Σαν Σήμερα

• Στις 28 Νοεμβρίου 1943, στην καρδιά της Τεχεράνης, οι Φράνκλιν Ρούζβελτ, Ιωσήφ Στάλιν και Ουίνστον Τσώρτσιλ κάθονται για πρώτη φορά στο ίδιο τραπέζι. Η διάσκεψη που θα ακολουθήσει αποτελεί την συνάντηση που σηματοδοτεί την αντίστροφη μέτρηση για την ήττα του ναζιστικού καθεστώτος και καθορίζει τον κόσμο όπως θα διαμορφωθεί μετά το 1945. Κι όμως, πίσω από τις ιστορικές αποφάσεις, ένα «μαύρο αστείο» του Στάλιν θα αποκαλύψει τις εντάσεις, τις ψυχολογίες και τα όρια μιας συμμαχίας που, αν και αναγκαία, υπήρξε αμήχανη.

Το πολεμικό σκηνικό του 1943

Όταν οι «Τρεις Μεγάλοι» φτάνουν στην Τεχεράνη, ο πόλεμος έχει ήδη γείρει εις βάρος του Χίτλερ: Στάλινγκραντ, Κουρσκ, η πτώση του Μουσολίνι και οι ανελέητοι βομβαρδισμοί των Συμμάχων έχουν διαλύσει τον μύθο του «αήττητου» Άξονα. Ωστόσο, η Γερμανία παραμένει επικίνδυνη και ο Κόκκινος Στρατός εξακολουθεί να σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος των επιχειρήσεων. Από το 1941, η Μόσχα απαιτεί με επιμονή το άνοιγμα δεύτερου μετώπου – και αυτή η πίεση θα κυριαρχήσει στη διάσκεψη.

Η απόφαση που έκρινε τον πόλεμο

Κεντρικό αποτέλεσμα της διάσκεψης ήταν η οριστική συμφωνία για την απόβαση στη Νορμανδία, την Επιχείρηση «Overlord», την άνοιξη του 1944, σε συνδυασμό με μεγάλη σοβιετική επίθεση στην Ανατολή. Η διπλή αυτή πίεση καταδίκαζε τη Γερμανία να πολεμήσει σε δύο μέτωπα και επιτάχυνε την κατάρρευση του Γ΄ Ράιχ.

Παράλληλα, συζητήθηκαν το μέλλον της Πολωνίας, οι ισορροπίες στην Ανατολική Ευρώπη, η ενίσχυση των παρτιζάνων του Τίτο και η μελλοντική συμμετοχή της Σοβιετικής Ένωσης στον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας. Οι τελικές αποφάσεις θα λαμβάνονταν αργότερα στη Γιάλτα και στο Πότσνταμ, αλλά η Τεχεράνη είχε ήδη χαράξει τη γενική κατεύθυνση.

Οι Τρεις Μεγάλες Δυνάμεις υπέγραψαν πρωτόκολλο που αναγνώριζε την ανεξαρτησία του Ιράν και προέβλεπε οικονομική βοήθεια, ως αναγνώριση του ρόλου του στη «γραμμή ζωής» ανεφοδιασμού της Σοβιετικής Ένωσης. Για την Τουρκία συμφωνήθηκε ότι θα ήταν επιθυμητή η είσοδός της στον πόλεμο, με τον Στάλιν να δεσμεύεται για υποστήριξη σε περίπτωση γερμανικής ή βουλγαρικής επίθεσης. Η Άγκυρα, ωστόσο, θα συνταχθεί με τους Συμμάχους μόλις στις αρχές του 1945.

Το «μαύρο αστείο» του Στάλιν

Στο επίσημο δείπνο της 29ης Νοεμβρίου, ο Στάλιν εκτοξεύει μια πρόταση που παγώνει την αίθουσα: να εκτελεστούν μετά τον πόλεμο 50.000–100.000 Γερμανοί αξιωματικοί ώστε η Γερμανία να μην ξανασηκώσει κεφάλι στρατιωτικά. Ο Ρούζβελτ, πιστεύοντας ότι πρόκειται για χιούμορ, απαντά ότι «ίσως 49.000 να ήταν αρκετοί».

Ο Τσώρτσιλ, όμως, δεν το βρίσκει καθόλου αστείο. Αντιδρά οργισμένα, απορρίπτει κάθε ιδέα «ψυχρής εκτέλεσης» και επιμένει ότι μόνο εγκληματίες πολέμου πρέπει να δικαστούν – όπως ακριβώς όριζε η Διακήρυξη της Μόσχας. Σύμφωνα με πολλές μαρτυρίες, ο Βρετανός πρωθυπουργός φεύγει έξαλλος από την αίθουσα, μέχρι που ο Στάλιν τον ακολουθεί λέγοντας ότι «αστειευόταν». Πολλοί ιστορικοί σήμερα πιστεύουν πως ο Στάλιν δεν αστειευόταν καθόλου, απλώς δοκίμαζε τα όρια των συμμάχων του.

Το παρασκήνιο: αστεία, καχυποψία και ένα σχέδιο δολοφονίας

Το επεισόδιο του «μαύρου αστείου» δεν ήταν κάποια εξαίρεση. Ο Στάλιν χρησιμοποιούσε συχνά ειρωνεία για να ελέγχει τις αντιδράσεις του Τσώρτσιλ, ενώ ο Ρούζβελτ προσπαθούσε να διατηρεί κλίμα «φιλικό» προς τη Μόσχα. Παράλληλα, η σοβιετική πλευρά έκανε λόγο για ναζιστικό σχέδιο δολοφονίας των τριών ηγετών, την «Επιχείρηση Long Jump», που οδήγησε τον Ρούζβελτ στη σοβιετική πρεσβεία για λόγους ασφαλείας – ένα σενάριο που αργότερα αμφισβητήθηκε ως υπερβολικό ή και εργαλείο πίεσης του Στάλιν.

το 1520... ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος γίνεται ο πρώτος Ευρωπαίος εξερευνητής, που φτάνει στον Ειρηνικό Ωκεανό περνώντας από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας.
 

το 1582... ο 18χρονος Γουίλιαμ Σαίξπηρ παντρεύεται την 26χρονη Άννα Χάθαγουέι, με την οποία αποκτά τρία παιδιά.
 

το 1632... γεννιέται ο Γάλλος συνθέτης, ιταλικής καταγωγής Jean Baptiste Lully.
 

το 1757... γεννιέται ο Άγγλος ποιητής, ζωγράφος και χαράκτης Γουίλιαμ Μπλέικ.
 

το 1805... γεννιέται ο John Lloyd Stephens, Αμερικανός ταξιδευτής και συγγραφέας.
 

το 1820... γεννιέται ο Φρειδερίκος Ένγκελς, Γερμανός οικονομολόγος και φιλόσοφος, συνεργάτης του Καρλ Μαρξ.. Μαζί έγραψαν το "Κομουνιστικό Μανιφέστο", που αποτελεί τη "Βίβλο" του κομουνισμού.
 

το 1829... γεννιέται στο Βεχβάτινετς της Ρωσίας ο συνθέτης, πιανίστας και παιδαγωγός Άντον Ρουμπινστάιν.
 

το 1866... γεννιέται ο Αμερικανός αρχιτέκτονας Χένρι Μπέικον,.
 

το 1895... διεξάγεται ο πρώτος αγώνας βενζινοκίνητων οχημάτων στο Σικάγο.
 

το 1905... ιδρύεται η πολιτική πτέρυγα του ΙΡΑ, Σιν Φέιν (Sinn Fιin - εμείς οι ίδιοι ή εμείς μόνοι μας) στην Ιρλανδία από τον εθνικιστή Arthur Griffith.
 

το 1906... δίδεται το πρώτο κροατικό ποδοσφαιρικό λάκτισμα στην πλατεία του Ζάγκρεμπ ανάμεσα σε δύο τοπικές ομάδες. Η Κροατική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου θα ιδρυθεί το 1912 ενώ το 1922 θα αναγνωριστεί επισήμως από την FIFA.
 

το 1907... ο Louis B. Mayer ανοίγει τον πρώτο του κινηματογράφο στη Μασαχουσέτη. Γίνεται ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης αλυσίδας κινηματογράφων στη Νέα Αγγλία και το 1917 ιδρύει τη δική του εταιρεία παραγωγής, που μετά από σειρά συγχωνεύσεων γίνεται μέρος της Metro-Goldwyn-Mayer.
 

το 1909... η Γαλλική Εθνοσυνέλευση θεσπίζει για τις εργαζόμενες γυναίκες άδεια οκτώ εβδομάδων μετά τον τοκετό.
 

το 1912... συνέλευση, που γίνεται στην Αυλώνα κηρύσσει την ανεξαρτησία της Αλβανίας από την Τουρκία.
 

το 1919... η Λαίδη Άστορ, που ανήκει στο Συντηρητικό Κόμμα, εκλέγεται πρώτη γυναίκα βουλευτής της Βρετανίας.
 

το 1920... κάνει πρεμιέρα το έργο "Η Μάσκα του Ζορρό" με τον Douglas Fairbank.
 

το 1925... κάνει πρεμιέρα το Grand Ole Opry, το οποίο αποτελεί το μακροβιότερο show με ζωντανή μουσική στην ιστορία. Το 2000 γιόρτασε τα 75α του γενέθλια.

1925: Οι παιδαγωγοί Δημήτριος Γληνός και Αλέξανδρος Δελμούζος παύονται από τη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία, καθώς η προοδευτική, δημοτικιστική διδασκαλία τους θεωρείται από το κράτος «εθνικά επιβλαβής». Η υπόθεση γίνεται σημείο έντονης αντιπαράθεσης ανάμεσα στους υπερασπιστές της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και τους υποστηρικτές της συντηρητικής γραμμής, σηματοδοτώντας ένα από τα πιο χαρακτηριστικά επεισόδια του λεγόμενου «Μαρασλείου ζητήματος» στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης.

το 1929... γεννιέται ο Berry Gordy Jr, μουσικός παραγωγός και ιδρυτής της Motown Records.
 

το 1930... ολοκληρώνονται οι εργασίες του Οικονομικού Συνεδρίου της Γενεύης, το οποίο είχε συγκληθεί για να συζητήσει το φαινόμενο της διαρκώς αυξανόμενης οικονομικής ύφεσης.
 

το 1931... η Ιαπωνία, μετά τη συντριπτική νίκη σε βάρος των κινεζικών στρατευμάτων, αποφασίζει να σταματήσει τις εχθροπραξίες στη Μαντζουρία.
 

το 1932... η Περσία ακυρώνει τη συμφωνία, που έχει υπογράψει με την Εταιρία Αγγλοπερσικών Πετρελαίων.
 

το 1939... η ΕΣΣΔ συντάσσει σύμφωνο μη επίθεσης με τη Φιλανδία.
 

το 1941... στη Βόρεια Αφρική, οι Ιταλοί παραδίδουν το Γκοντάρ, το τελευταίο προγεφύρωμα της αφρικανικής τους αυτοκρατορίας.
 

το 1943... αρχίζει στην Τεχεράνη του Ιράν η πρώτη διάσκεψη ανάμεσα στους τρεις αρχηγούς των τριών μεγάλων συμμαχικών δυνάμεων, τον Ρούσβελτ, τον Τσόρτσιλ και τον Στάλιν.
 

το 1943... γεννιέται ο Αμερικανός συνθέτης Ράντυ Νιούμαν.
 

το 1948... η Εθνική Ελλάδας χάνει στην Κωνσταντινούπολη από την Τουρκία με 2-1. Ο αγώνας είναι ρεβάνς του ματς, που δόθηκε στην Αθήνα στις 23/4 του ίδιου χρόνου, όπου η Τουρκία είχε κερδίσει με 3-1. Οι δύο αυτοί αγώνες είναι οι πρώτοι μεταπολεμικοί αγώνες ποδοσφαίρου της Εθνικής.
 

το 1949... γεννιέται ο Αμερικανός μαέστρος Paul Shaffer.
 

το 1950... γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός Εντ Χάρις.
 

το 1950... στην Κορέα, 200.000 κομμουνιστές αρχίζουν επίθεση εναντίον των στρατιωτικών δυνάμεων του ΟΗΕ.
 

το 1951... οι ειρηνευτικές συνομιλίες στην Πανμουγιόμ μεταξύ του ΟΗΕ και των Κομμουνιστών καταλήγουν σε συμφωνία για τη χάραξη μιας γραμμής ανακωχής, περίπου κατά μήκος της 38ης γεωγραφικής παραλλήλου, που χωρίζει τη Βόρεια από τη Νότια Κορέα.
 

το 1962... πεθαίνει η βασίλισσα Βιλελμίνη, η οποία κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο άσκησε την επιρροή της για την τήρηση της ουδετερότητας της Ολλανδίας.
 

το 1969... βόμβα εκρήγνυται στα γραφεία της αεροπορικής εταιρίας "Ελ-Αλ" στην Αθήνα, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν19 άτομα.
 

το 1974... εμφανίζεται για τελευταία φορά επί σκηνής ο Τζον Λένον. Συμμετέχει σε συναυλία του Έλτον Τζον.
 

το 1980... ο Καναδάς δεν συμμετέχει στο σχέδιο των ΗΠΑ για απαγόρευση των αυξήσεων σιτηρών στην ΕΣΣΔ.
 

το 1981... αρχίζει να ισχύει το μονοτονικό σύστημα στα σχολεία της χώρας μας.
 

το 1989... η Ρουμάνα αθλήτρια της γυμναστικής και χρυσή Ολυμπιονίκης Νάντια Κομανέτσι φτάνει στη Νέα Υόρκη μετά την διαφυγή της από την πατρίδα της.
 

το 1990... στη Βρετανία, ο υπουργός Οικονομικών Τζον Μέιτζορ εκλέγεται από το κυβερνών Συντηρητικό Κόμμα ως ο διάδοχος της Μάργκαρετ Θάτσερ στην πρωθυπουργία.
 

το 1991... 17 άτομα σκοτώνονται στο Τόγκο, όταν στρατιωτικές δυνάμεις εισβάλλουν στους σταθμούς του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, στην προσπάθειά τους να καταλάβουν την εξουσία.
 

το 1991... σύμφωνα με την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας του ΥΠΠΟ, δέκα σπήλαια, που αποτελούν εκβολές υπόγειων ποταμών εντοπίζονται στη Μάνη.
 

το 1992... η Βραζιλία κερδίζει τις ΗΠΑ με 4-1 στον τελικό του 2ου Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Σάλας (5x5), που διεξάγεται στο Χονγκ-Κονγκ.
 

το 1992... σε δημοψήφισμα, οι Ιρλανδοί ψηφοφόροι απορρίπτουν με ποσοστό 65,4% συνταγματική τροπολογία, που επιτρέπει τις αμβλώσεις όταν κινδυνεύει η ζωή της γυναίκας.
 

το 1992... χιλιάδες διαδηλωτές πραγματοποιούν ειρηνική διαδήλωση σε τουλάχιστον 20 γερμανικές πόλεις, διαμαρτυρόμενοι για τη βία κατά των ξένων από ομάδες νεοναζί.
 

το 1993... ισραηλινή έκθεση υποστηρίζει ότι οι αντισημιτικές δραστηριότητες στην Ευρώπη αυξήθηκαν στο πρώτο εξάμηνο του έτους.
 

το 1993... ο Έλληνας ΥΠΕΞ Θόδωρος Πάγκαλος δηλώνει ότι για τη νέα κυβέρνηση το Κυπριακό είναι το υπ 'αριθμόν ένα θέμα, που πρέπει να τίθεται παντού, όπου η Ελλάδα ασκεί εξωτερική πολιτική.
 

το 1994... δολοφονείται στη φυλακή ο κατά συρροή δολοφόνος Jeffrey Dahmer.
 

το 1994... έπειτα από πολύχρονη ανίατη ασθένεια, πεθαίνει σε ηλικία 46 ετών η σκηνοθέτης Φρίντα Λιάππα.
 

το 1995... επιδείνωση παρουσιάζει η κατάσταση της υγείας του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, καθώς διαπιστώνεται επιμένουσα αναπνευστική δυσλειτουργία.
 

το 1995... κυκλοφοριακό χάος επικρατεί στο Παρίσι και τις μεγαλουπόλεις της Γαλλίας, καθώς συνεχίζεται η απεργία των σιδηροδρομικών, σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της πολιτικής λιτότητας της κυβέρνησης Ζιπέ.
 

το 1996... την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης των εμπρησμών σε ελληνικά νησιά από Τούρκους δολιοφθορείς, δηλώνει ότι αναμένει από την Άγκυρα η ελληνική κυβέρνηση, μετά τις καταγγελίες Τούρκου βουλευτή.
 

το 1997... στην Κύπρο, σε 39.702 (επί συνόλου 200.587) ανέρχεται ο αριθμός των ατόμων στα Κατεχόμενα, που έχει την τουρκική υπηκοότητα, σύμφωνα με απογραφικά στοιχεία.
 

το 1999... ο Jose Luis Chilavert γίνεται ο μοναδικός τερματοφύλακας στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, που σημειώνει χατ-τρικ. Στην Α' Κατηγορία της Αργεντινής στον αγώνα Βελές Σάρσφιλντ- Φεροκαρίλ Έστε πετυχαίνει 3 γκολ με πέναλτι. Στο ενεργητικό του έχει 46 γκολ (35 με πέναλτι και τα υπόλοιπα με φάουλ) 4 με την Εθνική Παραγουάης, 41 με την Βελές και 1 με την Σαραγόσα.
 

το 1999... ολοκληρώνεται το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Άρσης Βαρών που ξεκίνησε στις 21 του μήνα στο ΣΕΦ. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση με 580 βαθμούς και 19 μετάλλια (4 χρυσά, 10 αργυρά και 5 χάλκινα). Δεύτερη έρχεται η ομάδα της Βουλγαρίας με 462 βαθμούς (3 χρυσά και 6 χάλκινα) και τρίτη η Κίνα με 435 βαθμούς (3 χρυσά).
 

το 2002... το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιδικάζει το ποσό των 13,7 εκατ. ευρώ (4,6 δισ. δρχ.) ως αποζημίωση του ελληνικού δημοσίου στον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο για την απαλλοτρίωση της λεγόμενης βασιλικής περιουσίας.

πηγή a33.gr πηγή newsbeast.gr