Παραδοσιακοί οικισμοί • Νομικά ζητήματα

[Didonis]

Στο σημερινό άρθρο, θα εξετάσουμε ορισμένα νομικά ζητήματα χαρακτηρισμού και οριοθέτητησης παραδοσιακών οικισμών.

Κατ’ άρθρ. 6 παρ. 2 ΝΟΚ, με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση του ΥΠΕΝ ή του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μπορεί να χαρακτηρίζονται ύστερα από αιτιολογημένη έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου, γνώμη του οικείου δημοτικού συμβουλίου και γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, με σκοπό τη διατήρηση και ανάδειξη της ιδιαίτερης ιστορικής, πολεοδομικής, αρχιτεκτονικής, λαογραφικής, κοινωνικής και αισθητικής φυσιογνωμίας τους.

Το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής είναι αρμόδιο για την παροχή σύμφωνης γνώμης επί των αρχιτεκτονικών για κάθε οικοδομική εργασία (ανέγερση, επισκευή, προσθήκη, κατεδάφιση) σε κτίρια, οικόπεδα ή γήπεδα, που βρίσκονται σε παραδοσιακούς οικισμούς. Η ανωτέρω γνώμη δεν απαιτείται για οικοδομικές εργασίες ή τεχνικά ή άλλα έργα στο εσωτερικό υφισταμένου κτιρίου, οι οποίες δεν επιφέρουν τροποποιήσεις των όψεων αυτού, όπως επίσης δεν απαιτείται και στις περιπτώσεις κτιρίων ή έργων που είναι αποτέλεσμα πανελλήνιου ή διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού.

Για τις αιτήσεις για έκδοση οικοδομικής άδειας σε ακίνητο ευρισκόμενο στις παρυφές παραδοσιακού οικισμού προ του 1923, η Διοίκηση οφείλει να εκφέρει ειδικώς αιτιολογημένη κρίση αν το ακίνητο ευρίσκεται εντός ή εκτός του.

Διαφορές από την εφαρμογή της νομοθεσίας του πολιτιστικού περιβάλλοντος, των αρχαιοτήτων και αρχαιολογικών χώρων, των μνημείων και διατηρητέων κλπ. υπάγονται στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Με τον Ν. 4447/2016, άρθρ. 12 παρ. 1 περ. β δεν χορηγείται εξουσιοδότηση για τον καθορισμό τρόπου οριοθέτησης των πάσης φύσεως οικισμών ή τον καθορισμό του τρόπου πολεοδόμησης/επέκτασής τους.

1. Για οικισμούς προ του 1923: εφαρμόζεται το ΠΔ της 2.3.1981, όχι αυτό της 24.4.1985 (ΣτΕ 2052/2003, ΣτΕ ΠΕ 287/2011 κλπ.. Λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση.
2. Για οικισμούς μετά το 1923 εφαρμόζεται το ΠΔ της 24.4.1985 και εκδίδεται ΠΔ.
3. Αν υπάρχει εγκεκριμένο ΤΠΣ/ΕΠΣ, πολεοδομούνται με βάση τον Ν. 4447/2016, ειδάλλως αν υπάρχει εγκεκριμένο ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, θα πρέπει ο ανώτερος σχεδιασμός να παρέχει εξουσιοδότηση για την πολεοδόμηση του οικισμού.

Γύρω από τα όρια του οικισμού μπορεί να καθορίζεται (περιμετρική) ζώνη προστασίας σε απόσταση από τα όριά του ή σε ακτίνα από το κεντρικό του τμήμα. Οι αρμόδιες υπηρεσίες διατυπώνουν σύμφωνη γνώμη για τη χορήγηση οικοδομικών αδειών

Η «αποκατάσταση» παραδοσιακού κτηρίου ή συγκροτήματος παραδοσιακών κτηρίων ως συνόλου δεν αφορά την ανακατασκευή ολόκληρου του κτηρίου ή του συνόλου των κτηρίων του συγκροτήματος που κατεδαφίστηκε κατά τη φάση των κατασκευαστικών εργασιών στο πλαίσιο εφαρμογής επενδυτικού σχεδίου, ούτε την ανακατασκευή του μεγαλύτερου μέρους αυτών, μπορεί όμως να αφορά την ανακατασκευή κατεδαφισθέντος μέρους του κτηρίου ή του κτηριακού συγκροτήματος ενιαίας επένδυσης, με την προϋπόθεση ότι η κατεδάφιση αφενός δεν αλλοιώνει την ταυτότητα, μορφή και φυσιογνωμία του όλου κτηρίου ή συγκροτήματος αφετέρου δεν αναιρεί τις έννοιες της «επισκευής», «αποκατάστασης» και «μετατροπής».

 

Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, Διδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
Εμπειρογνώμων Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης

 

πηγή b2green.gr

View full Άρθρου