
Σαν Σήμερα

Η εκδήλωση δημιουργήθηκε από IDforum
This event began 10/03/25 and repeats every year forever
Σαν σήμερα, το 1993, φεύγει από τη ζωή η Κατερίνα Γώγου. Το «σκανταλιάρικο κορίτσι» του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, που έγινε η πιο οργισμένη φωνή της ποίησης, μιλώντας με στίχους σαν ξυράφια για τους «καταραμένους» της κοινωνίας. Η πορεία της, γεμάτη φως αλλά και σκοτάδι, σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή.
Η Κατερίνα Γώγου γεννήθηκε την 1η Ιουνίου 1940 στην Αθήνα. Από τα πέντε της χρόνια ανέβηκε στη σκηνή και χαρακτηρίστηκε παιδί – θαύμα. Σπούδασε στη σχολή του Τάκη Μουζενίδη, ενώ στα 12 της έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στην ταινία «Ο Άλλος» του Αλέκου Σακελλάριου. Πολύ σύντομα θα συνεργαστεί με κορυφαίους ηθοποιούς της εποχής, όπως η Αλίκη Βουγιουκλάκη και η Τζένη Καρέζη, και κάτω από τις φτερούγες του Φίνου θα γίνει το «σκανταλιάρικο κορίτσι» του παλιού, καλού ελληνικού κινηματογράφου. Από τις πιο χαρακτηριστικές της εμφανίσεις ήταν στο «Το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο» (1959), «Δεσποινίς Διευθυντής» (1964), «Η γυνή να φοβήται τον άνδρα» (1965), «Μια τρελή-τρελή οικογένεια» (1965).
Στα μέσα των ’70s γυρίζει απότομα σε άλλο ύφος: στο «Βαρύ πεπόνι» κερδίζει Βραβείο Α΄ Γυναικείου Ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και λίγο αργότερα, με την «Παραγγελιά» (1980, σκηνοθεσία Παύλος Τάσιος), κλείνει ουσιαστικά τον κινηματογραφικό της κύκλο, έχοντας ήδη μετατοπιστεί προς την ποίηση και τον δρόμο.
Η οργισμένη φωνή της ποίησης
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 η Γώγου αφήνει τον κινηματογράφο για να δοθεί ολοκληρωτικά στη γραφή. Το 1978 κυκλοφορεί την πρώτη της ποιητική συλλογή «Τρία κλικ αριστερά», η οποία εκδόθηκε και στο Σαν Φρανσίσκο με τη μεσολάβηση του Νάνου Βαλαωρίτη. Θα ακολουθήσουν το «Ιδιώνυμο» (1980), το «Ξύλινο παλτό» (1983) και ο «Μήνας των παγωμένων σταφυλιών» (1988). Στίχοι σαν ξυράφια, γεμάτοι από πένθος, οργή, αλλά και πίστη σε έναν κόσμο πιο δίκαιο.
Μέσα από την ποίησή της μίλησε για τους αλήτες, τους ποινικούς, τους μετανάστες, τις πόρνες, τους «καταραμένους» που ο κόσμος στεκόταν απέναντί τους. Μέσα από αυτούς μίλησε και για τον εαυτό της.
Η κόντρα με την αστυνομία
Κυνηγημένη από τους δαίμονές της διάλεξε μια αντισυμβατική ζωή που την έβαλε στο στόχαστρο των Αρχών. Συχνά διακωμωδούσε τη σχέση της με την αστυνομία. Ο Αντώνης Καφετζόπουλος, που αν και ήταν 10 χρόνια μικρότερός της, ήταν φίλος της, έχει διηγηθεί ένα ευτράπελο περιστατικό με τη Γώγου. Οι δυο τους βρίσκονταν στον Πειραιά και έκαναν βόλτα με ένα «σαραβαλάκι» που οδηγούσε ο ηθοποιός. Εκείνη την ημέρα είχαν απεργία τα ταξί και τους έκαναν «ώτο στοπ» δύο αστυνομικοί.
Αφού τα όργανα της τάξης επιβιβάστηκαν στο αυτοκίνητο, η Γώγου είπε στον Καφετζόπουλο: «πρόσεχε πώς οδηγείς γιατί αν έχουμε κανένα ατύχημα και βρουν αυτά τα τέσσερα πτώματα ανακατεμένα μέσα στο αυτοκίνητο, δε μας ξεπλένει ούτε ο Νιαγάρας».
Όταν τον Ιανουάριο του 1980 η «17 Νοέμβρη» εκτέλεσε στο Παγκράτι τους αστυνομικούς των ΜΑΤ, Παντελή Πέτρου και Σωτήρη Σταμούλη, η Γώγου συνελήφθη ως ύποπτη, μετά από καταγγελία ενός μάρτυρα, ο οποίος υποστήριξε ότι είδε μια γυναίκα να απομακρύνεται τρέχοντας από το σημείο της δολοφονίας. Αποδείξεις δεν βρέθηκαν ποτέ και η Κατερίνα αφέθηκε ελεύθερη.
Στις 3 Οκτωβρίου του 1986, μάλιστα, έφτασε – σε μια άκρως συμβολική κίνηση – στο σημείο να κάνει μήνυση στον τότε υπουργό Δημόσιας Τάξης, Αντώνη Δροσογιάννη και τον τότε αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ., Νίκων Αρκουδέα, επειδή στις 28 Σεπτεμβρίου σε ροκ συναυλία στο θέατρο του Λυκαβηττού, χτυπήθηκε άγρια από αστυνομικούς, σε επεισόδια που είχαν γίνει εκεί.
Η προσπάθεια να σώσει την κόρη της και το τέλος
Εκτός από το κυνηγητό με την αστυνομία, η Γώγου είχε να αντιμετωπίσει και ένα άλλο: αυτό με τους δαίμονές της. Στην προσπάθεια να σώσει την κόρη της, τη Μυρτώ, από τα ναρκωτικά, «βυθίστηκε» και η ίδια. Από ένα σημείο και έπειτα η ζωή της ήταν μόνο αλκοόλ και χάπια.
Όντας απόλυτα αυτοκαταστροφική είχε πάρει έναν δρόμο δίχως επιστροφή. Εγκατέλειψε τα πάντα, ακόμη και τις αγαπημένες της πολιτικές δράσεις. Έχασε κάθε νόημα για τη ζωή και το τέλος δεν άργησε να έρθει. Στις 3 Οκτωβρίου του 1993 βρέθηκε νεκρή μέσα στο παλιό διαμέρισμα της μητέρας της στο Μεταξουργείο. Αιτία θανάτου, ένα «κοκτέιλ» από χάπια και αλκοόλ.
Το πρωινό εκείνης της ημέρας η Γώγου είχε συναντηθεί με τον συγγραφέα Γιώργο Χρονά. «Ήταν περίπου 7:15 και μου είπε “δεν σου έχω ζητήσει ποτέ τίποτα, βάλε μου να πιώ”. Έβλεπε το μπουκάλι με το ουίσκι που ήταν πίσω από το κεφάλι μου και 7:15 το πρωί της έβαλα και ήπιε ουίσκι. Φεύγοντας μου είπε “Φεύγω, πάω για κει”», περιγράφει ο ίδιος.
Θα ’ρθει καιρός που θ’ αλλάξουν τα πράματα.
Να το θυμάσαι Μαρία.
Θυμάσαι
Μαρία στα διαλείμματα εκείνο το παιχνίδι
που τρέχαμε κρατώντας τη σκυτάλη
–μη βλέπεις εμένα– μην κλαις. Εσύ είσ’ η ελπίδα
άκου θά ’ρθει καιρός
που τα παιδιά θα διαλέγουνε γονιούς
δε θα βγαίνουν στην τύχη
Δε θα υπάρχουνε πόρτες κλειστές
με γερμένους απέξω
Και τη δουλειά
θα τη διαλέγουμε
δε θα ’μαστε άλογα να μας κοιτάνε στα δόντια.
Οι άνθρωποι –σκέψου!– θα μιλάνε με χρώματα
κι άλλοι με νότες
Να φυλάξεις μοναχά
σε μια μεγάλη φιάλη με νερό
λέξεις κι έννοιες σαν κι αυτές
απροσάρμοστοι-καταπίεση-μοναξιά-τιμή-κέρδος-εξευτελισμός
για το μάθημα της ιστορίας.
Είναι Μαρία –δε θέλω να λέω ψέματα–
δύσκολοι καιροί.
Και θά ’ρθουνε κι άλλοι.
Δεν ξέρω –μην περιμένεις κι από μένα πολλά–
τόσα έζησα τόσα έμαθα τόσα λέω
κι απ’ όσα διάβασα ένα κρατάω καλά:
“Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος”.
Θα την αλλάξουμε τη ζωή!
Παρ’ όλα αυτά Μαρία.
Από τη συλλογή της «Ιδιώνυμο»
το 1226... πεθαίνει σε ηλικία 44 ετών ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης, προστάτης των ζώων και του περιβάλλοντος και ιδρυτής του τάγματος των Φραγκισκανών.
το 1789... ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζόρτζ Ουάσιγκτον κηρύσσει την πρώτη Ημέρα των Ευχαριστιών.
το 1800... γεννιέται ο ιστορικός Τζορτζ Μπάνκροφτ, ο "πατέρας" της αμερικανικής ιστορίας.
το 1863... ο Αβραάμ Λίνκολν αποφασίζει τον εορτασμό της Ημέρας των Ευχαριστιών την τελευταία Πέμπτη του Νοέμβρη.
το 1866... θεμελιώνεται το Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.
το 1898... γεννιέται ο Αμερικανός σκηνοθέτης Λίο ΜακΚάρι, που ανέδειξε του ντουέτο του Χοντρού - Λιγνού.
το 1900... γεννιέται ο διάσημος Αμερικανός συγγραφέας Τόμας Γουλφ.
το 1901... η Τουρκία αγοράζει από τη Γερμανία έξι νέα τορπιλοβόλα.
το 1903... η όγδοη εβδομάδα απεργίας των ανθρακωρύχων στο Κολοράντο των ΗΠΑ στοιχίζει 2,5 εκ. δολάρια στην ολική παραγωγή.
το 1904... στη Νοτιοδυτική Αφρική, ο επικεφαλής της φυλής των Οτεντότων, για να αποφύγει τον αφοπλισμό του, κηρύττει πόλεμο εναντίον των Γερμανών αποίκων.
το 1910... η ελληνική κυβέρνηση διαπραγματεύεται την αγορά δύο νέων θωρηκτών.
το 1910... οι Βρετανοί κωμικοί Τσάρλι Τσάπλιν και Σταν Λόρελ φτάνουν στις ΗΠΑ για περιοδεία με βρετανικό θίασο. Στη συνέχεια, και οι δύο θα γίνουν σταρ του βωβού κινηματογράφου.
το 1911... ανησυχίες από τις τουρκικές κινητοποιήσεις στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Η ελληνική κυβέρνηση εφιστά την προσοχή των Μεγάλων Δυνάμεων.
το 1912... η Ελλάδα, η Σερβία, η Βουλγαρία και το Μαυροβούνιο ζητούν επίμονα την εντός τριών ημερών παραχώρηση αυτονομίας στη Μακεδονία, την Αλβανία και τη Σερβία.
το 1915... η κυβέρνηση του Αλέξανδρου Ζαΐμη απορρίπτει πρόταση της Αγγλίας για ενσωμάτωση της Κύπρου στην Ελλάδα.
το 1919... γεννιέται ο Αμερικανός οικονομολόγος Τζέιμς Μπιουκάναν, βραβευμένος με Νόμπελ Οικονομίας.
το 1919... ο ελληνικός στρατός εισέρχεται στην Ξάνθη, όπου τον υποδέχονται με φρενίτιδα ενθουσιασμού οι κάτοικοι, ενώ οι Βούλγαροι αρχίζουν να αποχωρούν χωρίς επεισόδια.
το 1920... δεν υπάρχει πια ελπίδα σωτηρίας για τον βασιλιά της Ελλάδας Αλέξανδρο, που μολύνθηκε από δάγκωμα πιθήκου. Το υπουργικό συμβούλιο συζητά το θέμα της διαδοχής του.
το 1920... δημιουργείται το NFL (μετέπειτα American Pro Football Association) και παίζονται τα πρώτα παιχνίδια.
το 1922... η Ρεμπέκα Φέλτον γίνεται η πρώτη γυναίκα γερουσιαστής στην ιστορία των ΗΠΑ.
το 1924... ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης ανατίθεται στον Ανδρέα Μιχαλακόπουλο. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, λύθηκε το πρόβλημα της ύδρευσης της Αθήνας, κατόπιν συμφωνίας με την ΟΥΛΕΝ και την κατασκευή του φράγματος του Μαραθώνα. Επίσης συνήφθη το πρώτο προσφυγικό δάνειο.
το 1929... η επίσημη ονομασία των βασιλείων Σερβίας, Κροατίας και Σλοβενίας μετατρέπεται σε Γιουγκοσλαβία.
το 1931... φθάνει στην Αθήνα ο Τούρκος πρωθυπουργός Ισμέτ Ινονού με την ακολουθία του.
το 1932... το Ιράκ, μετά την απόκτηση της αυτονομίας του, γίνεται μέλος της Κοινωνίας των Εθνών.
το 1935... η Ιταλία εισβάλει στην Αιθιοπία.
το 1938... γεννιέται ο Έντι Κόχραν, Αμερικανός μουσικός του ροκ ΄ν΄ρολ.
το 1939... παναμερικανική σύσκεψη ορίζει 300 μίλια ζώνη ασφαλείας γύρω από την ήπειρο.
το 1940... στο Παρίσι, εμφανίζεται για πρώτη φορά αφίσες της Ελεύθερης Γαλλίας του Ντε Γκολ.
το 1941... ανατινάσσονται στο Παρίσι έξι εβραϊκές συναγωγές.
το 1941... γεννιέται ο διάσημος Αμερικανός τραγουδιστής Τσάμπι Τσέκερ, ο δημιουργός του "The Twist".
το 1941... κάνει πρεμιέρα η ταινία το Γεράκι της Μάλτας, με πρωταγωνιστή τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ.
το 1942... η Γερμανία δοκιμάζει τον πρώτο πύραυλο V-2.
το 1942... με τη νίκη του στο Jockey Club Gold Cup, ο ''Whirlaway'' γίνεται το πρώτο άλογο που κερδίζει 500.000 δολάρια.
το 1944... κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι επαναστάτες της Βαρσοβίας παραδίδονται μετά από 65 μέρες μάχης με τους Γερμανούς. Σκοτώθηκαν σχεδόν 200.000 Πολωνοί.
το 1944... οι Ναζί με την αποχώρησή τους από την Πελοπόννησο ανατινάζουν τη Διώρυγα της Κορίνθου.
το 1945... ο Έλβις Πρίσλεϊ παίρνει μέρος σε διαγωνισμό ταλέντων, σε ηλικία 10 ετών, κάνοντας την πρώτη δημόσια εμφάνισή του. Καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση και λαμβάνει ως έπαθλό 5 δολάρια.
το 1951... πληροφορίες από το Λευκό Οίκο αναφέρουν ότι η ΕΣΣΔ έχει προχωρήσει στην κατασκευή της δεύτερης ατομική της βόμβας.
το 1952... η Βρετανία δοκιμάζει την πρώτη ατομική βόμβα στα παράλια της Αυστραλίας.
το 1954... γεννιέται ο Αμερικανός Στίβι Ρέι Βον, ένας από τους κορυφαίους κιθαρίστες της ροκ. Σκοτώθηκε τον Αύγουστο του 1990 όταν έπεσε το ελικόπτερο στο οποίο επέβαινε.
το 1966... ξεκινάει η μετέπειτα "Αθλητική Κυριακή" ημέρα Δευτέρα με τίτλο "Ματιές στα Σπορ" με τον Γιάννη Διακογιάννη" στο πειραματικό κανάλι της ΕΙΡ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας). Η εκπομπή θα μεταφερθεί αργότερα στη φυσική της θέση την Κυριακή και στην πορεία ο Γιάννης Μαμουζέλος θα αναλάβει την αρχισυνταξία και ο Νίκος Φέξης την σκηνοθεσία. Το σήμα της εκπομπής έχει επιλέξει και επιμεληθεί η Αιμιλία Ρόδη. Το 1983 ο Διακογιάννης αποχωρεί και τον διαδέχονται οι Βαγγέλης Φουντουκίδης, Γιάννης Μαμουζέλος και Δημήτρης Κωνσταντάρας.
το 1968... δέκα ημέρες πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού, 10.000 άτομα διαδηλώνουν στην "Πλατεία των 3 Πολιτισμών" ενάντια στους αγώνες. Τα επεισόδια που ξεκίνησαν την προηγούμενη μέρα κορυφώνονται με την επέμβαση του στρατού που καταλήγει σε 260 νεκρούς και 1.200 τραυματίες. Δύο μήνες πριν, στις 30/7/68, έχουν σκοτωθεί 10 άτομα σε συγκρούσεις όταν και τότε είχε επέμβει ο στρατός.
το 1969... γεννιέται η Αμερικανίδα τραγουδίστρια του συγκροτήματος No Doubt, η Γκουέν Στέφανι.
το 1971... η Billie Jean King γίνεται η πρώτη επαγγελματίας τενίστρια που κερδίζει 100.000 δολάρια σε έναν χρόνο, κερδίζοντας τον αξίας 4.000 δολαρίων τίτλο του Virginia Slims-Thunderbird Tournament στο Phoenix.
το 1972... ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον και ο σοβιετικός υπουργός Εξωτερικών Αντρέι Γκρομίκο υπογράφουν δυο συμφωνίες για τον περιορισμό των εξοπλισμών.
το 1981... τερματίζεται η απεργία πείνας Ιρλανδών εθνικιστών στις φυλακές Μέιζ του Μπέλφαστ, μετά από εφτά μήνες και δέκα θανάτους.
το 1987... ο Γάλλος Michel Pruffer γίνεται ο πιο γρήγορος σκιέρ με 135.26 μίλια την ώρα στο Portillo της Χιλής.
το 1987... πεθαίνει σε ηλικία 77 ετών ο σπουδαίος Γάλλος θεατρικός συγγραφέας Ζαν Ανούιγ.
το 1990... η Δυτική και η Ανατολική Γερμανία ενοποιούνται και επίσημα, μετά από 45 χρόνια Ψυχρού Πολέμου και χωρισμού.
το 1991... το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στη συγγραφέα της Νότιας Αφρικής Ναντίν Γκορντιμέρ, την πρώτη γυναίκα που κερδίζει το Νόμπελ Λογοτεχνίας μετά από 25 χρόνια.
το 1992... ένα άγνωστο έργο του Τζέιμς Τζόις, με τον τίτλο "Finn's Hotel", ανακαλύπτει μελετητής του Ιρλανδού συγγραφέα.
το 1993... αναζωπυρώνεται η κρίση στη ρωσική πρωτεύουσα όταν 10.000 υποστηρικτές των σκληροπυρηνικών, έγκλειστων στο Κοινοβούλιο, βουλευτών συγκρούονται με δυνάμεις ασφαλείας, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οκτώ άνθρωποι.
το 1993... σε μια προσπάθεια να συλληφθούν αξιωματικοί του πολέμαρχου Φαράχ Αϊντίντ στο Μογκαντίσου της Σομαλίας, 18 Αμερικανοί στρατιώτες και 2.000 Σομαλοί σκοτώνονται, με αποτέλεσμα την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων.
το 1994... στο Βιετνάμ, οι καταστροφικές πλημμύρες προκαλούν το θάνατο 94 ανθρώπων και καταστροφές αξίας 53 εκατομμυρίων δολαρίων.
το 1994... το βιβλίο της Ζυράννας Ζατέλη "Και με το φως του λύκου επανέρχονται" συμπεριλαμβάνεται στα έξι που έφτασαν στην τελική επιλογή για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας "Αριστείον".
το 1995... μετά από δίκη 252 ημερών αφήνεται ελεύθερος ο Ο. Τζ. Σίμπσον, ο οποίος κατηγορούνταν για το διπλό φόνο της εν διαστάσει συζύγου του και του φίλου της.
το 1995... στα Σκόπια, γίνεται απόπειρα δολοφονίας κατά του Προέδρου της ΠΓΔΜ Κίρο Γκλιγκόροφ, ο οποίος τραυματίζεται σοβαρά και υποβάλλεται σε δύο αλλεπάλληλες εγχειρήσεις, ενώ χάνει το δεξί του μάτι.
το 1996... ο Γάλλος ποδοσφαιριστής Manuel Amoros αναγκάζεται να εγκαταλείψει την ενεργό δράση σε ηλικία 34 ετών λόγω αρθρίτιδας. Στην 10χρονη καριέρα του ως διεθνής συμμετείχε σε δυο τελικούς Παγκοσμίου Κυπέλλου (1982, 1986) και κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα (1984) όταν η Γαλλία νίκησε την Ισπανία 2-0 στο Παρίσι.
το 1996... το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στην Πολωνέζα ποιήτρια Βισλάβα Ζιμπόρσκα, 73 ετών.
το 1997... η Κυβέρνηση απορρίπτει επισήμως τους τουρκικούς ισχυρισμούς περί διασύνδεσης των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών, της 17Ν και των Κούρδων του PKK.
το 1999... στο 23ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ρυθμικής Γυμναστικής που ολοκληρώνεται στην Οσάκα της Ιαπωνίας η εθνική ομάδα του ανσάμπλ με τις Ειρήνη Αϊνδηλή, Χαρά Καρυάμη, Εύα Χριστοδούλου, Μαρία Γεωργάτου και Άννα Πολλάτου κατακτά το πρώτο χρυσό μετάλλιο στις 10 κορίνες με 19.816 βαθμούς αφήνοντας δεύτερη την Λευκορωσία με 19.766 και τρίτη την Ρωσία με 19.700, το δεύτερο χρυσό στις 3 κορίνες και 2 στεφάνια με 19.833 βαθμούς με δεύτερη την Ρωσία με 19.783 και τρίτη την Λευκορωσία με 19.716 και ένα αργυρό μετάλλιο με 39.466 βαθμούς με πρώτη την ομάδα της Ρωσίας με 39.500. Η 15χρονη Μορφούλα Ντώνα κατατάσσεται 7η στο στεφάνι με 9.800 βαθμούς και 13η στο σύνθετο ατομικό.
το 2001... πεθαίνει, σε ηλικία 80 ετών, ο δημοφιλής κωμικός Κώστας Χατζηχρήστος.