Jump to content

Ειδήσεις

Άρθρα και Ειδήσεις
Εμφάνιση όλων των κατηγοριών

Έγκριση διαγράμματος κάλυψης σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 157 του Ν.4951/2022

Εκδόθηκε η Εγκύκλιος ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/135179/4495 με θέμα: Έγκριση διαγράμματος κάλυψης σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 157 του Ν.4951/2022 (Α΄ 129).
Ειδικότερα, με το άρθρο 157 του ν.4951/2022, τροποποιήθηκε η παρ. 3 του άρθρου 39 του ν.4495/2017 ως προς τις προδιαγραφές του διαγράμματος κάλυψης, προκειμένου να εισαχθεί η νέα αντίληψη ελέγχου των οικοδομικών αδειών, η οποία επικεντρώνεται στο πραγματικό πολεοδομικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα του κτιρίου στον αστικό χώρο, μέσω του ελέγχου της θέσης του στο οικόπεδο/γήπεδο, του όγκου, καθώς και των υποχρεώσεων σε φύτευση και χώρους στάθμευσης.
Επισημαίνεται, ότι βάσει του νέου πλαισίου, ο έλεγχος του διαγράμματος κάλυψης από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ περιορίζεται αποκλειστικά στα αναφερόμενα
στο άρθρο 157 του ν.4951/2022 στοιχεία, δηλαδή την κάλυψη, το ύψος, τον όγκο, τις πλάγιες και οπίσθιες αποστάσεις και τις ανάγκες σε χώρους στάθμευσης. Επίσης, για τις περιοχές εντός εγκεκριμένου σχεδίου, ελέγχεται η επιφάνεια της φύτευσης – και δεντροφύτευσης – που προκύπτει από τον υπολογισμό του υποχρεωτικού ακάλυπτου χώρου.
Αντιθέτως, οι υπολογισμοί των πολεοδομικών μεγεθών που συναρτώνται με τον συντελεστή δόμησης (σ.δ.), είτε άμεσα, όπως αναφέρονται στο άρθρο 11, είτε έμμεσα σε συνδυασμό με οποιοδήποτε άλλο άρθρο του ΝΟΚ, όπως, ενδεικτικά, τα άρθρα 2, 10, 16, 17, 19, 25 του ΝΟΚ, αναγράφονται μεν στο διάγραμμα κάλυψης, αποτελούν όμως αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών, η οποία δεν ελέγχεται κατά τη χορήγηση της οικοδομικής άδειας από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ.
Για την κατανόηση της εφαρμογής της ανωτέρω παραγράφου, ως προς τους ελέγχους των μεγεθών από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ, αναφέρονται τα ακόλουθα ενδεικτικά παραδείγματα.
Οι επιφάνειες και οι προϋποθέσεις δημιουργίας των εσωτερικών εξωστών – πατάρια (παρ. 28 του άρθρου 2 και περ. ιδ΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) και των σοφιτών (παρ. 81 του άρθρου 2 και περ. ιε΄ της παρ. 6 του άρθρου 11), οι οποίες σχετίζονται άμεσα με τον έλεγχο του συντελεστή δόμησης (σ.δ.), δεν ελέγχονται από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των ΥΔΟΜ και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Επίσης, οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των ΥΔΟΜ ελέγχουν το πλάτος των εξωστών μέχρι δ ή Δ/4 (παρ. 3 του άρθρου 16), ως απόρροια του ελέγχου των υποχρεωτικών οπίσθιων ή πλαϊνών αποστάσεων, αλλά δεν ελέγχουν την επιφάνειά τους στο πλαίσιο του επιτρεπόμενου μέχρι 40% ποσοστού του συντελεστή δόμησης (σ.δ.) (περ. α΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Αντίστοιχα, δεν ελέγχεται η επιφάνεια των ανοικτών ημιυπαίθριων χώρων ως ποσοστό μέχρι του 20% της επιφάνειας που επιτρέπεται να δομηθεί στο οικόπεδο ή γήπεδο (περ. α΄ της παρ. 6 του άρθρου 11) ούτε και το μήκος του ανοίγματός τους σε σχέση με το περίγραμμά τους (παρ. 6 του άρθρου 2), καθώς τα στοιχεία αυτά συναρτώνται έμμεσα με την υποχρέωση προσμέτρησής τους ή μη στον συντελεστή δόμησης (σ.δ.) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Κατ’ αναλογία με τα προαναφερόμενα, οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των ΥΔΟΜ ελέγχουν το πλάτος των κλειστών εξωστών (erker) (περίπτωση β΄ της παρ. 5 του άρθρου 16) αλλά όχι το ποσοστό τους επί της επιφάνειας της αντίστοιχης όψης (περ. α΄ της παρ. 5 του άρθρου 16) και οι σχετικοί υπολογισμοί αποτελούν αντικείμενο της υπεύθυνης δήλωσης των μελετητών μηχανικών. Έτσι, στα υποδείγματα που συντάχθηκαν και εγκρίνονται με την παρούσα εγκύκλιο, αναγράφονται στα γενικά στοιχεία γηπέδου – κτιρίου, τα μεγέθη που υπόκεινται σε έλεγχο από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους της αρμόδιας ΥΔΟΜ, ενώ όλοι οι υπόλοιποι υπολογισμοί, αναγράφονται στο διάγραμμα κάλυψης αλλά αποτελούν περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού και υπόκεινται σε έλεγχο μόνο σε περίπτωση δειγματοληπτικού ελέγχου ή ελέγχου νομιμότητας μετά από καταγγελία.
Όταν το διάγραμμα κάλυψης πρέπει να περιλαμβάνει επιπρόσθετα στοιχεία, λόγω εγκρίσεων από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα, αυτά αναγράφονται σε ξεχωριστό πεδίο με τίτλο «ειδικά στοιχεία έγκρισης (διάταξη, όνομα φορέα ή συλλογικού οργάνου)». Για παράδειγμα, στην περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 10 του ΝΟΚ, στο πεδίο αυτό θα συμπεριλαμβάνεται ο πίνακας υπολογισμού των κινήτρων των περιπτώσεων του άρθρου 10, με βάσει τα στοιχεία του οικοπέδου και τους ισχύοντες όρους δόμησης της περιοχής, προς έγκριση από το οικείο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΣΑ).
Για τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών σε υφιστάμενα κτίρια, με τις οποίες δεν τροποποιούνται τα εγκεκριμένα πολεοδομικά μεγέθη παλαιότερων οικοδομικών αδειών, όπως για παράδειγμα αλλαγές χρήσης κτιρίων, εργασίες επισκευής και αλλαγές διαρρύθμισης, το περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού περιορίζεται αποκλειστικά στη βεβαίωση ότι δεν τροποποιούνται τα εγκεκριμένα πολεοδομικά μεγέθη.
Για τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών προσθήκης σε υφιστάμενα κτίρια, το περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης του μελετητή μηχανικού περιορίζεται στα πολεοδομικά μεγέθη που τροποποιούνται βάσει της νέας πράξης. Ο έλεγχος από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους της ΥΔΟΜ αφορά, αφενός στα πολεοδομικά μεγέθη που τροποποιούνται με τη νέα πράξη, κατά το μέρος που δεν εμπίπτουν στην υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού, και αφετέρου στην επαλήθευση και ορθή μεταφορά των εγκεκριμένων στοιχείων από το διάγραμμα κάλυψης του υφιστάμενου κτιρίου.
Επισημαίνεται, ότι επιτρέπεται η εμβαδομέτρηση χώρων μέσω σχεδιαστικών προγραμμάτων με αναφορά επί του διαγράμματος κάλυψης της τελικής τους επιφάνειας, χωρίς απαίτηση αναγραφής επιμέρους διαστάσεων και τριγωνισμών, δεδομένου ότι η υποβολή του σχεδίου μέσω του συστήματος e-Άδειες γίνεται και σε μορφή αρχείου dwg και συνεπώς είναι δυνατή η επιβεβαίωση της ορθότητας του αποτελέσματος σε περίπτωση ελέγχου.
 
IDnews
IDnews

Φωτοβολταϊκά στη στέγη: Με bonus & δυο ταχύτητες οι επιδοτήσεις • Το μοντέλο “Εξοικονομώ”

Με bonus επιδότησης για όσους επιλέξουν να τοποθετήσουν και μπαταρία αποθήκευσης ενέργειας θα τρέξει το πολυαναμενόμενο πρόγραμμα για τα φωτοβολταϊκά στη στέγη. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η επιδότηση αναμένεται να κυμαίνεται στο επίπεδο του 30% – 40% ενώ για όσους επιλέξουν να συνδυάσουν το φωτοβολταϊκό με μπαταρία αποθήκευσης, η επιδότηση αναμένεται να αυξάνεται στο 60% καλύπτοντας μεγαλύτερο τμήμα του συνολικού κόστους της επένδυσης.
Η μεθοδολογία ένταξης αναμένεται να ακολουθεί το μοντέλο του Εξοικονομώ και σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο δεν θα υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια αλλά η επιλογή των δικαιούχων θα γίνει με προτεραιοποίηση.
Στο υπουργείο Ενέργειας οι προετοιμασίες είναι πυρετώδεις και ο Οδηγός του νέου προγράμματος, τον οποίο περιμένουν χιλιάδες νοικοκυριά κι επιχειρήσεις, θα πρέπει εκτός απροόπτου να αναμένεται – σύμφωνα με πληροφορίες – στις αρχές του 2023 το πιθανότερο, αν όχι μέχρι το τέλος του χρόνου.
Ανοίγει η περίμετρος των δικαιούχων
Όπως μάλιστα αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, δεν αποκλείεται σταδιακά η περίμετρος των δικαιούχων να ανοίξει πάνω από τους 250.000, ανάλογα με τις ανάγκες των δικαιούχων που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Κατ αρχήν το πρόγραμμα θα ανοίξει για 250.000 δυνητικούς δικαιούχους επιδοτώντας την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10kW σε στέγες κατοικιών, επιχειρήσεων και σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως όλοι οι δικαιούχοι θα τοποθετήσουν φωτοβολταϊκό με ισχύ 10kW.
Η διαδικασία αναμένεται να προβλέπει την εμπλοκή ενεργειακού επιθεωρητή στο αρχικό στάδιο, ο οποίος θα διαπιστώνει την απαιτούμενη ισχύ ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε νοικοκυριού και της κάθε επιχείρησης.
Όπως εξηγούν ενεργειακοί αναλυτές στην «Η», εκτιμάται πως οι ανάγκες ενός μέσου νοικοκυριού καλύπτονται με μια ισχύ κοντά στα 6kW. Καθώς το πρόγραμμα είναι δομημένο με επιδοτήσεις για 250.000 μονάδες των 10kW εκτιμάται πως όσο θα τρέχει το πρόγραμμα θα προκύπτει σταδιακά επιπλέον χώρος για επιδοτήσεις σε περισσότερους δικαιούχους από τα kW που θα «περισσεύουν».
Εφόσον δηλαδή το πρόγραμμα καλύπτει δυνητικά φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 2,5 εκατ. kW και από την εφαρμογή του προγράμματος προκύπτει πως από τους 250.000 δικαιούχους μπαίνουν στο πρόγραμμα 1,5 – 2 εκατ. kW, το πρόγραμμα θα ανοίξει σε δεύτερο χρόνο και για άλλους δικαιούχους.
Από τις 250.000 άδειες που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση, οι 100.000 θα αφορούν σε οικιακή χρήση, οι 75.000 σε επαγγελματική στέγη και οι 75.000 σε αγροτική εκμετάλλευση.
Οι επιδοτήσεις
Οι επιδοτήσεις αναμένεται να είναι δυο ταχυτήτων:
30 % – 40% για όσους επιλέξουν να εγκαταστήσουν απλό φωτοβολταϊκό 60% για όσους εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκό με μπαταρία στην οποία θα μπορεί να αποθηκεύεται η ενέργεια που θα παράγει το φωτοβολταϊκό εφόσον δεν χρησιμοποιείται. Με το σχήμα αυτό το υπουργείο Ενέργειας επιθυμεί να πριμοδοτήσει την τοποθέτηση μπαταρίας μαζί με το φωτοβολταϊκό, καθώς έτσι διαμορφώνεται μια ολοκληρωμένη μονάδα καθαρής ενέργειας για το κάθε νοικοκυριό και την κάθε επιχείρηση που θα ενταχθεί.
Προς το παρόν έχει παγώσει η αγορά στα φωτοβολταϊκά, καθώς οι ενδιαφερόμενοι αναμένουν να ξεκινήσει το πρόγραμμα για να πάρουν την επιδότηση, αναφέρουν οι ειδικοί αναλυτές.
Τα κριτήρια
Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο δεν θα υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια αλλά η επιλογή των δικαιούχων θα γίνει με προτεραιοποίηση στα πρότυπα του Εξοικονομώ.
Όπως εξηγούν ειδικοί αναλυτές, δεν φαίνεται να μπορεί να προχωρήσει το σύστημα εισοδηματικών κριτηρίων, στο μοντέλο του Ανακυκλώνω – Αλλάζω συσκευή, καθώς η επένδυση που απαιτείται είναι σημαντική.   
Η εμπειρία, άλλωστε, του Ανακυκλώνω – Αλλάζω συσκευή έδειξε πως ακόμη και για τις ηλεκτρικές συσκευές, ναι μεν κάποιοι πήραν το voucher για να αλλάξουν τις παλιές συσκευές τους, αλλά όταν έφτασε η ώρα δεν είχαν τα χρήματα να μπουν σε αυτή τη διαδικασία. Οποτε πολλές αιτήσεις έμειναν εκκρεμείς.
Έτσι εκτιμάται πως το πλέον πιθανό σενάριο είναι η επιλογή των δικαιούχων να γίνει με τη μέθοδο της προτεραιοποίησης των δικαιούχων.
Πηγή: b2green.gr
atsianos
atsianos

Χρονιά των φωτοβολταϊκών το 2022 με αύξηση νέας ισχύος κατά 59%

«Εκτόξευση» της αγοράς των φωτοβολταϊκών μέσα στο 2022 εκτιμά ότι θα παρουσιάζουν τα συνολικά αποτελέσματα του κλάδου για φέτος ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ). Αυξημένη κατά 59% αναμένεται να είναι η ετήσια συνδεδεμένη ισχύς σε επίπεδο έτους, ανεβάζοντας κατά 32% τη συνολική συνδεδεμένη ισχύ φωτοβολταϊκών στο δίκτυο.
Συμπληρώνοντας δύο δεκαετίες από την ίδρυση του, ο ΣΕΦ παρουσίασε μία αποτύπωση της ελληνικής αγοράς φωτοβολταϊκών, όπως αυτή εξελίχθηκε μέσα στα χρόνια, και κυρίως από το 2010 και μετά οπότε και έχουμε ένα αξιοσημείωτο όγκο εγκατεστημένων συστημάτων. Όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, διατηρώντας την ανοδική τάση που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια, η φετινή χρονιά αναδεικνύεται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΣΕΦ, σε κομβική, με τη νέα συνδεδεμένη ισχύ να αυξάνεται από 838 MWp το 2021 σε 1.340 MWp με σημαντική αύξηση που φθάνει το 59% σε ετήσια βάση και τη συνολική  συνδεδεμένη ισχύ να ανέρχεται σε 5.466 MWp από 4.126 πέρυσι.
Παράλληλα, ράλι ακολουθούν οι σχετικές επενδύσεις στην αγορά των φωτοβολταϊκών συστημάτων μέσα στο τρέχον έτος με άνοδο που θα ξεπεράσει το 72% σε ετήσια βάση με τα ποσά να διαμορφώνονται από 601 εκατ. ευρώ το 2021 σε 1,034 δισ. ευρώ το 2022.
  Αύξηση κατά σχεδόν 58% σε έμμεσες και άμεσες νέες θέσεις εργασίας από το 2021 εκτιμάται ότι θα δούμε φέτος. Όπως επισημαίνει ο ΣΕΦ καταγράφονται από το 2019 και μετά συγκριτικά λιγότερες θέσεις εργασίας, πρώτον γιατί η είσοδος στην αγορά φωτοβολταϊκών πλαισίων μεγαλύτερης ονομαστικής ισχύος απαιτεί λιγότερα εργατικά χέρια, και, δεύτερον, γιατί την περίοδο 2012-2013 είχαμε σημαντική ανάπτυξη μικρών οικιακών συστημάτων τα οποία υποστηρίζουν συγκριτικά περισσότερες θέσεις απασχόλησης. Τα χρόνια της ύφεσης, η πλειονότητα των άμεσων θέσεων εργασίας αφορά στη λειτουργία και συντήρηση των σταθμών.
Σε ό,τι αφορά στα μερίδια της αγοράς, το 71% της αγοράς καταλαμβάνεται από συστήματα άνω των 250 kWp ενώ στα μικρά φωτοβολταϊκά έως 10kWp αντιστοιχεί μόλις το 7%. Μάλιστα, η μέση ισχύς των μικρών συστημάτων έως 10 kWp παρουσιάζει μικρή πτωτική τάση από το 2020 και μετά. Όπως εξηγεί ο ΣΕΦ, η μείωση του μέσου μεγέθους τα τελευταία χρόνια, εξηγείται από το γεγονός ότι τα νέα συστήματα είναι για αυτοπαραγωγή και το εγκατεστημένο μέγεθος εξαρτάται από την κατανάλωση του αυτοπαραγωγού και όχι από την ανώτατη επιτρεπόμενη ισχύ (που ήταν 10 kWp στο παλιό πρόγραμμα της περιόδου 2009-2019).
Αντίθετα τα συστήματα έως 1.000 kWp σημειώνουν άνοδο σχεδόν 28% από πέρυσι ενώ στα μεγάλα, άνω του 1MWp η αύξηση αυτή φθάνει στο 52,5%. Συνολικά, πάντως, μέσα στο 2021 σημειώθηκε εκτόξευση της παραγωγής ενέργειας από φωτοβολταϊκά φθάνοντας σε ιστορικό υψηλό παραγωγής 5,2 TWh, ενώ τα φωτοβολταϊκά κατείχαν την περασμένη χρονιά το 9,6% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε ότι αφορά, τέλος, τις Ενεργειακές Κοινότητες, ο παρακάτω πίνακας δίνει στοιχεία για την ανάπτυξή τους την περίοδο 2018-2022.
 
Πηγή: b2green.gr
atsianos
atsianos

Αυθαίρετα: ανοιχτή υποβολή δικαιολογητικών τακτοποίησης αντί παράτασης

Το ΤΕΕ Πελοποννήσου με επιστολή του προς το ΥΠΕΝ ανοίγει το θέμα της ηλεκτρονικής υποβολής δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών (στις διατάξεις των Ν.4178/2013 & Ν.4495/2017) για το οποίο λήγει η σχετική προθεσμία στο τέλος του έτους και ζητά αντί παράτασης ανοιχτή διαδικασία.
 
Αυτά αναφέρονται  στην επιστολή του ΤΕΕ Τμήμα Πελοποννήσου, προς τον υπουργό ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα και τον υφυπουργό Χωροταξίας & Αστικού Περιβάλλοντος Νίκο Ταγαρά την οποία υπογράφει  η πρόεδρος ΤΕΕ Πελοποννήσου Χαρίκλεια Δ. Τσιώλη Πολ. Μηχ/κός Ε.Μ.Π.- Μ.Sc.
Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται με θέμα ότι: «ηλεκτρονική υποβολή δικαιολογητικών υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών στις διατάξεις των Ν.4178/2013 & Ν.4495/2017» αναφέρεται ότι: «σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 51 του Ν.4643/19 (Α’ 193), όπως τροποποιήθηκε με το αρ. 87 του Ν.4915/22 για τις περιπτώσεις υπαγωγής στον Ν.4178/13, οι οποίες δεν μεταφέρονται στο Ν.4495/17 (Α’ 167) και τις περιπτώσεις υπαγωγής στο Ν. 4014/11 (Α’ 209) που έχουν μεταφερθεί στο Ν.4178/13, ο Μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών μέχρι τις 31.12.2022»..
Σύμφωνα δε, με το αρ.99 του Ν.4495/17, όπως τροποποιήθηκε με το αρ.89 του Ν.4915/22, ο Μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών:
α) έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 για δηλώσεις με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου έως και την 31η Δεκεμβρίου 2020 και
β) εντός εικοσιτεσσάρων (24) μηνών από την πληρωμή του παράβολου για δηλώσεις με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου από την 1η Ιανουαρίου 2021».
Το ΥΠΕΝ μιλάει για παράταση
Σημειώνεται ότι παράταση της προθεσμίας που λήγει στο τέλος του έτους, για την ανάρτηση δικαιολογητικών υπαγωγών τακτοποίησης αυθαιρέτων ανακοίνωσε ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ σε εκδήλωση του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης στα Χανιά, ενω παρουσίασε τις εξελίξεις για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό. Συγκεκριμένα  στην εκδήλωση του ΤΕΕ/ ΤΔΚ, ο Ευθύμιος Μπακογιάννης γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, δήλωσε ότι:
-«O υπουργός ήδη έχει δώσει εντολή να υπάρξει παράταση στην υποβολή των δηλώσεων, που είχαν υποχρέωση μέχρι 31/12/2022 για τις υπαγωγές στους νόμους των αυθαιρέτων».
Οι περιπτώσεις που παίρνουν παράταση
Ειδικότερα οι περιπτώσεις για τις οποίες η προθεσμία ανάρτησης των δικαιολογητικών τακτοποίησης αυθαιρέτων λήγει στο τέλος του έτους και αφορούν στην ανακοίνωση της παράτασης από το γγ του ΥΠΕΝ είναι:
Για περιπτώσεις υπαγωγών σε προγενέστερους νόμους (ν. 4178/2013, 4014/2011) που δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017  
ανεξαρτήτως ημερομηνίας πληρωμής παραβόλου
Καταληκτική ημερομηνία ανάρτησης δικαιολογητικών 31.12.2022 Για περιπτώσεις υπαγωγών στον ν. 4495/2017 με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου έως και την 31η.12.2020 Καταληκτική ημερομηνία ανάρτησης δικαιολογητικών 31.12.2022 Για περιπτώσεις υπαγωγών στον ν. 4495/2017 με ημερομηνία πληρωμής παραβόλου από την 1η.1.2021 και εφεξής Ανάρτηση δικαιολογητικών εντός εικοσιτεσσάρων (24) μηνών από την πληρωμή του παραβόλου. Όπως έχει ανακοινώσει το ΥΠΕΝ σε κάθε περίπτωση, όταν υπάρχει υποχρέωση σύνταξης Ηλεκτρονικής Ταυτότητας  Κτιρίου, ο μηχανικός θα οφείλει να προβεί αμελλητί στην ολοκλήρωση της ανάρτησης των απαραίτητων δικαιολογητικών υπαγωγής ανεξαρτήτως των ανωτέρω προθεσμιών.
Επαναφορά τακτοποίησης αυθαιρέτων της κατηγορίας 5
Σημειώνεται ότι  την άμεση κατάθεση  νομοθετικής ρύθμισης, με την οποία θα επανέλθει το δικαίωμα τακτοποίησης για αυθαίρετα της κατηγορίας 5 ανακοίνωσε ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ  Νίκος Ταγαράς στο συνέδριο της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων στην Πάτρα.
πηγή. ecopress.gr
IDnews
IDnews

Μελέτη Πολυτεχνείο: Σύγκριση κόστους διαφορετικών συστημάτων θέρμανσης για το χειμώνα 2022-23 • Α’ Εκτίμηση

Με αφορμή την έναρξη της χειμερινής σεζόν 2022-2023, το Εργαστήριο Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του ΕΜΠ σε συνεργασία με το Εργαστήριο Θερμικών Διεργασιών και λαμβάνοντας σημαντική υποστήριξη από το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του ΕΚΕΤΑ, προχώρησε σε μια πρώτη εκτίμηση σχετικά με τα επίπεδα που αναμένεται να κυμανθεί φέτος το κόστος θέρμανσης στην Ελλάδα (και δη στις δυο μεγαλύτερες αστικές περιοχές: Αττική & Θεσσαλονίκη).
Σε αυτό το πλαίσιο, αξιοποιήθηκαν διάφορα χρηματοοικονομικά στοιχεία (εμπορικές χρεώσεις, λιανικές τιμές στερεών καυσίμων θέρμανσης, κρατικές επιδοτήσεις κ.α.) που είναι σήμερα διαθέσιμα σε σχέση με τους μήνες Οκτώβριο & Νοέμβριο 2022.
Ωστόσο, ασφαλέστερες εκτιμήσεις για το κόστος καθεμίας από τις τεχνολογίες θέρμανσης που βρίσκουν εφαρμογής, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, ανά την ελληνική επικράτεια θα μπορούν να εξαχθούν προς τα τέλη του 2022 – αρχές του 2023, δεδομένης της παρατεταμένης ενεργειακής κρίσης που επικρατεί στην Ευρώπη και της απολύτως ευμετάβλητης κατάστασης που απορρέει από αυτήν.
Στον παρακάτω πίνακα συγκεντρώνονται όλα τα είδη θερμικών συστημάτων που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της μελέτης. Αναφορικά με τα επιμέρους αποτελέσματα δεν θα πρέπει, σε καμία περίπτωση, να παραβλέπεται το γεγονός ότι έχουν εξαχθεί βάσει συγκεκριμένων παραδοχών, όπως αυτές παρατίθενται αναλυτικά στο τέλος της μελέτης. Οι δε τιμές αγοράς των αξιολογηθέντων συστημάτων θέρμανσης είναι ενδεικτικές και μπορεί να διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με τον κατασκευαστή και τη χώρα προέλευσης.
Εξεταζόμενα είδη θερμικών συγκροτημάτων
Πλήρης Περιγραφή Συντομογραφία 1. Αντλία θερμότητας εγκατεστημένη σε κατοικία στην Κλιματική Ζώνη Β, συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Αντλία θερμότητας, Ζώνη Β (extra 1.200 kWhel incl.) 2. Αντλία θερμότητας εγκατεστημένη σε κατοικία στην Κλιματική Ζώνη Γ, συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Αντλία θερμότητας, Ζώνη Γ (extra 1.200 kWhel incl.) 3. Πιστοποιημένο συγκρότημα λέβητα – καυστήρα βιομάζας με σιλό τροφοδοσίας, ο οποίος τροφοδοτείται με πέλλετ ξύλου ποιοτικής κατηγορίας Α1. Λέβητας βιομάζας (πέλλετ ξύλου) 4.  Συγκρότημα λέβητα – καυστήρα φυσικού αερίου συμπύκνωσης. Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης 5. Συγκρότημα λέβητα – καυστήρα φυσικού αερίου συμπύκνωσης, στην περίπτωση 4-μελούς οικογένειας που δικαιούται επιδόματος θέρμανσης για τη σεζόν 2022-2023. Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, δικαιούχος επιδόματος θέρμανσης με 2 τέκνα 6. Τζάκι κλειστού θαλάμου καύσης το οποίο συνδέεται στην υφιστάμενη υδραυλική εγκατάσταση θέρμανσης της κατοικίας. Τζάκι Κλειστού Θαλάμου (Ενεργειακό) 7. Τζάκι ανοιχτού θαλάμου καύσης το οποίο τοποθετείται εντός κατοικημένου χώρου με σκοπό την τοπική θέρμανση τμήματος αυτού. Τζάκι Ανοιχτού Θαλάμου 8. Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις με μέγιστο συντελεστή μετατροπής 100%, π.χ. ηλεκτρικός λέβητας (βλ. παραδοχές μελέτης), συνδυαστικά με τις υπόλοιπες (πάγιες) ηλεκτρικές καταναλώσεις που δε σχετίζονται με τη θέρμανση χώρων. Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – Ηλεκτρικός Λέβητας (extra 1.200 kWhel incl.) 9.  Συγκρότημα παλαιού λέβητα – καυστήρα πετρελαίου (ηth = 71%). Παλαιός Λέβητας Πετρελαίου 10. Συγκρότημα συνήθη λέβητα – καυστήρα πετρελαίου (ηth = 87%). Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου 11. Συγκρότημα συνήθη λέβητα – καυστήρα πετρελαίου, στην περίπτωση 4- μελούς οικογένειας που δικαιούται επιδόματος θέρμανσης για τη σεζόν 2022-2023. Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου, δικαιούχος επιδόματος θέρμανσης με 2 τέκνα  
Με βάση τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τη μελέτη, ένα πρώτο βασικό συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι το κόστος για ένα μέσο νοικοκυριό στην Ελλάδα που θα επιλέξει θέρμανση με χρήση ηλεκτρικής ενέργειας (αντλία θερμότητας ή συστήματα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – π.χ. ηλεκτρικός λέβητας), θα κυμανθεί στα ίδια υψηλά επίπεδα με πέρυσι, παρόλο που η ρήτρα αναπροσαρμογής έχει ανασταλεί και δεν εφαρμόζεται στα πρόσφατα, μηνιαία πλέον, τιμολόγια της ΔΕΗ και των λοιπών παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι οι αναλογικές χρεώσεις προμήθειας, σε απόλυτα νούμερα, παρουσιάζονται αυξημένες, συγκριτικά με αυτές που ίσχυαν στα προηγούμενα τιμολόγια, ακόμα και μετά την αφαίρεση της κλιμακωτής επιδότησης ΤΕΜ που χορηγείται από το κράτος. Επιπλέον, έχουν αυξηθεί και οι αντίστοιχες πάγιες χρεώσεις προμήθειας ενώ από τις 31/07/2022 έχει πάψει να ισχύει και η επιπλέον Έκπτωση 30% που παρείχε η ΔΕΗ επί των αναλογικών χρεώσεων προμήθειας για τις καταναλώσεις από 05/08/2021 και μετά.
Όσον αφορά τη μέση τιμή πώλησης του πετρελαίου θέρμανσης για τη χειμερινή σεζόν 2022-2023, αυτή θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη συνέχιση ή μη τόσο της έκπτωσης των 7,5 λεπτών (συμπερ. ΦΠΑ) που παρέχει σήμερα και μέχρι τις 30 Νοεμβρίου η HELLENiQ ENERGY (ΕΛΠΕ) όσο και της οριζόντιας κρατικής επιδότησης των 25 λεπτών (συμπερ. ΦΠΑ) που σύμφωνα με τα τωρινά δεδομένα θα παρέχεται μέχρι το τέλος του 2022. Δίχως αυτές, είναι πιθανόν να προέκυπτε μια τιμή αρκετά πάνω από 1,50 €/lt (σήμερα η μέση πανελλαδική τιμή κυμαίνεται μεταξύ 1,30 και 1,35 €/lt).
Το κόστος θέρμανσης με φυσικό αέριο εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την εξέλιξη του μηνιαίου TTF (Title Transfer Facility ή Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων). Άλλωστε βάσει αυτού διαμορφώνεται και η οριζόντια επιδότηση που παρέχει η ΔΕΠΑ Εμπορίας στους οικιακούς καταναλωτές. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι το κόστος θέρμανσης μέσω συστημάτων φυσικού αερίου (λέβητας συμπύκνωσης Φ.Α.) θα είναι, έστω και οριακά, ακριβότερο του αντίστοιχου των συστημάτων πετρελαίου (συνήθης λέβητας πετρελαίου) ακόμα και αν η τιμή του τελευταίου πάρει μια αύξηση της τάξης των 10-20 λεπτών κατά τη διάρκεια της χειμερινής σεζόν. Αν η σύγκριση γίνει με έναν παλαιό λέβητα πετρελαίου τότε το φυσικό αέριο μπορεί να είναι οριακά ανταγωνιστικό. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι η περαιτέρω αύξηση στις τιμές ανά κιλοβατώρα τόσο του πετρελαίου θέρμανσης όσο και του φυσικού αερίου σε σχέση με πέρυσι (αύξηση της τάξης του 20% & 35%, αντίστοιχα) σε συνδυασμό με τη διατήρηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας στα περσινά επίπεδα, έχουν ως αποτέλεσμα οι αντλίες θερμότητας να υπερτερούν ακόμα περισσότερο των συμβατικών λεβήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, ως προς το κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας (€/ΚWhth).
Τέλος, όπως ήταν αναμενόμενο οι ακόμα υψηλότερες, σε σχέση με πέρυσι, τιμές των 2 πιο δημοφιλών φορέων ενέργειας (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) φαίνεται ότι επηρέασαν και τις τιμές πώλησης των συμβατικών στερεών καυσίμων, όπως είναι τα καυσόξυλα και τα πέλλετ ξύλου, οι οποίες παρουσιάζουν ραγδαία άνοδο της τάξης του 55% και 100%, αντίστοιχα.
Επιπλέον, από τα αναλυτικά στοιχεία της μελέτης, εξάγεται ένα πολύ κρίσιμο συμπέρασμα όσον αφορά τις προοπτικές αντικατάστασης ενός συμβατικού λέβητα πετρελαίου με νέα συστήματα θέρμανσης, βάσει και των σχετικών εκτιμήσεων για το πού θα κυμανθούν οι τιμές πώλησης των διαφόρων καυσίμων θέρμανσης κατά τη χειμερινή σεζόν 2022-2023. Πιο συγκεκριμένα, η επένδυση από τους οικιακούς καταναλωτές σε κάποια εκ των εναλλακτικών τεχνολογιών θέρμανσης αντί του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης με πετρέλαιο θεωρείται τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο μια επιλογή που εμπεριέχει πάρα πολύ μεγάλο ρίσκο και ως εκ τούτου οφείλει να αξιολογείται με μεγάλη προσοχή.
Ωστόσο, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι η αντλία θερμότητας αποτελεί το μοναδικό εναλλακτικό σύστημα θέρμανσης του οποίου το κόστος θερμικής ενέργειας (€/kWhth) τόσο για τη Ζώνη Β όσο και για τη Ζώνη Γ είναι μικρότερο του αντίστοιχου που περιγράφει το συνήθη λέβητα πετρελαίου (0,156 €/kWhth) και στα 4 σενάρια ετήσιων θερμικών αναγκών που εξετάστηκαν στη μελέτη.
Στον Πίνακα που ακολουθεί, τα μοναδιαία κόστη θερμικής ενέργειας (€/kWhth) που υπολογίστηκαν στην παρούσα μελέτη για τα διάφορα συστήματα θέρμανσης (χειμερινή σεζόν 2022-2023) συγκρίνονται με τα αντίστοιχα της χειμερινής σεζόν 2021-2022 (βλ. μελέτη ΕΜΠ – Δεκέμβριος 2021). Και στις 2 περιπτώσεις, οι θερμικές ανάγκες τετραμήνου ανέρχονται σε 3.000 kWhth/4μηνο (4.500 kWhth/σεζόν).
Σύγκριση ανάμεσα στα μοναδιαία κόστη θερμικής ενέργειας (€/kWhth) που έχουν υπολογιστεί για τις χειμερινές σεζόν 2021-2022 & 2022-2023, αντίστοιχα – Θερμικές ανάγκες μέσου νοικοκυριού ίσες με 3.000 kWhth/4μηνο
Είδος Θερμικού Συγκροτήματος Κόστος θερμικής ενέργειας (€/kWhth) Χειμερινή σεζόν 2021-2022 Χειμερινή σεζόν 2022-2023 Ποσοστιαία Μεταβολή (%) Αντλίας θερμότητας, Ζώνη Β (extra 1.200 kWhel incl.) 0,089* 0,090** 1,12% Αντλίας θερμότητας, Ζώνη Γ (extra 1.200 kWhel incl.) 0,099* 0,100** 1,01% Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, Ζώνη Β, Οικιακό Αυτόνομο (Δίκτυο Αττικής) 0,136*** 0,185**** 36,03% Λέβητας Φ.Α. Συμπύκνωσης, Ζώνη Β, Οικιακό Κοινόχρηστο (Δίκτυο Αττικής) 0,144*** 0,194**** 34,72% Λέβητας βιομάζας (πέλλετ ξύλου) 0,097 0,197 103,09% Τζάκι Κλειστού Θαλάμου (Ενεργειακό) 0,121 0,188 55,37% Τζάκι Ανοιχτού Θαλάμου 0,243 0,375 54,32% Σύστημα με ηλεκτρικές αντιστάσεις – Ηλεκτρικός Λέβητας (extra 1.200 kWhel incl.) 0,329* 0,326** -0,91% Συνήθης Λέβητας Πετρελαίου (ηth = 0,87) 0,130 0,154 18,32% Παλαιός Λέβητας Πετρελαίου (ηth = 0,71) 0,159 0,188 18,34%  
* Στη μελέτη επισυνάπτονται οι μειωμένες τιμές κόστους ηλεκτρικού ρεύματος, όπως αυτές προέκυψαν εξαιτίας της χορηγηθείσας κρατικής επιδότησης για τους μήνες Οκτ.21 – Ιαν.22. Ειδικότερα, το ύψος της επιδότησης είχε οριστεί στα 18 ευρώ (60 €/MWh) για τον Οκτώβριο του 2021, στα 39 € (130 €/MWh) για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2021 και στα 42 ευρώ (140 €/ΜWh) για τον Ιανουάριο του 2022, με όριο κατανάλωσης πάντα τις 300 κιλοβατώρες το μήνα (Σύνολο: 138 ευρώ).
** Στους σχετικούς υπολογισμούς, έχει ληφθεί υπόψιν η κρατική (κλιμακωτή) επιδότηση ΤΕΜ, η οποία έχει προκύψει ως μέση τιμή των αντίστοιχων τιμών που έχουν επίσημα ανακοινωθεί για τους μήνες Οκτώβριο & Νοέμβριο του 2022.
*** Τα κόστη για τα συστήματα θέρμανσης Φ.Α. έχουν προκύψει έπειτα από την αφαίρεση της έκπτωσης (μέση τιμή) που παρείχε η ΔΕΠΑ Εμπορίας για τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2021 (11 €/MWh, 15 €/MWh και 34 €/MWh, αντίστοιχα). Σημειώνεται ότι στην περσινή μελέτη του ΕΜΠ για τη χειμερινή σεζόν 2021-2022, οι προαναφερόμενες εκπτώσεις δεν είχαν ληφθεί υπόψιν μιας και ο σχετικός μηχανισμός ενίσχυσης οικιακών καταναλωτών φυσικού αερίου δεν είχε επίσημα ενεργοποιηθεί μέχρι και τη στιγμή της δημοσίευσής της.
**** Τα κόστη για τα συστήματα θέρμανσης Φ.Α. έχουν προκύψει έπειτα από την αφαίρεση της οριζόντιας επιδότησης (μέση τιμή) που παρείχε η ΔΕΠΑ Εμπορίας για τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο 2022 (90 €/MWh και 25 €/MWh, αντίστοιχα).
Όλες οι εκτιμώμενες μεταβολές στα θερμικά κόστη (€/kWhth) των διαφόρων συστημάτων θέρμανσης μεταξύ της περσινής (2021-2022) και της φετινής (2022-2023) χειμερινής περιόδου αποτυπώνονται και γραφικά μέσω του Διαγράμματος που ακολουθεί:

Διάγραμμα 1: Κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας ανά είδος θερμικού συγκροτήματος (μέσο νοικοκυριό
με θερμικές ανάγκες περί τις 3.000 kWhth/4μηνο ή ισοδύναμα 4.500 kWhth/σεζόν)
 
Ερευνητική ομάδα
Δρ. Εμμανουήλ Κακαράς
Δρ. Σωτήριος Καρέλλας
Δρ. Παναγιώτης Βουρλιώτης
Δρ. Παναγιώτης Γραμμέλης
Δρ. Πλάτων Πάλλης
Εμμανουήλ Καραμπίνης
Σωτήριος Θανόπουλος
Μπορείτε να κατεβάσετε την πλήρη μελέτη από τα download εδώ
IDnews
IDnews

ΤΕΕ: Απόφαση για επαναφορά των ελάχιστων αμοιβών μηχανικών & συλλογική σύμβαση εργασίας

Συλλογική Σύμβαση στον Τεχνικό Κλάδο και επαναφορά των ελάχιστων αμοιβών για τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς προκρίνει η Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ με απόφαση που έλαβε κατά τη συνεδρίασή της το Σάββατο 19/11 στην Αθήνα. Για την υποστήριξη των παραπάνω η Αντιπροσωπεία αποφάσισε τη διενέργεια πανελλαδικής Έρευνας για τις μορφές και τους όρους απασχόλησης των μηχανικών, υπό την ευθύνη διαπαραταξιακής Επιτροπής.
Διαβάστε παρακάτω το κείμενο της απόφασης:
Απόφαση της ΑΝΤΠΙΡΟΣΩΠΕΙΑΣ του Τ.Ε.Ε. κατά την τακτική συνεδρίαση της 19ης Νοεμβρίου 2022 για το Θέμα 4 «Εργασιακά θέματα μηχανικών και αντικειμενικές αμοιβές. – Συνθήκες άσκησης επαγγέλματος (εργασιακό πλαίσιο για τη στήριξη και προστασία του έργου των διπλωματούχων μηχανικών)»
Η Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ στηρίζει τα σωματεία εργαζομένων που εκπροσωπούν μισθωτούς μηχανικούς στη διεκδίκησή τους για διαπραγμάτευση υπογραφής κλαδικών ΣΣΕ που να καλύπτουν το σύνολο των μισθωτών μηχανικών ανεξάρτητα με τον τρόπο πληρωμής. Καλεί τις εργοδοτικές ενώσεις του κλάδου να προσέλθουν στην διαπραγμάτευση αυτή στην οποία καλεί το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών. Παράλληλα στηρίζει το διεκδικητικό πλαίσιο της ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ και των εργαζόμενων στο δημόσιο τομέα. Θεωρεί επίσης αναγκαίο για την υπεράσπιση του δημόσιου συμφέροντος την επαναφορά των ελάχιστων αμοιβών για τους συναδέλφους αυτοαπασχολούμενους, σε σχέση με τις καταργηθείσες το 2011, ώστε να ενσωματωθούν και να εξομαλυνθούν για τους συναδέλφους αυτοαπασχολούμενους οι τρομακτικές αυξήσεις στο κόστος ζωής αλλά και στο κόστος συντήρησης των γραφείων τους και των επιχειρήσεών τους. Ζητά επίσης την μείωση των ασφαλιστικών και φορολογικών επιβαρύνσεων που οδηγούν σε περαιτέρω μείωση του εισοδήματός τους. Αποφασίζει:
Τη μετατροπή του ηλεκτρονικού παρατηρητηρίου για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των μηχανικών και το οποίο αρχικά θεσπίστηκε με αφορμή την έλευση της πανδημίας, σε παρατηρητήριο για την καταγραφή – μελέτη των εξελίξεων που αφορούν την κατάσταση σε σχέση με το εισόδημα και τους όρους απασχόλησης των αυτοαπασχολούμενων συναδέλφων, των εξελίξεων σε σχέση με την εργασιακή, μισθολογική και εισοδηματική κατάσταση. Αποφασίζουμε την δέσμευση ικανού ανθρώπινου δυναμικού της υπηρεσίας του ΤΕΕ (τμήμα Εργασιακών Δικαιωμάτων Μηχανικών της Διεύθυνσης Επαγγελματικής Δραστηριότητας) στην εξυπηρέτηση υλοποίησης δράσεων που θα συμβάλλουν στους ανωτέρω στόχους.
Ορίζει:
Διαπαραταξιακή επιτροπή της Αντιπροσωπείας που το άμεσο επόμενο χρονικό διάστημα σε συνεργασία με την υπηρεσία του ΤΕΕ θα αναλάβουν την εκπόνηση πανελλαδικής έρευνας, που θα επιχειρήσει να καταγράψει την εργασιακή, μισθολογική και εισοδηματική κατάσταση των συναδέλφων καθώς και μια σειρά από ευρήματα που σχετίζονται με την καθημερινότητα στους χώρους εργασίας. Το χρονοδιάγραμμα της εφαρμογής των παραπάνω ενεργειών έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης και ελέγχου την επόμενη συνεδρίαση της Αντιπροσωπείας.
πηγή:news.b2green.gr
Didonis
Didonis

Μικρά φωτοβολταϊκά με χρυσή απόδοση: Απόσβεση ακόμη και σε τρία χρόνια

Έντονο ενδιαφέρον για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης με σκοπό τον συμψηφισμό της κατανάλωσης από ιδιώτες καταγράφεται στην αγορά, εν μέσω των ισχυρών πιέσεων στους καταναλωτές από τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς ρεύματος. Με δεδομένη την υψηλή τιμή της κιλοβατώρας, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης υπόσχεται γρήγορη απόσβεση της επένδυσης, ενώ το πρόγραμμα της κυβέρνησης για την επιδοτούμενη εγκατάσταση 250.000 φωτοβολταϊκών σε στέγες στρέφει όλο και περισσότερους καταναλωτές στα μικρά φωτοβολταϊκά.
Στον προγραμματισμό του υπουργείου Ενέργειας μπαίνει η γρήγορη έναρξη της υποβολής αιτήσεων για το πρόγραμμα των 250.000 φωτοβολταϊκών έως 10 KV με επιδότηση 60% στις στέγες νοικοκυριών, επιχειρήσεων και αγροτών. Αυτά θα διαιρεθούν ως εξής: 100.000 αφορούν σε εγκαταστάσεις σε κατοικίες, 75.000 σε στέγες επιχειρήσεων και 75.000 σε στέγες αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Ο σχετικός οδηγός του προγράμματος προβλέπεται να ανακοινωθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η επιδότηση έως 60% θα αφορά σε έργα που συνδυάζουν και αποθήκευση με μπαταρίες, ενώ για την εγκατάσταση μόνο φωτοβολταϊκών η επιδότηση θα φθάνει έως το 30%.
Μιλώντας στο Business Daily, ο κ. Γιάννης Γκίνης, Μηχανολόγος – Μηχανικός και συνιδιοκτήτης της εταιρείας KAOL ENERGY που διαθέτει εμπειρία στον κλάδο από το 2010, σημειώνει πως το ενδιαφέρον για εγκαταστάσεις σχετικών έργων έχει εκτιναχθεί κατά 90% μέσα στον τελευταίο 1,5 χρόνο. Το ράλι των τιμών μέσα στο διάστημα αυτό οδήγησε αρκετούς που έμεναν διστακτικοί για την επένδυση τα προηγούμενα χρόνια να αποφασίσουν πως τώρα είναι σωστό το timing για να προχωρήσουν.
Απόσβεση σε 3 με 5 χρόνια
Το σημαντικότερο κριτήριο στην επιλογή της εγκατάστασης ή όχι παραμένει το κόστος αλλά και ο χρόνος απόσβεσης της επένδυσης. Όπως σημειώνει ο κ. Γκίνης, για τον υπολογισμό του κόστους του έργου μία μέση τιμή στην αγορά ανέρχεται στα 1.300 ευρώ ανά εγκατεστημένη κιλοβατώρα +ΦΠΑ. Παίρνοντας σαν παράδειγμα ένα έργο 10 KV, το κόστος διαμορφώνεται στα 13.000 ευρώ συν ΦΠΑ. Αυτό αντιστοιχεί σε παραγωγή περί των 16.000 ΚW ετησίως και με τη σημερινή τιμή της κιλοβατώρας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κόστους ρεύματος έως 4.000 ευρώ ετησίως. Με αυτό το παράδειγμα η επένδυση θα έχει αποσβεστεί εντός πενταετίας.
Η αριθμητική των φωτοβολταϊκών στέγης
Κόστος εγκατάστασης 13.000 (1.300/ΚV + ΦΠΑ) ΚV 10 Ετήσια Παραγωγή 16.000 ΚV Μείωση κόστους ενέργειας (σε ετήσια βάση) 4.000 ευρώ (με τιμή κιλοβατώρας 0,25 ευρώ) Απόσβεση 5 χρόνια  
Σε περίπτωση που ενταχθεί στο πρόγραμμα επιδότησης που θα ξεκινήσει από τον Ιανουάριο το ίδιο έργο (χωρίς συνδυαστικό έργο αποθήκευσης για το οποίο ακόμα δεν έχουν ξεκαθαριστεί οι όροι και οι προϋποθέσεις) και λάβει την επιδότηση του 30%, τότε το συνολικό κόστος (μαζί με τον ΦΠΑ) πέφτει στα 11.000 ευρώ και η απόσβεση μπορεί να γίνει μέσα σε μία τριετία.
Αναλυτικά η διαδικασία
Έως σήμερα, παρά τις προσπάθειες αλλά και τις σχετικές εξαγγελίες, η διαδικασία για την τοποθέτηση και σύνδεση ενός φωτοβολταϊκού στη στέγη παραμένει μία σύνθετη διαδικασία που μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με αρκετές καθυστερήσεις. Στην καλύτερη περίπτωση ο αναγκαίος χρόνος για την εγκατάσταση, σύνδεση και λειτουργία του συστήματος ανέρχεται στους 2 μήνες ενώ υπάρχουν κάποια σημεία στη διαδικασία που μπορεί να την καθυστερήσουν σημαντικά.
Όπως σημειώνει ο κ. Γκίνης, ένα σημαντικό ζήτημα που οδηγεί σε καθυστερήσεις είναι το γεγονός πως για τον έλεγχο του μετρητή του έργου υπάρχει μόνο ένα γραφείο του ΔΕΔΔΗΕ σε όλη την Ελλάδα που είναι υπεύθυνο για τη διαδικασία αυτή και το οποίο είναι επιφορτισμένο με τη διαχείριση των σχετικών αιτήσεων από όλη την Ελλάδα. Είναι ενδεικτικό ότι μέσα στους θερινούς μήνες, η καθυστέρηση μόνο για αυτόν τον έλεγχο μπορούσε να φθάσει έως και τους 2,5 μήνες.
Πιο αναλυτικά, για τη διαδικασία εγκατάστασης ενός τέτοιου έργου απαιτείται αρχική μελέτη του χώρου που θα καθορίσει, εξετάζοντας τον προσανατολισμό και την κλίση και τα διαθέσιμα τετραγωνικά, πόση ενέργεια θα μπορούσε να παράξει το σύστημα που θα εγκατασταθεί. Στη συνέχεια, εξετάζοντας τουλάχιστον τρεις εκκαθαριστικούς λογαριασμούς από τον πάροχο ηλεκτρικού ρεύματος, ιδανικά από ένα διάστημα δύο ετών, μπορεί να υπολογιστεί η μέση κατανάλωση και να αποφασιστεί τελικά το ύψος των ΚV του έργου.
Στη συνέχεια πρέπει να γίνει ηλεκτρονική αίτηση στην πλατφόρμα του ΔΕΔΔΗΕ με τους κωδικούς του taxis, όπου θα πρέπει να κατατεθούν τα παρακάτω δικαιολογητικά:
Κάτοψη του χώρου εγκατάστασης όπου θα αποτυπώνεται η ακριβής θέση τοποθέτησης των φωτοβολταϊκών πλαισίων Βεβαιωση τεκμηρίωσης νόμιμης χρήσης του ακινήτου που θα γίνει η εγκατάσταση του έργου η οποία από δικηγόρο Συμβόλαιο του ακινήτου και αποδεικτικό υποβολής ανάρτησης στο κτηματολόγιο, ή πιστοποιητικό μεταγραφής στο υποθηκοφυλακιο. Μονογραμμικό ηλεκτρολογικό σχέδιο του φωτοβολταϊκού συστήματος (υπογεγραμμένο από αδειούχο εγκαταστάτη κατάλληλης ειδικότητας) Αντίγραφο πρόσφατου λογαριασμού κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος (για το μετρητή κατανάλωσης του ακινήτου ή των κοινοχρήστων μέσω του οποίου θα διενεργείται ο οικονομικός συμψηφισμός) Τοπογραφικό της θέσης εγκατάστασης με αντίστοιχο οδοιπορικό (προκειμένου για κτιριακές εγκαταστάσεις εκτός σχεδίου πόλεως) Ταυτότητα Υπεύθυνη δήλωση με θεώρηση γνησίου υπογραφής είτε έκδοση από gov.gr. Εάν υπάρχει και συνδιδιοκτήτηης τότε θα χρειαστεί διαφορετικές υπογεγραμμένες αιτήσεις για την εγκατάσταση. Στοιχεία φωτοβολταϊκών πλαισίων και των αντιστροφέων (inverters) Τεχνικά χαρακτηριστικά της εγκατάστασης: Εάν τοποθετηθεί σε στέγη, ταράτσα ή πέργκολα τότε δεν χρειάζεται κάποιο επιπλέον πιστοποιητικό. Σε περίπτωση που τοποθετηθεί στο έδαφος τότε χρειάζεται βεβαίωση εξαίρεσης περιβαλλοντικών όρων και χαρακτηρισμού γης (υψηλής ή χαμηλής παραγωγικότητας) και τοπογραφικό Μέσα σε 20 ημέρες από την υποβολή των δικαιολογητικών, ο Διαχειριστής θα πρέπει να δώσει απάντηση για την πληρότητα των εγγράφων. Στη συνέχεια η αίτηση προωθείται στον περιφερειακό ΔΕΔΔΗΕ όπου ανήκει το κάθε κτήριο όπου και γίνεται έλεγχος πιστοποιητικών. Από εκεί αναλαμβάνει το τοπικό γραφείου του Διαχειριστή που στέλνει συνεργείο προκειμένου να δει σε ποιο σημείο θα εγκατασταθεί ο μετρητής και υπολογίζεται το κόστος της σύνδεσης. Για μία μονοφασική σύνδεση έως 5 kv το κόστος μπορεί να φθάνει τα 372 ευρώ ενώ για τριφασική από 5 έως 50 KV τα 483 ευρώ. Στη συνέχεια υπογράφεται η σύμβαση σύνδεσης και συμψηφισμού με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΔΕΔΔΗΕ και του παρόχου ηλεκτρικού ρεύματος.
Ακολουθεί η πιστοποίηση του μετρητή από το μοναδικό γραφείο του ΔΕΔΔΗΕ που είναι επιφορτισμένο με την ευθύνη αυτή και εντός δύο εβδομάδων από την έγκριση αυτή γίνεται η σύνδεση και μπορεί να ξεκινήσει ο συμψηφισμός.
Όπως εξηγεί ο κ. Γκίνης, η διαδικασία αυτή είναι δύσκολη για αρκετούς για να την ολοκληρώσουν μόνοι τους, ενώ την κατάσταση δυσχεραίνει το γεγονός πως δεν προβλέπεται από το σύστημα κάποια εξουσιοδότηση στον υπεύθυνο μηχανικό προκειμένου να υποβάλει εκείνος την αίτηση για λογαριασμό του πελάτη. Ωστόσο, υπάρχει η δέσμευση από τους αρμόδιους φορείς ότι η διαδικασία θα απλοποιηθεί μέσα στο επόμενο διάστημα ενώ υπάρχουν σκέψεις και αλλαγή του συστήματος για τα έργα έως 10 KV προκειμένου να αρκεί η απλή γνωστοποίηση στον Διαχειριστή.
Πηγή: b2green.gr
atsianos
atsianos

Εξοικονομώ-Ανακαινίζω: Νέες διευκρινίσεις – Ποιοι δικαιούνται επιπλέον επιδότηση 15% • Παράταση διαβούλευσης

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοινώνει τη δημοσίευση των δημοτικών κοινοτήτων που δικαιούνται την επιπλέον επιδότηση 15% για το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους», από 18 έως 39 ετών. Η ενίσχυση αυτή δίνεται σε ωφελούμενους οι οποίοι διαβιούν σε δήμους ή δημοτικές ενότητες με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων.
Επίσης, ανακοινώνεται η παράταση της διαβούλευσης του Προγράμματος «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» μέχρι και τη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2022, από την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου που είχε καθοριστεί αρχικά.
Δείτε τις δημοτικές κοινότητες που δικαιούνται την επιπλέον επιδότηση 15%, εδώ:
https://ypen.gov.gr/wp-content/uploads/2022/11/exikonomo_neon_bonus_15__presentable.pdf
Πηγή: b2green.gr
atsianos
atsianos

Διατηρητέα κτίρια - Οδηγός χαρακτηρισμού - επισκευών - ειδικών όρων δόμησης

Με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος καθιερώνεται ιδιαίτερη κρατική προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος και των μνημείων της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς, όπως είναι τα διατηρητέα κτίρια, υπό την έννοια ότι το κράτος έχει την υποχρέωση να λαμβάνει ειδικά νομοθετικά μέτρα με τα οποία να εξασφαλίζεται η διαρκής προστασία τους.
Mεμονωμένα κτίρια – τμήματα κτιρίων – μέτωπο κτιρίων –συγκρότημα κτιρίων & στοιχεία του περιβάλλοντος χώρου αυτών, οικιστικά σύνολα, μπορούν να χαρακτηριστούν ως διατηρητέα λόγω των ιδιαίτερων μορφολογικών και αρχιτεκτονικών στοιχείων τους καθώς επίσης λόγω της ιστορικής τους αξίας είτε ως δείγματα επώνυμης αρχιτεκτονικής.
Η αποκατάσταση και ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων συμβάλλει στην αναβάθμιση του πολιτιστικού περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής κατοίκων και επισκεπτών.
Αρμοδιότητες
α) Χαρακτηρισμός κτιρίου/συνόλου/στοιχείου ως διατηρητέου
Ο χαρακτηρισμός ως διατηρητέου ή νεώτερου μνημείου γίνεται από διάφορους φορείς (ΥΠΕΝ, ΥΠΠΟΑ, καθώς και Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής / Γεν. Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και Υπ. Εσωτερικών / Υφυπ. Μακεδονίας-Θράκης). Ο χαρακτηρισμός για ένα κτίριο μπορεί να είναι διπλός. Εκδίδονται δύο ξεχωριστές Υ.Α ή ένα κοινό Π.Δ. με πρόταση των δύο Υπουργών.
Το ΥΠΕΝ κηρύσσει διατηρητέα κτίρια και σύνολα βάσει του άρθρου 6 του ΝΟΚ (Ν.4067/2012) «περί προστασίας Αρχιτεκτονικής και Φυσικής κληρονομιάς»:
το κτίριο στο σύνολό του ή τμήμα κτιρίου μόνο το κέλυφος ή και μόνο όψεις του κτιρίου στοιχεία του περιβάλλοντος χώρου του κτιρίου, εντός του οικοπέδου π.χ. αυλές, κρήνες κλπ. συγκρότημα κτιρίων στοιχεία πολεοδομικού δικτύου όπως πλατείες, γέφυρες, λιθόστρωτα κλπ. Τα κριτήρια χαρακτηρισμού είναι:
Αρχιτεκτονική θεώρηση (αρχιτεκτονική αξία- αξιόλογα μορφολογικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία, θέση- σημείο αναφοράς για την περιοχή, ενιαίο σύνολο μαζί με άλλα (μέτωπο κ.λπ.) Ιστορική θεώρηση (μνήμη, σχέση με ιστορικό πρόσωπο, με αρχιτεκτονική/ τεχνολογική εξέλιξη) Χρηστική θεώρηση (χρήσεις που χαρακτηρίζουν συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, το κτίριο ως ιστορικό τεκμήριο για χρήσεις που χάνονται κλπ.) Περιβαλλοντική και Πολεοδομική θεώρηση (ιστορία πολεοδομικής εξέλιξης, εξέλιξης τυπολογίας κτισμάτων κ.λπ.) β) Επισκευή και αποκατάσταση διατηρητέων κτιρίων
Για κάθε οικοδομική εργασία στο εξωτερικό και εσωτερικό του διατηρητέου κτιρίου απαιτείται η έγκριση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Όταν οι εργασίες (επισκευή,  εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων, ενίσχυση του φέροντος οργανισμού,  εσωτερική διαρρύθμιση, καθώς και επεμβάσεις για λόγους στατικούς ή λειτουργικούς του διατηρητέου κτιρίου) συνάδουν με τους όρους της απόφασης χαρακτηρισμού και δεν αλλοιώνουν τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα και τα προστατευόμενα στοιχεία του διατηρητέου, μετά τη θετική γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, εκδίδεται η οικοδομική άδεια από την οικεία Υπηρεσία Δόμησης.
γ) Καθορισμός συμπληρωματικών ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης σε διατηρητέα κτίρια (ειδική ρύθμιση)
Το άρθρο 6 παρ.3α και 3γ του ΝΟΚ καθορίζει και τη δυνατότητα καθορισμού συμπληρωματικών ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης σε διατηρητέα κτίρια (Ειδική ρύθμιση) κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική διάταξη εφόσον δεν αλλοιώνονται τα στοιχεία συνέτειναν στον χαρακτηρισμό τους, για την προσθήκη ή την αλλαγή χρήσης, καθώς και για την ανέγερση νέου κτιρίου επί ακινήτου στο οποίο βρίσκεται διατηρητέο κτίριο. Η διαδικασία προβλέπει έκδοση Απόφασης Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογημένη έκθεση της ΔΑΟΚΑ (αιτιολογική έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας, η οποία αποστέλλεται στην ΥΔΟΜ και στον οικείο Δήμο για τήρηση δημοσιοποίησης της αιτιολογικής έκθεσης κ.λ.π.) και γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
Τα στοιχεία πληρότητας φακέλων είναι:
Εγκρίσεις άλλων οργάνων Γνωμοδότηση Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Γνωμοδότηση αρμόδιας Υπηρεσίας ΥΠΠΟΑ (αν απαιτείται) – Ν. 3028/2002 Αρχαιολογικός Νόμος Φωτογραφική αποτύπωση (εξωτερική, εσωτερική, λεπτομέρειες, ευρύτερο περιβάλλον) Τεχνική – αιτιολογική έκθεση που περιλαμβάνει: ιστορικό κτιρίου – τεκμηρίωση οικοδομικών φάσεων περιγραφή υφιστάμενης κατάστασης (σύνολο του κτιρίου και περιβάλλων χώρος) παθολογία δομικών προβλημάτων – διακόσμου – υλικών τεκμηρίωση μεθοδολογίας επεμβάσεων αποκατάστασης διατηρητέου τεκμηρίωση πρότασης προσθήκης νέου κτιρίου, ώστε να μην θίγεται το διατηρητέο κτίριο και ο περιβάλλων χώρος του Τοπογραφικό διάγραμμα (ΕΓΣΑ/87) Διάγραμμα δόμησης όροι δόμησης – επιτρεπόμενες χρήσεις Βεβαίωση περί μη έκδοσης τίτλου μεταφοράς Σ.Δ. από το Τμήμα Γ’ της Δ/νσης Εφαρμογής Σχεδιασμού και Ελέγχου Δομημένου Περιβάλλοντος) Σχεδιαστική αποτύπωση υφιστάμενης κατάστασης (με σημείωση τυχόν φθορών, βλαβών κλπ.) Σχεδιαστική πρόταση αρχιτεκτονικής μελέτης αποκατάστασης του διατηρητέου κτιρίου (και αντίστοιχα σημείωση της μεθοδολογίας και τρόπου αποκατάστασης), καθώς και της προσθήκης κατ’ έκταση ή καθ΄ ύψος ή νέου κτιρίου στο ακίνητο με σχετικό υπόμνημα των υλικών Μελέτη συντήρησης αξιόλογων διακοσμητικών στοιχείων και υλικών του διατηρητέου, τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό του (από εξειδικευμένο συντηρητή) Χρωματική απόδοση όψεων δ) Υπαγωγή ή μη αυθαιρέτων κατασκευών σε διατηρητέα κτίρια
Με τον ν.4495/17, άρθρο 117, προβλέπεται η υπαγωγή, υπό προϋποθέσεις, στις διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων, αυθαίρετων κατασκευών σε διατηρητέα κτίρια ή σε ακίνητα με διατηρητέα κτίρια. Μετά την κατάθεση φακέλου και αρχείων σε ηλεκτρονική μορφή, η ΔΑΟΚΑ εισηγείται στο ΚΕΣΑ για την έγκριση της υπαγωγής ή μη των αυθαίρετων κατασκευών και παραβάσεων που έχουν πραγματοποιηθεί σε διατηρητέα κτίρια  (άρθρο 117, παρ.1 του νόμου) ή  και σε κτίρια τα οποία έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή άλλον αρμόδιο Υπουργό όσο και ως νεότερων μνημείων από το Υπουργείο Πολιτισμού (άρθρο 117, παρ. 10). Μετά τη γνωμοδότηση του συμβουλίου γίνεται η επιστροφή του φακέλου προκειμένου να περαιωθεί η διαδικασία της υπαγωγής. Στις περιπτώσεις που προτείνονται εργασίες για την προσαρμογή των αυθαίρετων κατασκευών, ακολουθείται η διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 117 του ν.4495/2017.                                                                           
Αρμόδια υπηρεσία: Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων
Τμήμα: Διατηρητέων Kτιρίων
Διεύθυνση: Αμαλιάδος 17, 115 23 Αθήνα
Didonis
Didonis

Παράταση έως 31η Δεκεμβρίου 2023 για διορθώσεις στο Κτηματολόγιο - Ανάσα για πολλούς ιδιοκτήτες και επαγγελματίες

Από τις πρώτες περιοχές στη χώρα μας που κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση για την κατάρτιση του Εθνικού Κτηματολογίου ήταν, το έτος 1995, και ο τότε Δήμος Άργους ενώ ακολούθησαν το ίδιο έτος οι κοινότητες Μύλων, Κιβερίου, Νέας Κίου, Σκαφιδακίου, Κεφαλαρίου και λίγο πιο μετά Κουτσοποδίου. 
  Η έναρξη της συλλογής των δηλώσεων εμπραγμάτων ή άλλων εγγραπτέων, στα κτηματολογικά βιβλία, δικαιωμάτων επί των ακινήτων που βρίσκονταν εντός των ορίων των ως άνω περιοχών ξεκίνησε το 1999 και μετά από δυο αναρτήσεις και την εξέταση όσων ενστάσεων είχαν υποβληθεί ολοκληρώθηκε η επεξεργασία και σταδιακά μεταξύ των ετών 2004 έως 2006 ξεκίνησε για αυτές τις περιοχές η λειτουργία του Κτηματολογικού Γραφείου Άργους.

Στις αρχικές κτηματολογικές εγγραφές, που είναι εκείνες που εμφανίζονται στο κτηματολογικό βιβλίο μιας περιοχής, κατά μεταφορά από τους κτηματολογικούς πίνακες, μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, θα στηρίζονταν οποιαδήποτε μεταγενέστερη συμβολαιογραφική ή άλλη πράξη και για την διόρθωση οποιονδήποτε σε αυτές σφαλμάτων, σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες διατάξεις του ν. 2664/1998, δίνονταν προθεσμία πέντε (5) ετών, για τους κατοίκους εσωτερικού, και επτά (7) ετών για τους κατοίκους εξωτερικού και το Δημόσιο. Προφανώς όμως, όπως απέδειξε και η πορεία των πραγμάτων, η αρχική προθεσμία ήταν πάρα πολύ σύντομη, όχι μόνο για να διορθωθεί η πληθώρα των σφαλμάτων αλλά ακόμη και για να διαπιστωθούν αυτά από τους ενδιαφερόμενους καθώς μέχρι και σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που με έκπληξη πληροφορούνται ότι το ακίνητο τους έχει τέτοια σφάλματα που δεν θα μπορούσαν να εντοπίσουν με μια απλή ανάγνωση του κτηματολογικού φύλλου, όση επιμέλεια και αν επεδείκνυαν. Ενδεικτικό το λίαν πρόσφατο περιστατικό όπου ιδιοκτήτρια ακινήτου κατά την εμβαδομέτρησή του από το μηχανικό της, προκειμένου να συντάξει τοπογραφικό για μεταβίβασή του, διαπίστωσε ότι το δικό της ακίνητο έχει δοθεί στο όνομα άλλου όμορου ιδιοκτήτη, μάλιστα είχαν εγγραφεί σε αυτό βάρη υπέρ τρίτων, ενώ σε εκείνη είχε δοθεί το ακίνητο του εν λόγω ατόμου.
Προκειμένου να μην απολέσουν τα δικαιώματα τους οι πολίτες και να ολοκληρωθεί με την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πληρότητα και ακρίβεια η κτηματολογική βάση έχει κριθεί αναγκαία η παράταση της προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγράφων. Αδιαμφισβήτητα αναγκαία και εξαιρετικά χρήσιμη είναι και η ολοκλήρωση και οριστικοποίηση της κτηματογράφησης, η οποία όμως δεν θα πρέπει να γίνει αν προηγουμένως δεν εξαντληθεί κάθε δυνατότητα διόρθωσης των σφαλμάτων αυτής.

Η τελευταία παράταση, για τις περιοχές που είχαν κτηματογραφηθεί πριν από την έναρξη ισχύος του Ν. 3481/2006 (ΦΕΚ Α΄162/2-8-2006), έληγε στις 31/12/2022 και ομολογουμένως υπήρχε αγωνία, τόσο στους ενδιαφερόμενους δικαιούχους αλλά και σε όσους άλλους επαγγελματίες εμπλέκονταν στην διαδικασία διόρθωσης, για το αν θα δοθεί νέα. Το αρμόδιο υπουργείο εγκαίρως δεσμεύθηκε ότι θα δοθεί νέα παράταση η οποία πράγματι σήμερα ψηφίσθηκε και αναμένεται η σχετική δημοσίευση στο ΦΕΚ. Πλέον καταληκτική ημερομηνία οριστικοποίησης για όλες τις περιοχές, που η ημερομηνία έναρξης των αρχικών εγγραφών ήταν πριν από την 2/8/2006 ή οι πρώτες εγγραφές καταχωρίσθηκαν από την 1/1/2013 έως και τη 31/12/2014, ανεξάρτητα από την ιδιότητα του δικαιούχου (ιδιώτες, νομικά πρόσωπα, Δημόσιο, ΟΤΑ) είναι η 31η Δεκεμβρίου 2023. Η εν λόγω παράταση της προθεσμίας αφορά τη διόρθωση των ανακριβών αρχικών κτηματολογικών εγγραφών για κάθε περίπτωση που προβλέπεται από το σχετικό νόμο, είτε δηλαδή πρόκειται για αγωγή με την τακτική διαδικασία είτε για αίτηση με την εκούσια ή για διόρθωση γεωμετρικών στοιχείων κ.ο.κ. Καταλαμβάνει δε όλους τους δικαιούχους εγγραπτέων δικαιωμάτων σε ακίνητα στις ως άνω κτηματογραφημένες περιοχές είτε πρόκειται για κατοίκους εσωτερικού ή εξωτερικού.

Μετά την 31/12/2023 οι αρχικές κτηματολογικές εγγραφές καθίστανται οριστικές και για τις στην αρχή του παρόντος αναφερόμενες περιοχές του νομού μας όπως και για εκατοντάδες πρώην Δήμους ή Κοινότητες σε όλη τη χώρα. Για όσες δε περιοχές η έναρξη της κτηματογράφησης είναι μετά την 2-8-2006 π.χ. Ναύπλιο, Ασίνη, Τολό, Μιδέα, Δρέπανο, Νέα Τίρυνθα, Δαλαμανάρα κ.λπ. , όπως και για όσες θα ενταχθούν στο μέλλον, η προθεσμία οριστικοποίησης για αυτές είναι σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις η 31η Δεκεμβρίου του έτους εντός του οποίου συμπληρώνονται οκτώ (8) έτη από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου. ( βλ. σχετικό σύνδεσμο στο τέλος του κειμένου)

Σε περίπτωση που δεν έχει καταστεί εφικτή η διόρθωση των σφαλμάτων των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών, μέχρι τη λήξη της προθεσμίας που κατά περίπτωση τίθεται ως καταληκτική, υπάρχουν ιδιαίτερα δυσμενείς συνέπειες. Στη περίπτωση που στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου αναγράφεται άγνωστος ιδιοκτήτης αυτό περιέρχεται στην ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου (14.500 ακίνητα σε 36 περιοχές που έχουν οριστικοποιηθεί οι αρχικές εγγραφές και παρέμειναν σε Άγνωστο Ιδιοκτήτη περιέρχονται ήδη στο Δημόσιο) ή αν αναγράφεται άλλο πρόσωπο ως δικαιούχος του εμπραγμάτου δικαιώματος παρέχονται σε αυτό όλα τα δικαιώματα του δικαιούχου ακόμη και αν δεν είναι ο πραγματικός δικαιούχος, δημιουργούμενου αμάχητου τεκμηρίου ακριβείας. Στις περιπτώσεις αυτές ο πραγματικός ιδιοκτήτης έχει μόνο δικαίωμα αποζημίωσης από τον αναγραφόμενο ως δικαιούχο και υπό προϋποθέσεις δικαίωμα επαναμεταβίβασης του ακινήτου. Όσα δε δικαιώματα όπως επικαρπία, υποθήκη , κατάσχεση , δουλεία κ.λπ. δεν έχουν καταχωρηθεί στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου χάνονται και ο δικαιούχος μπορεί να ζητήσει μόνο αποζημίωση. Τα μόνα σφάλματα που θα μπορούν να διορθώνονται, και μετά την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας, είναι αυτά που αφορούν προσωπικά ή ληξιαρχικά στοιχεία (ημερομηνία γέννησης, αριθμός ταυτότητας , φορολογικού μητρώου κ.λπ.) καθώς και τα γεωμετρικά στοιχεία του ακινήτου με την διαδικασία του άρθρου 19 παρ. 2 του Ν. 2664/1998 , ως τροποποιηθείς ισχύει.

Προκειμένου να διασφαλισθούν στο μέγιστο δυνατό τα συμφέροντα των πολιτών θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια και να εξαντληθεί κάθε μέσο από την πολιτεία για να αποκατασταθούν σφάλματα, τα οποία κατά κύριο λόγο εντοπίζονται στις περιοχές που κτηματογραφήθηκαν στα πλαίσια των πιλοτικών προγραμμάτων κτηματογράφησης στα μέσα της δεκαετίας του ενενήντα και στην πλειοψηφία τους δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα ή αδράνεια των πολιτών αλλά στην αρχική διαδικασία κτηματογράφησης, στις οδηγίες που είχαν δοθεί αλλά και τις μεθόδους που είχαν εφαρμοστεί τα πρώτα χρόνια αυτής και δημιούργησαν πάμπολλα προβλήματα και αστοχίες.

*Η Σόνια Τάνταρου – Κρίγγου είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω και κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών στη Διακυβέρνηση και τις Δημόσιες Πολιτικές. Είναι Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Κτηματολογική Διαμεσολαβήτρια και έχει πιστοποιηθεί ως Υπεύθυνη Προστασίας Δεδομένων.

Οι προθεσμίες διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών, ανά Νομό και προκαποδιστριακό ΟΤΑ, για όλη την χώρα είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του Ελληνικού Κτηματολογίου και στον σύνδεσμο :.ktimatologio.gr   πηγή argolikeseidhseis.gr
Didonis
Didonis

Επιστολή μηχανικών στο Μαξίμου: γιατί «κόβεται» η δόμηση στα «μικρά Γήπεδα»

Με ανοιχτή επιστολή προς τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, την οποία  υπογράφουν 106 μηχανικοί, αρχιτέκτονες, δικηγόροι και συμβολαιογράφοι από τα Χανιά αναφέρονται  στην επικείμενη απαγόρευση εκτός σχεδίου δόμησης, σε ιδιοκτησίες μικρότερες των 4 στρεμμάτων.
 
Κάνουν λόγο για  μαζική απαξίωση της γης που θα επέλθει, είτε θα αλλάξει κατά τόπους πλήρως το ιδιοκτησιακό καθεστώς, αφού η εμπορική αξία των ακινήτων θα εκμηδενιστεί και θα εκποιούνται «μπιρ – παρά», με απώτερο σκοπό των επίδοξων αγοραστών την μελλοντική συνένωση των μικρών τεμαχίων προς δημιουργία τεραστίων οικοπέδων και ανέγερση τουριστικών μεγαθηρίων.
Ταυτοχρόνως επισημαίνουν ως οξύμωρο, ακατανόητο, παράλογο, που δεν στηρίζεται σε καμία επιστημονική ανάλυση ή θεωρία το γεγονός ότι την ίδια στιγμή, που ανοίγει ο δρόμος για δημιουργία mega-τουριστικών εκμεταλλεύσεων, που προωθείται η νομιμοποίηση έως και Δασικών Αυθαιρέτων, ταυτόχρονα να προβάλλεται η κατάργηση της δόμησης των μικρών κατά παρέκκλιση ακινήτων εκτός σχεδίου ως αναγκαίο μέτρο προστασίας του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.
Όπως αναφέρουν στην επιστολή τους, μεταξύ άλλων, η εφαρμογή του συγκεκριμένου νομοθετήματος είναι άκαιρη και χωρίς κανένα περιβαλλοντικό ή πολεοδομικό όφελος, θα αποτελέσει ένα ακόμα πλήγμα στην αγωνιώδη προσπάθεια των πολιτών να διαφυλάξουν τις περιουσίες και τα εισοδήματά τους, αλλά και μία καταστροφική εξέλιξη στην οικονομική ανάπτυξη της ενδοχώρας ανά την Ελληνική επικράτεια.
Οι μηχανικοί στην επιστολή υποστηρίζουν ότι επιλέγεται ο «ξαφνικός θάνατος» σε εκατομμύρια ιδιοκτησίες και αξίες γης, οδηγώντας σε μαρασμό την ενδοχώρα και κατ’ επέκταση σε συρρίκνωση της Εθνικής οικονομίας. Παράλληλα διευκρινίζεται ότι η επιστολή δεν προέρχεται από το Τ.Ε.Ε., ούτε από τους οργανωμένους Κλαδικούς Συλλόγους, «είναι μια αυθόρμητη ενέργεια μάχιμων μηχανικών για αυτόν τον παραλογισμό που φαίνεται ότι οδεύουμε…»
ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΘΕΜΑ: ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ Η ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΙΣΧΥΟΣ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΟΜΗΣΗ ΑΠΟ: ΣΥΝΗΜΜΕΝΗ ΛΙΣΤΑ ΣΥΝ-ΥΠΟΓΡΑΦΟΝΤΩΝ
ΠΡΟΣ: ΠΘ ΚΥΡΙΑΚΟ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ
ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΠ.ΕΝ Κ. ΣΚΡΕΚΑ
ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥΣ Κ. ΤΑΓΑΡΑ-Κ.ΑΜΥΡΑ
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Αξιότιμοι κύριοι Υφυπουργοί,
Σε συνέχεια των εξελίξεων και της ενημέρωσης των μηχανικών αλλά και των ιδιωτών ιδιοκτητών αμέτρητων γεωτεμαχίων στην Ελληνική επικράτεια, σε συνέχεια της αγωνιώδους προσπάθειας αμφότερων να προσαρμοστούμε στις αλλαγές και τις συνεχείς Νομοθετικές πολεοδομικές μεταρρυθμίσεις, σας αποστέλλουμε την παρούσα επιστολή, στην οποία εκφράζουμε την δυσαρέσκειά μας και την αγωνία μας για την αδιάλλακτη αντιμετώπιση μέχρι σήμερα του φλέγοντος θέματος της εκτός σχεδίου δόμησης, με την επικείμενη εφαρμογή του Ν.4759/2020/αρθ.40 και την κατάργηση της δόμησης σε κάθε εκτός οικισμού & εκτός σχεδίου ιδιοκτησία μικρότερη των τεσσάρων στρεμμάτων στις 9 Δεκεμβρίου 2022.
Εν μέσω εκτάκτων συνθηκών σε διεθνές επίπεδο, πανδημίας, ενεργειακής κρίσης, εκτόξευση κόστους διαβίωσης, ειδικών συνθηκών σε Εθνικό επίπεδο, αμέσως μετά την 10ετή επώδυνη οικονομική κρίση, παράλληλα δε με το αδιεξοδικό για τον πολίτη όπως εξελίσσεται θέμα των Δασικών Χαρτών, την έλλειψη πολεοδομικής και χωροταξικής οργάνωσης, την κτηματογράφηση της χώρας σε πρωτοφανείς παγκοσμίως ασφυκτικούς χρόνους, σε συνδυασμό επίσης με τον διαρκώς συρρικνούμενο και υπερσυμφορημένο σε υποθέσεις δημόσιο τομέα, θεωρούμε ότι η εφαρμογή του παραπάνω νομοθετήματος είναι άκαιρη και χωρίς κανένα περιβαλλοντικό ή πολεοδομικό όφελος, θα αποτελέσει δε ένα ακόμα πλήγμα στην αγωνιώδη προσπάθεια των πολιτών να διαφυλάξουν τις περιουσίες και τα εισοδήματά τους, αλλά και μία καταστροφική εξέλιξη στην οικονομική ανάπτυξη της ενδοχώρας ανά την Ελληνική επικράτεια.
Η ενδεχόμενη επιμονή στην άμεση εφαρμογή του εν λόγω περιορισμού δόμησης, αγνοώντας επιδεικτικά τις απόψεις επιστημονικών φορέων και του συνόλου της κοινωνίας, θα επισφραγίσει μία Νομοθετική αναλγησία του κεντρικού Κράτους εις βάρος των πραγματικών αναγκών των πολιτών του. Επιπλέον, ο μη αφουγκρασμός της κοινωνίας αλλά και των ειδικών επί του θέματος μηχανικών, υποβαθμίζει τους μηχανικούς ως κατωτέρου επιπέδου επιστήμονες που δεν λαμβάνονται υπόψη σε κρίσιμα θέματα. Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος ως θεσμοθετημένος επιστημονικός σύμβουλος της Πολιτείας αγνοείται και το επιστημονικό δυναμικό του με το πλεονέκτημα της βιωματικής γνώσης, παραγκωνίζεται από νομικίστικες λογικές, από αστήρικτες οριζόντιες οικολογικές θεωρίες ή απόψεις οι οποίες αγνοούν ή αδιαφορούν για τις συνέπειες της επόμενης μέρας στην κοινωνία.
Από τα γραφόμενα του συγκεκριμένου Νόμου, προκύπτει σαφέστατα ότι το αρμόδιο Υπουργείο θα είχε μεριμνήσει στην θεσμοθέτηση Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών-Χωροταξικών Σχεδίων προγενέστερα της εφαρμογής του εν λόγω περιορισμού δόμησης, δηλαδή προ της 9ης Δεκεμβρίου, τα Τοπικά Χωροταξικά θεωρητικά θα τακτοποιούσαν τα προβλήματα της εκτός σχεδίου δόμησης, πράγμα όμως το οποίο επ’ ουδενί ΔΕΝ έγινε πράξη έως σήμερα.
Τα εύλογα λοιπόν ερωτήματα που προκύπτουν είναι:
-Γιατί διαρρέεται ότι δεν θα δοθεί παράταση στην δυνατότητα δόμησης των μικρών γεωτεμαχίων εφόσον δεν έχουμε ακόμα Τοπικά ή Ειδικά Χωροταξικά σχέδια;;
-Επί της ευκαιρίας ερωτούμε: γιατί δεν έχουμε πλατφόρμα θεσμικών γραμμών; Γιατί δεν έχουμε Τράπεζα Γης;
-Γιατί δεν έχουμε παρατηρητήρια αυθαιρέτων κλπ., τα οποία είχαν προβλεφθεί τα προσφάτως προηγούμενα χρόνια. Γιατί τόση βιασύνη λοιπόν να αλλάξει ξαφνικά ο υφιστάμενος χάρτης της πολεοδομικής Νομοθεσίας, ενώ δεν έχει προσδιοριστεί καν ούτε η τρέχουσα ταυτότητά της πλήρως, ούτε έχει προετοιμασθεί η επόμενη μέρα;;
Δυστυχώς η Πολιτεία με την παράταση αυτή που ΔΕΝ έχει δώσει έως σήμερα ως αυτονόητα όφειλε, αγνοεί το ίδιο το γράμμα και το πνεύμα του παραπάνω Νόμου της, προχωρώντας σε μια μεταρρύθμιση χωρίς ουδεμία «μελέτη βιωσιμότητας» όσων επηρεάζονται και χωρίς ουσιαστικά να παρέχει μεταβατική περίοδο προσαρμογής δεδομένου των ανωτέρω περιγραφόμενων ειδικών συνθηκών.
Διαφαίνεται ότι επιλέγεται ο «ξαφνικός θάνατος» σε εκατομμύρια ιδιοκτησίες και αξίες γης, οδηγώντας σε μαρασμό την ενδοχώρα και κατ’ επέκταση σε συρρίκνωση της Εθνικής οικονομίας. Οικονομία που εν πολλοίς τις τελευταίες δεκαετίες στηρίχτηκε σε αυτού του τύπου την κατακερματισμένη ιδιοκτησία, είτε για ιδιοκατοίκηση, είτε για ανάπτυξη και γιγάντωση του τουριστικού, παραθεριστικού και μη μαζικοποιημένου τουριστικού προϊόντος, το οποίο κατά γενική ομολογία είναι η ατμομηχανή των εσόδων μας ως Ελλάδα.
Η δεδομένη λοιπόν μαζική απαξίωση της γης που θα επέλθει, είτε θα αλλάξει κατά τόπους πλήρως το ιδιοκτησιακό καθεστώς, αφού η εμπορική αξία των ακινήτων θα εκμηδενιστεί και θα εκποιούνται «μπιρ – παρά», με απώτερο σκοπό των επίδοξων αγοραστών την μελλοντική συνένωση των μικρών τεμαχίων προς δημιουργία τεραστίων οικοπέδων και ανέγερση τουριστικών μεγαθηρίων (δεν το υποθέτουμε, το προβλέπει η ίδια προαναφερόμενη παραπάνω Νομοθεσία…!!), είτε σε άλλες περιοχές η βίαιη αυτή εξέλιξη, σε συνδυασμό με την επιτακτική ανάγκη για στέγαση, θα παραβλέψει τους Νόμους και κανόνες, όπως εξάλλου έχει συμβεί και στο παρελθόν, οδηγώντας σε μία νέα γενιά αυθαιρέτων.
Επιπλέον των παραπάνω, δε μπορεί να μην σχολιασθεί ότι την ίδια στιγμή που ανοίγει ο δρόμος για δημιουργία mega-τουριστικών εκμεταλλεύσεων, που προωθείται η νομιμοποίηση έως και Δασικών Αυθαιρέτων, ταυτόχρονα να προβάλλεται η κατάργηση της δόμησης των μικρών κατά παρέκκλιση ακινήτων εκτός σχεδίου ως αναγκαίο μέτρο προστασίας του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, αυτό είναι οξύμωρο, ακατανόητο, παράλογο και δεν στηρίζεται σε καμία επιστημονική ανάλυση ή θεωρία.
Συνεπώς κατά την άποψή μας, δεν απαιτείται απλά μόνο παράταση πέραν της 9ης Δεκεμβρίου, σοφότερο θα ήταν να αποσυρθεί εντελώς το νομοθέτημα και να ακολουθήσει νέα διαβούλευση, νέα χρονοδιαγράμματα, δεσμεύσεις και έντιμες συμφωνίες μεταξύ Κράτους και πολιτών. Σε κάθε περίπτωση όμως θα έπρεπε η Πολιτεία να μην προβαίνει σε επισφαλείς και αμφιλεγόμενες δομικού τύπου μεταρρυθμιστικές τομές έως ότου να ομαλοποιηθούν οι γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες στην χώρα.
Οι μηχανικοί προσπαθούν να σταθούν στο πλευρό των πολιτών και ταυτόχρονα να ξεπεράσουν κάθε σωματικό και φυσικό εμπόδιο στον ξέφρενο αυτό ρυθμό εξελίξεων και μεταρρυθμίσεων που έχουν επέλθει τα τελευταία 12 χρόνια στην Ελλάδα. Η Πολιτεία αυτή τη στιγμή μας αφήνει μετέωρους και προσβεβλημένους, να σηκώνουμε ένα βαρύ φορτίο που δεν μας αναλογεί.
Στους δε πολίτες, αφήνεται η εντύπωση ότι η Πολιτεία αδιαφορεί για το μέλλον των περιουσιών τους και για την επερχόμενη οικονομική τους συρρίκνωση, και αυτό θέλουμε να πιστεύουμε ότι καμία Κυβέρνηση και ουδένας παράγοντας σε θέση ευθύνης δεν το επιθυμεί.
Προσδοκούμε βάσιμα λοιπόν σε μια υπεύθυνη απόφαση που θα οδηγήσει σε άρση όλων αυτών των αδιεξόδων και θα διευκολύνει στο εγγύς μέλλον την εφαρμογή μιας καθ’ όλα δίκαιης, άρτιας και αποτελεσματικής πολεοδομικής Νομοθεσίας.
ΧΑΝΙΑ ΚΡΗΤΗΣ, 04/11/22
Με εκτίμηση,
Οι κάτωθι υπογράφοντες Μηχανικοί κλπ.
ΛΙΣΤΑ ΣΥΝΥΠΟΓΡΑΦΟΝΤΩΝ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ                                             ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ                      ΑΡ. ΜΗΤΡΩΟΥ
1. ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 62284 2. ΑΛΑΝΤΙΝ ΑΪΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 67597 3. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 62110 4. ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 137615 5. ΑΝΔΡΕΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 90724 6. ΑΝΔΡΙΑΝΑΚΗ ΑΡΓΥΡΩ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 126382 7. ΑΝΟΥΣΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 143523 8. ΑΧΛΑΔΙΑΝΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 91756 9. ΒΑΡΒΑΝΤΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 132600 10. ΒΑΣΙΛΑΝΤΩΝΑΚΗΣ ΒΑΡΔΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 8861 11. ΒΙΤΤΩΡΑΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 85120 12. ΒΙΤΤΩΡΑΚΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 45496 13. ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗ ΓΕΡΑΣΙΜΙΝΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 136238 14. ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗ ΚΛΕΑΝΘΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 100360 15. ΒΟΛΟΝΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 140528 16. ΓΕΩΡΓΟΥΔΑΚΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 11332 17. ΓΙΑΚΟΥΜΙΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜΤΕΕ100011 18. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΕΛΛΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 106689 19. ΓΚΙΚΑ ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε.   20. ΓΥΠΑΚΗΙΩΑΝΝΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 10467 21. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 94180 22. ΔΙΓΑΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε.   23. ΕΥΘΥΒΟΥΛΙΔΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 83642 24. ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 43716 25. ΖΑΧΑΡΙΟΥΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 92608 26. ΖΕΛΙΑΛΙΔΟΥ ΚΑΣΣΙΑΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 55443 27. ΚΑΖΑΣΗΣ ΦΩΤΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Η/Υ & ΠΛΗΡ. ΑΜ ΤΕΕ 60212 28. ΚΑΚΑΒΕΛΑΚΗ ΘΕΟΔΟΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 50332 29. ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 99254 30. ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗΣ ΙΩΣΗΦ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 65808 31. ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 113917 32. ΚΑΡΕΦΥΛΛΑΚΗΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 20095 33. ΚΑΡΚΑΛΕΤΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 113932 34. ΚΑΣΤΑΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 36397 35. ΚΑΤΖΟΥΡΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 8075 36. ΚΑΤΣΟΥΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 119089 37. ΚΙΑΓΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 79990 38. ΚΛΩΝΙΖΑΚΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 68917 39. ΚΛΩΝΙΖΑΚΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 94688 40. ΚΟΝΤΕΖΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 111452 41. ΚΟΡΚΑΚΑΚΗΣΙΩΑΝΝΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 48641 42. ΚΟΥΡΝΙΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 76833 43. ΛΕΝΤΑΡΗΣΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 116909 44. ΛΙΑΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε.   45. ΛΙΟΝΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ   46. ΛΥΚΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 13037 47. ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 108284 48. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 105857 49. ΜΑΡΑΚΑ ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 81727 50. ΜΑΡΑΚΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 102832 51. ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 16887 52. ΜΑΥΡΑΚΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 110782 53. ΜΑΥΡΟΓΕΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ Τ20264 54. ΜΑΥΡΟΜΑΤΑΚΗΣ ΜΑΡΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 64741 55. ΜΕΤΑΞΑΚΗ ΕΛΕΝΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 76818 56. ΜΠΑΊ’ΛΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 44980 57. ΜΠΑΚΑΤΣΑΚΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 66424 58. ΜΠΟΛΑΡΑΚΗΣ ΑΛΕΞΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 130614 59. ΜΥΓΙΑΚΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 98099 60. ΜΥΛΩΝΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 38497 61. ΜΥΝΤΙΛΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 20702 62. ΝΕΥΡΑΔΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ AM TEE 121610 63. ΝΙΚΗΦΟΡΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ AM TEE 36626 64. ΝΙΚΗΦΟΡΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 136083 65. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗ ΝΙΚΟΛΙΤΣΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 57961 66. ΞΥΝΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 117072 67. ΠΑΛΗΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 88649 68. ΠΑΡΑΣΚΑΚΗ ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 58854 69. ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 52240 70. ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΑΓΑΠΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 96615 71. ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 80560 72. ΠΑΠΑΔΑΝΤΩΝΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 152169 73. ΠΑΡΑΣΧΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 110280 74. ΠΑΣΠΑΤΗΣ ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 111681 75. ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 126987 76. ΠΑΤΕΡΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 103907 77. ΠΕΤΡΑΚΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 75486 78. ΠΕΤΡΑΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 13188 79. ΠΡΩΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 73084 80. ΡΟΒΙΘΑΚΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 89807 81. ΣΑΜΙΩΤΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 125014 82. ΣΕΓΚΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 61437 83. ΣΚΟΥΛΟΥΔΗ ΑΡΓΥΡΩ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 115811 84. ΣΤΑΥΡΑΚΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 25344 85. ΣΧΕΤΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 24051 86. ΣΧΕΤΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 115880 87. ΤΖΙΡΤΖΙΛΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 8870 88. ΤΖΟΥΓΚΑΡΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 86741 89. ΤΖΟΥΤΖΟΥΡΑΚΗΣ ΕΥΤΥΧΙΟΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 45271 90. ΤΡΙΚΟΥΝΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 99775 91. ΤΣΙΚΟΥΡΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 115939 92. ΤΣΙΡΙΓΩΤΑΚΗ ΕΛΕΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 101577 93. ΤΣΙΣΜΕΝΑΚΗ ΣΟΦΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 61460 94. ΤΣΟΛΑΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 117338 95. ΤΣΟΥΚΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 50312 96. ΤΣΟΥΡΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Τ.Ε. ΑΜ ΤΕΕ 8256 97. ΧΑΛΑΚΑΤΕΒΑΚΗ ΓΙΩΓΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 141519 98. ΧΑΤΖΗΜΑΝΩΛΑΚΗ ΕΥΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 90852 99. ΧΑΙΡΕΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 135011 100. ΧΑΙΡΕΤΑΚΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 134975 101. ΧΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 94772 102. ΧΡΙΣΤΟΥΛΑΚΗ ΕΙΡΗΝΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 130617 103. ΨΥΛΛΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΜ ΤΕΕ 71301 104. ΛΕΔΑΚΗ ΑΘΗΝΑ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΧΑΝΙΩΝ “ 105. ΝΤΕΡΜΑΝΑΚΗΣ Ι. ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΧΑΝΙΩΝ “ 106. ΣΚΥΛΟΥΡΑΚΗ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΣ ΧΑΝΙΩΝ “  
πηγή: ecopress.gr
Didonis
Didonis

Eπανέρχεται η δυνατότητα τακτοποίησης μεγάλων αυθαιρέτων της κατηγορίας 5

Από το υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοινώνεται ότι επανέρχεται η δυνατότητα τακτοποίησης μεγάλων αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 για 30 χρόνια. Ταυτοχρόνως θα δίνεται η δυνατότητα οριστικής νομιμοποίησης, τόσο των νέων υπαγωγών, όσο και των περίπου 300.000 αυθαιρέτων της ίδιας κατηγορίας, που έχουν ήδη υπαχθεί σε καθεστώς τακτοποίησης. Η νέα ρύθμιση θα ψηφιστεί μέχρι το τέλος του έτους στη Βουλή, με οκτώ νέες προϋποθέσεις.
Σημαντική διαφοροποίηση της νέας νομοθετικής ρύθμισης του ΥΠΕΝ για τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 είναι ότι οι υπαγωγές θα ελέγχονται από ειδικά πιστοποιημένους ελεγκτές δόμησης.
 
Τη νέα νομοθετική ρύθμιση για τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 , που αφορά σε κτίρια χωρίς οικοδομική άδεια, η κτίρια με μεγάλες πολεοδομικές υπερβάσεις ανακοινώνει ο  αρμόδιος υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, του ΥΠΕΝ Νίκος Ταγαράς, με δήλώσεις του στην «Καθημερινή» και στο δημοσιογράφο Γιώργο Λιάλιο.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του αρμόδιου υφυπουργού, οι προϋποθέσεις που θα ισχύουν για τη γενική  επαναφορά της τακτοποίησης των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5, η οποία καταργήθηκε το 2020 και στο μεταξύ νομοθετήθηκε και ισχύει  μόνον για ειδικές περιπτώσεις (ακίνητα τραπεζών, ΕΤΑΔ, κληρονομίες, σε περιοχές φυσικών καταστροφών) είναι:
1.Η δυνατότητα νομιμοποίησης θα ισχύει  για αυθαίρετα που χτίστηκαν πριν από τον Ιούλιο του 2011.
2.Κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης πριν οριστικοποιηθεί.
3.Ο έλεγχος δεν θα γίνεται δειγματοληπτικά, αλλά στο 100% των περιπτώσεων
4.Το πρόστιμο για υπαγωγή θα είναι επαυξημένο,
5.Με την καταβολή του προστίμου, ο ιδιοκτήτης του κτίσματος θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη
6.Αν στο διάστημα αυτό αποφασίσει ότι επιθυμεί να διατηρηθεί το κτίριο και μετά την 30ετία, τότε θα πρέπει να αγοράσει αντίστοιχο δικαίωμα  μεταφοράς συντελεστή από την «Τράπεζα Γης».
7.Τα έσοδα, σε ποσοστό -περί το 60% όσων συγκεντρωθούν να αποδίδονται σε ειδικό λογαριασμό στο Πράσινο Ταμείο και από εκεί στους δήμους αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως (προ του 1983).
8.Οι ελεγκτές δόμησης που θα αναλάβουν το συγκεκριμένο καθήκον θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις προϋπηρεσίας και ειδικής εκπαίδευσης κατά τα πρότυπα των ενεργειακών επιθεωρητών.
«Κακώς σταμάτησε η νομιμοποίηση κατασκευών της «κατηγορίας 5»
Η πλήρης δήλωση του αρμόδιου υφυπουργού ΠΕΝ Νίκου Ταγαρά για τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 έχει ως εξής:
«Κατά τη γνώμη μου, κακώς σταμάτησε η νομιμοποίηση κατασκευών της «κατηγορίας 5» το 2020. Η απαγόρευση αυτή δημιούργησε πολλά προβλήματα στη συνέχεια, κάποια από τα οποία προσπάθησε η πολιτεία να αντιμετωπίσει δίνοντας ορισμένες εξαιρέσεις», λέει στην «Καθημερινή» ο υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς.
-«Θα σας αναφέρω χαρακτηριστικά το παράδειγμα δήμου στη Μακεδονία που θέλει να προχωρήσει σε ενεργειακή αναβάθμιση όλων των σχολείων του και ανακάλυψε ότι κανένα δεν είχε οικοδομική άδεια. Οι περιπτώσεις σαν και αυτή είναι πολλές».
Σύμφωνα με τον κ. Ταγαρά, η νέα ρύθμιση την οποία επεξεργάζεται αυτή την περίοδο η ηγεσία του υπουργείου θα έχει ορισμένες βασικές διαφοροποιήσεις.
«Κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης πριν οριστικοποιηθεί. Ο έλεγχος δεν θα γίνεται δειγματοληπτικά, αλλά στο 100% των περιπτώσεων. Με την καταβολή του προστίμου, που θα είναι επαυξημένο, ο ιδιοκτήτης του κτίσματος θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη. Αν στο διάστημα αυτό αποφασίσει ότι επιθυμεί να διατηρηθεί το κτίριο και μετά την 30ετία, τότε θα πρέπει να αγοράσει αντίστοιχο δικαίωμα μεταφοράς συντελεστή από την «Τράπεζα Γης».  Όσον αφορά τα έσοδα, η πρότασή μας είναι ένα σημαντικό ποσοστό -περί το 60%όσων συγκεντρωθούν να αποδίδονται σε ειδικό λογαριασμό στο Πράσινο Ταμείο και από εκεί στους δήμους αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως (προ του 1983) που καρκινοβατούν».
Όπως αναφέρει ο κ. Ταγαράς, οι ελεγκτές δόμησης που θα αναλάβουν το συγκεκριμένο καθήκον θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις.
«Θέλουμε έμπειρους, ώριμους μηχανικούς, δηλαδή με αποδεδειγμένη προϋπηρεσία. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο οι μηχανικοί αυτοί να περνούν προηγουμένως από μια εκπαίδευση, όπως γίνεται με τους ενεργειακούς επιθεωρητές». Η ρύθμιση αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή πριν από το τέλος του έτους.
 
πηγή ecopress.gr
Didonis
Didonis

Κήποι και αστικό πράσινο: Πρόκληση και προνόμιο για τους κατοίκους των πόλεων

Η ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΠΟΙΟΤΙΚΟΥΣ χώρους πρασίνου έχει καταστεί απαραίτητη για τους κατοίκους των πόλεων. Μια έκθεση των Vivid Economics και Barton Willmore έδειξε ότι σχεδόν τα δύο τρίτα του πληθυσμού στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν εκτιμήσει περισσότερο τους τοπικούς χώρους πρασίνου λόγω του Covid-19 και ότι θέλουν το αίτημα αυτό να αποτελέσει μεγαλύτερη προτεραιότητα για την κυβέρνηση.
Είτε πρόκειται για ένα μικρό μπαλκόνι, είτε για πρόσβαση σε χώρο πρασίνου, είτε για έναν ιδιωτικό κήπο, ο υπαίθριος χώρος έχει γίνει προνόμιο για πολλούς, ειδικά λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού και των πολλαπλών περιόδων εγκλεισμού που ακολούθησαν.
Οι χώροι πρασίνου στην πόλη απειλούνται συνεχώς, ιδίως από τη στιγμή που οι κυβερνήσεις επιδιώκουν να αυξήσουν την πυκνότητα κατοικίας προκειμένου να τροφοδοτήσουν την αυξανόμενη ζήτηση για προαστιακή ανάπτυξη. Ως αποτέλεσμα, ο κήπος και η πρόσβαση σε χώρους πρασίνου/υπαίθριους χώρους έχει μειωθεί τον τελευταίο καιρό, καθώς η προτεραιότητα είναι η στέγαση όσο το δυνατόν περισσότερων.
Όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης, η έλλειψη πρόσβασης σε αυτούς τους χώρους φέρνει στο προσκήνιο εμφανείς ανισότητες, οι οποίες αποκαλύφθηκαν σε περιόδους εγκλεισμού και περιορισμών κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Οι άνθρωποι περιορίστηκαν στα σπίτια τους και στους τοπικούς υπαίθριους χώρους, όπου μπορούσαν να ασκηθούν. Όσοι είχαν πρόσβαση σε αυτούς τους δημόσιους χώρους και διέθεταν δικούς τους κήπους/εξωτερικούς χώρους ήταν πολύ τυχεροί, ενώ οι λιγότερο προνομιούχοι, που ζούσαν σε διαμερίσματα και περιοχές εξαθλίωσης αντιμετώπιζαν κλειστοφοβικές και αποθαρρυντικές συνθήκες.
Το εισόδημα συνδέεται κατά κύριο λόγο με την προσβασιμότητα σε χώρους πρασίνου/υπαίθριους χώρους, με 1 στα 8 βρετανικά νοικοκυριά να μην έχει κήπο. Οι εργαζόμενοι σε ημιειδικευμένα και ανειδίκευτα χειρωνακτικά επαγγέλματα, οι άνεργοι και οι περιστασιακά εργαζόμενοι έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να μην έχουν κήπο σε σχέση με όσους ασκούν διοικητικά, διευθυντικά και εμπορικά επαγγέλματα (συγκριτικό ποσοστό 20% έναντι 7%).
Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας από το Natural England, οι εθνικές μειονότητες έχουν σχεδόν τετραπλάσιες πιθανότητες να μην έχουν πρόσβαση σε υπαίθριο χώρο στο σπίτι (συμπεριλαμβανομένης της παρουσίας ιδιωτικού/κοινόχρηστου κήπου, βεράντας ή μπαλκονιού) σε ένα εκπληκτικό ποσοστό 37% έναντι 10%. 
Σύμφωνα με έρευνα της Lorien Nesbitt, επίκουρης καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο British Columbia, σε γενικές γραμμές, οι χώροι πρασίνου είναι πιο δύσκολα προσβάσιμοι στις γειτονιές με χαμηλότερο εισόδημα. Στις πιο εύπορες περιοχές είναι πολύ πιο εύκολο να βρει κανείς μια μορφή κήπου, μπαλκονιού, ταράτσας, ακόμη και μικροπάρκων και δέντρων, καθώς αυτά απαιτούν τόσο επενδύσεις όσο και συντήρηση.
Οι δημόσιοι χώροι πρασίνου συχνά χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό των δημοτικών συμβουλίων, πράγμα που σημαίνει ότι οι επενδύσεις και η ποιότητα ποικίλλουν λόγω των διαφορετικών προτεραιοτήτων που έχουν οι διάφορες περιοχές όσον αφορά τον προϋπολογισμό για τέτοιους χώρους.

Το γεγονός ότι η πρόσβαση σε κήπο/ιδιωτικό υπαίθριος χώρο είναι προνόμιο γίνεται εμφανές όταν παρατηρούμε τις αρνητικές επιπτώσεις του εγκλωβισμού σε εσωτερικούς χώρους για παρατεταμένες χρονικές περιόδους. Ο εγκλωβισμός αυτός προκαλεί πολυάριθμες παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένων προβλημάτων ψυχικής και σωματικής υγείας, όπως μειωμένη εγκεφαλική λειτουργία, κατάθλιψη και εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Όπως τόνισε η Anna Wirz-Justice, νικήτρια του βραβείου daylight 2022, το φως της ημέρας είναι απαραίτητο για την υγεία και η έκθεση σε αυτό συγχρονίζει το κιρκάδιο σύστημα χρονισμού. Χωρίς αυτόν τον καθημερινό συγχρονισμό μπορεί να προκύψουν συνέπειες όπως ευερεθιστότητα, διακυμάνσεις στη διάθεση και μειωμένη συγκέντρωση.
Μακροπρόθεσμα, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακών παθήσεων, καρκίνου, ψυχικών ασθενειών και παχυσαρκίας. Η μειωμένη πρόσβαση σε αυτούς τους χώρους αυξάνει αυτούς τους κινδύνους, καθώς η έκθεση στο φως της ημέρας είναι περιορισμένη.
Οι κατοικίες που ενσωματώνουν υπαίθριους/πράσινους χώρους παρουσιάζουν θετικές επιδράσεις στη φυσιολογία, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης μακροζωίας και της συγκέντρωσης. Η ουσία της «βιοφιλίας», έννοια στην οποία πρώτη φορά αναφέρθηκε ο Γερμανός ψυχολόγος και κοινωνιολόγος Erich Seligmann Fromm, προέρχεται από την ενστικτώδη ανάγκη μας να είμαστε κοντά στον φυσικό κόσμο και είναι ζωτικής σημασίας. 
 

Για την αντιμετώπιση αυτής της ανισότητας, η πρόσβαση σε αυτούς τους χώρους θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα, για τη βελτίωση της συνολικής ψυχικής και σωματικής ευεξίας. Στοχεύοντας στις υποβαθμισμένες κοινότητες και σε όσους προέρχονται από χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, πρέπει να αποκατασταθεί η πρόσβαση σε κήπο/ιδιωτικό υπαίθριο χώρο, ως ζωτικής σημασίας αγαθό για όλους και όχι ως προνόμιο για τους πιο τυχερούς.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι λύσεις δεν είναι απαραίτητα απλές, καθώς τα οφέλη που παρέχουν οι χώροι πρασίνου επηρεάζονται από το τοπικό πλαίσιο, την κοινωνική μειονεξία, την κουλτούρα και τα δημογραφικά στοιχεία των κατοίκων. Για να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος, οι χώροι πρασίνου μπορούν να είναι πιο ευεργετικοί με τη συμβολή της κοινότητας, σε περιοχές με κοινωνικά μειονεκτήματα.
Η ιδέα του αστικού πρασίνου στις πόλεις μας έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό μια άσκηση επιλογής, αγνοώντας τα εκτεταμένα οφέλη που παρέχουν οι υπαίθριοι χώροι στους κατοίκους. Ωστόσο, καθώς οι πόλεις μας γίνονται πιο πυκνοκατοικημένες έχουν προκύψει καινοτόμοι νέοι τρόποι ενσωμάτωσης πράσινων στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσης των κάθετων κήπων, που πρασινίζουν τις προσόψεις μας και προσφέρουν πολυάριθμα οφέλη για τη σωματική και ψυχική υγεία.
Η εισαγωγή στοιχείων βιοφιλικού σχεδιασμού μπορεί επίσης να εξομαλύνει κάπως τις ανισότητες. Η ενσωμάτωση φυτών εσωτερικού χώρου και η μεγιστοποίηση του φυσικού φωτός είναι ένας άλλο τρόπος πρόσβασης στα οφέλη του φυσικού κόσμου. Διαφέροντας από τον παραδοσιακό ιδιωτικό κήπο, μπορούν να προσφέρουν μια λύση, μεταξύ άλλων καινοτόμων νέων συστημάτων.

Στις πιο εύπορες περιοχές είναι πολύ πιο εύκολο να βρει κανείς μια μορφή κήπου, μπαλκονιού, ταράτσας, ακόμη και μικροπάρκων και δέντρων, καθώς αυτά απαιτούν τόσο επενδύσεις όσο και συντήρηση.
 
πηγή lifo.gr
 
Didonis
Didonis

Τουριστικές Επιχειρήσεις. ΦΕΚ για κατ΄ εξαίρεση εκτός σχεδίου Δόμηση

Ο  πολεοδομικός νόμος 4759/2020, προβλέπει σε εκτός σχεδίου περιοχές ότι τα τουριστικά καταλύματα, εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής και λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να έχουν ελάχιστο εμβαδόν 8000 τετραγωνικών μέτρων, ώστε να θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα. Παράλληλα  ο ίδιος νόμος πρόβλεψε ότι  κατ΄ εξαίρεση θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα γήπεδα εμβαδού κάτω 8.000 τετραγωνικών μέτρων και ελάχιστου εμβαδού 4.000 τετραγωνικών μέτρων για την ανέγερση ξενοδοχειακών καταλυμάτων, εφόσον πληρούν ενεργειακά, περιβαλλοντικά ή πολεοδομικά κριτήρια που ορίζονται με απόφαση του ΥΠΕΝ, η οποία εκδόθηκε και ενεργοποιεί τη σχετική ρύθμιση του νόμου.
* * * * * * * 
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1.Τον ν. 4759/2020 «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξι­κής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας και άλλες διατάξεις» (Α’ 245) και ειδικότερα την παρ. 1 του άρθρου 34.
2.Τον ν. 4067/2012 «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός» (Α’ 79) και ιδίως τα άρθρα 2, 11, 18 και 25.
3.Τον ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερ­νητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α’ 133).
4.Το π.δ. 132/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Περιβάλ­λοντος και Ενέργειας» (Α’ 160).
5.Το π.δ. 2/2021 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 2).
6.Το π.δ. 62/2020 «Διορισμός Αναπληρωτών Υπουρ­γών και Υφυπουργών» (Α’ 155).
7.Την υπ’ αρ. 2/07.01.2021 κοινή απόφαση του Πρωθυ­πουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Περιβάλλο­ντος και Ενέργειας, Νικόλαο Ταγαρά» (Β’ 45).
8.Το άρθρο 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρ­νηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133) και το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1 Πεδίο εφαρμογής
Γήπεδα της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4759/2020, εμβαδού κάτω των οκτώ χιλιάδων (8.000) τ.μ. και ελάχιστου εμβαδού τεσσάρων χιλιάδων (4.000) τ.μ. θεωρούνται κατ’ εξαίρεση άρτια και οικοδομήσιμα για την ανέγερ­ση ξενοδοχειακών καταλυμάτων, εφόσον, επιπλέον των οριζόμενων στην ισχύουσα πολεοδομική νομοθεσία, πληρούν σωρευτικώς τα ενεργειακά, πολεοδομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια που καθορίζονται στα επόμενα άρθρα.
Άρθρο 2 Ενεργειακά Κριτήρια
Τα ενεργειακά κριτήρια, αποσκοπούν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και εγκαταστά­σεων των ξενοδοχειακών καταλυμάτων και επιτυγχά­νονται μέσω:
1.Της ελαχιστοποίησης με το βέλτιστο κάθε φορά τρόπο των λειτουργικών απαιτήσεων σε ενέργεια των κτιρίων, με χρήση κατάλληλου συνδυασμού μεθόδων που αναφέρονται κυρίως στον βιοκλιματικό σχεδιασμό, στα χρησιμοποιούμενα υλικά, τις μονώσεις, τις σκιάσεις κ.ά. Ειδικά, ο βιοκλιματικός σχεδιασμός συνεισφέρει καθοριστικά στη βελτίωση του μικροκλίματος και έχει άμεση επιρροή στην ενεργειακή συμπεριφορά των κτι­ρίων εντός του γηπέδου. Η δε επιλογή των κατάλληλων υλικών σε συνδυασμό με τον προσανατολισμό και τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής του έργου, επιδρούν θετικά στη θερμική άνεση των χώρων κτιρίων και στη μείωση των αναγκών για θέρμανση, ψύξη ή και κατανά­λωση μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
2.Της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ζεστού νε­ρού χρήσης και την αξιοποίηση της τεχνολογίας των γεωθερμικών αντλιών θερμότητας για την κάλυψη των αναγκών ψύξης και θέρμανσης, όπου αυτό είναι δυνατόν.
3.Της χρήσης κατάλληλων παθητικών συστημάτων, όπως, ανοιγμάτων στη νότια και βορινή όψη των κτισμάτων τα οποία σε συνδυασμό με τους επικρατούντες ανέμους διασφαλίζουν ένα φυσικό σύστημα αερισμού, ή και σκιαδίων, στεγάστρων και περσίδων με κινητά προσαρμοζόμενα στις εκάστοτε καιρικές συνθήκες στοιχεία, για την προστασία των ανοιγμάτων από την προσπίπτουσα ακτινοβολία κατά τους θερινούς μήνες.
4.Της μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του καταλύματος.
5.Της χρήσης μηχανικών μέσων και εξοπλισμού χα­μηλής ενεργειακής κατανάλωσης, όπως για παράδειγμα ανεμιστήρων οροφής.
6.Της χρήσης δομικών υλικών με μεγάλη θερμοχωρη­τικότητα, τα οποία αυτοτελώς ή σε συνδυασμό με την τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης επιτυγχάνουν αύξηση της θερμικής τους αδράνειας, ελαχιστοποιώντας τις θερμικές απώλειες.
7.Της χρήσης κατάλληλων υαλοπινάκων για την απο­φυγή κινδύνου υπερθέρμανσης το καλοκαίρι ή απωλει­ών θερμικού φορτίου το χειμώνα.
Ειδικότερα, οι αυξημένες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης, τεκμηριώνονται με τη Μελέτη Ενεργειακής Απόδοσης (ΜΕΑ) του προς υλοποίηση κτιρίου η οποία θα πρέπει να οδηγεί σε έτερο κτίριο που καταναλώνει το 0,16 του κτιρίου αναφοράς, κατά ΚΕΝΑΚ και να συ­νοδεύεται από τεκμηρίωση με διεθνώς αναγνωρισμένο λογισμικό ενεργειακού ισοζυγίου ώστε να αποφεύγεται το χάσμα επιδόσεων μεταξύ σχεδιασμού και υλοποίη­σης. Αποδεκτά λογισμικά είναι αυτά που παίρνουν σαν πρότυπο υπολογισμού ενεργειακού ισοζυγίου, όπως και ο ΚΕΝΑΚ, το πρότυπο ISO 13790 και ενδεικτικώς ανα­φέρονται το EnergyPlus, το PHPP, το TRNSYS, το IESve.
Άρθρο 3 Πολεοδομικά Κριτήρια
Τα πολεοδομικά κριτήρια, αποσκοπούν στην εύρυθμη λειτουργία της μονάδας και στην ορθολογική ένταξή της στην ευρύτερη περιοχή του ακινήτου και επιτυγχάνονται μέσω:
1.Της λειτουργικής διασύνδεσής της με υποδομές, δίκτυα, όμορα οικιστικά σύνολα και κοινόχρηστους χώρους και του ελέγχου της πρόσβασης σε αυτή με πα­ράλληλη εκτίμηση των επιπτώσεων στο οδικό δίκτυο της περιοχής και άρση τυχόν δυσλειτουργιών.
2.Της ισόρροπης κατανομής των κτιριακών όγκων και των ελεύθερων χώρων, με στόχο τη συνοχή των χώρων πρασίνου και την κυκλοφορία του αέρα μέσω της δια­τήρησης και της αξιοποίησης των φυσικών ρευμάτων δροσισμού και αερισμού.
3.Του περιορισμού των μορφολογικών αλλοιώσεων του φυσικού τοπίου με προσαρμογή των κτιριακών όγκων και εγκαταστάσεων της μονάδας στο τοπίο και τα φυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής.
4.Της διασφάλισης των απαιτούμενων χώρων στάθ­μευσης οχημάτων και της κατάλληλης οργάνωσης του εσωτερικού δικτύου κίνησής τους, τηρώντας τις προ­βλέψεις της νομοθεσίας για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα.
5.Του περιορισμού των σκληρών επιφανειών στον περιβάλλοντα χώρο στις ελάχιστες απαιτούμενες για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών της εγκατάστασης, για τη διευκόλυνση της κατείσδυσης του νερού. Ενδει­κτικά, οι τσιμεντοστρωμένοι διάδρομοι για την εξυπη­ρέτηση των εμποδιζόμενων ατόμων μπορούν να επικα­λύπτονται με αντιολισθηρές πλάκες από ανακυκλώσιμα υλικά με μεγάλη ανακλαστικότητα και οι διάδρομοι κυ­κλοφορίας των χώρων στάθμευσης να επιστρώνονται με κυβόλιθους σε εν ξηρώ τοποθέτηση και με αρμούς μεταξύ τους ώστε να επιτρέπεται η απορρόφηση των νερών της βροχής από το έδαφος. Επίσης, η σκίαση των υπαίθριων θέσεων στάθμευσης δύναται να επιτυγχάνε­ται με φύτευση δένδρων ή με ξύλινες πέργκολες αντί της τοποθέτησης στεγάστρων.
6.Της υιοθέτησης των αρχών της αειφόρου/πράσινης δόμησης τόσο για τον σχεδιασμό όσο και την επιλογή υλικών κατασκευής, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η από­σταση της πηγής προέλευσής τους, καθώς και ο κύκλος παραγωγής, μεταφοράς και χρήσης τους.
7.Της μέριμνας για τη διασφάλιση της κατάλληλης αντιπυρικής προστασίας για τις κτιριακές εγκαταστάσεις και τον περιβάλλοντα χώρο του γηπέδου.
8.Της προστασίας και ανάδειξης στοιχείων πολιτιστι­κού, ιστορικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Άρθρο 4 Περιβαλλοντικά Κριτήρια
Τα περιβαλλοντικά κριτήρια, αποσκοπούν στην προ­στασία και διατήρηση των ισορροπιών του ευρύτερου φυσικού περιβάλλοντος του ξενοδοχειακού καταλύμα­τος και στη βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής όπου αυτό ανεγείρεται και επιτυγχάνονται μέσω:
1.Της επιλογής της κατάλληλης φύτευσης, η οποία να συμβάλει στη διατήρηση και ενδυνάμωση των οικοσυ­στημάτων, στην αύξηση του δροσισμού, στην εξασφάλιση σκίασης, στη ρύθμιση της υγρασίας και στην προστασία από τον θόρυβο και τον άνεμο. Προκρίνεται η χρήση ει­δών της τοπικής χλωρίδας, ο περιορισμός των εκτάσεων με χλοοτάπητα ώστε να μεγιστοποιείται η δυνατότητα φύ­τευσης δένδρων και θάμνων, η κατά το δυνατόν διατήρη­ση του υφιστάμενου πρασίνου και η αντικατάσταση των δέντρων που απαιτείται να κοπούν με ισάριθμα σε άλλη θέση. Για την προστασία του κτιρίου προς την κατεύθυν­ση των ψυχρών ανέμων δύναται να φυτεύονται αειθαλή δένδρα, ενώ για την ηλιοπροστασία του περιβάλλοντος χώρου αλλά και του κτιρίου, ενδείκνυται η φύτευση φυλ­λοβόλων δένδρων. Τα ανωτέρω αποτυπώνονται και τεκ­μηριώνονται σε φυτοτεχνική μελέτη η οποία λαμβάνει υπόψη της τοπιολογικά κριτήρια και απεικονίζει χαρτο­γραφικά τη βλάστηση του γηπέδου καθώς και της άμεσης και της ευρύτερης περιοχής στην οποία εντάσσεται.
2.Της κατά το δυνατόν φύτευσης του συνόλου των δωμάτων του τουριστικού καταλύματος με χαμηλή βλάστηση για την αύξηση δροσισμού του κτιρίου κατά τη θερινή περίοδο και τη βελτίωση του μικροκλίματος. Συνιστάται το φυτεμένο δώμα να διαθέτει φυσικό χώμα (που είναι πολύ πιο βαρύ από το βιομηχανικό) για τη βελτίωση της απόδοσής του και να ποτίζεται συχνά ώστε να δημιουργείται δροσισμός μέσω της εξάτμισης.
3.Της ορθολογικής χρήσης του νερού, με την υιοθέ­τηση μεθόδων που ελαχιστοποιούν την κατανάλωσή του, περιορίζουν την άσκοπη κατανάλωση, προωθούν τη δημιουργία δικτύων δεύτερης χρήσης ύδατος (γκρι νερό) και αξιοποιούν τα όμβρια ύδατα.
4.Της υποχρεωτικής κατασκευής υπόγειων δεξαμενών συλλογής των όμβριων υδάτων και της αξιοποίησής τους για τη διαρκή άρδευση της φύτευσης του περιβάλλοντος χώρου.
5.Της μέριμνας και πρόβλεψης των αναγκών χρήσης ύδατος στην περίπτωση κατασκευής κολυμβητικών δε­ξαμενών.
6.Της χρήσης μη επικίνδυνων, πιστοποιημένων και πε­ριβαλλοντικά συμβατών υλικών, με συστατικά φυσικής προέλευσης, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι εκπομπές ρύ­πων προς την ατμόσφαιρα και η παραγωγή αποβλήτων.
7.Της ενσωμάτωσης στη μονάδα, τεχνολογιών και μεθόδων περιβαλλοντικής καινοτομίας για την επίτευ­ξη αυτονομίας και κυκλικής χρήσης υλικών, ενέργειας και νερού και καθαρών τεχνολογιών, όπως συστημάτων αντιρρύπανσης, κ.ά.
8.Της τήρησης των κατευθύνσεων και των προβλέ­ψεων της κείμενης νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Άρθρο 5 Διαδικασία
Η τήρηση των ανωτέρω κριτηρίων, όπως προκύ­πτουν από τις κατά περίπτωση απαιτούμενες για το έργο μελέτες (π.χ Μ.Ε.Α, φυτοτεχνική/τοπιολογική, πε­ριβαλλοντική, κυκλοφοριακή, αρχιτεκτονική, κ.λπ) και εξειδικεύονται στην εκάστοτε περίπτωση τουριστικού καταλύματος, καταγράφεται, αναλύεται και τεκμηριώνε­ται σε σχετική τεχνική έκθεση η οποία υποβάλλεται προς εξέταση και χορήγηση σύμφωνης γνώμης στο οικείο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.
Άρθρο 6 Έναρξη ισχύος
Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 17 Οκτωβρίου 2022
Ο Υφυπουργός
Didonis
Didonis

Παραδοσιακοί οικισμοί • Νομικά ζητήματα

Στο σημερινό άρθρο, θα εξετάσουμε ορισμένα νομικά ζητήματα χαρακτηρισμού και οριοθέτητησης παραδοσιακών οικισμών.
Κατ’ άρθρ. 6 παρ. 2 ΝΟΚ, με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση του ΥΠΕΝ ή του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μπορεί να χαρακτηρίζονται ύστερα από αιτιολογημένη έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου, γνώμη του οικείου δημοτικού συμβουλίου και γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, με σκοπό τη διατήρηση και ανάδειξη της ιδιαίτερης ιστορικής, πολεοδομικής, αρχιτεκτονικής, λαογραφικής, κοινωνικής και αισθητικής φυσιογνωμίας τους.
Το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής είναι αρμόδιο για την παροχή σύμφωνης γνώμης επί των αρχιτεκτονικών για κάθε οικοδομική εργασία (ανέγερση, επισκευή, προσθήκη, κατεδάφιση) σε κτίρια, οικόπεδα ή γήπεδα, που βρίσκονται σε παραδοσιακούς οικισμούς. Η ανωτέρω γνώμη δεν απαιτείται για οικοδομικές εργασίες ή τεχνικά ή άλλα έργα στο εσωτερικό υφισταμένου κτιρίου, οι οποίες δεν επιφέρουν τροποποιήσεις των όψεων αυτού, όπως επίσης δεν απαιτείται και στις περιπτώσεις κτιρίων ή έργων που είναι αποτέλεσμα πανελλήνιου ή διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού.
Για τις αιτήσεις για έκδοση οικοδομικής άδειας σε ακίνητο ευρισκόμενο στις παρυφές παραδοσιακού οικισμού προ του 1923, η Διοίκηση οφείλει να εκφέρει ειδικώς αιτιολογημένη κρίση αν το ακίνητο ευρίσκεται εντός ή εκτός του.
Διαφορές από την εφαρμογή της νομοθεσίας του πολιτιστικού περιβάλλοντος, των αρχαιοτήτων και αρχαιολογικών χώρων, των μνημείων και διατηρητέων κλπ. υπάγονται στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Με τον Ν. 4447/2016, άρθρ. 12 παρ. 1 περ. β δεν χορηγείται εξουσιοδότηση για τον καθορισμό τρόπου οριοθέτησης των πάσης φύσεως οικισμών ή τον καθορισμό του τρόπου πολεοδόμησης/επέκτασής τους.
Για οικισμούς προ του 1923: εφαρμόζεται το ΠΔ της 2.3.1981, όχι αυτό της 24.4.1985 (ΣτΕ 2052/2003, ΣτΕ ΠΕ 287/2011 κλπ.. Λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση. Για οικισμούς μετά το 1923 εφαρμόζεται το ΠΔ της 24.4.1985 και εκδίδεται ΠΔ. Αν υπάρχει εγκεκριμένο ΤΠΣ/ΕΠΣ, πολεοδομούνται με βάση τον Ν. 4447/2016, ειδάλλως αν υπάρχει εγκεκριμένο ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, θα πρέπει ο ανώτερος σχεδιασμός να παρέχει εξουσιοδότηση για την πολεοδόμηση του οικισμού. Γύρω από τα όρια του οικισμού μπορεί να καθορίζεται (περιμετρική) ζώνη προστασίας σε απόσταση από τα όριά του ή σε ακτίνα από το κεντρικό του τμήμα. Οι αρμόδιες υπηρεσίες διατυπώνουν σύμφωνη γνώμη για τη χορήγηση οικοδομικών αδειών
Η «αποκατάσταση» παραδοσιακού κτηρίου ή συγκροτήματος παραδοσιακών κτηρίων ως συνόλου δεν αφορά την ανακατασκευή ολόκληρου του κτηρίου ή του συνόλου των κτηρίων του συγκροτήματος που κατεδαφίστηκε κατά τη φάση των κατασκευαστικών εργασιών στο πλαίσιο εφαρμογής επενδυτικού σχεδίου, ούτε την ανακατασκευή του μεγαλύτερου μέρους αυτών, μπορεί όμως να αφορά την ανακατασκευή κατεδαφισθέντος μέρους του κτηρίου ή του κτηριακού συγκροτήματος ενιαίας επένδυσης, με την προϋπόθεση ότι η κατεδάφιση αφενός δεν αλλοιώνει την ταυτότητα, μορφή και φυσιογνωμία του όλου κτηρίου ή συγκροτήματος αφετέρου δεν αναιρεί τις έννοιες της «επισκευής», «αποκατάστασης» και «μετατροπής».
 
Παναγιώτης Γαλάνης,
Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου, Διδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
Εμπειρογνώμων Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
 
πηγή b2green.gr
Didonis
Didonis

O ρόλος του εκτιμητή μηχανικού για τον ασφαλή προσδιορισμό της αξίας ακινήτου

Βασικό στοιχείο στην πώληση ή μίσθωση ενός ακινήτου είναι και ο σωστός προσδιορισμός της πραγματικής αξίας του. Συνήθως οι ιδιοκτήτες απευθύνονται στους μεσίτες, προκειμένου να τους ενημερώσουν για την τιμή που μπορεί να «πιάσει» το ακίνητό τους. Όμως η εκτίμηση ενός ακινήτου δεν είναι στάσιμη, αλλά συνεχώς μεταβάλλεται και επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες όπως: νομικούς, οικονομικούς και τεχνικούς, τους οποίους γνωρίζουν οι πιστοποιημένοι εκτιμητές.
Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, που τέθηκαν σε ισχύ νέες πολεοδομικές διατάξεις και σχέδια, π.χ. μείωση συντελεστή δόμησης σε πολλές περιοχές, αλλαγές στην εκτός σχεδίου δόμηση, δασικοί χάρτες κλπ, ο ρόλος του εκτιμητή – μηχανικού είναι σημαντικός για την ολοκληρωμένη και επιστημονικά αποδεκτή αξιολόγηση των ακινήτων.
Τι σημαίνει εμπορική αξία ακινήτου;
Με τον όρο εμπορική αξία ενός ακινήτου εννοούμε την αξία που διαμορφώνει η αγορά με βάση διάφορους παράγοντες, τόσο οικονομικούς και κοινωνικούς όσο και τεχνικούς.
Ποιος ο ρόλος του εκτιμητή μηχανικού;
Ο ρόλος του είναι να μελετήσει όλα τα διαθέσιμα τεχνικά και νομικά έγγραφα, που θα του επιτρέψουν να καταλήξει στη σωστή μέθοδο και να προσδιορίσει με ακρίβεια την τελική αξία του ακινήτου μετά από επιτόπια αυτοψία.
Που χρειάζεται η εκτίμηση ενός ακινήτου;
για δικαστική διαμάχη για τον καθορισμό τιμής αποζημίωσης για να προσημειωθεί ένα ακίνητο για λογιστικές καταστάσεις για δανειακούς σκοπούς για ασφαλιστικές εταιρίες για επενδυτικούς σκοπούς για την ενεργειακή τους κατάσταση (απόδοση) για απαλλοτριώσεις Από ποιους παράγοντες εξαρτάται άμεσα η εκτίμηση ενός ακινήτου;
Νομικούς Τεχνικούς Οικονομικούς Ποιοι άλλοι παράγοντες επηρεάζουν την αξία του ακινήτου;
Παγκόσμιο οικονομικό κλίμα Εθνική οικονομία Νομοθεσία ‐ φορολογικό δίκαιο Προοπτικές ανάπτυξης μίας περιοχής Νομική κατάσταση του ακινήτου Τοποθεσία ‐ γεωγραφία Κατάσταση, ηλικία Τρέχον μίσθωμα Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ακινήτου (αρχιτεκτονική, διαρρύθμιση) Πως προσδιορίζεται η αξία των ακινήτων;
Ως έννοια «η αξία ενός ακινήτου» έχει διάφορες εκφάνσεις, όπως:
α) Την οικονομική αξία, που επηρεάζεται από την προσφορά και ζήτηση, τη χρησιμότητα, τη μοναδικότητα, την αρτιότητα κ.α.
β) Την αγοραστική αξία, που αντιπροσωπεύει την πλέον πιθανότερη τιμή πώλησης του ακινήτου.
γ) Την πραγματική – τρέχουσα αξία, η οποία αποτελεί ουσιαστικά το μέσο όρο, ο οποίος προσδιορίζεται από τις διακυμάνσεις των υφιστάμενων τιμών προσφοράς και ζήτησης.
δ) Την αντικειμενική αξία, που είναι η αξία που έχει το ακίνητο σύμφωνα με το κράτος.
Τι λαμβάνεται υπόψη για την εκτίμηση οικοπέδων εντός σχεδίου;
Για την εκτίμηση οικοπέδων εντός σχεδίου λαμβάνονται υπόψη, μία σειρά παραγόντων όπως:
οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης ο συντελεστής δόμησης και ποσοστό κάλυψης η ύπαρξη ή μη δεσμεύσεων επί του ακινήτου η θέα η προσβασιμότητα η ύπαρξη ή μη και η κατάσταση των υποδομών κοινής ωφέλειας στην περιοχή οι γειτνιάζουσες χρήσεις γης η ποιότητα του εδάφους και του υπεδάφους η ύπαρξη ή μη κτιρίου εντός του οικοπέδου και η κατάσταση αυτού η εμπορικότητα των κοντινών δρόμων η θέση του στον αστικό ιστό και ειδικότερα στο πολεοδομικό τετράγωνο η απόσταση από τη θάλασσα ή από περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλους η απόσταση του από περιοχές πολιτιστικού ενδιαφέροντος η σχέση της προηγούμενης με τη μελλοντική του χρήση. Τι λαμβάνεται υπόψη για την εκτίμηση γηπέδων εκτός σχεδίου;
Στην περίπτωση εκτίμησης γηπέδων εκτός σχεδίου τα πράγματα είναι σε άλλες περιπτώσεις απλούστερα και σε άλλες πιο σύνθετα από τις περιπτώσεις των εντός σχεδίου οικοπέδων. Έτσι για την εκτίμηση των γηπέδων εκτός σχεδίου, λαμβάνονται υπόψη παράμετροι όπως:
θέση, χρήσεις γης συντελεστής δόμησης καικάλυψης σχήμα γωνιακό/μεσαίο/διαμπερές το πρόσωπο σε κοινόχρηστο δόμο και το βάθος του πολεοδομικές και νομικές δεσμεύσεις πρόσβαση – οδικό δίκτυο – πλάτος δρόμου υποδομές σε δίκτυα αν γειτνιάζει με ρέμα αν έχει δασικό χαρακτήρα αν υπάρχουν δουλείες προοπτικές, επιτρεπόμενες χρήσεις, μέγεθος, αρτιότητα, δυνατότητα κατάτμησης, απόσταση από αστικά κέντρα, υποδομή, απόσταση από θάλασσα προοπτικές ένταξης στο σχέδιο, οδοποιία, καθορισμός γραμμής αιγιαλού, μορφολογία εδάφους (μεγάλες κλίσεις) γειτνίαση με θετικούς ή αρνητικούς παράγοντες κυρίαρχες χρήσεις περιοχής κτλ. Τι λαμβάνεται υπόψη για την εκτίμηση της αξίας διαμερισμάτων;
Στην εκτίμηση της αξίας ενός διαμερίσματος οι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν και να αξιολογηθούν είναι αρκετά σημαντικοί. Έτσι τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του σε τέτοιες περιπτώσεις είναι τα εξής:
η τοποθεσία και η θέση ο όροφος και η ύπαρξη ανελκυστήρα η θέα και ο προσανατολισµός η ποιότητα κατασκευής αν είναι γωνιακό ή διαμπερές η πρόσοψη ακάλυπτου η θέα και προοπτικές περιοχής η ηλικία (παλαιότητα) και βαθμός συντήρησης ποιος είναι ο αντισεισμικός κανονισμός με βάση τον οποίο χτίστηκε η οικοδομή η ενεργειακή κλάση με βάση το ενεργειακό πιστοποιητικό η διαρρύθμιση και η λειτουργικότητα του η ύπαρξη γκαράζ και αποθήκης η ύπαρξη πρόσθετων ημιυπαίθριων χώρων και εξωστών η ύπαρξη αυθαιρέτων οι νόμιμες χρήσης του διαμερίσματος απόσταση από κέντρο συνοικίας, σχολείο, στάση μέσων μαζικής μεταφοράς κ.ά. ύπαρξη ρύπων, π.χ. από κυκλοφοριακή κίνηση ή ύπαρξη οχλούσας βιομηχανίας τα χαρακτηριστικά της ευρύτερης περιοχής (γειτονίας) στην οποία ανήκει (ανθρωπογεωγραφικά χαρακτηριστικά) πιθανές μελλοντικές πολεοδομικές αλλαγές – παρεμβάσεις (αναπλάσεις, αλλαγές πολεοδομικών δεικτών). Με τι συνδέεται η αξία ενός ακινήτου για χρήση γραφείου;
τοποθεσία θέση προσβάσεις θέσεις στάθμευσης προσανατολισμός όροφος – ύπαρξη ανελκυστήρα διαρρυθμίσεις ύπαρξη εσωτερικού wc ή όχι σε παλιές οικοδομές δυνατότητα τοποθέτησης ταμπέλας δίκτυα παροχών (πχ data) κλιματισμός. Με τι συνδέεται η αξία ενός ακινήτου ως κατάστημα;
εμπορικότητα δρόμου θέση προβολή- μήκος βιτρίνας σχέση βιτρίνας/βάθους καταστήματος. γωνιακό/μεσαίο ελεύθερο ύψος καταστήματος ύπαρξη υπογείου/παταριού. Τι πρέπει να προσέχουμε για να έχουμε μια σωστή εκτίμηση της αξίας ενός ακινήτου;
– Απευθυνόμαστε σε πιστοποιημένο εκτιμητή.
– Πληροφορούμαστε από μεσίτες της περιοχής, πόσο πουλήθηκαν παρόμοια ακίνητα με το δικό σας.
– Ελέγχουμε μήπως υπάρχουν νομικές δεσμεύσεις ή βάρη στο ακίνητο.
Πηγή: b2green.gr
atsianos
atsianos

Η Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική του Πάρνωνα

Στην Αθήνα, την Τρίτη, 11 Οκτωβρίου 2022, είχα την τιμή αλλά και την χαρά, προσκεκλημένος από την καθηγήτρια Ρίβα Λάββα, να μιλήσω σε φοιτητές του 3ου έτους και καθηγητές της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Ε.Μ.Π., για την "ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΡΝΩΝΑ". Η ομιλία έγινε προκειμένου να ενημερωθούν οι σπουδάστριες και οι σπουδαστές για το θέμα αυτό, μιας και από τις 17 έως και τις 21 Οκτώβρη θα βρίσκονται σε περιοχές του Δήμου Μονεμβασίας για την μελέτη της Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής της, στο πλαίσιο του μαθήματος  «Ανάλυση και μελέτη Ιστορικών Κτιρίων και Συνόλων".
Πρέπει να ομολογήσω ότι όταν ξαναβρέθηκα στους χώρους της Σχολής η συναισθηματική μου φόρτιση ήταν μεγάλη. Τέτοια εποχή πριν 51 χρόνια, τελείωνα την Αρχιτεκτονική Σχολή. . Ήρθαν στο μυαλό μου οι καθηγητές μας, ο Θουκιδίδης Βαλεντής της Κτιριολογίας, ο Κυπριανός Μπίρης και οι επιμελητές του, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, ο Κώστας Ξανθόπουλος της Οικοδομικής, ο Ιωάννης Λιάπης των Εσωτερικών Χώρων, ο Εγγονόπουλος της Ζωγραφικής. Βλέποντας το αίθριο από πάνω, νόμιζα ότι έβλεπα  οι φιγούρες των συμφοιτητών και των συμφοιτητριών να παρακολουθούν σε αυτό τις παρουσιάσεις των διπλωματικών εργασιών τους. Θυμήθηκα τα καμαρίνια που είχαμε και εμείς στο ισόγειο, όπου δουλεύαμε το 5ο έτος τις διπλωματικές μας εργασίες. Ήρθε στο μυαλό μου η κατάληψη της Σχολής που είχαμε κάνει τον Απρίλη του 1967. Εκεί είμασταν όταν έγινε το πραξικόπημα....

  Στην σημερινή ομιλία μου αναφέρομαι στην Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική του Πάρνωνα. Ο Πάρνωνας, ο Μαλεβός, είναι το ήρεμο βουνό που (ΔΙΑΦ.02) αναπτύσσεται απέναντι από τον επιβλητικό Ταΰγετο, οποίος και κάθε απόγευμα ρίχνει την σκιά του πάνω του. Βρίσκεται στην νοτιοανατολική (ΔΙΑΦ.03) πλευρά της Πελοποννήσου και ένα μέρος του ανήκει στην Π.Ε. Αρκαδίας και το υπόλοιπο, το νότιο στην Π.Ε. Λακωνίας     Α.   Ο ΧΩΡΟΣ
Στον χώρο αυτό αναπτύσσονται οι παρακάτω οικιστικές ενότητες (ΔΙΑΦ.04) :

 
•                  Της βόρειας ορεινής Κυνουρίας με κύριους οικισμούς, το Καστρί, τον Άγιο Πέτρο και τα Άνω Δολιανά (Ι).
•                  Της νότιας ορεινής Κυνουρίας με κύριους οικισμούς αυτούς του Πραστού, της Καστάνιτσας, της Ορεινής Μελιγού και του Κοσμά (ΙΙ).
•                  Της παραθαλάσσιας Κυνουρίας με κύριους οικισμούς το Λεωνίδιο, το Παράλιο Άστρος, τον Τυρό (ΙΙΙ), 
•                  Της βορειοανατολικής Λακεδαίμονας, με κύριους οικισμούς τις Καρυές, τα Βρέσθενα, την Βαμβακού, τα Τσίτζινα, τον Βασσαρά, και νοτιότερα, με τους οικισμούς το Γεράκι Βρονταμά, και την Γκοριτσά (ΙV).
•                  Της περιοχής του Ζάρακα, με κύριους οικισμούς τον Χάρακα, την Ρηχειά, το Κυπαρρίσι (V).
•                  Της κεντρικής περιοχής της τ. Επαρχίας Επιδαύρου Λιμηράς με κύριους οικισμούς των Μολάων, το δίπολο Παπαδιάνικα & Ασωπός, τα  Νειάτα & την Μονεμβασία (VI).
•                  Την περιοχή των Βατίκων με κύριους οικισμούς αυτούς της Νεάπολης, το Λάχι, τον Άγιο Νικόλαο και  τα Βελανίδια (VIII).
Οι περισσότεροι οικισμοί που συναντάμε και σήμερα, στις παραπάνω οικιστικές ενότητες του Πάρνωνα,  βρίσκονται στα ορεινά,  με την δημιουργία τους να ανάγεται στον 13ο  & 14ο  περίπου αιώνα. Εκείνη την περίοδο παρατηρήθηκαν μετακινήσεις πληθυσμών από τα πεδινά σε ορεινά, ασφαλή μέρη ή και εγκαταστάσεις εποίκων από την Βαλκανική. Ήδη από τον 8ο αιώνα είχαν εγκατασταθεί σλάβικα φύλα στη Λακωνία, κυρίως όμως στα ορεινά του Ταΰγετου, οι Μελιγγοί και στα πεδινά οι Εζερίτες. Στον Πάρνωνα εντοπίζονται λιγότερες εγκαταστάσεις των φύλων αυτών. Εκτιμάται ότι σλάβικα φύλλα εγκαταστάθηκαν στην Αράχωβα (Καρυές), την Ζαραφώνα (Καλλιθέα) και τα Τσίτζινα (Πολύδροσο).  Επίσης, περί το 1350 ο δεσπότης του Μυστρά Θεόδωρος Παλαιολόγος δίνει την άδεια εγκατάστασης Αλβανών και στην περιοχή του Ζάρακα. Πάντως μεγαλύτερες μετακινήσεις από τις πεδινές εγκαταστάσεις στις ορεινές, έγιναν κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας και φυσικά εντάθηκαν μετά την κατάληψη της Πελοποννήσου από τους Οθωμανούς. 
 
 
Μετά την δημιουργία του νέου Ελληνικού Κράτους (ΔΙΑΦ.05) και την εξασφάλιση πλέον συνθηκών ασφαλούς διαβίωσης στις πεδινές περιοχές και σε συνδυασμό με την καταστροφή πολλών οικισμών από τις ορδές του Ιμπραήμ, άρχισε η μετακίνηση κατοίκων από τους ορεινούς οικισμούς στα πεδινά, κυρίως σε θέσεις όπου ήδη υπήρχαν πρόχειρα καταλύματα για την στέγαση των καλλιεργητών της γης & των κτηνοτρόφων. Ενδεικτικά στον χάρτη της διαφάνειας καταγράφονται τέτοιου είδους μετακινήσεις. Από την Βαρβίτσα κατέβηκαν στη Σκούρα, από τη Βαμβακού στους Βουτιάνους και στον Κλαδά, από τα Τσίντζινα στη Γκοριτσά και τη Ζούπενα. Στον Ζάρακα, από την Κρεμαστή μετακινήθηκαν στη Ρηχεία, στον Χάρακα, στον Λαμπόκαμπο και τα Πιστάματα.
Οι οικισμοί αυτοί, τόσο οι προϋπάρχοντες όσο και οι νεότεροι, φτάνουν στο απόγειο της ανάπτυξής τους στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. (ΔΙΑΦ.06) Την περίοδο εκείνη κατασκευάζονται μεγάλοι ναοί, κατά κανόνα με χρηματοδοτήσεις Ελλήνων του εξωτερικού (που ήδη είχαν μεταναστεύσει κυρίως στην Αμερική) καθώς και σχολικά κτίρια, με το πρόγραμμα «Συγγρού». Επίσης την περίοδο εκείνη αναγείρονται και μεγάλα κτίρια κατοικιών, πολλά ακολουθώντας τα τυπολογικά στοιχεία των παραδοσιακών κατοικιών αλλά και άλλα νεοκλασικής τυπολογίας ή επηρεασμένα από την τυπολογία αυτή. Τέτοια κτίρια θα δούμε στη συνέχεια κατά την παρουσίαση των οικισμών.

Η ανάπτυξη αυτή συνεχίστηκε μέχρι και την δεκαετία του 1930. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, όμως, άρχισε η αποδυνάμωση και η πληθυσμιακή συρρίκνωση και των οικισμών του Πάρνωνα, τόσο των πεδινών όσο και των ορεινών. Σε αυτό έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο η ύπαρξη στον Λακωνικό Πάρνωνα δυναμικών πυρήνων του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ αλλά και του Δημοκρατικού Στρατού που σε συνδυασμό με την δράση των Ταγμάτων Ασφαλείας , την περίοδο της κατοχής και των παρακρατικών ομάδων που δρούσαν στην περιοχή μετά την απελευθέρωση, ανάγκασαν πολλούς από τους κατοίκους της υπαίθρου να μετακινηθούν σε μεγάλα αστικά κέντρα αναζητώντας, εκεί, ασφαλή διαβίωση.
Να σημειώσουμε ότι ο πληθυσμός της Λακωνίας από 150.000 κατοίκους που ήταν το 1940, το 1950 μειώθηκε κατά 40.000 περίπου και έφτασε τους 110.000 κατοίκους.
Οι περισσότεροι οικισμοί, κυρίως οι ορεινοί έχουν πλέον μετατραπεί σε οικισμούς 2ης κατοικίας και ξαναγεμίζουν με κόσμο τους θερινούς μήνες. Σε μερικούς παρατηρείται κίνηση όλο τον χρόνο, μετά την δημιουργία τουριστικών καταλυμάτων, μέσω χρηματοδοτικών προγραμμάτων των τελευταίων δεκαετιών, όπως στις Καρυές, στην Καστάνιτσα, στον Κοσμά κ.α.
 
Στη Βαμβακού, (ΔΙΑΦ.07) τόπο καταγωγής της οικογένειας Νιάρχου με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Νιάρχου, εφαρμόζεται ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα, το VAMVAKOU REVIVAL, με το οποίο αναστηλώνονται κτίρια (σχολείο, κατοικίες κλπ), ενισχύονται οικογένειες νεών για την μόνιμη διαμονή τους στο χωριό και οργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις όλο τον χρόνο.
 
 
Παράλληλα τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται έντονη τουριστική ανάπτυξη στην περιοχή της Μονεμβασίας, (ΔΙΑΦ.08), όπου η ανάπτυξη της Κάτω Πόλης της Μονεμβασίας έχει προσελκύσει νέους οικιστές, Έλληνες και ξένους, που έχουν αναγείρει νέα κτίρια τόσο στην Γέφυρα της Μονεμβασίας, όσο και στις παραθαλάσσιες εκτάσεις απέναντι από το Κάστρο. Παρόμοια τουριστική ανάπτυξη εντοπίζεται και στην Ελαφόνησο.  Μικρότερης έντασης τουριστική ανάπτυξη παρατηρείται στις περιοχές της Νεάπολης, στα Βάτικα, στους παραθαλάσσιους οικισμούς της ευρύτερης περιοχής των Μολάων, στην Πλύτρα, τον Αρχάγγελο, την Ελιά, καθώς και στους παραθαλάσσιους οικισμούς του Ζάρακα, Κυπαρίσι και Γέρακα.  Στη διαφάνεια βλέπουμε Α/Φ του 1946 & του 2016 όπου με σαφήνεια βλέπουμε την ανάπτυξη αυτή.
 
Η ανάπτυξη που παρατηρείται στις περιοχές αυτές είχε σαν αποτέλεσμα να δημιουργηθούν δυναμικά διοικητικά & εμπορικά κέντρα στους Μολάους, την Γέφυρα Μονεμβασίας, τα Παπαδιάνικα, στην Νεάπολη καθώς και στο ημιορεινό Γεράκι.
 
   
Β.   ΤΟ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟ  ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Ας δούμε τώρα ποιο ήταν και είναι το Πολεοδομικό υπόβαθρο με βάση το οποίο αναπτύχθηκαν  οι περιοχές αυτές.
Κατ΄αρχή περί το 1835 συντάχθηκε ρυμοτομικό σχέδιο για την Κάτω πόλη της Μονεμβασίας το οποίο δεν εφαρμόστηκε ποτέ και ίσως δεν εγκρίθηκε. Περί το 1860, οπότε και υπήρξε μία έντονη παραγωγή πολεοδομικών σχεδίων από τις αρμόδιες τεχνικές υπηρεσίες, συντάχθηκε ρυμοτομικό σχέδιο στην κεντρική περιοχή του οικισμού των Καρυών, το οποίο, όμως, μέχρι και σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί. Την ίδια περίοδο συντάχθηκαν ρυμοτομικά σχέδια, ιπποδάμειας τυπολογίας, στους παραλιακούς οικισμούς της Πλύτρας και της Νεάπολης. Περί το 1955 απέκτησε σχέδιο πόλης ο οικισμός των Μολάων. Την περίοδο 1983 – 1986, στο πλαίσιο της Ε.Π.Α., συντάχθηκαν & εγκρίθηκαν Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια και πολεοδομικές μελέτες Επέκτασης και Αναθεώρησης των σχεδίων των οικισμών των Μολάων και της Νεάπολης, στους οποίους έχει ολοκληρωθεί και η Πράξη Εφαρμογής. (ΔΙΑΦ.09). Παράλληλα κατά την τελευταία 15ετία έχουν συνταχθεί ΣΧΟΑΠ στους τέως Δήμους Βοιών, Ασωπού, Μονεμβασίας & Ζάρακα, τα οποία όμως δεν έχουν ολοκληρωθεί και δεν έχουν εφαρμοστεί οι προτάσεις τους. Τέλος στην περιοχή του Πάρνωνα έχει συνταχθεί και εγκριθεί «Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη του Όρους Πάρνωνα & του Υγροβιότοπου Μουστού», η οποία καλύπτει την εδαφική έκταση των τέως Δήμων Οινούντος, Θεραπνών & Γερακίου.
 
 
Όσο αφορά την προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (ΔΙΑΦ.10), παρ΄ όλο που από τις μελέτες που είχαν συνταχθεί την δεκαετία του 1960, μελετητής τότε ήταν ο καθηγητής Αργύρης Πετρονώτης, είχαν επισημανθεί ζώνες Παραδοσιακών οικισμών και στον Πάρνωνα, βλέπε σχετικό χάρτη, με τις διατάξεις του Ν.1978 παραδοσιακός οικισμός είναι μόνο αυτός της Κάτω Πόλης της Μονεμβασίας. Κατά την τελευταία δεκαετία, όμως, με ενέργειες τοπικών παραγόντων, κηρύχθηκαν Παραδοσιακοί όλοι οι οικισμοί του Ζάρακα.
 
 
Γ.   Η ΤΥΠΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΝΩΝΑ
Πριν σας παρουσιάσω φωτογραφίες από τους διάφορους κύριους οικισμούς της περιοχής του Πάρνωνα θα δούμε ποιος ήταν ο κυρίαρχος τύπος της παραδοσιακής κατοικίας και στη Λακωνία, έναν τύπο που συναντάται σε όλη την περιοχή της Πελοποννήσου.
 
 
Το κύριο χαρακτηριστικό των παραδοσιακών κτιρίων κατοικιών και του Πάρνωνα (ΔΙΑΦ.11), αποτελεί το διώροφο – μερικές φορές & τριώροφο ακόμα και τετραώροφο, όταν η μεγάλη κλίση του εδάφους το επέβαλλε – κτίσμα διαστάσεων σε κάτοψη περίπου 6,00 Χ 12,00 μ. που ονομάζουμε ανωγοκάτωγο μακρινάρι. Τα κτίρια τοποθετούνταν συνήθως με την μακριά πλευρά του, κάθετα στις κλίσεις του εδάφους, χωρίς όμως να αποκλείεται και η τοποθέτησή του παράλληλα στην κλίση του εδάφους  όταν η οικονομία του χώρου το επέβαλλε.
Παρ’ όλο που στη διαμόρφωση των εξωτερικών χώρων (χαγιάτια, εξώστες, λιακοί κλπ), όπως θα δούμε και στη συνέχεια παρατηρούνται, , διαφοροποιήσεις ανά περιοχή, η εσωτερική διαρρύθμιση και η λειτουργία των χώρων είναι η ίδια σε όλες τις περιοχές.
Στο ανώτερο επίπεδο του κτίσματος αυτού, στον όροφο, αναπτύσσεται η κατοικία με την είσοδο στο κέντρο της μεγάλης πλευράς της, όπου και ένας  μικρός προθάλαμος – διάδρομος και απέναντι από την είσοδο είναι μικρή καμαρούλα (υπνοδωμάτιο), (Εικ.11-01).
Προς την μεριά (Εικ.11-02) της κύριας, στενής, όψης βρίσκεται η σάλα, Είναι ένας χώρος «πολλαπλών χρήσεων». Στον χώρο αυτό κυριαρχεί το μεγάλο τετράγωνο τραπέζι, παραδίπλα είναι ο καναπές και κατά κανόνα υπάρχει και μία ντιβανοκασέλα ή ένα κρεβάτι, μιας και ο χώρος αυτός χρησιμεύει και για τον ύπνο των παιδιών της οικογένειας ή των επισκεπτών.  Στη σάλα προς την μεριά της κύριας στενής όψης κατά κανόνα υπάρχουν και δύο παράθυρα. Σε ορισμένες περιοχές αντί για δύο παράθυρα βρίσκουμε δύο μπαλκονόπορτες που οδηγούν σε εξώστη που είναι καλυμμένος με κεραμοσκεπή στέγη.  
Στην άλλη μεριά είναι το χειμωνιάτικο, (Εικ.11-03). Ο χώρος αυτός ήταν η κουζίνα και το καθημερινό του σπιτιού. Στο τζάκι οι νοικοκυρές έψηναν τα φαγητά και στον νεροχύτη που υπήρχε στην ποδιά του παραθύρου έπλεναν τα πιάτα και τα λοιπά σκεύη. Δίπλα (Εικ.11-04) στο παράθυρο – νεροχύτη ήταν κρεμασμένη στον τοίχο η χαρακτηριστική ξύλινη, ανοικτή, πιατοθήκη.
Στο κάτω επίπεδο, στο ισόγειο, που εκτός από την πόρτα είχε και ένα μικρό παράθυρο στο κέντρο της όψης,  ήταν οι αποθήκες και ο στάβλος των ζώων. Στο πίσω άκρο (Εικ.11-06) του επιπέδου αυτού, στη λίθινη καμάρα, κάτω από το χειμωνιάτικο, αποθηκεύονταν τρόφιμα, και παράλληλα εξασφάλιζε ένα ασφαλές δάπεδο στον χώρο του υπερκείμενου χειμωνιάτικου. Στα κτίρια που υπήρχαν (Εικ.011-07)  στο κέντρο του χωριού στο ισόγειο στεγάζονταν μαγαζιά (εμπορικά, καφενεία, ταβέρνες κλπ)
Η προσπέλαση στον όροφο γίνεται με εξωτερική λίθινη ή και ξύλινη αρκετές φορές σκάλα, κατά κανόνα ευθύγραμμη, (ΔΙΑΦ.12).  που οδηγεί σε μια βεράντα όπου και η κύρια είσοδος της οικίας. Η βεράντα αυτή σε άλλες περιοχές είναι σκεπασμένη με ξύλινη κεραμοσκεπή στέγη και σε άλλες , όπως στη περιοχή του Πάρνωνα, είναι ανοικτή και λέγεται λιακός.
 
  Αυτή ήταν μία σύντομη περιγραφή της τυπικής παραδοσιακής κατοικίας.  
Δ.   ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΤΟΥ ΠΑΡΝΩΝΑ
Και τώρα θα δούμε λεπτομερέστερα πως εμφανίζεται η τυπική αυτή παραδοσιακή κατοικία  στην περιοχή του Πάρνωνα με μία σύντομη περιήγηση στους κύριους οικισμούς των παραπάνω οικιστικών ενοτήτων.
Δ.01  ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΤΟΥ ΑΡΚΑΔΙΚΟΥ ΠΑΡΝΩΝΑ (Ο/Ε: Ι – ΙΙ – ΙΙΙ) 
Η Κυνουρία
Θα ξεκινήσουμε (ΔΙΑΦ.13)  από τα βόρεια, από την Κυνουρία. Η Κυνουρία είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα και με ιδιαιτερότητες περιοχή, Τσακωνιά, Πραστός, Καστρίτες πετρομάστορες, η οποία θα πρέπει να παρουσιαστεί σε ιδιαίτερη εκδήλωση από πλέον εμού ειδικούς. Όμως σήμερα θα σας δείξω μερικές εικόνες από τους οικισμούς της περιοχής του Αρκαδικού Πάρνωνα, ξεκινώντας από τρεις οικισμούς της Βόρειας ορεινής Κυνουρίας, το Καστρί, τόπο καταγωγής πετρομαστόρων οι οποίοι κατέβαιναν και δούλευαν και στον Λακωνικό Πάρνωνα, τα Άνω Δολιανά και τον Άγιο Πέτρο.
 
 
 
Συνεχίζουμε (ΔΙΑΦ.14) με τέσσερεις οικισμούς της νότιας ορεινής Κυνουρίας, την Καστάνιτσα, τον ιστορικό Πραστό, την Μελιγού και τον Κοσμά. Αναπτυγμένοι σε επικλινή εδάφη οδηγούνταν στην κατασκευή πολυώροφων κτιρίων.
 
 
Τελειώνουμε την σύντομη περιήγησή μας (ΔΙΑΦ.15) με εικόνες από τρεις οικισμούς της παραθαλάσσιας Κυνουρίας, το Λεωνίδιο, τον Τυρό και το Παράλιο Άστρος. Και στους οικισμούς αυτούς επικρατεί το ανωγοκάτωγο μακρινάρι.
 
 
Δ.02  ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΤΟΥ ΛΑΚΩΝΙΚΟΥ ΠΑΡΝΩΝΑ
Δ.02.01.   Η ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ IV * Η βόρεια Λακεδαίμων
Και τώρα ερχόμαστε στη Λακωνία. Ξεκινάμε (ΔΙΑΦ.16) με τρεις οικισμούς της οικιστικής ενότητας της Βόρειας Λακεδαίμονος. Τις Καρυές που είναι ένας παλαιός οικισμός. Κατά την Βυζαντινή περίοδο ονομαζόταν Μεγάλη Αράχωβα. Θεωρείται ο τόπος καταγωγής των Καρυατίδων, που κοσμούν το Ερέχθειο. Δυστυχώς ο οικισμός καταστράφηκε δύο φορές, μία από τον Ιμπραήμ και την άλλη το 1944 από τους Γερμανούς. Παρ΄ όλο που οι μετέπειτα επισκευές των πυρπολημένων κτιρίων αλλοίωσαν την αρχική τους μορφή, έχουν απομείνει ενδιαφέροντα κτίρια, τυπικά ανωγοκάτωγα μακρινάρια.
 
 
Τα Βρέσθενα δημιουργήθηκαν περί τον 14ο αιώνα από τους κατοίκους του ορεινού οικισμού «Καρδαμά», γύρω από τις πηγές που εντοπίστηκαν στο Β/Α μέρος του σημερινού οικισμού. Τα επόμενα χρόνια η ανάπτυξη ήταν μεγάλη. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, τα Βρέσθενα αποτελούσαν έδρα της Επισκοπής Βρεσθένης, της οποίας τελευταίος επίσκοπος φέρεται ο Θεοδώρητος Β΄ που διατέλεσε Πρόεδρος της Πελοποννησιακής Γερουσίας. Τα Βρέσθενα το 1928 αριθμούσαν 1.352 κατοίκους. Από τον οικισμό αυτό παρουσιάζω δύο μικρά κτίρια. Το ημιδιώροφο είναι πολύ παλαιό κτίριο και σε αυτό πρέπει να έχει γίνει επέκταση, γιατί το μικρό παράθυρο στο κέντρο, παραπέμπει σε χαμηλό κτίριο του 18ου αιω. με δίρριχτη στέγη. Το άλλο είναι ένα ισόγειο κτίριο με ενδιαφέρουσα κατασκευή των ανοιγμάτων του.
Τα Τσίντζινα, Πολύδροσο σήμερα, φαίνεται από τις πηγές ότι υπήρχε περί το 1292 μχ. Πάντως η ανάπτυξή της παρουσιάζεται μετά τον 18ο αιώνα. Μετά την δημιουργία του νέου Ελληνικού Κράτους οι κάτοικοί του μετακινούνται στα πεδινά και δημιουργούν τους οικισμούς της Γκοριτσάς και της Ζούπαινας (Άγιοι Ανάργυροι) και έτσι τα Τσίντζινα μετατρέπεται σε οικισμό στον οποίο οι κάτοικοι από την Γκοριτσά και τη Ζούπαινα μετακόμιζαν τους θερινούς μήνες. Στην διαφάνεια βλέπουμε τα τυπικά παραδοσιακά κτίρια, αλλά και δρομικές καμάρες.
Ο οικισμός της Γκοριτσάς, (ΔΙΑΦ.17), όπως ήδη αναφέραμε, δημιουργήθηκε μετά το 1830 με την μετακίνηση των κατοίκων των ορεινών Τσιντζίνων (Πολύδροσο σήμερα). Μετακινήσεις που είχαν σαν στόχο την εξεύρεση γης για την ανάπτυξη πρόσθετων παραγωγικών, αγροτικών, δραστηριοτήτων, που είχαν να κάνουν κύρια με την καλλιέργεια της ελιάς, που και σήμερα αποτελεί την κύρια οικονομική δραστηριότητα.
 
Ο οικισμός αναπτύχθηκε, αρχικά,  στο νοτιανατολικό τμήμα του,  μιας και εκεί υπήρχαν μερικά πηγάδια και περί το 1840 ιδρύθηκε και  Ενορία, πράγμα που σημαίνει ότι η δημιουργία του οικισμού ήταν πλέον γεγονός. Τα πρώτα κτίρια ήταν ισόγειες «καλύβες» που εκτιμάται ότι είχαν δημιουργηθεί πρωιμότερα για την εποχιακή στέγαση των αγροτών. Από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα αρχίζουν να κτίζονται όλο και περισσότερα & μεγαλύτερα κτίρια κατοικιών, αλλά και λοιπά κτίρια παραγωγικών δραστηριοτήτων, κύρια ελαιοτριβεία. 
 
 
Ο Βασσαράς, (ΔΙΑΦ.18) ήταν και είναι συνδεδεμένος με τον ορεινότερο οικισμό, τα  Βέροια, τα οποία κατά την περίοδο της πρώτης Τουρκοκρατίας (1460-1687) πρέπει να ήταν «κώμη πολύ-άνθρωπος»  Στην απογραφή του Grimanni του 1700 οι δύο αυτοί οικισμοί καταγράφονται μαζί. Η από κοινού καταγραφή των δύο αυτών οικισμών δείχνει ότι τον 18ο αιώνα δεν είχε επαρκώς αναπτυχθεί ο Βασσαράς, ο οποίος άρχισε να αναπτύσσεται δυναμικά από τα τέλη του 18ου αιώνα σε βάρος των Βεροίων. 
   
 
Ο οικισμός της Χρύσαφας (ΔΙΑΦ.19), όπως αναφέρουν τοπικοί ερευνητές «…φαίνεται να έχει χτισθεί στην παρούσα θέση πριν χίλια περίπου χρόνια, λόγω της ύπαρξης πηγής (Άγιο-Θανάσης). Προηγήθηκε παλαιότερα άλλη θέση πιο νότια κοντά στην Παναγία τη Χρυσαφίτισσα και σε αρχαία και προχριστιανικά χρόνια ο οικισμός βρισκότανε ακόμα νοτιότερα στη θέση Πικρομυγδαλιά…». Την ίδρυση του σημερινού χωριού πρέπει να αναζητήσουμε εν τούτοις πολύ αργότερα στα μεσαιωνικά χρόνια.  Πάντως στις αρχές του 17ου αιώνα (1600) η Χρύσαφα βρίσκεται σε πλήρη άνθιση και την περίοδο εκείνη που συμπίπτει με την 2η Ενετοκρατία, η Χρύσαφα ήταν η πρωτεύουσα μίας  οικιστικής & διοικητικής ενότητας 53 χωριών (teritorio di Crisaffa, όπως καταγράφεtαι στην απογραφή Grimmani).
   
 
Το Γεράκι, (ΔΙΑΦ.20), ένας από τους μεγαλύτερους οικισμούς της οικιστικής ενότητας που εξετάζουμε και έχει συνεχή ιστορικό βίο από την προϊστορική εποχή. Κατά την βυζαντινή περίοδο σε λόφο ανατολικά του σημερινού οικισμού κατασκευάζεται Κάστρο και κάτω από αυτό καστροπολιτεία. Ο σημερινός οικισμός αρχίζει να αναπτύσσεται μετά τον 17ο αιώνα, ανάπτυξη η οποία σταματά βίαια με την πυρκαγιά του 1825, από τον Ιμπραήμ. Από το 1830, αρχίζει η ανοικοδόμηση νέων κτιρίων, επισκευάζονται τα παλαιότερα και αρχίζουν να αναγείρονται καταστήματα γύρω από την κεντρική πλατεία, η οποία βρισκόταν στην ίδια θέση με την σημερινή. Στα τέλη του 19ου και στις αρχές κατασκευάζονται κτίρια πιο αστικού χαρακτήρα. Σήμερα εξακολουθεί να είναι ένας δυναμικός οικισμός, κυρίως λόγω της εκτεταμένης καλλιέργειας της ελιάς.
   
 
Δ.02.02.   Η ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ V * Ο Ζάρακας
Θα προχωρήσουμε τώρα εξετάζοντας την επόμενη οικιστική ενότητα, αυτή του Ζάρακα και εδώ θα σταθούμε λίγο περισσότερο (ΔΙΑΦ.21). Η περιοχή του Ζάρακα, βρίσκεται στο ΒΑ τμήμα της τ. επαρχίας Επιδαύρου Λιμηρά της Π.Ε. Λακωνίας. Είναι ορεινή περιοχή με μικρές μόνο κοιλάδες και τα βουνά της αποτελούν παραφυάδες του ανατολικού Πάρνωνα που καταλήγουν ανατολικά στο Μυρτώο πέλαγος.
 
     
Ιστορικά η αφετηρία του εποικισμού της περιοχής ανάγεται στους αρχαίους χρόνους, πιθανότατα κατά την Υστεροελλαδική περίοδο (1600 -1100 π.Χ.) και από την περίοδο εκείνη σώζονται τα ίχνη δύο πόλεων, του Ζάρακα και των Κυφάντων. 
Ο Ζάρακας μετά από την καταστροφή του από τον Πύρρο, βασιλιά της Ηπείρου και σύμμαχο των Σπαρτιατών αναγείρεται και πάλι κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους οπότε και αναπτύσσεται οικονομικά & πολιτιστικά. Εντάσσεται στο Κοινό των Ελευθερολακώνων. Στην περίοδο αυτή αποδίδονται και αρχαιότητες που εντοπίστηκαν στην περιοχή της (ναός του Απόλλωνα, ανακατασκευή των τειχών της Ακρόπολης κλπ). Η ζωή στον Ζάρακα σταματά το 375 οπότε η πόλη καταστράφηκε ολοσχερώς από μεγάλο σεισμό.
Κατά την βυζαντινή περίοδο και ιδίως μετά τον 10ο αιώνα και όπως αναφέρει η συνάδελφος Ελένη Αλεξάκη, στο βιβλίο της «Ο ΖΑΡΑΚΑΣ», «..τα λιγοστά βυζαντινά μνημεία καθώς και τα ερείπια κατεστραμμένων οικισμών είναι τα τεκμήρια του εποικισμού της περιοχής αυτή την περίοδο. Τα μεσαιωνικά χωριά του Ζάρακα, οι λεγόμενες σήμερα «Παλιοχώρες» ή «Κάστρα» είναι χτισμένα πάνω σε υψώματα, στην περιοχή των σημερινών οικισμών Κυπαρίσσι, Χάρακας, Ρηχιά και Γέρακας. Φαίνεται μάλιστα από τις γραπτές ιστορικές μαρτυρίες ότι φέρουν το ίδιο όνομα με τους σημερινούς οικισμούς…..».
Περί το 1350 ο δεσπότης του Μυστρά Θεόδωρος Παλαιολόγος δίνει την άδεια εγκατάστασης Αλβανών και στην περιοχή του Ζάρακα. Οι Αλβανοί ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και εξασφαλίζοντας την μόνιμη διαμονή τους στην περιοχή, περιποιούνται τον τόπο και τον μεταβάλλουν καλλιεργητικά.
Η συγκρότηση του σημερινού οικιστικού δικτύου του Ζάρακα δεν είναι σαφές πότε ακριβώς διαμορφώθηκε. Πάντως και εδώ, όπως και σε όλη την Πελοπόννησο,  παρατηρείται το φαινόμενο της συγκρότησης, κατά τους ύστερους βυζαντινούς χρόνους και κυρίως την περίοδο της τουρκοκρατίας, οικισμών σε ορεινές, ασφαλείς περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό η Κρεμαστή υπήρξε ο παλαιότερος από τους σημερινούς οικισμούς. Από τα τέλη του 18ου αιώνα και τις αρχές του 19ου αιώνα άρχισε η πιο συστηματική ανασυγκρότηση των οικισμών με την μετακίνηση κατοίκων της κατεστραμμένης από τον Ιμπραήμ Κρεμαστής αλλά και με μετανάστες  που ήλθαν στον Ζάρακα από τα γύρω μέρη της Λακωνίας καθώς και από τα κοντινά νησιά (Ύδρα & Σπέτσες) ακόμα και από την Κρήτη.
Η συγκρότησή τους, γίνεται κάτω από τα παλιά κάστρα, κοντά στις «παλιοχώρες» & γύρω από τα πρόχειρα κτίρια (καλύβια ή μονόσπιτα) που είχαν κατασκευαστεί για να στεγάσουν προσωρινά όσους μετακόμιζαν από ορεινούς ή και άλλους οικισμούς για αγροτικές ή άλλες εργασίες.
Ας δούμε και μερικά χαρακτηριστικά κτίρια της τοπικής αρχιτεκτονικής, σημειώνοντας ότι στην περιοχή αυτή εκτός από τους εντόπιους τεχνίτες είχαν δραστηριοποιηθεί και πετρομάστορες από την Ύδρα και τις Σπέτσες καθώς και από την Κυνουρία.
 
 
Θα ξεκινήσουμε από την Κρεμαστή (ΔΙΑΦ.22). που είναι ένας από τους παλαιότερους οικισμούς, ο οποίος είχε αναπτυχθεί από την υστεροβυζαντινή περίοδο και από τον οποίο, μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, μετακινήθηκαν κάτοικοί της στους πεδινότερους οικισμούς του Ζάρακα, τη Ρηχιά, το Λαμπόκαμπο, τα Πιστάματα. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 860 μέτρων κοντά σε ελατοσκεπασμένες βουνοκορφές. Το 1661 η Κρεμαστή αριθμεί 3.500 κατοίκους όπως αναφέρει η απογραφή των Ενετών. Διατηρεί στενές εμπορικές σχέσεις με τα νησιά Σπέτσες Ύδρα μέσω λιμανιού στο Κυπαρίσσι, που τους προμηθεύει κτηνοτροφικά προϊόντα, κρασί και στάρι. Πιο μετά το εμπόριο επεκτάθηκε ως την Αλεξάνδρεια όπου τους προμήθευε βελανίδια απαραίτητα για βαφές υφασμάτων. To 1870 αρχίζει η μετανάστευση στην Αμερική. Τα φτωχά εκείνα χρόνια βρέθηκαν στην Αμερική αρκετοί Κρεμαστιώτες που πρόκοψαν αλλά δεν λησμόνησαν την πατρίδα τους, πολλοί επέστρεψαν στο χωριό ενίσχυσαν την οικονομία του τόπου τους και έτσι η Κρεμαστή γνώριζε μεγάλη ακμή τα χρόνια 1900-1960.
Στη διαφάνεια βλέπουμε μερικά χαρακτηριστικά παραδοσιακά κτίρια, τόσο από την Κρεμαστή, όσο και από τους οικισμούς της Αριάνας, του Χάρακα, του Λαμπόκαμπου και του Λιμένος του Γέρακα. Όπως βλέπει κανείς όλα τα κτίρια ανήκουν στον τύπο του ανωγοκάτωγου μακριναριού, με μικροδιαφοροποιήσεις φυσικά. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η φωτογραφία επάνω αριστερά, όπου απεικονίζεται μία κυκλική καλύβα με οξυκόρυφη ξύλινη στέγη καλυμμένη με χόρτα. Την λέγαν «Τούρλα» και αποτελούσε πρόχειρο κατάλυμα των κτηνοτρόφων όταν κατέβαιναν στα χειμαδιά.
Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στη Ρηχειά (ΔΙΑΦ.23), η οποία πέραν των άλλων αποτελεί και τόπο καταγωγής της Σταυρούλας Λάββα. Η συγκρότησή τους και της Ρηχιάς, γίνεται κάτω από το παλιό κάστρο, κοντά στις «παλιοχώρες» & γύρω από τα πρόχειρα κτίρια (καλύβια ή μονόσπιτα) που είχαν κατασκευαστεί για να στεγάσουν προσωρινά όσους μετακόμιζαν από ορεινούς ή και άλλους οικισμούς για αγροτικές ή άλλες εργασίες. Ο οικισμός δεν είναι συμπαγής αλλά συγκροτείται από γειτονιές που αντιστοιχούν κατά κανόνα στις επιμέρους οικογένειες που εποικούν τον χώρο,. Στην Ρηχιά εγκαταστάθηκαν, ανάμεσα σε άλλους , οι οικογένειες Φριντζίλα & Πετρουτσά από τις Σπέτσες, οι Κοκκοραίοι από την Αρκαδία (μέσω Γοράνων Λακεδαίμονος), από την Καταβόθρα η οικογένεια Μπέλεση κλπ.

 
Στη διαφάνεια βλέπουμε μερικά χαρακτηριστικά κτίρια της Ρηχειάς. Κάτω αριστερά βλέπουμε δύο χαμηλά μονόσπιτα και αριστερά ένα τυπικό ανωγοκάτωγο μακρινάρι με τον λιακό του μπροστά. Επάνω δεξιά βλέπουμε δύο τυπικά δίπατα κτίρια με τα δύο παράθυρά τους στην όψη. Στο κέντρο είναι ένα νεότερο κτίριο, κτισμένο περί τα τέλη του 19ου αιώνα με επιμελημένη την λιθοδομή και την διαμόρφωση των ανοιγμάτων. Εδώ στον όροφο παρατηρούμε ότι υπάρχουν τρία ανοίγματα, δύο παράθυρα και μία εξωστόθυρα που οδηγεί σε έναν μικρό εξώστη. Όπως αντιλαμβάνεστε εδώ έχουμε επιρροές νεοκλασικής τυπολογίας. Επάνω αριστερά βλέπουμε δύο κτίρια με χρωματισμένα τα πεταχτά επιχρίσματα με γαιώδη χρώματα και λευκά πλαίσια στα ανοίγματα. Εδώ έχουμε επιρροές από τους σχετικά κοντινούς οικισμούς των Παπαδιανίκων & του Ασωπου, για τους οποίους θα μιλήσουμε αργότερα. Το κτίριο με την ώχρα παρατηρούμε ότι σε κάτοψη έχει σχήμα «Γ». Πράγματι όταν οι χώροι του τυπικού ανωγοκάτωγου μακριναριού δεν επαρκούσαν κατασκεύαζαν άλλο ένα κάθετα σε αυτό και σχεδόν ποτέ δίπλα σε αυτό.
 
Στην διαφάνεια αυτή  (ΔΙΑΦ.24), σας παρουσιάζω τα σχέδια αποτύπωσης ενός χαμώγειου μονόσπιτου, από μελέτη που είχαμε συντάξει προκειμένου αφ΄ενός να χαρακτηριστεί ως μνημείο προυφιστάμενο του 1830 και αφ΄ετέρου να συνταχθεί η μελέτη επισκευής και αναστήλωσής του. Επειδή οι αρχαιολόγοι δεν μπορούσαν να επιβεβαιώσουν την χρονολόγηση με βάση τα δομικά και τυπολογικά στοιχεία του κτιρίου αναγκαστήκαμε να ζητήσουμε την συνδρομή του Δημόκριτου, οι επιστήμονες του οποίου μετά από σχετικές μετρήσεις μας επιβεβαίωσαν. Κτίρια του τύπου αυτού συναντάμε και σε άλλες περιοχές του Ζάρακα.
 
 
Στην εγγύς περιοχή της Ρηχιάς παρατηρείται επίσης και η ύπαρξη μεγάλου αριθμού ληνών (ΔΙΑΦ.25) (πατητήρια σταφυλιών για παραγωγή οίνου). Ο Θοδωρής Κόκκορης έχει εντοπίσει και καταγράψει εξήντα έξη (66) ληνούς. Aρκετοί από αυτούς υπήρχαν και χρησιμοποιούνταν ήδη κατά την βυζαντινή περίοδο και με την επανοίκηση της Ρηχιάς στα τέλη του 18ου αιώνα κάποιοι από αυτούς επισκευάστηκαν ενώ κτίστηκαν και άλλοι από την αρχή.
Πρόκειται για κτίρια κατά κανόνα ισόγεια, υπάρχουν όμως και μερικά διώροφα και όλα είναι λιθόκτιστα και καμαροσκεπή στο ισόγειο.. Πέραν αυτών συναντάμε και λίγους ληνούς που ήταν ασκεπείς και είχαν μόνο το πατητήρι, διαμορφωμένο και αυτό, περιμετρικά με τοιχοποιία λιθοδομής. Τα πατητήρια εσωτερικά είναι επιχρισμένα με υδραυλικό κονίαμα – κουρασάνι.
Η ύπαρξη τόσο μεγάλου αριθμού ληνών οφείλεται ότι στην περιοχή γινόταν από παλιά εκτεταμένη καλλιέργεια αμπελιών και κατ’ επέκταση παραγωγή οίνου.
 
 
Πριν αφήσουμε τον Ζάρακα θα πάμε στο Κυπαρίσσι. (ΔΙΑΦ.26). Το Κυπαρίσσι ο βορειότερος παραλιακός οικισμός της Λακωνίας απαρτίζεται από τρεις επί μέρους οικισμούς, τον Σταυρό, την Μητρόπολη και την Παραλία, τον παραλιακό οικισμό, στον οποίο τα ασπρισμένα κτίρια παραπέμπουν στην αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική. Και αυτό δεν είναι τυχαίο γιατί η οδική σύνδεση με τους λοιπούς οικισμούς της Λακωνίας άργησε πολύ να κατασκευαστεί και η επικοινωνία με τον «έξω κόσμο» γινόταν διά θαλάσσης. Στην διαφάνεια παρουσιάζονται χαρακτηριστικές φωτογραφίες κτιρίων της Παραλίας, μερικά από τα οποία έχουν αναγερθεί στα μέσα του 19ου αιώνα (βλέπε πινακίδες).
 
Δ.02.03.   Η ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ VΙ * Οι Μολάοι και η ευρύτερη περιοχή τους
Τώρα θα πάμε στην επόμενη οικιστική ενότητα, την 6η, που βρίσκεται δυτικά, στον Λακωνικό κόλπο και στην πρωτεύουσά του, (ΔΙΑΦ.27) τους Μολάους που είναι χτισμένοι σε υψόμετρο 200 μέτρων, δυτικά της ομώνυμης πεδιάδας. Στην πεδιάδα αυτή είχαν κατασκευάσει το 1941 οι Γερμανοί αεροδρόμιο από το οποίο απογειώθηκαν τα αεροπλάνα για την επιχείρηση κατάληψης της Κρήτης.
 
 
Το όνομα του οικισμού προέκυψε από παραφθορά της λατινικής λέξης mola που σημαίνει μύλος. Ο οικισμός, με μια μικρή παραφθορά του ονόματος - στον τύπο Mola - απαντάται για πρώτη φορά σε κείμενο του 1209 και συγκεκριμένα στη λεγόμενη Συνθήκη της Σαπιέντζας. Η συνθήκη αυτή είχε συναφθεί ανάμεσα στο Γοδεφρείδο Βιλλεαρδουίνο, ηγέτη των Φράγκων, και στους Βενετούς οι οποίοι βοήθησαν τους Σταυροφόρους στην κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και στην κατάκτηση του Μορέως. Στη Συνθήκη αυτή οριοθετούνται το Πριγκηπάτο και οι κτήσεις των Βενετών, και σε κάποιο σημείο της ο Γοδεφρείδος δηλώνει ότι «... έχει ήδη στην κατοχή του την πόλη Mola, ενώ το σύνολο της Λακεδαίμονος...» Στην διάρκεια των Ορλωφικών οι Μολάοι έπαθαν μεγάλες καταστροφές από τις επιδρομές των Τουρκαλβανών. Απελευθερώθηκαν σχεδόν με το ξεκίνημα της επανάστασης του 1821, άλλα καταστράφηκαν και αυτοί, το 1825 από επιδρομή του Ιμπραήμ στην περιοχή.
Ο πληθυσμός των Μολάων ήταν περί το 1700, σύμφωνα με την απογραφή Grimani, 538 κάτοικοι, όταν , η Μονεμβασία, πρωτεύουσα του “Τerritorio de Malvasia”  είχε 1.622 κατοίκους, η παρακείμενη Συκιά 628 κατοίκους, η Κρεμαστή, στον Ζάρακα, 1.465 και το Φαρακλό, στα Βάτικα, 1.094 κατοίκους. Όπως φαίνεται από τα στοιχεία αυτά οι Μολάοι ήταν ένας μεσαίου μεγέθους οικισμός. Περί το 1828, σύμφωνα με τα στοιχεία καταγραφής, και μετά την επέλαση του Ιμπραήμ (κάηκαν περί τα 80 σπίτια), ο πληθυσμός των Μολάων ήταν «Οικογένειαι αυτόχθονες και πάροικοι 56, ψυχαί 235»
Η ανάπτυξη των Μολάων άρχισε μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, οπότε και εξελίσσονται σε διοικητικό κέντρο, αρχικά ως έδρα του Δήμου Ασωπού και από το 1864 ως έδρα της επαρχίας Επιδαύρου Λιμηράς. Ενδεικτικά αναφέρεται σύμφωνα με την απογραφή του 1920 οι Μολάοι έχουν πληθυσμό 1.858 κατοίκων, το 1940 3.000 και το 2011 περί τους 4.000 κατοίκους. Οι Μολάοι από το 2011 αποτελούν έδρα του «Καλλικρατικού» Δήμου Μονεμβασιάς. Η ανάπτυξη της πόλης, πλέον, των Μολάων συνεχίστηκε και εντάθηκε από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και εντεύθεν, και εκτός από Διοικητικό Κέντρο μετεξελίχθηκε και σε Εμπορικό Κέντρο & Κέντρο Παροχής Υπηρεσιών.
O οικισμός των Μολάων, περί το 1955, όντας πλέον έδρα της Επαρχίας Επιδαύρου Λιμηρά και το κύριο οικιστικό κέντρο της περιοχής, απέκτησε Σχέδιο Πόλης.
Στο πλαίσιο της «Επιχείρησης Πολεοδομικής Ανασυγκρότησης» απέκτησε Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο & συντάχθηκε και Πολεοδομική Μελέτη με τα οποία πέραν των άλλων προβλέφθηκαν και οι απαραίτητοι κοινόχρηστοι & κοινωφελείς χώροι, απαραίτητοι για την ισόρροπη ανάπτυξή τους.
Στη διαφάνεια βλέπουμε μερικά χαρακτηριστικά κτίρια του οικισμού των Μολάων. Στην κάτω σειρά είναι τυπικά ανωγοκάτωγα μακρινάρια, με τον χαρακτηριστικό λιακό και την πέτρινη σκάλα και ένα αρχοντικό σε σχήμα «Γ». Στην επάνω σειρά υπάρχουν φωτογραφίες νεοκλασικών κτιρίων. Νεοκλασικά κτίρια που αναγέρθηκαν αρχές του 20ου αιώνα βρίσκουμε και στα επαρχιακά ημιαστικά κέντρα.
Στην ευρύτερη περιοχή των Μολάων είχαν αναπτυχθεί και άλλοι σχετικά δυναμικοί οικισμοί που εξακολουθούν και σήμερα να είναι «ζωντανοί», όπως η Συκιά, η Μεταμόρφωση, το Φοινίκι, η Αγγελώνα, ο Άγιος Δημήτρης, και οι Βελλιές. Δυτικά από τους Μολάους σε μικρή απόσταση βρίσκεται ο παραλιακός οικισμός της Ελιάς ο οποίος τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σημαντική οικιστική ανάπτυξη, λειτουργώντας ως παραθεριστικός οικισμός. Και στους οικισμούς αυτούς συναντάμε τα τυπικά ανωγοκάτωγα μακρινάρια, της ειδικής τυπολογίας της περιοχής.
Νοτιοανατολικά των Μολάων (ΔΙΑΦ.28)  και κοντά στα ερείπια της βυθισμένης πόλης του Ασωπού, βρίσκετε τον δίδυμο των οικισμών Ασωπού και Παπαδιανίκων. Πρόκειται για οικισμούς που αναπτύχθηκαν εντονότερα μετά το 1830. Στους οικισμούς αυτούς μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κτίρια κατοικιών τους. Λευκά πλαίσια από τριπτό επίχρισμα στα ανοίγματα. Οριζόντιες ταινίες επίσης λευκές από το επίχρισμα κάτω από την έδραση της στέγης και κατακόρυφες στις γωνίες με σκερτσόζικη ένωση της κατακόρυφης και της οριζόντιας ταινίας. Το πεταχτό επίχρισμα είναι χρωματισμένο με έντονα χρώματα, ώχρα, κεραμιδί, μαύρο κάποιες φορές. Παλιά στα κτίρια εξωτερικά οι λιθοδομές ήταν αρμολογημένες, αλλά όπως λένε οι ντόπιοι, περί το 1920 ένας τεχνίτης από τη Δαιμόνια άρχισε να εφαρμόζει την τεχνική που προαναφέραμε.

Τώρα θα κάνουμε μια στάση στο Κάστρο της Μονεμβασίας. (ΔΙΑΦ.29) Το κάστρο της Μονεμβασίας είχε δημιουργηθεί από τους βυζαντινούς και την περίοδο της Φραγκοκρατίας κετλήφθη από τους Φράγκους. Περί το 1250, όταν οι βυζαντινοί σε μάχη στην Πελαγονία της Μακεδονίας συνέλαβαν τον Γοδεφρείδο Βιλλαρδουίνο, προκειμένου να αφεθεί αυτός ελεύθερος, οι Φράγκοι παραχώρησαν στους βυζαντινούς την κυριαρχία του κάστρου της Μονεμβασίας καθώς και αυτά του Γερακίου και του Μυστρά . Όπως συνέβη και στα άλλα δύο κάστρα κάτω από αυτά, όπου το έδαφος το επέτρεπε, άρχισε να δημιουργείται η Κάτω Πόλη, οχυρωμένη και αυτή με τείχη. 
 
  Από εδώ, μετά τους Βυζαντινούς, πέρασαν οι Οθωμανοί, οι Ενετοί και πάλι οι Οθωμανοί, αφήνοντας ο καθένας τα ίχνη του. Μετά την απελευθέρωση από τους τούρκους, η ζωή συνεχίστηκε στην Κάτω Πόλη, όμως η δυσκολία κυκλοφορίας και άλλοι παράγοντες ανάγκασαν τους κατοίκους να μετακομίζουν σε γειτονικές ή και πιο μακρινές πόλεις. Τα κτίρια άρχισαν να καταρρέουν. Μετά το 1960, κάποιοι ξένοι στην αρχή αλλά και Έλληνες αργότερα, άρχισαν να αγοράζουν τα παλαιά κτίρια. Εκείνη την εποχή άρχισε να δραστηριοποιείται στο κάστρο το ζεύγος των αρχιτεκτόνων, η Χάρις και ο Αλέξανδρος Καλλιγάς. (ΔΙΑΦ.30)  

 
Οι αρχιτέκτονες αυτοί, στην αρχή, αλλά και άλλοι, αργότερα, συμπεριλαμβανομένου και εμού, κάτω από τον αυστηρό έλεγχο των αρμοδίων της Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Σπάρτης, άρχισαν να επισκευάζουν και να αναστυλώνουν τα κτίρια, ξαναζωντανεύοντας έτσι τον οικισμό. Στην διαδικασία αυτή, εκτός από τους αρχιτέκτονες, καθοριστικός ήταν και ο ρόλος των ντόπιων πρωτοπόρων μαστόρων. Του πετρουμάστορα μπάρμπα Μήτσου Τραϊφόρου από το γειτονικό Αγιάννη. Του επιμελή και εφευρετικού κατασκευαστή στεγών Χρήστου Αρκούδη από τις Βελιές. Σήμερα οι αξίες έχουν απογειωθεί. Η Μονεμβασία είναι πλέον γνωστή σε όλο τον κόσμο και προσελκύει πολλούς επισκέπτες όλο τον χρόνο. Για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών, έχουν δημιουργηθεί ενδιαφέροντες ξενώνες, καφέ διάφορα, εστιατόρια - ονομαστό ήταν το εστιατόριο της Ματούλας Ρίτσου που λειτουργεί και σήμερα. Ο κεντρικός δρόμος του οικισμού, από την Πύλη μέχρι την πάνω πλατεία, το Κανόνι, με τα χαρακτηριστικά μαγαζιά έχει ξαναζωντανέψει. (ΔΙΑΦ.31) Στις διαφάνειες είδαμε μερικές γενικές απόψεις της Κάτω Πόλης κάποια κτίρια, παλαιότερα και νεότερα.
 
Θα ολοκληρώσουμε (ΔΙΑΦ.32) την αναφορά μας στην 6η οικιστική ενότητα του Πάρνωνα, βλέποντας εικόνες από τους πεδινούς οικισμούς της Δαιμόνιας και της Ελίκας αλλά και από μερικούς χαρακτηριστικούς οικισμούς που είχαν αναπτυχθεί στα ορεινά της περιοχής αυτής, όπως είναι τα Κουλέντια, ο Άγιος Μάμας και τά Λυρά. Στις φωτογραφίες που παρουσιάζονται στη διαφάνεια αυτή, βλέπουμε ότι και εδώ επικρατεί ο τύπος της παραδοσιακής κατοικίας του ανωγοκάτωγου μακριναριού.
  Δ.02.04.   Η ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ VΙΙ * Τα Βάτικα
Στο νοτιότερο άκρο της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπου και το ανατολικό ακρωτήρι της Λακωνίας, ο Κάβο Μαλιάς, αναπτύσσεται η περιοχή των Βατίκων. Τα Βάτικα έχουν ιστορία πολλών χιλιάδων ετών. Πλήθος ευρημάτων μαρτυρούν την ανθρώπινη δραστηριότητα σε όλες τις ιστορικές εποχές.
Η παραθαλάσσια Νεάπολη Βοιών (ΔΙΑΦ.33) είναι ο μεγαλύτερος ημιαστικός οικισμός της περιοχής των Βατίκων, ήταν έδρα του δήμου Βοιών, και σήμερα ανήκει στο δήμο Μονεμβασιάς. Βρίσκεται στην θέση της αρχαίας πόλης των Βοιών, Οι Βοιαί ήταν μια αρχαία πόλη, η οποία δημιουργήθηκε μεταξύ του 1050 π.Χ. και του 950 π.Χ. από τον Ηρακλείδη Βοία, ανήκε στο Κοινό των Ελευθερολακώνων, το οποίο απαρτιζόταν από 18 πόλεις. Η πόλη γνώρισε ιδιαίτερη ακμή κατά τη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων ως εμπορικό λιμάνι, αλλά μέχρι την ύστερη αρχαιότητα είχε παρακμάσει.
 
 
Η σημερινή πόλη άρχισε να αναπτύσσεται και αυτή μετά το 1830 και κυρίως μετά το 1862, όταν συντάχθηκε και εγκρίθηκε το πρώτο της ρυμοτομικό σχέδιο, που κάλυπτε την κεντρική περιοχή του σημερινού οικισμού. Να συμπληρώσουμε εδώ ότι και στην Νεάπολη έχει συνταχθεί στο πλαίσιο της Ε.Π.Α. 82-84, Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, Πολεοδομική Μελέτη Επέκτασης – Αναθεώρησης και Πράξη Εφαρμογής του σχεδίου των περιοχών Επέκτασης. Τέλος έχει συνταχθεί και ΣΧΟΑΠ που καλύπτει την εδαφική περιφέρεια του τέως Δήμου Βοιών.
Όπως βλέπουμε και στη διαφάνεια στην Νεάπολη, πέραν των απλών κτιρίων της τυπικής παραδοσιακής οικίας (Εικ.33-02) συναντάμε και κτίρια νεοκλασικής τυπολογίας (Εικ.33-03). Στην Εικ.33-04 βλέπουμε τμήμα του παραλιακού μετώπου όπως ήταν στις αρχές του 20ου αιω. Και στην διπλανή της βλέπουμε πως είναι σήμερα. Τα περιγράμματα των αρχικών κτιρίων έχουν παραμείνει αλλά έχουν γίνει διάφορες επεμβάσεις, κυρίως με την κατασκευή εξωστών από σκυρόδεμα. Οι παρεμβάσεις αυτές είναι πλέον εμφανείς στο κτίριο των Εικ.33-07 & 08, όπου βλέπουμε πως ένα καθαρά νεοκλασικό κτίριο μετατράπηκε σε ένα άχρωμο σύγχρονο. Στην Εικ.33-06 φαίνεται ένα τριώροφο επισκευασμένο κτίριο του οποίου η όψεις έχουν διαμορφωθεί με την απόδοση με σύγχρονη γραμμή στοιχείων της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
Στα Βάτικα πριν την επανίδρυση και τον εποικισμό της Νεάπολης υπήρχαν αρκετοί οικισμοί που είναι αναπτυγμένοι στις πλαγιές του όρους Κριθίνα. Οι οικισμοί αυτοί δημιουργήθηκαν περί τα τέλη του 17ου αιω, κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, και εξακολουθούν να λειτουργούν και σήμερα. Οι οικισμοί αυτοί (ΔΙΑΦ.34), είναι, η Άνω και η Κάτω Καστανιά, το Λάχι, το Μεσοχώρι, το Φαρακλό, ο μεγάλος οικισμός του Αγίου Νικολάου και ο παραλιακός οικισμός που εφάπτεται στο Μυρτώο πέλαγος, τα Βελανίδια. Όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες της διαφάνειας, κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των οικισμών είναι η συμπαγής συγκρότησή τους, η εκτεταμένη χρήση του ασβέστη που καλύπτει, εξωτερικά, τις λιθοδομές, κάτι που παραπέμπει στην αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική. Λόγω της πυκνής δόμησης και της στενότητας του δομήσιμου χώρου του οικισμού οι κατοικίες δεν ακολουθούν πάντοτε την τυπολογία του κλασικού ανωγοκάτωγου μακριναριού.  Στο δρόμο για τα Βελανίδια και κοντά στη Νεάπολη είναι το Παραδείσι. Εκεί οι κάτοικοι εκμεταλλευόμενοι τα άφθονα νερά μιάς πηγής στην απότομη πλαγιά, κάτω από αυτή κατασκεύασαν μία σειρά από μικρούς υδρόμυλους, τον ένα κάτω από τον άλλο. Ευτυχώς έχουν διατηρηθεί και κάποιων τα κτίρια έχουν επισκευαστεί.

Μετά την απελευθέρωση άρχισαν και εδώ να αναπτύσσονται οικισμοί και στις πεδινές εκτάσεις νότια του όρους όπως ο Κάμπος, οι Άγιοι Απόστολοι, ο Άγιος Γεώργιος και τα Βιγκλάφια. Απέναντι από τα Βιγκλάφια είναι η Ελαφόνησος, η οποία τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη, μιάς και μαζί με την Μονεμβασία αποτελούν σημαντικούς προορισμούς τουριστών, εντόπιων και ξένων.
Εδώ ολοκληρώθηκε η περιήγησή μας στους διάφορους οικισμούς του Πάρνωνα. Παρ΄όλες τις κακότεχνες και κακόγουστες επεμβάσεις που έχουν γίνει, στο όνομα της ανάπτυξης και του εκσυγχρονισμού, έχουν παραμείνει σχεδόν σε όλους τους οικισμούς, σε άλλους περισσότερα, σε άλλους λιγότερα, κτίρια χαρακτηριστικά της παραδοσιακής μας αρχιτεκτονικής. Θα το διαπιστώσετε τώρα που θα κατεβείτε στη Λακωνία.
Τέλος θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η κατοίκηση της περιοχής αυτής σε βάθος χρόνου, πέρα από τα ενδιαφέροντα κτίρια κατοικίας έχει πλουτίσει τον χώρο και με αξιόλογα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, όπως, ναών, ιερών μονών, κτιρίων εκπαίδευσης και διοίκησης αλλά και με ενδιαφέροντα κτίρια παραγωγικών δραστηριοτήτων, στα οποία ο χρόνος δεν μου επέτρεψε να αναφερθώ.
Ε.   ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ
Μιάς και είμαστε αρχιτέκτονες θα τελειώσω την σημερινή μου ομιλία με την κωδικοποιημένη παρουσίαση των διαφόρων επί μέρους δομικών στοιχείων των παραδοσιακών κτιρίων.
Οι περιμετρικοί τοίχοι (ΔΙΑΦ.35), είναι κατασκευασμένοι από λιθοδομή  με την χρήση ακατέργαστων λίθων, κυρίως ασβεστολίθων  και επιμελημένα επεξεργασμένων μαρμάρινων λίθων ή πωρόλιθων, στις νότιες περιοχές του Πάρνωνα,  που τοποθετούνται στις γωνίες και στα πλαίσια των ανοιγμάτων. Συνεκτική ύλη, στην κατασκευή των λιθοδομών, είναι το ασβεστοκονίαμα  αλλά και ο πηλός, είτε για λόγους οικονομίας είτε λόγω της έλλειψης ασβεστόλιθου για την παραγωγή ασβέστη . Η χρήση ενισχυτικών ξυλοδεσιών είναι σπάνια στα κτίρια της  περιοχή αυτής. Οι τοίχοι λιθοδομής εσωτερικά είναι επιχρισμένοι και εξωτερικά αρμολογημένοι. 
 
 
Οι εσωτερικοί τοίχοι (ΔΙΑΦ.36), κατασκευάζονται από μπαγδατί, δηλαδή τοίχους με ξύλινο σκελετό που αμφίπλευρα καλύπτονται με επίχρισμα οπλισμένο με άχυρο ή γίδινες τρίχες.

Το πάτωμα του ορόφου, (ΔΙΑΦ.37), κατασκευάζεται με ξύλινα δοκάρια πάνω στα οποία πατούν φαρδιές ξύλινες σανίδες, εκτός από τον χώρο του χειμωνιάτικου όπου, μίας και αποτελεί την άνω παρειά του υποκείμενου ισόγειου θόλου, το δάπεδο είναι συνήθως πλακοστρωμένο και μερικές φορές πατημένο χώμα, Όταν δεν υπήρχε θόλος και το πάτωμα και το δάπεδο στο χειμωνιάτικο ήταν ξύλινο, κάτω από το τζάκι τοποθετούσαν χώμα μέσω μιάς ειδικής υποδοχής (βλέπε φωτογραφία κάτω δεξιά).

Η στέγη, (ΔΙΑΦ.38), κατά κανόνα τρίρριχτη με το αέτωμα στο μέρος του χειμωνιάτικου, κατασκευάζεται με ξύλινα ζευκτά (Εικ.38-01 / 02 ) πάνω στα οποία πατούν σανίδες ή καλάμια στα οποία  εδράζεται η επικάλυψη είτε με σχιστόπλακες, κυρίως στους ορεινούς οικισμούς του Πάρνωνα (Κοσμάς κλπ), είτε με κεραμίδες (Εικ.38-04), ανάλογα με το  υλικό που υπήρχε στην περιοχή. Η οροφή, στο ανώτερο επίπεδο του κτιρίου μορφώνεται είτε με ξύλινα ταβάνια (Εικ.38-10), απλά ή περίτεχνα όταν οι οικονομικές δυνατότητες των ιδιοκτητών το επέτρεπαν , είτε με μπαγδατί από τριφτό επίχρισμα. Μερικές φορές παραμένει, εσωτερικά, η στέγη εμφανής  (Εικ.38-01).
Τα τέρματα των λιθοδομών κατά κανόνα έχουν το ίδιο πάχος με αυτό των λιθοδομών. Πολλές όμως φορές για να απομακρυνθούν τα όμβρια νερά πιό μακριά από τους τοίχους, διαμορφώνεται μία μικρή λίθινη προεξοχή  (Εικ.38-07) ή η διαμόρφωση αυτή γίνεται με δύο - τρεις σειρές κεραμιδιών  (Εικ.38-09).
Σε πολλούς οικισμούς του Πάρνωνα, οι οποίοι δεν είχαν πηγαία νερά,  υπήρχε ειδική κατασκευή για την συλλογή των ομβρίων, με την δημιουργία μόνιμης διαμήκους, με ελαφρά κλίση, υδρορροής και την παροχέτευσή τους σε υπόγειες δεξαμενές. Η μόνιμη αυτή υδρορροή δημιουργούνταν με την τοποθέτηση πάνω στην εξωτερική παρειά του τοίχου, με κλίση, σειράς κεραμιδιών  (Εικ.38-08). Στο Κάστρο, όμως της Μονεμβασίας η διαμόρφωση αυτών των διαμήκων υδρορροών γινόταν με έναν άλλο τρόπο (Εικ.38-05). Το άνω τμήμα του εξωτερικού τοίχου της λιθοδομής είχε μικρότερο πάχος και στην πατούρα που δημιουργούταν διαμόρφωνα την υδρορροή και πάλι με την χρήση κεραμιδιών. Η κατασκευή αυτή έδινε και ιδιαίτερο μορφολογικό χαρακτήρα στα κτίρια της Κάτω Πόλης της Μονεμβασίας.
Τα ανοίγματα (ΔΙΑΦ.39), μορφώνονται με γωνιόλιθους από επιμελημένα επεξεργασμένο ασβεστόλιθο ή πωρόλιθο. Περιμετρικά οι γωνιόλιθοι αυτοί, που πάντοτε είχαν πάχος 14 εκ., εσωτερικά, δημιουργούσαν μία εσοχή περί τα δέκα εκατοστά, όπου τοποθετείται η κάσα του ξύλινου κουφώματος η οποία όμως συνδέεται με τα εξωτερικά αγκωνάρια με μεταλλικούς συνδέσμους. Τα κουφώματα είναι πάντοτε ξύλινα. Στα παράθυρα τα σκούρα τις περισσότερες φορές τοποθετούνται εσωτερικά και είναι καρφωτά και μερικές φορές ψευδοταμπλαδωτά. (ΔΙΑΦ.40). Οι πόρτες, ξύλινες και αυτές, καρφωτές με φαρδιές σανίδες, ταμπλαδωτές ή ψευδοταμπλαδωτές.


Ένα ακόμα (ΔΙΑΦ.41), χαρακτηριστικό στοιχείο των παραδοσιακών κτισμάτων αποτελούν οι αυλόπορτες. Εξωτερικά το άνοιγμα διαμορφώνεται με αγκωνάρια και χαμηλό τόξο στο υπέρθυρο, το οποίο εδράζεται σε λαξευμένα επιμελώς κεφαλοκόλωνα.

 
Απαραίτητο (ΔΙΑΦ.42), στοιχείο των κουφωμάτων αποτελούν και τα σιδηρικά τους. Μεντεσέδες και πόμολα φτιαγμένα στο καμίνι του «γύφτου». Στη διαφάνεια φαίνεται επίσης και ο τρόπος σύνδεσης της κάσας με τα εξωτερικά αγκωνάρια, μέσω των ειδικών μεταλλικών συνδέσμων, καθώς και η μεταλλική αμπάρα. Επίσης, κάτω δεξιά βλέπετε και ένα «ποδόμακτρο», για τον καθαρισμό των παπουτσιών από τις λάσπες.

ΣΤ.   ΟΙ ΜΑΣΤΟΡΟΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΏΝ ΚΤΙΡΙΩΝ
Πριν ολοκληρώσω την ομιλία μου, να αναφερθώ και στους τεχνίτες που δούλεψαν και μόχθησαν για την κατασκευή των τόσο ενδιαφερόντων παραδοσιακών κτιρίων (ΔΙΑΦ.43).
Στην βορειοανατολική περιοχή της Λακεδαίμονας, (οικιστική ενότητα ΙV) εκτός από τα συνεργεία των Λαγκαδιανών μαστόρων συναντάμε και συνεργεία Μακεδόνων μαστόρων. Ο πετρομάστορας Ρηγόπουλος Αναστάσης, Λαγκαδιανός που είχε εγκατασταθεί στην Βαμβακού, είχε αναφέρει ότι στο κάτω χωριό είχαν δουλέψει και Μακεδόνες μαστόροι. Επίσης στην περιοχή αυτή συναντάμε και συνεργεία μαστόρων από τα ορεινά της Κυνουρίας (Καστρί, Πραστός, Άγιος Πέτρος κ.α.).
 
Στην περιοχή της  τέως Επαρχία  Επιδαύρου Λιμηράς, δούλεψαν  Κυνουριάτες μαστόροι (ονομαστός ήταν ο πετρομάστορας Φαρμασώνης, έργα του οποίου συναντάμε και στο Ξηροκάμπι), Υδραίοι & Σπετσιώτες,  λίγοι Λαγκαδιανοί αλλά και ντόπιοι μαστόροι που κύρια προέρχονταν από τα Παπαδιάνικα, τα Κουλέντια (οι Κοντάκος Βασίλης & Μάρκου Θοδωρής & Δημήτρης), την Δαιμονιά (ο Μαυρομάτης) τον Άγιο Ιωάννη Μονεμβασίας (ο Δημήτρης Τραϊφόρος που κύρια εργάστηκε στο Κάστρο της Μονεμβασίας ). Στα συνεργεία που δούλεψαν στην Πελοπόννησο αναφέρεται διεξοδικά και ο Χρήστος Κωνσταντόπουλος στο βιβλίο του «ΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΤΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΟΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ».
 
Στην παρακάτω διαφάνεια φαίνονται επίσης και χαρακτηριστικά κτίρια των επί μέρους περιοχών της Λακωνίας, όπου μπορεί κανείς να δει και τα ιδιαίτερα τυπολογικά στοιχεία των κτιρίων.
 

Ζ.   ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ & ΝΕΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
 
Την ομιλία μου θα κλείσω με μία πολύ σύντομη αναφορά στις νέες κατασκευές σε παραδοσιακούς οικισμούς και σε επεμβάσεις σε υπάρχοντα παραδοσιακά κτίρια.
Σας παρουσιάζω μερικά δείγματα κατασκευών που δεν ακολουθούν πιστά τα κυρίαρχα στοιχεία των τυπικών παραδοσιακών κτιρίων, αλλά παίρνοντας αυτά σαν βάση, με την χρήση σύγχρονων υλικών μετασχηματίζουν τις μορφές και παρουσιάζουν νέες συνθέσεις του σήμερα.
 
Εξ άλλου εάν περπατήσουμε τους οικισμούς θα δούμε ότι οι κατασκευές είχαν εξελιχθεί. Δεν είχαν μείνει στα στερεότυπα του 19ου αιω. Θα βρούμε κατασκευές που είχαν γίνει μέχρι και την δεκαετία του 1950 οι οποίες δεν μας σοκάρουν. Θα δούμε νεοκλασικά κτίρια, θα δούμε κτίρια ανωγωκάτωγα μακρυνάρια που έχουν επηρεαστεί από τα νεοκλασικά, θα δούμε και κάποια επηρεασμένα από το Bauhaus. Εν τέλει βλέπουμε ότι υπήρξε μία εξέλιξη στις αρχιτεκτονικές κατασκευές.
 
Στις φωτογραφίες [44-01 & 44-02] βλέπουμε την επέμβαση σε ένα ισόγειο κτίριο στα Παπαδιάνικα (μελέτη Γ. Γιαξόγλου). Η λιθοδομή παρέμεινε εμφανής. Το σενάζ απλώς επιχρίστηκε με το ίδιο υλικό του αρμολογήματος και πάνω σε αυτό δημιουργήθηκε το λούκι συλλογής των ομβρίων. Στην Εικ.44-03 φαίνεται ένα νέο ισόγειο κτίριο με ορθογώνια κάτοψη, με αετωματική λιθοδομή στο πίσω μέρος και λιθοδομές στις άλλες τρεις πλευρές μέχρι το ύψος των 3.00 μ. περίπου και πέραν αυτού, σε εσοχή τοίχο επιχρισμένο. Στην Εικ.44-04 έχει ογκοπλαστική σύνθεση με ορθογωνικής κάτοψης κτίρια που επιχρίστηκαν με κονιάματα με έντονα παραδοσιακά χρώματα, υπάρχουν εμφανή σκυροδέματα και για την κατασκευή των εξωστών έχουν χρησιμοποιηθεί μεταλλικά στοιχεία.
 
Στις φωτογραφίες 44-03, 44-04 & 44-11 παρατίθενται άλλα τρία έργα του γραφείου μου.
Στη φωτογραφία 44-05 βλέπουμε προσθήκες με χρήση μεταλλικών στοιχείων σε υπάρχον ανωγωκάτωγο μανρινάρι, που είναι στα Βρέσθενα. Έργο του αρχιτέκτονα Σπύρου Τζινιέρη.
Στις φωτογραφίες 44-06/07/08, έχω αποτυπώσει ένα νέο κτίριο που βρίσκεται στην Παραλία στο Κυπαρίσι. Αποτελεί, κατά την γνώμη μου, μία ενδιαφέρουσα σύνθεση. Δυστυχώς δεν γνωρίζω το όνομα του ή της αρχιτέκτονος.
Στις φωτογραφίες 44-08/09 βλέπουμε το σχολάζον σήμερα στα Παπαδιάνικα Δημαρχείο του τέως Δήμου Ασωπού. Έργο του αρχιτέκτονα Δημήτρη Διαμαντόπουλου. Όπως βλέπετε οι όγκοι έχουν σπάσει, η υδρορόη πάνω στο περιμετρικό δοκό υπάρχει, στα τελειώματα έχει χρησιμοποιηθεί και πέτρα αλλά και έγχρωμοι σοβάδες.
Aπλά χρειάζεται φαντασία και προπαντός υπευθυνότητα………

  Ομιλία του Γιώργου Γιαξόγλου στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Ε.Μ.Π. πηγή spartaarchitecture.blogspot.com  
Didonis
Didonis

Με ευθύνη του μηχανικού δήλωση και τακτοποίηση των δασικών αυθαιρέτων

Αρχισε η διαδικασία των δηλώσεων αυθαιρέτων, που βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων, σε δάσος και σε δασικές εκτάσεις. Με απλό τρόπο και μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας, που λειτουργεί από τις 5 Οκτωβρίου στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου, οι ενδιαφερόμενοι οικειοθελώς μπορούν να υποβάλουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά καταβάλλοντας ταυτόχρονα και το παράβολο των 250 ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο, οι ιδιοκτησίες τους θα τίθενται σε ένα ειδικό καθεστώς προστασίας, το οποίο έχει θεσμοθετηθεί με τον πολεοδομικό νόμο 4685/2020 του ΥΠΕΝ (άρθρο 55) και ουσιαστικά ισχύει επ΄αόριστον, σε συνδυασμό με την κύρωση των Δασικών Χαρτών και την ολοκλήρωση του Δασολογίου και του Κτηματολογίου.
Ομως, οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος για την τακτοποίηση των «δασικών» αυθαιρέτων είναι σημαντικές και εκτιμάται ότι χιλιάδες αυθαίρετα που βρίσκονται κυρίως στον πυρήνα του δάσους, ή μέσα σε ρέμα και αιγιαλό, δεν θα μπορέσουν μετά τον έλεγχο των δηλώσεων, να ενταχθούν τελικά στη ρύθμιση και να «τακτοποιηθούν», με αποτέλεσμα να κριθούν κατεδαφιστέα.
Για αυτό τον λόγο θα πρέπει να απευθυνθείτε σε μηχανικό για να εξετάσει τα στοιχεία του ακινήτου (θέση, παλαιότητα, γειτνίαση με ρέμα, περιοχή NATURA κλπ) και κατά πόσο συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου, προκειμένου να εκδώσει την απαιτούμενη βεβαίωση για την τακτοποίηση του κτίσματος.
Τι περιλαμβάνει η ηλεκτρονική αίτηση;
Η αίτηση, εκτός της καταχώρησης των στοιχείων φυσικού/νοµικού προσώπου και την τεκµηρίωση τουέννοµου συµφέροντος, περιλαµβάνει τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία:
Α) Εντοπισμός:
Tον εντοπισµό και την οριοθέτηση της έκτασης ενδιαφέροντος (γεωτεµαχίου), Tον εντοπισµό και την οριοθέτηση του περιγράµµατος των κτηρίων εντός της έκτασηςενδιαφέροντος (γεωτεµαχίου), Tην περιγραφή των κατοικίας, την οποία αφορά το αίτηµα, και των τυχόν κατασκευών που τηνσυνοδεύουν, ως προς το είδος, την κάλυψη, τη δοµηµένη επιφάνεια, το ύψος και την χρήση, Β) Υποχρεωτικά έγγραφα:
Υπεύθυνη δήλωση ενδιαφερόµενου ότι τα στοιχεία είναι αληθή, Αποδεικτικό υποβολής e-Παραβόλου Εγγραφο για την απόδειξη έννοµου συµφέροντος Υπεύθυνη δήλωση µηχανικούυπογεγραμμένη με την οποία βεβαιώνεται η περιγραφή της κατοικίας και των συνοδών κατασκευών, εφόσον υπάρχουν καθώς και τα απαιτούμενα στοιχεία, ήτοι κάλυψη, δομημένη επιφάνεια και ύψος τους, καθώς και ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποκλεισμού υπαγωγής σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4685/2020, Φωτοαντίγραφο αστυνοµικής ταυτότητας/διαβατηρίου. Γ) Συμπληρωματικά έγγραφα (π.χ. αποδεικτικό υποβολής αίτησης πρόδηλου σφάλµατος, αντίρρησης, αιτήσεως ακύρωσης ή οποιουδήποτε άλλου διοικητικού ή ένδικου βοηθήματος, με το οποίο ο αιτών αμφισβητεί ότι η ιδιοκτησία του έχει δασικό ή χορτολιβαδικό χαρακτήρα, εφόσον υφίσταται.
Ποιες κατηγορίες κτισμάτων μπορούν να δηλωθούν;
Δηλώνονται μόνο κατοικίες και κάθε μόνιμη κατασκευή πλησίον της κατοικίας, η οποία συνδέεται λειτουργικά με αυτήν και είναι απαραίτητη για την πραγματοποίηση της χρήσης της.
Δηλαδή, δηλώνω και την εξωτερική αποθήκη, που βρίσκεται μέσα στην έκταση;
Ναι, γιατί είναι παράρτημα της κατοικίας, που την εξυπηρετεί λειτουργικά
Εχω ένα σπίτι, που το νοικιάζω σε Airbnb. Μπορώ να το δηλώσω;
Ναι, γιατί στην κατηγορία κατοικία περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για να παρέχουν στους ενοίκους τους χώρους κατάλληλους τουλάχιστον για ύπνο και σωματική υγιεινή και καθαριότητα, όπου οι ένοικοί τους διαμένουν μόνιμα ή εποχιακά.
Το σπίτι μου εμφανίζεται στον δασικό χάρτη εντός δασικής έκτασης, έχω οικοδομική άδεια και έκανα αντίρρηση. Ομως έχει και κάποιες αυθαιρεσίες. Πρέπει να το δηλώσω στο σύστημα τώρα;
Οχι, δεν υπάγονται σε αυτήν την κατηγορία τα κτίσματα με νόμιμη οικοδομική άδεια εντός έκτασης που φαίνεται δασική ακόμα κι αν έχουν γίνει αυθαίρετες προσθήκες εντός της ελάχιστης απαιτούμενης έκτασης. Σε αυτήν την περίπτωση οι πολίτες καταθέτουν στη Διεύθυνση Δασών τα εξής δικαιολογητικά και εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας:
–   Αντίγραφο της οικοδομικής άδειας.
–   Βεβαίωση Πολεοδομίας ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού ότι η άδεια δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί.
–   Βεβαίωση Πολεοδομίας ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας.
–   Αποτύπωση της απαιτούμενης επιφάνειας για την εφαρμογή της συγκεκριμένης οικοδομικής άδειας από ιδιώτη μηχανικό σε εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα και βεβαίωση επ’ αυτού για τα όρια αρτιότητας κατά το χρόνο έκδοσής της.
Για ποιες περιπτώσεις ο μηχανικός δεν μπορεί να εκδώσει την απαιτούμενη βεβαίωση για την υπαγωγή κτιρίου στην ηλεκτρονική πλατφόρμα;
Αποκλείονται της υπαγωγής στις διατάξεις του νόμου, οι παρακάτω περιπτώσεις κτιρίων και κατασκευών:
Που δεν έχουν τον χαρακτήρα κατοικίας ή κατασκευής συνοδεύουσας την κατοικία. Που έχουν ανεγερθεί μετά την 28η Ιουλίου 2011. Που βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους που προστατεύονται σύμφωνα με τη συνθήκη Ramsar και σε άλλες περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις της φύσης ή του τοπίου, εκτός εάν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό των περιοχών αυτών. Που βρίσκονται εντός περιοχών που είναι υποχρεωτικώς αναδασωτέες λόγω πυρκαϊάς, τα οποία έχουν ανεγερθεί μετά την κήρυξη της αναδάσωσης. Που η διατήρησή τους παρακωλύει την διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαϊάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα. Σε περίπτωση που το ακίνητο έχει πρόσωπο σε δρόμο, να μην βρίσκεται το κτίσμα και οι λοιπές κατασκευές εντός ζώνης διάστασης ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία περί μέτρων για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας απαλλοτρίωσης των διεθνών, εθνικών, επαρχιακών ή δημοτικών ή κοινοτικών οδών. Να μην βρίσκονται μέσα σε δημόσιο κτήμα. Να είναι εκτός αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού. Να μην είναι εντός ζώνη παραλίας. Να μην είναι σε ρέμα, κρίσιμη παράκτια ζώνη, ή προστατευόμενη περιοχή, αν απαγορευόταν η εκτέλεση κάθε οικοδομικής εργασίας κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης. Να μην είναι σε αρχαιολογικό χώρο Να μην είναι σε ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό και περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. .Να μην είναι σε κηρυγμένο διατηρητέο κτίριο, ή σε κτίριο που είναι μνημείο. Το κτίριο να μην είναι χαρακτηρισμένο ως επικινδύνως ετοιμόρροπο. Το κτίσμα να μην υπερβαίνει το ύψος της κορυφογραμμής. Να είναι το κτίσμα εντός απόστασης μικρότερης ή ίσης των είκοσι πέντε (25) μέτρων εφόσον πρόκειται για γραμμή μεταφοράς υψηλής τάσης. Να μην βρίσκεται το κτίσμα σε περιοχές που υπόκεινται σε περιορισμούς για την προστασία εναέριας κυκλοφορίας, εκτός αν συνοδεύεται από σχετική έγκριση της υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Τι γίνεται όταν το ακίνητο έχει τακτοποιηθεί με άλλους νόμους περί αυθαιρέτων;
Υποβάλλετε κανονικά την δήλωση τώρα και στη συνέχεια εφόσον περάσει τον έλεγχο και τακτοποιηθεί, θα γίνει συμψηφισμός των προστίμων που πληρώθηκαν με το ειδικό πρόστιμο που θα εκδοθεί.
Πηγή: b2green.gr
atsianos
atsianos

Αίτημα για Ένταξη αυθαιρέτων κατασκευών στην κατηγορία 5 του Ν.4495/17

Παρέμβαση προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας από το Τ.Ε.Ε. Πελοποννήσου.
* * * * * * * *
Αξιότιμοι κ.κ. Υπουργοί,
Το ΤΕΕ Πελοποννήσου θα ήθελε να σας ενημερώσει ότι έχει γίνει δέκτης αιτημάτων από πολλούς Ο.Τ.Α. της Περιφέρειας Πελοποννήσου για επαναφορά της δυνατότητας υπαγωγής αυθαιρέτων κατασκευών στην κατηγορία 5 του άρθρου 96 του Ν.4495/2017.
Υπενθυμίζουμε ότι η δυνατότητα αυτή έπαψε να ισχύει στις 30.9.2020, ενώ επανήλθε με το άρθρο 128 του Ν.4759/2020 για συγκεκριμένες περιπτώσεις. Τροποποιήθηκε δε με το αρ.90 του Ν.4915/2022 σύμφωνα με το οποίο δόθηκε η δυνατότητα υπαγωγής στην κατηγορία 5 αυθαιρέτων κατασκευών που βρίσκονται σε περιοχές κηρυχθείσες το 2020 & 2021 σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Την τρέχουσα χρονική περίοδο έχουν βγει προσκλήσεις ένταξης σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα που αφορούν στην αναβάθμιση σχολικών κτιριακών μονάδων και Δημοτικών κτηρίων. Είναι γνωστό ότι τα περισσότερα Δημόσια κτήρια έχουν ανεγερθεί χωρίς να έχει προηγηθεί η έκδοση οικοδομικής άδειας και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατή η ένταξή τους στα προγράμματα αυτά, αφού τα κτήρια δε διαθέτουν νομιμοποιητικά στοιχεία.
Κατόπιν των ανωτέρω, παρακαλούμε όπως προβείτε στις απαιτούμενες ενέργειες για την επαναφορά της δυνατότητας ένταξης των αυθαιρέτων κατασκευών στην κατηγορία 5 του άρθρου 96 του Ν.4495/2017.
Με εκτίμηση
Η Πρόεδρος ΤΕΕ Πελοποννήσου
Χαρίκλεια Δ. Τσιώλη
Πολ. Μηχ/κός Ε.Μ.Π.- Μ.Sc.
 
Didonis
Didonis

Εξοικονομώ – Επιχειρώ: Το πλήρες κείμενο του οδηγού του προγράμματος • Προϋποθέσεις, παρεμβάσεις, ποσά

Προδημοσιεύθηκε ο οδηγός του Προγράμματος «Εξοικονομώ – Επιχειρώ» για τη βελτίωση της Ενεργειακής Απόδοσης Πολύ Μικρών, Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων Εμπορίου, Υπηρεσιών και Τουρισμού.
Η προδημοσίευση που αφορά την πρόσκληση του προγράμματος για τη βελτίωση της Ενεργειακής Απόδοσης Πολύ Μικρών, Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων Εμπορίου, Υπηρεσιών και Τουρισμού θα παραμείνει αναρτημένη έως και την Πέμπτη, 27 Οκτωβρίου 2022.
Μέχρι και αυτή την ημερομηνία θα μπορείτε να στείλετε τα σχόλιά σας επί του κειμένου, στο email diavouleusi.exoikonomo-epichiro@prv.ypeka.gr.
Δείτε παρακάτω το πλήρες κείμενο του οδηγού:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η δράση αποτελεί μέρος των πολιτικών και μέτρων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο καθορίζει με λεπτομέρεια το σχέδιο δράσης για την επίτευξη συγκεκριμένων ενεργειακών και κλιματικών στόχων έως το 2030. Βασικά στοιχεία για το ΕΣΕΚ είναι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης εφαρμόζοντας τη στρατηγική για την ανακαίνιση του κτιρίου στον οικιακό και τον τριτογενή τομέα και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της ανταγωνιστικότητας του βιομηχανικού τομέα.
Το δυναμικό ενεργειακής απόδοσης του τριτογενούς τομέα είναι αρκετά υψηλό, καθώς συνδέεται στενά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, ιδίως σε υποτομείς όπως ιδιωτικά γραφεία, εμπορικά κτίρια και ξενοδοχεία. Περίπου το 65% αυτού του κτιριακού αποθέματος έχει κατασκευαστεί πριν από το 1980 και σε μικρό βαθμό έχει ανακαινιστεί, οδηγώντας σε αναποτελεσματικούς κελύφους κτιρίων, συστήματα κλιματισμού θέρμανσης και εξαερισμού, όπως έχει οριστεί με την εισαγωγή του συστήματος πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης.
Οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις τόσο στον δευτερογενή όσο και στον τριτογενή τομέα, με λιγότερους από δέκα (10) υπαλλήλους και ετήσιο κύκλο εργασιών κάτω των 2 εκατ. € αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής οικονομίας. Έχουν ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης, δεδομένης της έλλειψης εσωτερικών διαχειριστών ενέργειας και εμπειρογνωμόνων, αλλά και της δυσκολίας πρόσβασης σε χρηματοδότηση για τις απαιτούμενες παρεμβάσεις.
Το προτεινόμενο πρόγραμμα αποτελεί μέρος προσπάθειας για την εφαρμογή της πράσινης μετάβασης και σχετίζεται με τους ακόλουθους στόχους για το κλίμα και το περιβάλλον που ορίζονται στον κανονισμό ΕΕ 2020/852:
περιορισμός της κλιματικής αλλαγής προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία Επιπλέον, ευθυγραμμίζεται με μια σειρά πρόσφατων οδηγιών και κανονισμών της ΕΕ που έχουν εναρμονιστεί στο ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο όπως το 2010/27 (Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση), 2918/844 (Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων), 2018/2001 ( Σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, οδηγία 2018/1999 (Κανονισμός για τη Διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και τη Δράση για το Κλίμα) κ.λπ.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ
Η εφαρμογή μέτρων ενεργειακής απόδοσης στις επιχειρήσεις μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην επίτευξη των εθνικών στόχων για την εξοικονόμηση ενέργειας. Ως εκ τούτου είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι παρεμβάσεις για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό η εξοικονόμηση αναμένεται να προκύψει από:
α) την ενεργειακή αναβάθμιση της κτιριακής υποδομής με παρεμβάσεις στο κτιριακό κέλυφος, αναβάθμιση εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, αναβάθμιση συστημάτων ψύξης/θέρμανσης, αναβάθμιση ή και ένταξη νέων υλικών και εξοπλισμού για τη μείωση των απωλειών ενέργειας, αναβάθμιση εξοπλισμού φωτισμού, κλπ, και
β) με την εγκατάσταση και πιστοποίηση συστημάτων διαχείρισης ενέργειας και διατάξεων αυτοματισμού.
Η δράση εντάσσεται στον Πυλώνα «Πράσινη Μετάβαση» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στην κατηγορία Α.2 Ανακαίνιση και στον Τομέα «Επενδύσεις στην Ενεργειακή Απόδοση» και θα υλοποιηθεί σε εθνικό επίπεδο και στο σύνολο των περιφερειών της χώρας
Η δράση υλοποιείται σε όλα τα στάδια (υποβολή, αξιολόγηση, ενστάσεις, υπαγωγή, έλεγχος, πιστοποίηση, τροποποίηση, πληρωμή, έλεγχος μακροχρονίων υποχρεώσεων κ.λ.π.) μέσω Πληροφοριακού Συστήματος για τη διαχείριση δράσεων Κρατικών Ενισχύσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η πρόσβαση στο οποίο θα δίνεται στους δικαιούχους των ενισχύσεων μέσω ειδικής ιστοσελίδας και στο οποίο υποχρεωτικά οι δικαιούχοι των ενισχύσεων θα υποβάλλουν το σύνολο των αιτημάτων (π.χ. αιτήματα υποβολών, ενστάσεις, αιτήματα ελέγχου, αιτήματα τροποποίησης κ.λ.π.).
Η υλοποίηση της δράσης αναμένεται να συμβάλει στον συνολικό στόχο μείωσης της ετήσιας κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας κατά 380GWh, με αποτέλεσμα την αντίστοιχη μείωση του κόστους ενέργειας των επιχειρήσεων και επίσης τη μείωση των ετήσιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 90% CO2eq, που αντιστοιχεί σε μια μέση μείωση του GHG κατά 35%.
ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Ο προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης της δράσης ανέρχεται συνολικά σε 200 εκατ. € και θα κατανέμεται διακριτά σε
100 εκ € για τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών 100 εκ € για τον κλάδο Τουρισμού Η δράση χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η κατανομή των πόρων θα γίνεται σε επίπεδο περιφέρειας.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
Για κάθε έργο που θα υποβληθεί και θα επιχορηγηθεί στα πλαίσια του προγράμματος, ο ελάχιστος ενεργειακός – περιβαλλοντικός στόχος καθορίζεται οι εξής:
μείωση εκπεμπόμενων ρύπων (CO2) τουλάχιστον κατά 35% εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 35% αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας βάσει ΠΕΑ τουλάχιστον κατά τρείς (3) ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υπάρχουσα κατάταξη (ή υποχρεωτικά Β’ κλάση όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση) εφόσον πρόκειται για αναβάθμιση κτιριακών υποδομών που εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν.4122/2013. Η τεκμηρίωση της αναγκαιότητας των επεμβάσεων προκύπτει αποκλειστικά από έκθεση αποτελεσμάτων του Ενεργειακού Ελέγχου, όπως αυτή ορίζεται στην Απόφαση του Υπουργού και του Αν. Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΦΕΚ Β΄ 2337/10.07.2017), καθώς επίσης ΚΑΙ από το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), εφόσον πρόκειται για αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών.
Σημειώνεται ότι με την ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου θα πραγματοποιείται αποτίμηση του ενεργειακού στόχου, όπου η ενίσχυση θα συνδέεται με τον πραγματικά επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας.
ΔΥΝΗΤΙΚΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ
Στο πλαίσιο της Δράσης ενισχύονται υφιστάμενες μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις,
όπως αυτές ορίζονται στη Σύσταση της Επιτροπής 2003/361/ΕΚ (Παράρτημα Ι):
Ως μεσαία επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση η οποία απασχολεί λιγότερους από 250 εργαζομένους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 50 εκατομμύρια ευρώ ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 43 εκατομμύρια ευρώ. Ως μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση η οποία απασχολεί λιγότερους από 50 εργαζομένους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 10 εκατομμύρια ευρώ. Ως πολύ μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση η οποία απασχολεί λιγότερους από 10 εργαζομένους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ. Επιλέξιμες για τη Δράση είναι όλες οι επιχειρήσεις των κλάδων
εμπορίου, υπηρεσιών, τουρισμού, πλην των δραστηριοτήτων εκείνων που εξαιρούνται από τον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 651/2014 της Επιτροπής και τις Κατευθυντήριες Γραμμές Περιφερειακών Ενισχύσεων.
Δεν έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης χρηματοδότησης:
οι δημόσιες επιχειρήσεις, οι δημόσιοι φορείς ή δημόσιοι οργανισμοί ή/και οι θυγατρικές τους, καθώς και οι εταιρείες στο κεφάλαιο ή τα δικαιώματα ψήφου των οποίων συμμετέχουν, άμεσα ή έμμεσα, με ποσοστό μεγαλύτερο του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) οι Ο.Τ.Α. και όλοι οι παραπάνω δημόσιοι φορείς μεμονωμένα ή από κοινού οι επιχειρήσεις που εντάσσονται σε ήδη οργανωμένο ομοιόμορφο δίκτυο διανομής προϊόντων ή παροχής υπηρεσιών και οι οποίες εκμεταλλεύονται κατόπιν σχετικών συμβάσεων άδειες εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, που αφορούν συνήθως εμπορικά σήματα ή διακριτικούς τίτλους και τεχνογνωσία για την χρήση και τη διανομή αγαθών ή υπηρεσιών (π.χ. franchising, Shopinshop, δίκτυο πρακτόρευσης κλπ). οι επιχειρήσεις με έδρα την κατοικία του δικαιούχου (κύρια ή δευτερεύουσα). ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Οι βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής μιας επιχείρησης στη Δράση είναι οι ακόλουθες
Να έχει συσταθεί έως επιχείρηση, με επιλέξιμο για τη Δράση ΚΑΔ μέχρι 31/12/2020. Να έχει κλείσει πριν την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης χρηματοδότησης τουλάχιστον δύο (2) διαχειριστικές χρήσεις δωδεκάμηνης διάρκειας. Να δραστηριοποιείται στην Ελληνική επικράτεια και να δηλώσει ως τόπο/τόπους για την υλοποίηση των ενεργειών της παρούσας δράσης αποκλειστικά ανά Περιφέρεια. Στην αίτηση χρηματοδότησης δηλώνεται η Περιφέρεια στην οποία θα πραγματοποιηθεί το επενδυτικό σχέδιο. Να έχει την ιδιότητα της Μικρομεσαίας Επιχείρησης σύμφωνα με το Παράρτημα V Ορισμός των ΜΜΕ της σύστασης της ΕΕ 2003/361/ΕΚ, λαμβανομένων υπόψη των όρων για τη διατήρηση της ιδιότητας αυτής Να λειτουργεί νόμιμα διαθέτοντας το κατάλληλο αδειοδοτικό έγγραφο, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και την ασκούμενη δραστηριότητά τους. Να λειτουργεί αποκλειστικά με μία από τις ακόλουθες μορφές: επιχειρήσεις εταιρικού /εμπορικού χαρακτήρα: Ανώνυμη Εταιρία, Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης, Ομόρρυθμη Εταιρία ή Ετερόρρυθμη Εταιρία, Ι.Κ.Ε, Ατομική Επιχείρηση, Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση του Ν. 4019/2011 όπως ισχύει, Συνεταιρισμός και να τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία του ν.4308/2014, όπως ισχύει. Να προσκομισθεί Υπεύθυνη Δήλωση του νόμιμου εκπρόσωπου της επιχείρησης ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή ή δεν έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη χρήση στο ακίνητο και εφόσον υπάρχει έχει τακτοποιηθεί με τις διατάξεις του ισχύοντος νόμου (παρ.2 του άρθρου 83 του Ν. 4495/2017) ή κάποιου προγενέστερου (Ν. 3843/2010, Ν. 4014/2011, Ν.4178/2013). Να έχει ολοκληρωθεί η διενέργεια Ενεργειακού Ελέγχου, όπως ορίζεται με το άρθρο 10 του Ν. 4342/2015 και τη σχετική Υπουργική Απόφαση 178679/04.07.2017 της επιχείρησης στην υφιστάμενη κατάσταση της και να προκύπτουν από τα προτεινόμενα σχέδια εξοικονόμησης ενέργειας της έκθεσης αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου, όπως αυτή ορίζεται στην ανωτέρω Υπουργική. Σε περίπτωση που η αίτηση περιλαμβάνει μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιριακών υποδομών και εφόσον προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, για την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας υλοποίησης των παρεμβάσεων απαιτείται η έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) βάσει του ΚΕνΑΚ που εκδίδεται από Ενεργειακό Επιθεωρητή, εγγεγραμμένο στο Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών. Να επιτυγχάνει τουλάχιστον τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο, σύμφωνα με την σχετική Ενότητα. Να υποβάλλει μία (1) και μοναδική επενδυτική πρόταση ανά Α.Φ.Μ. στην παρούσα Δράση καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της παρούσας πρόσκλησης (παρέχεται η δυνατότητα για αναβάθμιση σε περισσότερα από 1 κτίρια εντός της ίδιας Περιφέρειας στη ίδια αίτηση (ΑΦΜ), αρκεί να είναι διακριτά τα στοιχεία του κάθε κτιρίου στην πρόταση). Να μη βρίσκεται υπό πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση. Να μην εκκρεμεί σε βάρος τους ανάκτηση κρατικής ενίσχυσης έπειτα από απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία μια ενίσχυση κηρύσσεται παράνομη και ασυμβίβαστη με την εσωτερική αγορά. Να δεσμευτεί ότι οι δαπάνες που περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη αίτηση χρηματοδότησης δεν έχουν χρηματοδοτηθεί, ενταχθεί και δεν θα υποβληθούν προς έγκριση χρηματοδότησης σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους. Να μην συντρέχουν λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 40 του Ν. 4488/2017 (Α137/13.09.2017). Να μην είναι προβληματική επιχείρηση κατά την έννοια που δίδεται στο δίκαιο περί κρατικών ενισχύσεων σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 2014/C 249/01 Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (βλέπε Ορισμό Προβληματικής στο Παράρτημα IΙ). Να διαθέτει ή να δεσμευθεί με υπεύθυνη δήλωση του Νόμιμου Εκπροσώπου ότι μέχρι την ολοκλήρωση της πρότασης θα μεριμνήσει για τις κατάλληλες υποδομές και υπηρεσίες με σκοπό την ελαχιστοποίηση των εμποδίων πρόσβασης ατόμων με αναπηρία, όπου αυτό είναι απαραίτητο και αναγκαίο. Ως υποδομές νοούνται τόσο οι κτιριακές υποδομές, όσο και οι ηλεκτρονικές εφαρμογές που απευθύνονται στο πελατειακό κοινό (π.χ. ιστοσελίδες και λοιπές ηλεκτρονικές εφαρμογές όπως ηλεκτρονικά σημεία πληροφόρησης ή/και εξυπηρέτησης κλπ). Να υπάρχει ιδιοκτησία ή παραχώρηση χρήσης ή μίσθωση ή νόμιμη σύσταση επικαρπίας επί του ακινήτου για χρονικό διάστημα 3 ετών μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η περίοδος της εξαετίας υπολογίζεται από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της πρότασης. Η ιδιοκτησία, η μίσθωση, η σύσταση επικαρπίας ή η παραχώρηση χρήσης θα πρέπει να καταδεικνύεται με το αίτημα ένταξης στη Δράση. Για τις δαπάνες που υπάγονται στο Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό, η σχεδιαζόμενη πράξη πρέπει να πληροί τον χαρακτήρα κινήτρου και για τον σκοπό αυτό δεν πρέπει να έχει γίνει έναρξη εργασιών πριν από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης από τους δικαιούχους στο πλαίσιο της παρούσας πρόσκλησης. Σε αντίθετη περίπτωση το σύνολο του επενδυτικού σχεδίου καθίσταται μη επιλέξιμο προς χρηματοδότηση Ως προς το σύνολο του έργου όσο και τις επιμέρους ενέργειες, ισχύουν οι προϋποθέσεις σώρευσης που ορίζονται στον Κανονισμό ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (Deminimis) και τον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό 651/2014. Επισημαίνεται ότι:
Εάν μια επιχείρηση δραστηριοποιείται σε τομείς που εξαιρούνται της εφαρμογής του Καν. ΕΕ 1407/2013 και ταυτόχρονα δραστηριοποιείται και σε επιλέξιμες δραστηριότητες, η ενίσχυση χορηγείται μόνο για τις επιλέξιμες δραστηριότητες. Προκειμένου να διασφαλίζεται η μη χρηματοδότηση των μη επιλέξιμων δραστηριοτήτων, για το σύνολο των δαπανών της παρούσας πρόσκλησης απαιτείται διακριτή λογιστική παρακολούθηση καθώς και διάκριση των κέντρων κόστους. Εάν μια επιχείρηση εκτελεί οδικές εμπορευματικές μεταφορές για λογαριασμό τρίτων, και έχει και άλλες επιλέξιμες δραστηριότητες για τις οποίες ισχύει το ανώτατο όριο των 000 ευρώ, θα ισχύει το ανώτατο όριο των 200.000 ευρώ για την επιχείρηση, με την προϋπόθεση ότι για το σύνολο των δαπανών της παρούσας πρόσκλησης θα υπάρχει διακριτή λογιστική παρακολούθηση καθώς και διάκριση των κέντρων κόστους έτσι ώστε η στήριξη της δραστηριότητας των οδικών εμπορευματικών μεταφορών να μην υπερβαίνει το ποσό των 100.000 ευρώ. Όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται στο σύνολό τους. Η μη ικανοποίηση κάθε μίας εξ αυτών αποτελεί συνθήκη αποκλεισμού της αίτησης.
ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ
Στο πλαίσιο του Προγράμματος:
-Για τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης (επιχορηγούμενος π/υ) έως 100.000 €,
Για τον κλάδο του Τουρισμού ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης (επιχορηγούμενος π/υ) από 50.000 € έως και 500.000 €. Η Δυναμικότητα της μονάδας θα πρέπει να είναι έως εκατό (100) κλίνες.
Στα άνω όρια δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ, ο οποίος δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΡΓΩΝ
Η διάρκεια υλοποίησης κάθε πρότασης, δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δεκαοχτώ (18) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης της πρότασης.
Επισημαίνεται ότι, δαπάνες τουλάχιστον ίσες με το 30% του εκάστοτε εγκεκριμένου επιχορηγούμενου προϋπολογισμού της επένδυσης, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί και να έχουν αποτελέσει αντικείμενο αιτήματος επαλήθευσης στους πρώτους εννέα (9) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης. Σε αντίθετη περίπτωση θα απομειώνεται ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κατά το ποσόν που υπολείπεται του 30% του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού.
ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
Οι επιλέξιμες δαπάνες διακρίνονται σε δαπάνες για την υλοποίηση των επεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, οι οποίες εμπίπτουν στον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό, και λοιπές υποστηρικτικές δαπάνες (δηλαδή δαπάνες απαραίτητες για τη σύνταξη, την υποβολή και την παρακολούθηση της αίτησης καθώς και τον τελικό έλεγχο επίτευξης των ελάχιστων ενεργειακών στόχων), οι οποίες εμπίπτουν στον Κανονισμό De Minimis.
Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης
Επιλέξιμες επεμβάσεις είναι ενδεικτικά οι ακόλουθες:
επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιριακού κελύφους όπως θερμομόνωση αδιαφανών δομικών στοιχείων, αντικατάσταση διαφανών δομικών στοιχείων, εγκατάσταση συστημάτων σκίασης, επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος φωτισμού, εσωτερικού και εξωτερικού, όπως αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων από νέα τεχνολογίας LED, εγκατάσταση αυτοματισμών σύζευξης τεχνητού με φυσικό φωτισμό, εγκατάσταση αυτοματισμών μείωσης κατανάλωσης λόγω απουσίας / παρουσίας χρηστών, επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα θέρμανσης χώρων όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση τερματικών μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες, επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ψύξης χώρων όπως αντικατάσταση ψυκτών από νεότερης τεχνολογίας αντλίες θερμότητας ή ψύκτες, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση τερματικών μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες, επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα αερισμού χώρων όπως αντικατάσταση Κ.Κ.Μ. από νεότερης τεχνολογίας που διαθέτουν ανάκτηση της ενέργειας του απορριπτόμενου αέρα, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση ανεμιστήρων μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερους που ελέγχονται από ηλεκτρονικές διατάξεις (inverters), επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ζεστού νερού χρήσης όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση μονάδων αποθήκευσης από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες, επεμβάσεις εγκατάστασης συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηλιοθερμικά συστήματα, φωτοβολταικά συστήματα, συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, μικρές ανεμογεννήτριες και γεωθερμικές Α/Θ συμπεριλαμβανομένων των γεωεναλλακτών, εγκατάσταση συστήματα αυτοματισμού, ελέγχου και διαχείρισης σε τοπικό αλλά σε κεντρικό επίπεδο συστήματα βελτίωσης ποιότητας ισχύος Δεν είναι επιλέξιμα:
Εργασίες συντήρησης. Κινητά στοιχεία, μη μόνιμου χαρακτήρα (πχ κουρτίνες, εσωτερικές περσίδες, κλπ). Λοιπός εξοπλισμός που δε συμβάλει στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου Εργοδοτικές εισφορές για κατασκευαστικές εργασίες και οι δαπάνες που αφορούν σε δασμούς, και τέλη. Αναλυτικά, οι επιλέξιμες κατηγορίες δαπανών οι οποίες θα τύχουν επιχορήγησης στο πλαίσιο της παρούσας Προδημοσίευσης και οι τυχόν περιορισμοί που θα τις διέπουν, θα ορισθούν στην αναλυτική Πρόσκληση του Προγράμματος.
Λοιπές υποστηρικτικές Υπηρεσίες
Στο πλαίσιο της Δράσης είναι δυνατή η χρηματοδότηση των παρακάτω υποστηρικτικών υπηρεσιών:
Υπηρεσίες Ενεργειακού Ελεγκτή, όπως ορίζεται από τον Ν. 4342/2015 και την σχετική Υ.Α. 178679/04.07.2017. Υπηρεσίες Ενεργειακού Επιθεωρητή, όπως ορίζεται από το Ν. 4122/2013 και την σχετική Υ.Α. 178581/30-06-2017 για έκδοση Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης (αρχικό και τελικό) για τις περιπτώσεις κτιρίων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΚΕνΑΚ. Ανάπτυξη και Πιστοποίηση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης σύμφωνα με το πρότυπο ISO 50001. Υπηρεσίες Συμβούλου παρακολούθησης και διαχείρισης Εκπόνηση μελετών και ερευνών κάθε μορφής απαραίτητες για την υλοποίηση της έκθεσης αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου σχετικές με τους σκοπούς της Δράσης. Για τις υποστηρικτικές δαπάνες επισημαίνονται τα εξής:
Σε κάθε περίπτωση, η τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα υλοποίησης των παρεμβάσεων προκύπτει από Ενεργειακό Έλεγχο σύμφωνα με την έννοια του Ν.4342/15 που διενεργείται από Ενεργειακό Ελεγκτή εγγεγραμμένο στο Μητρώο Ενεργειακών Ελεγκτών. Επισημαίνεται ότι για τις περιπτώσεις των κτιρίων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του απαιτείται η έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) βάσει του ΚΕνΑΚ που εκδίδεται από Ενεργειακό Επιθεωρητή, εγγεγραμμένο στο Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών. Επισημαίνεται ότι επιλέξιμες είναι μόνο οι παρεμβάσεις που περιγράφονται στα προτεινόμενα σχέδια εξοικονόμησης ενέργειας της έκθεσης αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου. Η δαπάνη για το κόστος των Ενεργειακών Ελέγχων, των Ενεργειακών Επιθεωρήσεων προς έκδοση Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) για περιπτώσεις κτιρίων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕνΑΚ), η δαπάνη του Ενεργειακού Συμβούλου, οι δαπάνες για την εφαρμογή και πιστοποίηση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης, καθώς και τυχόν δαπάνες απαιτούμενων υποστηρικτών μελετών είναι επιλέξιμες. Οι δαπάνες παροχής υπηρεσιών, παρακολούθησης και διαχείρισης της υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου είναι επιλέξιμες υπό τους ακόλουθους όρους: Να αφορούν στο χρονικό διάστημα από την ημερομηνία δημοσίευσης της πρόσκλησης και μέχρι την ολοκλήρωση της επένδυσης. Οι πιθανές δαπάνες διαμονής, μετακίνησης και λοιπές δαπάνες ταξιδιών των συμβούλων περιλαμβάνονται στη συνολική αμοιβή τους και δεν είναι επιλέξιμες ως διακριτές δαπάνες. Οι επιλέξιμες επιχορηγούμενες δαπάνες για τις συμβουλευτικές / υποστηρικτικές εργασίες στο σύνολό τους δε δύναται να υπερβαίνουν το επτά τοις εκατό (7%) του επιλέξιμου συνολικού Π/Υ του επενδυτικού σχεδίου, με ανώτατο σύνολο υποστηρικτικών δαπανών τις 30.000 €. Η τελική επιλεξιμότητα των δαπανών συνδέεται άμεσα με την κάλυψη του ενεργειακού στόχου που τίθεται είτε μέσω της έκθεσης αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου είτε μέσω των εκθέσεων ολοκλήρωσης εργασιών και του πλάνου μέτρησης και επαλήθευσης που οφείλει να υποβάλλονται ως παραδοτέα και θα ελέγχονται απολογιστικά μετά το πέρας των επεμβάσεων και σε κάθε περίπτωση πριν την τελική δόση εκταμίευσης του έργου. Γενικές επισημάνσεις για τις δαπάνες
Δεν θεωρείται επιλέξιμο για συγχρηματοδότηση, επενδυτικό σχέδιο του οποίου οι δαπάνες πραγματοποιούνται πριν από τον χρόνο έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών. Έναρξη εργασιών πριν την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης έχει ως αποτέλεσμα την απόρριψη της αίτησης για το σύνολο της πρότασης. Να εξασφαλιστούν (όπου απαιτείται) και να προσκομιστούν οι απαιτούμενες άδειες για τις εκτελούμενες εργασίες σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες που αφορούν σε προμήθεια παραγωγικού εξοπλισμού. Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες που αφορούν σε δασμούς, φόρους, τέλη, έξοδα αμοιβών εκτελωνιστή και εκτελωνισμού. Τα υλικά και τα συστήματα που θα χρησιμοποιηθούν για τις παρεμβάσεις πρέπει να φέρουν πιστοποίηση των ενεργειακών χαρακτηριστικών τους. Ο προμηθευόμενος εξοπλισμός πρέπει να είναι σύγχρονος, καινούργιος κι αμεταχείριστος και στην κυριότητα της επιχείρησης. Όλες οι δαπάνες θα εξετάζονται για την επιλεξιμότητά τους, το εύλογο του κόστους καθώς και για τη σκοπιμότητά τους σε σχέση με την επιχείρηση κατά τη διαδικασία επαλήθευσης – πιστοποίησής τους. Σε περίπτωση που οι δαπάνες που πιστοποιούνται δεν κριθούν επιλέξιμες, εύλογες ή/και σχετικές με την επιλέξιμη δραστηριότητα της επιχείρησης κατά την πιστοποίηση τους, θα γίνεται δεκτό μόνο το ποσό που χαρακτηρίζεται ως επιλέξιμο, εύλογο και σχετικό. Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) είναι επιλέξιμη δαπάνη, εφ’ όσον ο Δικαιούχος δεν έχει δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα ΦΠΑ όπως εκάστοτε ισχύει. Ειδικότερα, είναι επιλέξιμη δαπάνη εφ’ όσον βαρύνει δαπάνες που χρησιμοποιούνται για την άσκηση εξαιρούμενων ή απαλλασσόμενων του ΦΠΑ δραστηριοτήτων του Δικαιούχου. Στις περιπτώσεις που ο ΦΠΑ βαρύνει δαπάνες οι οποίες χρησιμοποιούνται τόσο για την άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης όσο και για την άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες παρέχεται το σχετικό δικαίωμα, ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμη δαπάνη κατά το ποσοστό που δεν μπορεί να ανακτηθεί. Σημειώνεται ότι, όταν ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμη δαπάνη, συμπεριλαμβάνεται στον επιχορηγούμενο π/υ και σε καμία περίπτωση δεν τον προσαυξάνει. Η τελική επιλεξιμότητα των δαπανών από την υλοποίηση των ενταγμένων προτάσεων θα επιβεβαιωθεί με επαλήθευση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου. Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται:
για τις δαπάνες οι οποίες υπάγονται στο Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό, η ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης στο Πρόγραμμα. για τις δαπάνες οι οποίες υπάγονται στον Κανονισμό Deminimis,  η ημερομηνία προδημοσίευσης του Προγράμματος, Ως ημερομηνία λήξης επιλεξιμότητας των δαπανών των προτάσεων ορίζεται η 30.06.2025. Η ολοκλήρωση των προτεινόμενων προτάσεων θα πρέπει να συντελεστεί έως την ως άνω ημερομηνία
Οι ενισχύσεις της παρούσας δράσης θα διατεθούν στο πλαίσιο:
του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1407/2013 της Επιτροπής της 18ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (De Minimis). του Κανονισμού (ΕΕ) αρ.651/2014 της Επιτροπής για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την κοινή αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 87 & 88 της συνθήκης (ΓΑΚ), και συγκεκριμένα με βάση το Άρθρο 40 (Επενδυτικές ενισχύσεις για τη συμπαραγωγή ενέργειας υψηλής απόδοσης) και το Άρθρο 41 (Επενδυτικές ενισχύσεις για την προώθηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές εκ των οποίων οι Επιλέξιμες δαπάνες υπολογίζονται με βάση το στοιχείο α’ ή β’ της παρ.6) Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό (ΓΑΚ), για τον προσδιορισμό των επενδυτικών ενισχύσεων για μέτρα ενεργειακής απόδοσης, επιλέξιμες δαπάνες είναι οι πρόσθετες επενδυτικές δαπάνες που απαιτούνται ώστε να επιτευχθεί το υψηλότερο επίπεδο ενεργειακής απόδοσης. Ως εκ τούτου και σύμφωνα με τα Άρθρα 40 & 41 του ΓΑΚ, πρέπει να προσδιοριστεί το κόστος μιας παρόμοιας επένδυσης που έχει ως αποτέλεσμα μικρότερη ενεργειακή απόδοση και που θα μπορούσε προφανώς να πραγματοποιηθεί χωρίς την ενίσχυση.
Τα σχετικά αντιπαραδείγματα μαζί με τα συνοδευόμενα κόστη τους, καθώς και σχετική λίστα τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, για τις οποίες δεν απαιτείται ο προσδιορισμός αντιπαραδείγματος και για τις οποίες επιλέξιμες δαπάνες αποτελεί το συνολικό κόστος της παρέμβασης, θα συνοδεύουν τον Οδηγό του Προγράμματος.
ΕΝΙΣΧΥΣΗ
Τα ποσοστά ενίσχυσης των επενδυτικών σχεδίων για το σύνολο των επιλέξιμων δαπανών των επενδυτικών σχεδίων, έχουν ως ακολούθως:
Ποσοστό δημόσιας επιχορήγησης ανά Καθεστώς Ενίσχυσης
Τύπος επιχείρησης \ Τύπος δαπάνης Δαπάνες εξοικονόμησης ενέργειας (ΓΑΚ (ΕΕ) αριθ. 651/2014 (Άρθρο 38)) Υποστηρικτικές δαπάνες (De Minimis) Μεσαίες 40%   40%
Μικρές και πολύ Μικρές 50%  
Θα υπάρχει δυνατότητα καταβολής προκαταβολής μέχρι και το 40% της αναλογούσας Δημόσιας Δαπάνης έναντι ισόποσης εγγυητικής επιστολής, από τραπεζικό ή άλλο δημόσιο χρηματοδοτικό ίδρυμα εγκατεστημένο στην Ελλάδα.
ΥΠΟΒΟΛΗ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ – ΕΝΤΑΞΗ
Για την ένταξή τους στο πρόγραμμα οι δυνητικοί δικαιούχοι θα πρέπει να υποβάλλουν προς αξιολόγηση αίτηση χρηματοδότησης επενδυτικού σχεδίου σύμφωνα με την αναλυτική διαδικασία που θα καθοριστεί στην Πρόσκληση του Προγράμματος. Κατά την υποβολή θα γίνεται ειδική ρητή μνεία για τήρηση των όρων και υποχρεώσεων που απορρέουν από την πηγή χρηματοδότησης (Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας).
Η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται υποχρεωτικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος του Προγράμματος. Σημειώνεται ότι κατά τον έλεγχο και την αξιολόγηση των προτάσεων θα γίνουν αυστηρές διασταυρώσεις δεδομένων ώστε να επαληθευθεί η ακρίβεια των στοιχείων που περιέχονται στις επενδυτικές προτάσεις και να αποφευχθούν φαινόμενα απάτης σε βάρος του ενωσιακού προϋπολογισμού.
Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων θα είναι συγκριτική, στο πλαίσιο συνολικής βαθμολογίας που θα προκύπτει βάσει των κάτωθι κριτηρίων:
Κ1: Ανηγμένη Εξοικονόμηση ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας (kWh/m2) Κ2 Ειδική Εξοικονόμηση ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας (ανηγμένη στις ώρες λειτουργίας) Κ3 Αποδοτικότητα Επένδυσης: ο λόγος της ετήσιας Εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh/m2) ως προς το κόστος της Επένδυσης (σε ανηγμένα μεγέθη). Συνολική Βαθμολογία αίτησης επενδυτικού σχεδίου: Κ = ΣΚixβi
Τα κριτήρια και οι συντελεστές βαρύτητας βi θα περιγράφονται αναλυτικά στην Πρόσκληση του Προγράμματος.
Η ένταξη των επενδυτικών σχεδίων των δικαιούχων στη δράση θα πραγματοποιείται με βάση τη σειρά βαθμολογικής κατάταξης μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Η Προδημοσίευση, του Προγράμματος, θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας https://ypen.gov.gr
Η παρούσα Προδημοσίευση ουδεμία έννομη δέσμευση του Δημοσίου γεννά ως προς την τελική Πρόσκληση του Προγράμματος και ο κύριος του έργου διατηρεί αναλλοίωτο το δικαίωμα να τροποποιήσει του όρους που αναφέρονται στην παρούσα.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I – ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΜΜΕ
(όπως αυτές ορίζονται στη Σύσταση της Επιτροπής 2003/361/ΕΚ)
Άρθρο 1
Επιχείρηση
Επιχείρηση θεωρείται κάθε μονάδα, ανεξάρτητα από τη νομική της μορφή, που ασκεί οικονομική δραστηριότητα, ως τέτοιες νοούνται ιδίως οι μονάδες που ασκούν βιοτεχνική ή άλλη δραστηριότητα, ατομικά ή οικογενειακά, προσωπικές εταιρείες ή ενώσεις προσώπων που ασκούν τακτικά μια οικονομική δραστηριότητα.
Άρθρο 2
Αριθμός απασχολούμενων και οικονομικά όρια προσδιορίζοντα τις κατηγορίες επιχειρήσεων
Η κατηγορία των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) αποτελείται από επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζομένους και των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 50 εκατομμύρια ευρώ ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 43 εκατομμύρια ευρώ. Στην κατηγορία των ΜΜΕ, ως μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση η οποία απασχολεί λιγότερους από 50 εργαζομένους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 10 εκατομμύρια ευρώ. Στην κατηγορία των ΜΜΕ, ως πολύ μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση η οποία απασχολεί λιγότερους από δέκα εργαζομένους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ. Άρθρο 3
Τύποι επιχειρήσεων που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του αριθμού απασχολούμενων και των χρηματοοικονομικών ποσών
“Ανεξάρτητη επιχείρηση” είναι κάθε επιχείρηση που δεν χαρακτηρίζεται ως συνεργαζόμενη επιχείρηση κατά την έννοια της παραγράφου 2 ή ως συνδεδεμένη επιχείρηση κατά την έννοια της παραγράφου 3. “Συνεργαζόμενες επιχειρήσεις” είναι όλες οι επιχειρήσεις που δεν χαρακτηρίζονται ως συνδεδεμένες κατά την έννοια της παραγράφου 3 και μεταξύ των οποίων υπάρχει η ακόλουθη σχέση: μια επιχείρηση (ανάντη επιχείρηση) κατέχει, η ίδια ή από κοινού με μία ή περισσότερες συνδεδεμένες επιχειρήσεις κατά την έννοια της παραγράφου 3, το 25 % ή περισσότερο του κεφαλαίου ή των δικαιωμάτων ψήφου μιας άλλης επιχείρησης (κατάντη επιχείρηση). Ωστόσο, μια επιχείρηση μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανεξάρτητη, μη έχουσα δηλαδή συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, ακόμη και εάν το όριο του 25 % καλύπτεται ή υπερκαλύπτεται, εφόσον το ποσοστό αυτό ελέγχεται από τις ακόλουθες κατηγορίες επενδυτών, και υπό την προϋπόθεση ότι αυτοί δεν είναι, μεμονωμένα ή από κοινού, συνδεδεμένοι κατά την έννοια της παραγράφου 3 με την οικεία επιχείρηση:
α) δημόσιες εταιρείες συμμετοχών, εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου, φυσικά πρόσωπα ή ομάδες φυσικών προσώπων που ασκούν συστηματικά δραστηριότητες σε επενδύσεις επιχειρηματικού κινδύνου (“businessangels”) και επενδύουν ίδια κεφάλαια σε μη εισηγμένες στο χρηματιστήριο επιχειρήσεις, εφόσον το σύνολο της πρότασης σε μια ίδια επιχείρηση δεν υπερβαίνει 1250000 ευρώ·
β) πανεπιστήμια ή ερευνητικά κέντρα μη κερδοσκοπικού σκοπού·
γ) θεσμικοί επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των ταμείων περιφερειακής ανάπτυξης·
δ) αυτόνομες τοπικές αρχές με ετήσιο προϋπολογισμό μικρότερο από 10 εκατομμύρια ευρώ και λιγότερο από 5000 κατοίκους.
“Συνδεδεμένες επιχειρήσεις” είναι οι επιχειρήσεις που διατηρούν μεταξύ τους μια από τις ακόλουθες σχέσεις: α) μια επιχείρηση κατέχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων άλλης επιχείρησης·
β) μια επιχείρηση έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου άλλης επιχείρησης·
γ) μια επιχείρηση έχει το δικαίωμα να ασκήσει κυριαρχική επιρροή σε άλλη επιχείρηση βάσει σύμβασης που έχει συνάψει με αυτήν ή δυνάμει ρήτρας του καταστατικού αυτής της τελευταίας·
δ) μια επιχείρηση που είναι μέτοχος ή εταίρος άλλης επιχείρησης ελέγχει μόνη της, βάσει συμφωνίας που έχει συνάψει με άλλους μετόχους ή εταίρους της εν λόγω επιχείρησης, την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων ή των εταίρων αυτής της επιχείρησης.
Τεκμαίρεται ότι δεν υπάρχει κυρίαρχη επιρροή, εφόσον οι επενδυτές που αναφέρονται στην παράγραφο 2 δεύτερο εδάφιο δεν υπεισέρχονται άμεσα ή έμμεσα στη διαχείριση της εξεταζόμενης επιχείρησης, με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων που κατέχουν με την ιδιότητά τους ως μετόχων ή εταίρων.
Συνδεδεμένες θεωρούνται επίσης οι επιχειρήσεις που διατηρούν μια από τις σχέσεις που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο μέσω μιας ή περισσότερων άλλων επιχειρήσεων ή με τους επενδυτές που αναφέρονται στην παράγραφο 2.
Οι επιχειρήσεις που διατηρούν μια από τις εν λόγω σχέσεις μέσω ενός φυσικού προσώπου ή ομάδας φυσικών προσώπων που ενεργούν από κοινού θεωρούνται επίσης συνδεδεμένες επιχειρήσεις καθόσον ασκούν το σύνολο ή τμήμα των δραστηριοτήτων τους στην ίδια αγορά ή σε όμορες αγορές.
Ως όμορη αγορά θεωρείται η αγορά ενός προϊόντος ή υπηρεσίας που βρίσκεται αμέσως ανάντη ή κατάντη της σχετικής αγοράς.
Εκτός από τις περιπτώσεις που ορίζονται στην παράγραφο 2 δεύτερο εδάφιο, μια επιχείρηση δεν μπορεί να θεωρηθεί ΜΜΕ, εάν το 25 % ή περισσότερο του κεφαλαίου της ή των δικαιωμάτων ψήφου της ελέγχεται, άμεσα ή έμμεσα, από έναν ή περισσότερους δημόσιους οργανισμούς ή δημόσιους φορείς, μεμονωμένα ή από κοινού. Μια επιχείρηση δύναται να υποβάλει δηλώσεις σχετικά με την ιδιότητά της ως ανεξάρτητης, συνεργαζόμενης ή συνδεδεμένης επιχείρησης, καθώς και σχετικά με τα στοιχεία που αφορούν τα αριθμητικά όρια που αναφέρονται στο άρθρο Η δήλωση αυτή μπορεί να υποβληθεί ακόμη και εάν η διασπορά κεφαλαίου δεν επιτρέπει να καθοριστεί ποιος το κατέχει εφόσον η επιχείρηση δηλώνει υπεύθυνα ότι μπορεί εύλογα να υποθέσει ότι δεν ανήκει, κατά ποσοστό 25 % ή περισσότερο, σε μια επιχείρηση ή, από κοινού, σε περισσότερες επιχειρήσεις που είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους ή μέσω φυσικών προσώπων ή ομάδας φυσικών προσώπων. Οι δηλώσεις αυτές πραγματοποιούνται με την επιφύλαξη των ελέγχων και εξακριβώσεων που προβλέπονται από τις εθνικές ή κοινοτικές κανονιστικές ρυθμίσεις. Άρθρο 4
Στοιχεία για τον υπολογισμό του αριθμού απασχολούμενων και των χρηματοοικονομικών ποσών και περίοδος αναφοράς
Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του αριθμού απασχολούμενων και των χρηματοοικονομικών ποσών είναι εκείνα που αφορούν την τελευταία κλεισμένη διαχειριστική χρήση και υπολογίζονται σε ετήσια βάση. Λαμβάνονται υπόψη κατά την ημερομηνία κλεισίματος των λογαριασμών. Το ύψος του κύκλου εργασιών υπολογίζεται χωρίς το φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και χωρίς άλλους έμμεσους δασμούς. Όταν, κατά την ημερομηνία κλεισίματος των λογαριασμών και σε ετήσια βάση, μια επιχείρηση βρίσκεται πάνω ή κάτω από τα όρια τα σχετικά με τον αριθμό απασχολούμενων ή τα χρηματοοικονομικά όρια που αναφέρονται στο άρθρο 2, η κατάσταση αυτή έχει ως αποτέλεσμα την απόκτηση ή την απώλεια της ιδιότητας της μεσαίας, μικρής ή πολύ μικρής επιχείρησης μόνον εάν το φαινόμενο επαναληφθεί επί δύο διαδοχικά οικονομικά έτη. Στην περίπτωση νεοσύστατων επιχειρήσεων, οι λογαριασμοί των οποίων δεν έχουν κλείσει ακόμη, τα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη πρέπει να προκύπτουν από αξιόπιστες εκτιμήσεις που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους. Άρθρο 5
Ο αριθμός απασχολούμενων
Ο αριθμός απασχολούμενων ατόμων αντιστοιχεί στον αριθμό ετήσιων μονάδων εργασίας (ΕΜΕ), δηλαδή στον αριθμό εργαζομένων πλήρους απασχόλησης που εργάστηκαν στηνεξεταζόμενη επιχείρηση ή για λογαριασμό αυτής επί ολόκληρο το υπόψη έτος. Τα άτομα που δεν εργάστηκαν ολόκληρο το έτος, οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης, ανεξάρτητα από τη διάρκεια, και οι εργαζόμενοι σε εποχική βάση αντιστοιχούν σε κλάσματα των ΕΜΕ. Στον αριθμό απασχολούμενων περιλαμβάνονται:
α) οι μισθωτοί
β) τα άτομα που εργάζονται για την επιχείρηση, έχουν σχέση εξάρτησης προς αυτήν και εξομοιούνται με μισθωτούς με βάση το εθνικό δίκαιο·
γ) οι ιδιοκτήτες επιχειρηματίες
δ) οι εταίροι που ασκούν τακτική δραστηριότητα εντός της επιχείρησης και προσπορίζονται οικονομικά πλεονεκτήματα από την επιχείρηση.
Οι μαθητευόμενοι ή οι σπουδαστές που βρίσκονται σε επαγγελματική εκπαίδευση στο πλαίσιο σύμβασης μαθητείας ή επαγγελματικής κατάρτισης δεν συνυπολογίζονται στον αριθμό απασχολούμενων. Η διάρκεια των αδειών μητρότητας ή των γονικών αδειών δεν συνυπολογίζεται.
Άρθρο 6
Καθορισμός των στοιχείων της επιχείρησης
Στην περίπτωση ανεξάρτητης επιχείρησης, ο καθορισμός των στοιχείων, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού απασχολούμενων, πραγματοποιείται αποκλειστικά με βάση τους λογαριασμούς αυτής της επιχείρησης. Στην περίπτωση επιχείρησης που συνεργάζεται ή συνδέεται με άλλες επιχειρήσεις, ο καθορισμός των στοιχείων, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού απασχολούμενων, γίνεται με βάση τους λογαριασμούς και τα λοιπά στοιχεία της επιχείρησης, ή -εφόσον υπάρχουν- τους ενοποιημένους λογαριασμούς της επιχείρησης, ή τους ενοποιημένους λογαριασμούς στους οποίους περιλαμβάνεται και η εξεταζόμενη επιχείρηση βάσει ενοποίησης. Στα στοιχεία που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο προστίθενται τα στοιχεία των επιχειρήσεων που ενδεχομένως συνεργάζονται με την εξεταζόμενη επιχείρηση, οι οποίες βρίσκονται ακριβώς ανάντη ή κατάντη της εν λόγω επιχείρησης. Τα στοιχεία συγκεντρώνονται κατ’ αναλογία προς το ποσοστό συμμετοχής στο κεφάλαιο ή στα δικαιώματα ψήφου (το υψηλότερο από τα δύο αυτά ποσοστά). Σε περίπτωση διασταυρωμένης συμμετοχής, λαμβάνεται υπόψη το υψηλότερο των ποσοστών αυτών. Στα στοιχεία που αναφέρονται στο πρώτο και το δεύτερο εδάφιο προστίθεται το 100 % των στοιχείων των επιχειρήσεων που ενδεχομένως συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την εξεταζόμενη επιχείρηση και τα οποία δεν περιλαμβάνονται ήδη στους λογαριασμούς βάσει ενοποίησης.
Για την εφαρμογή της παραγράφου 2, τα στοιχεία των επιχειρήσεων που συνεργάζονται με την εξεταζόμενη επιχείρηση προκύπτουν από τους λογαριασμούς και τα λοιπά στοιχεία, ενοποιημένα εφόσον υπάρχουν, στα οποία προστίθεται το 100 % των στοιχείων των επιχειρήσεων που συνδέονται με τις συνεργαζόμενες αυτές επιχειρήσεις, εκτός εάν τα στοιχεία τους περιλαμβάνονται ήδη βάσει ενοποίησης. Για την εφαρμογή της παραγράφου 2, τα στοιχεία των επιχειρήσεων που συνδέονται με την εξεταζόμενη επιχείρηση προκύπτουν από τους λογαριασμούς και τα λοιπά στοιχεία τους, ενοποιημένα εφόσον υπάρχουν. Στα στοιχεία αυτά προστίθενται κατ’ αναλογία τα στοιχεία των επιχειρήσεων που ενδεχομένως συνεργάζονται με τις συνδεδεμένες αυτές επιχειρήσεις, οι οποίες βρίσκονται ακριβώς ανάντη ή κατάντη αυτών, εάν δεν περιλαμβάνονται ήδη στους ενοποιημένους λογαριασμούς σε αναλογία τουλάχιστον ισοδύναμη με το ποσοστό που ορίζεται στην παράγραφο 2 δεύτερο εδάφιο.
Όταν ο αριθμός απασχολούμενων δεδομένης επιχείρησης δεν προκύπτει από τους ενοποιημένους λογαριασμούς, υπολογίζεται συγκεντρώνοντας κατ’ αναλογία τα στοιχεία τα σχετικά με τις επιχειρήσεις που συνεργάζονται με την εν λόγω επιχείρηση, και προσθέτοντας τα στοιχεία τα σχετικά με τις επιχειρήσεις που συνδέονται μαζί της. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙI – ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Όπως αυτή ορίζεται στις Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και αναδιάρθρωση μη χρηματοπιστωτικών προβληματικών επιχειρήσεων (2014/C 249/01)
«Προβληματική Επιχείρηση»: η επιχείρηση για την οποία συντρέχει τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
εάν πρόκειται για εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (πλην ΜΜΕ που δεν έχει συμπληρώσει τριετία από τη σύστασή της ή, όσον αφορά την επιλεξιμότητα για ενίσχυση χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου, ΜΜΕ που δεν έχει συμπληρώσει επταετία από την πρώτη εμπορική της πώληση, η οποία πληροί τα κριτήρια για επενδύσεις χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου κατόπιν ελέγχου με τη δέουσα επιμέλεια από τον επιλεγμένο ενδιάμεσο χρηματοπιστωτικό οργανισμό), όταν έχει απολεσθεί πάνω από το ήμισυ του εγγεγραμμένου της κεφαλαίου λόγω συσσωρευμένων ζημιών. Αυτό ισχύει όταν από την αφαίρεση των συσσωρευμένων ζημιών από τα αποθεματικά (και όλα τα άλλα στοιχεία που θεωρούνται εν γένει ως μέρος των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας) προκύπτει αρνητικό σωρευτικό ποσό που υπερβαίνει το ήμισυ του εγγεγραμμένου κεφαλαίου. Για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης, ο όρος «εταιρεία περιορισμένης ευθύνης» παραπέμπει ειδικότερα στα είδη εταιρειών που αναφέρονται στο παράρτημα I της οδηγίας 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1) και ο όρος «κεφάλαιο» περιλαμβάνει, ενδεχομένως, και κάθε διαφορά από έκδοση υπέρ το άρτιο· εάν πρόκειται για εταιρεία στην οποία τουλάχιστον ορισμένα μέλη έχουν απεριόριστη ευθύνη για τα χρέη της εταιρείας (πλην ΜΜΕ που δεν έχει συμπληρώσει τριετία από τη σύστασή της ή, όσον αφορά την επιλεξιμότητα για ενίσχυση χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου, ΜΜΕ που δεν έχει συμπληρώσει επταετία από την πρώτη εμπορική της πώληση, η οποία πληροί τα κριτήρια για επενδύσεις χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου κατόπιν ελέγχου με τη δέουσα επιμέλεια από τον επιλεγμένο ενδιάμεσο χρηματοπιστωτικό οργανισμό), εφόσον έχει απολεσθεί πάνω από το ήμισυ του κεφαλαίου της, όπως εμφαίνεται στους λογαριασμούς της εταιρείας, λόγω συσσωρευμένων ζημιών. Για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης, ο όρος «εταιρεία στην οποία τουλάχιστον ορισμένα μέλη έχουν απεριόριστη ευθύνη για τα χρέη της εταιρείας» παραπέμπει ειδικότερα στα είδη εταιρειών που αναφέρονται στο παράρτημα II της οδηγίας 2013/34/ΕΕ· εάν πρόκειται για εταιρεία που υπάγεται σε συλλογική πτωχευτική διαδικασία ή πληροί τις προϋποθέσεις του εθνικού δικαίου που τη διέπει όσον αφορά την υπαγωγή της σε συλλογική πτωχευτική διαδικασία μετά από αίτημα των πιστωτών της· εάν πρόκειται για επιχείρηση που έχει λάβει ενίσχυση διάσωσης και δεν έχει ακόμη αποπληρώσει το δάνειο ή λύσει τη σύμβαση εγγύησης ή που έχει λάβει ενίσχυση αναδιάρθρωσης και υπόκειται ακόμη σε σχέδιο αναδιάρθρωσης· εάν πρόκειται για άλλη επιχείρηση εκτός ΜΜΕ, εφόσον τα τελευταία δύο έτη: a) ο δείκτης χρέους προς ίδια κεφάλαια της επιχείρησης είναι υψηλότερος του 7,5 και b) ο δείκτης κάλυψης χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων της επιχείρησης (EBITDA interestcoverageratio) είναι κάτω του 1,0. Πηγή: b2green.gr
atsianos
atsianos

Απόφαση του Αρείου Πάγου φέρνει τα πάνω κάτω και δίνει όπλα στους οφειλέτες να κρατήσουν τα σπίτια τους

Μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας εκδόθηκε πριν μόλις λίγες μέρες. Μια απόφαση που επιτέλους δίνει ένα επιπλέον όπλο στους δανειολήπτες αλλά και στους δικηγόρους τους να ακυρώσουν με τις ανακοπές τους, τις διαταγές πληρωμής και τους πλειστηριασμούς όταν αυτοί διενεργούνται, όχι από τις τράπεζες, αλλά από τις εταιρείες διαχείρισης, τα γνωστά funds.
Είναι εξαιρετικά δύσκολο με απλά, κατανοητά και λίγα λόγια να εξηγηθεί τι έχουν κάνει λάθος τα funds όλο αυτό τον καιρό και τώρα με την απόφαση αυτή του Αρείου Πάγου μπορούν να ακυρωθούν οι πράξεις τους για να εκπλειστηριάσουν ακίνητα.
Όλοι γνωρίζουν ότι οι τράπεζες έχουν πουλήσει τα δάνεια, ειδικά τα κόκκινα σε, εταιρείες του εξωτερικού. Οι εταιρείες αυτές έχουν δώσει το δικαίωμα διαχείρισης των δανείων αυτών στις γνωστές σε όλους μας εταιρείες CEPAL, INTRUM κ.α. που εδρεύουν στην Ελλάδα, που είναι γνωστές και ως funds.
Το νομοθετικό πλαίσιο και οι διατάξεις που επικαλούνται τα funds για την εκπροσώπηση των εταιρειών που έχουν αγοράσει τα δάνεια από τις ελληνικές τράπεζες δεν είναι το σωστό και για αυτό δεν νομιμοποιούνται ενεργητικώς να ασκήσουν τις πράξεις αυτές ακόμα και να τις εκπροσωπούν στο δικαστήριο.
Πιο συγκεκριμένα υπάρχουν δύο νομοθετικά πλαίσια για τις εταιρείες αυτές, που ισχύουν παράλληλα. Το ένα είναι του 2003 και το άλλο του 2015. Οι διατάξεις του ν. 4354/2015 αφορούν αποκλειστικά και μόνα τα κόκκινα δάνεια, ο νόμος δε αυτός δημιουργήθηκε την περίοδο της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Στο νόμο αυτό δημιουργείται μία πολύ συγκεκριμένη, ειδική νομιμοποίηση, βάσει της οποίας τα funds νομιμοποιούνται να ενεργούν διαδικαστικές πράξεις αντί του δικαιούχου της απαίτησης, δηλαδή της αλλοδαπής εταιρείας, που έχει πάρει από την ελληνική τράπεζα τα δάνεια.
Η ανάθεση της διαχείρισης στο fund γίνεται με συγκεκριμένη σύμβαση κατά τους όρους του άρθρου 2 §§ 1-3 Ν. 4354/2015 με βάση τους όποιους η τελευταία αποκτά την ιδιότητα του «μη δικαιούχου ή μη υπόχρεου διαδίκου» με πανηγυρική διατύπωση. Στην περίπτωση αυτή και με την ύπαρξη της σύμβασης αυτής τα funds μπορούν να προχωρούν σε οποιαδήποτε πράξη ακόμα και να καταθέτουν δικόγραφα, να παρίστανται στα δικαστήρια για την διεκδίκηση των οφειλών, να αιτούνται την έκδοση διαταγών πληρωμής, να προχωρούν σε πράξεις εκτέλεσης και φυσικά σε πράξεις πλειστηριασμών για λογαριασμό των εταιρειών που εκπροσωπούν.
Από την άλλη οι διατάξεις του ν. 3156/2003 αφορούν γενικά ρυθμίσεις δανείων. Στην παράγραφο 14 του άρθρου 10 του Ν. 3156/2003, καθίσταται σαφές ότι οι προβλεπόμενες εκεί εταιρείες ενεργούν πράξεις διαχειρίσεως για λογαριασμό των εταιρειών που έχουν τα δάνεια, (τότε δεν υπήρχαν οι αλλοδαπές εταιρείες αλλά οι ελληνικές τράπεζες. Αναφερόμαστε σε μια εποχή προ οικονομικής κρίσης), χωρίς να αποδίδεται σε αυτές η συγκεκριμένη ιδιότητα του «μη δικαιούχου ή μη υπόχρεου διαδίκου», έστω και έμμεσα ώστε ως μη δικαιούχος διάδικος, να μπορούν να ασκούν αγωγές και άλλα ένδικα βοηθήματα ενώπιον των δικαστηρίων για τα δικαιώματα της αλλοδαπής εταιρείας.
Με τον Ν. 3156/2003 δεν αποκτούν τα funds ενεργητική νομιμοποίηση για να ασκήσουν οποιαδήποτε αγωγή, αίτηση ή άλλο ένδικο βοήθημα ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου, παρά μόνο ρυθμίζουν τους όρους και τον τρόπο που μπορούν εξωδικαστικά οι οφειλέτες να ρυθμίζουν τις οφειλές τους, με σκοπό την είσπραξη των απαιτήσεων αυτών από τους οφειλέτες και για λογαριασμό των εταιρειών που έχουν τα δάνεια.
Έτσι λοιπόν κατά την συζήτηση της συγκεκριμένης αναίρεσης, η εταιρεία Intrum θέλησε να παρασταθεί στο δικαστήριο για λογαριασμό της αλλοδαπής τράπεζας στην οποία είχαν μεταβιβαστεί τα δάνεια.
Ο ΑΠ έκρινε ότι η παρέμβαση της Intrum είναι απαράδεκτη ελλείψει νομιμοποιήσεως, διότι η μόνη νομιμοποιούμενη να ασκήσει πρόσθετη αυτοτελή παρέμβαση υπέρ της ελληνικής Τράπεζας είναι η αλλοδαπή εταιρεία ως δικαιούχος της ένδικης απαίτησης, δηλαδή της οφειλής.
Πιο αναλυτικά, η INTRUM είναι διαχειρίστρια απαιτήσεων από δάνεια ελληνικής τράπεζας που οι οφειλές έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες και έχουν καταγγελθεί από την τράπεζα. Η τράπεζα, κάποια στιγμή, μεταβίβασε τις απαιτήσεις αυτές σε αλλοδαπή εταιρεία που ανέθεσε την διαχείριση τους στην INTRUM.
Ο ΑΠ έκρινε ότι η INTRUM δεν μπορεί να επιδιώξει την εκπλήρωση της οφειλής για λογαριασμό της αλλοδαπής εταιρίας διότι το νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο αυτή νομιμοποιήθηκε, δηλαδή της δόθηκε η εντολή από την αλλοδαπή εταιρεία να την εκπροσςωπήσει, βασίζεται στο ν. 3156/2003 και δεν της απονέμει την ιδιότητα του κατ' εξαίρεση νομιμοποιούμενου διαδίκου (μη δικαιούχου) όπως συμβαίνει με τις εταιρίες διαχειρίσεως του Ν. 4354/2015 στο άρθρο 2 § 4 αυτού.
Οι διατάξεις του Ν. 4354/2015 δεν μπορούν να εφαρμοστούν αναλογικώς και επί των εταιρειών διαχείρισης του Ν. 3165/2003, διότι η εταιρεία διαχείρισης του Ν. 3156/2003 αναλαμβάνει τη διαχείριση των απαιτήσεων χωρίς να έχει ορισθεί εκ του νόμου «μη δικαιούχος, κατ' εξαίρεση νομιμοποιούμενος, διάδικος». Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι δεν νομιμοποιείται να ενεργεί διαδικαστικές πράξεις για λογαριασμό της εντολέως της εταιρείας, ούτε η μεταξύ τους σύμβαση και η παροχή πληρεξουσιότητας μπορεί να καλύψει αυτή την έλλειψη δυνατότητας.  
Τι σημαίνει τώρα αυτό πρακτικά για τους οφειλέτες:
Σημαίνει ότι αυξάνονται οι πιθανότητες και οι δυνατότητες να ακυρωθούν όλες οι διαδικαστικές πράξεις στις οποίες έχουν παρασταθεί τα funds και όχι οι τράπεζες ή οι αλλοδαπές εταιρείες.
Δηλαδή, οι διαταγές πληρωμής, οι κατασχετήριες εκθέσεις καθώς και οι διαδικασίες του πλειστηριασμού, με τις κατάλληλες κάθε φορά ανακοπές. Μπορούν σε περίπτωση που έχουν εκδοθεί πρωτόδικες αποφάσεις απορριπτικές να γίνουν εφέσεις, αν έχει χαθεί η προθεσμία. Μπορούν να γίνουν αναιρέσεις σε περίπτωση που έχει χαθεί και ο δεύτερος βαθμός.
Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές και κατανοητό είναι ότι ανοίγει πάλι ο δρόμος και όποιος έχει ήδη ακολουθήσει την δικαστική οδό θα πρέπει να μιλήσει άμεσα με τον δικηγόρο του για να δει πώς θα εκμεταλλευθεί τα νέα δεδομένα. Όσοι δεν έχουν κινηθεί μέχρι τώρα δικαστικά, θα πρέπει να συμβουλευθούν άμεσα δικηγόρο, διότι το νομικό αυτό ζήτημα είναι πάρα πολύ σοβαρό και σημαντικό και εξετάζεται σε κάθε στάδιο, σε κάθε διαδικασία και μάλιστα και αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο.
Σημαντικό επίσης: Αυτή η απόφαση δεν εφαρμόζεται αυτομάτως σε όλες τις περιπτώσεις. Θα πρέπει κάποιος να κινηθεί δικαστικά και στο δικόγραφό του να επικαλεστεί αυτά που αναφέρονται στην απόφαση αυτή. Δεν γίνεται διαφορετικά. Δηλαδή θα πρέπει οι οφειλέτες να εμπλακούν δικαστικά ο καθένας για την οφειλή του. Διαφορετικά ο πλειστηριασμός θα γίνει και θα χαθεί το περιουσιακό στοιχείο.
Άλλο σημαντικό: Ο Άρειος Πάγος είναι το ανώτατο ελληνικό δικαστήριο. Το σύνηθες είναι τα κατώτερα δικαστήρια να ακολουθούν τις αποφάσεις του στα νομικά θέματα και να υιοθετούν τους νομικούς ισχυρισμούς του. Όμως αυτό δεν είναι το απόλυτο. Οι δικαστές από το Ειρηνοδικείο μέχρι και τον Αρειο Πάγο μπορούν να έχουν την δική τους νομική κρίση και να εκδώσουν διαφορετική απόφαση. Η πλειοψηφία όμως ταυτίζεται σίγουρα με τις αποφάσεις του Άρειου Πάγου.
Αναστασία Μήλιου Η κ. Αναστασία Μήλιου είναι δικηγόρος Αθηνών.
Περισσότερες πληροφορίες στο legalaction.gr
πηγή insider.gr
Didonis
Didonis

Εξοικονομώ 2021: Επιπλέον 40 μέρες προθεσμία για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου των πρώτων επιλέξιμων αιτήσεων

Με ενημέρωση της 19ης Ιουλίου, το ΥΠΕΝ έδωσε παράταση στην προθεσμία υποβολής Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου για τις τότε καταρχήν επιλέξιμες αιτήσεις του προγράμματος “Εξοικονομώ 2021“. Έτσι, με τη συγκεκριμένη ανακοίνωση και την αντίστοιχη τροποποίηση του προγράμματος, το χρονικό διάστημα για την υποβολή της ΗΤΚ είχε φτάσει στις 110 μέρες, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής για τις καταρχήν επιλέξιμες αιτήσεις του προγράμματος την 07η Σεπτεμβρίου.
Η 07η Σεπτεμβρίου παρήλθε, χωρίς να υπάρχει καμία σχετική επίσημη ενημέρωση για αλλαγή της προθεσμίας. Είχε προηγηθεί η ενημέρωση του Υπουργού ΥΠΕΝ ο οποίος προανήγγειλε την αύξηση των κονδυλίων και την ένταξη των επιλαχόντων στο πρόγραμμα. Έτσι, την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η νέα τροποποίηση του “Εξοικονομώ 2021“, με μια σειρά αλλαγών (δείτε αναλυτικά τις αλλαγές εδώ), με χαρακτηριστική αυτή της αύξησης της προθεσμίας υποβολής ΗΤΚ για της καταρχήν επιλέξιμες αιτήσεις από 110 σε 150 μέρες.
Η νέα αυτή χρονική διάρκεια για την υποβολή της ΗΤΚ συμπεριλήφθηκε και στη χθεσινή (03/10) ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, με αφορμή την “αναβάθμιση” σε καταρχήν επιλέξιμες (προς Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου (ΗΤΚ) ή προς Έλεγχο) για τις αρχικά επιλαχούσες αιτήσεις Μονοκατοικιών/Μεμονωμένων διαμερισμάτων.
Μοιραία, η επισημοποίηση της τροποποίησης με τη δημοσίευση του ΦΕΚ και η αντίστοιχη 4η τροποποίηση του οδηγού, συμπαρέσυρε και την προθεσμία υποβολής της ΗΤΚ για τις πρώτες καταρχήν επιλέξιμες αιτήσεις, μεταθέτοντας την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της από την 07η Σεπτεμβρίου στην 17η Οκτωβρίου.
Σήμερα, σχεδόν ένα μήνα μετά τη λήξη της προηγούμενης προθεσμίας, ενημερώθηκε και η ιστοσελίδα του προγράμματος, διορθώνοντας την ημερομηνία, για την οποία απομένουν μόλις 13 μέρες.
Πηγή: b2green.gr
atsianos
atsianos

Με ρυθμό χελώνας η ψηφιοποίηση των μεταβιβάσεων ακινήτων

Παρά την ψηφιοποίηση ορισμένων διαδικασιών κυρίως από την πλευρά της ΑΑΔΕ, η μεταβίβαση ακινήτων εξακολουθεί να είναι μια βαριά γραφειοκρατική διαδικασία στην Ελλάδα, καθώς εξακολουθούν να απαιτούνται 26 εργάσιμες μέρες και 17 δικαιολογητικά.
Κι αυτό συμβαίνει όταν το ακίνητο είναι "καθαρό" και οι έλεγχοι τελειώσουν αμέσως από την πλευρά του αγοραστή. Είναι ενδεικτικό ότι υπάρχουν κτηματολογικές υπηρεσίες που καθυστερούν ακόμα και 4-5 μήνες για να εγγράψουν ένα ακίνητο στο κτηματολόγιο μετά την πώληση του. Αν και έχουν προσκομιστεί όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά η καθυστέρηση αυτή εγκυμονεί κινδύνους.
Τα προβλήματα όμως αφορούν όλη τη διαδικασία και όλες τις υπηρεσίες. Το περασμένο έτος για παράδειγμα είχε δημιουργηθεί τεράστια αναστάτωση με τους περισσότερους Δήμους της χώρας που δεν εξέδιδαν πιστοποιητικά ΤΑΠ με αποτέλεσμα, είτε να ακυρώνονται αγοραπωλησίες, να λήγουν άλλα πιστοποιητικά μέχρι ο υπάλληλος του Δήμου να προχωρήσει στον έλεγχο και έκδοση του.
Μάλιστα αντί να απλουστεύεται η διαδικασία τα τελευταία χρόνια έχουν προστεθεί έγγραφα όπως η βεβαίωση πληρωμής ΕΝΦΙΑ, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης, καθώς και πιστοποιητικό μηχανικού ότι το ακίνητο δεν φέρει πολεοδομικές παραβάσεις. Και δυστυχώς κάθε λίγα χρόνια προστίθεται και ένα νέο χαράτσι για να συνεχίσουν να έχουν "δουλειές" όλοι.
Ένα άλλο πρόβλημα αφορά τον έλεγχος του μηχανικού που μπορεί να δημιουργήσει ανυπέρβλητα προβλήματα.
Στην περίπτωση που τα  τετραγωνικά είναι περισσότερα ή λιγότερα από όσα αναγράφονται στο αρχικό συμβόλαιο θα πρέπει να γίνει έλεγχος σε όλα τα διαμερίσματα της πολυκατοικίας.
Η διαφορά στην επιφάνεια της οριζόντιας ιδιοκτησίας που επηρεάζει δύο ιδιοκτήτες, για να γίνει τροποποίηση της σύστασης με τα σωστά στοιχεία και να προχωρήσει η πώληση ή μεταβίβαση, απαιτείται η συμμετοχή του συνόλου των συνιδιοκτητών και των υπολοίπων ορόφων!
Σε αναμονή πάντως είναι το νέο ηλεκτρονικό σύστημα της κυβέρνησης που στοχεύει στην κατάργηση της συλλογής των 17 δικαιολογητικών που απαιτούνται σήμερα για την πώληση ενός ακινήτου.
Αυτό θα γίνει στα τέλη του 2023 με τη δημιουργία του Ηλεκτρονικού Φακέλου Ακινήτων ο οποίος σε συνδυασμό με την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης, γονικών παροχών και δωρεών στην πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ θα διευκολύνει όλες τις μεταβιβάσεις ακινήτων.
Το έργο έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και ήδη ο  αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης εχει υπογράψει τη σχετική απόφαση, στην οποία αναφέρεται ότι στόχος είναι η πλήρης ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας για τη μεταβίβαση ακινήτων.
Το έργο προβλέπει την ανάπτυξη μιας διαδικτυακής πλατφόρμας διαχείρισης του ενιαίου Ηλεκτρονικού Φακέλου Μεταβίβασης Ακινήτου, ο οποίος θα διασφαλίσει την ταχύτερη και ασφαλέστερη διεκπεραίωση των υποθέσεων μεταβίβασης ακινήτων με πλήρως ηλεκτρονικό τρόπο.
Η πλατφόρμα θα στηθεί από το  υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και θα λειτουργεί στην ψηφιακή πύλη του Δημοσίου gov.gr  Μέσω της νέας πλατφόρμας θα συλλέγονται ηλεκτρονικά όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται στη σύνταξη των συμβολαίων για τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Ο "Φάκελος" θα προβλέπει τη:
- Διασύνδεση του συστήματος e-Άδειες με άλλα συστήματα (ΕΦΚΑ, Πυροσβεστική Υπηρεσία, ΔΕΔΔΗΕ, Δασική Υπηρεσία και ΔΕΣΦΑ)
- Κατάργηση της κοινοποίησης της επιφάνειας του κτιρίου στον ΔΕΔΔΗΕ και ολοκλήρωση της ενοποίησης του συστήματος δήλωσης τετραγωνικών μέτρων στους δήμους
- Θέσπιση νομοθεσίας για τη δημιουργία πλαισίου ασφαλών συναλλαγών σε κινητά περιουσιακά στοιχεία
- Λειτουργία της πλατφόρμας για την απόκτηση άδειας κατασκευής
- Λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που θα παρέχει στους αγοραστές τη δυνατότητα εκπλήρωσης όλων των απαιτήσεων για τη μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας στο Διαδίκτυο.
 
Του Προκόπη Χατζηνικολάου
πηγή capital.gr
Didonis
Didonis

Οδηγίες για επανεγγραφή στο ΤΕΕ διαγραφέντων μελών

Σύμφωνα με το άρθρο 20 του Ν. 4488/2017 (ΦΕΚ 137Α), αποσυνδέθηκε η ασφάλιση από την ιδιότητα του Διπλωματούχου Μηχανικού, γεγονός που πρακτικά σημαίνει την ίση μεταχείριση πλέον όλων των ασφαλισμένων και τη σύνδεση της υποχρέωσης εισφορών με τη δραστηριότητα του κάθε ασφαλισμένου και το πραγματικό του εισόδημα από αυτή. Πιο συγκεκριμένα οι αυτοαπασχολούμενοι Διπλωματούχοι Μηχανικοί που είναι εγγεγραμμένοι ή θα εγγραφούν στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τις σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις του πρώην Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ) του ΕΤΑΑ, από την ημερομηνία έναρξης άσκησης του επαγγέλματος στην αρμόδια ΔΟΥ και μέχρι τη διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας και τη διαγραφή από τη ΔΟΥ, με αναδρομική ισχύ από 1.1.2017.
Το ΤΕΕ λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω νέα δεδομένα, προχώρησε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες (απόφαση ΔΕ/ΤΕΕ A60/Σ31/2017 με ΑΔΑ: 78ΠΠ46Ψ842-45Ρ) ώστε η επάνοδος στο επάγγελμα να είναι διαδικαστικά απλή και χρονικά άμεση.
Σε ότι αφορά την επανεγγραφή στο ΤΕΕ, τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, είναι:
• Αίτηση
• Βεβαίωση επανόδου από την Περιφέρεια
• Πληρωμή συνδρομής ΤΕΕ τρέχοντος έτους (αντίγραφο απόδειξης πληρωμής)
Η πληρωμή της συνδρομής του τρέχοντος έτους είναι απαραίτητη ώστε να ολοκληρωθεί η επανεγγραφή του Μηχανικού.
Τα δικαιολογητικά κατατίθενται στην Κεντρική Υπηρεσία, στα Περιφερειακά Τμήματα και ηλεκτρονικά στην διεύθυνση tee@central.tee.gr. Τα αιτήματα διεκπεραιώνονται από την Κεντρική Υπηρεσία.
ΠΛΗΡΩΜΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΕΠΑΝΟΔΟΥΣ
Είτε στα Ταμεία της Κεντρικής Υπηρεσίας ή των Περιφερειακών Τμημάτων ΤΕΕ.
Είτε στις Τράπεζες μέσω web banking.
Δίνεται η δυνατότητα στους μηχανικούς που είτε δεν έχουν πρόσβαση στην Κεντρική Υπηρεσία ή στα Περιφερειακά Τμήματα του ΤΕΕ είτε κατοικούν στο εξωτερικό, να καταθέσουν (αφού πρώτα ενημερωθούν για το ακριβές ποσό) τη συνδρομή του τρέχοντος έτους στους κάτωθι τραπεζικούς λογαριασμούς:
ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΤΤΙΚΗΣ GR5201600690000000083832797
ALPHA BANK GR1901408020802002001001879
Αναγράφοντας ως αιτιολογία το ονοματεπώνυμο τους και τη φράση «ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΕΕ 20…..(έτος συνδρομής)»
Στις περιπτώσεις αυτές η καταχώρηση της πληρωμής θα γίνεται κατά τη διεκπεραίωση της αίτησης από την Κεντρική Υπηρεσία.
Η αίτηση θα συνοδεύεται απαραίτητα από αντίγραφο απόδειξης πληρωμής.
πηγή Τ.Ε.Ε.
Didonis
Didonis

Ανοίγει για εγγραφές το Μητρώο Πτυχιούχων Μηχανικών στο ΤΕΕ

Τους Πτυχιούχους Μηχανικούς, απόφοιτους Τεχνολογικού Τομέα (πρώην ΤΕΙ), καλεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας να εγγραφούν στο νεοσύστατο Μητρώο Πτυχιούχων Μηχανικών που ξεκινά το ΤΕΕ.
Οι Πτυχιούχοι Μηχανικοί που εγγράφονται στο Μητρώο του ΤΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν υπηρεσίες που παρέχει το Επιμελητήριο στα μέλη του. Ενδεικτικά, αναφέρονται:
Η συμμετοχή στα εξειδικευμένα σεμινάρια του ΤΕΕ Το ηλεκτρονικό σύστημα των αυθαιρέτων Το ηλεκτρονικό σύστημα έκδοσης αδειών δόμησης Το ηλεκτρονικό σύστημα υποβολής αιτήσεων και επιλογής ελεγκτών δόμησης Η παροχή νομικής υποστήριξης Η παροχή φοροτεχνικής υποστήριξης Η παροχή υποστήριξης σε θέματα ιδιωτικών έργων, αυθαιρέτων κλπ Η πρόσβαση στις online υπηρεσίες της Βιβλιοθήκης του ΤΕΕ με ανοιχτή πρόσβαση Η διασύνδεση με τα πληροφοριακά συστήματα του Ελληνικού Κτηματολογίου Ο κανονισμός ενεργειακής απόδοσης κτηρίων, το ενιαίο λογισμικό, οι Τεχνικές Οδηγίες Το ηλεκτρονικό σύστημα της ταυτότητας Κτηρίου, μόλις ενεργοποιηθεί Η συνδρομή μέλους του Μητρώου Πτυχιούχων Μηχανικών που είναι ετήσια, ορίζεται σε 55€ και συμψηφίζεται με τυχόν καταβαλλόμενη συνδρομή λόγω προηγούμενης εγγραφής στο Βιβλίο Τεχνικών Επωνυμιών του ΤΕΕ.
 
Σχετικά με το θέμα, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός δήλωσε:
«Ζητάμε από την Πολιτεία αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που να έχουν αποτύπωμα και αξία στην πραγματική οικονομία, στην καθημερινότητα των ελευθέρων επαγγελματιών και των επιχειρήσεων. Το ΤΕΕ δείχνει το δρόμο για το πώς αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Ξεπερνάμε τις αγκυλώσεις και τους διαχωρισμούς του χθες.
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας εκφράζει το σύνολο του τεχνικού κόσμου της χώρας και το αποδεικνύει στην πράξη. Σε μια ευνομούμενη πολιτεία, σε ένα κράτος δικαίου, όλοι έχουμε δικαιώματα και υποχρεώσεις, καθένας ανάλογα με τις δυνατότητες και τα εφόδιά του. Μπορούμε και πρέπει όλοι μαζί να πορευθούμε σε μια νέα εποχή που θα στηρίξει την Αληθινή Ανάπτυξη της χώρας. Καλώ τους αποφοίτους ΤΕΙ του Τεχνολογικού Τομέα να εγγραφούν στο ΤΕΕ και να προσπαθήσουμε μαζί για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων του τεχνικού κόσμου, την επαγγελματική εξέλιξη, την επιστημονική αναβάθμιση, την πρόοδο στα τεχνικά ζητήματα και τις τεχνολογικές εφαρμογές στη χώρα μας.
Το μητρώο αυτό, όπου θα μπορούν να εγγράφονται, μακριά από διαιρέσεις του παρελθόντος, οι απόφοιτοι της τεχνολογικής εκπαίδευσης έχει ξεχωριστή σημασία ότι δημιουργείται στο ΤΕΕ, δηλαδή σε ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου που διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον. Έτσι οι Πτυχιούχοι δεν χρειάζεται πλέον να εγγράφονται οπουδήποτε, όπως σε έναν σύλλογο ή σωματείο, αλλά αυτό θα αποτελεί μια ελεύθερη επιλογή όπως για όλους τους άλλους πολίτες.
Αντίστοιχα, σημειώνω, πρέπει να δημιουργηθεί μητρώο και για το εργατικό προσωπικό, τεχνίτες, εργοδηγούς κλπ. Επόμενο λοιπόν βήμα, που διεκδικούμε να γίνει σύντομα πραγματικότητα στη χώρα, είναι η δημιουργία ενός ενιαίου μηχανισμού και μητρώου όλων των επιπέδων τεχνικής ευθύνης, για όλα τα τεχνικά επαγγέλματα.
Πρέπει να αφήσουμε πίσω μας το παρελθόν των συντεχνιακών διαχωρισμών και να κοιτάξουμε το μέλλον του τεχνικού κόσμου ενιαία. Με το επίπεδο ευθύνης που αναλογεί στον καθένα. Για να μπορεί εύκολα και γρήγορα κάθε πολίτης και κάθε επιχείρηση, εντέλει, να διαλέγει τον συνεργάτη που ξέρει και μπορεί να εκτελέσει την τεχνική εργασία που ο καθένας χρειάζεται.
Αυτό, στο τέλος, είναι που θα διευκολύνει κάθε είδους επένδυση και θα οδηγήσει την αγορά να λειτουργήσει με όρους διαφάνειας και αξιοκρατίας, με λιγότερο κόστος από εξωτερικότητες και ατελή πληροφόρηση, άρα σε εξοικονόμηση πόρων. Και εν τέλει σε περισσότερη ανταγωνιστικότητα ολόκληρη την οικονομία.»
 
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τις προβλέψεις της νομοθεσίας και προκειμένου να υπηρετηθούν οι στόχοι της ενιαίας εκπροσώπησης του τεχνικού κόσμου της χώρας, το ΤΕΕ σε συνέχεια της Α128/Σ17/2017 απόφασης της Διοικούσας Επιτροπής του με την οποία αποφάσισε την ίδρυση του νέου Τμήματος Αποφοίτων Σχολών Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, προχωρά στην ίδρυση ξεχωριστού Μητρώου Πτυχιούχων Μηχανικών.
Στο Μητρώο αυτό έχουν δικαίωμα εγγραφής, κατόπιν αίτησης τους, φυσικά πρόσωπα που είναι απόφοιτοι Ανωτέρων ή Ανωτάτων Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων της χώρας και των ισοτίμων σχολών του εξωτερικού κατόπιν αναγνώρισης από το ΔΟΑΤΑΠ, με κατεύθυνση Μηχανικού.
Το ΤΕΕ στο πλαίσιο της προσπάθειας του να ανταποκριθεί στο ρόλο του ως Τεχνικού Συμβούλου της Πολιτείας και έχοντας ως στόχο να λειτουργήσει ως Ενιαίος Επιστημονικός και Επαγγελματικός Φορέας των Διπλωματούχων και Πτυχιούχων Μηχανικών, υλοποιεί μια σειρά δράσεων και παρεμβάσεων με γνώμονα τη δημιουργία επαγγελματικών ευκαιριών για τους όλους τους Μηχανικούς, καθώς και την αναβάθμιση του επαγγέλματος και των υπηρεσιών τους προς την κοινωνία.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, καλούνται όλοι οι Πτυχιούχοι Τεχνολογικού Τομέα που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν ενεργά, με την εγγραφή τους στο Μητρώο Πτυχιούχων Μηχανικών. στην ενιαία εκπροσώπηση, συμμετοχή και παρακολούθηση της προόδου των τεχνικών και τεχνολογικών εφαρμογών στη χώρα, μέσα από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας.
Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να συμπληρώσουν τη σχετική αίτηση εγγραφής και το έντυπο δήλωσης – διάθεσης προσωπικών δεδομένων και να το αποστείλουν στο Τμήμα Μητρώου του ΤΕΕ:
Μητρώο: Νίκης 4, 10563, Αθήνα, 2ος όροφος, mitroo ΑΤ central.tee.gr πηγή. Τ.Ε.Ε.
Didonis
Didonis

Θέματα