Σε αναμονή νομοθετικής ρύθμισης βρίσκονται τα τελευταία πέντε χρόνια οι ιδιοκτήτες «μεγάλων» αυθαιρέτων που είναι γνωστά ως αυθαίρετα κατηγορίας 5 και κτίστηκαν πριν το το 2011 αλλά δεν πρόλαβαν να τα δηλώσουν έγκαιρα.

Υπενθυμίζεται ότι η προθεσμία για την τακτοποίηση των «μεγάλων» αυθαιρέτων (κατηγορία 5) έληξε στις 30/09/2020 και δόθηκε η δυνατότητα να συνεχιστεί η διαδικασία δηλώσεων για αυτήν την κατηγορία μόνο κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως: ακίνητα που αποκτήθηκαν από πλειστηριασμό , από κληρονομιά , που εκμισθώνονται με σύμβαση leasing, που βρίσκονται σε περιοχές που κηρύχθηκαν εντός του έτους 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κ.α.

Όμως η απαγόρευση της τακτοποίησης σήμερα δεν σταματά στα μεγάλα αυθαίρετα αλλά συμπαρασύρει και μικρές κατασκευές και προκαλεί κοινωνικές αδικίες και προβλήματα σε μικρά και φτωχά νοικοκυριά τα οποία παραμένουν μπλοκαρισμένα.

• Ποιες είναι οι επιπτώσεις από το «πάγωμα» της κατηγορίας 5;

1. Η επαναφορά της υπαγωγής της κατηγορίας 5 είναι μείζονος σημασία , διότι εδώ και πέντε χρόνια έχουν παγώσει μεταβιβάσεις χιλιάδων ακινήτων, εκατοντάδες ξενοδοχειακές μονάδες λόγω των αυθαιρεσιών τους δεν μπορούν να ενταχθούν στον αναπτυξιακό νόμο προς χρηματοδότηση και παραμένουν κουφάρια. Σημειώνεται ότι η τακτοποίηση αυθαιρέτων αφορά αποκλειστικά κτίσματα που ανεγέρθηκαν πριν τις 28 Ιουλίου του 2011, δηλαδή 15 χρόνια πριν.

2. Πολλοί ιδιοκτήτες μεγάλων αυθαιρέτων που καταγράφηκαν παλιά από την πολεοδομία και αμέλησαν να τα τακτοποιήσουν μέχρι το 2020, τώρα είναι αντιμέτωποι με πρόστιμα πολλών χιλιάδων ευρώ (π.χ. ολόκληρες πολυκατοικίες στο Ηράκλειο).

3. Πολλοί ιδιοκτήτες παλιών αυθαιρέτων κατοικιών, που κτίστηκαν από το 1956 μέχρι το 1975 και από το 1976 έως το 1982 χωρίς οικοδομική άδεια, δηλαδή οι κατηγορίες 1 και 2 αντίστοιχα, δεν μπορούν να τα γραψουν στα παιδιά τους και να τα πουλήσουν σε περίπτωση που στο ακίνητο ή στο διαμέρισμα που έχουν, εγκαταστάθηκαν μετά το 1982 νέα αυθαίρετα.

• Παραδείγματα μικρών αυθαιρεσιών που μπλοκάρουν παλιά ακίνητα κτισμένα προ του 1982 χωρίς άδεια

• Ένα μικρο λεβιτοστάσιο π.χ. 2 τ.μ.

• Μετατροπή της παλιάς κτισμένης αποθήκης σε κατοικήσιμο δωμάτιο.

• Κατασκευή μιας εξωτερικής σκάλας για τον δεύτερο όροφο

• Ένας εξώστης

• Έκλεισε ένα παράθυρο και έγινε τυφλό το δωμάτιο.

• Περιτοίχιση σε οικόπεδα με παλαιά κτίσματα χωρίς οικοδομική άδεια ή και σε αδόμητο οικόπεδο.

Όλες αυτές οι περιπτώσεις, μαζί με πολλές άλλες, θεωρούνται από την ισχύουσα νομοθεσία «μεγάλα αυθαίρετα» γιατί δεν εκδόθηκε στο ακίνητο μια οικοδομική άδεια.

• Άλλα προβλήματα που δημιουργεί η κατηγορία 5

• Περιπτώσεις παραβίασης του προκηπίου πάνω από 20 εκατοστά.

• Νομιμοποιήσεις σύννομων κτισμάτων κατηγορίας 5

• Περιπτώσεις υπαγωγής κτισμάτων κατηγορίας 5 προς έκδοση άδειας κατεδάφισης.

• Ποια είναι τα προαπαιτούμενα για την επαναφορά της κατηγορίας 5 ;

1. Από τις μέχρι σήμερα ανακοινώσεις των αρμοδίων του ΥΠΕΝ , το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η σταθερή και αμετακίνητη στάση του Συμβουλίου της Επικρατείας να μπει ένα τέλος στην αυθαιρεσία και να μην δεχθεί κανένα νέο νόμο για νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων πριν υλοποιηθούν κατεδαφίσεις όσων ανεγέρθηκαν αρχικά από την 1η Ιανουαρίου 2024 και στη συνέχεια και όσων ανεγέρθηκαν από τις 28 Ιουλίου 2011 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 .

   Μέχρι σήμερα δεν τηρήθηκε η δέσμευση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον εντοπισμό και κατεδάφιση των πρώτων αυθαίρετων που ανεγέρθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων που ψηφίστηκαν με το νόμο ν. 5106/2024 .

2. Το δεύτερο είναι η ολοκλήρωση του συστήματος παρακολούθησης του δομημένου περιβάλλοντος / εντοπισμού και κατεδάφισης των αυθαίρετων κατασκευών, ώστε να υπάρχει συνολική και αξιόπιστη εικόνα, για τον αριθμό και τις περιοχές των αυθαιρέτων που δεν έχουν τακτοποιηθεί. Με αυτόν τον τρόπο θα γνωρίζει η πολιτεία αν τα αυθαίρετα που θα δηλωθούν μόλις ανοίξει το σύστημα , πραγματικά ανεγέρθηκαν συνολικά ή σε τμήμα τους προ του 2011. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλά αυθαίρετα , κυρίως στα τουριστικά νησιά π.χ. Μύκονος, Σκιάθος, Πάρος κλπ , αλλά και στην υπόλοιπη χώρα δηλώθηκαν ως παλιά αυθαίρετα ενώ χτίστηκαν μετά το 2011.

3. Το τρίτο ζήτημα αφορά τη δημιουργία της Ψηφιακής Τράπεζας Γης και τη δημιουργία Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης.

   Η λειτουργία της Ψηφιακής Τράπεζας Γης θεωρείται σημαντική καθώς μέσω αυτής θα πραγματοποιείται αποκλειστικά η διαχείριση και αξιοποίηση τίτλων μεταφοράς συντελεστή δόμησης σύμφωνα με το νέο χωροταξικό και πολεοδομικό θεσμικό πλαίσιο.

• Ποιες άλλες προϋποθέσεις εξετάζει το ΥΠΕΝ για την επαναφορά της τακτοποίησης μεγάλων αυθαιρέτων ;

Οι προϋποθέσεις που εξετάζονται να ισχύουν για την επαναφορά της τακτοποίησης των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 είναι:

1. Η δυνατότητα νομιμοποίησης θα ισχύει για αυθαίρετα που χτίστηκαν πριν από τις 28 Ιουλίου του 2011.

2. Κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης (ιδιώτη μηχανικό και όχι την Πολεοδομία) για να διαπιστωθεί ότι το ακίνητο πληροί τις προϋποθέσεις για να ενταχθεί στον νόμο.

3. Μετά τον επιτυχή πρώτο έλεγχο η δήλωση θα περνά στο επόμενο στάδιο της οριστικής υπαγωγής με την καταβολή των αναγκαίων προστίμων .

4. Ο έλεγχος δεν θα γίνεται δειγματοληπτικά, αλλά στο 100% των περιπτώσεων

5. Το πρόστιμο θα είναι κατά αναλογία των προηγούμενων ρυθμίσεων και θα προσαυξάνεται ανάλογα με τον χρόνο υπαγωγής.

6. Το πρόστιμο θα μπορεί να εξοφληθεί σε πολλές μηνιαίες δόσεις, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα έκπτωσης , όπως ισχύει και στα υπόλοιπα αυθαίρετα , Δηλαδή 20% στην εφάπαξ καταβολή ή 10% στην καταβολή του 30% του αναλογούντος προστίμου.

7. Με την καταβολή του προστίμου, ο ιδιοκτήτης του κτίσματος θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη

8. Τα αυθαίρετα μπορούν να εξαιρεθούν οριστικά από την κατεδάφιση με την εξαγορά ίσου με την υπέρβαση συντελεστή δόμησης (Σ.Δ.) από την Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων, «Τράπεζα Γης», η οποία έχει θεσμοθετηθεί.

9. Τα έσοδα, σε ποσοστό -περί το 60% όσων συγκεντρωθούν να αποδίδονται σε ειδικό λογαριασμό στο Πράσινο Ταμείο και από εκεί στους δήμους αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως (προ του 1983).

10. Οι ελεγκτές δόμησης που θα αναλάβουν το συγκεκριμένο καθήκον θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις προϋπηρεσίας και ειδικής εκπαίδευσης κατά τα πρότυπα των ενεργειακών επιθεωρητών.

• Τι είναι το συμπληρωματικό πρόστιμο που θα πληρώσουν μετά την τακτοποίηση τους “εξαγορά” τα μεγάλα αυθαίρετα;

Είναι ένα περιβαλλοντικό τέλος το οποίο καταβάλλεται στην Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων (Τράπεζα Γης), με την αγορά Συντελεστή Δόμησης για την εκπλήρωση και την ταχεία πρόοδο της διαδικασίας περιβαλλοντικής αποκατάστασης, καθώς και για την ολοκλήρωση του χωρικού σχεδιασμού.

Πηγή: B2Green.gr

View full Άρθρου

ειλικρινά έχω βαρεθεί κάθε λίγους μήνες να διακινεί (υποθέτω υπουργείο και παράγοντες) ότι η κατηγορία 5 θα επανέλθει .....

Ας επανέλθει πια και δεν θα τους ρωτήσουμε πόσα καντάρια βλακείας είχαν όταν την κατάργησαν, μετά από τόσα χρόνια που υπήρχε και με τον 4014 τον ιούλιο του 2011 και με τον 4178 και αρκετά χρόνια με τον 4495 .......

(ίσως φταίει το γεγονός ότι ο τότε υπουργός έχει αναβαθμιστεί από τότε οπότε μη τον κάνουμε ρόμπα.... )

Υ.Γ.

Μαντεψιά για το πότε θα καταργηθεί....

πλαν Α > 6-8μήνες πριν τις εκλογές

πλαν Β> Δέσμευση 2 μήνες πριν τις εκλογές ότι θα έιναι το πρώτο μέτρο που κάνουν.