IDnews

Σε εξέλιξη βρίσκεται ο εκσυγχρονισμός του Κτηματολογίου με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας για τους πολίτες και την ενίσχυση της διαφάνειας με την αγορά ακινήτων να αποτελεί έναν από τους πρώτους τομείς που θα ωφεληθεί από τις ταχύτερες διαδικασίες. Μέσα στην επόμενη διετία, αγοραπωλησίες ακινήτων, μεταβιβάσεις και κάθε είδους πράξη και έλεγχος αναμένεται ότι θα εκτελούνται σε πολύ λιγότερο χρόνο, μια διαδικασία η οποία ήδη εξελίχθηκε πιο δυναμικά μέσα στο 2024 και ολοκληρώνεται προοδευτικά μέχρι το 2026. Μία από τις βασικές τομές σχετίζεται με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και αφορά στο Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων. Η νέα πλατφόρμα, που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία στις αρχές του 2026 και θα διαλειτουργεί με όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες του κράτους, συγκεντρώνοντας σε ένα ενιαίο σημείο πλήρες προφίλ για κάθε ακίνητο. Στόχος είναι μέσω της αυτόματης ενημέρωσης των αρμόδιων υπηρεσιών για κάθε αλλαγή στην ιδιοκτησία ή τα χαρακτηριστικά ενός ακινήτου να μειωθούν η ταλαιπωρία των πολιτών και οι χρονοβόρες διαδικασίες. Παράλληλα, η πλατφόρμα θα επιτρέπει ταχύτερες συναλλαγές και θα ενισχύει τη διαφάνεια και τον έλεγχο, δίνοντας στα ελεγκτικά όργανα τη δυνατότητα να εντοπίζουν περιπτώσεις αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων. Μιλώντας στο Real Estate Summit 2025, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου, Στέλιος Σακαρέτσιος, εξήγησε ότι το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων βασίζεται στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των βάσεων δεδομένων διαφόρων κρατικών φορέων, με κεντρικό αναγνωριστικό τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Με την ολοκλήρωση αυτού του έργου, κάθε ιδιοκτήτης θα μπορεί, με μία απλή συναίνεση μέσω του gov.gr, να παραχωρεί ψηφιακά πρόσβαση στα στοιχεία του ακινήτου του, καταργώντας τη γραφειοκρατία και διασφαλίζοντας τη νομική ασφάλεια στις συναλλαγές. Το Ελληνικό Κτηματολόγιο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025 με το πρώτο βασικό βήμα, εκείνο του οριστικού κλεισίματος των 392 υποθηκοφυλακείων να έχει ολοκληρωθεί (πριν από λίγους μήνες). Με την κατάργηση των υποθηκοφυλακείων όλες οι αρμοδιότητες όπως και οι διαδικασίες για τη μεταβίβαση και διαχείριση ακινήτων περνούν πλέον στο Κτηματολόγιο ενώ μειώνεται η γραφειοκρατία. Τα νέα δεδομένα επέτρεψαν να καταγραφεί σημαντική πρόοδος στην μεγάλη πρόκληση που αποτελούν οι 300.000 και πλέον εκκρεμότητες που μεταφέρθηκαν από τα πρώην Υποθηκοφυλακεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών, όπου περισσότερες από 52.000 εκκρεμότητες έχουν ήδη εκκαθαριστεί, με αποτέλεσμα οι συναλλαγές να ολοκληρώνονται σήμερα μέσα σε λίγες ημέρες, αντί για τους μήνες ή και χρόνια αναμονής που απαιτούνταν στο παρελθόν. Αντίστοιχη βελτίωση, σύμφωνα με τον κ. Σακαρέτσιο αναμένεται μέχρι το τέλος του 2025 και σε άλλα μεγάλα γραφεία, όπως αυτά του Πειραιά, του Κορωπίου και της Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος σημείωσε ότι η κτηματογράφηση, μετά από τρεις δεκαετίες, εισέρχεται πλέον στην τελική φάση. Ειδικότερα, ενώ έως το 2023 είχε ολοκληρωθεί μόλις στο 39% της επικράτειας, σήμερα έχει φτάσει στο 60% σε περαιωμένες μελέτες και στο 90% σε αναρτήσεις, με την πλήρη ολοκλήρωση να αναμένεται έως το τέλος του 2025. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσα στο 2024 εισήχθη άλλη μία καινοτομία, η οποία επιτρέπει να ολοκληρώνεται ο νομικός έλεγχος των συμβολαίων στο Κτηματολόγιο μέσα σε 10 λεπτά με τη συνδρομή της τεχνητής νοημοσύνης η οποία θα επιτρέπει τον ταχύτερο και ακριβή έλεγχο των ενεργών πράξεων όπως είναι οι αγοραπωλησίες και οι δωρεές με στόχο την επίσπευση της έκδοσης αποφάσεων. Ο κ. Σακαρέτσιος αναφέρθηκε στη συμβολή του Κτηματολογίου στην επιτάχυνση της στεγαστικής πολιτικής του κράτους. Με τη γρηγορότερη ολοκλήρωση του νομικού ελέγχου των συμβολαίων, διευκολύνονται πλέον σημαντικά οι διαδικασίες για την έγκριση και εκταμίευση στεγαστικών δανείων, στο πλαίσιο των κρατικών προγραμμάτων «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ Ι» και «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ ΙΙ». Τι πρέπει να γνωρίζουν πολίτες και επαγγελματίεςΣτο πλαίσιο της ψηφιοποίησης και του εκσυγχρονισμού του Κτηματολογίου όλες οι συναλλαγές με το Κτηματολόγιο πραγματοποιούνται αποκλειστικά ψηφιακά. Πλέον οι πολίτες, επαγγελματίες, οι συμβολαιογράφοι και δικηγόροι μπορούν να επιτελέσουν συγκεκριμένες πράξεις όπως είναι: – Η υποβολή συμβολαιογραφικών πράξεων (πλην ειδικών περιπτώσεων) μόνο ψηφιακά. – Η ψηφιακή διαχείριση νομικών πράξεων από δικηγόρους (εγγραφή προσημείωσης, εξάλειψη εμπράγματων ασφαλειών). – Η ηλεκτρονική υποβολή δικαστικών πράξεων μέσω δικαστικών επιμελητών. – Οι αιτήσεις για διορθώσεις και πρόδηλα σφάλματα μόνο ψηφιακά. – Η έρευνα στην κτηματολογική βάση αποκλειστικά μέσω διαδικτύου. – Η έκδοση πιστοποιητικών και αντιγράφων 24/7 ψηφιακά. – Το ηλεκτρονικό πρωτόκολλο (καμία φυσική κατάθεση εγγράφων). Τέλος, υπενθυμίζεται ότι έχουν καταργηθεί τα μεγαρόσημα στις αιτήσεις και τα πιστοποιητικά ενώ οι πληρωμές γίνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω e-banking και POS. Από την Πένη Χαλάτσηinsider.gr View full Άρθρου

Ακριβότερα αλλά περιζήτητα είναι τα νεόδμητα ακίνητα. Η οικοδομή βρίσκεται σε άνοδο, όμως οι νέες κατοικίες είναι πολύ λίγες για να καλύψουν τη ζήτηση, εκτοξεύοντας τις τιμές κοντά σε επίπεδα-ρεκόρ. Από τα μέσα του 2018 και μετά η σταθερή ανοδική πορεία των τιμών ακινήτων προκαλεί προβληματισμό. Αφενός εκτοξεύει στα ύψη τα ενοίκια και αφετέρου διευρύνεται η διαφορά των τιμών αγορά των ακινήτων με τις αντικειμενικές αξίες. Τα ακίνηταΑποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) τα νεόδμητα διαμερίσματα σημείωσαν αύξηση τιμών κατά 9,1% το τέταρτο τρίμηνο, έναντι αύξησης 4,9% των παλιών, ενώ συνολικά το 2024, ο μέσος ρυθμός αύξησης των τιμών διαμορφώθηκε σε 10,1% για τα νέα διαμερίσματα (από 12,9% το 2023) και σε 7,8% για τα παλιότερα διαμερίσματα, από 14,5% που ήταν ο αντίστοιχος ρυθμός το 2023. Το δ΄ τρίμηνο του 2024, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας διαμορφώθηκε στο 6,6%. Με βάση την παλαιότητα ακινήτου, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των νέων διαμερισμάτων διαμορφώθηκε στο 9,1% και των παλαιών στο 4,9%. Με βάση τη γεωγραφική θέση, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων διαμορφώθηκε σε 6,2% στην Αθήνα, 8,2% στη Θεσσαλονίκη, 4,6% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 8,7% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Η οικοδομήΧωρίς «φρένο» συνεχίζουν να αυξάνονται οι τιμές των οικοδομικών υλικών. Τον Φεβρουάριο σημειώθηκαν νέες ανατιμήσεις κατά 4% σημειώθηκαν στα οικοδομικά υλικά συνολικά, καθώς, για έναν ακόμη μήνα οι τιμές μειώθηκαν μόνο στο πετρέλαιο κίνησης. Η αύξηση καθιστά ακόμα ακριβότερη την κατασκευή νέων κατοικιών αλλά και τις ανακαινίσεις παλαιότερων, γεγονός που ανεβάζει τις τιμές και κάνει άπιαστο όνειρο την αγορά κατοικίας για τον μέσο Έλληνα. Ειδικότερα, οι τιμές συνέχισαν να κινούνται ανοδικά σε 17 κατηγορίες: Πλαστικούς σωλήνες (9%) Θερμαντικά σώματα (8,8%) Αγωγούς χάλκινους (8,5%) Τούβλα (7%) Ηλεκτρική ενέργεια (6,7%) Διακόπτες (5,9%) Έτοιμο σκυρόδεμα (5,2%) Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (4,9%) Παρκέτα (4,6%) Πλακίδια γενικά- δαπέδου, τοίχου (4,5%) Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (4,4%) Κουφώματα αλουμινίου (4,3%) Ενισχυτικά κονιαμάτων και έτοιμου σκυροδέματος (4,1%) Τσιμέντο (3,7%) Μαρμαρόπλακες (3,6%) Ηλιακούς θερμοσίφωνες (3,6% Σίδηρο οπλισμού (1%) Αντίθετα, στο Πετρέλαιο κίνησης (Diesel) η τιμή μειώθηκε κατά 5,2%. Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών παρουσίασε αύξηση κατά 4% τον Φεβρουάριο 2025 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Φεβρουαρίου 2024, έναντι αύξησης 5,9% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2024 με το 2023. Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,2% τον Φεβρουάριο 2025 σε σύγκριση με τον δείκτη του Ιανουαρίου 2025, έναντι αύξησης 0,6% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών το 2024. Για τους ανθρώπους της αγοράς ακινήτων, οι τιμές δεν αναμένεται να αποκλιμακωθούν σύντομα, ενώ σημειώνουν πως, λόγω της δυσκολίας δανειοδότησης από το τραπεζικό σύστημα, πολλοί προϋπολογισμοί αναπροσαρμόζονται προς τα πάνω κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν στα αρχικά σχέδια της οικοδομής αποκλίνουν σημαντικά από τις τιμές που ισχύουν κατά την πορεία της κατασκευής, εξαιτίας των αυξήσεων. Επίσης, επισημαίνουν τη δυσκολία εξεύρεσης εξειδικευμένου προσωπικού στα τεχνικά επαγγέλματα που σχετίζονται με την οικοδομή, γεγονός που οδηγεί σε αύξηση των αμοιβών σε ορισμένες ειδικότητες. πηγή ot.gr View full Άρθρου

Ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ οι συνολικές επενδύσεις των ξενοδοχείων για το 2024, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 9% του τζίρου τους. Από το συνολικό ποσό των επενδύσεων (που διαμορφώθηκε σε 1.028.581.504 ευρώ) 200 εκατομμύρια ευρώ επενδύθηκαν σε δράσεις βιωσιμότητας, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ετήσιας έρευνας για τον Ξενοδοχειακό Κλάδο 2024, την οποία πραγματοποίησε το ΙΤΕΠ για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (ΞΕΕ) και παρουσιάστηκε σήμερα κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου. Σημειώνεται ότι το ποσοστό των επενδύσεων σε δράσεις βιωσιμότητας παρουσίασε σημαντική αύξηση το 2024, φτάνοντας περίπου το 19% του συνόλου των επενδύσεων, σε σύγκριση με 13,3% το 2023. «Η έρευνά μας, επιβεβαιώνει πως ο ξενοδοχειακός κλάδος εμφανίζει μια αξιοσημείωτη δυναμική με θετικό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Με τις κατάλληλες πολιτικές πρέπει να προστατευτούν και να ενισχυθούν τα ελληνικά ξενοδοχεία καθώς αποτελούν σταθερό πυλώνα οικονομικής και κοινωνικής προόδου σε όλη την Ελλάδα και έχουν τις δυνατότητες να προσφέρουν ακόμη περισσότερα» ανέφερε ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός. Η ίδια έρευνα καταδεικνύει σταθεροποίηση της τουριστικής κίνησης κατά τους μήνες υψηλής ζήτησης με την πληρότητα και τις τιμές να παραμένουν σε σταθερά επίπεδα σε σχέση με πέρυσι, ενώ υπάρχει σαφής τάση ενίσχυσης τους μήνες εκτός αιχμής, η οποία αποτυπώνεται με την αύξηση της πληρότητας και της τιμής στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας. Αναφορικά με τον τζίρο των ξενοδοχείων το 2024 ανήλθε στα 11,5 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 8,8% σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 1*-3*, που αποτελούν το 74% των ξενοδοχείων, κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 5% το 2024 σε σχέση με το 2023. Τα ξενοδοχεία 4*-5* κατέγραψαν αύξηση του τζίρου τους κατά 10% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα ποσοστό 80% περίπου των εσόδων των ξενοδοχείων προέρχονται από διανυκτερεύσεις. Η συνολική συμβολή (άμεση και έμμεση) στο παραγόμενο προϊόν της ελληνικής οικονομίας φτάνει στα 17.814,9 εκατ. ευρώ και ανέρχεται στο 5,9% του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, έναντι του 4,8% το 2023. Ο ξενοδοχειακός κλάδος για το 2024 υποστήριξε συνολικά (άμεσα και έμμεσα) πάνω από 340.000 θέσεις απασχόλησης. Από αυτές περίπου οι 143.000 θέσεις συνιστούν έμμεσες θέσεις που δημιουργήθηκαν σε άλλους κλάδους. Επίσης, ο ξενοδοχειακός κλάδος εκτιμάται ότι συνέβαλε στη βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου της ελληνικής οικονομίας κατά περίπου 7,9 δισ. ευρώ. Σημειώνεται επίσης, πως την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των ξενοδοχειακών μονάδων αυξήθηκε μόλις κατά 4% και των δωματίων κατά 11%, όπου μάλιστα διαπιστώνεται η ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, γεγονός που αποδεικνύει πως δεν είναι τα ξενοδοχεία αυτά που ευθύνονται για φαινόμενα υπερσυγκέντρωσης τουριστικών ροών σε συγκεκριμένους τουρισμούς. Το μέσο ποσοστό αλλοδαπών τουριστών στα ελληνικά ξενοδοχεία το 2024, ήταν 69,2% στα ίδια περίπου επίπεδα με τα προηγούμενα χρόνια. Την ίδια ώρα πάνω από το 1/3 περίπου των πελατών των ξενοδοχείων προέρχεται από τους Online Travel Agents (OTAs). Αναφορικά με τα συμβόλαια του 2025, από την έρευνα προκύπτει ότι τα μισά ξενοδοχεία έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, στα ίδια επίπεδα με το 2024. Το ποσοστό των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας που έχει υπογράψει συμβόλαια για το 2025 ανέρχεται στο 60% (2024: 55%). Από αυτά το 41% (2024: 72%) έχει υπογράψει συμβόλαια με τιμές αυξημένες κατά 8%, όπως και πέρυσι. Από τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας που έχουν υπογράψει συμβόλαια για το 2025, το 34% έχει υπογράψει συμβόλαια τύπου Commitment δεσμεύοντας το 56% των δωματίων τους, όπως και πέρυσι. Εστιάζοντας στις σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ξενοδόχοι το 2024 η έρευνα καταδεικνύει ότι σε αυτές περιλαμβάνονται η εύρεση προσωπικού, και το κόστος της ενέργειας ενώ ανησυχία εξακολουθεί να προκαλεί: το λειτουργικό κόστος, η μειωμένη πληρότητα εκτός των μηνών αιχμής, η έλλειψη εργαζομένων και ο ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ View full Άρθρου

Στις 18/03/2025 πραγματοποιήθηκε η κοινή σύσκεψη των Προέδρων των Περιφερειακών Τμημάτων με τον Πρόεδρο του ΤΕΕ. Συζητήθηκαν θέματα που αφορούν στην λειτουργία των υπηρεσιών του ΤΕΕ αλλά και τα κάτωθι ζητήματα που αφορούν στο επάγγελμα του μηχανικού: ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2025 Απεστάλη επιστολή για αίτημα παράτασης από το κεντρικό ΤΕΕ και περιφερειακά Τμήματα. Επισημάνθηκε από τον Πρόεδρο ότι η χρηματοδότηση πραγματοποιείται από το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο λήγει τον Μαϊο του 2026. Τα χρονικά περιθώρια θα είναι στενά. ΝΟΚ Οι πρόεδροι των περιφερειακών τμημάτων ενημερώθηκαν για την διαβούλευση μεταξύ ΤΕΕ και Κυβέρνησης ώστε να διευκρινιστεί η απόφαση του ΣτΕ . Η προσπάθεια αυτή θα έχει στόχο την οριστική λύση των ζητημάτων του ΝΟΚ κάτι που από μόνο του θα χρειαστεί αρκετό χρονικό διάστημα. Παράλληλα με όλα αυτά έχει ξεκινήσει από το ΤΕΕ η καταγραφή του υπάρχοντος οδικού δικτύου της χώρας , ανά δημοτική ενότητα, στις περιοχές εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων, εκτός των ορίων των οικισμών των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 και των οικισμών μέχρι 2000 κατοίκους, που αφορά στην εκτός σχεδίου δόμηση και θα αποτελέσει βάση για τον καθορισμό της. Κατέληξε ότι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα θα υπάρχουν εκκρεμότητες ως προς τις πολεοδομικές διατάξεις. Ψηφιοποίηση ΥΔΟΜ Προχωράει η ψηφιοποίηση των αρχείων των ΥΔΟΜ. Αυτή την στιγμή ψηφιοποιούνται τα αρχιτεκτονικά και τα στατικά και αναμένεται σε επόμενη φάση να μπούν και τα ηλεκτρομηχανολογικά. Σκοπός είναι να καταργηθεί πλήρως οι φυσικοί φάκελλοι των αρχείων των πολεοδομιών. Αυθαίρετα κατηγορία 5 Το ΤΕΕ είναι σε διαβούλευση με το κράτος αντιλαμβανόμενο το έντονο πρόβλημα με τη μη δυνατότητα υπαγωγής της κατηγορίας αυθαιρέτων 5 στον Ν. 4495/2017. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε σε δημόσια κτίρια τα οποία δεν μπορούν να ενταχθούν σε επιδοτούμενα προγράμματα καθώς δεν έχουν οικοδομική άδεια. Ενεργειακοί Επιθεωρητές Για το ζήτημα με την αλλαγή των τάξεων στους ενεργειακούς επιθεωρητές αποφασίστηκε οι πρόεδροι των περιφερειακών τμημάτων να καταθέσουν προτάσεις για την τροποποίηση της υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΣΕΝΕ/17806/1085 (ΦΕΚ Β΄1228/12.3.2025) απόφασης ΥΠΕΝ εντός είκοσι ημερών. View full Άρθρου

Νέες τάσεις και προτεραιότητες διαμορφώνονται στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη αναφορικά με τα κριτήρια, με βάση τα οποία οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές ακινήτων επιλέγουν κατοικία, ενώ καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στον χώρο του Real Estate θα συνεχίσει να παίζει τα επόμενα χρόνια η αγορά δεύτερης ή εξοχικής κατοικίας. Σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα “European Housing Trend Report 2024” του κτηματομεσιτικού δικτύου RE/MAX Europe, η ύπαρξη υπαίθριου χώρου και η χαμηλή κατανάλωση ενέργειας περιλαμβάνονται στα βασικά κριτήρια των Ευρωπαίων πολιτών, όταν επιλέγουν κατοικία, ειδικά μετά την πανδημία του κορωνοϊού και την ενεργειακή κρίση που ακολούθησε. Συγκεκριμένα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το 44% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η πρόσβαση σε υπαίθριο χώρο είναι ζωτικής σημασίας, με τους Γερμανούς (54%) και τους Ιταλούς (52%) να θέτουν το συγκεκριμένο ζήτημα ως πρώτη προτεραιότητα. Ακολουθεί η ενεργειακή απόδοση των κτηρίων, την οποία, οι κάτοικοι της Ουγγαρίας (54%), περισσότερο από κάθε άλλο Ευρωπαίο πολίτη, θεωρούν ως την πιο σημαντική παράμετρο για την επιλογή κατοικίας. Παράλληλα, το 51% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι, όταν κληθούν να επιλέξουν σπίτι, θα δώσουν προτεραιότητα στις προσιτές τιμές και όχι στην τοποθεσία του ακινήτου, με τη συγκεκριμένη τάση να είναι ιδιαίτερα ισχυρή στην Ελλάδα (59%), στην Ιρλανδία (58%) και στην Ιταλία (58%). Από την άλλη, η ύπαρξη ενός καλού συγκοινωνιακού δικτύου και η εγγύτητα με φίλους και συγγενείς εμφανίζεται να έχει μικρότερη βαρύτητα κατά την τελική αγορά μιας κατοικίας. Μόνο το 32% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι συγκοινωνίες είναι πιο σημαντικές από την τοποθεσία και μόλις το 35% δίνει προτεραιότητα στο να είναι κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα έναντι της τοποθεσίας του σπιτιού τους. Αυτή η αλλαγή στις προτεραιότητες αντικατοπτρίζει την εξέλιξη στα κριτήρια επιλογής κατοικίας στην μετά Covid εποχή και τις ευρύτερες αλλαγές στον τρόπο ζωής και τις συνθήκες διαβίωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις 20.000 ενηλίκων Ευρωπαίων πολιτών που συμμετείχαν στην έρευνα “RE/MAX European Housing Trend Report 2024” που πραγματοποίησε η Opinium Research για την RE/MAX Europe. Η επιθυμία για υπαίθριο χώρο και ενεργειακή απόδοση, υποκινούμενη τόσο από περιβαλλοντικές ανησυχίες όσο και από τις πρακτικές συνθήκες ζωής στην εποχή μετά την πανδημία, αποδεικνύουν ότι ο μελλοντικός σχεδιασμός οικιστικής ανάπτυξης θα πρέπει να προσαρμοστεί για να ανταποκριθεί σε αυτές τις εξελισσόμενες απαιτήσεις. Ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους είναι ιδιοκτήτης δεύτερης κατοικίας Σημαντικό ρόλο στον τομέα των ακινήτων της Ευρώπης θα συνεχίσει να διαδραματίζει τα επόμενα χρόνια η αγορά δεύτερης κατοικίας, καθώς, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η φιλοδοξία για την πραγματοποίηση αυτού του ονείρου παραμένει ισχυρή για πολλούς Ευρωπαίους. Αναλυτικότερα, το 69% των Ευρωπαίων είναι ιδιοκτήτες της κατοικίας στην οποία διαμένουν, ενώ 25% αυτών έχουν στην κυριότητά τους και μία δεύτερη κατοικία, η οποία κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται για διακοπές ή για τη συνταξιοδότηση. Αυτή η τάση είναι περισσότερο διαδεδομένη στη Βουλγαρία (46%), όπου οι μισοί σχεδόν ιδιοκτήτες κατοικιών έχουν στην κυριότητά τους και μια δεύτερη κατοικία. Αντιθέτως, το Ηνωμένο Βασίλειο (10%) παρουσιάζει το μικρότερο ποσοστό αναφορικά με την ιδιοκτησία δεύτερης κατοικίας, με το 71% να δηλώνει ότι είναι απίθανο να αποκτήσει ποτέ μία τέτοια κατοικία -κάτι που ίσως αντανακλά τόσο τις υψηλότερες τιμές των ακινήτων όσο και το κόστος ζωής στη συγκεκριμένη χώρα. Από την άλλη, στην Ελλάδα, το ποσοστό εκείνων που έχουν στην ιδιοκτησία τους τουλάχιστον ένα ακίνητο είναι 64%, ενώ ένα δεύτερο ακίνητο διαθέτει το 39% των ερωτηθέντων.Πάντως, οι λόγοι για τους οποίους οι Ευρωπαίοι έχουν στην κυριότητά τους δεύτερο ακίνητο τείνουν να είναι περισσότερο λόγοι αναψυχής παρά επένδυσης. Περίπου οι μισοί (44%) χρησιμοποιούν αυτές τις κατοικίες ως εξοχικές και το 23% τις αντιμετωπίζει ως μελλοντικές κατοικίες για τη συνταξιοδότησή τους. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η τοποθεσία της δεύτερης κατοικίας, η οποία ποικίλλει, με το 39% των ιδιοκτητών να έχουν δεύτερη κατοικία στην ίδια χώρα, ενώ εκείνοι που βρίσκονται σε ψυχρότερα κλίματα, όπως η Ιρλανδία (25%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (21%), είναι πιθανότερο να έχουν μια δεύτερη κατοικία στο εξωτερικό. Όπως προκύπτει από την έρευνα, είτε χρησιμοποιείται για διακοπές είτε για τη συνταξιοδότηση είτε ως μακροπρόθεσμη οικονομική επένδυση, η δεύτερη κατοικία δεν είναι απλώς μια τρέχουσα τάση, αλλά ένας φιλόδοξος στόχος για πολλούς. Περισσότεροι από 13 στους 100 ιδιοκτήτες κατοικιών δηλώνουν ότι, αν και δεν έχουν στην κυριότητά τους αυτήν τη στιγμή μία δεύτερη κατοικία, είναι πολύ πιθανόν να αποκτήσουν μία στο μέλλον. Λόγοι απόκτησης δεύτερης κατοικίας 44% Εξοχική κατοικία 23% Για τη συνταξιοδότηση 17% Για τα παιδιά, όταν επιθυμήσουν να μετακομίσουν 16% Ενοικίαση του ακινήτου (π.χ. μέσω Airbnb, με βραχυχρόνιες μισθώσεις, κ.λπ.) 16% Εκμίσθωση ακινήτου ετήσιας διάρκειας 14% Μέρος ενός χαρτοφυλακίου επενδύσεων 10% Διαμονή μεταξύ δύο πόλεων (π.χ. για εργασία, κ.λπ.) 5% Μετατροπή για επαγγελματική χρήση (π.χ. ως ξενοδοχείο, κατάστημα, γραφείο κ.λπ.) πηγή news.b2green.gr View full Άρθρου

Eνα από τα πλέον σύνθετα προβλήματα στα οποία καλείται να βρει και να δώσει λύσεις άμεσα η κυβέρνηση είναι ο πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός, με ρυθμίσεις που συνδέονται κυρίως με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ), την εκτός σχεδίου δόμηση και τον τουρισμό. Κι αυτό σε μια περίοδο όπου η κατάσταση στην αγορά έχει γίνει χαοτική, αφού η αδράνεια σε επίπεδο νομοθετικού πλαισίου έχει οδηγήσει σε αναστολή την έκδοση οικοδομικών αδειών με αβέβαιο τον χρόνο των κυβερνητικών πρωτοβουλιών. Στην κατασκευαστική αγορά επικρατεί κυριολεκτικά αλαλούμ. Από τη μία κινδυνεύουν να χαθούν περιουσίες από την έλλειψη θεσμικού πλαισίου (ΝΟΚ) και από την άλλη δημιουργούνται νέες για τους ευνοημένους, επενδυτές και ιδιώτες, που κατάφεραν να ενταχθούν στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων και να εξασφαλίσουν κατά παρέκκλιση όρους δόμησης κομμένους και ραμμένους στα μέτρα τους. Ακόμη, όμως, και εκείνοι που αγόρασαν γη και εξασφάλισαν οικοδομικές άδειες με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία τώρα βρίσκονται σε απόγνωση, αφού οι αποφάσεις του ΣτΕ για τις διατάξεις του ΝΟΚ τις ακυρώνουν παρατείνοντας την ανασφάλεια δικαίου όσο καθυστερούν οι νέες ρυθμίσεις, τις οποίες έχει δεσμευτεί το ΥΠΕΝ να παρουσιάσει. Η κυβέρνηση βρίσκεται στην εξουσία σχεδόν έξι χρόνια και όφειλε όχι μόνο να νομοθετήσει και να βάλει κανόνες και τάξη στην άναρχη δόμηση και την αυθαιρεσία, αλλά και να μεριμνήσει να θωρακίσει νομικά τις νομοθετικές της παρεμβάσεις, έτσι ώστε να μην είναι έωλες στο ΣτΕ και να απορρίπτονται ως αντισυνταγματικές. Με την πλάτη λοιπόν στον τοίχο, ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου πρέπει να δώσει τάχιστα δείγματα γραφής και λύσεις στις σύνθετες πολεοδομικές και χωροταξικές εκκρεμότητες των πολιτών που έχουν οδηγηθεί στην απελπισία από την αβελτηρία της πολιτείας και των υπηρεσιών της. Η βαθιά ριζωμένη Λερναία Υδρα του σχεδιασμού, η ένταση της αυθαιρεσίας στα νησιά πέρα από κάθε νόμο και το πάγωμα της έκδοσης οικοδομικών εργασιών συνιστούν έναν δρόμο δύσβατο, με αυστηρό επιτηρητή την ίδια την κοινωνία. Το παζλ συμπληρώνουν οι ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση και η παράλληλη καταγραφή και θεσμοθέτηση των αναγνωρισμένων οδών, καθώς επίσης και η απουσία χωροταξικού σχεδιασμού σε τομείς όπως η πράσινη ενέργεια, ο τουρισμός, η βιομηχανία, ο ορυκτός πλούτος και ο θαλάσσιος σχεδιασμός, που στην πλειονότητά τους χαρακτηρίζονται από νομοθετικά κενά και κάνουν πιο βαρύ το φορτίο για τη νέα πολιτική ηγεσία. Σαφείς προειδοποιήσεις για το τι παραλαμβάνει στο δαιδαλώδες υπουργείο ο κ. Παπασταύρου έδωσε πολύ γλαφυρά, κατά την τελετή παράδοσης – παραλαβής, ο απερχόμενος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης φέρνοντας το παράδειγμα του Σίνη του Πιτυοκάμπτη, του ληστή της Κορίνθου που αιχμαλώτιζε τα θύματά του και τα έδενε σε δύο αντικριστά κλαδιά ενός πεύκου αφού τα είχε λυγίσει προς τα κάτω και στη συνέχεια τα ελευθέρωνε απότομα, με αποτέλεσμα το σώμα του αιχμαλώτου να διαμελίζεται. «Το υπουργείο αυτό έχει δύο πεύκα, το ένα είναι η ενέργεια και η ανάγκη για ανάπτυξη και το δεύτερο είναι η προστασία του περιβάλλοντος. Οι δυνάμεις που βρίσκονται και στα δύο πεύκα είναι εξαιρετικά ισχυρές και με βαθιές ρίζες. Και ο υπουργός που είναι εδώ πρέπει να κρατάει σε καλή λειτουργία και τα δύο και να ακολουθεί τον μέσο δρόμο», είπε ο κ. Σκυλακάκης. Το μαρτύριο των αδειών Eνα από τα πιο άμεσα ζητήματα της πολεοδομικής πολιτικής που μεταφέρεται σαν καυτή πατάτα στη νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, με αρωγό τον έμπειρο υφυπουργό Νίκο Ταγαρά, είναι ο τρόπος που θα χτίζουμε εφεξής. Στην οικοδομή ο χρόνος άρχισε να παγώνει οριστικά τον Δεκέμβριο του 2024, όταν η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας ανέτρεψε, όπως αναμενόταν, τα μπόνους του Oικοδομικού Kανονισμού του 2012, με τα οποία πριμοδοτείται η διαμόρφωση κτιρίων κατά τρόπο που να εξασφαλίζουν ενεργειακή εξοικονόμηση και κοινόχρηστους χώρους σε πυκνοδομημένες αστικές περιοχές, θεωρώντας ότι δεν μπορούν να ισχύουν με οριζόντιο τρόπο και δίχως να έχει προηγηθεί κάποια περιβαλλοντική εκτίμηση. Τώρα το υπουργείο καλείται να διαχειριστεί τις οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα και ενσωματώνουν αυτές τις διατάξεις του ΝΟΚ χωρίς να έχουν ξεκινήσει εργασίες, εξασφαλίζοντας μια συνέχεια σε όσους έβγαλαν νόμιμα άδειες καθώς και για όσους που ξεκίνησαν να οικοδομούν και είναι σε διάφορα στάδια. Η εφαρμογή του ΝΟΚ έχει δημιουργήσει ήδη τετελεσμένα σε ορισμένες περιοχές, με αύξηση στο ύψος των κτιρίων, ενώ πολλοί δήμοι έχουν μπλοκάρει την έκδοση νέων αδειών (που σταδιακά ανακαλούν με ανάλογες αποφάσεις) ωσότου δοθούν οι τελικές κατευθύνσεις από το ΥΠΕΝ. Το υπουργείο, αν και εμφανίζεται να είναι στο τελικό στάδιο των ρυθμίσεων τις οποίες θα αξιολογήσει πλέον και η νέα πολιτική ηγεσία, δεν έχει παρουσιάσει ακόμη τη «θεραπεία» στις αποφάσεις για τον ΝΟΚ, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει ο κατάλογος των αγωγών για αποζημιώσεις από εργολάβους οικοδομών που στρέφονται κατά δήμων αλλά και εναντίον του ΥΠΕΝ. Ολη η κατασκευαστική αγορά περιμένει το νέο πλαίσιο που θα χαράσσει τον οδικό χάρτη σε ό,τι αφορά τις εξής περιπτώσεις: α) σε άδειες που δεν έχουν εκδοθεί και δεν έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται και οι οποίες δεν μπορούν να προχωρήσουν – αυτές είναι και ο μεγάλος βραχνάς του υπουργείου καθώς μπορούν να αιτηθούν αποζημιώσεις λόγω της σύναψης συμβολαίων και προσυμφώνων, β) σε όσες έχουν διακοπεί οι εργασίες λόγω δικαστικών προσφυγών και είναι σε αρχικό στάδιο, γ) σε όσες έχουν ξεκινήσει οι οικοδομικές εργασίες αλλά δεν έχουν φτάσει στο στάδιο που το ΣτΕ να θεωρεί έναρξη εργασιών, δ) σε εκείνες που σταμάτησαν λόγω προσφυγών, αλλά είναι σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής ή έχουν ολοκληρωθεί. Πρόσφατα ο Δήμος Αλίμου προχώρησε στην ανάκληση προηγούμενης απόφασης που διέταζε πάγωμα εργασιών, η οποία εκδόθηκε στις 18 Δεκεμβρίου του 2024. Από τις 40 τότε άδειες που πάγωσαν άναψε πρόσφατα πράσινο φως για να συνεχίσουν οι 10, ενώ αξιολογούνται και οι επόμενες. Σε μια περίπτωση, μάλιστα, έχει γίνει μήνυση και αγωγή αποζημίωσης και σύντομα αναμένεται να υποβληθούν και άλλες δύο. Οι ρυθμίσεις Βούληση του ΥΠΕΝ είναι οι ρυθμίσεις του υπουργείου να εγκριθούν με Προεδρικό Διάταγμα ώστε να περάσουν από τον έλεγχο του ΣτΕ, διαδικασία που θα καθυστερήσει περαιτέρω τον χρόνο έγκρισης του θεσμικού πλαισίου, καθώς εκτιμάται ότι δεν θα ξεκαθαρίσει πριν από τις αρχές καλοκαιριού. Το ΥΠΕΝ υπόσχεται να επιταχύνει τις διαδικασίες αναθεώρησης των αδειών και να περιορίσει το οικονομικό κόστος για τους θιγόμενους. Ενα μέτρο που είχε μελετηθεί από το πρώην υπουργό κ. Σκυλακάκη ήταν οι φόροι που είχαν καταβάλει πολίτες και επενδυτές για τα επιπλέον τετραγωνικά της άδειας (και που λόγω της απόφασης του ΣτΕ δεν μπορούν να υλοποιηθούν) να μπορούν να επιστρέφονται. Ενα δεύτερο μέτρο ήταν το περιβαλλοντικό ισοδύναμο. Σε μια επιβαρυμένη περιοχή που έχουν προστεθεί επιπλέον τετραγωνικά λόγω ΝΟΚ, δηλαδή, θα προβλέπεται να σχεδιαστούν κάποιοι χώροι πρασίνου ή να ενοποιηθούν κοινόχρηστοι χώροι ώστε να προστεθεί επιπλέον ελεύθερος χώρος. Η προηγούμενη πολιτική ηγεσία έχει ήδη προχωρήσει στη θεσμοθέτηση της έννοιας του περιβαλλοντικού ισοδύναμου και για πλείστες άλλες περιπτώσεις, όπως η λειτουργία ενός εργοστασίου ή ενός οποιουδήποτε άλλου έργου που μπορεί να επιβαρύνει το περιβάλλον, αλλά προσθέτοντας ένα περιβαλλοντικό όφελος (περισσότερο πράσινο, ανανέωση της πανίδας μιας περιοχής κ.ά.) μπορεί να αντισταθμίσει τη ζημιά. Εκτός σχεδίου δόμηση Ο «τραχανάς» που έχει απλώσει η κυβέρνηση επεκτείνεται και στην εκτός σχεδίου δόμηση, που με διαδοχικές αποφάσεις του ΣτΕ βάζει ως προϋπόθεση το πρόσωπο σε αναγνωρισμένο ή κοινόχρηστο δρόμο. Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν αρκεί η αρτιότητα των 4 στρεμμάτων για να χτίσει κάποιος, αλλά χρειάζεται κι ένας αναγνωρισμένος δρόμος για να δώσει σε ένα οικόπεδο τη δυνατότητα να οικοδομηθεί. Ενα επιπλέον στοιχείο που έθεσε είναι ποιος θα κατασκευάσει τον δρόμο αυτό, καθώς η λογική «όποιος χτίζει, ανοίγει κι έναν δικό του» δεν μπορεί να συνεχιστεί! Οι δρόμοι αποτελούν μια παράλληλη διαδικασία στον πολεοδομικό σχεδιασμό και εντάσσονται σε ένα εγκεκριμένο οδικό δίκτυο που ικανοποιεί τη σύνδεση οικισμών, δραστηριοτήτων ή εγκαταστάσεων. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει την καταγραφή του οδικού δικτύου σε όλη την επικράτεια και στη συνέχεια την κατηγοριοποίηση. Δηλαδή ποιοι από τους δρόμους αυτούς είναι αναγνωρισμένοι (από δημόσιες αρχές δήμους ή περιφέρειες) και ποιοι όχι. «Το στάδιο αυτό είναι πολύ κρίσιμο, καθώς αν κάποιοι δρόμοι δεν αναγνωριστούν μπορεί ένα μεγάλο τμήμα των εκτός σχεδίου γεωτεμαχίων να βγει μη οικοδομήσιμο», αναφέρει στο «ΘΕΜΑ» ο αρχιτέκτων-πολεοδόμος και διευθυντής του Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ Κώστας Σερράος. Ο ίδιος χαρακτηρίζει τη ρύθμιση για την εκτός σχεδίου μια μεγάλη σπαζοκεφαλιά. «Στην εκτός σχεδίου χτίζουμε από το 1923 και μετά εκτός οργανωμένων σχεδίων πόλεων ή οριοθετημένων οικισμών. Η γνώμη μου είναι ότι με κάποιον τρόπο πρέπει να ρυθμιστεί και να στρέψουμε την οικοδόμηση προς τα σχέδια πόλης ή τους οργανωμένους υποδοχείς (τουριστικούς, βιομηχανικούς κ.ά.) για να μη σπέρνεται παντού η δόμηση στην εκτός σχεδίου. Το πώς θα γίνει το πέρασμα από το ένα καθεστώς όπου βγάζαμε άδεια στο άλλο όπου αυτό θα περιοριστεί ή θα εξαλειφθεί είναι μια σπαζοκεφαλιά». Οπως αναφέρει, είναι δύσκολο για κάποιον που παίρνει πολιτικές αποφάσεις να το χειριστεί γιατί γεννά παρενέργειες. Σήμερα έχει διαμορφωθεί η αντίληψη ότι όποιος έχει 4 στρέμματα μπορεί να χτίσει 200 μέτρα. «Αυτό έχει επηρεάσει τις αξίες γης που είναι υψηλότερες από ένα βοσκοτόπι που δεν χτίζεται. Με αυτό το δεδομένο, ντόπιοι αλλά και ξένοι επενδυτές έχουν επενδύσει χρήματα και έχουν γίνει αγοραπωλησίες σε ιδιοκτησίες στα εκτός σχεδίου που όταν τις αγόρασαν είχαν το δικαίωμα δόμησης. Πώς λοιπόν θα έρθει κάποιος να ανατρέψει αυτά τα ζητήματα. Είναι ένα θέμα», αναφέρει ο κ. Σερράος. Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση έχει αποφύγει να νομοθετήσει για τα εκτός σχεδίου παρότι οι σχεδιασμοί της έφτασαν πολύ κοντά σε αυτό. Στο ζύγι, όμως, των αντιδράσεων και της κριτικής οι ρυθμίσεις αυτές παραμένουν εκκρεμότητα σε μια εποχή που οι πιέσεις κυρίως στους νησιωτικούς προορισμούς λόγω της μεγάλης τουριστικής ανάπτυξης παραμένουν μεγάλες. Πού δεν χτίζουν Μέχρι την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού που υλοποιεί για τις ανάγκες του ΥΠΕΝ το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, σε πολλά νησιά το υπουργείο έχει επιλέξει ως ενδιάμεση λύση την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών, χωρίς όμως και αυτή η πολιτική να απορροφά τους κραδασμούς της τουριστικής πίεσης και χωρίς να μπορεί να υιοθετείται επ’ αόριστον. Η Μύκονος, η Σαντορίνη και πρόσφατα η Μήλος υπόκεινται στο καθεστώς αυτών των απαγορεύσεων σε τμήματα των νησιών που σε κάποιες περιπτώσεις (π.χ. Σαντορίνη) θα διευρυνθούν, ενώ αιτήματα για περιορισμούς της δόμησης έχουν καταθέσει η Σίφνος και η Κως, νησιά που δέχονται ένα καταιγιστικό κύμα δόμησης για τουριστική ανάπτυξη. Πρόσφατα, ομάδα κατοίκων της Σίφνου προσέφυγε στο ΣτΕ εμποδίζοντας με προσωρινή αναστολή εργασιών για την κατασκευή δύο υπόσκαφων τουριστικών συγκροτημάτων με πισίνες, με σκοπό την προστασία του νησιού λόγω της εκτεταμένης επέλασης του τσιμέντου. Μηχανικοί και εκπρόσωποι του δήμου επισκέφτηκαν το υπουργείο Περιβάλλοντος και ζήτησαν να υπάρξει παρέμβαση ώστε να σταματήσει να χτίζεται κάθε γωνιά στο νησί. Οι κάτοικοι αποδοκιμάζουν την ολιγωρία της Πολιτείας για την προστασία των νησιών και προσπαθούν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Στους δήμους αυτούς προστέθηκε τελευταία και η Κως με αίτημα προς το ΥΠΕΝ την αναστολή έκδοσης νέων οικοδομικών αδειών για ξενοδοχεία που ζήτησαν με ψήφισμα 1.600 πολίτες. Η Κως, με πληθυσμό περίπου 37.000 κατοίκων, υποδέχεται κάθε χρόνο περίπου 1.500.000 τουρίστες, γεγονός που την κατατάσσει στα πλέον επιβαρυμένα τουριστικά νησιά. Αν και ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία του νησιού, οι κάτοικοι ισχυρίζονται ότι η φέρουσα ικανότητα έχει υπερβεί τα όριά της. Οι ξενοδοχειακές κλίνες στο νησί αυξήθηκαν κατά 43%, από 40.240 το 2009 σε 57.463 το 2023, ενώ οι κλίνες 5 αστέρων κατά 352%. Σύμφωνα με πρόσφατη τεχνική έκθεση του οργανισμού Europa Nostra και του Ινστιτούτου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που εντάσσεται στο πρόγραμμα για την προστασία της κυκλαδίτικης ταυτότητας, τα νησιά χάνουν όλο και περισσότερο τον έλεγχο από τους μόνιμους κατοίκους και η γη περνά σε οργανωμένα συμφέροντα ξενοδόχων και developers. Για παράδειγμα, κτηματομεσιτικές εταιρείες στην Ιο με κοινή ιδιοκτησία ελέγχουν το 30% των ακινήτων του νησιού αποκτώντας σημαντική επιρροή. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν χτιστεί δύο πεντάστερα ξενοδοχεία, ενώ υπάρχουν σχέδια για εννέα ακόμη μεγάλης κλίμακας συμπεριλαμβανομένων και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων αλλά και μαρίνες, τρεις από τις οποίες ανήκουν στις στρατηγικές επενδύσεις. Η έκθεση που εντάσσεται στο πρόγραμμα για τα 7 πιο απειλούμενα μνημεία και τόπους της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη για το 2024 εξετάζει τις περιπτώσεις τριών νησιών (Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου) που είχε προτείνει πέρυσι να ενταχθούν στο πρόγραμμα της Europa Nostra (7 Μost Endangered 2024) η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) με στόχο να προληφθεί η υπερβολική τουριστική ανάπτυξη στα κυκλαδονήσια. Η έκθεση που συντάχθηκε έπειτα από έρευνα και επιτόπιες επισκέψεις εμπειρογνωμόνων αναδεικνύει σύμφωνα με την κυρία Μπέττυ Χατζηνικολάου, πρόεδρο του Συμβουλίου Θεσμικού Πλαισίου της ΕΛΛΕΤ, τις σοβαρές πιέσεις που δέχονται τα νησιά από την υπερανάπτυξη των τουριστικών κατοικιών που έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την αλλοίωση του φυσικού τοπίου, την καταπόνηση των υποδομών, τις σοβαρές ελλείψεις σε υδάτινους πόρους αλλά και τη μαζική τουριστικοποίηση που οδηγεί στην απομάκρυνση του τοπικού πληθυσμού λόγω της αύξησης του κόστους διαβίωσης. Συν 500.000 τ.μ. στη Σαντορίνη Η έκθεση επικαλείται αναφορές του δημάρχου Σαντορίνης, σύμφωνα με τις οποίες τα τελευταία χρόνια έχουν προστεθεί επιπλέον 500.000 τετραγωνικά μέτρα στο νησί χωρίς να περιλαμβάνονται σε αυτά τα κτίρια που είναι χωρίς οικοδομική άδεια! Παρόλο μάλιστα που υπάρχει αναστολή έκδοσης αδειών αναφέρεται ότι οι κατασκευές συνεχίζονται από υφιστάμενες άδειες και στρατηγικές επενδύσεις που αλλάζουν το φυσικό τοπίο του νησιού. Ισχυρές είναι οι πιέσεις και στα μικρότερα κυκλαδονήσια. Στη Σέριφο, όπου το 60% του νησιού ανήκει στο δίκτυο Natura 2000, οι μόνιμοι κάτοικοι είναι μόλις 1.250, ενώ το καλοκαίρι φτάνουν τις 9.000, δηλαδή 7,3 φορές αύξηση του πληθυσμού λόγω τουρισμού. Από το 2018 έως το 2023 στο νησί εκδόθηκαν 78 άδειες δόμησης και προστέθηκαν 14.711 τετραγωνικά μέτρα. Αντίστοιχα στη Φολέγανδρο, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα επάρκειας νερού όπως και πολλά άλλα νησιά σε όλη τη χώρα, έχει ξεκινήσει η κατασκευή στρατηγικής τουριστικής επένδυσης με 25 σουίτες και αντίστοιχο αριθμό από πισίνες και πρόβλεψη για την προσθήκη επιπλέον σουιτών, με 10 βίλες και κέντρα υδροθεραπείας. Η εκτός σχεδίου είναι στις άμεσες προτεραιότητες του νέου κυβερνητικού έργου μαζί με τον ΝΟΚ και τη μεταρρύθμιση για την αυθαίρετη δόμηση, όπως δήλωσε τις προηγούμενες μέρες ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η κυβέρνηση δίνει έμφαση στα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια που εκπονεί στο 100% της χώρας, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2026. Ξεχνά, όμως, ότι η διαδικασία που έχει ένα πολύ συμπιεσμένο χρονοδιάγραμμα θα αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου με τις τοπικές κοινωνίες και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο (οι διαβουλεύσεις με την τοπική κοινωνία θα κορυφωθούν τον επόμενο χρόνο) και ότι ο έλεγχος από το Συμβούλιο της Επικρατείας για πάνω από 200 Προεδρικά Διατάγματα συνιστά έναν γολγοθά που έχει εντελώς αβέβαιη χρονική κατάληξη με βάση τους συνήθεις ρυθμούς του ΣτΕ. Η παράμετρος αυτή πρέπει να συνυπολογιστεί από τη νέα πολιτική ηγεσία, καθώς μεσολαβεί τουλάχιστον μία διετία (με τους πλέον επιεικείς υπολογισμούς) για την οποία η Πολιτεία καλείται να δώσει διέξοδο στις κάθε λογής πιέσεις (οικιστικές, τουριστικές κ.ά.) που υπάρχουν ανά τη χώρα για δόμηση και που μέχρι τότε εκτιμάται ότι δεν θα υπάρχει ολοκληρωμένος πολεοδομικός σχεδιασμός στο μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας. Ενέργεια υψηλής τάσης Το πολιτικό θερμόμετρο, όμως, στο δυσυπόστατο υπουργείο δεν ανεβάζει μόνο ο τομέας του περιβάλλοντος, που για όλους τους παραπάνω λόγους γίνεται η μέγιστη προτεραιότητα της νέας πολιτικής ηγεσίας με θέματα της καθημερινότητας και της ιδιοκτησίας, αλλά και με όρους βιωσιμότητας και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Ο ενεργειακός πυλώνας είναι το δεύτερο «πόδι» στο ΥΠΕΝ, σε μια ταραγμένη για γεωστρατηγικούς λόγους περίοδο όπου θα κληθεί να επιδείξει διαπραγματευτικές ικανότητες αλλά και διεθνείς διασυνδέσεις, έναν τομέα στον οποίο φαίνεται να έχει λόγο και ο υφυπουργός Νίκος Τσάφος. Τον πήχη έθεσε από την πρώτη μέρα στο ΥΠΕΝ λέγοντας ότι η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου – Ισραήλ, που απαιτεί λεπτούς χειρισμούς, θα πρέπει να υλοποιηθεί. Η εν λόγω στρατηγική επιβεβιώθηκε και στο πρώτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, την περασμένη Δευτέρα, τρεις μέρες μετά την ανάληψη του χαρτοφυλακίου του ΥΠΕΝ. Ο νέος υπουργός ζήτησε τη στήριξη του έργου από την Ε.Ε. που ανήκει στις διασυνδέσεις ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και χρηματοδοτείται με 657 εκατ. από ευρωπαϊκούς πόρους, με το Ισραήλ να καθίσταται σημαντικός σύμμαχος στον δρόμο για την επανέναρξη των ερευνών βυθού στα διεθνή ύδατα που ηλεκτρίζει την Αγκυρα. Ο γεωπολιτικός παράγοντας καθορίζει και το ενεργειακό κόστος. Σενάρια περαιτέρω αποκλιμάκωσης των τιμών στην Ευρώπη καλλιεργεί η προοπτική μιας ειρηνευτικής συμφωνίας με την Ουκρανία, σε περίπτωση που συνδυαστεί με άρση των κυρώσεων στον ενεργειακό τομέα κατά της Ρωσίας και έναρξη των ροών φυσικού αερίου. Αυτό δεν είναι πολύ πιθανό αλλά ούτε και απίθανο, κατά τους διεθνείς αναλυτές. Σήμερα το ρωσικό αέριο αντιστοιχεί στο 13% των συνολικών εισαγωγών του μπλοκ έναντι 45% που ήταν το 2021. Οπως δήλωσε πρόσφατα ο επίτροπος Ενέργειας Νταν Γέρενσεν, από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι σήμερα η Ευρώπη έχει δώσει στη Ρωσία ποσά που αντιστοιχούν με δαπάνες 2.400 μαχητικών αεροσκαφών F-35! Τα σινιάλα στις ΑΠΕ Οι τιμές της ενέργειας αποτελούν πονοκέφαλο για το νέο ενεργειακό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς συνεχίζουν να χαρακτηρίζονται από μεγάλες διακυμάνσεις. Η πρόσφατη συζήτηση στο Συμβούλιο Υπουργών για τη δημιουργία ενός προληπτικού μηχανισμού που θα μπορεί να διαχειρίζεται τις στρεβλώσεις στην αγορά που πυροδοτούν τις τιμές (όπως συνέβη πέρσι με τις δυσλειτουργίες στο διασυνοριακό εμπόριο) θα μπορούσε να δράσει ανακουφιστικά εφόσον «δουλέψει». Σε ό,τι αφορά τις ΑΠΕ, η αλλαγή διοίκησης στις ΗΠΑ έχει προκαλέσει σύγχυση στην παγκόσμια αγορά. Ακόμη και χώρες που είχαν στρίψει προ πολλού το τιμόνι προς την πράσινη ανάπτυξη, αναρωτιούνται μήπως «πήγαμε πολύ γρήγορα» και λοξοκοιτούν προς τις έρευνες και την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. «Είναι σημαντικό η χώρα να αποφασίσει με ποιο ενεργειακό μείγμα θα πορευτεί τα επόμενα χρόνια», αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΝΤΕΚΑ και πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας Παναγιώτης Λαδακάκος. «Οποιο και αν είναι το μήνυμα του ενεργειακού σχεδιασμού αυτό πρέπει η κυβέρνηση να το εκπέμψει και στην αγορά για να ξέρει πού βαδίζει και τι χρειάζεται να κάνει για να προσαρμοστεί», αναφέρει. Εγινε ένας εθνικός σχεδιασμός με βάση το εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ), ο οποίος όμως δεν εφαρμόζεται. Το ΕΣΕΚ προέβλεπε, για παράδειγμα, μονάδες αποθήκευσης συνολικής ισχύος 4,3 GW ως το 2030. Ο διαγωνισμός που έχει προκηρυχθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έπειτα από πολλές αλλαγές έχει φτάσει τα 4,5 GW χωρίς στήριξη και το 1 GW ο προηγούμενος που είναι με λειτουργική ενίσχυση υπερκαλύπτοντας τον στόχο του ΕΣΕΚ (4,3 GW). Η Ελλάδα, τονίζουν στελέχη της αγοράς, πρέπει να βασιστεί στους φυσικούς της πόρους γιατί με αυτούς μπορεί να πετύχει την ενεργειακή της ανεξαρτησία. Εν αντιθέσει με χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ρωσία που έχουν διαφορετικές και άφθονες πηγές ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, LNG σχιστολιθικό αέριο). Η Ευρώπη, από την πλευρά της, διαθέτει αρκετές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αλλά και πυρηνική ενέργεια. «Αν αποφασίσουμε ότι βαδίζουμε όπως πηγαίναμε μέχρι σήμερα αυξάνοντας τη διείσδυση της πράσινης ενέργειας στο ενεργειακό μας μείγμα, τότε η κυβέρνηση θα πρέπει να δηλώσει με ποιες τεχνολογίες και με ποιες προτεραιότητες θα προχωρήσουμε (αν, για παράδειγμα, θέλουμε τα υπεράκτια αιολικά, πόση ηλιακή και πόση αιολική ενέργεια), αλλά και με ποια εργαλεία θα διαχειριστούμε την υπερθέρμανση της αγοράς των ΑΠΕ που οδηγεί στα σκουπίδια όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας (που δεν μπορούμε να απορροφήσουμε λόγω της χαμηλότερης ζήτησης) επί ζημία των παραγωγών». Τα στελέχη της αγοράς μιλούν για την ανάγκη να προχωρήσουν οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις, αλλά και να ενισχυθεί το τοπικό δίκτυο το οποίο συνδέεται με τις περικοπές ενέργειας. «Χρειαζόμαστε πιο έξυπνα δίκτυα καθώς σήμερα τα έργα ΑΠΕ στη μέση τάση είναι τυφλά, αφού ο ΔΕΔΔΗΕ δεν έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα κέντρο δεδομένων για να τα παρακολουθεί» και το βάρος πέφτει σε περικοπές ενέργειας από έργα του ΑΔΜΗΕ βάζοντας σε δοκιμασία το ηλεκτρικό σύστημα τις ημέρες χαμηλής ζήτησης (και αυξημένης ηλιοφάνειας), όπως οι μέρες του Πάσχα. Από τη Μαριάννα Τζάννε protothema.gr View full Άρθρου

Ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, σε μια προ- παρουσίαση του νέου χωροταξικού για τις ΑΠΕ πριν λίγες ημέρες, ανέφερε ότι υπάρχουν 6 εκατ. στρέμματα εγκαταλελειμμένων χωραφιών, δηλαδή έκταση επαρκής για να εγκατασταθούν όσα φωτοβολταϊκά θέλουμε. Από την ώρα που διάβασα τις δηλώσεις του Υπουργού, ανακαλύπτω διαρκώς γύρω μου μικρά ή μεγαλύτερα εγκαταλελειμμένα κομμάτια αγροτικής γης που δεν είχα ποτέ μου προσέξει! Έχουν εξελιχθεί σε μέρος του αγροτικού τοπίου... Και σημειωτέον, σε μια περιοχή που όλοι μας νομίζαμε ότι δεν υπάρχει πιθαμή γης που να μην εκμεταλλεύεται! Προς διασταύρωση των παραπάνω, προχθές που χρειάστηκε να πάω στην πρωτεύουσα του νομού μας, απόσταση 70 χιλιομέτρων, ακολούθησα δύο ημιορεινές διαδρομές. Σε πολλές τοποθεσίες η εγκατάλειψη είναι ο κανόνας, χωρίς να υπάρχει κάποιος εμφανής τουλάχιστον αγρονομικός λόγος (πχ χωράφια με πολλές πέτρες, μεγάλες κλίσεις, μέσα σε ρεματιές κ.α). Οι συνολικά καλλιεργούμενες εκτάσεις στην Ελλάδα είναι περί τα 30 εκατ. στρέμματα. Άρα τα έξι εκατ. στρέμματα που έχουν ήδη εγκαταλειφθεί είναι το 20% ή αλλιώς το ένα στα πέντε διαθέσιμα προς καλλιέργεια στρέμματα στην χώρα! Ποσό και ποσοστό τεράστιο. Όντως, το μεγαλύτερο μέρος των εγκαταλελειμμένων γαιών είναι σε σχετικά δύσκολες περιοχές, με μικρή παραγωγικότητα γης σε σχέση με τους κάμπους και σε καμία περίπτωση δεν είναι όλα αμελητέα από άποψη εκμετάλλευσης. Όπως και να το μετρήσεις, ένα στα πέντε είναι τεράστιο νούμερο. Υπάρχει τελικά έλλειψη γης στην Ελλάδα; Φαίνεται λοιπόν ότι στην μικρή μας πατρίδα, δεν υπάρχει έλλειψη γης για καμία απολύτως χρήση. Αντίθετα φαίνεται ότι υπάρχει διαχρονική έλλειψη πολιτικής και σχεδιασμού. Και το χειρότερο, ότι επειδή αυτά τα χωράφια δεν εγκαταλείφθηκαν ούτε στην θητεία της παρούσης Κυβέρνησης, ούτε της προηγούμενης αλλά πολλών κυβερνήσεων, όλων των πολιτικών αποχρώσεων, το θέμα γίνεται ακόμη σοβαρότερο. Δεν μπορεί κάποιος να κατηγορήσει τον πολιτικό του αντίπαλο ότι δεν έκανε τίποτα για την ύπαιθρο, διότι απλά θα γυρίσει να του πει: «Κοίτα ποιος μιλάει!». Η πρόσφατη εμπειρία με το Ουκρανικό, έδειξε ότι ο κίνδυνος της διατροφικής ασφάλειας δεν έχει εκλείψει. Μετά μάλιστα τις πρόσφατες κόντρες στο Οβάλ Γραφείο, ίσως και να μας επανέλθει με νέα μορφή, είτε αυτή λέγονται δασμοί, είτε οτιδήποτε άλλο μας προκύψει. Το να αφήνουμε ακαλλιέργητη γη με διάφορες προφάσεις, δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι κοινωνικά και οικονομικά αποδεκτό. Ως ενεργός γεωργός, έχω πλήρη επίγνωση των κοστολογίων, των τιμών εφοδίων και αγροτικών προϊόντων καθώς και της πορείας του αγροτικού εισοδήματος των τελευταίων χρόνων. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι πολλές, σε καμία περίπτωση όλες, πρόκειται για οριακής απόδοσης γαίες, είτε χρησιμοποιηθούν για αγροτική είτε για ενεργειακή χρήση. Διότι μπορεί να μην αποδίδουν πολλά κιλά το στρέμμα, αλλά ούτε και τα δίκτυα ηλεκτρισμού φθάνουν στην κάθε ραχούλα με χαμηλό κόστος, το αντίθετο μάλιστα. Έχουμε όμως και επίγνωση και άλλης φύσεως προβλημάτων, όπως αυτό της εξαιρετικά υψηλής τιμής της γης, ανεξαρτήτως που βρίσκεται και σε τι κατάσταση είναι. Ας αφήσουμε προς ώρας έξω τις τουριστικές περιοχές, συχνά ακούς τιμές γης και αναρωτιέσαι εάν πωλείται χωράφι στη Πέρα Ραχούλα ή… στις Βερσαλίες δίπλα σε αυτά της Μαρίας Αντουανέτα. Και όλα αυτά χωρίς ίχνος υπερβολής. Σε ποιους ανήκουν οι εγκαταλελειμμένες γαίες; Συνήθως σήμερα, τα ακαλλιέργητα χωράφια, ανήκουν σε κληρονόμους αγροτών που δεν ζουν στην περιοχή ή ασκούν άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες. Αυτό όμως, δεν τους απαλλάσσει από την υποχρέωση να είναι η γη τους καλλιεργημένη. Απομένει στους ίδιους να βρουν τον τρόπο, αλλά η κοινωνία οφείλει να ζητάει η γη αυτή να είναι πρώτον απαλλαγμένη ζιζανίων που με τη σειρά τους επιβαρύνουν τις γειτονικές καλλιέργειες και δεύτερο να αποδίδει κάτι στην τοπική και εθνική οικονομία. Και μια και φτάσαμε στο φλέγον θέμα των χρημάτων ας κάνουμε μια, χονδροειδή αλλά έχει την αξία της, άσκηση. Πόσα χρήματα θα μπορούσαν να μας δώσουν τα εγκαταλελειμμένα αυτά έξι εκατ. στρέμματα σε μια υποθετική περίπτωση που τα καλλιεργούσαμε όλα. Ας πούμε ότι τα σπέρνουμε σιτάρι, που αποτελεί την ποιο απλή λύση. Οι μέσες αποδόσεις θα είχαν τεράστια διακύμανση ανάλογα τις βροχές της χρονιάς, αφού η συντριπτική πλειοψηφία αυτών δεν είναι αρδευόμενα. Το ζητούμενο όμως, δεν είναι να τα καλλιεργήσουμε με τον παραδοσιακό τρόπο ο οποίος έχει αποτύχει. Σήμερα, έχουμε στα χέρια μας μόνο σύγχρονα μηχανήματα, αλλά και ανθεκτικούς και προσαρμοστικούς στις νέες συνθήκες σπόρους, βιοδιεγέρτες, λιπάσματα και καλλιεργητικές τεχνικές που ανταποκρίνονται άριστα στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής. Έχουμε τρακτέρ που κινούνται αυτόνομα χωρίς οδηγό,κι έτσι δεν χρειάζεται ούτε να υποφέρει από την μέση του ούτε να τρέμει η ψυχή του μη πέσει στις πλαγιές. Έχουμε καλλιέργειες, όπως τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά που θα μπορούσαν να αποδώσουν υπερ-άριστης ποιότητα προϊόντων στις ξηροθερμικές συνθήκες. Κατά μέσο όρο θα μπορούσε κανείς να ελπίζει ότι θα σοδεύει 200 κιλά το στρέμμα. Άρα έξι εκατ. στρέμματα Χ 200 κιλά/στρέμμα= 1,2 εκατ. τόνοι, όση περίπου και η σημερινή παραγωγή των σιτηρών. Πολλαπλασιαζόμενο αυτό με την εξευτελιστική και αναξιοπρεπή τιμή των 23 λεπτών το κιλό που είχε φέτος το σιτάρι, μας δίνει το ποσό των 280 εκατ. ευρώ ή κάτι σαν 0,1%(+) του ΑΕΠ της χώρας! Εδώ που φτάσαμε, να παρακαλάμε τον Τραμπ να μη μας βάλει δασμούς στα προϊόντα μας και τον Πούτιν να μας δώσει αέριο να φτιάξουμε λιπάσματα σε λογικές τιμές, ας μην υποτιμάμε τίποτα. Σημειώστε, ότι 0,1% πέφτει έξω η πρόβλεψη αύξησης του ΑΕΠ στο τέλος της χρονιάς και οι Οίκοι αξιολόγησης στραβώνουν τα μούτρα τους. «Άλλα μας είχατε υποσχεθεί» τους ακούς να λένε...Εκεί γιατί δεν λέμε τίποτα κι εδώ αρχίζουμε τις αντιρρήσεις; Βούτυρο ή κανόνια; Τροφή ή ενέργεια; Ο υπουργός Ενέργειας κάνει προφανώς τους δικούς του υπολογισμούς για την γη των έξι εκατ. στρεμμάτων, με Κιλοβατ και σεντς ανά κιλοβατώρα. Η πορεία των φωτοβολταϊκών μας έδειξε ότι η συνύπαρξη αγροτικής δραστηριότητας και παραγωγής ενέργειας είναι μια πολύ καλή λύση. Αυτή δε με την κτηνοτροφία, πραγματικά άριστη! Ο αγρότης που βρίσκεται όλη την ημέρα κάπου εκεί γύρω, θα πάει μια στιγμή να σηκώσει την ασφάλεια που έπεσε, ενώ ο συντηρητής του πάρκου θα πρέπει να το προγραμματίσει. Και μη μου πείτε ότι όλα αυτά είναι λεπτομέρειες, διότι δίπλα μου, είναι εγκατεστημένο ένα τεράστιο πάρκο και όσο περνάει ο καιρός και τα κέρδη μειώνονται, ολοένα και μειώνονται οι επισκέψεις συντηρητών. Λογικό θα πείτε, αλλά να που η ύπαρξη τοπικού δυναμικού βοηθάει τα μέγιστα. Επειδή καμία λύση δεν εφαρμόζεται μονοχρονίς, μπορεί κανείς να αντιληφθεί ότι διαθέσιμη γη υπάρχει και για τι δύο λύσεις, την παραγωγή ενέργειας και την παραγωγή τροφίμων. Και για άλλες λύσεις να είστε σίγουροι. Άλλα πράγματα είναι που μας λείπουν και που δυστυχώς δεν φτιάχνονται καθόλου εύκολα: Κι αυτά είναι δύο, πρώτον η αγροτική επιχειρηματικότητα και δεύτερο το θεσμικό πλαίσιο να εφαρμοστεί μια σύγχρονη πολιτική γης και πάνω σε αυτή μια σύγχρονη αγροτική πολιτική. Θυμάμαι έναν Άγγλο καθηγητή Αγροτικής οικονομίας που μας έλεγε στα περιθώρια ενός συνεδρίου, ότι στη χώρα του η γη δεν κατακερματίζεται, αλλά μεταβιβάζεται στον πρώτο γιο που θα θελήσει να μείνει στα χωράφια. Κι αυτός, δεν έχει καμία θεσμική υποχρέωση έναντι άλλων αδελφών του, παρά μόνο ηθική. Στην περίπτωσή μας, έβγαλε τα εισιτήρια στον καθηγητή να πάει για σπουδές στον Καναδά! «Εάν είχαμε το δικό σας σύστημα της διαίρεσης στη μέση της εκμετάλλευσης, τότε μάλλον θα ήμασταν δύο φτωχοί αγρότες στην Κεντρική Αγγλία, ενώ τώρα μπορούμε και οι δύο να ζούμε με άνεση». Η σαφής και σταθερή πολιτική γης και χρήσεών της είναι ακρογωνιαίος λίθος για την παραπέρα οικονομική μας ανάπτυξη. Η μέχρι τώρα έλλειψή της, μας έχει κοστίσει πολλά. Εγκαταστήσαμε φωτοβολταϊκά πάρκα σε μεγάλα κομμάτια γης καταμεσής του κάμπου εκτοπίζοντας από εκεί δραστήριους αγρότες. Στήσαμε βιομηχανίες και κέντρα διανομών σε εκτάσεις που θα μπορούσαν να αποδοθούν σε άλλες ιδιαίτερα αποδοτικές χρήσεις όπως η περιαστική γεωργία. Σπαταλήσαμε τα λιγοστά διαθέσιμα κρατικά χρήματα όχι για να κάνουμε μεγάλες συλλογικές υποδομές αλλά για να φτιάξουμε μικροέργα που εξυπηρετούσαν έναν ένα τους ενδιαφερόμενους. Αφήσαμε να δημιουργηθούν κατοικίες μέσα σε αγροτικές εκτάσεις και στη συνέχεια βάλαμε περιορισμούς στην καλλιέργεια (ψεκασμούς) για να μην επιβαρύνονται οι περιστασιακοί ένοικοι. Αφήνουμε στην άκρη το ακανθώδες θέμα των βοσκοτόπων που κοντεύει να απειλήσει την ίδια την οικολογική υπόσταση της χώρας. Εάν δεν τα βάλουμε όλα αυτά και άλλα πολλά σε μια σειρά, πάλι θα βρεθούμε σε τοίχο. Κάποιοι θα έχουν ευεργετηθεί, κάποιοι άλλοι όχι. Σαν κοινωνία και εθνική οικονομία συνολικά θα είμαστε όλοι σε χειρότερη κατάσταση. Δημήτρης Αντωνόπουλος Ο κ. Δημήτρης Αντωνόπουλος είναι Αγροτοοικονομολόγος Msc - Παραγωγός Κελυφωτού Φιστικιού. πηγή insider.gr View full Άρθρου