκατοίκηση τα βόρεια προάστια, όπου, αν και από τις ακριβές περιοχές, υπάρχουν μέρη που προσφέρουν πολλά για την τιμή τους. Για οικόπεδο 355 τ.μ. στις Αδάμες η τιμή είναι κοντά στις 225.000 ευρώ, για 345 τ.μ. στο Κάτω Χαλάνδρι είναι περί τις 350.000 ευρώ, για 610 τ.μ. στη Δροσιά 425.000 ευρώ και για 247 τ.μ. στην Κάτω Κηφισιά είναι 200.000 ευρώ. Θέλει προσοχή, καθώς αν και όλα είναι βόρεια προάστια οι διαφορές στους συντελεστές δόμησης και το τι προσφέρει η κάθε περιοχή είναι χαώδης. Για σύγκριση, 703 τ.μ. στο Κεφαλάρι της Κηφισιάς η τιμή είναι 1,1 εκατ. ευρώ. Ανατολικά προάστια Σύμφωνα με τους μεσίτες, για πολλούς η λύση είναι τα ανατολικά προάστια. Πολλές εκτάσεις και φθηνότερες από τον μέσο όρο της Αθήνας, περιοχές σε σημαντική ανάπτυξη και κοντά σε θάλασσα για όσους ενδιαφέρονται για εξοχικό. Τα 700 τ.μ. στο κέντρο της Αρτέμιδας (Λούτσα) μπορεί κάποιος να τα βρει σε αγγελίες από 95.000 ευρώ. Σε πιο κεντρικές περιοχές, τα 229 τ.μ. στον Γέρακα έχουν περί τις 110.000 ευρώ, ενώ στα Γλυκά Νερά τα 530 τ.μ. πωλούνται για 165.000 ευρώ. Για πιο… τουριστικά μέρη, υπάρχει πάντα η Ραφήνα όπου με 170.000 ευρώ μπορεί κάποιος να αγοράσει οικόπεδο 245 τ.μ. στο Κέντρο με θέα τη θάλασσα και στην Καλλιτεχνούπολη 450 τ.μ. με 130.000 ευρώ. Στα νησιά Η μεγαλύτερη ζήτηση για εξοχικά στα νησιά έχει εκτοξεύσει τις τιμές, όμως δεν έχουν ξεφύγει παντού. Λίγη προσοχή και καλό ψάξιμο θέλει. Υπάρχουν ευκαιρίες, αλλά για όσους έχουν τα κεφάλαια να τις εκμεταλλευτούν. Υπάρχουν πολλές αγγελίες σε πανέμορφα ελληνικά νησιά, όπως η Αλόννησος ή η Σκιάθος, όπου για ένα οικόπεδο κατάλληλο για εξοχικό έχουν τιμές κοντά στις 60.000 με 80.000 ευρώ. Στα Δωδεκάνησα, κάποιος θα χρειαστεί περί τις 150.000 ευρώ για 500 τ.μ. στην Κω και 110.000 ευρώ για ανάλογο οικόπεδο στην Πάτμο. Στο Ιόνιο, το οποίο είναι εξίσου μαγευτικό, υπάρχουν οικόπεδα με 60.000 ευρώ για 410 τ.μ. στη Λευκάδα, 80.000 ευρώ για σχεδόν 700 τ.μ. στην Κέρκυρα και 72.000 ευρώ για 600 τ.μ. στη Ζάκυνθο. Πάντα για οικόπεδα σχετικά κοντά στη θάλασσα και με προοπτικές δόμησης. Στην Κρήτη, σύμφωνα με τις διαθέσιμες αγγελίες, ο Ν. Χανίων είναι ο ακριβότερος και ο Ν. Ηρακλείου ο φθηνότερος, το νησί έχει σημαντική ανάπτυξη και πολλές αγγελίες για οικόπεδα. Φθηνότερο το βουνό Τόσο η αγορά οικοπέδου όσο και η δόμηση είναι φθηνότερη υπόθεση στο βουνό από ό,τι στα νησιά. Τα υπερ-τουριστικά μέρη, όπως η Αράχοβα, έχουν διπλές και τριπλές τιμές από τα υπόλοιπα, αλλά παίζει σημαντικό ρόλο το πόσο κοντά στο κέντρο της περιοχής του είναι το κάθε οικόπεδο. Παράδειγμα, μέσα στην Αράχοβα, σε καλή τοποθεσία του Κέντρου, υπάρχει διαθέσιμο οικόπεδο 480 τ.μ. προς 288.000 ευρώ. Στα Καλάβρυτα, με περίπου τα ίδια χρήματα, πωλείται οικόπεδο 830 τετραγωνικά. Πρωταθλητές ζήτησης και αγοραπωλησιών είναι στην Περιφέρεια και κυρίως σε τουριστικά μέρη. Σε Αττική και σημαντικές τουριστικές περιοχές, από το 2022, οι μέσες τιμές έχουν σημειώσει άνοδο περί το 16%, αν και υπάρχει μεγάλη διακύμανση από περιοχή σε περιοχή. Στην Αττική, η εκτίμηση της αγοράς θέλει άνοδο σχεδόν 37% την τελευταία τριετία. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Αξιών Οικοπέδων της Geoaxis, το 2024 η μέση αύξηση στα οικόπεδα της Αττικής έφτασε το 8,97% από το 2023 και το 14,76% από το 2022. Τιμές για όλους, αλλά όχι παντού…Σε ισχύ παραμένει ο κανόνας πως ό,τι είναι κοντά στην Αθήνα είναι ακριβότερο. Επίσης, στα οικόπεδα που είναι κατάλληλα για εξοχικά, η θάλασσα είναι ακριβότερη από το βουνό, όπως και όσα οικόπεδα έχουν μεγαλύτερο συντελεστή δόμησης ή βρίσκονται κοντά ή μέσα σε οικισμούς. Σε ευρώ, αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν προσφορές για όλα ή σχεδόν όλα τα βαλάντια, αρκεί κάποιος να ξέρει τι θέλει. Για εξοχικό, ξεκινά κανείς με αφετηρία τις 50.000 σε χειμερινούς προορισμούς, ενώ για ένα μέσο κατάλληλο οικόπεδο σε ελληνικό νησί οι τιμές είναι κοντά στις 200.000 ευρώ. Σε αγγελίες κάποιος θα βρει και πολύ χαμηλότερες τιμές, όμως το πολύ φθηνό θέλει καλό έλεγχο, γιατί μπορεί να έχει κάποιον «λάκκο η φάβα» ή και κυριολεκτικά το οικόπεδο… Απαραίτητος ο έλεγχος πριν από την αγοράΓια την αγορά οικοπέδου η αρχή γίνεται από τους συντελεστές αρτιότητας και οικοδομησιμότητας. Ο έλεγχος των όρων δόμησης περιλαμβάνει τον συντελεστή δόμησης, την κάλυψη, το επιτρεπόμενο ύψος ανέγερσης κτιρίου, τις αποστάσεις από διπλανά κτίρια και μερικούς ακόμα συναφείς παράγοντες. Οσο καλύτεροι οι όροι τόσο πιο ακριβό το οικόπεδο. Είτε μεσολαβεί μεσίτης είτε όχι, θεωρείται εξαιρετικά σημαντική η συνδρομή ενός πολιτικού μηχανικού ή αρχιτέκτονα, ο οποίος θα ελέγξει όλες τις πτυχές και θα προειδοποιήσει αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Αυτό, καθώς στις αγγελίες δεν φαίνονται πολλά σημαντικά στοιχεία, όπως η ποιότητα και η κλίση του εδάφους. Οσο μεγαλύτερη η κλίση ή γενικά όσο χαμηλότερη είναι η ποιότητα του εδάφους τόσο δυσκολότερη θα είναι η θεμελίωση, στην περίπτωση χτισίματος, άρα μεγαλύτερο κόστος. Διακύμανση τιμών γης 2023-2025 Περιοχή 2023 2024 2025 2022-2025 Αθήνα κέντρο 4,5% 5,1% 3,4% +13% Βόρεια προάστια 4,5% 2,1% 2% +8,6% Νότια προάστια 7,7% 8% 5% +20,7% Δυτικά προάστια 9,5% 5,3% 6,1% +20,9% Ανατολικά προάστια 8,3% 6,7% 3,4% +18,4% Πειραιάς 11% 9,6% 2,3% +22,9% Προάστια Πειραιά 6,4% 8,3% 3,8% +18,5% Υπόλοιπο Αττικής 7,1% 5% 1,3% +13,4% Κυκλάδες 10,3% 10,4% 5,3% +26% Δωδεκάνησα 0,9% -2% -0,3% -1,4% Νησιά Αργοσαρωνικού 3% 6,6% 6,1% +13% Ν. Χανίων 1,1% 8,6% 5,3% +15% Ελλάδα 5,8% 1,5% 1,4% +8,7% Πηγή: Δείκτης τιμών του Spitogatos – SPI Πίνακας 2 Διακύμανση τιμών οικοπέδων στην Αττική Περιοχή 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Αμπελόκηποι 1.784 1.767 1.766 1.805 1.853 1.953 2.170 2.282 2.455 2.605 Μαρούσι 650 639 638 662 666 688 762 810 900 935 Π. Φάληρο 1.188 1.176 1.172 1.192 1.204 1.258 1.330 1.395 1.547 1.621 Περιστέρι 714 705 704 715 722 740 803 846 912 967 Χολαργός 929 915 914 934 951 982 1.073 1.125 1.209 1.296 Πηγή: GEOAXIS Παρατηρητήριο Οικοπέδων στην Αττική, Q1 2025 Τιμές οικοπέδων τουριστικοί προορισμοί – Νησιά Τ.Μ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗ ΤΙΜΗ ΠΩΛΗΣΗΣ ΣΕ € Κυκλάδες Ανω Μερά, Μύκονος 438 340.000 Τρυπητή, Μήλος 619 270.000 Μέριχας, Κύθνος 477 155.000 Λιβάδι, Σέριφος 360 220.000 Ράμος, Σέριφος 216 75.000 Θήρα, Σαντορίνη 420 185.000 Μάρπησσα, Πάρος 130 120.000 Αγιος Γεώργιος, Αντίπαρος 1.040 350.000 Δωδεκάνησα Σύμη 95 65.000 Χώρα, Λειψοί 2.000 260.000 Χώρα, Αστυπάλαια 523 55.000 Πόλη, Ρόδος 459 160.000 Ιαλυσός, Ρόδος 385 80.000 Χώρα, Σύμη 173 70.000 Κάλυμνος 924 50.000 Νησιά Ιονίου Χώρα, Ιθάκη 85 80.000 Χώρα, Ιθάκη 588 300.000 Κερί, Λαγανάς 905 83.000 Ακρωτήρι, Ζάκυνθος 1.200 120.000 Ακρωτήρι, Ζάκυνθος 2.450 250.000 Αχίλλειο, Κέρκυρα 674 80.000 Απολλώνιο, Λευκάδα 410 60.000 Νησιά Βορείου Αιγαίου Σουράδα, Λέσβος 680 150.000 Πόλη Χίου, Χίος 850 110.000 Πυθαγόρειο, Σάμος 935 80.000 Μούδρος, Λήμνος 750 68.000 Αγιος Κήρυκος, Ικαρία 578 55.000 Σποράδες Μώλος, Σκύρος 604 130.000 Πατητήρι, Αλόννησος 500 65.000 Λουτράκι, Σκόπελος 887 51.000 Τρούλλος, Σκιάθος 1.243 200.000 Κρήτη Βούτες, Ηράκλειο 818 100.000 Ιστρο, Αγιος Νικόλαος 700 120.000 Ρέθυμνο 590 80.000 Αλμυρίδα, Ν. Χανίων 931 185.000 Πηγή/Επεξεργασία: Ιστοσελίδες αγγελιών ακινήτων Ηπειρωτική Ελλάδα Τ.Μ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗ ΤΙΜΗ ΠΩΛΗΣΗΣ ΣΕ € Στερεά Ελλάδα Αράχοβα 400 220.000 Καρπενήσι 300 30.000 Βυτίνα 1.000 100.000 Στερεά Ελλάδα (Εύβοια) Μαγούλα, Ερέτρια 950 150.000 Κέντρο, Κύμη 599 70.000 Κάρυστος 676 45.000 Ηπειρος Κέντρο, Κόνιτσα 352 15.000 Μέτσοβο 306 48.000 Μονοδένδρι, Ζαγόρι 650 200.000 Μακεδονία Αγιος Αθανάσιος, Πέλλα 804 85.000 Κέντρο, Σκύδρα 890 78.000 Παλαιός Παντελεήμονας 668 84.000 Δυτική Μακεδονία Κέντρο, Καστοριά 330 110.000 Νυμφαίο, Φλώρινα 511 45.000 Γρεβενά 342 180.000 Θεσσαλία Μακρινίτσα 901 55.000 Πορταριά 667 40.000 Καλαμπάκα 420 60.000 Περτούλι 400 75.000 Πελοπόννησος Καλάβρυτα 830 220.000 Δημητσάνα 552 65.000 Καρίταινα 288 47.000 Λεβίδι 678 45.000 Πηγή/Επεξεργασία: Ιστοσελίδες αγγελιών ακινήτων Συντελεστές δόμησης Παραδείγματα Αττικής Περιοχή Οδός (Αρίθμηση Ο.Τ.) Συντελεστής Δόμησης Νέα Ερυθραία Διογένους (21) 0,6 Αγία Παρασκευή Αγίου Ιωάννη (29) 1 Ψυχικό Αγίου Δημητρίου (33) 0,6 Πλ. Αμερικής Αγίου Μελετίου 86033 4,2 Πλ. Κυψέλης Κασταλίας 84094 3,6 Ελληνικό Κύπρου (45) 1,4 Βουλιαγμένη Σπύρου Μελά (312) 0,6 Γλυφάδα Γ. Κονδύλη (57) 0,8 Αργυρούπολη Ακρίτα Διγενή (297) 1,2 Πέραμα Φλέμινγκ (120) 2,6 Ιλιον Αθηνάς (105) 1,6 Πετρούπολη Μ. Μπότσαρη (154) 1,6 Νίκαια Λαοδικείας (159) 2,6 Κορυδαλλός Ταξιαρχών (119) 2,6 Πειραιάς Εθν. Αντιστάσεως (109) 4,8 Στοιχεία: epoleodomia.gov.gr Από τον Κωνσταντίνο Μαραβελίδηπηγή news.b2green.gr View full Άρθρου

Ανεξέλεγκτη αύξηση καταγράφει η αγορά εξισορρόπησης στην Ελλάδα, με το κόστος για το 2025 να εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ, προκαλώντας ανησυχία για τη δομή και τη λειτουργία της. Οι Λογαριασμοί Προσαυξήσεων και κυρίως ο ΛΠ3, που επιφορτίζεται με το κόστος της ανακατανομής (σ.σ μονάδες που μπαίνουν και βγαίνουν στο σύστημα με εντολή ΑΔΜΗΕ) έχουν εκτοξευθεί έως και 150% σε σχέση με το 2024, αύξηση που έχει σαν αποτέλεσμα την υπέρμετρη επιβάρυνση των καταναλωτών και υπερκέρδη για τις μονάδες υδροηλεκτρικών και φυσικού αερίου όπως προκύπτει από στοιχεία της ΕΒΙΚΕΝ. Σύμφωνα με μελέτη της Grant Thornton η μέση χρέωση εξισορρόπησης στην Ελλάδα το 2024–2025 ανήλθε σε 12,2 €/MWh, έναντι 3 €/MWh στην Ιταλία και σχεδόν μηδενικές τιμές στις υπόλοιπες χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης. «Έχουμε μία αγορά εξισορρόπησης που δεν λειτουργεί, με κόστος που επιβαρύνει βιομηχανία και καταναλωτές δυσανάλογα. Το πρόβλημα δεν είναι τεχνικό, είναι θεσμικό και ρυθμιστικό. Οφείλει η Πολιτεία να παρέμβει άμεσα με ανώτατα όρια, διαχωρισμό των χρεώσεων και διαφάνεια στους μηχανισμούς πληρωμής», αναφέρει ο κ. Αντώνης Κοντολέων πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ. Στο πλαίσιο της απελευθερωμένης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία για την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος είναι η εξισορρόπηση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης σε πραγματικό χρόνο. Η διαδικασία αυτή, γνωστή ως εξισορρόπηση φορτίου, διασφαλίζει ότι η παραγόμενη ενέργεια ισούται συνεχώς με την καταναλισκόμενη. Όταν αυτή η ισορροπία διαταράσσεται, προκύπτει το λεγόμενο κόστος εξισορρόπησης, το οποίο επωμίζονται οι συμμετέχοντες στην αγορά αλλά και τελικά οι καταναλωτές. Το colpo grosso έχει όνομα και λέγεται υπερδήλωση φορτίου από πλευράς των προμηθευτών και έχει οδηγήσει σε στρεβλώσεις και αδικαιολόγητη αύξηση του κόστους εξισορρόπησης. Αυτή η πρακτική δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο σε τεχνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Τι είναι η υπερδήλωση φορτίου; Η υπερδήλωση φορτίου αφορά την τεχνητή δήλωση υψηλότερης κατανάλωσης από την πραγματική από προμηθευτές ή χρήστες στην Αγορά Επόμενης Ημέρας (DAM) και/ή στην Ενδοημερήσια Αγορά. Ο λόγος που κάποιος προβαίνει σε υπερδήλωση είναι συχνά στρατηγικός: εκμετάλλευση της δομής τιμολόγησης της εξισορρόπησης ή προσδοκία υπερκέρδους από τη συμμετοχή του στην Αγορά Εξισορρόπησης. Για παράδειγμα, αν κάποιος δηλώσει μεγαλύτερο φορτίο και στη συνέχεια η πραγματική κατανάλωση είναι μικρότερη, η απόκλιση καλύπτεται από τον διαχειριστή του συστήματος μέσω αγορών εξισορρόπησης – συνήθως με αυξημένο κόστος που μπορεί να φτάσει έως και 800% πάνω από την προημερησία τιμή. Το κόστος αυτό επιμερίζεται σε όλους, ανεξαρτήτως συμμετοχής ή υπαιτιότητας. Οι επιπτώσεις της υπερδήλωσης είναι πολλαπλές και σημαντικές: Αύξηση του κόστους εξισορρόπησης: Οι αποκλίσεις που προκύπτουν λόγω υπερδήλωσης αναγκάζουν τον ΑΔΜΗΕ να καλύψει περισσότερα MW μέσω παρεμβάσεων στην αγορά εξισορρόπησης, οι οποίες κοστίζουν ακριβά. Αθέμιτος ανταγωνισμός: Ορισμένοι προμηθευτές επωφελούνται από τη δυνατότητα να μετακυλίουν τεχνητά κόστη στους υπόλοιπους, δημιουργώντας συνθήκες άνισης μεταχείρισης. Διαταραχή της ορθής αποτίμησης κινδύνου: Οι πραγματικοί παραγωγοί ή φορτία που προσπαθούν να προβλέψουν σωστά τις καταναλώσεις και παραγωγές τους ζημιώνονται, καθώς η αγορά δεν ανταμείβει την ακρίβεια αλλά την «στρατηγική απόκλιση». Αναποτελεσματική χρήση πόρων: Όταν το σύστημα ενεργοποιεί εφεδρείες ή μονάδες παραγωγής χωρίς να υπάρχει ανάγκη, σπαταλά ενέργεια και χρήμα. Αβεβαιότητα στις τιμές: Οι στρεβλώσεις αυξάνουν τη μεταβλητότητα των τιμών στην Αγορά Εξισορρόπησης, καθιστώντας τη συμπεριφορά της αγοράς απρόβλεπτη και αποτρέποντας επενδύσεις σε ευέλικτες και καθαρές τεχνολογίες. Τι δεν κάνει η πολιτεία (Αρμόδια Υπουργεία και Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) για να αντιμετωπίσει αυτές τις παθογένειες εξαιτίας των στρεβλώσεων που δημιουργεί ο μηχανισμός εξισορρόπησης του κόστους Δεν ελέγχει την ακρίβεια των δηλωμένων φορτίων που εξισορροπούν την πρόσφορα με την ζήτηση σε πραγματικούς χρόνους και δεν επιβάλει αυστηρές ποινές σε παραγωγούς/προμηθευτές που εμφανίζουν μόνιμα και συστηματικά αποκλίσεις από την δήλωση φορτίου και κάλυψης ζήτησης. Δεν επιμερίζουν το κόστος εξισορρόπησης αναλογικά με βάση τη συμβολή κάθε συμμετέχοντα στη δημιουργία αποκλίσεων. Δεν θεσμοθετούν μηχανισμούς εποπτείας και διαφάνειας και ένα πλαφόν στους παραγωγούς που τεχνητά δημιουργούν υπερδήλωση φορτίου και τέλος Δεν εγκαλούν τους παραγωγούς και προμηθευτές ενέργειας που προσφέρουν την τελευταία στιγμή εξωφρενικές και εξωπραγματικές προσφορές στο σύστημα για να καλύψουν την ζήτηση που δολίως έχουν δημιουργήσει με πλασματικές δηλώσεις φορτίων μια μέρα πριν. Από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα ότι η σημερινή λειτουργία της αγοράς ενέργειας σε τίποτα δεν θυμίζει λειτουργία ευνομούμενης ευρωπαϊκής αγοράς, ενώ ξεκάθαρα στηρίζει μια ολιγοπωλιακή αγορά με προκλητική συγκέντρωση υπερεσόδων εξαιτίας των στρεβλώσεων του μηχανισμού εξισορρόπησης του κόστους. Κανένας δεν αμφισβητεί ότι η υπερδήλωση φορτίου αποτελεί μια σημαντική στρέβλωση στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που διογκώνει υπέρμετρα το κόστος της ενέργειας και αποσταθεροποιεί το σύστημα. Η ελληνική αγορά μάλλον ακόμα έχει δρόμο για να βρεθεί σε στάδιο ωρίμανσης όπως συμβαίνει με την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ δεν φαίνεται στο άμεσο μέλλον η ανάγκη για θεσμικές παρεμβάσεις και ενίσχυση των μηχανισμών διαφάνειας και λογοδοσίας, που θα έπρεπε να είναι μόνιμη είναι επιτακτική. Μιχάλης Χριστοδουλίδης Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός και Ενεργειακός Αναλυτής πηγή news.b2green.gr View full Άρθρου

Υπερτουρισμός στο αστικό κέντρο, αλόγιστη ανάπτυξη του Airbnb, τιμές που παίρνουν την ανιούσα στα σημεία “τουριστικού ενδιαφέροντος” και όχι μόνο, σκουπίδια και έλλειψη εξυπηρέτησης. Η εικόνα σίγουρα θυμίζει το κέντρο της Αθήνας. Η “αγανάκτηση” των ντόπιων έναντι του υπερτουρισμού, παρατηρείται σε πολλές περιοχές της ΕΕ. Στη Βαρκελώνη πραγματοποιούνται διαμαρτυρίες των κατοίκων, το ίδιο έχει γίνει τους τελευταίους μήνες σε Γένοβα, Λισαβόνα και Κανάρια Νησιά, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το Politico. Το ίδιο έγινε και στη Βενετία, με αφορμή το το γαμήλιο πάρτι του Τζεφ Μπέζος. Την ώρα που συμβαίνουν αυτά, οι Δανοί ενεργοποιούν τους επισκέπτες και τους καλούν να συμμετάσχουν ενεργά στη φροντίδα της πόλης, με θετικά “ανταλλάγματα” προς ανταμοιβή τους. Η τοπική Αρχή της Κοπεγχάγης έχει εφαρμόσει ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα που ακούει στο όνομα CopenPay. Το πρόγραμμα επιβραβεύει τους τουρίστες που αφήνουν θετικό αποτύπωμα κατά την επίσκεψή τους. Κάνεις κάτι καλό για τον τόπο στον οποίο κάνεις διακοπές; Παίρνεις ανταμοιβή. Όπως αναφέρεται στην περιγραφή του, στην επίσημη ιστοσελίδα: “Το CopenPay, ένα νέο πρόγραμμα της Αρχής της Κοπεγχάγης, παρέχει κίνητρα για βιώσιμο τουρισμό. Οι τουρίστες κερδίζουν πόντους για δράσεις όπως η ποδηλασία ή η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, τους οποίους μπορούν να εξαργυρώσουν σε τοπικές εμπειρίες. Σε αντίθεση με πολλές πρωτοβουλίες, το CopenPay δεν έχει ως στόχο να αυξήσει τον τουρισμό, αλλά μάλλον να τον κάνει πιο βιώσιμο και ανταποδοτικό τόσο για τους επισκέπτες, όσο και για την πόλη. Το CopenPay αποσκοπεί στο να προσφέρει μια κουλτούρα περιβαλλοντικής ευθύνης, εμπλουτίζοντας την συνολική εμπειρία του επισκέπτη”. Το μοντέλο είναι απλό: Αντί να επιλέξεις το αεροπλάνο, μπορείς να φτάσεις στην Κοπεγχάγη με τρένο ή ηλεκτρικό αυτοκίνητο και να πάρεις ως δώρο ένα παγωτό ή ένα τοπικό σνακ. Αντί να νοικιάσεις αυτοκίνητο, κάνεις ποδήλατο, καθαρίζεις μια γειτονιά, συντηρείς έναν κήπο ή συμμετέχεις σε μια εθελοντική δράση που περιλαμβάνεται στο CopenPay. Σε αντάλλαγμα, λαμβάνεις δωρεάν είσοδο σε μουσεία, δωρεάν ποδηλασία, μαθήματα γιόγκα, ξεναγήσεις, ακόμα και δωρεάν γεύματα στον κεντρικό σταθμό. Για να διατηρήσει τα πράγματα ελκυστικά, το CopenPay εισάγει εβδομαδιαίες και μηνιαίες “προκλήσεις”. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν ποδηλασία σε μια συγκεκριμένη απόσταση μέσα στον αστικό ιστό, ή συμμετοχή σε μια κοινοτική πρωτοβουλία δενδροφύτευσης. Η ολοκλήρωση αυτών των “challenges”, ξεκλειδώνει επιπλέον πόντους. Το CopenPay ξεκίνησε πιλοτικά το 2023 και φέτος επεκτάθηκε θεαματικά. Στην αρχή λειτουργούσε για τέσσερις εβδομάδες και πλέον έφτασε στις εννέα, με συμμετοχή 100 σημείων ενδιαφέροντος, αριθμός τετραπλάσιος σε σχέση με το 2024. Τα τοπικά καταστήματα και εστιατόρια που δίνουν προτεραιότητα στη βιωσιμότητα, συνεργάζονται με το CopenPay “εξαργυρώνοντας” πόντους για τους επισκέπτες και αυξάνοντας τη δική τους επισκεψιμότητα με τον τρόπο αυτό. Win – win δηλαδή. “Αναλάβετε δράση για μια πιο καθαρή Κοπεγχάγη – και απολαύστε το μεσημεριανό γεύμα στη μισή τιμή”, προτρέπει για παράδειγμα ένα κεντρικό εστιατόριο. “Περπάτησε 5000 βήματα στην πόλη και πάρε έναν δωρεάν καφέ”, αναφέρει άλλο “challenge”, με τον καφέ να παρέχεται σε συμβεβλημένα μαγαζιά. Τα Marriott Hotel προσφέρουν 50% στο μεσημεριανό γεύμα για όποιον μετέχει σε δράσεις αστικής γεωργίας (σπορά, φύτευση, πότισμα, ξεβοτάνισμα). Ανάμεσα στις δράσεις είναι ο καθαρισμός του λιμανιού με χρήση καγιάκ (και επιβράβευση με ένα μη αλκοολούχο ποτό ή σνακ), χρήση δημόσιων μεταφορών αντί για ιδιωτικά μέσα, και συμμετοχή σε τοπικά αστικά projects, πάντα με επιβράβευση. Να πούμε εδώ πως το κόστος ζωής στη Κοπεγχάγη είναι 1,44 φορές πιο υψηλό σε σχέση με την Αθήνα, ωστόσο τα ενοίκια κατ’ αναλογία μέσου μισθού, ανέρχονται περίπου στο 1/3 αυτού για περιοχές στο κέντρο, ενώ σαφώς υψηλότερος είναι και ο μέσος μισθός (βλέπε παρακάτω). Κάτι ανάλογο άρχισε να κάνει και η Ελβετία η οποία προσφέρει εκπτώσεις στα μέσα μεταφοράς για όσους διαμένουν σε βιώσιμα καταλύματα και χρεώνει συμβολικό εισιτήριο σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς (όπως η λίμνη Brienz). Η ανάγκη για έναν “νέο τουρισμό”Όπως γράφει το Politico, η ανάγκη για “επανεφεύρεση του τουρισμού”, είναι επείγουσα. Το 2024, ο τουρισμός στην Ισπανία εκτοξεύτηκε, φτάνοντας το 15,6% του ΑΕΠ, αλλά οι Ισπανοί δεν έμειναν ιδιαίτερα ικανοποιημένοι. Αυτό γιατί βλέπουν τις πόλεις τους να μετατρέπονται σε απρόσωπα θεματικά πάρκα για τουρίστες με συνωστισμό παντού, έλλειψη κατοικιών και εκτόξευση ενοικίων, σκουπίδια παντού. Ο τουρισμός “συνεισφέρει” το 8% των παγκόσμιων εκπομπών CO₂ παγκοσμίως, ενώ είναι 20% πιο ρυπογόνος σε σχέση με άλλες πλευρές των δράσεων οικονομικής ανάπτυξης. Κοινώς, το να καθαρίζεις σκουπίδια ενώ κάνεις καγιάκ στο λιμάνι της Κοπεγχάγης, δεν είναι απλώς μια “πράσινη τουριστική εμπειρία”, αλλά έχει ουσιαστικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, πράγματα δηλαδή που υπερβαίνουν ένα καρέ στο Instagram. Φανταστείτε να γινόταν κάτι τέτοιο στην Αθήνα. Αντί να περιφέρεται ο τουρίστας στην πόλη απλώς καταναλώνοντας, θα μπορούσε να γνωρίσει ουσιαστικά μια γειτονιά συμβάλλοντας στον καθαρισμό της, με δωρεάν ιστορικές ξεναγήσεις. Ή να συνεισφέρει σε κοινωνικές δράσεις για ευάλωτο πληθυσμό, λαμβάνοντας κάποιο αντίστοιχο, συμβολικό “αντάλλαγμα”, όπως μια ενημέρωση για την πρόσφατη οικονομική κατάσταση της χώρας και τα σημερινά προβλήματά της. Κοπεγχάγη iStock Κατά το Politico ο “τουρισμός του μέλλοντος” πρέπει να είναι ο τουρισμός της συμμετοχής, της προσφοράς, της βιωσιμότητας, στη “γραμμή” που χαράσσει η Κοπεγχάγη. Φυσικά, τα παραπάνω δεν μπορούν να υποκαθιστούν την ευθύνη των δημοτικών αρχών έναντι της καθαριότητας και της στήριξης όλων των πολιτών (προσβασιμότητα, κοινωνικό έργο, ασφάλεια, φωτισμός, χώροι πρασίνου). Ο σκοπός δεν είναι να κάνουν οι τουρίστες “τη βρώμικη δουλειά”, αλλά να συμβάλλουν στον σεβασμό του τόπου που επισκέπτονται, ερχόμενοι πιο κοντά στον καθημερινό τρόπο ζωής που προάγεται από την εκάστοτε πόλη. Η Κοπεγχάγη θεωρείται συνολικά μια πόλη-πρότυπο λόγω της εστίασής της στην βιώσιμη ανάπτυξη, την πράσινη αστική διαχείριση και τις καινοτόμες λύσεις στις μεταφορές. Η ετήσια κατάταξη βιωσιμότητας των πόλεων για το 2025, που δημοσιεύτηκε από την Economist Intelligence Unit (EIU) φέρνει στην κορυφή της λίστας την πρωτεύουσα της Δανίας, αποσπώντας την υψηλότερη συνολική βαθμολογία μεταξύ 173 πόλεων από όλο τον κόσμο. Η αξιολόγηση βασίστηκε σε πέντε βασικούς πυλώνες: σταθερότητα, υγειονομική περίθαλψη, πολιτισμός και περιβάλλον, εκπαίδευση και υποδομές. Η Κοπεγχάγη ξεχώρισε με συνολική βαθμολογία 98/100, αγγίζοντας το απόλυτο σε σταθερότητα, εκπαίδευση και υποδομές. Να πούμε τέλος, πως η Δανία είναι συνολικά στις 10 πιο “ευτυχισμένες” χώρες του κόσμου, και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στη δεύτερη θέση της σχετικής κατάταξης του Gallup, πίσω από τη Φινλανδία. Η Ελλάδα είναι στην 81η θέση. Η εν λόγω κατάταξη των χωρών βασίστηκε στις απαντήσεις που έδωσαν οι κάτοικοι όταν τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν τη ζωή τους με βάση μία σειρά από παράγοντες όπως κοινωνική υποστήριξη, εισόδημα, υγεία, ελευθερία και απουσία διαφθοράς. Ο μέσος μισθός στη Δανία φτάνει στα 5.634 ευρώ, με ένα διαμέρισμα με 3 υπνοδωμάτια στο κέντρο της πρωτεύουσας να φτάνει περίπου στα 1.700 ευρώ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΕΜΕΤΗΣ πηγή news247.gr View full Άρθρου

Σχόλια πάνω στη μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με τίτλο «Τάσεις, προκλήσεις και προοπτικές των Κατασκευών στην Ελλάδα – 2025 Μελέτη για το Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΜΕΔΕ)» ΕισαγωγικάΤο πανηγυρικό κλίμα που επικρατεί εδώ και αρκετό καιρό στο δημόσιο λόγο για τον κλάδο της Κατασκευής με τα απανωτά ρεκόρ των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων (ενδ. [3], [2]) έρχεται να ενισχύσει η νέα κλαδική μελέτη του ΙΟΒΕ [1]. Η δημόσια εικόνα ενός κλάδου που δείχνει να έχει ανακάμψει σε μεγάλο βαθμό μετά την περίοδο της κρίσης σε όλο το φάσμα των έργων και με τις μηχανές να δουλεύουν “στο φουλ”, με το μόνο που φαίνεται να επισκιάζει τη λαμπερή βιτρίνα να είναι η εκτόξευση των εργατικών ατυχημάτων/δυστυχημάτων [4], γεγονός που άλλωστε συνδέεται άμεσα και πολύ στενά με την ακραία εντατικοποίηση που επικρατεί στα εργοτάξια όλης της χώρας. Το κατασκευαστικό κεφάλαιο, μεγάλο αλλά και μεσαίο, έχει καταφέρει, επιπλέον, να καθηλώσει τους μισθούς σε πραγματικά επίπεδα (αγοραστική δύναμη) χαμηλότερα σε σχέση με τα προ-κρίσης, δείχνοντας την ικανότητα του να διατηρεί την κερδοφορία τόσο σε περίοδο κρίσης όσο και εκτός αυτής. Πολύ σημαντική φαίνεται να είναι και η επιρροή των κλαδικών πολιτικών γύρω από το ζήτημα της στέγης, ενός εκ των βασικότερων προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα ο εργαζόμενος κόσμος συνολικά και ειδικά ο νεότερος. Στη συνέχεια παρουσιάζονται συνοπτικά κάποια σχόλια πάνω στα αποτελέσματα της μελέτης. Πρώτο σημείο δε θα μπορούσε να είναι άλλο από το “πετράδι του στέμματος”, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων. Όπως έχει γραφτεί επανειλημμένως οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, οι εισηγμένοι στο χρηματιστήριο, έχουν συγκεντρώσει ένα τεράστιο νούμερο ανεκτέλεστου υπολοίπου, τιμή μάλιστα που αποτελεί ιστορικά υψηλή τιμή, από εποχές δηλαδή προ κρίσης. Στοιχείο κρίσιμο και για τη συζήτηση γύρω από το μισθολογικό ζήτημα στον κλάδο, όπου οι πραγματικοί μισθοί παραμένουν χαμηλότερα από την προ κρίσης εποχή και μάλιστα με τμήμα εργαζομένων (μηχανικοί και τεχνικοί) να μην καλύπτονται καν από συλλογική σύμβαση λόγω άρνησης των εργοδοτικών φορέων να προχωρήσουν στη σύναψή της [5]. Το νούμερο του υπολοίπου αποτελεί και το βασικό μοχλό πίεσης για εντατικοποίηση της εργασίας και κατάργηση των ωραρίων στις κατασκευές σε ένα ύφος “τώρα που υπάρχει δουλειά”, γραμμή που εδράζεται στη σχετικά πρόσφατη εμπειρία της κρίσης και ηγεμονεύει ιδεολογικά, δυστυχώς, σε σημαντικά κομμάτια εργαζομένων αλλά και αυτοαπασχολούμενων. Εδώ διακρίνεται η πρώτη μεγάλη διαφοροποίηση του κλάδου σε σχέση με την εποχή της κρίσης. Από το 2009 μέχρι το 2020 οι επενδύσεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων σε πάγιο κεφάλαιο δεν κάλυπταν ούτε τις αποσβέσεις (την ετήσια δηλαδή απαξίωση του παγίου κεφαλαίου) αναδεικνύοντας την αποεπένδυση και τη μείωση των παραγωγικών δυνατοτήτων του κλάδου στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Από το 2021 και έπειτα αυτό αλλάζει και μάλιστα το ποσοστό των επενδύσεων ως προς την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία των Κατασκευών από το 2021 και μετά είναι υψηλότερο στην Ελλάδα σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27. Η παραγωγικότητα της εργασίας στις Κατασκευές στην Ελλάδα παρουσιάζει τάση μείωσης την περίοδο 2010-2024 και μάλιστα υπολείπεται σημαντικά τόσο σε σύγκριση με τη μέση παραγωγικότητα εργασίας στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας, όσο και σε σχέση με τη μέση παραγωγικότητα εργασίας στις Κατασκευές στην ΕΕ-27. Η σύγκριση αυτή δείχνει, σύμφωνα με τη μελέτη, και την ύπαρξη ειδικών διαρθρωτικών παραγόντων (κατακερματισμός, χαμηλός ρυθμός υιοθέτησης νέων τεχνολογιών, κ.ά.), που επηρεάζουν την παραγωγικότητα εργασίας στον κλάδο των Κατασκευών. Παράγοντες που στην πλειοψηφία τους συνδέονται με την ύπαρξη πάρα πολλών μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων στον κλάδο. Η παραγωγικότητα εργασίας στις Κατασκευές στην Ελλάδα φαίνεται να παρουσιάζει λοιπόν απόκλιση σε σχέση με το μέσο όρο στην ΕΕ-27. Επιπλέον, οι αμοιβές στον κλάδο φαίνεται να ακολουθούν σχετικά καλά το επίπεδο παραγωγικότητας στον κλάδο στις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Η “εκκαθάριση” λοιπόν του κλάδου από τις λιγότερο ανταγωνιστικές επιχειρήσεις (που συντελέστηκε ενδεχομένως στα χρόνια της κρίσης) φαίνεται να έχει αναστραφεί και πως δεν επηρεάζει την παραγωγικότητα στο σήμερα που βαίνει μειούμενη. Παρά την αύξηση της απασχόλησης στον κλάδο είναι πολύ μεγάλη η διαφορά με τα προ κρίσης επίπεδα και -δεδομένου του ανεκτέλεστου- δίνει άλλη μία ένδειξη της ανάγκης για εργατικό δυναμικό του ελληνικού κατασκευαστικού κεφαλαίου αλλά, κυρίως, αναδεικνύει την αιτία της ραγδαίας αύξησης της εντατικοποίησης της εργασίας στον κλάδο από το 2019-2020 και μετέπειτα, αφού καλούνται πολύ λιγότεροι άνθρωποι να εκτελέσουν πολύ μεγαλύτερο όγκο έργων. Εδώ ανακύπτει και η πολύ μεγάλη σημασία της μάχης του ωραρίου (πέραν του μισθολογικού) για τους εργαζόμενους στον κλάδο και η άμεση ανάγκη να ωριμάσει το αίτημα για ανθρώπινους ρυθμούς εργασίας σε βάρος του “κατεπείγοντος” χαρακτήρα της παραγωγής όπως προβάλλεται, σε έναν κλάδο που δυστυχώς έχει συνδεθεί και διαχρονικά με την ακραία εκμετάλλευση της εργασίας (“ελαφρύ πεζικό του κεφαλαίου” [6]). Με βάση τις απαντήσεις των κατασκευαστικών επιχειρήσεων στην Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας που διενεργεί σε μηνιαία βάση το ΙΟΒΕ, η ανεπάρκεια εργατικού δυναμικού προβάλει -και το 2024- ως το βασικό εμπόδιο ανάπτυξης για τις εγχώριες κατασκευαστικές επιχειρήσεις. Οι ειδικότητες τεχνίτες, χειριστές και ανειδίκευτοι αποτελούν κατά προσέγγιση το 86% των εργαζομένων στον κλάδο για το 2024. Ενδεικτικό σημείο του χαρακτήρα και της έντασης εργασίας στον κλάδο. Σύμφωνα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ περίπου οι μισοί εργαζόμενοι στον κλάδο εντάσσονται στην ηλικιακή κατηγορία 45-64 ετών. Τα επίσημα νούμερα φυσικά δεν περιλαμβάνουν τους 65+ που δουλεύουν παράνομα (υπό καθεστώς “μαύρης” εργασίας), κάτι δυστυχώς όχι σπάνιο στον κλάδο σε μια σειρά από ειδικότητες. Η ηλικιακή κατανομή των εργαζομένων του κλάδου αποτελεί (μετά την εντατικοποίηση) ακόμα ένα ισχυρό παράγοντα κινδύνου για τους εργαζόμενους που αναγκάζονται να δουλεύουν ακόμα και μετά τα 60-65 έτη και ειδικά αυτούς που απασχολούνται σε επικίνδυνες και πολύ επικίνδυνες εργασίες. Στη μελέτη φαίνεται καθαρά πως η αγορά νέων στεγαστικών δανείων είχε υποχωρήσει την περίοδο 2015-2020 κοντά στα 650 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο ανά έτος, όταν στο παρελθόν ήταν πολλαπλάσια (15,2 δισ. ευρώ το 2007 και 7,2 δισ. ευρώ κατά μέσο όρο ετησίως την περίοδο 2007-2014). Από το 2021 παρουσιάζεται σημαντική αύξηση στις εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων, αν και από ιδιαίτερα χαμηλή βάση, η οποία συνδέεται και με την άνοδο της οικοδομικής δραστηριότητας. Η απόκλιση της οικοδομικής δραστηριότητας από τη χρηματοδότηση μέσω στεγαστικών από το 2014-2015 και μετά δείχνει -ενδεχομένως- και την όλο και μεγαλύτερη χρηματοδότηση του κλάδου της κατοικίας από “επενδυτική σκοπιά” και όχι στην κατεύθυνση της ιδιοκατοίκησης, γεγονός που ευθυγραμμίζεται και με το ότι παρόλη τη μεγάλη άνοδο της οικοδομικής δραστηριότητας το στεγαστικό πρόβλημα εντείνεται και οι τιμές των ακινήτων δεν δείχνουν μέχρι στιγμής σημάδια αποκλιμάκωσης. Η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων του κλάδου των Κατασκευών στην Ελλάδα (96,4% το 2023) είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις (αυτοαπασχολούμενοι και επιχειρήσεις με απασχόληση έως 9 άτομα). Ωστόσο, οι επιχειρήσεις αυτές αντιπροσώπευαν το 2022 το 38% της αξίας παραγωγής των Κατασκευών. Στον αντίποδα, μόλις 14 μεγάλες επιχειρήσεις απασχολούν περισσότερους από 250 εργαζόμενους, αλλά αντιπροσωπεύουν το 17% της αξίας παραγωγής των Κατασκευών. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (απασχόληση από 10 έως 249 άτομα) αποτελούν το 3,6% του συνολικού πλήθους και συγκεντρώνουν το υπόλοιπο 45% της αξίας παραγωγής των Κατασκευών. Το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων φαίνεται να αποτελεί ένα εγγενές χαρακτηριστικό του κλάδου των κατασκευών στον ελληνικό καπιταλισμό, ο οποίος με αυτόν τον τρόπο δείχνει να αντιμετωπίζει τη διακύμανση της ζήτησης για κατασκευή ποικίλων έργων διαφορετικού βαθμού τεχνικών απαιτήσεων, σε διαφορετικές περιοχές της χώρας. Η μελέτη τονίζει πως η ευελιξία αυτών των επιχειρήσεων για να επιβιώσουν σε αυτή τη συνθήκη βασίζεται κυρίως πάνω στην ελαχιστοποίηση του πάγιου κόστους και ειδικότερα κυρίως στη μέγιστη μείωση των αμοιβών του προσωπικού. Σημειώνεται και η σημασία του τόσο εκτεταμένου θεσμού των υπεργολαβιών στην περαιτέρω ευελιξία και στη μείωση των μισθών. Η υστέρηση των επενδύσεων στην Ελλάδα –συγκριτικά με τον μέσο όρο στην ΕΕ-27 είναι γενικευμένη, δηλαδή δεν αφορά μόνο στις επενδύσεις σε υποδομές και κτίρια, αλλά επεκτείνεται σε όλες τις κατηγορίες επενδύσεων (π.χ. μηχανολογικό εξοπλισμό). Έντονη επίπτωση όμως σε αυτή τη διαφορά είχε η δραστική μείωση των επενδύσεων σε κατοικίες και άλλα κατασκευαστικά έργα στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Ενδεικτικά, εδώ φαίνεται πως οι επενδύσεις σε κατασκευές αντιστοιχούσαν στο 6,0% του ΑΕΠ το 2024, έναντι 16,3% το 2007. Η απόκλιση για το 2024 σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27 ήταν ~5 ποσοστιαίες μονάδες, καθώς η Ελλάδα καταγράφει το χαμηλότερο ποσοστό επενδύσεων σε κατασκευές ως ποσοστό του ΑΕΠ μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Η δραστική μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος μετά το 2008, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες (π.χ. φορολογία ακινήτων), οδήγησε σε σημαντική υποχώρηση των συναλλαγών στην εγχώρια αγορά ακινήτων, καθώς περιορίστηκε κατακόρυφα η ζήτηση. Ως αποτέλεσμα, οι τιμές των νέων διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά 40% μεταξύ 2007 και 2017. Από τις αρχές του 2018 καταγράφεται -ωστόσο- συνεχής άνοδος των μέσων τιμών των νέων διαμερισμάτων σε ονομαστικούς όρους, με την αύξησή τους να φτάνει το 72% μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024. Η καθαρή εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό για την αγορά ακινήτων φαίνεται πως έχει παίξει κρίσιμο ρόλο στην άνοδο των τιμών των ακινήτων, καθώς η τάση αύξησης των τιμών ακολουθεί αρκετά στενά την αύξηση αυτών των επενδύσεων. Ένα μεγάλο μέρος της αύξησης της εισροής κεφαλαίων οφείλεται στο πρόγραμμα της Golden Visa που ξεκίνησε τον Μάιο του 2013. Για την περίοδο 2022-2024 οι συνολικοί κινητοποιούμενοι πόροι στον κλάδο από το ΤΑΑ ανά έτος φαίνεται να είναι συνολικά ~2,5 φορές μεγαλύτεροι από τα αντίστοιχα συνολικά δάνεια που δόθηκαν από τα εγχώρια ΝΧΙ σε δραστηριότητες που αφορούν τον κλάδο. Δείκτης που δείχνει το μεγάλο βαθμό εξάρτησης της ανάπτυξης του κλάδου από αυτούς τους πόρους αλλά και την αβεβαιότητα όσον αφορά την περίοδο μετά την ολοκλήρωση των αντίστοιχων έργων (περίοδος 2027-2030 κατ’ εκτίμηση της μελέτης). Η μελέτη σημειώνει πως τους δύο πρώτους μήνες το 2025, για τους οποίους υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, παρατηρήθηκε κατακόρυφη πτώση των οικοδομικών αδειών για νέες κατοικίες σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, κατά -51% στο πλήθος και κατά -49% στην επιφάνεια των νέων κατοικιών. Η αβεβαιότητα που φαίνεται να προκλήθηκε από την απόφαση του ΣτΕ και την αναμενόμενη προσαρμογή της νομοθεσίας, σε συνδυασμό με την αναστολή έκδοσης αδειών που περιλάμβαναν τα κίνητρα του Ν.Ο.Κ., οδήγησαν πιθανότατα σε αυτή τη σημαντική μείωση, η οποία θα επηρεάσει την οικοδομική δραστηριότητα όπως αναμένεται να καταγραφεί κυρίως στο έτος 2026. Θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η πίεση που θα επιχειρηθεί να ασκηθεί για να παρακαμφθούν τα υπάρχοντα εμπόδια, δεδομένου και του πολύ μεγάλου ποσοστού των εργαζομένων στον κλάδο των επιχειρήσεων μέχρι 250 άτομα, που έχουν σημαντική δραστηριοποίηση στον τομέα της οικοδομής. Η ίδια η μελέτη του ΙΟΒΕ στο τέλος προεξοφλεί παρεμβάσεις για την “εξομάλυνση της αγοράς”, ειδικά από το 2026 και μετά που “βλέπει” ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις σε αυτό το κομμάτι αν αυτές δεν πραγματοποιηθούν. Αντί επιλόγουΣυμπερασματικά λοιπόν, αν θέλαμε να κρατήσουμε κάποια σημαντικά σημεία -και με το βλέμμα στραμμένο στον εργαζόμενο κόσμο του κλάδου- θα μπορούσαμε να μείνουμε στα εξής: Είναι πράγματι απολύτως ξεκάθαρη η οικονομική ανάκαμψη του κλάδου, που προκύπτει, μεταξύ πολλών άλλων, και από τα πρωτοφανή μεγέθη ανεκτέλεστου. Ανάκαμψη που σε καμία περίπτωση δεν έχει μεταφραστεί και στην αντίστοιχη μισθολογική επαναφορά. Είναι απολύτως σαφής η μείωση της παραγωγικότητας στον κλάδο τόσο σε σχέση με παλαιότερα όσο και με το με το μέσο όρο της ΕΕ-27. Η απασχόληση είναι ιδιαίτερα μειωμένη σε σχέση με τα προ-κρίσης επίπεδα γεγονός που συνδέεται άμεσα και με την εκτόξευση της εντατικοποίησης της εργασίας στον κλάδο. Τα στεγαστικά δάνεια φαίνεται να μην ακολουθούν την οικοδομική δραστηριότητα, από το 2014-2015 και μετά, κάτι που δείχνει ενδεχομένως και την όλο και μεγαλύτερη χρηματοδότηση του κλάδου της κατοικίας από επενδυτική σκοπιά και όχι στην κατεύθυνση της ιδιοκατοίκησης. Οι μικρές σε μέγεθος επιχειρήσεις αποτελούν δομικό χαρακτηριστικό του κλάδου κυρίως όσον αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης της διακύμανσης της ζήτησης για πολλά και διαφορετικά έργα ανά τη χώρα. Κύριο σημείο επιβίωσης αυτών των εταιρειών αποτελεί η ελαχιστοποίηση του πάγιου κόστους και ειδικότερα των μισθών. Η καθαρή εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό για την αγορά ακινήτων φαίνεται πως έχει παίξει κρίσιμο ρόλο στην άνοδο των τιμών των ακινήτων, καθώς η τάση αύξησης των τιμών ακολουθεί αρκετά στενά την αύξηση των σχετικών επενδύσεων (π.χ. Golden Visa κλπ). Η ανάπτυξη στον κλάδο δείχνει μεγάλο βαθμό εξάρτησης από τους πόρους του ΤΑΑ αλλά και την αβεβαιότητα όσον αφορά την περίοδο μετά την ολοκλήρωση των αντίστοιχων έργων. Βιβλιογραφία: ΙΟΒΕ, Τάσεις, προκλήσεις και προοπτικές των Κατασκευών στην Ελλάδα – 2025 Μελέτη για το Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΜΕΔΕ).Κατασκευαστικές: Ευκαιρίες με έργα 10 δισ. αλλά και έξι παγίδες μετά το RRF, Οικονομικός Ταχυδρόμος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Συνεισφορά 5,9 δισ. ευρώ στο ελληνικό ΑΕΠ το 2024, Οικονομικός Ταχυδρόμος. Κατασκευές: από πτώσεις και ηλεκτροπληξία τα εργατικά δυστυχήματα, Ecopress ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΡΓΟΔΟΤΙΚΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ, ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 22.06.25, Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών Karl Marx. Capital – A Critique of Political Economy, Volume I, Book One: The Process of Production of Capital, 1867 Κώστας Παπαβασιλείου, Πολιτικός Μηχανικός, μέλος της Αναμέτρησης πηγή thepressproject.gr View full Άρθρου